Edita: Xunta de Galicia. Vicepresidencia da Igualdade e do...

105

Transcript of Edita: Xunta de Galicia. Vicepresidencia da Igualdade e do...

Edita: Xunta de Galicia. Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar. Secretaría Xeral da Igualdade.Impresión: Nino Centro de impresión DigitalDép. legal: C 1865 -2008Deseño e maquetación: ograficodeseño

Índice

1. INTRODUCIÓN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6

2. AS FUNCIÓNS DO PLAN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82.1. OBXECTIVOS DO PLAN .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82.2. SISTEMATIZACIÓN DA PLANIFICACIÓN .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92.3. PLAN DE PARTICIPACIÓN .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10

2.3.1. OBXECTIVOS DO PROCESO PARTICIPATIVO .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102.3.2. PROTAGONISMO DAS ENTIDADES SOCIAIS NO PROCESO .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

2.4. PROCESO DE DESENVOLVEMENTO DO TRABALLO .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132.4.1. A FASE DE DIAGNÓSTICO .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132.4.2. A FASE DE DESEÑO DO PLAN DE ACCIÓN .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14

3. MARCO NORMATIVO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173.1. NORMATIVA INTERNACIONAL E EUROPEA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183.2. NORMATIVA ESTATAL . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 243.3. NORMATIVA AUTONÓMICA .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26

4. IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS. PLAN DE ACCIÓN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31

ANEXO. PARTICIPANTES NO PROCESO DE DESEÑO DO IV PLAN DE APOIO ÁS FAMILIAS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 15:00 Página 3

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 4

Opresente documento estrutúrase en tres grandes apartados. O primeiro recolle os ob-xectivos do Plan e a lóxica de traballo na que se baseou o seu deseño, a través dunproceso participativo que contou coa presenza dos colectivos sociais e profesionais

que desenvolven o seu traballo no espazo das políticas familiares.

O segundo capítulo, recolle o marco normativo en torno ás familias.

No terceiro, Obxectivos, liñas de actuación e accións, é propiamente o guieiro de actuación parao período 2008-2011. Diferenciando seis áreas, establece obxectivos prioritarios para cadaunha delas e fixa unha serie de liñas de actuación e accións para a consecución de cada un desesobxectivos. Ao tempo, recolle o sistema de indicadores e os mecanismos de seguimento e ava-liación do Plan.

5IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 5

INTRODUCIÓNO IV Plan Galego de Apoio ás Familias é unha ini-ciativa da Secretaría Xeral da Igualdade da Vice-presidencia da Igualdade e do Benestar, en aten-ción ás funcións que lle corresponden de deseño,coordinación, avaliación e xestión das políticas quea Xunta realice en materia de xénero, loita contraa discriminación por razón de sexo, igualdadeentre homes e mulleres, loita contra a as formas deviolencia exercida contra as mulleres e conciliaciónda vida persoal, familiar e laboral.

Asemade asume a xestión das políticas autonómi-cas en materia de acción social nos sectores da fa-milia e infancia segundo o disposto na Lei 4/1993,do 14 de abril, de servizos sociais; en concreto,compételle a xestión da política familiar en desen-volvemento do previsto na Lei 3/1997, do 9 dexuño, galega da familia, da infancia e da adoles-cencia, a elaboración e seguimento dos plans inte-grais de apoio á familia.

Dende o ámbito da planificación da actuación pú-blica dirixida á mellora da calidade de vida das fa-milias galegas, os obxectivos que orientan o pro-ceso de deseño do IV Plan de Apoio ás Familiasson os seguintes:

Corresponsabilización das administraciónspúblicas e a sociedade civil

A elaboración do Plan incorpora como obxectivoimplícito tramar unha rede de colaboración entre ospoderes públicos e a sociedade civil, que permitaafrontar con maior garantía as políticas e programasen materia familiar. Tan importante como definir asliñas estratéxicas é o compromiso dos actores nunhalóxica de cooperación que vai permitir levalas a cabo.

Integración dos coñecementos científicoscos saberes sociais

A elaboración do diagnóstico non é só un exerciciode análise científica da realidade. O coñecemen-

6 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

1Introdución

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 6

INTRODUCIÓNto científico e técnico intégrase co coñecementoproducido nos espazos de participación. O rigorcientífico é central para determinar a situación ob-xectiva da realidade social, pero só cando se inte-gra coa activación pública e social de coñecementoútil é capaz de operativizarse nun Plan estratéxico quesexa unha resposta eficaz e eficiente.

Transversalidade da actuación pública

O Plan asume un carácter transversal, impreg-nando a actuación de distintos departamentosdentro e fóra da administración autonómica. Esta-blece espazos de cooperación entre os distintos de-partamentos da Xunta de Galiza. Estes espazos decolaboración fanse extensivos ademais cara outrasadministracións e cara ás organizacións sociais.

Articulación dos planos político, técnico e social

O Plan concíbese como unha estratexia compartidaentre os planos político, técnico e social, polo quehabilita os espazos de diálogo que permitan chegarun consenso entre eles. Todos os actores sociais im-plicados son os protagonistas da súa elaboración.

O principal obxectivo que orienta a elaboración doIV Plan de Apoio ás Familias diríxese a trazar as liñasde acción, na mellora das políticas e na calidade dosservizos ás familias incorporando as seguintes claves:

>> Adecuación das políticas ás necesidades priori-tarias dirixidas ás familias.

>> Criterios de eficiencia e de organización coorde-nada entre os distintos departamentos, institu-cións e axentes sociais.

>> Implicación e corresponsabilidade de todas asinstitucións e axentes respecto do Plan.

7IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 7

AS FUNCIÓNS DO PLAN 2.1. Obxectivos do plan

Seguindo os razoamentos previos, o Plan, cumpri-ría as seguintes funcións:>> A necesidade do coñecemento para a interven-

ción. O deseño de estratexias de intervención hade basearse sobre o diagnóstico da realidade naque actuamos. O feito de contar cunha diagnosesobre a situación das familias galegas, de maneiraglobal e nos distintos ámbitos económicos e sociais, permitirá establecer os obxectivos e futuras actuacións que se pretendan desenvolverco obxectivo de mellorar a calidade de vida dasnosas familias.

Trátase de construír un coñecemento que podaservir como fundamento dunha potencial inter-vención, que sexa susceptíbel de ser utilizada poraqueles axentes que desenvolven o seu traballo noeido da intervención familiar e poder así dar saídaaos seguintes obxectivos:

>> Marcar as liñas estratéxicas da actuación daSecretaría Xeral da Igualdade e do Benes-tar. A función básica da planificación é ordenaras accións dunha administración pública nunsector.

>> Que os actores sociais centrais se comprome-tan no proceso. Só a corresponsabilidade dosactores centrais do tecido social galego podefacer do diagnóstico e, posteriormente, do Planunhas das ferramentas de intervención eficaz.

Estes procesos deben de apoiarse mutuamente:que a actuación dos poderes públicos sexa un pro-ceso de fomento que promova e apoie (e mesmocoordine) as accións civís; e que os axentes sociaisdemanden colaboración da Administración, e esi-xan o cumprimento dos compromisos adquiridos.

8 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

2As funciónsdo plan

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 8

AS FUNCIÓNS DO PLAN 2.2. Sistematización da planificación

No seguinte documento achegamos unha ordena-ción da estrutura do Plan, así como unha propostados obxectivos que se identifican por cada unhasdas áreas de actuación.

Como cuestión xeral o Plan as Directrices Estratéxi-cas marcan as orientacións xerais ao conxunto dossectores. Son pautas comúns sobre as que articularo desenvolvemento das medidas concretas que seformulan para casa un dos ámbitos de actuación.

A estrutura dos sectores e subsectores responde aunha lóxica de planificación. Neste senso, cadasector e subsector está estruturado en Obxectivos,Programas e Accións.

Máis en concreto a secuencia de ordenación dossectores responde á seguinte lóxica:

As directrices estratéxicas formulan recomenda-cións que afectan transversalmente ao conxuntoda secuencia Obxectivo Xenérico-Programas-Ac-cións, e que poden axudar ao éxito de implemen-tación das medidas.

Obxectivos xenéricos (Obxectivos da Área)

Pretende conseguir efectos xenéricos que a longoprazo supoñan unha alternativa de mellora a pro-blemas e realidades das familias. Correspóndenseao nivel de Planificación estratéxica.

Programas

Marca estratexias de acción e, ao mesmo tempo,identifica metas específicas que, se entende, cóm-pre desenvolver para acadar o obxectivo xenérico.Procura conseguir uns efectos de carácter máis específico e a medio prazo.

9IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 9

AS FUNCIÓNS DO PLAN Son obxectivos máis específicos que poden deri-var dun ou varios obxectivos xenéricos e que equi-valerían ao nivel de Planificación táctica.

Accións ou actuacións concretas

Remite á idea de acción concreta, por canto tenun carácter máis focalizado e derivan dunha ou va-rias liñas de acción. Correspóndense ao nivel dePlanificación operativa.

2.3. Plan de participación

O IV Plan Integral de Apoio ás Familias formu-louse como un proceso de reflexión e consenso doconxunto dos actores sociais que interveñen no sec-tor co obxectivo de chegar a un acordo estratéxicosobre as accións de mellora da calidade de vidas dasfamilias galegas. Este acordo definiu un Plan de Acción coa idea de corresponsabilizar os actores

clave na súa posta en práctica: políticos, técnicos,institucións relacionadas, empresas, tecido asocia-tivo, etc., e, en xeral, o conxunto da cidadanía.

O plan de participación pretendía implicalos nodeseño e articulación das estratexias de acción e,polo tanto, facelos partícipes no proceso. Isto supuxo establecer e dinamizar marcos de diálogoen que asentar visións comúns sobre as accións debenestar das familias, e definir estratexias de coo-peración e compromiso dos distintos axentes nasúa construción.

2.3.1. Obxectivos do proceso participativo

O proceso xogou un protagonismo central no dese-ño do plan de dinamización, na medida en que seformulou a consecución dos seguintes obxectivos:

>> Implicar o conxunto dos axentes sociais(plano político, técnico e cidadá) no deseño e

10 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 10

AS FUNCIÓNS DO PLAN desenvolvemento do IV Plan Integral de Apoioás Familias.

>> Integrar as distintas perspectivas presentes naconstitución dun consenso social estratéxico quecorresponsabilice o conxunto de participantes.

>> Asentar un capital social sobre o que apoiar aimplementación do Plan, así como doutras ini-ciativas que se desenvolvan ao seu abeiro.

>> Situar o plan como unha oportunidade paradesenvolver unha actuación pública en diálogocoa cidadanía e definir unha estratexia de coo-peración para o futuro.

>> Integrar e vincular as propostas formuladasdesde os espazos de participación nos documen-tos globais que se deseñen para cada unha dasfases en que se estrutura a elaboración do Plan.

2.3.2. Protagonismo das entidades sociais no proceso

As entidades asociativas, empresariais, educativas,mediáticas, etc., actúan como nodos vertebrado-res en diferentes sectores e ámbitos da sociedade eteñen unha clara potencialidade para propoñer easumir iniciativas dinamizadoras. Neste sentido,adquiren un papel central na elaboración e desen-volvemento do Plan:

>> Unha función difusora, actuando como axen-tes de promoción e información para que a cidadanía coñeza con claridade o proceso do Plan.

>> Unha función mediadora, facendo posible, através da súa participación nas Mesas Sectoriais,que os intereses, expectativas e necesidades so-cialmente sentidos teñan unha presenza clarano proceso e poidan integrarse nun acordo xeralde consenso concretado no Plan.

11IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 11

AS FUNCIÓNS DO PLAN >> Unha función vertebradora, implicándose na

construción de redes de cooperación entre osdistintos sectores sociais, e entre estes e a Ad-ministración pública, que fagan posible a me-llor implementación deste Plan de Acción.

>> Unha función activadora, actuando como es-pazos a través dos que a cidadanía poida terunha participación activa na construción eapropiación do plan.

A elaboración do Plan partiu dunha dimensiónnetamente participativa, tendo como principaisobxectivos os seguintes:

>> Implicar ao conxunto dos actores relevantespara o deseño e implementación do Plan, inte-grando os planos político, técnico e cidadá.

>> Integrar ás distintas perspectivas na constitu-ción dun consenso social estratéxico que

corresponsabilice aos conxunto de participan-tes nas políticas públicas de apoio ás familias

>> Asentar un capital social sobre o que apoiar aimplementación do Plan, así como outras ac-cións públicas dirixidas ao sector.

>> Asumir a elaboración do Plan como unha opor-tunidade de desenvolver unha actuación públicade integración dos colectivos sociais, e definirunha estratexia de cooperación para o futuro.

>> Construír, de maneira participativa, o Diagnós-tico e Plan de Acción, articulando de forma in-tegrada a información científica e a xurdida nospropios espazos de participación. O traballodestes espazos é clave para organizar o coñece-mento do Diagnóstico de maneira funcionalpara a definición de propostas de actuación.

>> Debater e contrastar o Plan de Acción a partirdo diagnóstico elaborado na primeira fase.

12 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 12

AS FUNCIÓNS DO PLAN 2.4. Proceso de desenvolvemento

do traballo

O proceso de participación desenvolveuse aolongo do ano 2006-2007. As persoas e colectivosparticipantes estiveron presentes durante as dúasfases nas que se estruturou o proceso: fase de Diag-nóstico e fase de deseño do Plan.

2.4.1. A fase de Diagnóstico

Nesta fase establecéronse o conxunto de acciónsdestinadas a configurar o diagnóstico operativosobre o que fundamentar as propostas estratéxicas.

O Diagnóstico procurou identificar as dimensiónse características das familias galegas e o conxunto denecesidades sociais vinculadas. Ademais, estableceuun primeiro mapa de actores como paso previo paraidentificar as unidades informantes, así como deli-mitar o perfil das persoas a participar nos diversosórganos de seguimento e avaliación do Plan.

Dado o carácter complexo e interrelacionado dosdiversos compoñentes do diagnóstico e o carácterintegrador entre os diversos axentes que vinculadosao Plan, para a configuración do mesmo establé-cese unha dimensión técnica e outra participativa,entendidas como procesos complementarios.

As accións de carácter técnico a desenvolver nestaprimeira fase foron as seguintes:

>> Sistematización e análise da información pro-cedente de fontes secundarias.

>> Realización de entrevistas en profundidade a ac-tores clave das Administracións e entidades socias.

>> Contactación cos participantes no Delphi, des-eño do modelo de cuestionario e sistematiza-ción das valoracións.

>> Elaboración dunha ficha organizativa e avalia-tiva para cada un dos órganos e entidades exe-cutores dos programas de apoio ás familias.

13IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 13

AS FUNCIÓNS DO PLAN 2.4.2. A fase de deseño do Plan de Acción

O Plan de Acción define un marco estratéxico queintegra ao tecido de institucións e actores sociaisnun esforzo conxunto e coordinado a prol da me-llora das condicións de vida das familias galegas. Oproceso de participación permitiu construír o con-senso social que fundamenta a corresponsabiliza-ción dos axentes sociais. O Plan de Acción, igualque o Diagnóstico, definiuse mediante un procesode diálogo social, estruturado a través dos distin-tos espazos de participación.

Espazos para a participación:

Comité de Seguimento

Espazo de traballo e seguimento do proceso de ela-boración do Plan, conformado polas persoas res-ponsables da área de Familias da Secretaria Xeralda Igualdade, a coa participación da súa responsa-

ble a Secretaria Xeral así como os responsables téc-nicos da área e os responsables da equipa técnicapara a elaboración do Plan.

Ao longo do proceso celebráronse xuntanza perió-dicas que tiveron como obxectivos as seguintescuestións:

>> Establecer as directrices iniciais do proceso, e asorientacións de investigación dirixidas ao diag-nóstico e posterior deseño do Plan.

>> Seguimento do proceso de elaboración do Plan,establecendo mecanismos de revisión periódicado proceso.

>> Facilitar a información necesaria para a elabora-ción do diagnóstico e do Plan.

>> Favorecer o vínculo coas institucións, especial-mente coa administración autonómica, de caraa súa implicación na elaboración do Plan.

14 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 14

AS FUNCIÓNS DO PLAN >> Incorporar ao Plan as reflexións e contrastes

oportunos desde o departamento promotor.

DELPHI

O método DELPHI baséase no consenso das pro-postas presentadas dende os distintos participan-tes, influíndo, entre eles, na información emitida.Contémplase a realización das seguintes fases:

>> Identificación das persoas expertas a incorporarno proceso.

>> Deseño e envío da primeira volta do modelo decuestionario dirixidas ao deseño do Diagnóstico.

>> Implementación e recollida de propostas.

>> Sistematización da información e elaboracióndo modelo do segundo cuestionario para a fasedo Plan de Acción.

>> Implementación e recollida de propostas.

>> Sistematización da información e integraciónde propostas no documento de elaboración doIV Plan de Integración e Apoio á Familia.

Mesas Sectoriais

A Mesas Sectoriais formuláronse como espazoscentrais de encontro e participación dos axentessociais de cara o deseño do Plan. Previo á confi-guración das Mesas, realizáronse máis de 50 en-trevistas ás persoas participantes no proceso. A Mesas tiñan por obxectivo:

>> Establecer canles de diálogo cos actores sociaisrelevantes vinculados ás áreas a desenvolver.

>> Debater e consensuar o documento de Diag-nóstico para a súa área.

>> Establecer liñas de acción e orientacións estra-téxicas do IV Plan Integral de Apoio á Familia.

15IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 15

AS FUNCIÓNS DO PLAN Realizáronse de duas roldas de reunións por cadaunha das Mesas Sectoriais. A primeira reunión tiñacomo obxectivo o debate e validación do Diagnós-tico da áreas correspondente e realización das pro-postas de obxectivos segundo área temática, men-tres que a segunda rolda tiña como obxectivo aidentificación das liñas e medidas de acción do IVPlan Integral de Apoio á Familia.

En total organizáronse catro Mesas Temáticas, coasseguintes denominación e temas a abordar:

>> Mesa 1: Demografía e cambios nas familiasgalegas.

>> Mesa 2: Conciliación e xestión dos tempos.

>> Mesa 3: Educación e familias.

>> Mesa 4: Cooperación institucional.

16 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 16

MARCO NORMATIVOAbordar a análise da familia en Galiza, España emesmo a nivel europeo, da lexislación e as políti-cas públicas na materia, supón ter en conta variosfactores respecto da súa evolución. En primeirolugar, destacar que as accións encamiñadas a me-llorar a situación das familias caracterízanse por untratamento, dende as administracións, con escasavisión de conxunto, respondendo máis a unha po-lítica social que afecta ás familias de maneira frag-mentada atendendo, máis ben, ás distintas catego-rías ou grupos socias1. Neste sentido a evolucióndas políticas familiares vén condicionada polastransformacións estruturais que se relacionan coaevolución do mundo da economía e do traballo eco aumento da incorporación máis ou menos ma-siva e rápida das mulleres ao mercado laboral. Si écerto, que no ámbito europeo, a consolidacióndunha acción común por parte dos países mem-bros, resulta cada vez máis evidente. Neste sentido

os principios xerais enunciados nas recomenda-cións ou directivas da Unión Europea, en materiade dereitos sociais mínimos, aínda que non se re-firan directamente ao campo familiar, supoñenadaptacións que inspiradas nunha filosofía común.

En todo caso, comparando a situación españolacoa países do noso entorno, prodúcese unha tardíaincorporación ao ámbito das políticas familiares,en parte porque moitas das problemáticas ou si-tuacións socias aparecen máis tarde. A maiores aspolíticas sociais desenvolvidas caracterízanse porestar limitadas ao ámbito da seguridade social,aínda que na última década teñan avanzado noámbito social ou socioasistencial.

En segundo lugar, en virtude do proceso de descen-tralización iniciado en 1978, as Comunidades Au-tónomas foron asumindo importantes compe-tencias nos ámbitos da sanidade, a educación, o em-

17IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

1. Flaquer Lluis, 2000. Las políticas familiares desde unaperspectiva comparada.

3Marco normativo

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 17

MARCO NORMATIVOprego e a formación, os servizos sociais e a vivenda,ámbitos todos eles centrais no ámbito das familias.

No ámbito autonómico, A Xunta de Galiza, a tra-vés da Consellería de VicePresidencia da Igualdadee do Benestar, nomeadamente desde a SecretaríaXeral da Igualdade, asume a responsabildade noámbito das políticas dirixidas as familias, tal ecomo se recolle na Lei 3/1997, do 9 de xuño, ga-lega da familia, da infancia e da adolescencia, a ela-boración e seguimento dos plans integrais de apoioá familia.

Igual que noutros campos, son varios os niveis daAdministración con incidencia na acción públicareferida ás familias. A crecente importancia das po-líticas comúns europeas na materia, o transvase decompetencias ás CCAA nos ámbitos sinalados,configuran un reparto competente en materia desocial que pon de relevo a importancia da interre-

lación dos ámbitos europeo, estatal, rexional elocal na xestión das políticas dirixidas ás familias.

3.1. Normativa internacional e europea

O artigo 16.3 da Declaración Universal dos De-reitos humanos establece que “a familia é o ele-mento natural e fundamental da sociedade e tendereito á protección da sociedade e do Estado”(Resolución da Asamblea Xeral do 10 de decem-bro de 1948).

Posteriormente na súa Resolución 47/237, de 20de setembro de 1993, a Asamblea Xeral das Na-cións Unidas decidiu consagrar cada 15 de maiocomo Día Internacional das Familias.

A nivel europeo, a UE non ten competencia no ám-bito das políticas familiares, reservando a súa res-ponsabilidade aos Estados, que as definen e aplican.

18 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 18

MARCO NORMATIVOA produción normativa relativa á política comuni-taria recollida en Directivas do Consello, Resolu-cións e Recomendacións conforman o fundamen-tal da política europea neste campo. As mesmasconstitúen a política marco de referencia para osEstados membros en materia de familia.

É así como temos que esperar á década dos 90 paraatopar as primeiras medidas concretas (Recomen-dacións e Directivas) que abordan o ámbito da fa-milia, sobre todo, no que respecta ás novas deman-das sociais de conciliación da vida laboral efamiliar. Medias que se recollen na “Comunica-ción sobre políticas familiares” publicada pola Co-misión Europea en agosto de 1989 e recollida nasconclusións do Consello de Ministros encargadosda familia con data de 29 de setembro de 1989.

No ano 1989 créase o Observatorio de Políticas Fa-miliares, que pasou a denominarse Observatorio

sobre Asuntos Familiares no 1998 e, finalmente,no 2004, renoméase como Observatorio sobre De-mografía e Situación Social. Específicamente, oObservatorio Europeo ten os seguintes obxectivos:

>> seguir as tendencias da evolución diversa dasformas familiares;

>> seguir os cambios demográficos, socioeconómi-cos e políticos que afectan ás familias;

>> analizar a acción pública e avaliar o impacto daspolíticas familiares;

>> estimular investigacións independentes e da altacalidade sobre as familias e as políticas familiares;

>> aconsellar á Comisión Europea no ámbito daspolíticas familiares; e

>> contribuir ao debate público e teórico sobre aspolíticas familiares.

19IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 19

MARCO NORMATIVOEn 1992, o Consello adoptou a Recomendaciónsobre o coidado dos nenos e nenas2 e a Directivadestinada a mellorar a seguridade e a saúde notraballo da traballadora embarazada ou que deraa luz3, que estipula en particular un periodo mí-nimo de 14 semanas de permiso de maternida-de pagado4.

En 1994, o Parlamento Europeo aprobou a súaprimeira Resolución sobre a protección das fami-lias e unidades familiares ao final do Ano Interna-cional da Familia5.

O primeiro acordo entre os interlocutores sociaislevou a aprobación dunha Directiva do Consellosobre o permiso parental e os permisos familiaresen 19966.

Tamén se teñen celebrado e transformado en le-xislación europea outros acordos, en particular oacordo sobre o traballo a tempo parcial de maio

de 1997 e o acordo sobre os contratos por tempodefinido de marzo de 1999. O 16 de xullo de2002 asinouse un novo acordo europeo sobre oteletraballo.

En xaneiro de 1999, o Parlamento Europeo apro-bou a súa segunda Resolución sobre a protecciónda familia e do neno. A Comisión de Dereitos daMuller e Igualdade de oportunidades destacou envarias ocasións a importancia de articular a activi-dade profesional e a vida familiar, de maneira queas mulleres teñan a posibilidade de obter uns in-gresos duradeiros que lles garanten a autonomíaeconómica e a individualización dos dereitos deseguridade social.

Posteriormente, o 29 de xuño de 2000, o Conse-llo Europeo adoptou unha Resolución relativa á participación equilibrada de homes e mulle-res na actividade profesional e na vida fami-

20 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

2. Recomendación 92/241/CEE doConsello, de 31 de marzo de 1992,sobre o coidado dos nenos e nenas.DO L 123 de 8/5/1992, pp 16-18.

3. Directiva 92/85/CEE do Consello,de 19 de outubro de 1992, relativa áaplicación de medidas para promovera mellora da seguridade e da saúde notraballo da traballadora embarazada,que dera a luz ou en periodo delactancia. DO L 348 DE 28.11.1992.

4. En 1999, a Comisión Europeaadoptou un Informe sobre aaplicación desta Directiva nos Estadosmembros. Comisión Europea. COM(1999) 100 DE 15.3.1999.

5. DO C 18 de 23.1995.

6. Directiva 96/34/CE do Consello, de 3 de xuño de 1996, relativa aoAcordo marco sobre o permisoparental celebrado pola UNICE, o CEEP e a CES. DO L 145 de19.61996, pp. 4-9

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 20

MARCO NORMATIVOliar7. Esta Resolución inscríbese no marco do Con-sello Europeo de Lisboa de 2000, que recoñeceu aimportancia de mellorar a igualdade de oportuni-dades en todos os aspectos, entre outros reducindoa segregación profesional e permitindo unha arti-culación máis fácil entre a actividade profesional evida familiar. Nese mesmo ano de 2000 o Conse-llo Europeo aproba os indicadores sobre a articu-lación da vida familiar e a actividade profesional.

O Programa de Acción Comunitaria8 sobre a es-tratexia en materia de igualdade entre homes emulleres (2001-2006) establece, entre outros ob-xectivos, promover a igualdade de acceso e o plenodisfrute dos dereitos sociais para as mulleres e oshomes, propoñendo mellorar o coñecemento e vi-xiar a aplicación da lexislación existente no ámbitosocial: permiso parental, protección da materni-dade, tempo de traballo, tempo parcial e contratosde duración determinada.

A Carta de Dereitos Fundamentais da Unión Eu-ropea (2002), garante a protección da familia noplano xurídico, económico e social e o Tratado poloque se establece unha Constitución para Europa re-colle no seu artigo 93 “garantir a protección da fa-milia nos planos xurídico, económico e social.

Máis recentemente convén destacar as Conclusiónsdo Consello9 e dos representantes dos Gobernosdos Estados membros, sobre a importancia das po-líticas favorables á familia en Europa e o establece-mento dunha Alianza en favor das Familias, ondefai fincapé, entre outras en que o cambio demográ-fico exixe que se fagan máis esforzos para que aqueleshomes e mulleres que queiran traballar e crear unhafamilia poidan ter fillos sen ter por iso que sacrificaras súas carreiras, fomentando a igualdade de xénero efacilitando a conciliación entre actividade profesio-nal, familia e vida privada, tendo en conta a partici-pación equitativa de pais na organización familiar.

21IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

8. Decisión do Consello de 20 dedecembro de 2000. Decisión2001/51 CE do Consello.

9. Conclusións do Consello e dosrepresentantes dos Gobernos.2007/C 163/01

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 21

MARCO NORMATIVOAo tempo, dita Conclusións, destaca as políticasfamiliares sostibles teñen un papel que desempe-ñar á hora de mellorar a cohesión social e de con-seguir un sólido desenvolvemento económico,para o que fai contemplar medidas nacionais nosseguintes ámbitos:>> Mellora da infraestrutura social destinada ás fa-

milias, de maneira que as persoas con responsa-bilidade en canto a prestación de coidados poi-dan ingresar na vida profesional e mantersenela, facilitando aos nenos e nenas e demais per-soas dependentes en particular, servizos de aco-llida de elevada calidade, asequibles e accesiblesque inclúan a posta a disposición de asesora-mento, educación parental e formación de coi-dadores como garderías e instalacións recreati-vas para mozos e mozas,

>> unha maior precisión á hora de destinar as axu-das familiares, co obxecto de compensar mellor

os costes do coidado dos fillos e fillas, taménnaqueles periodos inmediatamente posterioreso seu nacemento, atendendo debidamente asnecesidades particulares das familias monopa-rentais e numerosas, e axudándolles a facerfronte as súas responsabilidades no coidados daspersoas dependentes,

>> a mellora das condicións que regulan a organi-zación do traballo e do tempo e un maior equi-librio entre seguridade e flexibilidade laboraisao longo do ciclo vital en beneficio da vida fa-miliar, incluíndo en particular medidas axeita-das en materia de permisos tanto parentaiscomo para o coidado de persoas dependentes,para homes e mulleres, un mellor acceso ásoportunidades de aprendizaxe permanente e ga-rantindo a igualdade de xénero no emprego, es-pecialmente mediante a superación de estereo-tipos de xénero.

22 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 22

MARCO NORMATIVOA maiores, ditas Conclusións do Consello, instaaos Estados membros a:

>> a que empreguen de maneira intensiva as opor-tunidades e experiencias que ofrece a Alianza enfavor das Familias e, en particular, a que apor-ten as contribucións necesarias para os traballosdo Grupo de Alto Nivel sobre Demografía;

>> a que establezan, con motivo da preparación eorganización de foros a escala local, rexional enacional sobre temas de demografía e da fami-lia, unha estreita cooperación cos interlocuto-res sociais e impliquen ás empresas e organiza-cións non gubernamentais;

>> a que aproveiten as posibilidades que ofrecen osFondos Estruturais europeos e outros instru-mentos europeos pertinentes de financiamentopara garantir un apoio financeiro apropiadopara iniciativas locais, rexionais e nacionais en

favor das familias como, por exemplo, a organi-zación de foros e asociacións nacionais, rexio-nais ou locais nos que se intente fomentar o em-prego mediante unha maior conciliación dotraballo, a familia e a vida privada, facilitando oacceso a centros de acollida de nenos e de aten-ción ás persoas dependentes, así como mediantea adaptación da organización do traballo ás ne-cesidades das familias;

>> a que adopten as medidas precisas para promo-ver un reparto equitativo entre homes e mulleresdas responsabilidades de prestación de coidados;

>> baseándose no principio de que a diversidadede políticas e tradicións familiares nacionaisconstitúen un bo recurso para que os Estadosmembros aprendan dos demais, a que empre-guen a información e experiencia de que dispo-ñan por medio dun intercambio intensificado

23IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 23

MARCO NORMATIVOen toda a Unión Europea para determinar quemelloras poderían introducirse nos seus propiosmarcos de apoio á familia.

3.2. Normativa estatal

En virtude do establecido na Constitución Espa-ñola, establece que “os poderes públicos deben ase-gurar a protección xurídica, social e económica dafamilia” (art 39.1). Isto significa que todas as Ad-ministracións Públicas son responsables, dentrodas súas competencias, de proporcionar ás fami-lias que o necesiten axudas económicas ou servizospara o cumprimento das súas responsabilidades,atender ás súas necesidades básicas e apoialascando pasen por situacións de especial dificultade.

Ademais o texto constitucional establece o deber dospoderes públicos de promover as condicións para aliberdade e a igualdade do individuo e dos grupos

nos que se integran sexan reais e efectivas; e removeros obstáculos que implican ou dificulten a súa ple-nitude facilitando a participación de todos os cida-dáns na vida política, económica, cultural e social.

A distribución competente habilita ás administra-cións para desenvolver unha acción pública en ma-teria familiar, asumindo a súa responsabilidade através do Ministerio de Traballo e Asuntos Sociais.Esta acción de tipo normativo atopa as súas orixesna Lei 39/1999, de 5 de novembro10, introdu-cindo cambios lexislativos no ámbito laboral coobxectivos de que as traballadoras e traballadorespoidan participar da vida familiar, abrindo o ca-miño da igualdade de oportunidades entre mulle-res e homes. O desenvolvemento regulamentarioparcial de dita Lei correspóndelle ao Real Decreto1251/2001, 6 de novembro11 que recolle as pres-tacións económicas dos sistema de seguridade so-cial por maternidade e risco durante o embarazo.

24 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

10. BOE 6 de novembro 1999, nº 266.

11. BOE 17 de novembro 2001, nº276.

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 24

MARCO NORMATIVOPosteriormente, a Lei 40/2003, de 18 de novem-bro, de protección ás familias numerosas, vai le-xislar a protección deste tipo de unidades familia-res, desenvolto regulamentariamente polo RealDecreto 1621/2005, de 30 de decembro.

A finais de 2006, aprobouse a Lei 39/2006, de 14de decembro12, de Promoción da Autonomía Per-soal e Atención ás persoas en situación de depen-dencia e un ano máis recentemente a Lei Orgánica3/2007, de 22 de marzo13, para a igualdade efectivade mulleres e homes, introducindo medidas diri-xidas á conciliación de familia e traballo e en rela-ción aos servizos de apoio e protección ás familias.

Desde o punto de vista executivo, as competenciasestatais recaen no Ministerio de Trabajo y Seguri-dad Social, a través da Secretaría del Estado de Se-guridad Social, Familia y Discapacidad. Entre ou-tras, están son algunhas das funcións que desenvolve:

>> O impulso, elaboración, coordinación e o segui-mento dos programas de actuación en materiade protección e promoción das familias e a in-fancia, e de prevención das situacións de dificul-tade ou conflicto social destes colectivos, nomarco das competencias estatais e da coopera-ción coas comunidades autónomas, promo-vendo a coordinación interinstitucional sobreestas materias.

>> O fomento da cooperación coas organizaciónsnon gubernamentais nos ámbitos relativos aprogramas de familia e infancia.

>> O impulso e xestión, no seu caso, de órganoscolexiados para a análise, debate e propostas enmateria de familias e infancia.

>> A análise da normativa relativa á protección e pro-moción das familias e a infancia e, no seu caso,a formulación das propostas correspondentes.

25IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

12. BOE 15 de decembro 2006, nº 299.

13. BOE 23 de marzo de 2007, nº 71.

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 25

MARCO NORMATIVO>> As relacións con organismos estranxeiros e in-

ternacionais e a colaboración técnica nos pro-gramas de cooperación internacional relativos afamilia e infancia.

3.3. Normativa autonómica

A Comunidade Autónoma de Galicia ten compe-tencia exclusiva en materia de asistencia social, deconformidade co establecido no artigo 27.23 doEstatuto de autonomía, en relación co artigo148.1º.20 da Constitución.

A actual distribución competente habilita ás Comu-nidades Autónomas para lexislar e levar a cabo ac-cións para desenvolver a política social. O conceptode política social dirixida ás familias abarca unhaserie de dimensións relacionadas co gozo dun con-xunto de dereitos económicos, sociais, educativos,culturais, etc. Estes dereitos afectan a diversos ámbi-

tos competentes e sectoriais tales como educación,cultura, emprego, sanidade, vivenda e benestar so-cial, todos eles competencias, exclusivas ou compar-tidas, da Comunidade Autónoma Galega en virtudedo establecido no mesmo Estatuto de Autonomía deGalicia (Lei Orgánica 1/1981, de 6 de abril).

Neste senso, sen prexuízo da regulación e acciónsestatais nestes ámbitos, o Parlamento galego écompetente para a regulación do conxunto de ma-terias sectoriais no ámbito da familia.

O Decreto 211/2005, do 3 de agosto, regula a ac-tual estrutura orgánica da Xunta de Galiza. O De-creto 232/2005, de 11 agosto, modificado polosdecretos 332/2005, do 18 de agosto e 545/2005,de 1 de setembro, fixa a estrutura orgánica dos seusdistintos departamentos, sinalando no artigo 1 osórganos superiores e directivos da Vicepresidenciada Igualdade e do Benestar, entre os que nomea áSecretaría Xeral da Igualdade e do Benestar.

26 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 26

MARCO NORMATIVOÁ Secretaría Xeral correspóndelle o deseño, coor-dinación, avaliación e xestión das políticas que aXunta realice en materia de xénero, loita contra adiscriminación por razón de sexo, igualdade entrehomes e mulleres, loita contra as formas de vio-lencia sexista contra as mulleres e conciliación davida persoal, familiar e laboral. Por outra bandatamén lle compete a promoción da igualdade deoportunidades entre homes e mulleres segundo odisposto na Lei 7/2004, do 16 de xullo, para aigualdade de homes e mulleres.

Asume tamén a xestión das políticas autonómicasen materia de acción social nos sectores da familiae da infancia segundo o disposto na Lei 4/1993,do 14 de abril, de servizos sociais; en concreto,compételle a xestión da política autonómica fami-liar en desenvolvemento do previsto na Lei3/1997, do 9 de xuño, galega da familia, da infan-cia e da adolescencia, a elaboración e seguimento

dos plans integrais de apoio á familia, as compe-tencias de mediación familiar derivas da Lei4/2001, do 31 de maio, reguladora da mediaciónfamiliar, e do Decreto 159/2003, do 31 de xa-neiro, polo que se regula a figura do mediador familiar e, o rexistro de mediadores familiares deGaliza e o recoñecemento da mediación gratuita.

Tamén corresponde ao ámbito competencial daSecretaría Xeral o estudo da realidade social, a pla-nificación e coordinación das entidades prestado-ras de servizos sociais nos anteditos sectores, asícomo a cooperación con elas.

Ase mesmo ten atribuída a xestión de prestaciónse programas dirixidos aos nomeados sectores depoboación obxecto da súa acción. O traspaso defuncións e servizos nestas materias fíxose pormedio dos seguintes reais decretos:>> Real decreto 2411/1982, do 24 de xullo, sobre o

traspaso de funcións e servizos da Administración

27IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 27

MARCO NORMATIVOdo Estado á Comunidade Autónoma de Galiciaen materia de servizos e asistencias sociais.

>> Real Decreto 4123/1982, do 29 de decembro,sobre traspaso de funcións e servizos da Admi-nistración do Estado á Comunidade Autónomade Galicia en materia de tempo libre.

>> Real decreto 2414/1983, do 20 de xullo, sobretraspaso de funcións e servizos da Administra-ción do Estado á Comunidade Autónoma deGalicia en materia de garderías infantís laborais.

>> Real decreto 258/1985, do 23 de xaneiro, sobretraspaso á Comunidade Autónoma de Galicia defuncións e servizos do Instituto Nacional de Ser-vizos Sociais (INSERSO) da Seguridade Social.

Máis en concreto, recollemos os obxectivos e liñasde acción a Secretaría Xeral da Igualdade no exer-cicio da competencias que ten encomendadas:

>> Deseñar e promover políticas familiares quecontribúan a que a familia, como primeiro nú-cleo de convivencia, garantan a igualdade deoportunidades para os seus membros, ao tempoque promovan a igualdade de xénero e a soli-dariedade interxeneracional.

>> Potencias a formación de axentes de políticas deconvivencia e política familiar, de xeito que secree un marco adecuado de convivencia no seoda unidade familiar mediante a mediación, aeducación familiar e a prevención da violenciade xénero.

>> Potenciar a visualización da infancia na súa di-mensión social. Promover a adecuación á infan-cia dos espazos de lecer, culturais e sociais enxeral, pensados en función dos adultos.

>> Facilitar o acceso das familias á sociedade da in-formación de xeito que a fenda dixital non sexa

28 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 28

MARCO NORMATIVOun impedimento para o desenvolvemento daunidade de convivencia e lle permita ser un fac-tor determinante de decisión no desenvolve-mento do sistema de información.

>> Mellorar e estender os servizos de apoio á in-fancia, asumindo o carácter da etapa infantilcomo unha etapa educativa vital, garantindounha adecuada distribución territorial que per-mita un adecuado equilibrio entre o rural e ourbano na prestación de servizos de xeito quese garanta o principio de igualdade de oportu-nidades desde o inicio.

>> Impulsar políticas que promovan a correspon-sabilidade na vida laboral e familiar.

>> Proporcionar un marco social adecuado para fa-cilitar a libre elección na formación de núcleosfamiliares e na adopción pola descendencia,mediante a inclusión na avaliación, deseño e

xestión das políticas públicas sociais dunhaperspectiva de incidencia familiar.

>> Potenciar os medios, axudas e servizos de aten-dan a familias en situación de risco social ou deespecial debilidade.

>> Promover o establecemento de servizos comple-mentarios de apoio ao coidado dos nenos e nenas.

>> Promover medidas normativas no ámbito labo-ral, fiscal e de seguridade social que contemplenas diversas circunstancias familiares.

>> Coordinar as distintas actuacións na atención áinfancia de todas as áreas administrativas impli-cadas, garantindo a plena operatividade do prin-cipio de transversalidade e corresponsabilidade.

>> Apoiar e fomentar a colaboración de todos ossectores e, en particular, das corporacións locaise do terceiro sector ONGs, na garantía dos de-reitos dos nenos e nenas.

29IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 29

MARCO NORMATIVO>> Promover medidas que favorezan a conciliación

da vida familiar e laboral implicando aos sectoressociais e coordinando a iniciativa pública e pri-vada na creación dos recursos axeitados a este fin.

Como órgano de apoio constitúese o Observato-rio Galego da Familia regulado no Decreto202/1997, do 24 de xullo14. O Observatorio estáintegrado pola representación da dirección xeraldas Consellerías máis directamente relacionadascoa política familiar, así como por representantesdas asociacións familiares. As principais funciónsdo Observatorio Galego da Familia son:>> Realizar análises, desde unha perspectiva inte-

gral e interdisciplinaria, sobre a situación das fa-milias na Comunidade Autónoma.

>> Propoñer criterios de actuación coordinada eharmónica en materia de familia entre os dis-tintos Departamentos da Administración auto-nómica e local.

>> Facer propostas aos órganos competentes dasadministracións públicas relativas aos progra-mas de actuación que se consideren máis ade-cuados ás necesidades reais.

>> Elaborar informes e dictámenes por petición dosórganos competentes da Comunidade Autónoma.

>> Elevar propostas e informes ao representante es-pañol no Observatorio Europeo de Políticas Fa-miliares para a súa prestación ante este.

>> Manter contactos coas organizacións e asocia-cións familiares da Comunidade Autónoma acentros que teñan como finalidade a atenciónsociofamiliar.

>> Solicitar información sobre a situación demo-gráfica e sobre as actividades e programas rela-cionados coa familia que leven a cabo as distin-tas comunidades autónomas.

30 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

14. DOG xoves 7 de agosto de 1997,nº 151

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 30

PLAN DE ACCIÓN

DIRECTRICES ESTRATÉXICAS

As directrices estratéxicas o IV Plan Integral deApoio ás Familias, establecen as orientacións xenéricas respecto á consecución das actuacións dirixidas a mellorar a situación e a calidade de vidadas familias galegas:

>> Contribuír á mellora do nivel de benestar dasfamilias e das persoas que as integran.

>> Ter en conta e atender ás novas realidades sociais derivadas do cambio demográfico napoboación galega.

>> Desenvolver, programar políticas preventivas evalorar especificamente as situacións familiaresmáis vulnerables.

>> Ter en conta e valorizar a tipoloxía dos diferen-tes modelos de familias á hora de definir os ob-xectivos e propostas nos que se sustenta o Plan.

>> Valorizar e apoiar ás familias no desempeño dolabor educativo e de socialización dos seusmembros.

>> Dar cobertura e apoiar ás parellas e persoas paraque poidan desenvolver, con plenas garantías, o seu proxecto familiar e ter o número de fillase fillos que desexen.

>> Facilitar a conciliación das responsabilidades familiares, persoais e profesionais.

>> Fomentar a oferta de espazos dirixidos ao en-contro e desenvolvemento de actividades con-xuntas para nais e pais e fillas e fillos.

>> Promover e valorizar as prácticas de solidarie-dade interxerenacional e intraxeneracional.

>> Implicar aos distintos actores sociais e profesionaisno proceso de desenvolvemento do Plan así comono seguimento das accións que nel se recollen.

31IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

4IV Plan Integral de Apoio ásFamilias Galegas 2008-2011Plan de Acción

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 31

PLAN DE ACCIÓN >> Integrar as propostas recollidas no Plan con

aquelas accións e programas que afectan ao be-nestar das familias e que se desenvolvan dendeoutros departamentos da Xunta.

>> Acadar un consenso político e social respectodo cumprimento e execución do Plan, promo-vendo un cambio no deseño e implementacióndas políticas públicas para que teñan en conta aperspectiva e necesidades das familias.

1. ÁREA DE NATALIDADE ECONVIVENCIA NOS FOGARES

Galiza sitúase entre as rexións de Europa cunhamenor taxa de natalidade, sendo moitos os factoresque explican os cambios nos comportamentos de-mográficos da nosa sociedade e que afectan á com-posición e necesidades das familias. Novos mode-los familiares, que responden aos cambios sociais,económicos e relacionais, e que dificultan a conci-liación dos tempos. Neste contexto os poderes pú-blicos deben poñer a disposición das persoas as con-dicións e ferramentas que faciliten asumir conplenas garantías a responsabilidade de ser nai ou pai.

Ao tempo faise preciso o apoio das administraciónse dos axentes sociais e profesionais na prevención esolución de posibles situacións conflictivas deriva-das da separacións e divorcios nas parellas.

32 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 32

PLAN DE ACCIÓN OBXECTIVOS DA ÁREA

1.1 Ofrecer a oportunidade ás familias, homese mulleres que así o demanden, de disfru-tar con plenas garantías do coidado dosrecén nados.

1.2 Acompañar e apoiar aos pais e nais e aosseus fillos e fillas nos procesos de rupturasfamiliares.

1.3 Promover e apoiar aos pais e nais no dis-frute e recoñecemento das súas fillas e fi-llos no caso de separación e/ou divorcio

PROGRAMA 1. NATALIDADE E COIDADO DOS RECÉN NADOS

ACCIÓNS:

1.1 Instar á Administración central ocompromiso de aumentar, ata os seismeses, o permiso por maternidade.

Indicadores:

>> Requerimento presentado ao Ministerio deTraballo e Inmigración.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Traballo.

33IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 33

PLAN DE ACCIÓN

34 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

1.2 Desenvolvemento dun programaformativo e informativo dirixido ásfamilias, naturais e adoptantes, de melloradas habilidades parentais.

Indicadores:

>> Deseño de programas formativos.

>> Número de accións formativas ofertadas.

>> Número e perfil das persoas participantes.

>> Deseño e difusión dun guieiro informativo.

>> Número de soportes (folletos, anuncios, etc.) publicados.

Axentes implicados:

>> Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Asociación Galega de AdopciónsInternacionais.

>> Colectivos de nais e pais.

1.3 Realización de estudos para á implantacióndun servizo de atención e coidado adomicilio dos recén nados e das súas naisen situacións familiares puntuais.

Indicadores:

>> Deseño do estudo para a implantación do servizo.

>> Creación do servizo de atencióndomiciliaria.

>> Publicitación do servizo ou axuda.

>> Número de recén nados atendidos.

>> Número de nais demandantes do servizo.

>> Número de nais atendidas.

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 34

PLAN DE ACCIÓN Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Sanidade.

1.4 Promoción de campañas de valorización e recoñecemento das familias.

Indicadores:

>> Deseño das campañas.

>> Número de soportes (dípticos, anuncios nosmedios de comunicación, etc) editados paraa publicitación da campaña.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade. Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

1.5 Recompilación e difusión dos recursos e servizos de apoio postos a disposición das familias.

Indicadores:

>> Recompilación (en formato papel oumultimedia dos recursos e servizos).

>> Número de soportes (folletos, CDS, web)editados.

>> Número de visitantes (no seu caso) queaccedan á páx web.

>> Evolución do número de familias que seacollen ás medidas ou programas dirixidosao seu colectivo.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

35IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 35

PLAN DE ACCIÓN

>> Outras Consellerías:

>> Consellería de Educación e OrdenaciónUniversitaria.

>> Consellería da Vivenda e Solo.

>> Consellería de Industria e Innovación.

>> Consellería de Traballo.

1.6 Deseño de liñas de actuación específicasque atendan ás necesidades das familiasnumerosas, monoparentais, así como asque se atopan en risco de exclusión social,no que respecta aos seguintes ámbitos:acceso preferente a recursos de apoio,deducións fiscais, liñas de axudas por menores a cargo, bolsas para servizosde comedor e transporte, acceso ávivenda, etc.

Indicadores:

>> Número de programas deseñados.

>> Recompilación e divulgación (número dedípticos, anuncios ou páxina web) dosprogramas.

>> Número de servizos ou axudas postas en marcha.

>> Estimación do número de familiasbeneficiarias dos programas segundo a súa tipoloxía.

>> Número de familias demandantes dos programas.

36 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 36

PLAN DE ACCIÓN Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Educación e Ordenación Universitaria.

>> Consellería da Vivenda e Solo.

>> Consellería de Industria e Innovación.

>> Consellería de Traballo.

1.7 Ampliación e aplicación, ao conxunto dos centros de atención á infancia, da normativa reguladora para alocalización e deseño de espazos educativose de coidado infantil baixo criterios de habitabilidade e calidade ambiental.

Indicadores:

>> Número de novos centros (de ensino e de atención á infancia) que cumpren a normativa.

>> Número de centros en funcionamento (de ensino e de atención á infancia) que seadaptan á normativa.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Educación e Ordenación Universitaria.

1.8 Organización de xornadas, foros e espazosde traballo para a identificación denecesidades e o intercambio deexperiencias, entre familias, profesionais e administracións públicas.

37IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 37

PLAN DE ACCIÓN

38 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

Indicadores:

>> Número de xornadas, foros e espazos detraballo organizados.

>> Número de asociacións e colectivos sociais e de promoción das familias, participantes.

>> Número de profesionais participantes.

>> Número de organismos e instituciónspúblicas participantes.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellerías vinculadas (Educación,Vivenda, Sanidade, etc)

>> Colexios Profesionais e colectivos eentidades que desenvolven o seu labor noámbito das familias.

>> Persoas expertas ou con traxectoriaprofesional no deseño de políticas públicasdas familias.

>> Asociacións de nais e pais.

>> Outros colectivos sociais.

PROGRAMA 2. ACOMPAÑAMENTO NOS CASOS DE RUPTURAS FAMILIARES

ACCIÓNS:

2.1 Difusión, a través dunha campaña, dosGabinetes de Orientación Familiar.

Indicadores:

>> Deseño da campaña.

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 38

PLAN DE ACCIÓN

>> Número de soportes (dípticos, folletos e ou anuncios inxeridos nos medios decomunicación) editados.

>> Número de persoas e/ou visitas queaccederon á información á través da páxinaweb da Secretaría Xeral da Igualdade.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Colexios Profesionais (Educadores Familiares, TraballadorasSociais, Psicoloxía).

2.2 Realización de estudos para saber daviabilidade da comarcalización dosrecursos de Orientación Familiar.

Indicadores:

>> Número de estudos realizados.

>> Número de recursos de ámbito comarcal creados.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Colexios Profesionais (de Educadores eEducadoras Familiares, Traballadoras eTraballadores Sociais, Psicoloxía).

>> Concellos.

>> Consorcio Galego de Servizos da Igualdadee do Benestar.

39IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 39

PLAN DE ACCIÓN

2.3 Redefinición dos Gabinetes deOrientación Familiar e reforzamento dosequipos multidisciplinares de profesionaispara a súa prestación a través dun servizode información e asesoramento virtual.

Indicadores:

>> Documento que recolla a nova organizacióne tareas que oriente os GOF.

>> Creación dun servizo virtual.

>> Incorporación de novos profesionais ao servizo.

>> Número de visitas ao portal web.

>> Número de persoas usuarias demandantesdo servizo.

>> Número de casos atendidos e resoltos.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Colexios Profesionais (de Educadores e Educadoras Familiares, Traballadoras eTraballadores Sociais, Psicoloxía).

2.4 Promoción e extensión do Servizo deMediación Familiar nos procesos de crise oudificultade familiar, antes, durante e despoisdos procesos de separación ou divorcio.

Indicadores:

>> Campaña de promoción do servizo.

>> Número de familias en proceso deseparación ou divorcio atendidas.

>> Número de casos de separacións e divorciosacordados a través do servizo.

40 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 40

PLAN DE ACCIÓN

>> Evolución dos casos de demandas porincumplimiento dos acordos de separaciónou divorcio.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Servizos de Mediación Familiar.

>> Colexios Profesionais (de Educadores e Educadoras Familiares, Traballadoras eTraballadores Sociais, Psicóloxía, Avogacía).

2.5 Tratamento específico de apoio easesoramento nos casos de rupturasfamiliares entre parellas adoptantes.

Indicadores:

>> Creación do servizo.

>> Número de familias adoptantesdemandantes do servizo.

>> Número de casos atendidos.

Axentes implicados:

>> Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Asociación Galega de AdopciónsInternacionais

2.6 Estudo para a ampliación territorial e difusión de Puntos de Encontro.

Indicadores:

>> Número de estudos realizados.

>> Número de Puntos de Encontro creados.

>> Número de familias atendidas.

41IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 41

PLAN DE ACCIÓN

42 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

2.7 Elaboración de protocolos decoordinación, comunicación e traslado dosexpedientes e acordos familiares, desde osPuntos de Encontro ás instancias xudiciais.

Indicadores:

>> Deseño do protocolos.

>> Número de expedientes e acordos familiaresque se presentan nos Puntos de Encontro

>> Número de expedientes e acordos familiaresque se comunican desde os Puntos deEncontro ás instancias xudiciais.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Presidencia, AdministraciónsPúblicas e Xustiza

2. ÁREA DE FOMENTO DA CONCILIACIÓN

A conciliación entre a actividade laboral, a vidapersoal e as necesidades de coidados e atención áfamilia, son cuestións que se recollen nesta área.Poder asegurar aos pais e nais o tempo de dedica-ción que garanta mínimamente o coidado das súsfillas e fillos así como das persoas dependentes,supón dotar á sociedade dos recursos e servizos queaseguren as responsabilidades familiares.

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 42

PLAN DE ACCIÓN

43IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

A conciliación, precisa tamén da participación, entermos de igualdade, de homes e mulleres no pro-xecto familiar do que forman parte, implicando ásociedade no seu conxunto no desenvolvementode accións efectivas que melloren a calidade devida e de atención aos seus membros.

A conciliación debe asegurar, a maiores, o disfruteconxunto da familia no seu tempo libre, contandocos mecanismos que favorezan o acceso á culturae ocio, promovendo así o desenvolvemento de há-bitos de convivencia no marco dunhas relaciónsque fomenten a confianza e o coñecemento entrenais e pais coas súas fillas e fillos.

OBXECTIVOS DA ÁREA

2.1 Introducir unha nova cultura da corres-ponsabilidade nas tarefas de coidado das fi-llas e fillos e das persoas dependentes, redu-cindo os obstáculos que impidan a

asunción de obrigas por parte dos seusmembros, especialmente dos homes.

2.2 Facilitar o disfrute conxunto e de calidadedo tempo de ocio e tempo libre familiar.

PROGRAMA 3. SERVIZOS E RECURSOS PARA A CONCILIACIÓN

ACCIÓNS:

3.1 Ampliación da oferta de prazas e servizos da rede de escolas infantíspúblicas de 0-3 anos.

Indicadores:

>> Número de novas prazas creadas de escolas infantís.

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 43

PLAN DE ACCIÓN

>> Número de escolas infantís que amplían oseu horario de atención.

>> Evolución do Índice de cobertura de prazasde educación infantil de 0-3 anos.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consorcio Galego de Servizos da Igualdadee do Benestar.

3.2 Creación e promoción dun servizo de atención domiciliaria para o coidadopuntual de nenas e nenos.

Indicadores:

>> Número de servizos creados.

>> Número de familias demandantes do servizo.

>> Número e tipoloxía de familias que sebeneficiaron do servizo.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

3.3 Extensión do servizo de almorzo e xantarnos centros de ensino promovendo as boasprácticas alimenticias.

Indicadores:

>> Índice de cobertura do servizo de almorzoexistentes na actualidade.

>> Índice de cobertura do servizo de xantarexistente na actualidade.

>> Número de centros que crean o servizo de almorzo.

44 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 44

PLAN DE ACCIÓN

>> Número de centros que crean servizo de xantar.

>> Número de centros que incorporan unmenú saudable.

>> Estudo para o seguimento das boas prácticasalimenticias nos centros de ensino.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Educación e Ordenación Universitaria.

>> ANPAS

3.4 Promoción dun programa de aloxamentodirixido ás familias coidadoras de enfermos hospitalizados lonxe do seulugar de residencia.

Indicadores:

>> Liña de axudas creada.

>> Número de servizo (camas) ofertadas.

>> Número de familias que cumplen o perfil e demandan o servizo.

>> Número de familias beneficiarias do servizo.

Axentes implicados:

>> Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Sanidade.

45IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 45

PLAN DE ACCIÓN

3.5 Creación dun servizo de respiro familiardirixido ás familias coidadoras de persoashospitalizadas por estadías longas.

Indicadores:

>> Creación do servizo.

>> Número de persoas beneficiarias quecumpren o perfil (estadías longas, lonxe dasúa casa, tipo de coidados que requiren).

>> Número de familias que demandan o servizo.

>> Número de familias beneficiarias do servizo.

Axentes implicados:

>> Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Sanidade.

3.6 Deseño e difusión de campañas onde sevisibilicen outros modelos ou estereotiposmasculinos (corresponsables coas tarefasdomésticas, no coidado das fillas e fillos,afectivos, sensibles, etc).

Indicadores:

>> Número de campañas realizadas.

>> Número de soportes pubilicitarios dacampaña (papel, anuncios, etc).

>> Evolución dos datos en materia decorresponsabilidade da Enquisa de Usos doTempo e Usos dos tempos ecorresponsabilidade: prácticas, actitudes e valoracións.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

46 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 46

PLAN DE ACCIÓN

3.7 Promoción de programas para actividadesde coidado e atención das nenas e nenosen horarios extraescolares.

Indicadores:

>> Liña de axudas creada.

>> Número de axudas ofertadas.

>> Número de axudas presentadas desde osconcellos e entidades sociais.

>> Número de axudas aprobadas.

>> Número de actividades realizadas.

>> Número de nenas e nenos participantes.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Concellos galegos (FEGAMP).

>> Entidades e colectivos sociais.

>> Consellería de Educación e Ordenación Universitaria.

PROGRAMA 4. FAVORECENDO A CONCILIACIÓNDESDE O ÁMBITO LABORAL

ACCIÓNS:

4.1 Constitución dunha Mesa de diálogo conaxentes económico-sociais e institucionaisque avance en medidas de conciliación.

Indicadores:

>> Constitución da Mesa.

>> Número e tipoloxía de axentes queparticipan na Mesa.

>> Número de xuntanzas mantidas.

47IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 47

PLAN DE ACCIÓN

>> Número de medidas aprobadas na Mesa.

>> Número de medidas postas en marcha.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Traballo.

>> Colectivos empresariais.

>> Sindicatos.

4.2 Promoción do dereito a compartir o permiso por nacemento de filla ou fillo no caso de que non se dea alactancia materna.

Indicadores:

>> Número de medidas deseñadas.

>> Número de permisos demandados.

>> Número de permisos aprobados.

>> Evolución do número de permisoscompartidos.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Traballo.

4.3 Integración de claúsulas para a conciliación dentro dos convenios colectivos.

Indicadores:

>> Número de claúsulas para a conciliaciónincorporadas nos convenios coletivos.

>> Número de convenios que contan conclaúsulas para a promoción da conciliación.

48 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 48

PLAN DE ACCIÓN

>> Número de medidas implementadas dentrodas claúsulas.

>> Número de beneficiarios e beneficiarias(tipoloxías das persoas segundo idade,xénero, razón, etc) que se acollen ás medidasde conciliación.

>> Evolución do número de traballadoras e traballadores que se acollen ás medidas de conciliación.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Traballo.

>> Colectivos empresariais.

>> Sindicatos.

4.4 Promoción dunha liña de axudas, e recoñecemento nos convenios colectivos, para a contratación de persoaldirixida a cubrir a ausencia do pai e da nainaqueles casos nos que o proceso deadopción e/ou acollemento esixe apresencia dos dous membros.

Indicadores:

>> Liñas de axudas aprobadas.

>> Número de convenios colectivos querecoñecen e promocionan o dereito.

>> Número de solicitudes presentadas.

>> Número de contratos asinados para a incorporación de traballadoras e traballadores.

>> Evolución do número de adopciónsinternacionais.

49IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 49

PLAN DE ACCIÓN Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Traballo.

>> Colectivos empresariais.

>> Sindicatos.

>> Asociación Galega de Adopcións Internacionais

4.5 Promoción, a través dos convenios, dodereito de reducción de xornada para ocoidado de familiares con doenzas ouenfermidades graves e das persoasdependentes.

Indicadores:

>> Número convenios asinados.

>> Número de solicitudes presentadas.

>> Número de casos de traballadoras etraballadores que se acollen á reducción de xornada.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Traballo.

>> Colectivos empresariais.

>> Sindicatos.

50 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 50

PLAN DE ACCIÓN

4.6 Recoñecemento laboral e social, a través de campañas de promoción daparticipación e seguimento das nais e paisno proceso educativo das fillas e fillos(asistencia ao servizo de titorías,participación no Consello Escolar, etc).

Indicadores:

>> Número de campañas realizadas.

>> Número de nais e pais acuden ao servizo detitorías dos centros de ensino, participaciónnas ANPAS e actividades do centro, etc.

>> Evolución dos datos da Enquisa de Usos do Tempo e Usos dos tempos ecorresponsabilidade: prácticas, actitudes e valoracións.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Traballo.

>> Colectivos empresariais.

>> Sindicais.

>> ANPAS.

4.7 Recoñecemento social, a través dunpremio, ás empresas que desenvolvenprogramas de conciliación.

Indicadores:

>> Deseño do premio.

>> Divulgación do premio.

>> Número de empresas candidatas ao premio.

>> Empresas premiadas.

51IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 51

PLAN DE ACCIÓN

>> Evolución do número de empresas queincorporan medidas ou plans de conciliación.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Traballo.

>> Colectivos empresariais.

>> Sindicatos.

4.8 Recompilación e divulgación das liñas de axudas dirixidas ás empresas para a promoción de accións de fomento da conciliación.

Indicadores:

>> Número de folletos ou soportes editadospara a súa divulgación.

>> Número de empresas ás que se lles achegoua información.

>> Número de empresas que promoven acciónspara a conciliación.

>> Número de traballadores e traballadoras quese acollen a medidas para a conciliación.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Traballo.

>> Colectivos empresariais.

>> Sindicatos

52 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 52

PLAN DE ACCIÓN

4.9 Valorización ás empresas que dispoñandun Plan de conciliación a través dosprocesos de contratación e concursos queinicien coas administracións públicas.

Indicadores:

>> Inclusión de claúsulas para a incorporacióndo criterio nos concursos e contratos dasadministracións públicas.

>> Número de procesos de contratación quevalorizan o Plan de conciliación comomérito nos procesos de contratación.

>> Número de empresas que presentan ouxustifican o deseño do Plan de conciliación.

>> Evolución do número de empresas quecontan cun Plan de conciliación.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Presidencia, AdministraciónsPúblicas e Xustiza.

>> Consellería de Traballo.

>> Colectivos empresariais.

>> Sindicatos.

4.10 Deseño e divulgación, entre as empresas,de estudos que dan conta dos beneficiosderivados da promoción de prácticas quefavorecen a conciliación persoal, familiar e laboral.

Indicadores:

>> Número de estudos realizados.

53IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 53

PLAN DE ACCIÓN

>> Número de campañas informativasdeseñadas para a divulgación e promociónentre as empresas.

>> Número de empresas informadas.

>> Número de empresas que implantanmedidas para a conciliación.

>> Evolución do número de traballadoras e traballadores que se acollen a medidas de conciliación.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Traballo.

>> Colectivos empresariais.

>> Sindicatos.

4.11 Deseño e promoción dun catálogo de boasprácticas de responsabilidade social da empresa, implicando aos sindicatos,empresas e asociacións do sector.

Indicadores:

>> Número de catálogos deseñados.

>> Número de catálogos divulgados.

>> Número de empresas informadas.

>> Número de empresas que implantanmedidas para a conciliación.

>> Evolución do número de traballadoras e traballadores que se acollen a medidas de conciliación.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

54 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 54

PLAN DE ACCIÓN

>> Consellería de Traballo.

>> Colectivos empresariais.

>> Sindicatos.

4.12 Incorporación de módulos de formaciónen conciliación dentro dos ciclosformativos e/ou licenciaturas onde seimpartan materias dirixidas á xeración de emprego, xestión de persoal e deseño de plans de empresa.

Indicadores:

>> Número de módulos de conciliaciónincorporados nos ciclos formativos e tipo deciclo ou licenciatura.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Educación e Ordenación Universitaria

>> Consellería de Traballo.

>> Colectivos empresariais.

>> Sindicatos.

4.13 Deseño dun programa de formación einformación na conciliación dirixido aocolectivo de axentes de emprego para quetrasladen estes aspectos ás novas persoasemprendedoras.

Indicadores:

>> Número de programas formativos deseñados.

>> Número de accións formativas desenvoltas.

>> Número de campañas informativasdeseñadas.

55IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 55

PLAN DE ACCIÓN

>> Número de soportes informativos editados.

>> Número de participantes nas acciónsformativas.

>> Empresas de nova creación que incorporanun plan de conciliación.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Traballo.

PROGRAMA 5.

TEMPO LIBRE EN FAMILIA

ACCIÓNS:

5.1 Elaboración de informes que dean contado estado e grao de adecuación dosparques infantís, incluíndo as instalaciónsdos centros escolares, ás normas deseguridade e hixiene.

Indicadores:

>> Número de informes elaborados.

>> Número de parques infantís e instalacióndos centros de ensino existentes quecumpren a normativa, respecto do total.

>> Número de parques infantís e instalaciónsdos centros de ensino que non cumpren anormativa, respecto do total.

56 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 56

PLAN DE ACCIÓN Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Concellos

5.2 Deseño dun programa para a equipacióndos espazos de ocio infantil con soportesinformativos dirixidos ás familias e cosrecursos dirixidos a favorecer ainterrelación e o xogo entre as nenas enenos e as persoas coidadoras.

Indicadores:

>> Número de soportes informativos instaladosnos parques e espazos de ocio infantil.

>> Número de equipamentos novos instaladospara o disfrute conxunto entre nenas enenos e persoas coidadoras.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Concellos.

5.3 Extensión e promoción do Programa Galecer.

Indicadores:

>> Número de instalacións existentes.

>> Cobertura das instalacións respecto da poboación infantil.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Concellos.

57IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 57

PLAN DE ACCIÓN

5.4 Promoción, entre concellos e entidadessociais, de accións para a realización deactividades de tempo libre en familiaaproveitando as instalacións públicas deuso colectivo (bibliotecas, centrosdeportivos, etc.).

Indicadores:

>> Deseño do programa de actividades.

>> Número de concellos e entidades sociais quedemandan a realización do programa.

>> Número acordos cos concellos para arealización de actividades.

>> Número de actividades deseñadas. Númerode participantes nas actividades.

>> Evolución do número de usuarias e usuarios(socias e socios de bibliotecas, clubesdeportivos, etc).

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Concellos.

>> Entidades e colectivos sociais.

5.5 Elaboración dun Plan de difusión edisfrute de instalacións educativasexistentes fóra do horario escolar: servizosde ludotecas, actividades extraescolares,etc.

Indicadores:

>> Deseño do Plan de difusión dasinstalacións.

>> Identificación das instalacións: inventariado,servizos ofertados, horarios, etc.

58 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 58

PLAN DE ACCIÓN

>> Campaña de difusión do Plan.

>> Número de soportes empregados para a campaña.

>> Número de actividades deseñadas.

>> Número de nenas e nenos usuarios das instalacións.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Educación e Ordenación Universitaria

>> Concellos.

>> ANP

>> Conselleria de Cultura

5.6 Realización de campañas dirixidas ápromoción e disfrute conxunto do tempolibre en familia introducino criterios deconsumo responsable.

Indicadores:

>> Deseño das campañas.

>> Número de soportes publicitarios de difusión das campañas.

>> Número de familias destinatarias das campañas.

>> Evolución dos datos da Enquisa de usos do tempo.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

59IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 59

PLAN DE ACCIÓN

60 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

>> Consellería de Educación e Ordenación Universitaria.

>> Dirección Xeral de Comercio e Consumo.Consellería de Industria e Innovación.

>> Medios de comunicación

>> Asociacións e colectivos de nais e pais.

>> Organizacións e grupos de consumo responsable.

3. ÁREA DE EDUCACIÓN

A sociedade e as institucións recoñecen á fami-lia un papel fundamental, desde o punto da socialización, e tamén educativo e afectivo dosseus membros.

A necesidade de abordar medidas dirixidas a for-necer ás familias das habilidades e recursos queas impliquen nestas dimensións, son considera-das centrais no ámbito das políticas familiares.

Os problemas de organización e xestión dos tem-pos das familias (longas xornadas laborais, tarefasdo fogar, tempo persoal etc) agravan as dificulta-des que pais e nais no desempeño do seu papeleducativo, convertendo á escola nun espazo aoque se lle demanda cubrir esa función case queen exclusiva.

Procurar a implicación das nais e pais no pro-xecto educativo dos centros de ensino e dos seusfillos e fillas, convértese neste apartado nun ob-xectivos prioritario, ao tempo que deseña meca-nismos dirixidos a responsabilizar ás familias, e asociedade en xeral, na formación de persoas res-ponsables e comprometidas.

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 60

PLAN DE ACCIÓN

61IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

OBXECTIVOS DA ÁREA

3.1 Fomentar a implicación das familias noproceso educativo das súas fillas e fillos.

3.2 Facilitar a interrelación e mellorar os meca-nismos de comunicación e intercambioentre as familias e a escola.

3.3 Promover entre as familias actitudes, valo-res e coñecementos en pro da igualdade, adiversidade e a solidariedade.

PROGRAMA 6. EDUCACIÓN EN FAMILIA

ACCIÓNS:

6.1 Promoción do Programa Escola de Pais e Nais como reforzo e mellora dashabilidades educativas e comunicativas

dirixidas, entre outras, ao disfrute dotempo libre en familia, á sensibilizacióndos fogares no consumo responsable e noámbito da igualdade.

Indicadores:

>> Deseño do Programa.

>> Número de novas experiencias implantadas.

>> Evolución do número de nais e pais queacoden ao programa.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar

>> Consorcio Galego de Servizos da Igualdadee do Benestar

>> Concellos

>> Asociacións e colectivos de nais e pais.

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 61

PLAN DE ACCIÓN

6.2 Coordinación e reforzo da rede deprofesionais e dos servizos de orientación e apoio dirixido ás familias para un mellor exercicio dos roles parentais e mellora da convivencia.

Indicadores:

>> Número de servizos creados.

>> Número e perfil dos profesionais queintegran os servizos.

>> Número de nais e pais atendidas.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do BenestarConsorcio Galego de Servizos da Igualdadee do Benestar.

6.3 Promoción, nos medios de comunicaciónpúblicos, de programas culturais e educativos dirixidos ás familias.

Indicadores:

>> Número de programas deseñados (tipoloxía,horario e formato).

>> Número e tipoloxía dos medios decomunicación que se suman á iniciativa.

>> Ratio de audiencia dos programas.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Cultura.

>> Secretaria Xeral de Comunicación.Consellería de Presidencia.

62 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 62

PLAN DE ACCIÓN

>> Compañías dos medios de comunicación,públicos e privados.

>> Asociacións e colectivos de nais e pais.

>> Colectivos e entidades pedagóxicas.

6.4 Deseño e divulgación de campañasdirixidas a estimular as responsabilidadespaternas e maternas ao tempo que aautonomía persoal das nenas e nenos.

Indicadores:

>> Número de campañas deseñadas (tipoloxía e formato).

>> Número de familias destinatarias das campañas.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Asociacións e colectivos de nais e pais.

>> Colectivos e entidades pedagóxicos

6.5 Desenvolvemento de campañasinformativas no uso responsable dos medios de comunicación e novas tecnoloxías.

Indicadores:

>> Número de campañas deseñadas.

>> Número de folletos, anuncios, cuñas etcinxeridas nos medios.

>> Evolución dos datos da Enquisa detecnoloxía da información nos fogares.

63IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 63

PLAN DE ACCIÓN Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Innovación e Industria.

>> Asociacións e colectivos de nais e pais.

>> Colectivos e entidades pedagóxico

6.6 Reforzo do Programa de AtenciónEspecializada dirixido ás familias en desvantaxe sociocultural (minoríasétnicas, inmigrantes, etc).

Indicadores:

>> Número de servizos reforzados, modificadosou mellorados, dentro do Programa.

>> Número de familias beneficiarias.

>> Número de familias usuarias.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Educación e Ordenación Universitaria.

>> Colectivos (asociacións, ONGDs, etc) que traballan coas familias.

>> Secretaria Xeral de Emigración.

6.7 Creación dun centro de recursos para arecompilación, elaboración e divulgaciónde materiais e servizos de apoio dirixido ás familias.

Indicadores:

>> Creación do centro.

>> Dotación de recursos (técnicos e materiais).

64 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 64

PLAN DE ACCIÓN

>> Número de visitas/persoas usuarias.

>> Número de actividade ou programasdesenvoltos.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellerías vinculadas ao ObservatorioGalego das Familias.

PROGRAMA 7. FAMILIA E ESCOLA

ACCIÓNS:

7.1 Deseñodun programa de formación,dirixido ao profesorado, en temáticasvencelladas á resolución de conflictos,habilidades comunicativas e afectivas.

Indicadores:

>> Deseño do programa formativo.

>> Número de accións formativas deseñadas.

>> Número de accións formativas e prazas ofertadas.

>> Número de docentes que participan nos cursos.

>> Enquisas de avaliación das accións formativas.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Educación e OrdenaciónUniversitaria.

>> Sindicatos de Ensino.

65IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 65

PLAN DE ACCIÓN

>> CEFORES.

>> Colectivos de Socio Pedagóxicos de Profesionais do ensino.

7.2 Inclusión nos plans de formación demódulos específicos para a formación detitores en técnicas e métodos quepromovan a dinamización da comunidadeescolar e a implicación e participación dasfamilias no centro educativo.

Indicadores:

>> Deseño do programa formativo.

>> Número de accións formativas deseñadas.

>> Número de accións formativas e prazas ofertadas.

>> Número de docentes que participan nos cursos.

>> Enquisas de avaliación das accións formativas.

>> Número de accións ou proxectos dedinamización na comunidade educativa.

>> Evolución do número de pais e nais queacoden ás titorías.

>> Evolución do número de pais e nais queparticipan no centro.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Educación e Ordenación Universitaria.

>> Sindicatos de Ensino.

>> CEFORES.

>> Colectivos de Socio Pedagóxicos de Profesionais do ensino.

66 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 66

PLAN DE ACCIÓN

7.3 Promociónde espazos nos medios decomunicación que fomenten o debate eencontro dos membros da comunidadeeducativa como fórmula de coñecementoe intercambio de experiencias.

Indicadores:

>> Encontros cos medios de comunicaciónpara a incorporación, dentro dasprogramacións, deste tipo de espazos.

>> Número de programas ofertados.

>> Horario, número de horas e día/s da semana

>> Ratio de audiencia.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Educación e Ordenación Universitaria.

>> Secretaria Xeral de Comunicación.Consellería de Presidencia.

>> Compañías dos medios de comunicación,públicos e privados.

>> Asociacións e colectivos de nais e pais.

>> Colectivos e entidades pedagóxicos.

>> Fundación Preescolar na Casa.

7.4 Promoción, a través das ANPAS, dasEscola de pais e nais.

Indicadores:

>> Campaña de promoción.

>> Número de ANPAS implicadas.

67IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 67

PLAN DE ACCIÓN

>> Número de escolas de pais e nais creadas.

>> Evolución do número de nais e paisparticipantes nas escolas de pais e nais.

>> Enquisa de avaliación da formación.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Educación e Ordenación Universitaria.

>> Federación de Asociacións de Nais e Pais.

7.5 Recoñecemento aos centros de ensino quepromovan e establezan mecanismos de participación e cooperación entre acomunidade educativa.

Indicadores:

>> Creación dun premio de recoñecemento.

>> Convocatoria para a presentación de propostas.

>> Divulgación da convocatoria premio(folletos, anuncios prensa, etc).

>> Número de centros presentados que reúnenos requisitos.

>> Acto de recoñecemento.

>> Iniciativas premiadas.

68 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 68

PLAN DE ACCIÓN Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Educación e Ordenación Universitaria.

7.6 Deseño e difusión de materiaisinformativos e guías de apoio easesoramento dirixidos á promoción daparticipación das familias na escola.

Indicadores:

>> Deseño da guia ou soporte informativo.

>> Campaña de divulgación da información.

>> Número de folletos publicados.

>> Número de centros aos que se achega a información.

>> Número de familias que reciben a información.

>> Evolución do número de pais e nais queparticipan nas actividades do centro,ANPAS, e espazos formais de participación.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Educación e OrdenaciónUniversitaria.

>> Federación de Asociacións de Nais e Pais.

7.7 Promoción de actividades dirixidas aosconcellos e centros educativos para acelebración do Día Internacional dedicadoás familias.

69IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 69

PLAN DE ACCIÓN Indicadores:

>> Deseño dunha convocatoria ou acordos cosconcellos para a celebración de actividades.

>> Número de concellos demandantes.

>> Número de concellos que se acollen á realización de actividades.

>> Número de actividades realizadas nosconcellos.

>> Número de familias participantes nas actividades.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Concellos.

>> Asociacións e colectivos de familias.

PROGRAMA 8. EDUCANDO RESPONSABLEMENTE

ACCIÓNS:

8.1 Elaboración de directrices para a revisióne/ou supresión de contidos sexistas eestereotipos de xénero nos libros de texto ematerial de apoio escolar.

Indicadores:

>> Deseño de directrices para a revisión do material escolar e de apoio.

>> Número de material corrixido e revisado(tipoloxía, cursos,etc).

>> Material novo editado seguindo as recomendacións.

70 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 70

PLAN DE ACCIÓN Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Educación e Ordenación Universitaria.

>> Editorias.

8.2 Introducción, na etapa de educacióninfantil, de contidos educativos quepromovan a igualdade así como aeliminación de estereotipos de xénero.

Indicadores:

>> Deseño de directrices para a revisión do material escolar e de apoio.

>> Material de didáctico co que contan os centros de ensino para o fomento da igualdade.

>> Número de horas sobre o calendario escolarno que se abordan estes contidos.

>> Número de centros que traballan estes contidos.

>> Nenas e nenos participantes.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Educación e Ordenación Universitaria.

>> Editorias.

8.3 Deseño de plans de convivencia dirixidosao desenvolvemento de espazos para a participación, comunicación eprevención de problemas de conducta nos centros de ensino.

71IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 71

PLAN DE ACCIÓN Indicadores:

>> Convocatoria de axudas para o deseño dos Plans de convivencia.

>> Número de centros de ensino quedemandan a axuda.

>> Número de centros de ensino que reciben a axuda.

>> Número de centros de ensino que deseñan o plan de convivencia.

>> Número de centros de ensino queimplementan o plan de convivencia.

>> Evolución do número de casos deproblemas de conducta detectados noscentros de ensino, antes e despois daimplementación dos plans de convivencia

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Educación e Ordenación Universitaria.

8.4. Fomento dunha rede de profesionaisdirixida a prestar apoio naqueles centrosde ensino con maior afluencia de alumnase alumnos procedentes de familias en riscoou situación de exclusión social.

Indicadores:

>> Constitución do grupo de apoio.

>> Número de grupos constituídos.

>> Número de centros que demandan o servizo.

72 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 72

PLAN DE ACCIÓN

>> Número de centros que contan co servizo.

>> Evolución do número de nenas e nenosbeneficiarios do servizo.

Axentes implicados:

>> Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Educación e Ordenación Universitaria.

>> Entidades e colectivos profesionais.

>> Consorcio Galego de Servizos da Igualdadee do Benestar

8.6 Compilación, elaboración e difusión dematerial didáctico e guías de apoiodirixido a cubrir as necesidades educativasdas nenas e nenos hospitalizados porestancias longas.

>> Número de guías e material didácticoelaborado, material multimedia, etc.

>> Campañas de difusión.

>> Número de hospitais que ofrecen o servizo.

>> Número de nenos e nenas beneficiarios.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Educación e Ordenación Universitaria.

>> Consellería de Sanidade.

73IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 73

PLAN DE ACCIÓN

74 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

4. INFANCIA E ADOLESCENCIA

A protección da infancia e da adolescencia entén-dese como un dos obxectivos centrais de calqueragoberno. O coidado e respecto dos dereito dos me-nores atopan, na nosa comunidade, a súa protec-ción e lexislación, a través do aprobación recentedo Plan Estratéxico Galego da Infancia e da Ado-lescencia 2007-2010.

Entre os obxectivos e medidas que se recollen nestaárea, facemos especial referencia ás accións encami-ñadas á prevención e detección dos casos de des-protección do menor.

OBXECTIVOS DA ÁREA

4.1 Lograr unha maior calidade e mellora dosservizos, equipamentos e recursos, que in-tegran o sistema de protección infantil.

4.2 Promover o respecto e coidado á infancia e á adolescencia a través da actuación deprevención.

4.3 Garantir, para o mellor desenvolvementodas nenas e nenos, a preservación da uni-dade familiar, protexendo e tutelando aque-las familias en situación de risco.

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 74

PLAN DE ACCIÓN

75IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

PROGRAMA 9. MELLORAS PARA A INTERVENCIÓNDAS E DOS PROFESIONAIS

ACCIÓNS:

9.1 Promoción dun espazo de traballoconformado polos axentes e profesionaisdas áreas socioeducativas e de apoio que,coordinado baixo a Administración,estableza os protocolos e accións ante asdistintas situacións de dificultade social.

Indicadores:

>> Deseño do espazo de traballo.

>> Número de entidades e colectivosprofesionais participantes.

>> Número de protocolos deseñados.

>> Grao de efectividade da implementacióndos protocolos.

Axentes implicados:

>> Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Educación e Ordenación Universitaria.

>> Consellería de Sanidade.

>> Colexios profesionais e entidades que traballan no sector.

9.2 Deseño dun protocolo de actuación quemellore a coordinación do Servizo deAtención Temperá con aquelas outrosservizos que traballan no ámbito familiar.

Indicadores:

>> Deseño do protocolo de actuación.

>> Número de Servizos de Atención que adoptan o protocolo.

>> Número de casos atendidos.

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 75

PLAN DE ACCIÓN Axentes implicados:

>> Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Sanidade.

>> Asociación Galega de Atención Temperá.

9.3 Elaboración dun plan de formacióndirixido ás e aos profesionais das áreassocioeducativas e de saúde para unhamellora da prestación dos servizos e programas.

Indicadores:

>> Deseño do plan de formación.

>> Número de accións formativas ofertadas.

>> Número de accións participantes nasaccións formativas.

>> Enquisas de avaliación.

Axentes implicados:

>> Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Sanidade

>> Consellería de Educación.

>> Entidades e colectivos sindicais.

9.4 Revisión e difusión, entre os profesionais,dos protocolos específicos de actuación encasos de absentismo escolar.

Indicadores:

>> Número de protocolos deseñados e revisados.

>> Número de profesionais participantes.

>> Evolución dos casos de absentismo escolarna nosa comunidade.

76 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 76

PLAN DE ACCIÓN Axentes implicados:

>> Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Educación.

>> Colexios profesionais e entidades quedesenvolven a súa actividade neste ámbito.

>> Federación de ANPAS.

9.5 Deseño e divulgación de campañas e guíasde boas prácticas en educación familiar,dirixidas á prevención de conductasconflictivas e/ou de desadaptación.

Indicadores:

>> Número de campañas deseñadas.

>> Número de soportes editados (folletos,anuncios nos medios de comunicación, etc)

>> Número de familias ás que se llesenviou/recibiron a guía.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Educación.

77IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 77

PLAN DE ACCIÓN PROGRAMA 10. APOIO E COIDADO

ACCIÓNS 10.1 Elaboración e difusión, entre as familias,

de guias para á prevención e detección deconductas ou situacións de desadaptacióndos menores e adolescentes, e difusión dosservizos e recursos de apoio existentes.

Indicadores:

>> Número de guías deseñadas.

>> Número de guías publicadas (soportes,anuncios, etc)

>> Número de guías distribuídas entre as familias.

>> Número de familias que acudiron ao servizo.

>> Número de casos identificados.

Axentes implicados:

>> Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

10.2 Deseño e difusión de campañas de valorización da mocidade.

Indicadores:

>> Número de campañas deseñadas.

>> Número de guías, anuncios, etc.publicitadas

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Dirección Xeral de Xuventude eSolidariedade.Vicepresidencia da Igualdadee do Benestar

78 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 78

PLAN DE ACCIÓN

10.3 Ampliación dos programas de educación e orientación afectiva e sexual dirixidos á mocidade.

Indicadores:

>> Número de programas ampliados.

>> Número de accións deseñadas ou ampliadas.

>> Número de rapazas e rapaces destinatariosdas accións.

>> Evolución do número de interrupcións deembarazo entre menores de 16 anos.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Sanidade.

>> Dirección Xeral de Xuventude eSolidariedade.Vicepresidencia da Igualdadee do Benestar

79IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 79

PLAN DE ACCIÓN

80 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

5. ÁREA DOS MAIORES EPERSOAS CON DISCAPACIDADE

As consecuencias derivadas dos cambios demográ-ficos e aumento da esperanza de vida, auguranunha tendencia en aumento da poboación maiornas sociedades occidentais. As persoas maiores sonun colectivo cada de vez máis numeroso, ao tempoque un dos sectores que precisan de maior apoiodesde os poderes públicos. Un dato significativoten que ver coa tendencia, en aumento, do nú-mero de persoas maiores que viven en soidade(máis entre as mulleres que entre os homes).

Escasa valorización que se lle outorga e que nonresulta parella cuantitativa e cualitativamente res-pecto do que aportan ás nosas familias e á socie-dade. Cómpre pois establecer os mecanismo diri-xidos a mellorar o seu benestar, resolver as súasdificultades sociais, económicas e mesmo afectivas

OBXECTIVOS DA ÁREA

5.1 Mellorar e ampliar os servizos dirixidos aomantemento das persoas maiores e con dis-capacidade no seu entorno familiar e sociala través do Sistema Galego de Benestar.

5.2 Integrar e poñer en valor aos nosos maio-res e ás persoas con discapacidade, poten-ciando o seu papel educativo e de apoio nasfamilias e comunidades.

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 80

PLAN DE ACCIÓN

81IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

PROGRAMA 11. SERVIZOS DE APOIO

ACCIÓNS:

11.1 Reforzo dunha rede estable de servizo de asistencia domiciliaria.

Indicadores:

>> Número de servizos creados.

>> Número de concellos que contan co servizo.

>> Número de persoas demandantes doservizo.

>> Ratio de cobertura da prestación do servizo.

>> Evolución do número de maiores atendidosa través do servizo.

Axentes implicados:

>> Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Concellos.

11.2 Reforzo e promoción dunha rede deprogramas de acollemento familiar.

Indicadores:

>> Deseño do programa de reforzo.

>> Deseño da campaña de promoción doservizo (folletos editados, charlas, etc).

>> Número de concellos que contan co servizo.

>> Número de familias acolledorasparticipantes no programa.

>> Número de maiores beneficiarios do programa.

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 81

PLAN DE ACCIÓN Axentes implicados:

>> Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Concellos.

11.3 Deseño dun programa de formación epromoción de prácticas solidarias para ocoidado, acompañamento e atención daspersoas maiores que viven soas.

Indicadores:

>> Número de programas formativos creados.

>> Número de accións formativas ofertadas.

>> Número de prazas demandadas.

>> Número de participantes aos cursos.

>> Número de persoas que asistiron aos cursose fan labor de acompañamento.

>> Número de programas de acompañamento deseñados.

>> Número de maiores atendidos.

Axentes implicados:

>> Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Concellos.

>> Colexios profesionais, entidades sociais doámbito do maior.

11.4 Aumento da cobertura da rede de Centros de Día.

Indicadores:

>> Número de centros creados.

>> Número de prazas creadas.

>> Número de prazas cubertas.

>> Evolución da ratio da rede de cobertura dos centros de día.

82 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 82

PLAN DE ACCIÓN Axentes implicados:

>> Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Concellos.

>> Colexios profesionais, entidades sociais doámbito do maior Consorcio Galego deServizos da Igualdade e do Benestar.

11.5 Promoción do servizo de xantar noscentros de día dirixido ás persoas que, nonsendo usuarias habituais, o demanden.

Indicadores:

>> Número de centros de día que contan co servizo.

>> Número de prazas creadas.

>> Evolución do número de persoasdemandantes do servizo.

>> Evolución do número de persoasbeneficiarias do servizo.

Axentes implicados:

>> Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar

11.6 Aumento do número de Residencias.

Indicadores:

>> Número de centros creados.

>> Número de prazas creadas.

>> Número de prazas cubertas.

>> Evolución da ratio da rede de cobertura dasresidencias en relación á poboación maior.

Axentes implicados:

>> Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

83IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 83

PLAN DE ACCIÓN

11.7 Maior cobertura do programa de xantarsobre rodas

Indicadores:

>> Número de prazas creadas.

>> Número de persoas beneficiarias do programa.

>> Número de persoas demandantes do programa.

Axentes implicados:

>> Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

11.8 Aproveitamento dos centros de reunión eencontro para a chegar os programas eservizos de apoio existentes e desenvolvercampañas que promovan boas prácticassaudábeis e de convivencia.

Indicadores:

>> Número de centros de reunión onde se desenvolve actividade informativa.

>> Número de campañas deseñadas.

>> Número de persoas que acoden co frecuencia aos centros.

>> Número de persoas participantes nas actividades.

Axentes implicados:

>> Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Sanidade.

84 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 84

PLAN DE ACCIÓN PROGRAMA 12. VALORIZACIÓN E RECOÑECEMENTO

ACCIÓNS:

12.1 Promoción de actividades que fomenten oencontro interxeneracional, implicandoaos centros de ensino e asociacións sociais (de maiores, veciñais, centros deterceira idade, clubes de xubilados/as,mocidade, etc).

Indicadores:

>> Número de actividades desenvoltas.

>> Número de entidades e colectivosparticipantes no deseño das actividades.

>> Numero e perfil das persoas participantesnas actividades.

Axentes implicados:

>> Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Educación e Ordenación Universitaria.

>> Concellos.

>> Centros de ensino.

>> ANPAS.

>> Colectivos veciñais, da terceira idade, xogospopulares, mocidade, etc.

12.2 Deseño e difusión de campañas desensibilización e valorización dos nososmaiores e das persoas con discapacidade.

Indicadores:

>> Número de campañas deseñadas.

>> Número de folletos, soportes, anunciosemitidos.

85IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 85

PLAN DE ACCIÓN Axentes implicados:

>> Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Entidades e colectivos do maior.

>> Entidades e colectivos de persoas con discapacidade.

12.3 Elaboración de directrices que incorporenas necesidades e demandas das persoasmaiores e con discapacidade no deseñodas políticas públicas.

Indicadores:

>> Directrices deseñadas.

>> Número de programas e/ou plans queincorporan esta perspectiva no seu deseño.

>> Número de encontros, espazos de traballo,entre os e as responsables políticas concolectivos e entidades

Axentes implicados:

>> Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellerías responsables (Vivenda, Saúde, etc)

>> Entidades e colectivos do maior.

>> Entidades e colectivos de persoas con discapacidade

12.4 Promoción dun programa de fomento de actividades de solidariedade evoluntariado para a atención dos maiores e persoas dependentes.

Indicadores:

>> Número de actividades deseñadas.

>> Número de voluntarios e voluntariasparticipantes.

86 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 86

PLAN DE ACCIÓN

>> Número de maiores e persoas condiscapacidade beneficiarias das accións.

Axentes implicados:

>> Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Entidades e colectivos do maior.

>> Entidades e colectivos de persoas con discapacidade.

>> Colectivos de voluntariado.

12.5 Deseño e promoción dun programa establede actividades de ocio e tempo libre,cultural e de saúde, dirixido ás persoasmaiores (bailes, actividades deportivas ecreativas, culturais, hábitos saudables, etc).

Indicadores:

>> Número de actividades deseñadas.

>> Número e tipoloxía de actividades ofertadas.

>> Número de persoas que participan nas actividades.

Axentes implicados:

>> Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Concellos.

>> Entidades e colectivos do maior.

>> Entidades e colectivos de persoas con discapacidade.

87IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 87

PLAN DE ACCIÓN

12.6 Deseño dun programa permanente deactividades a ofertar nos centros de día eresidencias que promova a autonomía ecapacidade creativa e participación dosnosos maiores.

Indicadores:

>> Número de actividades deseñadas.

>> Número de centros de dia e residencias queofertan as actividades.

>> Número de asistentes ás actividades.

Axentes implicados:

>> Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

6. ÁREA DO RURAL

Dada a peculiar situación das familias no rural ga-lego faise preciso desenvolver unha actuación pre-ferencial neste eido identificándoa como unha áreaespecífica dentro do deseño do Plan.

A delicada situación do rural galego; perda e dis-persión da poboación, importante peso das per-soas maiores mesmo en situación de soidade e de-pendencia, escaseza e escaso aproveitamento derecursos de ámbitos sociosanitarios e educativos,entre outras, obriga a prestarlle unha especialatención a un sector escasamente recoñecido, epola contra, de especial importancia na nosa cul-tura e identidade.

88 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 88

PLAN DE ACCIÓN

89IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

OBXECTIVOS DA ÁREA

6.1 Mellorar a calidade de vida das familias,dotándoas dos equipamentos e servizos deapoio necesarios.

6.2 Dotar de mecanismos, concienciar e sensi-bilizar ás mulleres para que valoren o seutempo de ocio e disfrute persoal, corres-ponsabilizando aos homes no coidado dafamiliar e do fogar.

6.3 Promover a dinamización e participacióndas familias e persoas que as conforman naordenación e organización da súa comuni-dade, así como na toma de decisións quelles afectan, promovendo a súa dinamiza-ción e implicación social.

PROGRAMA 13. MELLORA E DIFUSIÓN DOS RECURSOSE SERVIZOS EXISTENTES

ACCIÓNS:

13.1 Promoción dunha rede supramunicipal deservizos e recursos para o coidado e apoioa domicilio vinculada ao Sistema Galegode Servizos da Igualdade e do Benestar.

Indicadores:

>> Número e tipoloxía de servizos creados.

>> Número de concellos implicados.

>> Número de persoas demandantes do servizo.

>> Número e perfil de persoas beneficiarias do servizo.

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 89

PLAN DE ACCIÓN

90 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

Axentes implicados:

>> Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería do Medio Rural.

>> Concellos.

13.2 Apoio á difusión dos programas defomento das novas tecnoloxías nos fogarese nos espazos de encontro comunitario(centros culturais, asociativos,etc).

Indicadores:

>> Número de acordos de colaboraciónasinados entre as institucións responsables.

>> Número de fogares con conexión a internet.

>> Número de centros comunitarios conconexión a internet.

>> Número de computadores con conexión a internet nas asociacións e centroscomunitarios.

>> Número de actividades ofertadas dirixida á formación no manexo nas novastecnoloxías.

>> Número e perfil das persoas participantesnas accións formativas.

>> Evolución dos datos da Enquisa deTecnoloxía da información nos fogares.

Axentes implicados:

>> Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Industria e Innovación.

>> Consellería do Medio Rural.

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 90

PLAN DE ACCIÓN

13.3 Promoción e implantación dunha rede detransporte regular adaptado ás necesidadesde mobilidade das persoas beneficiarias eás peculariedades do territorio.

Indicadores: >> Número de liñas de transporte postas

en marcha.

>> Número de autobuses, furgonetas oucalquera outro medio adaptadas ás persoascon discapacidade.

>> Número de prazas de transporte ofertadas.

>> Número de persoas usuarias.

Axentes implicados: >> Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería de Politica Territorial, ObrasPúblicas e Transporte.

>> Consellería do Medio Rural.

PROGRAMA 14.CORRESPONSABILIDADE E VALORIZACIÓN DA FAMILIA

ACCIÓNS:

14.1 Realización de actividades de fomento dacorresponsabilidade dirixidas ásasociacións veciñais, ANPAs, e calqueraoutro colectivo con presencia social.

Indicadores:

>> Número de actividades deseñadas.

>> Número de actividades ofertadas.

>> Número de actividades demandadas desdeas asociacións e entidades civis.

>> Número de homes participantes nasactividades.

91IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 91

PLAN DE ACCIÓN

>> Variacións dos resultados da enquisa de Usos do Tempo, e do estudo de Usos dostempos e corresponsabilidade: prácticas,actitudes e valoracións.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería do Medio Rural.

>> Concellos.

>> Colectivos e entidades sociais.

14.2 Realización de campañas desensibilización e fomento dacorresponsabilidade.

Indicadores:

>> Número de campañas deseñadas.

>> Número de soportes (folletos, anuncios, etc)distribuídos ou emitidos.

>> Variacións dos resultados da enquisa deUsos do Tempo, e do estudo de Usos dostempos e corresponsabilidade: prácticas,actitudes e valoracións.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería do Medio Rural.

92 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 92

PLAN DE ACCIÓN

14.3 Facer accesible, ao conxunto do rural, os proxectos formativos e experiencias defomento das habilidades educativas entreas familias.

Indicadores:

>> Número de accións formativas deseñadas.

>> Número de participantes nas accións formativas.

>> Experiencias ou proxectos educativas xurdidos

>> Resultados das avaliacións das accións.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería do Medio Rural.

>> Consellería de Educación e Ordenación Universitaria.

14.4 Extensión da rede de servizos deinformación e atención ás mulleres,promovendo a implicación das entidadeslocais e colectivos de mulleres na súa postaen marcha.

Indicadores:

>> Número de servizos creados.

>> Número de mulleres usuarias.

>> Ratio de cobertura sobre o total dapoboación feminina maior de 16 anos.

>> Número de proxectos emprendedoresiniciados por mulleres. Evolución.

>> Resultados da avaliación do propio servizo.

93IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 93

PLAN DE ACCIÓN Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería do Medio Rural.

>> Concellos.

>> Colectivos de mulleres.

14.5 Programa de axudas para a coberturaparcial do permiso de conducir ás mulleres.

Indicadores:

>> Aprobación do programa de axudas.

>> Cuantía destinada á liña de axudas.

>> Número de mulleres demandantes.

>> Número de mulleres beneficiarias.

>> Número de mulleres que aprobaron opermiso de conducir.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería do Medio Rural.

>> Asociacións e colectivos de mulleres.

PROGRAMA 15. PARTICIPACIÓN CIDADÁ EDINAMIZACIÓN COMUNITARIA

ACCIÓNS:

15.1 Realización campañas que poñan en valoro medio rural e as súas xentes.

Indicadores:

>> Número de campañas deseñadas.

>> Número de soportes editados (folletos,anuncios, etc).

94 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 94

PLAN DE ACCIÓN Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería do Medio Rural.

15.2 Deseño dun programa de axudas para ofomento do asociacionismo e promociónda participación das mulleres e damocidade no seu entorno comunitario.

Indicadores:

>> Aprobación da liña de axudas.

>> Número de proxectos presentados.

>> Número de proxectos executados.

>> Número de asociacións de mulleresconstituídas.

>> Presenza das mulleres nos colectivos e entidades sociais.

>> Número de asociacións xuvenísconstituídas.

>> Presenza de mozas e mozos nos colectivos e entidades sociais.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería do Medio Rural.

>> Dirección Xeral de Xuventude e Voluntariado.

95IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 95

PLAN DE ACCIÓN

15.3 Recuperación das infraestruturas e espazosde encontro (escolas unitarias, reitorais,etc) para a realización de actividadesculturais e solidarias, e dotación deprofesionais en dinamización comunitariapara a súa posta en marcha.

Indicadores:

>> Número de escolas recuperadas.

>> Número de reitorais recuperadas.

>> Número de actividades deseñadas.

>> Número de participantes nas actividades.

>> Número de profesionais contratados/as.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.Vicepresidencia da Igualdade e do Benestar.

>> Consellería do Medio Rural

15.4 Dar a coñecer, valorizar e intercambiarexperiencias exitosas de dinamizacióncomunitaria no rural.

Indicadores:

>> Número de actividades realizadas.

>> Número de estudos desenvoltos.

>> Número de espazos para o encontro

>> Número de experiencias de dinamizaciónidentificadas.

>> Novas experiencias postas en marcha.

Axentes implicados:

>> Secretaría Xeral da Igualdade.

>> Consellería de Medio Rural.

96 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 96

PLAN DE ACCIÓN

15.5 Ampliación e promoción dos Puntos de Información aproveitando osespazos habituais de reunión das persoas(teleclubes, centros de saúde, etc).

Indicadores: >> Número de campañas

de promoción deseñadas.

>> Número de novos Puntos de Encontro creados.

>> Número de actividades realizadas nos Puntos de Encontro.

>> Número de persoas usuarias/beneficiariasdas actividades.

Axentes implicados: >> Secretaría Xeral da Igualdade.

>> Consellería de Medio Rural.

>> Consellería de Sanidade.

SEGUIMENTO E EXECUCIÓN DO PLAN

A posta en marcha do Plan, que garanta en ter-mos de efectividade e eficiencia, o conxunto deaccións e medidas que nel se recollen, precisa daaposta decidida por parte do conxunto das admi-nistracións públicas implicadas na súa execución,encabezada pola Secretaría Xeral da Igualdade edo Benestar. É preciso pois articular todos os me-canismos de coordinación que posibiliten o seucumprimento, dotándoos dos recursos económi-cos e técnicos precisos.

Moitas das accións aquí recollidas pretendencumprir os obxectivos establecidos noutros Planssectoriais aprobados recentemente polo gobernogalego. Neste sentido as accións dirixidas á mellora da calidade de vida das familias galegasresponden a unha lóxica de mellora do benes-tar social.

97IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 97

SEGUIMENTO E EXECUCIÓN DO PLANPor outra banda cobran especial protagonismo,igual que aconteceu no seu proceso de elabora-ción, as entidades e colectivos sociais, así comocolexios profesionais que están a traballar no ám-bito da familia, establecendo estruturas establesde seguimento e coordinación do Plan.

Ademais cómpre ter en conta as novas tenden-cias e futuras demandas que a nosa sociedade for-mula, polo que o Plan é unha ferramenta de traballo, aberta e susceptible de adaptación anovos cambios.

Trasladar aos departamentos da Administraciónautonómica, entidades locais e colectivos sociaisas accións que se recollen no Plan.

Difusión Plan a través da web da Secretaria Xeralda Igualdade.

Reformulación da normativa reguladora do Ob-servatorio Galego da Familia, dotándoo de maioroperatividade para o desempeño das súas funciónsno desenvolvemento e execución do Plan.

Constitución dunha Mesa de coordinación e se-guimento do IV Plan Integral de Apoio ás Fami-lias, así como daqueles espazos de traballo abertosá participación de colectivos e profesionais, baixoa coordinación da Administración.

Deseño dunha liña de axudas dirixida á elabora-ción de Plans específicos de familia por parte dascorporacións locais.

Reforzar a cooperación e coordinación adminis-trativa entre os diferentes departamentos autonó-micos e entre estes e os concellos.

Mellora do sistema de información de axudasofertadas polas distintas administracións e revi-

98 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 98

SEGUIMENTO E EXECUCIÓN DO PLANsión da documentación, para a súa mellor com-presión, nunha linguaxe sinxela.

Constitución dun centro de investigación e re-cursos que promova a realización de estudos eproxectos dirixidos a coñecer a situación das fa-milias galegas.

Realización de estudos sobre equipamentos ur-banísticos e planificación da cidades e vilas enfunción das necesidades das familias e dos distin-tos colectivos sociais.

99IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 99

ANEXOMESAS SECTORIAIS:

Secretaría Xeral da Igualdade:

Carme Adán VillamarínSecretaria da Igualdade.

Manuel Vila LópezSubdirección Xeral de Familia.

Pilar Pena CasasServizo de Infancia e Programas Especiais.

Eva Pérez TorreSubdirección Xeral de Familia.

CIDADANIA

Lucía Sánchez Canoura e Rosa Muñiz Castro

Mesa 1: Demografía e cambios estruturais

Federación Galega de Asociacións de Amas deCasa, Consumidores e Usuarios “Brétema”Rosa Celia Otero Raña, Josefina Vila Cabaleiroe Mª Dolores Moreno Souto

Colexio Oficial de Psicólogos de GaliciaRosa Álvarez Prada e Concepción FernándezFernández.

Centro de Planificación Familiar “Quérote” Noa Tilve Cabada

Federación Galega de Mulleres Rurais Marisa Diéguez

Consello da Avogacía GalegaSergio Aramburu e Luisa Pasín Mato

100 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

AnexoParticipantes no proceso de deseño do IV Plan de Apoio ás Familias

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 100

ANEXOAsociación de Mulleres Separadas de GaliciaMaría Dolores Felípez Queiro

Asociación Galega de Pais e Nais separados/asAntonio Díaz Piñeiro e Carlos Manuel GayosoMarchante

Asociación prolactancia materna “Mámoa”Concha López

Asociación Gallega de Familias NumerosasJose Manuel Trigo Trigo

Sociedade Galega de Xeriatría e XerontoloxíaMiguel Ángel Vázquez

Galicia AcolleJesús Ribera

Consello de Colexios de Médicos de GaliciaLuís Campos Villarino

Sindicato Labrego GalegoAna Eiras

Mesa 2: Conciliación e xestión dos tempos

C.I.GMargarida Corral Sánchez

U.G.TCarme Brea Iglesias

CC.OOClara Gamarra

101IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 101

ANEXOCentro Interdisciplinar de InvestigaciónsFeministas e Estudos de Xénero (USC)Rita Radl Phillipp

Facultade de Filosofía (USC)María Xosé Agra

Confederación de Empresarios de GaliciaLaura Otero Rúa

Federación de Empresarias de GaliciaAna Val Dapena

Asociación de Mariscadoras a Pé de GaliciaNatalia Laíño e Manuel Maneiro

Mesa 3: Educación e familias

Facultade de Psicoloxía (USC)Agustín Dosil Maceiras

Colexio de Educadores e Educadoras Sociais de GaliciaEva López Soto e Laura Cruz López

Preescolar na CasaErmitas Fernández Fernández e Sara PazCombarro

Asociación ArelaÁngel Martínez Puente

CONFAPA Olga Patiño Doval e Maria Luz Ulla Casanova

102 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 102

ANEXONova Escola Galegae Xosé Lastra Murais

ASPGMaría Xosé Bravo

Fundación Secretariado XitanoSusana Coro González

Sindicato Labrego GalegoIsabel Vilalba

Colexio Oficial de Psicólogos de GaliciaRosa Álvarez Prada

Asociación Galega de Adopcións InternacionaisEva García

Asociación Galega de Atención TemperáTeresa Busto

Mesa 4: Cooperación institucional e axentes sociais

Colexio Oficial de Diplomados en TraballoSocial e Asistentes Sociais de GaliciaPilar Couce Freire

Consello Galego de EnfermeríaInés López Carral

Instituto de Desarrollo de Iniciativas SociaisCaixanovaManuel Martínez Barreiro

Asociación de Mulleres AlecrínSilvia Pérez Freire

COGAMIJuani Tobío

103IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 103

ANEXOCáritasJosé Pillado Montero

Federación de Asociacións de Xordos do País GalegoMaria Blanca Mallo García e Verónica JorgeCambeiro

FEGAMPMaría Lamelas

AGADERBegoña Cereijo Silva

A totalidade das persoas que conformaron asMesas de traballo foron entrevistadas, a travésdun contacto persoal con cada unha delas. Amaiores, contactamos con outras persoas ecolectivos que, resultando tamén entrevistadas,non puideron asistir ás xuntanzas de traballo:

LEGAISErica Magdaleno Barreiro

Galicia AcolleAntonio Cepeda

CIGElvira Patiño Ortega

Federación de Empresarias de GaliciaRosa Rois

104 IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 104

ANEXOAsociación Arela Mayte Celeiro

Universidade de Santiago de CompostelaLois Ferradás

Asociación de Mulleres AlecrínAna María Miguez

Confederación Galega de Asociacións VeciñaisRosalía de CastroJosé Antonio Folgueira Madorro

Federación de Asociacións de Xordos do País GalegoTeresa López

Asociación de Mulleres Separadas de GaliciaMaría Dolores Felípez Queiro

Asociación Gallega de Familias NumerosasLuís Sánchez González

Participantes DELPHI:Eduardo Rego RodíguezProfesor titular de SocioloxíaUniversidade da Coruña

Coral Del Río OteroDepartamento de Economía Aplicada.Universidade de Vigo

Andrés José Precedo LedoCatedrático de XeografíaUniversidade de Santiago de Compostela

Agustín Dosil MaceiraCatedrático de Psicoloxía Evolutiva e EducaciónUniversidade de Santiago de Compostela

105IV PLAN INTEGRAL DE APOIO ÁS FAMILIAS GALEGAS 2008-2011

M IV PLAN FAMILIAS javier 12/5/08 14:48 Página 105