Ուրուկուայի մայ րա -քաղաքի Հայոց Ցե -ղասպանութեան

հրա պարակի վրայ, տեղիունեցաւ գաղութի Հ.Յ.Դ.Ար մենիա Երիտ. և Հ.Յ.Դ.Պատանեկան Միու թիւն -ներու կողմէ կազ մակեր -պուած հաւաք։ Հայ Ցեղաս -պա նու թեան Հրա պարակը,գտնուելով Մոն թէվիտէոյիկեդրոնական շրջանինմէջ, երիտա սարդ ները լայնպաստառի վրայ երկուժամ տևողու թեամբ տեսա -հոլո վակներ ցուցադրեցին,Մեծ Եղեռնի մասիննկարահանուած ժա պա -ւէն ներէն բաժիններ ներ -կա յացնելով։ Հաւաքի ընթ -աց քին տեղի ունեցաւ նաևմոմավառութիւն։

Բարձրախօսներու միջոցաւմեր երիտասարդները օրուայառթիւ լոզունգներ և պատշաճերաժշտութիւն ձայնասփռե -ցին, ուշադրութիւնը գրաւելովբազ մաթիւ տեղացի անցորդ նե -րուն։

Արդէն աւանդութիւն դար -ձած Ուրուկուայի գաղութիբո լոր միութիւններու երիտա -սարդ ներու կողմէ կազմակեր -պուած ջահերով քայլերթը, այստարի սկիզբ առաւ Անկա խու -թեան Հրապարակէն և աւար -

տե ցաւ Քաղաքապետարանիշրջա բակը։

Երկու ժամէ աւելի տևածայս քայլարշաւը ճեղքեց քաղա -քի գլխաւոր պողոտան, ուշադ -րութիւնը գրաւելով տե ղա ցիժո ղովուրդին։ Որպէս զօ րակ -ցու թեան նշան քայլար շա ւի

հետ քալեցին կարգ մը պատ -գամաւորներ և անոնց քար տու -ղարները։ Հայց. Առաք. Եկեղեց -ւոյ Առաջնորդ Գերշ. Տ. Յակոբարք. Գըլընճեան կ՜ա ռաջ նոր -դեր տպաւորիչ քայլար շաւը իրկողքին ունենալով Հայ Կա թո -ղիկէ համայնքի հովիւ Հ. Ան թօ -նիօ Քէշիշեանը։

Քաղա քա պետարանի ջրշա -բակի մէջ, օրուայ պատգամըփոխանցեց Հ.Յ.Դ. վռամեանԱկումբի Պա տա նեկան Միու -թեան անդամ Ռոմինա Գու -յում ճեանը, որմէ ետք քայլա շա -ւը հասաւ իր ա ւարտին։

Ապրիլ 24ի ժամը 19ին, 13րդտա րին ըլլալով, ԱպրիլեանԵղեռնի ոգեկոչման կեդ րո նա -կան ձեռնարկը կա տարուեցաւՈւրուկուայի Խորհրդարանիծե րակոյտի նախասրահինմէջ, նախաձեռնութիւն Խոր -հրդարանի Նախագահութեան,

Հ.Յ.Դ. Ուրուկուայի Հայ ԴատիՅանձ նախումբի և Ուրու կուա -հայ Թեմի Կեդրոնական վար -չու թեան։

Օրուայ պատգամաբերներնէին Խորհրդարանի նախագահտոքթ. Խէրման Գարտօսօ, Խոր - հրդարանի Միջ. Յարաբե րու -թիւններու Յանձնախումբի ան -դամ, Մարիա Էլէնա Լաուր նա -կա, Կրթութեան և Մշակոյ թիփոխ-նախարար Օսգար Կո -մէզ, Արժանթինէն յատկա պէսհրաւիրուած ծանօթ դա տա ւորև մարդկային իրա ւունք ներուպաշտպան տոքթ. Տանիէլ Ռա -

ֆէքաս. Հ.Յ.Դ. Հայ Դա -տի Յանձնախումբիկողմէ խօսք առաւ երի -տա սարդ ճարտ. ընկ.Ֆէ տէրիքօ վանէսգա -հեանը։

Պէտք է շեշտել թէպատգամաբեր քաղա -քական գործիչները,յար գանքի խօսքին մէջ,վերահաստատեցինիրենց անվերապահզօ րակցութիւնը հայու -թեան և յատկապէսՀայ Դատին։

Գրաւոր և բանաւորմամուլը լայն տեղ յատ -կացուց այս տարուայԱպրիլեան ձեռնարկ -նե րուն, ի մասնաւորիհեռատեսիլի և ձայ -նաս փիւռի կայաններհար ցազրոյցներ ունե -

ցան Հ.Յ.Դ. Հայ Դատի Յանձ -նախումբի անդամներու հետ։Հետաքրքրական էր որ լրագ -րող ներու հարցումներուն մեծմա սը կը կեդրոնանար Ցե ղաս -պանութեան 100ամեակին ևնա խապատրաստական աշ -խա տանքներուն։

äáõ¿Ýáë ²Ûñ¿ë, ²ñųÝÃÇÝ - 82ñ¹ ï³ñÇ - ÂÇõ 13.487 - 2 سÛÇë 2013 Հայոց Ցեղասապնութեան 98ամեակին առիթով կազ մա -կերպուած տարաբնոյթ միջոցառումներուն մէջ կարմիրթելի նման կ՛անցնէր գաղափարախօսական կարեւոր

առանցքային թեմա մը, որ ոչ թէ սոսկ կարգախօսային բը -նութագիր ունէր, այլ աւելի առաջադրանքային։

Անիկա յստակօրէն կը վերաբերէր ճանաչումի եւ դատա -պարտումի պահանջատիրական ռազմավարութենէն անցու -մին դէպի հատուցման իրաւականացում։ Այս մէկը ի հարկէհամատարած առաջադրանքի չէ վերածուած տակաւին։

Ճիշդ է, որ կարմիր թելը կ՛երեւի տարաբնոյթ միջոցառում -ներու ըն թացքին, այսուհանդերձ չենք կրնար արձանագրել,որ հա մազգային համախոհութիւնը կայացած է այս ուղ ղու -թեամբ։

Զգուշաւոր մօտեցումները հրամայական են։ Ներագզայինառումով կը զգացուի անհրաժեշտութիւնը գիտակցականհողի ձեւաւորման, որ կը նպաստէ կանխելու հիասթափու -թեան դիւրաւ գոյառելի ալիքը։ Մէկէ աւելի են այն միտումնե -րը, որոնք շրջադարձային փուլ կ՛ակնկալեն հարիւրամեակինառիթով։

Հարիւրամեակին բերելիք յատկանշականութիւնը տակա -ւին պարզ չէ։

Այս կապակցութեամբ տեղի ունեցող քննար կում նե րը ան -պայման համեմատական եզրեր կ՛ուզեն որոնել ցեղասպա -նու թեան յիսնամեակին հետ, որ իրօք ներազգային առումովիրադրային նշանակութիւն ունեցաւ եւ համահայկականնպա տակի շուրջ համախմբեց հայութիւնը։

Պայմաններու եւ հանգամանքներու տարողունա կու թիւն -ներու տարբերութիւնները ճիշդ գնահատելը օգտակար կ՛ըլ -լայ այս պարագային։

Հարիւրամեակը ի վերջոյ որեւէ եզրա գիծ չէ, որուն այսկող մին եւ այն կողմին միջեւ էական տար բե րութիւններ պի -տի ըլլան։

Հայոց Ցեղասպանութեան 100րդ տարելիցի միջոցառում -նե րը համակարգող պետական յանձնաժողովի պաշտօնա -կան անունը ինքնաբացատրողական է։ Անիկա թելադրող,որո շող եւ աշխարհի տարածքին գործող յանձնաժողովներույանձ նարարականներ տուող յանձնաժողով չէ, այլ ուղղակիհա մակարգող բոլորին նախաձեռնութիւնները։ Համագոր -ծակ ցողի եւ օժանդակողի դերակատարութիւն ունի հիմնա -կա նին մէջ եւ ոչ թէ պարտադիր բնոյթի որոշումներ կայա -ցնող։

Տարբեր խնդիր է անշուշտ, որ նման յանձնաժողովի ա մէ -նէն ներկայացուցչական դէմքերով յատկանշուող համընդ -գրկուն ձեւաչափը ինքնին կը ստեղծէ կարեւորագոյն միջա -վայ րը Ցեղասպանութեան նկատմամբ կիրարկելի քաղաքա -կա նութեան շուրջ քննարկումներ ծաւալելու, ռազմավարա -կան ուղիներ ճշդելու եւ գաղափարախօսական առանցքներձե ւաւորելու։

Այս բոլորէն առաջ քանի մը ուղենշային բովանդակութիւնունեցող յայտարարութիւններ կը ստեղծեն որոշ նախա -դրեալ ներ հետագային ճշդելի առաջադրանքին ուղղութեամբ։100ամեակին ընդառաջ եւ ուիլսընեան իրաւարար վճիռի90ա մեակին առիթով նախագահ Սարգսեան կը խօսէր Սեւրիհամաձայնագիրին ներկայացուցած իրաւական եւ այժմէա -կան նշանակութեան մասին։ Պաշտօնական Երեւանի կողմէկատարուող յայտարարութիւնները եւ աւելի ուշ պետականյանձնաժողովի նիստերու քննարկումներուն վերաբերողհրապարակումները կը բանաձեւէին հայ ժողովուրդի պատ -մական բոլոր իրաւունքներու վերականգնման կամ ՀայոցՑեղասպանութեան հետեւանքներու վերացման առաջնա -հեր թութիւնները։

Իրադրային նշանակութիւն ունի երկու վեհափառ Հայրա -պետներու միացեալ յայտարարութիւնը՝ Թուրքիայէն պա -հան ջելու անյապաղ վերադարձնել հայոց վանքերը, եկե -ղե ցիներն ու եկեղեցապատկան կալուածները։ Իրադարձու -թիւն ները ագուցուած էին իրար, այն առումով, որ ոչ շատառաջ Մեծի Տանն Կիլիկիոյ կաթողիկոսութիւնը կը հրաւիրէրմիջազգային օրէնսգէտներ, քննարկելու համար միջազգայինօրէնքին համահունչ՝ հատուցման հարցը իրաւական հար -թու թեան վրայ տեղադրելու համապատասխան ուղիներուորո նումը։

Ի հարկէ իրաւականը կարելի չէ տարանջատել քաղաքա -կանէն։

Խնդիրը սակայն այս պարագային այն է, որ բոլոր նախա -դրեալները կը յուշեն, որ հարիւրամեակին ընդառաջ Հայաս -տանէն եւ սփիւռքէն հնչող շեշտադրումները կը խօսին այնփաս տին մասին, որ հայաստանեան ըսելաձեւով Ցեղասպա -նութեան հետեւանքներու վերացման կամ սփիւռքեան բա -ռա պաշարով համազգային պահանջատիրութեան իրաւա -կան թղթածրարը կազմելու ուղղութեան վրայ ենք։

Մինչեւ 100ամեակ՝ գեթ այդ թղթածրարի հայեցակարգա -յին նախագիծը։

Հայոց Ցեղասպանութեանոգեկոչման ձեռնարկներ

Նոր շեշտադրումներ

Մոնթէվիտէօ

Խմբ. «²½¹³Ï»ի

ԵՐԵՒԱՆ, Արմէնփրէս.-Հայոց Ցեղասպանու -թեան թանգարան-հիմ -

նարկին մէջ շինարարականհսկայական աշխատանքներկը տարուին:

23 Ապրիլին Հայոց Ցեղաս -պա նութեան թանգարանի նա -խասրահին մէջ կայացած հաշ -ւետու ասուլիսին ընթացքինթան գարանի տնօրէն Հայկ Դե -մոյեանը նշած է, որ թանգա -րանի մասնաշէնքը յառաջի կա -յին պիտի ընդարձակուի շուրջերկու անգամով: «Բուն ցուցադ -րական մակերեսը մեծացուելուէ երկուս ու կէս անգամ: Սաուղ ղակի թուեր չեն, այլ այդ ա -մէնը ենթադրում է երկար, տա -ժանակիր աշխատանք, քանիոր մենք մեր ցուցադրութիւնըպատրաստում ենք բացարձա -կա պէս նոր հայեցակարգի հի -ման վրայ, եւ Հայաստանումներ դրուելու է թանգարանայիննոր մշակոյթ», յայտնած է Դե -մոյեանը: Անոր համաձայն, նորցուցադրութիւնը յագեցած պի -տի լինի թանգարանային նո -րագոյն արհեստագի տու թեամբ:

«Հայոց Ցեղասպանութեանթեման ներկայացուելու է նորո -վի, բացարձակապէս նոր նիւ -թե րի հիման վրայ, որոնք լրջօ -րէն փոխելու են մեր պատ կե -րա ցումները, ընկալումները եւգիտելիքները Հայոց Ցեղաս -պա նութեան մասին: Սա դառ -նա լու է լուրջ գործիք մեր թան -գարանի առաքելութեան մի -ջազ գային ճանաչման եւ իրա -զեկ ման առումով», ընդգծած է

թանգարանին տնօրէնը:Մաս նաշէնքերէն եկուքը

գրե թէ պատրաստ են, եւ տար -ւան աւարտին կը նախատես -ւի աւարտել հիմնական շինա -րարական աշխատանքները,որոնցմէ ետք պիտի սկսի երկ -րորդ հանգրուանը, որ կ՛են թա -դրէ շէնքի ներսի բաժինի հիմ -նա կան նորոգութիւն եւ մաս -նա շէնքի նոր ցուցադրականտա րածքներու պատրաստու -թիւն: «Այս ամէնի արդիւնքումմենք կ՛ունենանք բաւական ըն -դարձակ ժամանակաւոր ցու -ցա սրահ, որը հնարաւորութիւնկը տայ թէ՛ պատրաստել մեծցու ցադրութիւններ, թէ՛ ներ կա -յացնել արտասահմանից բեր -ւած ցուցադրութիւնները», նը -շած է Դեմոյեանը:

Թէեւ շինարարական աշ -խա տանքները պիտի չդադրին,սակայն թանգարանը բնա կա -նոն հունով պիտի շարունակէհիւրեր ընդունիլ եւ ներկա յա -ցնել Հայոց Ցեղասպանութեանպատմութիւնը ոչ միայն գոր -ծող ցուցադրութեան միջոցով,այլ նաեւ՝ աշխարհի մեծ մայ -րա քաղաքներու ցուցասրահ -նե րուն մէջ: Անցեալ տարուանընթացքին երկու յատկա նշա -կան ցուցադրութիւններ կայա -ցած են Պէյրութի կաթողիկէ ե -կե ղեցւոյ սրահին եւ Քոփեն հա -կընի թագաւորական գրադա -րա նին մէջ:

«Այս ցուցադրութիւնները ա -ռիթ հանդիսացան թուրքականդեսպանատան արձագանքին,ինչն իր հերթին բերեց դա նիա -

կան հասարակութեան սուրարձագանքը, որը դրսեւորուեցշուրջ 250 քննադատական յօդ -ւածների տեսքով: Հիմնականթե զն այն էր, որ թուրքականկող մը իրաւունք չունի ժխտո -ղա կան տեսակէտ արտայայ -տել Դանիայում», բացատրածէ Դեմոյեան:

Անդրադառնալով թանգա -րա նի ունեցած միջազգայինհա մագործակցութեան՝ բանա -խօ սը նշած է, որ այժմ թան գա -րանը ունի պայմանագիր չե -խա կան Լիտիցիոյ յուշամա հա -լիրին հետ: Յառաջիկային կընախատեսուի ստորագրել կարգմը համաձայնագիրներ, որոնցկարգին՝ Գանատայի մարդուիրաւունքներու թանգարանինհետ: «Թանգարանի միջազգա -յին հեղինակութեան մասինխօ սելիս պէտք է նշեմ, որ ա -պագայում նոր ցուցադրու -թեամբ, գիտական կապերովյա ւակնում ենք դառնալ խոշորհետազօտական կենտրոն, որըկ՛իրականացնի ոչ միայն ու -սումնասիրութիւններ ՀայոցՑե ղասպանութեան թեմայով,այլեւ՝ ընդհանրապէս ցեղաս -պա նագիտութեան թեմայիշուրջ», աւելցուցած է Դեմո -յեան: «Ի դէպ, թանգարանի ա -ւանդական Լեմկինի անուանկրթաթոշակը մէկ գիտաշխա -տո ղի փոխարէն այս տարիտրուել է երկու գիտաշխա տո -ղի, ովքեր բաւական լուրջ յայ -տեր էին ներկայացրել կրթա -թո շակի համար դիմելիս», դի -տել տուած է ան:

II ARMENIA ÐÇÝ·ß³µÃÇ, 2 سÛÇë 2013

г۳ëï³Ý

Հայոց Ցեղասպանութեան Թանգարանը պիտի ընդարձակուի

շուրջ երկու անգամով

ԵՐԵՒԱՆ, Երկիր Մեդիա.- 23 Ապրիլի երեկոյեան, Ազա -տութեան հրապարակէն ընթացք առած է ջահե րովերթ՝Հա յոց Ցեղասպանութեան 98րդ տարելիցին առի -

թով, կազ մա կերպութեամբ Հ.Յ.Դ. Հայաստանի Երի տա սար -դա կան Միութեան եւ «Նիկոլ Աղբալեան» Ուսանո ղա կանՄիու թեան:

Հաւաքական երթէն առաջ հրկիզուած է Թուրքիոյ դրօշը:Ապա ելոյթ ունեցած է Հ.Յ.Դ. Բիւրոյի անդամ վահան Յով -հան նիսեան, որ դիտել տուած է, թէ այսօրուան միաս նա -կանութիւնը մեր ապագայ յաղթանակի ապաւէնն է։

«Արեւմտեան Հայաստանն այսօր էլ ոչնչացւում է, փոխ -ւում են տեղանուններ: Մօտենում է 2015 թուականը: Մենքչենք հանգստանայ, մեզ պէտք չէ ներողութիւն, մեզ պէտք էհա տուցում: Հատուցումն այսօրուայ կարեւոր խնդիրն է, ումենք պէտք է դնենք հէնց հատուցման հարցը», յայտնած է ան՝ընդգծելով, որ Հայ Դատ հասկացութիւնը կուսակցա կան չէ,հատուցման պայքարը սերտօրէն կապուած է արցա խեանհարցի հետ: «Այս երթը գնում է դէպի ծիծեռնակա բերդ, բայցհասնելու է դէպի Նեմրութ, Սիփան ու ամբող ջա կան անկա -խացում», հաստատած է Ազգային ժողովի պատ գա մաւորը:

Երթի բազմահազար մասնակիցները բացի Եռագոյնէնբարձ րացուցած էին «Ճանաչում, դատապարտում, հատու -ցում, արեան յիշողութիւնը երբեք չի մոռացուի», «Քաղաքա -կիրթ աշխարհը ճանաչել է Հայոց Ցեղասպանութիւնը» եւ այլգրութիւններ։ Շարքերը կ՛առաջնորդէր հսկայական խա չը:

ծիծեռնակաբերդի յուշահամալիրին մէջ կատարուած էհոգեհանգստեան արարողութիւն եւ զետեղուած են ծա ղիկ -ներ, որոնք արդէն իսկ սկսած են բարձրանալ անմար կրա -կին շուրջ։

Յիշեցնենք, որ 1999 թուականէն ի վեր դէպի ծիծեռնակա -բերդ ջահերով երթ կը կազմակերպուի։

ԲազմահազարներուՋահերով Երթը դէպի

ծիծեռնակաբերդ

ՖՐԵԶՆՕ.- Գա ւա ռի վե -րա հսկիչներու Խոր հու -րդը Երեքշաբթի, Ապրիլ

23 թուակիր հաղոր դագրու -թեամբ մը կը տեղե կա ցնէ, թէնոյն օրը վաւերացուած էվերահսկիչ Անտրէաս Պոր կա -սի հովանաւորութիւնը վա յե -

լող բանաձեւ մը՝ պաշտօ նա -պէս ճանչնալով Լեռնային Ղա -րաբաղի Հանրապետութեանանկախութիւնը:

Ֆրեզնօ գաւառի վերա հըս -կիչ ներու Խորհուրդը իր այսորոշումով հանդիսացաւ Գա -լիֆորնիոյ առաջին գաւառը, որԱրցախի անկախութիւնը պաշ -տօնապէս կը ճանչնայ:

Բա նաձեւը նաեւ կոչ կ՛ընէՔալիֆորնիոյ օրէնսդիր մար -մին ներուն, որ նմանապէս ճանչ -նան Արցախի անկա խութիւ-նը:

Միացեալ Նահանգներումօտ Արցախի մնայուն ներկա -յացուցիչ Ռոպերթ Աւետիսեանդրուատած է խորհուրդին սոյնորոշումը՝ վստահեցնելով, որայս արարքը պիտի նպաստէՀարաւային Կովկասի կայու -նու թեան:

Իր կարգին, Լոս Անճելըսի

մօտ Հայաստանի Հանրապե -տու թեան հիւպատոս ԳրիգորՅովհաննիսեան ըսած է, թէԼեռ նային Ղա րաբաղի Հան րա -պետութեան անկախութեանիւ րաքանչիւր ճանաչում քայլմըն է դէպի Հարաւային Կով -կասի մէջ խաղաղութեան հաս -տատման:

Հ.Յ.Դ. Միացեալ Նահանգ -ներու Արեւմտեան Շրջանի ՀայԴատի Յանձնախումբի գոր ծա -դիր վարիչ Ուիլեըմ Պայ րա -մեան «ժամանակայարմար,պա տեհ ու յատկանշական» ա -րարք որակեց այս քայլը:

Յայտնենք, թէ ՄիացեալՆահանգ ներու Մէյն, Ռոտ Այ -լընտ ու Մեսեչուսեց նա հանգ -ներու Խորհրդարանները եւսպաշտօնապէս ճանչցած ենԼեռ նային Ղա րաբաղի Հան -րա պետութեան անկախութիւ -նը:

Ødzó»³É ܳѳݷݻñ

Ֆրեզնօ կը ճանչնայ Լեռնային ՂարաբաղիՀանրապետութեան անկախութիւնը

Չորեքշաբթի, 6 Մարտին,Գոնկրեսի Քենըն պատ -մա կան պալատին մէջ,

Ներ կայացուցիչներու Տան Ար -տաքին ՅարաբերութեանցՅանձ նաժողովի նախագահ ԷտՌոյս միացաւ մեծ թիւով այլքոնկրեսականներու եւ նշեցԱրցախի նուաճած ազա տու -թեան քսանհինգամեակը: Այսձեռնարկը էապէս տօնա խըմ -բումն էր Արցախի մէջ անշեղօ -րէն շարունակուող ժողովրդա -վա րութեան ու ազատութեաներթին: Նախորդող օրերունբազ մաթիւ գոնկրեսականներնաեւ ելոյթ ունեցած էին Գոն -կրեսի նիստերուն` արձանա -գրե լու համար իրենց գնահա -տան քը Արցախի քսանհին գա -մեայ ազատութեան:

Բնականաբար այս նախա -ձեռ նութիւնները արդար մա -տուցումներ են անցնող քսան -հինգ տարիներուն ազա տու -թեան եւ ժողովրդավարութեանիրագործումներուն ժողովուր -դի մը կողմէ, որ իր ազա տա -գրական պայքարը սկսաւ 1988ինու բռնութեան կապանքներըթօթափեց` հռչակելով իր ան -կախութիւնը 1991ին: Ասոնքնաեւ կը հանդիսանան վկա -յութիւնը այժմ հաստատուածայն իրականութեան, որ Ար -ցախ ոչ միայն նուաճած է իրազգային ազատ ինքնորոշմանիրաւունքը, այլեւ շահած է իրանկախութեան իրաւունքը:

Իբրեւ անկախ երկիր թէ իբ -րեւ վախճանականօրէն Հա -յաս տանի մէկ անքակտելի մա -սը` Արցախի հայկական ինք -նու թիւնը անառարկելի է: Ար -ցախ պատմական Հայաստանիտասնհինգ նահանգներէն մէկնէր: Երբ օտար ներխուժող հոր -դաները կը մասնահատէինՀա յաստան աշխարհը, Արցախպահպանեց իր հայկական իւ -րայատուկ հողատարածք մըըլլալու նկարագիրը: Պարս կա -կան կայսրութեան տիրա պե -տու թեան շրջանին Արցախ գո -յատեւեց իբրեւ անջատ ու կի -սա նկախ իշխանապետութիւն`մելիքութիւն:

Խորհրդային շրջանին Մոս -կուա ընդունեց Արցախի հողա -յին անջատ ինքնութիւնը եւ, առայդ, 1923ին Արցախ վերածուե -ցաւ «ինքնավար մարզ»ի, որունվարչական տնօրինումը յանձ -նուեցաւ նորաստեղծ Ազրպէյ -ճանին: (Պէտք է արձանագրել,որ պատմականօրէն ու իրա -ւականօրէն Ազրպէյճան գոյու -թիւն չէ ունեցած նախապէս:Միայն 1918ին էր, որ Ազրպէյ -ճան ի յայտ եկաւ իբրեւ երկիրեւ պետութիւն):

Թէ՛ Հայաստանի խոր հրդա -յին իշխանութիւնները եւ թէ՛Արցախի ժողովուրդը բողոքե -ցին Մոսկուայի 1923ի վարչա -կան տնօրինումին դէմ: Իրա -կա նութեան մէջ այս մոսկո -վեան տնօրինումը արդիւնք էրԵոսեֆ Ստալինի «ազ գու թիւն -

նե րու քաղաքականութեան»,որ կը միտէր մասնահատելազ գային փոքրամասնու թիւն -նե րը եւ զանոնք իրարու դէմլարել:

Ի տես շարունակուող հայ -կա կան բողոքներուն եւ դի -մում նագրերուն, 1989ի Յուն -ւարին Մոսկուա վերափոխեցԱրցախի կարգավիճակը` Լեռ -նային Ղարաբաղի ԻնքնավարՄարզը վերածելով «ազգա գրա -կան-հողային վարչատա րած -քա յին միաւոր»ի, որուն վերա -հսկումը յետայնու պիտի կա -տա րէր Մոսկուան եւ ոչ թէ Պա -քուն:

Իբրեւ Մոսկուայի վերա հըս -կո ղութեան ենթակայ միաւոր,Արցախի ժողովուրդը, հետե ւե -լով Խորհրդային Միութեանսահմանադրութեան եւ միու -թե նէն անջատման օրէնքներուտրամադրութեանց, Դեկտեմ -բեր 10, 1991ին ձեռնարկեցհան րաքուէի, որ կատարուե -ցաւ օտար դէտերու ներկայու -թեան: Սոյն հանրաքուէի ճամ -բով Արցախի ժողովուրդը ջախ -ջախիչ մեծամասնութեամբ որ -դեգրեց անկախութիւնը: Այսօր,ազատութեան ոգիի ու գործիկիրարկման, պահպանման ուտարածման քսանհինգամեայտենդագին աշխատանքէ ետքԱրցախ կը ներկայանայ իբրեւամէնէն ժողովրդավար, ազատ,թափանցիկ ու արդար երկիրը`ոչ միայն Հարաւային Կով կա -սի, այլեւ մնացեալ բոլոր նախ -կին խորհրդային հանրապե -տու թիւններուն մէջ:

Արցախ ծնաւ ազատութեանպայքարէն ու կը գոյատեւէ ա -զատութեան կենսագործմանհամար: Հետեւաբար նման եր -կրի ու նման ժողովուրդի ծնըն -դեան իրաւունքն է ազատ ինք -նորոշումը:

Արցախն ու իր ազատատենչժողովուրդը օրինակելի վկա -յու թիւնն են ազգային ազատ

.ինքնորոշման իրաւունքիհարազատ սահմանումին: Ա -նոնք ունին միատարր ու հա -մերաշխ ինքնութիւն, որ կը կոչ -ւի հայութիւն: Անոնք խոր ար -մատներով կապուած են հողա -տարածքի մը, որ կը կոչուի Ար -ցախ: Անոնք ապացուցած ենիրենց սեփական ճակա տա գի -րը ժողովրդավարական սկըզ -բունքներով վճռելու կամքը:Անոնք փաստած են ազատապ րելու եւ ազրպէյճանականհետեւողական հալածանքներէազատագրուելու իրենց ձգտու -մը:

Հողային ամբողջականու -թեան տեսութիւնը ազատ ինք -նո րոշման սկզբունքէն գե րա -դա սելու ազերիական պատ ճա -ռաբանութիւնները սին ու դա -տարկ են:

Նախ, Արցախ երբեք, նոյն -իսկ խորհրդային շրջանին, ա -զրպէյճանական հողատա րած -քին մասը չէ եղած: Երկ րորդ,Եւրոպական ապահո վու թեան

ու համագոր ծակ ցու թեան կազ -մակերպութեան կող մէ 1999ինՊոլսոյ մէջ որդեգրուած Եւ րո -պական ապահովութեան ուխ -տը կը տրամադրէ, որ ազ գայինփոքրամասնութիւն նե րու հետբախումները կառու ցո ղա կա -նօրէն կարելի է լուծել միայնժողովրդավարական դ րու -թեամբ օժտուած երկիր նե րումէջ: Այն պարագային, երբ տը -ւեալ երկիրը ժողովրդա վա րու -թեամբ չէ օժտուած, խնդրոյ ա -ռարկայ ազգային փոք րա մաս -նութեան ազատ ինքնորոշ մանիրաւունքը կը գերադասէ հո -ղային ամբողջականութեանսկզբունքը: Արցախի ու իր ժո -ղովուրդի պարագային, Ազըր -պէյ ճան կը հանդիսանայ ամէ -նէն հակաժողովրդավար ուբռնակալ պետութիւնը:

Արցախի ազատ ինքնորոշ -ման իրաւունքին դէմ հողայինամբողջականութեան ու անջա -տողականութեան տեսութիւն -նե րը ցցող ազերիական փորձե -րը անտեղի են իրաւականօրէն,քաղաքականօրէն ու պատմա -կանօ րէն:

Նման փորձեր կատարուե -ցան անցեալին, 1991ին, երբԱմե րիկայի Հայ Դատի Յանձ -նախումբը նախաձեռնած էրամերիկեան ծերակոյտին կող -մէ Արցախի ազատ ինքնորոշ -ման իրաւունքի ճանաչմանօրի նագծի մը որդեգրման: Օրի -նագծին նկատմամբ ամէնէնազ դու ընդդիմացողն էր ծերա -կու տական Ճեսի Հելմզ` ծերա -կոյտի Արտաքին Յարաբե րու -թեանց Յանձնաժողովի հան -րա պետական ղեկավարը: ԸստՀելմզի, իր ընդդիմութիւնը հիմ -նուած էր իրեն տրուած այն բա -ցատրութեան վրայ, թէ օրի նա -գիծը անջատողականութիւնըկը քաջալերէր: Երբ Հայ դատիներկայացուցիչները իրեն բա -ցատրեցին օրինագծի ճիշդ էու -թիւնը, Հելմզ փոխեց իր դիր քո -րոշումը: Ապա Հելմզ յայտա -րա րեց օրինագծին իր զօրակ -ցու թիւնը` յայտնելով, թէ ինքսկիզբը դէմ էր այն թիւր համոզ -մամբ, թէ անջատողականու -թեան քաջալերանք կը կա տար -ւէր, ինչ որ ցաւագին կեր պովկ՛ընդունուէր քաղաքացիա կանպատերազմ տեսած Միա ցեալՆահանգներու կողմէ: Սակայնիրեն համար ա՛լ յստակ է, թէՂարաբաղի ազատագրումն ուանոր ազգային ինքնորոշմանիրաւունքը հայրենիքի միաւոր -ման կը ձգտին:

Երբ օրինագիծը ծերակոյտիլիագումար նիստին ներկա յա -ցաւ, ծերակուտական Ճեսի Հել -մըզ կողմնորոշուեցաւ ի նը -պաստ Արցախի ազատ ինքնո -րոշման:

Արցախի ազատ ինքնորոշ -ման իրաւունքը ճանչցող ծե -րա կոյտին օրինագիծը որդե -գրուեցաւ միաձայնութեամբ:

ՍԵԴՕ ՊՈՅԱՃԵԱՆ

IIIÐÇÝ·ß³µÃÇ, 2 سÛÇë 2013 ARMENIA

î»ë³Ï¿ï

Av. Callao 1162 - Buenos Aires 4812-4993info@hotelwilton.com.ar www.hotelwilton.com.ar

Արցախ նուաճած է ազատինքնորոշման իրաւունքը

Պատմութիւնը վկայում է, որ Հայ Առաքելական եկեղեցինհայ ժողովրդի թէ հոգեւոր եւ թէ ֆիզիկական

պաշտպանութեան հենարանն է եղել: Հին ժամանակներիցիւրաքանչիւր գունդ իր հոգեւորականն է ունեցել:

Արցախեան ազատամարտը նոյնպէս այդ ամէնի վկան է, որիժամանակ մեծ թիւով հոգեւորականներ զինուորագրուեցին:Ստորեւ ներկայացնում ենք հարցազրոյց մը Արցախի թեմի

Առաջնորդ Պարգեւ արք. Մարտիրոսեանի հետ:

Այս տարի տօնում ենք Արցախեան շարժման 25ամեակը:Սրբազան Հայր, որտե՞ղ Ձեզ հանդիպեց ազգային զար թօն -քը եւ ինչ պէ՞ս էք վերարժեւորում 25ամեայ վաղեմութեան

իրա դար ձու թիւնները:-- Նախ Աստծուն փառք եմ տալիս, որ այդ շարժումը ծագեց: Եւ

ես այն անուանում եմ մի գերբնական շարժում, որը կամայ թէ ակա - մայ կապում եմ Աստծոյ հետ: Աստծոյ շնչով եւ թելադրանքով ս կսուեցայս շարժումը եւ շարժման առաջին իսկ օրուանից զգաց ւում էրԱստծոյ ձեռքը: Սա նուիրական եւ սրբազան շարժում էր, ար դար եւԱստուածահաճոյ: Եւ ի հարկէ, այս շարժման մէջ մենք բազ մաթիւ լա -ւագոյն մարդկանց տեսանք: Այն, ինչ պատկե րացնում էի իմ ազգիմա սին մանկուց, այդ տարիներին ես այդ ա մէնը տեսայ թէ Ստե փա -նակերտի եւ թէ Երեւանի ցոյցերից սկ սած: Ճիշտ է, պատե րազմիցյետոյ եկան խաղաղ պայմաններ եւ կարծես թէ ազգը մի փոքր հան -գստացաւ, սկսեց զբաղո ւել իր առօ րեայով, բայց այդ 6 տա րիներիընթացքին մեր ազգը ամե նա լա ւա գոյն ձեւով իրեն դրսե ւորեց որպէսԱստծոյ ազգ: Եւ ես ուրախ եմ, որ իմ աչքե րով տեսայ այդ ամէնը:

-- Օրհասական պահերին հայ ժողովուրդը բռունցքուել գիտէ,ինչի վառ ապացոյցը 1988ի Արցախեան շարժումն էր: Սրբա զանՀայր, ի՞նչ էք կարծում` այսօր կայ՞ արդեօք այդ միաս նու թիւնը:

-- ծայրայեղ պայ մաններում դրսեւորւում է ազգի կամքը եւ միտ -քը: Այսօր ծայ րա յեղ պայման չի: Այսօր դժուար է գնա հատա կանտալ` միա բա՞ն ենք, թէ՞ ոչ: Երբ, Աստուած մի արասցէ, մեր առջեւծա ռանայ ծայ րայ եղ պայման, այն ժամանակ կը տեսնենք: Մեր մե ծե -րը Բ. Հա մաշխարհային Պատերազ մից յետոյ ասում էին` մենք գնա -ցինք Հայ րենիքը պաշտպանեցինք, եւ եթէ պատե րազմ լինի, նոր սե - րունդը մի բան կանի՞ արդեօք: Այո, մենք տեսանք, թէ ինչ արեց նորսերունդը: Նոր սերունդը աւելիով արեց: Պահը կը գայ` կ՚ի մանանք:

-- փորձագէտները մինչ օրս չեն հասկանար այն առեղծուածը,թէ ինչպէս եղաւ, որ եւ թուաքանակով, եւ զէնքի տեսանկիւնիցզիջելով հակառակորդին` այնուամենայնիւ հայ ժողովուրդը յաղ -թա նակ տարաւ: Ինչպէ՞ս կը մեկնաբանեք այդ ՙառեղծուածը ՚:

-- Կայ երեք հանգամանք: Մեր շարժումն արդար էր եւ ազնիւ:Մենք միաբան էինք, պատրաստ էինք զոհուել յանուն արդար գոր -ծի: Եւ այս ամէնի հետ` Աստուած մեր կողմն էր: Եւ այս երեք հան -գա մանքն էր, որ մեզ բերեց յաղթանակի: Եւ հրաշք տեղի ունեցաւ:

-- Պատերա զմի տարիներին եղաւ այնպէս, որ հոգեւորա կան -ներն էլ զէնք վերցրեցին:

-- Դա նորմալ է: Հոգեւորականն էլ հայ է, իր ազգի զաւակն է, հո -գեւոր ծնող է, եւ եթէ երեխան նեղութեան մէջ է, ապա ծնողը պէտք էե րեխայի կողքին լինի: Դա շատ բնական է: Երբ ճակատում զինուորիհետ հաւասար կռւում է հոգեւորականը, զինուորների հաւատքը ա -ւելի ամուր է լինում: Մենք բոլորս, նաեւ հոգեւորական ներս, պէտքէ ոգեւորենք եւ օրինակ ծառայենք մեր ժողովրդին ցան կացած ո -լոր տում` լինի ռազմական, քաղաքական, մարդասի րական, մշակու -թային, ազգային ու տնտեսական: Մենք պէտք է մեր ժողովրդի կող -քին լինենք, թէ դժուար պահերին թէ ուրախութիւնների ժամին, ա -մէն տեղ մենք մեր ժողովրդի հետ պէտք է լինենք, մենք նրա մի մաս -նիկն ենք` անկախ մեր կար գա վիճակից ու գրաւած պաշ տօ նից:

«ԱՊԱՌԱԺ» - Արցախ

«Երեք հանգամանք, որ մեզ յաղթանակ բերեց»

гñó³½ñáÛó

Պարգեւ Արքեպիսկոպոս Մարտիրոսեան

Ապրիլ 25ի օրը կը լրա -նայ մահուան 125ա -մեա կը անմահն Ռա -

ֆֆիի, որ հայոց սերունդներույիշողութեան մէջ միշտ վառպի տի մնայ իբրեւ հանճարեղերգիչը հայ ժողովուրդի ազ -գային ծառացումի եւ արդարըմբոստացման ոգիին՝ ՀայուՄար տունակութեան։

Ռաֆֆի եղաւ Հայկեան Հան -ճարի վիպագրական ճառա -գայ թումին արժանաւոր առա -քեա լը, որ իր արուեստով ուշուն չով հայոց ազգային-ազա -տա գրական դիւցազնամար -տին անշէջ կայծերը դարաւորստրկութեան մոխիրներէն մաք -րեց եւ իբրեւ գաղափարականանմար խարոյկ բոցավառեց՝դառնալով անզուգական պատ -գամաբերը նոր ժամանակնե -րու խիզախ, խրոխտ եւ ան -պար տելի Հայուն։

19րդ դարավերջի Հայկա -կան Յեղափոխութեան ֆետա -յա կան մեծ պոռթկումը ներ -շնչման իր վարար աղբիւրը գը -տաւ Ռաֆֆիի կերտած «Խենթ»հերոսներուն ու «Կայծեր» շըն -չաւորող գաղափարներուն մէջ։

Օտարի լուծին տակ ճնշը -ւած, հարստահարուած եւ ըզ -գետնուած հայութեան առջեւՌաֆֆի բացաւ «Խաչագողի յի -շատակարանը», որպէսզի գե -րա գոյն սրբութեան՝ ազատու -թեան ու արդարութեան բագի -նին մարդու գերագոյնը զոհա -բե րելու գաղափարապաշտու -թեան դասերը սորվեցնէ հայոցգալիք սերունդներուն։

Ռաֆֆի երկրպագեց մէկ ումիակ այն դաւանանքին, որունուսմուքնով՝ «Հայ ժողովուրդնայն բազմագլխեան առասպե -լա կան վիշապն է, որ կոչւումէ Հիդրա, որի իւրաքանչիւրջախ ջախուած եւ կտրուած գըլ -

խի տեղ բուսնում է նորը եւ ա -ւելի զօրաւորը»։

Հայոց բնաշխարհին, շինա -կան հայու բարոյական վեհու -թեան եւ հայոց պատմութեանդիւցազնական խոյանքներունանխոնջ ունկնդիրն ու ան -յագ ուսանողը եղաւ Ռա -ֆֆի, որ իր ամբարած գի -տութիւնն ու ի մաս տու թիւ -նը, երկնատուր իր ստեղ ծա -գործ տաղանդին ու ժով, մին -չեւ վերջին բջիջը բաշ խեցհայոց նորահաս սե րունդ -ներուն։ Եւ պատա հա կան չէ,որ հայ մարդը յատ կապէսիր պա տա նե կու թեան եւերի տասար դու թեան կը կար - դայ Ռա ֆֆին, կը կապուիանոր պատ գամին եւ Ռա -ֆֆիի շուն չով կը լեցնէ Հա -յու իր ներաշխարհը։

Հայոց Աշխարհի իր խորճա նաչողութեամբ՝ Ռաֆֆի տէրկանգնեցաւ ազգային դաս -տիա րակի մեծ առաքելութեան։

Սորվեցուց, որ՝ «Ստրկու -թիւ նը սկսուել է եւ շարու նակ -ւել տափակ երկրների վրայ եւա ւելի տաք կլիմայի մէջ: Տա -փակ երկիրը տալիս է մարդունտափակ բնաւորութիւն, զար -գաց նում է նրա մէջ թեքուելուընդունակութիւն: Բայց լեռ նա -յին երկրի բնակիչը նոյնպէսուղ ղաձիգ, նոյնպէս բարձրա -դի տակ է, որպէս իր շրջապա -տող սեպաձեւ ժայռերը»։

Աւազանի անունով ՅակոբՄելիք-Յակոբեան՝ Ռաֆֆի ծը -նած էր 1835ին, Սալմաստ գա -ւառի փայաջուկ գիւղը (ներ կա -յիս Պարսկաստան), հարուստեւ ազնուական ընտանիքի յար -կին տակ։ Հայրը՝ Մելիք Միր զան13 զաւակներ ունէր։ Ռա ֆֆի իրնախնական կրթու թիւ նը ստա -ցաւ գիւղի ծխական ու սում նա -րանին մէջ, ուր տիրող կրօնա -

կան խստութեան եւ խա ւա րա -մտութեան տէր-թոդի կեան մըթ -նոլորտին դէմ մանուկ տարի -քէն ծառացաւ Ռաֆֆի՝ իր կեան -քը իտէալը դարձնելով հայոցնորահաս սերունդներու հոգե -

մտա ւոր լուսաւորութեան մեծգործը։ 1847ին ղրկուեցաւ Թիֆ -լիս՝ Կարապետ Բելախեանցիդպ րո ցին մէջ ուսում ստանալուհամար։ 1852ին ընդունուեցաւռուսական պետական գիմնա -զիայի չորրորդ դասարանը։Այստեղ է, որ չորս տարուան իրուսումնառութեան շրջանին,կազմաւորուեցան Ռաֆֆիի գը -րա կան նախասիրութիւնները՝Շիլլերի եւ Հիւկոյի օրինակովեւրոպական մեծ գրողներուարուեստին, ինչպէս եւ ռուսա -կան այդ ժամանակի գրակա -նու թեան գեղարուեստականնո րարարութեանց վրայ։

1856ին, գիմնազիայի դաս -ըն թացը չաւարտած, Ռաֆֆիվերադարձաւ փայաջուկ՝ տնօ -րի նելու համար իր գերդաս տա -նի կառավարման գործը։ Սա -կայն ազգային-ազատա գրա -կան բուռն գաղափարներովտո գորուած Ռաֆֆին այլ աս -պա րէզի համար էր նախակոչ -ւած։ Իր ծրագիրներուն իրա կա -նացման համար կարեւորա -

գոյն նշանակութիւն տալով«կեան քի ուսումնասիրու թեան»,1857-58ին Ռաֆֆի ուղեւորու -թեան մը ձեռնարկեց Պարս -կաս տանի եւ Թուրքիոյ գը րաւ -ման տակ ինկած հայ կա կան

գաւառներուն մէջ՝ գրի առ -նելով մեր ժո ղո վուրդի նիստու կա ցին, բնաշխար հա գրա -կան ա ռանձ նայատ կու -թեանց, պատ մա կան յի շո -ղու թեանց վերա բե րեալ իրհարուստ տպաւորու թիւն -ները, ո րոնք հետագայինլայն չա փով ու մանրա մաս -նօ րէն տեղ գտան իր վէ պե -րուն եւ ակնարկներուն մէջ։

1860ականներու վեր ջե -րուն Մելիք-Յակոբեան նե -րու ընտա նե կան տնտեսու -թիւ նը լուրջ դժուարու թեանց

մատ նո ւեցաւ եւ Ռաֆֆի որոշեց,1872էն սկ սեալ, մշտա կան բնա -կութիւն հաստատել Թիֆլիսիմէջ եւ ամ բողջապէս նուիրուիլգրա կան աշխատան քի։ Այդօրե րուն Գրիգոր Արծ րունի նորս կսած էր հրատա րա կել «Մ -շակ» օրաթերթը, որուն մշտա -կան աշխատակիցը ըլլալու հը -րաւէր ստացաւ Ռաֆֆի՝ նոյն -ինքն Ար ծ րունիի կողմէ։ Այդ -պէս սկ սաւ եւ աւելի քան 15տա րի շա րու նակուեցաւ հայազգային-ազա տագրականզար թօնքի եր կու այս մեծ ռահ -վիրաներուն գոր ծակցութիւնը։Այդ շրջանին էր, նաեւ, որ Ռա -ֆֆի ստեղծեց իր գրական-բա -նասիրական եւ ակնար կագ րա -կան պատկառե լի հարս տու -թիւ նը, որ իր մնա յուն եւ հպար -տառիթ տեղը գ տած է հայ ժո -ղո վուրդի հոգե մտաւոր ան -կորնչելի ժառան գու թեան մէջ։

Ռաֆֆի վախճանեցաւ 1888իԱպրիլ 25ին եւ աճիւնը ամ -փոփ ուե ցաւ Թիֆլիսի Խոջի -վան քի հայկական գերեզմա -նա տան մէջ։

Հայ ազգային-ազատա գրա -կան պայքարի վիպագրութեանանվիճելի վարպետի յիշա տա -կին նուիրուած յարգանքի այսվկայութիւնը կ՚արժէ պսակելհայ ժողովուրդի նահատա կու -թեան եւ պարտութեան խոր -հուրդէն ներշնչուած, Հայունցասումը խտացնող Ռաֆֆիիմէկ բոցաշունչ պատգամով.-

Պատգամը առնուած է Ռա -ֆֆիի «Ջալալէդդին» վէպէն,որուն հերոսներէն Դալի-Բաբագաւաթ կը բարձրացնէ անցեա -լի մեր նահատակներու յիշա -տա կին եւ ցասումով կը դատա -պարտէ ստրկութեան համա -կեր պելու ազգային մեր տկա -րու թիւնը։ Կը դատապարտէմա նաւանդ Հայու աստուա ծա -վախութեան եւ քրիստո նէա -կան հաւատքին այլասերումը։Այլասերում, որուն հետեւան -քով հայոց եկեղեցին եւ անորսպասարկուները դարձան ծա -ռայամիտ պաշտօնեաները կայ -սեր, սուլթանի, խանի կամ ցա -րի բռնակալութեանց։ Այլասե -րում, որուն հետեւանքով եկե -ղեցիներով ու վանքերով ծած -կուեցաւ Հայոց Աշխարհը եւ ա -ւերուեցան մեր բերդերն ու ամ -րոցները, որոնք միակ ապա ւէ -նըն ու երաշխիքը պիտի ըլլա -յին ազգային մեր մարտունա -կու թեան պահպանումին ուջրդեղումին։

Ահա՛ Ռաֆֆիի պատգամը.«Ո՜վ հայրեր, ո՜վ պապեր,

այս գաւաթը խմում եմ, բայց ա -ռանց նուիրելու ձեր ոսկոր նե -րին։ Եթէ դուք այս վանքերիտե ղը, որոնցմով լիքն է մեր եր -կիրը, բերդեր շինէիք,- եթէ դուքսուրբ խաչերի եւ անօթներիփո խարէն, որ սպառեցրին ձերհարստութիւնը, զէնքեր գնէիք,-եթէ դուք այն անուշա հո տու -թեանց տեղ, որ խնկւում են մերտաճարներում, վառօդ ծխէիք,-այժմ մեր երկիրը բախտաւորկը լինէր։ Այլեւս քուրդերը մերեր կիրը չէին քանդի, մեր որ դի -քը չէին կոտորի եւ մեր կանայ -քը չէին յափշտակի…։ Այս վան -քե րից ծագեց մեր երկրի կոր -ծա նումը, նրանք խլեցին մերսիրտը ու քաջութիւնը, նրանքձգեցին մեզ ստրկութեան մէջ,սկսած այն օրից, երբ Տրդատըթողեց իր սուրը եւ թագը, առեցխաչը եւ մտաւ Մանիա այրումճգնելու համար…«- Ո՜վ հայոցհին աստուածներ, ո՜վ Անա -հիտ, ո՜վ վահագն, ո՜վ Հայկ,նուի րում եմ այս բաժակը ձերսուրբ յիշատակին, դուք փրկե -ցէք մեզ…»։

ՆԱԶԱՐԷԹ ՊԷՐՊԷՐԵԱՆ

IV ARMENIA ÐÇÝ·ß³µÃÇ, 2 سÛÇë 2013

ä³ïٳϳÝ

Ռաֆֆի: Հայ ազգային-ազատագրականշարժման վիպաշունչ պատգամաբերը

Թուրքիոյ մէջ գործող հայ -կական «Նոր Զար թօնք»կազ մակեր պու թիւնը

Հա յոց Ցեղասպա նութեան 98րդտա րե լիցին առիթով հրապա -րա կած է հա ղորդագրութիւն մը,որուն մէջ նշուած է, որ «այսօրհա յերու, քիւրտերու, թուրքե րուեւ այլ ազգերու միջեւ հաս տատ -ւե լիք խաղաղութիւնը ոչ թէ ցե -ղաս պանութեան ժխտումով, այլմիայն ու միայն խաղա ղա մէտկեցուածքով եւ ժողո վուրդ ներումիացեալ պայքա րի իբրեւ ար -դիւնք կարելի է: Այդ պատճա -ռով` Ցեղաս պա նութեան մեղա -ւոր ներու հրա պարակումը, ցե -

ղա պաշ տա կան-ֆաշական կու -սակ ցու թիւն ներու հետ չհա մա -գոր ծակ ցիլը, նման կառոյցնե -րուն չաջա կցիլը բոլորիս պար -տա կա նութիւնը պէտք է ըլլայ»:

Կազմակերպութիւնը կը նշէ,որ Հայոց Ցեղաս պա նու թեան100ամեակին ընդառաջ Թուր -քիոյ մէջ վերջին տարի նե րունիրա կանացուող յիշա տակի ձեռ -նարկները կը ն պաս տեն ժողո -վուրդ ներուն մի ջեւ գոյութիւնունեցող կա պի ամրապնդմանեւ կ՛օ ժան դակեն լուծում գտնե -լու հոլո վոյ թին:

«Սակայն այդ յիշատա կում -ները միայն մարդկային խիղճը

մաքրելու նիստերու պէտք չէ վե -րածուին: Քաղա քա կան շրջա - նակները պէտք է բանան հայ-թրքական սահ մանը, սփիւռքա -հա յութեան քաղաքացիութիւնտան, ճանչ նան ցեղասպա նու -թիւնն ու ներում հայցեն, դա սա -գիր քե րուն եւ լրատուամիջոցնե -րուն մէջ նշուին ցեղաս պա նու -թեան մեղաւորները», ըսուած էհաղորդագրութեան մէջ, եւ կըյիշեցուի 1915էն ետք թուրք քաղ -քե նիու թեան կուտա կած դրա մա -գլու խը, ինչ պէս եւ Ցեղաս պա - նու թեան զո հե րու ժա ռան գորդ -ներուն հա տու ցում տրա մադ -րելու պա հանջ կը ներ կա յացուի:

Թուրքիոյ մէջ գործող հայկականկազմակերպութիւն մը կը պահանջէճանչնալ Հայոց Ցեղասպանութիւնը

²Ý·³ñ³