DIGESTINO APARATUA

download DIGESTINO APARATUA

If you can't read please download the document

Transcript of DIGESTINO APARATUA

  • 1. DIGESTINO APARATUA Digestinoa hartzen doguzan elikagaiak deskonpozatu eta gure organismoarentzat beharrezkoarentzat da. Ahoan elikagaiak mastekatu eta xehatu egiten dira, hortz-haginen bidez, Mihinak txu guruinek sortzen daben txuagaz nahasten dauz elikagaiak, eta elikadura boloa sortzen da holan. Faringea eta hestegorrian behera, elikadura boloa urdailaraino heltzen da. Urdailean, elikadura boloa urin gastrikoak nahasten da urdailaren mogimenduei esker, eta kimo izeneko subtantzia oretsua bihurtzen da. Heste mearrean, kimoa pankreako urinakaz, behazunagaz eta heste urinakaz nahasten da, eta kiloa sortzen da, Elikagaien mantenugaiak osotutako substantzia likidoa. Heste meharrean, mantenugaiak xurgatzen dira, hau da,

2. mantengaiak odolera heltzen dira, eta odolak gure gorputzeko zelula guztietara eroaten dauz. Hezte lodiak gure gorputzak aprobetzatu ez dauzan substantzia batu eta gorozki bihurtzen dauz. Gorozkiak uzkiaren bidez gozt ZATIAK AHOA MIHINA TXU GURUINAK FARINGEA HESTEGORRIA GIBELAK PRANKEA GIBELA PIROLOA URDAILA HESTE LODIA 3. HESTE MEHARRA UZKIA AGINAK ESNE HORTZERIA: EBAKOTZAK, AHURREKO HAGINAK, LETAGINAK. HORTZERIA IRAUNKORRA: ATZEKO HAGINAK, AHURREKO HAGINAK, LETAGINAK, EBAKOTZAK. ARNAS APARATUA Arnasbideak aireak zirkulatzen dauan gorputzeko hodiak dira. 4. Sudur hobiak airea gure gorputzean sartzeko eta ateratzeko hobiak dira. Faringea digestino aparatuaren osagaiak dira. Izan ere, hodi horrek, ahoa eta hestegorria lotzeaz. Laringea faringea eta trakea lotzen dauzan hodia da. Trakea bronkio izeneko hodi bitan banandutako hodia da. Bronkioak birikietara heltzen diran hodi bi dira. Birikietan, bronkiolo izeneko hodi txikiagotan adarkatzen dira. Birikiak birikietara heltzen koloreko organo arol bi dira. 5. ARNASKETA PROZEZUA Arnasketa mogimenduak, arnasgorea eta arnasbehera, gure birikietan airea sartzeko eta kamporatzeko. Gazen trukea biriki albeoloetan gertatzen da. Biriki albeoloen bidez, hartzen dogu airearen oxigenoa odolera doa. ZIRKULAZINO APARATUAREN OSAGAIAK 6. Bihotza toraxaren ezkerraldean dago kokatuta dago, eta, ponpa bat balitz legez odola gorputz guztira bultzatzen dau. Aurikula izeneko bi barrumbe daukaz. Bentrikulu izeneko bi balbulez dagoz osotuta dagoz. Trikuspideak eskumako aurikulea da. Mitralak eskerreko aurikulea eta eskumako bentrikulua bereizten dauz. Odol basoak era askotako lodiera daukien hodiak dira, eta odolak zirkulatzen dauan zirkuitu itxi bat osotzen dabe. Arteriek odola bihotzetik gorputzeko organo guztietara zabaltzen dabe. Benek odola gorputzeko atal guztietatik bihotzera daroe. Kapilarrak oso meheak dira, eta arteriak eta zainak lotzen dauz. Odola bihotzak bultzatuta, odol basoetan zehar zirkulatzen dauan likidoa da. Plasmea likido horixka bat da, eta likido horretan floratzen dagoz odol zelula guztiak. Odol zelulak globulu gorriak, globulu zuriak eta 7. plaketak dira. Plaketak zauriak tapatzeko eta odola ez irtetzeko geiago dira. Globulu zuriak dira infecsinoak ez artzeko. Globulu gorriak dira odola eta oxigenoa daroana da. 8. ODOL ZIRKULAZINOA 2 Motatako zirkulazino dagoz bat da luzea eta beztea laburra. Lehenengokoa azalduko deutzuet azin konaiz ba. Zirkulazino nagusia edo orokorra bihotzetik azita beste organo guztietaraino doa, eta bihotzera eltzen da. Zirkulazino txikia edo birikietakoa bihotzetik beste organoetara doa, eta bihotzera itzultzen da. 9. 2 Zenbakia da kuntzurrunak. Kuntzurrunak dira gure gorputzeko ura eta bezte elikagaiak zeparatzen diran lekuan. 3 Zenbakia da ureterrak dira. Ureterrak dira gure gorputzeko ura eta bezte elikagaiak doazen tubotik. 4 Zenbakia da maskuria. Maskuria da gure ziza gordeten dan lekuan eta maskuria beteten danean ziza gurea emoten deuzku. 6 Zenbakia da uretrea. Uretrea da maskuria beteten danean ziza urteten dan lekutik. 8 Zenbakia da aorta arteria eta biriki bena tuboak orrek bi tuboak eroaten dabe odola bi odol mota biriki benak odol garbia eta aorta arteriak odol lohia au da oxigenoko odola. 10. IZERDI GURUINAK Izerdi guruinen bidez horeetatik hur dagozan kapilarretako substantzia toxikoak ezabatzen dira horreetarako izerdia zortzen da. Izerdi guruinei ezker, gorputzaren tenperatura kontrolatzen da, izerdia lurrundu egiten dalako.