HAZKUNDEAK BENETAKO BEHARRIZANAREN ARABERAKOA IZAN BEHAR DU, ETA EZ ESPEKULAZIOAREN ARABERAKOA.EL CRECIMIENTO DEBE IR UNIDO A LAS NECESIDADES REALES, NO A LA ESPECULACIÓN.

ERAIKITA ETA HUTSIK DAUDEN PABILIOIAK ERABILTZEKO POLITIKAK GAUZATU BEHAR DIRA.REALIZAR POLÍTICAS DE USOS SOBRE LOS PABELLONES VACÍOS Y CONSTRUIDOS.

INDUSTRIALDE DEGRADATUAK LEHENERATZEKO BALIABIDEAK JARRI BEHAR DIRA.

PONER MEDIDAS PARA LA RECUPERACIÓN DE LAS ZONAS INDUSTRIALES DEGRADADAS.

PRODUKZIO-EREDU JASANGARRIA HELBURU DUEN PLANTEAMENDUA EGIN BEHAR DA ETA LEHEN SEKTOREARI ARRETA BEREZIA ESKAINI.DEBEMOS REALIZAR UN PLANTEAMIENTO PARA UN MODELO DE PRODUCCIÓN SOSTENIBLE, PONIENDO ESPECIAL ATENCIÓN AL SECTOR PRIMARIO.

ERABILERAK BATERATU BEHAR DITUGU, BIZILEKUAK ETA BEHARLEKU EZ KONTAMINATZAILEAK HURRERATU BEHAR DITUGU.DEBEMOS IMPULSAR LA MEZCLA DE USOS, ACERCANDO LOS LUGARES DE RESIDENCIA CON LUGARES DE TRABAJO NO CONTAMINANTES.

6

BERTAN BEHERA UTZI BEHAR DA UDALEK DUTEN MENDEKOTASUN EKONOMIKOA, OBRA-LIZENTZIEN TASENGATIK LORTUTAKO DIRU-SARRERAK DIRELA ETA. SE DEBE ACABAR CON LA DEPENDENCIA ECONÓMICA QUE TIENEN LOS AYUNTAMIENTOS DEBIDO A LOS INGRESOS QUE OBTIENEN POR LAS TASAS DE LICENCIASDE OBRAS.

zken urte hauetan DURANGALDEAN in-dustrialdeak etengabe zabaldu dira, eta beste batzuk eraiki ere egin dira. Gaine-

ra, lurzoru industrial berrian erakunde ofi zialek eraikitze masiboak inposatu ditu Durangoko Eremu Funtzionaleko LZPren bidez. Eremu oso-rako gutxienez 180,33 hektarea zehaztu dituzte, datozten 16 urterako.

Lurzoru industrial gehiago sailkatzea da lurral-de-antolamendurako tresnen helburu nagusia. Baina ez dute egin produkzio-ereduari buruzko azterketa serio bat. Hazkundea dute helburu. Hala ere, nahiz eta eraikitze masiboak egin, lan-gabezia-tasa handitu egin da. Zelan izan daite-ke lanposturik ez sortzea, jarduera ekonomiko berriak martxan jartzeko gero eta leku gehiago eraikitzen bada?

baizabaleko zelaigune emankorrak hormigoia-ren eta zementuaren azpian lurperatu dituzte.

Gaur egun 59.000m2 industriala da, garatzeko aukerarik gabe, beste 30.000m2-tan pabilioiak erai-ki dituzte, hutsik daudenak eta saltzeko aukerarik ez dutenak. Arriandik bere nortasuna galdu du. Hala eta guzti ere, LPZk gutxienez beste 27,50 hektarea esleitu dizkio, eta bertan eraiki behar izango da.

Tierras muy fertiles de la llanura del Ibaizabal han sido enterradas bajo hormigón y cemento. Hoy en día 59.000m2 de terreno está califi cado como in-dustrial, sin posibilidad de desarrollo puesto que ya hay construido pabellones en otros 30.000m2

y están vacíos, sin que puedan venderlos. Arriandi ya ha perdido su identidad. Aún así, el PTP le ad-judica un mínimo de 27,50 H. más a construir por obligación.

Egoera hori sortu dutenek ez dute zerikusirik jarduera ekonomikoekin:

• Batetik, udalak. Udalen diru-iturri nagusia obra-lizen-tziekin loturiko tasak dira.

• Bestetik, sustatzaile pribatuak. Eurak izan dira indus-trialdeen bultzatzaile nagusiak, pabilioi berriak eraiki dituzte prezioa handitu eta espekulatzeko.

Pabilioi asko biltegi dira, eta, beraz, ez dute lanposturik sortzen. Gainera, kamioien joan-etorriek mugikortasun-arazoak larritzen dituzte.

Bestalde, industrialde berri gehienak Ibaizabaleko baz-ter emankorrenetan altxatu dira, nekazaritzarako one-nak, hain zuzen. Nekazaritza-sektorea estrategikoa da eta beharrezkoa da eskualde osoa gogoan hartu eta planteamendu integrala egiteko. Nekazaritzarako lur onak gorde behar ditugu. Eskualdeko herritar guztiak elikatzeko behar den lurra bideratu beharko genuke, elikagai-burujabetzarako bidean aurrera egiteko.

Lurzoruaren erabilera ere aztertzeko faktorea da. Hirigin-tzako politika tradizionalak lurzorua bi erabileratan zatitu ditu: etxebizitzarako lurzorua eta jarduera ekonomikorako lurzorua. Bizitza sozial aberatsagoa eta jasangarriagoa bul-tzatu dezakegu, erabilerak uztartuz. Adibidez, jarduera eko-nomiko ez kutsatzaileak etxebizitza eremuetan sartuz.

DURANGALDEAN in-

eraikitze masiboak inposatu ditu Durangoko Eremu Funtzionaleko LZPren bidez. Eremu oso-rako gutxienez 180,33 hektarea zehaztu dituzte,

ETXEBIZITZA-MOTA TIPO DE VIVIENDA

BOE VPO

TASATUTAKO BE VP TASADA

ASKEA LIBRE

ERAIKITZE-KOSTUA / COSTE CONSTRUCCIÓNGastu orokorrak eta eraikitzailearen irabazi industriala barne %19Incluido gastos generales y beneficio industrial del constructor 19 %

109.000 119.000 133.000

SUSTATZAILEAREN GASTUAK GASTOS PROMOTOR

25.160 30.856 50.372,43

LURZORUAREN KOSTUA COSTE SUELO 16.800 35.286 118.862,14

SUSTATZAILEAREN IRABAZIA BENEFICIO PROMOTOR 23.040 30.858 50.372,44

SALMENTA-PREZIOA PRECIO VENTA 174.000 216.000 352.607

uzenbide-estatu batean inork ez du zalantzan jartzen etxebizitza-eskubidea. Hala ere, eskubi-

de hori ez zaigu ziurtatzen, lehia ekonomikoaren ize-nean. Izan ere, etxebizitza izateko eskubidea merka-tuaren legeen eta espekulazioaren menpe dago.

Etxebizitza-eskubidearen merkantilizazioa da per-tsonen bizi-baldintzak estutzen dituen faktore na-gusietako bat. Jendartearen lehen mailako arazoa da, talde batzuen egoera gogorra larri areagotzen duelako, esaterako emakumeena, gazteena, pen-tsiodunena, guraso bakarreko familiena...

Etxebizitza behar duten pertsona gehienek (10etik 9k) ezin dute merkatu libreko etxebizitza ordaindu. EAE-ko merkatu librean, etxebizitzek batez beste 352.607€ balio dute (1995etik 2007ra bitartean metro koadroak %217,30 egin du gora).

Gainera, bankuek 30 urtera arteko hipotekekin es-kaintzen dituzten finantzazioek %80 garestitzen dute etxebizitzaren hasierako prezioa. Orain dela gutxi, 50 urtera arteko hipotekak eskaintzen hasi dira, ez da haiei buruz ia berba egiten, baina %149 garestitzen dute prezioa.

n un Estado de Derecho nadie pone en entre-dicho el derecho a la vivienda, pero aún así, en

nombre de la competitividad económica, ese dere-cho no nos está garantizado. El acceso a la vivienda queda supeditado a las leyes del mercado y a la es-peculación.

La mercantilización del derecho a la vivienda es uno de los mayores factores que repercute en la preca-rización de las condiciones de vida de las personas. Es un problema social de primer orden ya que agra-va las duras situaciones de ciertos colectivos como es el de la mujer, la juventud, los pensionistas, las familias monoparentales…

La mayoría de las personas que necesitan de una vivienda (9 de cada 10) no pueden pagar el precio del mercado libre, que en la CAV es una media de 352.607€ (de 1995 al 2007, el metro cuadrado ha su-bido un 217,30%).

Además, las condiciones de financiación que ofrecen los bancos con las hipotecas a 30 años, encarecen el precio inical de la vivienda en un 80%. Con las hipo-

tecas a 50 años que empezaron a ofrecer hace poco tiempo y de las que ya no se

habla, lo hacen en un 149%.

* Salmenta prezioaren barne garaje, trasteleku eta komertziorako lokalen zati proportzionala sartzen da / Precio de venta incluido la parte proporcional de garaje, trastero y locales comerciales.

* Elorrioko 2010eko HAPNak (Hiri Antolamendurako Plan Nagusia), eta guk, landutako kalkuluak / Estimaciones PGOU Elorrio 2010 y elaboración propia

1985 Batez besteko soldata/Sueldo medio: 8.540€Etxebizitzaren batez besteko prezioa Precio medio de una vivienda: 21.813€Finantza-gainkargak:(10 urterako hipoteka) Cargas financieras: (hipoteca a 10 años) %91,69 10 urterako hipoteka bat ordaintzen da Con una hipoteca a 10 años se paga: 42.230€Horrek esan nahi du etxebizitza ordaintzeko/Esto supone: 4,59 urte/años 8.712 lanordu/horas. inbertitu behar ditugula. invertidos en pagar la vivienda.

2010 Batez besteko soldata/Sueldo medio:

22.400€

Etxebizitzaren batez besteko prezioa

Precio medio de una vivienda:

352.607€

Finantza-gainkargak:(30 urterako hipoteka)

Cargas financieras: (hipoteca a 30 años)

%80

30 urterako hipoteka bat ordaintzen da

Con una hipoteca a 30 años se paga:

634.692€

Horrek esan nahi du etxebizitza ordaintzeko

Esto supone:

28,33 urte/años

49.869 lanordu/horas.

inbertitu behar ditugula/invertidos en

pagar la vivienda.

Egun 250.000tik gora etxebizitza hutsik daude Euskal

Herrian, eta Durangaldean, 5.472 gutxienez.

Hoy en día, hay más de 250.000 casas vacías en Euskal Herria, como mínimo 5.472 en Durangaldea.

ETXEBIZITZEN ETA HERRITARREN AZKEN ERROLDEN ARABERA, EUSTAT 2001 / SEGÚN ÚLTIMOS CENSOS DE VIVIENDA Y POBLACIÓN, EUSTAT 2001

Etxebizitza nagusiak eta hutsik dauden etxebizitzak

VIVIENDA PRINCIPAL Y VIVIENDA VACÍAEREMUAZONA

ETXEBIZITZA-KOPURUANº VIVIENDAS

ETXEBIZITZA NAGUSIAVIVIENDA PRINCIPAL

HUTSIK DAUDEN ETXEBIZITZAKVIVIENDA VACÍA

Euskal Herria 1.297.038 %100 1.041.775 %80,3 255.263 %19,7

Bizkaia 470.053 %100 397.354 %84,5 72.699 %15,5

Durangaldea 35.918 %100 30.446 %84,8 5.472 %15,2

uando ha quedado en evidencia el precio abusivo de la vivienda, los promotores y ban-queros culpan al propietario del suelo del alto valor del mismo. Pero, al igual que pasa con

la vivienda, el valor del suelo lo impone el mercado, vale lo que se está dispuesto a pagar.

También hay que tener en cuenta que, en mu-chos casos, el promotor y el banco son a su vez los dueños del suelo e incluso, cons-tructores, acumulando benefi cios por ven-ta del suelo, construcción e hipotecas.

La única manera de llegar a controlar el valor del suelo es mediante la construcción ex-

clusiva de vivienda protegida, donde la administración

pública limita el valor del mismo.

ustatzaileek eta bankuek lurzoruaren jabea-ri bota diote errua, etxebizitzaren neurriz kanpoko prezioa agerian geratu den hone-tan. Baina, etxebizitzekin gertatzen den be-

zala, merkatuak jartzen du lurzoruaren balioa, eta, hala, zenbat ordaintzeko prest dagoen, horrenbes-te balio du.

Kontuan hartu behar da askotan sustatzailea eta bankuak direla lurzoruaren jabeak, baita eraikitzai-leak ere. Susta-tzaileek eta bankuek irabaziak me-tatzen dituzte: lurzoruaren salmentagatik, eraikitze-agatik eta hipotekengatik.

Lurzoruaren balioa kontrolatzeko bide baka-rra da etxebizitza babestuak bakarrik eraikitzea; horrela, herri-admi-nistrazioak lurzoruaren ba-lioa mugatu dezake.

aur egun, jaso dituen eskaeretatik Etxebi-dek %5 baino ez ditu asetzen. Erakundee-tatik gizarteari egiten zaion etxebizitza-eskaintza babes ofi zialeko etxebizitza da,

zozketa bidez ematen dena, eta gehienetan, jabe-goan. Horrela, loteria bihurtu dute nazioartean ai-tortutako eskubidea.

Gainera, babes ofi zialeko etxebizitzen zozketan par-te hartu ahal izateko, baldintza hau bete behar da: urtero gutxienez 9.000 euroko diru-sarrera izatea. Beraz, denok ez dugu eskubidea zozketan parte hartzeko, eta, horrenbestez, beharrizan ekonomiko handiena duten sektoreak kanpoan geratzen dira.

Etxebizitza-politiketan inbertitzen den gastu fi s-kala (norbanakoari egiten dioten PFEZaren des-kontua) askoz handiagoa da, zuzenean gauzatzen den inbertsio publikoa baino. Hau da, etxebizi-tza erosteagatik edo alokatzeagatik egiten den pfez deskontua dela-eta, administrazioak ez du diru-zenbateko hori jasotzen, eta jasotzen ez den zenbateko hori txikiagoa da, etxebizitza-politika aktiboak egiteko aurrekontuan dagoen zenbate-koa baino. Horren ondorioz, higiezinen sektorea da abantaila gehien jasotzen duena, abantaila fi s-kal horiei dagokienez.

Bizigune programaren bitartez, etxebizitzen jabeen poltsiko pribatuetara doa diru publikoa; izan ere, gobernuak jabeei etxebizitzek merkatuan duen prezioa ordaintzen die. Beraz, diru-laguntza mo-duan ordaintzen zaie errentaren eta merkatu librean izango lukeen prezioaren arteko desberdintasuna. Bizigune programak eragiten duen ondorioa bikoi-tza da: alde batetik, alokairuen prezioak etengabe igoarazten ditu, gobernuak ez duelako alokairuaren prezioa mugatzen, eta, bestetik, etxebizitza espeku-lazio-inbertsio ona izaten laguntzen du.

Demokrazia-hutsune hori nabaria da bai alder-di politikoek onartu dituzten etxebizitza- eta lurzoru-legeetan, bai sustatzaile, eraikitzaile, eta fi nantza-erakundeekin EAEn azken hilabe-teetan sinatutako itunean ere, itun soziala izena eman badiote ere.

HERRIAKPUEBLOS

GUZTIRA GEHIENEZMÁXIMO TOTAL

GUZTIRA GUTXIENEZMÍNIMO TOTAL

ABADINO 1344 828

ATXONDO 182 114

BERRIZ 675 422

DURANGO 4131 2582

ELORRIO 970 606

GARAI 33 20

IURRETA 734 459

IZURTZA 28 18

MANARIA 63 40

ZALDIBAR 526 329

ZORNOTZA 3040 1900

TOTAL 11726 7318

Erakunde ofi zialek ez dute

ezelako politikarik egiten hutsik dauden

etxebizitzak merkatuan sartzen laguntzeko. Erakunde

ofi zialek, hori barik, etxebizitza berrien eraikitze masiboa

inposatzen dute, Eremu Funtzionaleko Lurraldearen Zatiko Planaren bidez.

Zehatz-mehatz, 7.318 etxebizitza gutxienez, eremu osorako

Hori da 70 eragilerekin Jaurlaritzak sinatu berri duen etxebizitzaren aldeko ituna. Itun horrek sekto-re pribatuaren interesak lehenesten jarraitzen du, eta eredu zaharrean sakontzen. Berriz ere, espeku-lazioari laguntzen zaio, lurzoruaren liberalizazioaren bidez. Izan ere, babestutako etxebizitzak eraikitzen diren neurrian, betikoei jaten ematen segitzen dugu. Eta eraikitzen jarraitzen dugu, nahiz eta etxebizitzen %15 hutsik dauden.

• Ser mil euristas en un mercado laboral precarizado, sin posibilidades de mejoras salariales sustantivas.

• Haber comprado vivienda en un momento de tipos de interés en bajos históricos, con una ex-pansión de la concesión de hipotecas de alto ries-go. La banca, buscando maximizar benefi cios, ha ofrecido información engañosa, dando sólo los datos de las primeras cuotas en las que solo se devolvían intereses y no capital, etc.

e puede ar-g u m e n t a r que ell@s se

han metido en la situación “libre-mente” buscan-do la propiedad,

pero lo cierto que la “libertad” quedaba condicionada por un modelo social patriar-

cal y de culto a la propiedad impuesto, sin una solución alternativa que satisfaga la necesi-

dad de vivienda como vía para la emanci-pación.

Desde una ética de clase, no nos co-rresponde juzgar el comportamiento,

sino dar una alternativa social a la vez que denunciar la situación a la que con-duce la aceptación del juego del merca-do y los valores capitalistas-patriarcales

que lo sustentan.

GARANTIZAR UNA VIVIENDA DIGNA A TODAS LAS PERSONAS.

La administración tiene que garantizar el derecho a la vivienda. Para ello, hay que superar la contra-

dicción entre propiedad privada y derechos sociales fundamentales. El derecho social

está por encima de la propiedad pri-vada. Se deben poner un especial

atención en los sectores más necesitados. Por todo ello,

mientras no se respete el derecho a la vivienda,

la ocupación es le-gítima.

txebizitza kooperatibak bultzatzea da proposatzen dena, zeinetan e-raikuntzaren jabegoa kooperatiba-

ren eskuetan egongo den. Hilero ordaindu beharreko alokairu baten bitartez muga-gabea den erabilera eskubidea edukiko da. Kooperatiba udalak nahiz bertan biziko direnek osatuko dute hasierako ekarpen itzulgarri baten bitartez. Azken helburua propietate komunitarioko etxebizitza parke garrantzitsu bat eraikitzea da. Hauek dira abantailak:

• Propietate pribatuaren eta publikoaren artean dagoen propietate eredu komuni-tario bat bultzatzen da.

• Etxebizitzaren eta lurraren inguruko es-pekulazioari aurre egiten zaio

• Bizitzako fase ezberdinetan eduki dai-tezkeen etxebizitza behar ezberdinetara moldatzeko malgutasuna eskaintzen du.

• Etxebizitzen diseinuan zein kudeaketan bertan biziko direnen parte hartzea bul-tzatzen da.

• Etxebizitzen diseinuan punta-puntako iraun-kortasun irizpideak txertatzea ahalbidetzen du.

• Etxebizitzetan erabilera sozialeko espazio ko-munak integratzeko aukera eskaintzen du.

• La familia ha impulsado muchas veces a sus hij@s a independizarse, presionándoles a com-prar vivienda, proyectando la realidad que la familia vivió en la generación anterior sin darse cuenta de que esa realidad ha quebrado y la precariedad (de salarios o tipo de contrato) no es un sarpullido de juventud, es lo que seguirá manteniendo la nueva generación laboral a lo largo de su vida.

Los organismos ofi ciales, no sólo no realizan ningún tipo de política que favorezca la salida al mercado de las viviendas vacías, sino que impone, mediante el Plan Territorial Parcial del Área Funcional de Durango (PTP), la construcción masiva de nuevas viviendas. Concretamente, un mínimo de 7.318 viviendas para todo el área.

Espekulatzen jarraitzeko

eraikiCONSTRUIR

PARA SEGUIR ESPECULANDO

LZPN PLANTEATUTAKO ETXEBIZITZAK 2026 ARTECANTIDAD DE VIVIENDAS PLANTEADAS POR EL PTP

HASTA 2026

USO DEL EDIFICIO VACIO PARA ALQUILER ASEQUIBLE.

Por un lado, se construyen miles de viviendas, muchas de ellas como segunda residencia o vi-vienda de lujo. Por otro, hay un parque de vivien-da antigua sin uso, en muchos casos, edifi cios enteros. Se debe priorizar la actuación sobre el parque construido y fomentar la rehabilitación. Así mismo, se debe suprimir y desalojar la infra-vivienda.

DESARROLLAR EL ALQUILER PUBLICO.

Haciendo uso de la vivienda vacía, rehabilitando la vivienda antigua y, si hay necesidad, construyendo nuevas para generar un parque público de vivien-das en alquiler. Ese parque debe estar en manos de organismos públicos y debe de ser usado en base a las necesidades.

LIMITES A LOS ALQUILERES PRIVADOS.

Siendo la vivienda una necesidad básica, hay que establecer límites a los intereses privados, ya que no se puede permitir que nadie se enriquezca a costa de las necesidades básicas. Los alquileres deben de tener el límite dependiendo de los ingre-sos de cada uno.

GESTION PUBLICA Y SOCIAL DE LA VIVIENDA.

La política sobre vivienda debe ser gestionada a tra-vés de la administración pública. Las cajas de ahorros (BBK) tienen que implicarse socialmente y fi nanciar a bajo interés a ayuntamientos y colectividades.

FOMENTO DE LA PARTICIPACION CIUDADANA.

Se deberá garantizar la participación de los movi-mientos sociales y de las personas en el diseño de la política de vivienda.

UTILIZACION DE LAS HERRAMIENTAS FISCALES PARA LA PENALIZACION DE LA VIVIENDA VACIA.

La propiedad de una vivienda vacía debe ser pena-lizada mediante impuestos, para que su rentabili-dad desaparezca y vuelva al mercado mediante su alquiler o venta.

La decisión de cantidad de viviendas de un muni-cipio, el nivel de protección y su ordenación debe responder a la necesidad de la sociedad y de las personas. El diseño del pueblo y barrio infl uirá en nuestra calidad de vida y las relaciones sociales que tendremos. El precio fi nal de la vivienda hi-potecará nuestra economía. Nos afectará mucho y para toda la vida. No puede responder a las ne-cesidades de un sector económico supeditado a los libres mercados. Son nuestros derechos.

OHARRA: Elkartzen elkartearen analisiak, proposame-nak eta aldarrikapenak geure egin ditugu.