Ekonomiaren KZ 85. zenbakia

8/16/2019 Ekonomiaren KZ 85. zenbakia

1/16

85. alea · 2016ko maiatza · Doako alea · Zortzigarren urtea · Harpidetzak: 944213031 telefonoan · Lege Gordailua: Bi - 0371 - 08

w w w . e k o n o m i a r e n k z . e u

TTIP: negoziazioaksekretupean bizkortuarren, filtratu egin dituzte

Apirilaren 25etik 29ra bitar‐

tean, TTIPren inguruko azken

bilera egin dute New Yorken.

Aldi berean, baina Atlantikoa‐

ren bestaldean, Barack Obama

AEBetako presidenteak argi

utzi du akordio transatlanti‐

koaren inguruko negoziazioak

bizkortu egin behar zirela:

«Denbora ez dago gure alde»,

aitortu du Hannoverren (Ale‐

mania). Lehenbailehen itxi

nahi du, beraz, AEBen eta Eu‐

ropako Batasunaren arteko

akordioa.

ELKARRIZKETA

GRAFIKOAK

Cie, Aristrain, Tubacex, Velasco taldea eta Gestamp enpresek

Gerdau‐Sidenor erosteko asmoa erakutsi dute. Sidenor

2015eko urritik dago salgai, eta, orain, automobilgintzan di‐

harduten aipatutako bost enpresek berau erosteko asmoa

erakutsi dute.

Hainbat euskal enpresakSidenor erosi nahi dute

Lehenengohiruhilekoan, 57enpresa gehiago

sortu dira

Euskal ekonomia zailtas

handiak edukitzen ari d

krisiaren aurretiko egoera

heltzeko. Oraindik urr

badago ere, errekuperazio

ren zantzuek agertzen

rraitzen dute Euskad

Esku artean ditugun azk

datuek, esaterako, itxar

pena ematen dute, beh

tzat: 2016ko lehenengo

ruhilekoan, 576 enpresa g

hiago sortu dira.

Raúl Collantes MorilloElorrieta Erreka Mari

ikastetxeko zuzendaria

“Espezializazioakoso arin jasotzeko

aukera emanbehar dugu”

10-11. orrialdeak

EAEko txikizkakosektorearen salmenta

nominalak %1,9gehitu dira

6. orrialdea

4. orrialdea

8. orrialdea 3. orriald


2/16

2016ko maia

LAGUNTZAILEAK:

ELKARLANEAN:

STAFF:

HARREMANETARAKO TELEFONOA: 94 421 30 31POSTA ELEKTRONIKOA:[email protected] HELBIDEA: 612 Posta Kutxatila, 48080 BilboEUSKARA ARDURADUNA: Labayru IkastegiaEGILEA: Leizaola Fundazioa - MediaguneHARPIDETZAK: 94 421 30 31 telefonoan.Aldizkari hau USOA LANTEGIAK eta EGUNONPOSTING ZERBITZU PROFESIONALAK banatu dute

Banaketa

Egin zaitez harpide!Ekonomiaren KZ etxean hilero doan jaso nahi baduzu, bidal ezaz

ondorengo kupoia honako helbidera:612 Posta Kutxatila. 48080 Bilbo,edo idatz ezazu [email protected] posta helbidera, zuizen-deiturak, helbidea, telefonoa eta posta elektronikoa adieraziz.

ABIZENAK: ____________________________ IZENA:______________HELBIDEA: _________________________________________________TELEFONOA: _______________ E-MAILA: ______________________HERRIA: _______________________________________ P.K: ________

KOMIKIA

DITUAREN

IRITZIA

Bizkaiko ostalaritzaren hitzarmenabertan behera uztea eskatu dute

Lan‐erreforma eta hainbat erakunde hitzarmen merkee

naren bila aritzea erabat murrizten ari da Euskadik

lan‐harremana. Oraingoan, Espainiako patronala FEADR

federazioarekin izan da, eta Bizkaiko ostalaritzaren hi

tzarmena bertan behera uztea eskatu berri du, Madrile

hitzarmen bat sinatu ostean.

Soldata erdia eta urtean 50 ordu gehiago lan

Eskaerak aurrera jarraituz gero, 2.000 langileren bain

gehiagoren soldata %50 murriztu daiteke, eta, gainera

urtean 50 ordu gehiago lan egin beharko lukete, ELAren

esanetan.

Horrenbestez, hauxe da duela gutxi berritu den et

indarrean dagoen hitzarmen baten kontra egiten duten

lehenengo aldia, bertako hitzarmen eta akordioen funtserabat kolokan jarrita.

Javier VizcainoKazetaria

Lanbide, arazo batdaukagu

Enplegu eta Gizarte Politika‐

rako sailburuorde José An‐

drés Blascok milaka herrita‐

rrok pentsatzen duguna adie‐

razi izanak sekulako zalaparta

sortu du... Baina iskanbila

mediatikoaz gain, benetan

garrantzitsua denaz hitz egin

dezagun, alegia, euskal en‐

plegu‐zerbitzuak ez duela

funtzionatzen.

Arazoari aurre egiteko le‐

henengo urratsa arazoa da‐

goela aitortzea da. Hurrengoa,

ausardiaz diagnostiko zehatza

ematea litzateke, kanpoko

presioei jaramonik egin gabe.

Horretan, Jakan euren biga‐

rren etxea daukaten ‘burges

progreek’ (nomina publikoadutenak, noski) baino askoz

gehiago lagundu dezakete

zerbitzuaren erabiltzaileek.

Hala ere, Lanbideren bulegora

bizpahirutan joanez ere, diag‐

nostikoa egin daiteke. Bertan,

argi ikusiko dugu Lanbideren

zerbitzu nagusia (lana era‐

biltzaileei eskaintzea) guztiz

estalita dagoela hainbat la‐

guntzaren kudeaketarekin.

Hain zaila izan daiteke bi zer‐

bitzuak banatzea?

EHEROR

EJk 3.000 gazte kontratatzekolaguntzak jarri ditu abian

Eusko Jaurlaritzak 2016an 3.000 gazte kontratatzeko la‐

guntzak jarri ditu martxan. 900 gazte inguru sartuko

dira enpresetan, txandakako kontratu baten bidez. Ho‐

rretarako, 5,5 milioi euro bideratuko ditu Lakuak. Horrezgain, 1.900 gazte kontratatuko dituzte, ‘Lehen Aukera’

programaren bitartez. Esperientzia falta izateari aurre

egiteko programa da, beraz.

«Beldurra kendu»

Enplegu eta Gizarte Politikarako sailburuak berak gazteak

kontratatzeko «beldurra kentzea» eskatu die enpresei,

bai eta beka ez‐laboralez ez baliatzea eskatu ere. Gauzak

horrela, Angel Toñak gogora ekarri du gazte batentzat

zein garrantzitsua den lan‐kontratu bat edukitzea, non

Gizarte Segurantzan kotizatzen duen. Azken boladan, EJ

lan kontratuak sustatzen ari da, beken ordez.

HEZKUNTZA, HIZKUNTZA POLITIKA ETA KULTURASAILAK (HIZKUNTZA POLITIKARAKO

SAILBURUORDETZAK) DIRUZ LAGUNDUA Ekintza honek Bizkaiko Foru Aldundiaren Kultura Sailaren laguntza jaso du.

Esperientzia falta izateari aurre egiteko programa da.

2.000 langileren baino gehiagoren soldata %50 murriztu daiteke.

b l a z q u e z c o b o . b

l o g s p o t . c o m


3/16

ALBISTEA

Euskal ekonomia zailtasun

handiak edukitzen ari da, kri‐

siaren aurretiko egoerara

heltzeko. Oraindik urrun ba‐

dago ere, errekuperazioaren

zantzuek agertzen jarraitzen

dute Euskadin. Esku artean

ditugun azken datuek, esa‐

terako, itxaropena ematen

dute, behintzat: 2016ko le‐

henengo hiruhilekoan, 576

enpresa gehiago sortu dira.

Urtarril, otsail eta mar‐

txoan ohikoa da enplegua

suntsitzea; krisiaren aurretik

hori gertatzen zen, eta, kri‐

siaren garai latzenetan, as‐

koz gehiago nabarmendu

zen joera hori. Aurten, aldiz,

lehenengo bi hilabeteetan

hori bera gertatu den arren,

martxoan, 114 enpresa ge‐

hiago sortu dira EAEn. Da‐

tuak datu, garrantzitsuena

da oraindik 58.000 enpresa

inguru daudela EAEn –ko‐

puru horrek errekuperazioa

islatzen du–.

58.457 enpresa

Gauzak horrela, martxoaren

bukaeran, 58.457 enpresa

zeuden indarrean Euskadin,

duela urtebete baino 576 en‐

presa gehiago. Hala ere,

2008ko kopurutik oso urrun

dago aurtengo datua; izan

ere, urte horretan 64.635 en‐

presa zeuden erregistraturik

EAEn. Modu baikorrenean

ikusita, galdutako enpresen

%21 berreskuratzea lortu du

euskal ekonomiak; datu po

garria, beraz.

Enpresen hazkundea

neala da hiru lurraldeet

%1 inguru. Beraien kontu

lan egiten duten langile

dira kolektiborik ahulena

Confebaskek zabaldu d

datu horiek, eta oraindik «ib

bide luzea» egin behar d

aitortu du, hazkundearen er

tmoa «mantsoa» delako. E

berean, administrazioei d

egin die, inplikatu daitezen

Telefónicak kaleratutako da‐

tuen arabera, Euskadiko en‐

presek egindako esfortzu eta

inbertsioek postu nabarme‐

nean jarri dute Autonomia

Erkidegoa, komunikazio‐tek‐

nologien esparruan; funtsean,

gailu mugikorren 4G sareari

eta zuntz optikoari esker.Azken urteotako joera

mantendu dute EAEko etxeek,

eta komunikazio‐teknologia‐

ren erabilerak hazten jarraitu

du. Azken urtean, datu hori

bost puntu igo da, eta EAEko

etxeen %83n Interneterako

konexioa dago.

Banda zabala sartzeari da‐

gokionez, Estatuko batez bes‐

tekoa baino altuagoa da EAE‐

koa; izan ere, bertoko etxeen

%86ra iristeko gaitasuna

duen 100 Mgps baino gehiago

eskaintzen da.

Enpresetan, sarbide osoa

Enpresei erreparatuz gero,

Euskadiko enpresa guztietan

Interneterako sarbidea dago.

10 langile baino gehiagoko

enpresa ia guztietan, banda

zabala erabiltzen da. ADSLren

erabilera murriztu egin den

arren, oraindik jaun eta jabe

izaten jarraitzen du. Bigarre‐

nik, 3G konexioaren erabilera

dugu.

Lehenengo hiruhilekoan, 576enpresa gehiago sortu dira

Euskal enpresak diraInterneterako sarbidean

gehien inbertitzendutenak

Confebaskek zabaldu ditu datu horiek, eta oraindik «ibilbide luzea» egin behar dela aitortu du.

aldutako enpresen

%21 berreskuratzea

lortu du Euskadiko

ekonomiak

10 langile baino

gehiagoko enpresa ia

guztietan, banda zabala

erabiltzen da

ADSLren erabilera murriztu egin den arren, oraindik jaun eta jabe izaten jarraitzen du.

2016ko maiatza


4/16

2016ko maia

ALBISTEAK

Hainbat euskalenpresak Sidenorerosi nahi dute

Cie, Aristrain, Tubacex, Ve‐

lasco taldea eta Gestamp en‐

presek Gerdau‐Sidenor eros‐

teko asmoa erakutsi dute. Si‐

denor 2015eko urritik dago

salgai, eta, orain, automobil‐

gintzan diharduten aipatuta‐

ko bost enpresek berau eros‐

teko asmoa erakutsi dute.

Dagoeneko, saiakera bat

egin dutela jakinarazi dute

hainbat hedabidetan, baina

negoziazioek huts egin dute.

Eusko Jaurlaritzak, bere al‐

detik, horren berri eduki due‐

la aitortu du, eta negoziazioek

aurrera jarraitzen dutela adie‐

razi du. Horrenbestez, sal‐

menta horren alde agertu da

Eusko Jaurlaritza. Era berean,

Sidenor enpresaren etorki‐

zunaz kezkatuta agertu da

Lakua.

Aldaketak

Interesa erakutsi duten en‐

presa guztiak Gerdau‐Side‐

norren bezeroak edo hornit‐

zaileak dira, automobilgintza

esparrukoak guztiak.

Europako automobilgintza

momentu oparoan egon arren

eta Sidenorrek lan handia duen

arren, erosteko interesa duten

enpresen arabera, aldaketak

egin beharko lirateke, etekinak

oso murritzak direlako.

Eroski taldeak 2016ko ekitaldia

datu positiboekin bukatzea es‐

pero du, egindako azken era‐

giketei esker. Egokitze prozesu

bat aurrera eraman eta zorrak

berregituratu ostean, Elorrioko

kooperatibak ekitaldia emaitza

positiboekin bukatuko duela

uste du. Horrela izanez gero,krisia hasi zenetik, emaitza po‐

sitiboekin bukatuko duen le‐

henengo urtea izango litzateke

Eroskirentzat.

6.000 milioi euroko

fakturazioa

Eroskiko presidente Agustin

Markaidak bukatutzat eman

ditu taldeak egin beharreko

eraldaketa guztiak. Aipat

koa da, 2008tik hona, zeuk

egituraren herena soilik ma

tendu duela Eroskik, eta fa

turazioa 9.000 milioi euro

6.000 milioi eurora jaitsi

Markaidaren esaneta

«Eroski hau txikiagoa da, b

na merkatu nagusienetan

dartsuagoa da». Markaid

aitortu duenez, supermerk

tuaren formatuak estable

mendu handiek baino hobe

eutsi dio krisiari.

Krisia hasi zenetik,

emaitza positiboekinbukatuko du urtealehenengoz Eroskik

Dagoeneko, erosteko

saiakera egon da,

baina huts egin dute

2.000 enpresak energia ikuskapena egingo dute NafarroanNafarroako enpresa handi

guztiek energia ikuskapena

egin beharko dute 2016an.

Beraz, 2.000 bat enpresak ze‐

regin hau bete beharko dute,

euren kontsumoaren %85en,

gutxienez. Gainerako enpre‐

sek modu boluntarioan ere

egin dezakete energia ikus‐

kapena.

Europako Dekretu baten

harira hartu dute arduradu‐

nek neurria, eta eraginkor‐

tasun energetikoa du helburu.

Energiaren kontsumoa mu‐

rriztuz, kanpoko merkatua‐

rekiko mendetasun txikiagoa

edukiko du Europak, eta, gai‐

nera, berotegi‐efektua eragi‐

ten dituzten isurketak mu‐

rriztuko dira.

Lau urtean behin

Nafarroako gobernuak web‐

gunean argitaratu du gai ho‐

nen inguruko informazio

osoa. Horrenbestez, 250 la

gile baino gehiago edota

milioi euroko negozio‐bo

mena duten enpresek en

gia‐ikuskapena egin behar

dute 2016an.

Aipatutako ikuskapen

gutxienez lau urtean behin b

rriztatu beharko dira, eta e

presa zein plantillako lang

espezializatuek egin ditzake

Informazio gehiago esku

tzeko, jo bere webgunera.

Supermerkatuek establezimendu handiek baino hobeto eutsi diote krisiari.

Dagoeneko, saiakera bat egin dutela jakinarazi dute hainbat hedabidetan, baina negoziazioek huts egin dute.

Komunikazioa Espainiako Industria, Energia eta Turismo Ministeriori bidaliko diote.

Zeukan egituraren

herena mantendu

du Eroskik


5/16

EKINTZAILETASUNA

Duela hiru urte hasi zuen ibil‐

bidea Arimak. Donostiako en‐

presa hau softwarearen di‐

seinuan sartu zen bete‐betean.

Bere ezagutzan, esperientzian

eta gaitasunean oinarrituta,

promesa bat bete nahi izan

du hasieratik, alegia, software

diseinua ikerketan oinarritzea,zorroztasunez neurtzea eta

era sinplean gauzatzea, sin‐

pleak baitira funtzionatzen

duten gauzak ere: «Soluzio

paregabeak, desberdinak eta

ausartak. Eta bezeroa, hori

guztia sortzeko oinarria».

Bete‐betean asmatzeko,

bezeroen jarduera ezagutzea

da lehenengo pausoa Arima‐

ko sortzaileentzat; horregatik,

bezeroaz asko arduratzen

dira.

Segurtasuna

Elkarri gero eta lotuago bizigara, eta informatika gure bi‐

zitzaren alor guztietan era‐

biltzen dugu. Joera hau, gai‐

nera, handituz doa. Ziberse‐

gurtasuna gero eta garrantzi

handiagoa edukitzen ari den

garai hauetan, Arimak es‐

kaintza interesgarria du. Ho‐

rretaz jabetu dira, behintzat,

asko, tartean, AEBetako era‐

kunde militar bat edota Ka‐

nadako osasun‐etxe bat.

Horiek ez dira, baina, atze‐

rriko bezero bakarrak; izan

ere, AEBetako 10 banku han‐

dienetatik lauk enpresa do‐

nostiarraren teknologia dute.

Ez da, beraz, gauza makala

Arimak eskaintzen duen se‐

gurtasuna berak diseinatu‐

tako softwarean.

Hastapenak

Bost sortzaileek enpresa ba‐

ten proiektuan ezagutu zuten

elkar. Enpresa sortu, eta egin

zuten lehenengo gauza se‐

gurtasun‐softwarea diseinatu

eta sarearen bidez doan es‐

kaintzea izan zen. Harrera

bikaina eduki zuen, eta na‐

zioartean ezagutzera eman

zen Arima. Aurrerantze

webguneen aplikazioen

gurtasunean espezializatu

enpresa gipuzkoarra.

Dena dela, Arimaren bez

roak ez dira enpresa hand

soilik; izan ere, ETEak ere b

ditu bezero, eta alor guztie

rako aplikagarria izan daite

Arima, software a diseinatzekoikuspegi berria

2016ko maiatza

Zibersegurtasuna gero eta garrantzi handiagoa edukitzen ari da.

Bost sortzaileek enpresa baten proiektuan ezagutu zuten elkar.

«Er ntzun zorrotz k

et us rt k,

berritz ile k

et er ginkorr k»

AEBetako 10 banku

handienetatik lauk

enpresa donostiarrare

teknologia dute


6/16

Martxoan, EAEko industria-prezioek %0,2 egin dute gora, aurreko hilaren aldean

Eustaten datuen arabera, EAEko industria‐prezioak %0,2 gehitu ziren 2016ko mar‐txoan, aurreko hilaren aldean. Datu horiek aintzat hartuta, martxoko urte arteko tasa

(azken hamabi hilabeteetan industria‐prezioek izandako aldakuntza laburbiltzen

duena) %4,1 jaitsi da. Sektorekako azterketa xeheagoak agerian jartzen du, 2016ko

martxoan, Kokeriak eta petrolioa intzea (%6,2), Ehungintza, jantzigintza, larrugintza

eta zapatagintza (%2,5) eta Industria kimikoa (%1,0) adarrek gehitu zituztela gehien

prezioak, aurreko hilaren aldean. Jaitsierarik handienak: Energia elektrikoa, gasa, lu‐

rruna eta aire egokitua (%‐1,5), Produktu informatiko, elektroniko eta optikoen fabri‐

kazioa (%‐0,8), eta Erauzketa industriak (%‐0,4).

Iturria: EUSTAT

HILEKO GRAFIKOAK

EAEko hotel-establezimenduetako bidaiari-sarrerak %18,6 gehitu ziren martxoanHotel‐establezimenduetako bidaiari‐sarrerak %7,9 gehitu ziren 2016ko Aste Santuan;

gelen araberako betetze‐maila %80,4koa izan zen. 2016ko martxoan, 208.235 bidaiari‐sarrera erregistratu ziren EAEko hotel‐establezimenduetan, aurreko urteko hil berean

baino 32.689 gehiago, %18,6ko gehikuntza, beraz, Eustaten datuen arabera. Bidaiari‐

sarrerak %19,8 gehitu ziren Bizkaian, %18,5 Gipuzkoan, eta %15,1 Araban. Komeni

da gogoraraztea 2015eko Aste Santua apirilean izan zela, eta aurtengoa, martxoan.

Gaualdiak, 2016ko martxoan, 392.952 izan ziren, aurreko urtekoan baino 74.880 ge‐

hiago (%23,5). Gaualdiek ere urte arteko positiboa izan dute hiru lurraldeetan: Biz‐

kaian, %25,0; Gipuzkoan, %22,5; eta Araban, %21,7.

Iturria: EUSTAT

EAEko eraikuntza kostuak %0,1 jaitsi ziren martxoan, aurreko hilaren aldean

EAEko txikizkako sektorearen salmenta nominalak %1,9 gehitu diraEustaten datuen arabera, 2016ko lehen hiruhilekoan, EAEko txikizkako merkataritza‐

ren sektorean salmenta nominalak %1,9 gehitu ziren, aurreko urteko hiruhileko be‐

raren aldean. Gasolindegiak sartu gabe, %3,3 gehitu zen urte artekoan. Aurreko

hiruhilekoaren aldean, salmenta‐indizea %0,2 nominala gehitu zen, urtaro‐eraginak

kenduta. Elikagaien txikizkako merkataritzan, espezializatua %0,3 gehitu zen; elika‐

gaiak nagusi diren ez‐espezializatuan, berriz, %7,0. Gainerako produktuen merkata‐

ritzan, zeinu ezberdinak izan ziren. Etxeko ekipamendu espezializatuan %5,5eko

gehikuntza izan zen; Pertsonen ekipamendu espezializatuan, %4,3; Gainerako pro‐

duktuak nagusi diren ez‐espezializatuan, %‐5,2; Kontsumoko beste ondasun espezia‐

lizatuetan, %‐0,4.Iturria: EUSTAT

2016ko martxoan, EAEko Eraikuntzaren Kostuen Indizea %0,1 jaitsi zen, aurreko hi‐

laren aldean, eta urte arteko tasa %0,4, Eustaten datuen arabera. Martxoan, Etxegintza

eta Obra Zibila azpisektoreek zeinu ezberdindun bilakaera izan zuten lehengaien kos‐

tuan. Etxegintzan %0,2ko jaitsiera izan zen, aurreko hilaren aldean, eta Obra Zibilean,

%0,2ko gehikuntza. Azpisektoreon urte artekoan zeinu bera izan zuten, baina indar

ezberdina. Etxegintzaren lehengaien kostuak %0,3 jaitsi ziren; Obra zibilarenak, %3,8.

Sektoreak kontsumitutako lehengaien artean, urte artean (2016ko martxoa, 2015ekoa‐

ren aldean) honakoek izan dituzte prezio hazkunderik handienak: Material elektrikoa

(%2,7), Zurgintza (%1,9), kautxua eta plastikoa (%1,1).

Iturria: EUSTAT

2016ko maia


7/16

SPRIk ireki berri du Industria

Digitala eta Basque Industry

4.0 programen deialdia. Pro‐

grama horien bidez, tekno‐

logiak txertatuko dira manu‐

faktura‐enpresetan. Industria

Digitalak teknologia digitalen

aplikazioa sustatzen du, ETE

eta mikroETE‐en produkzioa

automatizatzeko. Basque In‐

dustry 4.0 programak

300.000 eurorainoko diru‐

laguntzak ematen ditu trans‐ferentzia teknologikoko

proiektuetarako.

Ekonomi Garapen eta Le‐

hiakortasun Sailak, SPRIren

bidez, bost milioi eurorekin

hornitu ditu Industria Digitala

eta Basque Industry 4.0 pro‐

gramak. Horren bidez, euskal

manufaktura‐enpresei lehia‐

korrago izaten lagunduko

zaie, beren produktuak, pro‐

dukzio prozesuak eta kon‐

trola automatizatuz eta digi‐

talizatuz.

Fabrikazio adimendunaren

sustapena

Fabrikazio adimendunaren

alde egina duen apustuaren

barruan, Euskadik, besteak

beste, Industria Digitala eta

Basque Industry 4.0 lagun‐tzak abiatu ditu, euskal en‐

presek diru‐laguntzak izan

ditzaten 4.0 industriaranzko

bidean eta behar bezainbat

laguntza izan dezaten ongi

ezagutzeko teknologia pro‐

duktiboak, dela eskura dituz‐

tenak, dela euskal enpresek

beren negoziorako gara di‐

tzaketenak. Prozesu horietan,

laguntzaile dira hornitzaile

espezializatuak, hots, tekno‐

logia zentroak.

Apirilaren 8an, SPRIk

deialdia ireki du euskal ma‐nufaktura‐enpresei zuzendu‐

tako bi programa horietarako

(Industria Digitala eta Basque

Industry 4.0). Programa ho‐

rien ezaugarriak dira:

Basque Industry 4.0

2,5 milioi euroko aurrekontua

esleitu zaio programari,

2015ean baino %20 gehiago.

Programa honek babesa

ematen die “teknologia-hor-

nitzaileen” teknologia manu‐

fakturako enpresa industria‐

letara transferitzea helburu

duten industri ikerketako eta

garapen esperimentaleko

proiektuei. Laguntzen asmoa

da garapen esperimental ho‐

riek azkarrago eramatea mer‐

katura, eta, hala, enpresak

posizio eta lehiakortasun ho‐

bea lortzea.

I G bALBISTEA

Aterkia: haur-parkeakbirdiseinatzeko prozesu

parte-hartzailea

Bost milioi euro, enpresak

industria 4.0 bihurtu daitezen

Basque Industry 4.0

programak 300.000

eurorainoko diru-

laguntzak ematen ditu

Portugaleten ekimen berri‐tzaile bat jarri dute abian; Ater‐

kia du izena, eta, funtsean, pro‐

zesu parte‐hartzailea da, non

partaideek elkarrekin eraba‐

kiko baitute zein jolas‐gune

estaliko diren eta nola. Apiri‐

lean zehar tailerrak egin dituzte

espazioen erabiltzaile‐talde

nagusiekin: haurrak, herrita‐

rrak, zaintzaileak eta merka‐

tariak. Saio horietako parte‐

hartzaileek adostasunera iritsi

beharko dute, zein parke estali

behar diren erabakitzeko.

Bigarren urratsaren hel‐

burua, aldiz, hiritar taldeek

jolas‐guneetan instalatuko

diren egituren diseinuan par‐

te har dezatela da.

Aurrekariak

Ekimen honek badu aurrekari

bat, Jolasplaza proiektua, ale‐

gia. Portugaleteko haur talbatek hartu zuen parte p

zesu hartan, eta herriko par

bat diseinatu zuten.

Bi astez, 23 neska‐mu

elkarrekin aritu ziren lane

Mateo Hernández plaza

jolas‐gunea nolakoa izan

zen erabakitzeko. Ekimen

helburu bikoitza zuen; b

tetik, haurren nahiak eta p

miak parkean txertatzea, e

rak baitira erabiltzaile n

gusiak; eta, bestetik, par

hartze hiritarraren kultu

txikienei hurbiltzea.

2016ko maiatza

Portugaleteko jolas-guneen ratioa oso altua da.

Prozesu parte-hartzaile

da, non partaideek

elkarrekin erabakiko

duten zein jolas-gune

estaliko diren

2,5 milioi euroko aurrekontua esleitu zaio Basque Industry 4.0 programari.


8/16

Ez da TTIP hizpide izan du‐

gun lehenengo aldia, eta, se‐

gur aski, ezta azkena ere. Ze‐

resan handia eragiten ari denhitzarmena dugu TTIP (Tran-

satlantic Trade and Inves-

tment Partnership); funtsean,

Atlantikoko bi ertzen arteko

mugak desagerraraztea da

xedea. Enpresa multinazio‐

nalen esku‐hartzearen sus‐

moak areagotuz doaz, hitzar‐

menaren negoziazioek sek‐

retupean jarraitzen duten bi‐

tartean.

Bi blokeek munduko

BPGren %60 batzen dute,

baina, etenaldiaren ostean,

zaurituta irten dira, batez

ere, Europar Batasuna. Honi

esker, ekonomia berpiztea

nahi dute agintariek, tar‐

tean, Europari horrenbeste

buruko min eragiten dion

enplegua sortuko dutela‐

koan. Sustatzaileek ETE‐ei

mesede egingo dien akor‐

diotzat jotzen dute TTIP,

beste aldera traba gutxia‐

gorekin esportatuko ahalizango dutelakoan.

Baina, egia esan, bi po‐

tentzien arteko muga ekono‐

mikoak dagoeneko oso ba‐

xuak dira gaur egun, ez soilik

biak aspalditik Nazioarteko

Merkataritza Erakundearen

partaide direlako, baizik eta

orain dela ez asko Zeru Ire‐

kien EB‐AEB Akordioa sinatu

zutelako. Muga‐zergak txikiak

izanik –%3 ingurukoak–, TTI‐

Pek arrakasta izateko, muga‐

zergetatik at dauden beste‐

lako mugak deuseztatu nahi

dituzte.

Multinazionalen esku-hartzea

Multinazionalen esku‐hartzea

eta herrien burujabetasuna‐

ren galera da, hain zuzen,

mesidantza gehien sortzen

duena. TTIPek ekarriko lituz‐

keen etekinen %80 potentzia

bien arteko erregelamendu

bateraezinetatik lirateke, hau

da, autoentzako piezen araue‐

tatik elikagaien segurtasune‐

rako arauetara, dena batera‐

tzea, beharrezkoak ez diren

burokraziaren oztopoak ken‐

tzeko, Atlantikoaren bi aldee‐

tako enpresak merkatuetan

sar daitezen. Hori guztia ga‐

ratzeko, TTIPek lankidetza

batzorde arautzaile bat pro‐

posatzen du. Horren bitartez,

inbertitzaileen eta erakunde

publikoen arteko ezadosta‐

sunei buruz erabakitzeko, au‐

zitegi pribatuen bidez egingo

litzateke, ingelesezko ISDS

(Inversor State Dispute Sett-

lement ) izenaz ezaguna. Kri‐

tikoentzat, lobbyei boterea

ematea litzateke hori.

Orain, baina, Herbehereta‐

ko Greenpeacek aspaldiko sa‐

laketa frogatu du: industriaren

lobbyak akordioaren edukiania hasieratik eragiteko aukera

handia izaten ari direla, go‐

bernuz kanpoko erakundeei

eta bestelako gizarte eragileei,

ez zaienean eskaini aukera

hori. Behin baino gehiagotan

agertzen da proposamen baten

aurrean enpresa handiei iritzia

emateko eskatuko zaiola.

Baina, berez, iltrazioek ez

dute ezer berririk esan, orain

frogatutzat eman arren, lobb‐

yen esku‐hartzea gauza jakina

baitzen gehienentzat. Har

garriena da New Yorken eg

dako azken bileraren oste

txosten bat kaleratu zut

hitzarmenaren nondik no

koak azalduz. Bada, Gree

peacek kaleratutako txosten

eurek zabaldutakoa bai

bost orrialde gehiago ditu

Greenpeacek 248 orri

txostena zabaldu du, gai

“beharrezkoa den garden

suna” eman eta “eztabai

informatua” ahalbidetzek

Era berean, falta denari b

ruzko kezka azaldu du ekunde ekologistak.

Bestalde, Frantziako p

sidente François Holland

gaurko egoeran TTIP itun

Frantziak ezetz esango dio

aurreratu du. Alemanian,

diz, gero eta jarraitzaile g

xiago ditu hitzarmenak: Y

Gov inkesta‐etxearen ar

bera, 2014an herritarren

%90 zeuden itunaren ald

eta orain %56ra jaitsi

kopurua.

ERREPORTAJEA

TTIP: negoziazioak sekretupean

bizkortu arren, filtratu egin dituzteApirilaren 25etik 29ra bitartean, TTIPren inguruko azken bilera egin dute New Yorken. Aldi berean, baina Atlantikoaren bestaldean, Barack Obam

AEBetako presidenteak argi utzi du akordio transatlantikoaren inguruko negoziazioak bizkortu egin behar zirela: «Denbora ez dago gure alde» ,aitortu du Hannoverren (Alemania). Lehenbailehen itxi nahi du, beraz, AEBen eta Europako Batasunaren arteko Merkataritza eta Inbertsio

Lankidetza Transatlantikoaren (ingelesez, TTIP) hitzarmena; izan ere, zortzi hilabete barru, datorren azaroan, bere agintaldia amaituko da, eta,hitzarmena sinatzen ez badute, AEBetako aurtengo hauteskundeek eta datorren urtean Alemanian eta Frantzian egingo direnek gutxienez pare b

urtez atzeratuko lukete TTIPren akordioaren sinadura. Bitartean, Herbeheretako Greenpeacek hitzarmenaren hiru laurdenak filtratu ditu.

Frantziako presidente François Hollandek gaurko egoeran TTIP itunari Frantziak ezetz esango diola aurreratu du.

2016ko maia

TTIParen kontrako hamaika protesta izan dira Atlantikoaren bi ertzetan. Azkena,Hannoverren.

Etekinen %80

potentzia bien arteko

erregelamendu

bateraezinetatik

lirateke

Lobbyen esku-hartzea

frogatu du

reenpeacek


9/16

2016ko maiatza


10/16

ELKARRIZKETA

“Merkatuaren bilakaeraren arabera, ahaliketa lasterren erantzun behar dugu”

Raúl Collantes MorilloElorrieta Erreka Mari ikastetxeko zuzendaria

2016ko maia

Zer hezkuntza eskaintzen

du Elorrieta Erreka Mari

ikastetxeak?

Hemen 20 ziklo baino gehiago

ditugu, baita behar bereziak

dituztenen talde bat ere. Bi

atal desberdin dira: bata

Deustun, Done Petri plazan

dagoen Hizkuntza Eskolan.

Bertan, administrazio, mer‐

kataritza eta turismo alorrak

eskaintzen ditugu, hiru fami‐

lia eta sei ziklo, guztira.

Elorrieta Erreka Mari ikas‐

tetxean, atal industriala dugu,

bost familia eta 14 ziklo, guz‐

tira: kimika, fabrikazio me‐

kanikoa, mantenimendua, in‐

formatika eta obra zibilen

proiektuak.

Era berean, aipatzekoa da

informatikan eta fabrikazio

mekanikoan erdi mailako eta

goi mailako zikloak eskain‐

tzen ditugula.

Lanbidek prestatutako

ikastaroak ere eskaintzen di‐

tugu, eta langileei zuzenduta

daude.

Azken boladan, hainbat agintari eta instituziok LHII

sustatu beharra dagoelako

ideiarekin bat egin dute,

etorkizunean euskal enpre-

sek zailtasunak eduki di-

tzaketelakoan, lanbide jakin

baterako langile kualiika-

tuak kontratatzeko. Etorki-

zunean lana bermatua edu-

kitzeko bidea al da LHII?

Bai, horretan dabiltza. Argi

dagoena da titulaziorik gabe

oso zaila dela lana topatzea.

Horrez gain, gaur egun in‐

dustria oso arin aldatzen ari

da; horregatik, langileak gai

izan behar dira birziklatzeko

eta trebetasun berriak bere‐

ganatzeko. Beraz, balio‐aniz‐

tasuna da LHIIren zutabea

gaur egun. Espezializazioak

oso arin jasotzeko aukera

eman behar dugu; merkatua‐

ren bilakaeraren arabera, aha‐

lik eta lasterren erantzun be‐

har diogu.

Zenbakiei erreparatuz... Zer-

nolako lan-etorkizuna dute

Elorrieta Erreka Mariko

ikasleek? Zenbatek aurki-

tzen dute lana ikasketak

amaitu eta berehala?

Aurten, ehuneko handiak lor‐

tu du lana, krisi aurretiko

egoeraren antzekoa. Betiere,

espezialitatearen araberakoada hori, jakina: industria ada‐

rrekoek berehala aurkitzen

dute lana, esaterako; zerbi‐

tzuetan, ordea, gehiago kos‐

tatzen zaie, baina, dena dela,

%70ek praktikak egin dituz‐

ten tokian geratzea lortzen

dute.

Euskadiko egungo lan-mer-

katua aztertu beharko du-

zue, langileak horretara

egokitzeko, ezta? Ildo ho-

rretan, zeintzuk dira e

presek etorkizunean g

hien beharko dituzten la

bide espezializatuak?

Egia esan, guk ez ditugu da

horiek esku artean. Guri goi

esaten digute adar industr

lak etorkizun handiagoa du

la. Hala ere, zerbitzuei dag

kienez, gizartearen hobeku

tzara zuzendutako zikloak

tugu, helduentzako arre

esaterako, eta horiek ere b

dute etorkizuna.

Euskadiko industria

dago momentu oparoa

baina, are gutxiago, altz

ruarena. Zelan ikust

duzu Euskadiko altzairu

ren merkatua? Etorkizun

al du edo beste alor bate

aritu beharko da? Zein iz

daiteke mehatxuei aur

egiteko bidea?

Urteak eman dituzte jen

gutxi kontratatzen, baina, a

ken boladan, kontratazio

igo egin dira bertan. Kontu

izan pixkanaka‐pixkana

langileak nagusitzen ari

rela, eta, horrenbestez, eCollantesen arabera, titulaziorik gabe oso zaila da lana topatzea gaur egun.

“Espezializazioak

oso arin jasotzeko

aukera eman

behar dugu”

2015eko abenduan, Eusko Jaurlaritzak LHII inguruko lege berria onartu zuen, zeinetan metodologia berriak eta ekintzailetza uztartzen dituHezkuntza sailburu Cristina Uriarteren iritziz, «enpresei eta lanari egokitzeko» eraldaketa prozesua da legea. Gauzak horrela, Elorrieta ErrekMari ikastetxeko zuzendaria den Raúl Collantes Morillorekin hitz egitea erabaki dugu, gaian sakondu nahian. Ikastetxeko zuzendariak esan

duenez, gaur egun industria oso arin aldatzen ari da; horregatik, langileak gai izan behar dira birziklatzeko eta trebetasun berriak bereganatzeko, eta, beraz, balio-aniztasuna da LHIIren zutabe nagusia. Elorrieta Erreka Mari ikastetxeak, esaterako, 20 ziklo baino gehiago

eskaintzen ditu, behar bereziak dituztenei zuzendutako zikloaz gain.

“Industria adarrekoek

berehala aurkitzen

dute lana”


11/16

ELKARRIZKETA

2016ko maiatza

presek langile berriak behar

dituztela, prestatuak, noski.

Esan dutenaren arabera,

gutxi barru langile berri ugari

beharko ditu Euskadiko in‐

dustriak, sortuko den eskain‐tza guztiz betetzea zaila izan‐

go da‐eta.

Euskal altzairuari dago‐

kionez, momentu honetan

alor hori aldatzen ari da da‐

goeneko. Orain arte, txirbila

harroketaren bitartez egiten

zen nagusiki, baina gero eta

indar handiagoa du ekar‐

penen bitartez egindakoak.

Beraz, makinen diseinuak

gero eta espezializatuagoak

dira, forma konplexuagoe‐

kin, eta ekoizpen kantitatehandiagoak eskaintzen di‐

tuzte, kalitate hobearekin,

gainera.

Gainera, material ugari ari

dira ikertzen. Laburbilduz,

zeharo aldatzen ari den in‐

dustria dugu: txirbila harro‐

ketatik ekarpen prozesura

igarotzen ari gara, non ma‐

kina konplexuagoak ekoiztu

daitezkeen, kalitatezkoak.

Beraz, etorkizuna badago

euskal altzairuan. Duela urte

batzuk, ordenagailuak lan‐

tokietan ezarri zirenean, izua

antzekoa izan zen: askok

uste zuten ordenagailua jar‐

tzerakoan langilerik ez zela

beharko, 20 langile zeuden

tokian ordenagailu bakar ba‐

tekin nahikoa izango zela,

etab. Eta egia da horrelakoak

gertatu izan direla; ordena‐

gailuak asko errazten du

lana, baina ordenagailuaren

atzean norbait egon behar

da, halabeharrez, hots, es‐

pezializatutako langilea. Era

berean, enpresen beharri‐

zana aldatu egin zen, eta

beste langile profil bat bi‐

latzen hasi ziren; horregatik,

langileak egoera berriari

egokitzea funtsezkoa da gaur

egun.

Automobilgintza, ordea, haz-

ten ari den sektorea dugu

Euskal Herrian. Zer eskain-

tza duzue horri begira?

Berez, alor horretan, ez dugu

eskaintzarik. Alabaina es‐

kaintzen dugun fabrikazio

mekanikoak harreman estua

du automobilgintzarekin. Hau

da, automobilgintza‐enpresek

mekanikoak behar dituzte,

eta guk hezten ditugu horiek,

baina, horrez gain, ez dugu

automobilgintzako espezia‐

litaterik. Guk eskaintzen du‐

guna da ekoizpenaren pro‐

gramazioa, diseinua eta me‐

kanizatua.

Harremanetan al zaudete

euskal enpresa eta uniber-

tsitateekin? Horrela izanik,

zein motatako harremana

duzue?

Enpresekin, jakina, kontuan

izan ikasleek urtero egin be‐

har dituztela praktikak, eta,

beraz, harremana estua da.

‘Dual’ programaren bidez,gainera, bigarren maila egiten

ari diren bitartean, enpresa

batean egiten dute lan, kon‐

tratuarekin. Alegia, enprese‐

kin harremana eduki behar

dugu, halabeharrez.

Unibertsitateekin ere ha‐

rremana dugu: lankidetzan

dihardugu hainbat proiek‐

tutan.

Zer da enpresek gehien es-

katzen dizuetena?

Batez ere, pertsona jator

izatea. Hau da, jarrera b

korra izanik eta lan egite

gogoa edukita, bidea er

eginda duzu; gainerakoa p

kanaka etorriko da.

Titulua eskuratu du

ikasle bat sobera prestat

dago lan merkatuan aritze

askotan berak uste baino a

koz gehiago. Beste kontu b

da enpresen munduan m

gitzen ez jakitea, baina l

egiteko gai da, sobera. H

rregatik, pertsona jatorreskatzen dizkigute.

Gaur egun, mundu glob

lizatu batean bizi gara, b

na… lehiakorrak al gara

Ni baiezkoan nago. Berto

LHII sistema beste herrie

koekin konparatuz gero, o

lehiakorrak gara. Baina, e

presak soilik aztertzea esk

tzen badidazu, horretan

naiz ausartzen ezer esate

Guztira, 21 ziklo eskaintzen ditu Elorrieta Erreka Mari ikastetxeak. Lanbidek prestatutako ikastaroak ere ematen dituzte bertan.

Titulua eskuratu duen ikasle bat sobera prestatua dago lan merkatuan aritzeko.

“Langileak egoera

berriari egokitzea

funtsezkoa da

gaur egun”

“Bertoko LHII sistema

beste herrietakoekin

konparatuz gero, oso

lehiakorrak gara”


12/16

AHOLKUAK

2016ko maia2

Correosek bere webgunean aipatzen

duen moduan, premiazko igorpenen%80 24 ordutan entregatzen dituzte

Espainiar Estatuan eta Andorran, eta

48 ordutan, kasuen %100ean. Co‐

rreoseko edozein egoitzatatik bidali

daiteke, eta etxeko ordenagailutik

bertatik egiteko aukera ematen dizu

posta zerbitzuak.

Baina, azalpen guztien azpian, beste

azalpen bat dugu, zeinetan Correosek

aurrekoa betetzeko hainbat baldintza

jartzen dituen, besteak beste, igorpena

eta entrega populazio handiko guneetan

izan behar dela. Gainerako herrietan,

entrega 72 ordutan egingo duela ziur‐

tatzen du Correosek.

Entrega, 10 egun beranduago

Bada, Correosek hitza bete ez duen

kasu bat jaso zuen Gabonetan Euskal

Herriko Kontsumitzaileen Antolaketak,

zeinetan erabiltzaile batek gutun bat

bidali zuen Bilbotik Sabadellera (Ka‐

talunia), premiazko igorpenaren bidez.

Entrega, baina, 10 egun beranduago

egin zuen Correosek. Erabiltzaileak

azalpenak eskatu, eta ondorengoa

erantzun zion enpresak: atzerapena

Gabonetan izandako posta‐traiko han‐

diaren ondorioa izan zitekeela eta

gutun mota horren bermea (premiazkogutun ziurtatua)“galera edo okerbideari

soilik dagokiela” , baina ez entrega‐

epearen aldaketari.

EKA/ACUVeko abokatuek kalte‐or‐

dain bat eskatzea aholkatu zioten era‐

biltzaileari, gutunagatik ordaindutako

6,10 euroak itzultzea erreklamatzeaz

gain, noski. Erabiltzaileak gutunaren

dirua itzultzea baino ez zuen eskatu

nahi izan. Harrigarria bada ere, Co‐

rreosek eskaera hori jaso, eta ukatu

egin zion, lehen adierazitako arra‐

zoiengatik. EKA/ACUVek erreklama‐

zioa helarazi zion Kontsumobide

eta erakunde hori Correosekin bittekaritza egiten saiatu zen. Irtenbid

topatzeko huts egin eta gero, Konts

moko Arbitrajera jotzea gomenda

zion erabiltzaileari, sistema horret

atxikita baitago Correos. Erabiltzaile

arbitrajea eskatu zuen, eta orduan b

Correosek amore eman zuen, eta 6,

euroak itzuli zizkion; izan ere, zala

tzarik gabe galduko zuen arbitra

hori, eta, horrekin batera, itxura eska

emateko arriskua zuen. Beraz, kon

handiz bidali behar dira premiaz

gutunak Correos bidez.

Correoseko posta-zerbitzuan, igorpen ziurtatua (gutunazein paketea) ohiko igorpena baino garestiagoa da,ziurtapena helmugara ondo helduko delako bermeahanditzen duelako. Premiazko igorpena, aldiz, ohikoa

baino garestiagoa da, azkarragoa delako. Hala ere,Euskal Herriko Kontsumitzaileen Antolaketak (EKA) jaso

dituen kasuei erreparatuz gero, harrigarriki, bigarrenaerlatibizatzen du posta-zerbitzuak.

Correoseko premiazko gutun ziurtatu baten bermea

Correosek hainbat baldintza jartzen dituen, besteak beste, igorpena eta entrega populazio handiguneetan izan behar de

Kontu handiz bidali behar dira premiazko gutunak Correos bidez.

Premiazko igorpena, ohikoa baino garestiagoa da, azkarragoa delako.Premiazko igorpenen %80 24 ordutan entregatzen dituzte Espainiar Estatuan eta Andorran.


13/16

IKUSPEGIA

Europako Batzordeko inantza

erremintetan aditua den Antonio

Querok diruaren ekoizpena ban‐

kuen eskuetan uztea «arduraga-

bekeriatzat» jo berri du. Horren

ordez, Herritarren Banku Gordailua

sortzea proposatu du, inantza ere‐

du alternatibo baten abiapuntu

gisa, zeinetan ‘kasino inantzarioei’

tasa bat ezarriko litzaiekeen.

Finantza eredu iraunkor baten

alde agertu da Quero: «Egungo

ekonomia arautu gabea eta eroa

da; ezin du horrela jarraitu». Fi‐

nantza adituaren esanetan, Herri‐

tarren Banku Gordailuak demo‐

krazia bermatzeko erreminta izango

lirateke, bankuei diruaren gaineko

kontrol‐gaitasuna kenduz gero, eta

horiek herritarren babesean jarrita.

«Horrela, diruaren kudeaketaren

profesionalizazioa gauzatu, eta in-

teres ekonomiko eta sozial orokorra

bermatuko litzateke».

‘Kasino inantzarioen’ tasa

Bestalde, ‘kasino inantzarioei’ tasaezartzea proposatu du. Queroren

ustez, aipatutako tasa askoz era‐

ginkorragoa izango litzateke, egun

indarrean dagoen Tobin transak‐

zio‐tasa baino: «Neurri horri esker,

diruaren espekulazioa saihestuko

litzateke, eta, gainera, ekonomia

inantzarioak ez luke gaur egungo

tamaina edukiko». Izan ere, Euro‐

pako Batzordeko inantza aditua‐

ren esanetan, gaur egun alde han‐

dia dago ekonomia inantzarioaren

eta ekonomia errealaren artean.

Ez da eredu ekonomiko alter‐

natiboa proposatzen duen lehe‐

nengo inantza aditua, baina ha‐

rrigarria da, bai, Europako Ba‐

tzordeko kide batek horrelakoak

publikoki esatea.

UPV/EHUko Ekonomia eta En‐

presa Fakultateak ikerketa egin

berri du Gipuzkoako enpresa ga‐

rrantzitsuen artean, Gipuzkoako

Foru Aldundiak eskatuta. Ikerke‐

taren muina zera da: plantillak

enpresaren politika estrategikoa‐

ren berri izatea, berrikuntza in‐

dizeetan aldeko eragina duen az‐

tertzeko. Ondorioa baiezkoa da,

hau da, enpresetako langileek po‐

litika estrategikoaren berri ba‐

dute, berrikuntzan hobetuko du

enpresak.

Ikerketak dioenez, berrikuntza

rako erritmoak bizkortzeko oraindi

ibilbide luzea dago egiteko; izan er

zuzendaritzak plantillan kontzien

tziazioa sortzen ikasi behar du, ze

hazki, berrikuntzaren gakoa plantil

bera delako kontzientziazioa sortze«Langile batek egin dezakeen ekarpen

oso ezberdina da zuzendaritzarentza

eta plantillarentzat; bien pertzepzioa

ren artean alde handia dago»,adiera

du Aitziber Lertxundik, Donostiak

Fakultateko Pertsonen Zuzendaritz

eta Berrikuntzako kideak. «Enprese

langileengan kontzientziazioa sort

behar dute, berrikuntzaren gakoa d

rela jakin dezaten».

Enpresaren helburua

Ikerketa egiteko, Gipuzkoako enpres

berritzaileetan ari direla azaldu d

Lertxundik; zuzendaritzarekin zei

langileekin elkartu dira, eta haieki

elkarrizketak izan dituzte. Hare

esanetan, langileak ez du erabat bar

neratzen enpresaren helburua.

“Diruarenekoizpena bankuen

eskuetan uzteaarduragabekeria da”

Antonio QueroFinantza aditua

“Langileakberrikuntzaren gakoa

direla jakinarazi

behar dute enpresek,kontzientziazioarenbidez ”

Aitziber LertxundiUPV/EHUko irakaslea

2016ko maiatza


14/16

TEKNOLOGIA

ARDOA

JATETXEA

Blackberry ez da sistemaoperatiborik seguruena

Mitoa erori berri da: Black‐

berry ez da sistema operati‐

borik seguruena. Sakelakoen

segurtasunaz ari garenean, za‐

lantzak izan dira beti ea nork

daukan sistema operatiborik

onena: Android, iOS... eta Black‐

berry zen garaile. Bada, jen‐

dearen ustearen aurka, Black‐

berryk ez du sistema operati‐

borik seguruena. Vice aldiz‐

kariaren esanetan, Kanadako

polizia federalak Blackberry

etxeko edozein gailu deszifra‐

tzeko giltza unibertsala zeukan

duela bost urte.

AEBetako presidenteak berak

adierazi zuen ez ziotela iPhone

telefonorik erabiltzen uzten,

Blackberry zelako hermeti‐

koena. Albiste honen ostean,

bi ikuspegi daude: Blackberryk

poliziarekin elkarlanean lan

egiten du, edo beste enpresa

batek deszifratu egin du.

Ardo frantziar honek ospe

handia du mundu osoan,

eta bere zaporeak hainbat

aditu liluratu du. Tradizioz

inguratuta, Crozes‐Hermi‐

tage izeneko ardoak Rhone

ibaiaren ezkerraldean ko‐

katutako upeltegietan ditu

bere oinarriak.

Edozein Hermitage ardo pri‐

meran doa haragiarekin eta

oilaskoarekin, baina kontuan

izan behar dugu edozein

gazta arinek ere ederto la‐

guntzen duela, batez e

ahuntzarenak.

Les Meysonniers

Urtea: 2008

Prezioa: 25 €

Petite Ruche

Urtea: 2009

Prezioa: 11 €

Laurus

Urtea: 2005

Prezioa: 15 €

Sopelan kokatutako jatetxea

da; bertan, euskal gastrono‐

mia eta gastronomia arabia‐

rra modu harrigarri eta ori‐

ginalean uztartzen dira. To‐

kiko apainketak bi lekuen

eta kulturen eszenak biltzen

ditu, izan ere, euskal itsa‐

saldearen eta marokoar mer‐

katu tipikoaren bi mural ditu.

Lamian, zapore berri eta eze‐

zagunak dastatzeko aukera

daukazu; alde batetik, euskal

gastronomiaren indarra etafreskotasuna, eta, bestetik,

sukaldaritza marokoarraren

usain eta dastamen imaji‐

naezinak.

Asteburuetan, pintxo, kazo‐

latxo eta anoen jaialdia os‐

patzen da, baina edozein egu‐

netan gosaria prezio berezia‐

rekin proba dezakezu. Auke‐

rarik baduzu, hurbildu zaitez.

Crozes-Hermitage

Lamia

jatetxea

2016ko maia4


15/16

2016ko maiatza

AISIALDIA LAN

ESKAINTZAK

LORAZAIN MONITOREA

Lanak: Lorazaintzako lanak. A

tolaketa eta koordinazio lanak

Ezinbestekoa: Lorazaintzako

makuntza izatea. Antolaketa

koordinazio gaitasuna. Loraza

zako lanpostuetan gutxienez

hilabeteko eskarmentua izat

Lan esperientzia gizarte ongi

tetik datozen taldeen koordi

zioa, hain zuzen ere, gizarteratz

eta lanera egokitzapena sustatz

duten taldeekin. Euskara: Ahoz

arazorik Gabe moldatzeko e

gutza. B karneta izatea. 6 h

beteko aldi baterako kontrat

Ordutegia: Astelehenetik ostiral

07:00-14:30. Soldata: Hitzarm

naren arabera.

FRESATZAILEA

Lanak: CNCko kontrolpeko makfresadorekin lan egiteko. Ezinb

teko da lanpostu berean 5 urteta

lan eskarmentua edukitzea. B

loragarria pertsona eskualdek

izatea. Eskaintzen da aldi batera

lan kontratu zehaztugabea.

naldia astelehenetik ostirale

6:00-14:00 eta 14:00-22:00. S

data hitzarmenaren araberak

2 TURISMO AGENTE

2016ko Errenteriako udal enple

plana. Lanak: Jarduera turistiko

kudeatzea. Turismo bulegoak at

ditzea, bisitariei arreta eta muse

kudeaketa, bisita gidatuak egit

Ezinbestekoa: Langabezian etea inskrizpzioa egiteko mom

tuan. Lanbiden alta moduan.

formazio turistikoa, Kudeaketa

mertziala edo antzeko Goiko m

lako modulua edo Turismo Dip

matura izatea. Errenterian er

datuta. Ingelesa edo Frantse

ahozko maila ertaina. Ega e

baliokidea izatea. Gida-baime

eta ibilgailua izatea.

LEIALTZE ARDURADUNA

Kirol sailak bere abonatu edo

zeroekin duen harremana s

dotzea eta emozionalki duen

tura estutzea eta euren asebetzgehitzea. Ezinbesteko baldintz

Langabea izatea. Deialdia e

eta sei hilabete lehenagoz A

saten erroldaturik egotea. M

keting edo Publizitatean grad

tua. Baloratu beharreko bald

zak: Euskara: 4.HE egiaztatz

(agiriz): 10 puntu. Eskarmen

antzeko lanetan: 5 puntu. Ikas

roak, bezeroen fideltasunari

ruz: 5 puntu. Kontratuaren ir

pena: 6 hilabete. Hileko sold

gordina: 2.230 eurotan.

Euskera - Castellano - English

Gehiegikeri - Abuso - Excess

Albo-kalte - Daño colateral - Collateral damage

Jardunbide - Práctica - Behaviour

Susperraldi - Recuperación - Recuperation

Hazkunde - Crecimiento - Development

Errentagarri - Rentable - Profitable

Erretiro - Jubilación - Retirement

Lanbide - Oficio - Profession

Langabe - Parado - Unemployed

Hiruhileko - Trimestre - Quarter

Erakunde - Entidad - Organization

Hitzartu - Concertar - To come to an arrangement

Ezjakintasun - Ignorancia - Ignorance

Lehengai - Materia prima - Raw material

Soldata - Sueldo - Salary

EKONOMIA HIZTEGIA

SUDOKU

Enpresa albisteak eta ekonomiaren bilakaera interesatzen al zaizkizu?

Har ezazu parte ekonomiaren eremuko euskarazko lehen elkargo digitalean.

Bultz dez gun eusk r !!

Bisita ezazu geure webgunea!!

isita ezazu geure webgunea!!

www.ekonomiarenkz.eu

Hondartzaz gozatu

ERANTZUNAK

Zenbat denbora eman duzu sudokua

ebazteko?Hona hemen erantzunak.

Lan eskaintza gehiago Lanbide.netEuskal enplegu zerbitzuko webgunea

Pertsona gehienek udan gustukoen iza‐

ten duten ekintza hondartzara joatea

izan ohi da, eta Euskal Herrian ditugun

paisaiak, hareatzak eta olatuak oso

aproposak dira udan bisitatzeko eta

gure ingurunea hobeto ezagutzeko.

Euskal Herriko hondartzak pape‐rontzi eta edukiontziekin egokituta dau‐

de, baina jendeak kontzientziazio lana

ere egiten du, gero eta gehiago, gure

ingurua garbi mantentzeko; gainera,

askok jada ez dute erretzen, edo, be‐

hintzat, ez dituzte zigarrokinak hareaz

estaltzen, salbuespenak salbuespen.

Udan hondartzara joateko ezaugarri

garrantzitsuenetarikoa eguzkia da, bainakontuz ibili behar dugu luzaroan eguz‐

kitan ez egoteko, edo azala behar bezala

babestu behar dugu, besteak beste.

Euskadin daukagun itsasoa ederra

da, eta olatuz beteta dago, baina edonon

gertatzen den bezala, ezin gara idatu,

edonori gerta baitakioke indarrak txarto

neurtzea, adibidez; hortaz, korronteekin

kontuz ibili behar dugu.


16/16

HARREMANETARAKO TELEFONOA:94 421 30 31E-MAILA: [email protected] HELBIDEA: 612 Posta Kutxatila,48080 BilboEUSKARA ARDURADUNA:Labayru IkastegiaEGILEA: Leizaola Fundazioa - MediaguneHARPIDETZAK: 94 421 30 31 telefonoan.

Ekintza honek Bizkaiko Foru Aldundiaren Kultura Sailaren

laguntza jaso du. 2016ko maiatza

Ekonomiaren KZ 85. zenbakia

Documents

Transcript of Ekonomiaren KZ 85. zenbakia