CRITERIS PER A LA PRIORITZACIÓ DE LES INVERSIONS EN ...

51
CRITERIS PER A LA PRIORITZACIÓ DE LES INVERSIONS EN INFRAESTRUCTURES Francesc Robusté Castellet i La Gornal, 17 de setembre de 2010

Transcript of CRITERIS PER A LA PRIORITZACIÓ DE LES INVERSIONS EN ...

CRITERIS PER A LA PRIORITZACIÓ DE LES INVERSIONS EN INFRAESTRUCTURES

Francesc Robusté

Castellet i La Gornal, 17 de setembre de 2010

Introducción

2

�Preguntas fundamentales de la vida: De dónde venimos? A dónde vamos? Cómo hemos llegado? Por qué estamos aquí? Catalanes (Josep Pla): Y esto quién lo paga?

�Hay que incidir en todo un proceso complejo. Es iluso pensar que aplicando determinados criterios cuantitativos “ya lo haremos todo bien” (o ya nos sentiremos justificados)

� De infraestructuras a servicios� De objetos a procesos� De capacidad a gestión� De estático a dinámico� Análisis de sistema. DEFINIR EL SISTEMA!� Comportamiento de los stakeholders predecible� Lógica económica

Planificación

3

Planificación

Diseño

ConstrucciónGestión

�Dada una función objetivo, planificación es un proceso de optimización

�Operador es quien entiende el negocio y usuario es quien percibe el servicio: involucración proactiva en la planificación

� PLANIFICAR es un proceso de decisión racional que, a partir del análisis del sistema y de entender su comportamiento, asigna eficazmente unos recursos conforme a unos objetivos en un escenario futuro

Reingeniería de la planificación

4

FabricaciónMárketing

LogísticaReingeniería

TRANSPORTE MOVILIDAD CONECTIVIDAD

� Revolucionaria: La reingeniería es radikal !�Proyecto y re-ingeniería de procesos�Operaciones y microeconomía�Cuantificar�Método científico�Análisis de sistema�Gestión eficiente / no eficiente�Comportamiento de los agentes

Falsa planificación

Juegos florales

Mapas de colores

Sopa de númerosFinanciación

Gurús

Actu

acio

nes

“dig

itale

s”

“Ristra de la lotería”de actuaciones

sectorialesHormigas

Plani-ficción(el papel lo aguanta

todo… pero crea expectativas)

5

Fe es creer a ciegas

6

6

no hay pediatras�Tendencias claras que albergan “paradigmas” sin justificación

�¿ Quien hace el papel del niño que descubre que el Rey va desnudo ? Prensa, académicos, profesionales, Admón., TODOS!

Fases de la planificación

7

CONDICIONAMIENTOS

SEGUIMIENTO

PROGRAMACIÓN

SELECCIÓN

EVALUACIÓN

GENERACIÓN DE ALTERNATIVAS

OBJETIVOS Y CRITERIOS

DIAGNÓSTICO

Presión: tiempo Presión: €

Equilibrio planificación local-global

8

Trazado L9:

� “ejército diezmado avanzando bajo fuego enemigo y sin cobertura aérea”

� “regaliz gigante gratuita a la que se aferran todos los niños del patio”

Local

Global

Actúa

Piensa

Péndulo convergiendo

Autovía / Ronda / Rambla

Óptimo local vs. global

9

� Metaheurísticos: temporalmente se posicionan en configuraciones peores para intentar alcanzar el óptimo global (“dar marcha atrás para coger carrerilla”)

� Rentabilidad es óptimo local

�Activos intangibles? E.g.: ENATCAR, ENA

�Cuantificar riesgo a futuro y altura de miras

Calidad y tarifación

10

Calidad del estado bienestar (tarifa base) +

Calidad incremental (precio por servicio)

� Administración garantiza el derecho de accesibilidad con una calidad mínima (tarifa base = 0 ? Co-pago: TCU)

� Equidad social y territorial por posibilidades de pago de tarifa (demanda cautiva, rentas bajas, etc.)

� Obligaciones de servicio público (OSP)

� Calidad diferencial a precio de un servicio

La capacidad depende de la gestión

11

� Crisis ha menguado la demanda y ha aportado un excedente de capacidad

�Algunas inversiones por congestión pueden ralentizarse… con una buena gestión (operativa, tarifación, demanda, costes, etc.: reingeniería)

La capacidad no es estática. Depende de comportamiento de la demanda y de la gestión de la oferta

Una buena gestión de la oferta y de la demanda (TSM) puede “estirar” la capacidad de las infraestructuras…

Planificación estratégica

12

� EEUU siglo XIX: unir costa a costa por ferrocarril por cohesión de país (militar); financiación con plusvalías territoriales

� AVE España siglo XXI: “ninguna capital de España a más de 3h en AVE de Madrid”

Ray LaHood: “we cannot afford HSR like yours; we are not rich enough”

Oferta que se avanza a la demanda

� Perspectiva urbanística (Ensanche Barcelona I. Cerdá 1859): OK pero unido a plusvalías del suelo

� Tiro por la culata

� Planificadores regionales: “hacer los deberes”

� Reacción química: catalizadores, masas críticas, humedad y temperatura, reactivos, etc.

Pitis

13

Eficiencia vs. equidad

14

� Equidad con infraestructuras? Muy caro…

� No divisibilidad de la oferta y mínimos por efecto red

� Ha de ser la inversión en infraestructuras de transporte redistributiva?

� ACB maximiza eficiencia, ignorando efectos sobre equidad

Mitjana espanyola: 22%

16%

24%

25% 27% 25% 28%

27%

17%

35%

27%

20%

29%

31% 31%

27%

12% 17%

Molt per sobre la mitjana espanyola Per sobre de la mitjana espanyola Per sota de la mitjana espanyola

Previsions a l'any 2010 Escenari A: 19% Escenari B: 20% Escenari C: 22% Escenari D: 23%

- Exceso de capital público respecto al capital productivo no genera desarrollo.-Déficit de capital público frena al capital privado al aumentar sus costes.-Inversión en infraestructura como elemento de eficiencia, quizás no de equidad.

“Como nuevos ricos”

15

� Francesc de Carreras “Como nuevos ricos”, La Vanguardia 16/09/10, pág. 24.

“Las empresas se juegan el dinero de su bolsillo y deben dar cuenta a sus accionistas. Las administraciones se juegan el dinero de nuestro bolsillo y no nos dan cuenta de nada… Las administraciones han actuado como nuevos ricos, pero con nuestro dinero. Así cualquiera.”

Aeropuerto Lleida-Alguaire97 M€ inversión1,6 M€/año de subvención50.000 pax/añoRentabilidad para > 500.000 paxSubvención para esquiadores?Error en demanda = 1.000%

Rentabilidad

16

� Financiera (flujos de caja; “cash”)

� Económica (recursos económicos y efectos directos: compara entre alternativas ahorros VdT, mejora SV, mejora de la comodidad, recientemente mejora en las

emisiones; evaluación relativa)

� Social (efectos sociales y ambientales, indirectos e inducidos, externalidades: emisiones, ruido, electromagnetismo, empleo,

energía, equilibrio de renta, efecto barrera etc.)

Obtener más ganancias que pérdidas en un campo

Financiera

Económica

Social y Ambiental

Tasa de actualización o de descuento

17

Coste (social) de oportunidad de los recursos

-Coste de oportunidad del dinero para la empresa

-Recursos (espacio, personal, suministros, etc.) para mantener el stock

-% stock usable

Coste inventario (stock) = P i T

1 € año 0 = (1 + r)k € en el año k

0 2% 6%

En países en desarrollo, r= 6-12%. Depende del riesgo de la operación y la coyuntura de un determinado país. En F y UK >8%. En USA >10%.

Una típica inversión en infraestructuras del transporte

18

Año 0: I de inversión. Año k : bk beneficios, ck de costes

Historia de la rentabilidad de la inversión (actualizado a año 0):

t

EurosAcum.

1

1m

)q(τ σ±

R

II

0

Ejemplo ideal:

�sin financiación

�sin margen empresarial

�sin inflación

�sin crecimiento del tráfico

� “m” incluye operación y mantenimiento y puede incluir sin pérdida de generalidad la financiación y el margen

� “I” puede o no incluir expropiaciones (riesgo adicional)

Equilibrio financiero

19

Condición necesaria para una PPP

Metodología ACB

20

� Definir alternativas incluida la “cero” ∅ (“do minimum”)

� Identificar, valorar y monetizar los efectos económicos netos de cada alternativa

� Comparar las alternativas con la de referencia ∅

� Actualizar/descontar efectos monetizados

� Cancelar transferencias entre agentes

Transacciones con terceros

Consumo o reducción de recursosAumento del bienestar

A

B

X

C+

-

Excedente del consumidor (1)

21

Punto de equilibrio

Usuarios beneficiados (excedente del consumidor)

XxØ

P

Al cambiar costes y volúmenes varía el excedente del consumidor

X

P

xi xØ

pi

� Aproximación al beneficio social

� Evaluación relativa

� Comparación con “situación sin proyecto”

� Incremento neto de excedente de consumidor (consumer’ssurplus) = área del trapecio

Excedente del consumidor (2)

22

� Demanda desviada (reparto modal)

� Demanda generada (nuevos viajes a corto plazo)

� Demanda inducida (a largo plazo)

via

alternativa

nova via

cost generalitzat

del trajecte

trànsit desviat trànsit igenerat

CORBA DE

DEMANDA

B

A

C

A-B = Reducció de cost per trànsit desviat(A-B )/2= Reducció de cost per trànsit generat

Tráfico inducido� ½ (beneficios unitarios * nuevos usuarios)

Precios sombra

23

� Corrección a los precios de mercado para reflejar costes sociales

� Aplicaciones principales:− Mano de obra: desempleo

− Energía: crisis energética y fuentes no renovables

− Gasto público: déficit presupuestario

Valor del tiempo en congestión� VdT congestión = (1,4 – 1,5) * VdT sin congestión

Indicadores ACB

24

� VAN > 0?.

R’ es el valor residual R en el año N pero actualizado al año 0:

� B/C > 1?.

� VAN/I (VAN relativo; distingue I de ck)

� Periodo de recuperación P=N / VAN(N)=0. (P<N?)

� TIR = r / VAN(r) = 0. (TIR>r?). Sería la rentabilidad real del proyecto si los beneficios se reinvirtiesen con rentabilidad = TIR.

Relación entre VAN y TIR

25

La TIR no tiene nada que ver con r

0

VAN

VAN (r)

r TIR TASA

Proyectos con VAN y TIR no asociadosVAN

TASA

A

B

r

VAN

TASA

Soluciones múltiples de un proyecto

-5.000

0

5.000

10.000

15.000

20.000

25.000

30.000

0% 1% 2% 3% 4% 5% 6% 7% 8% 9% 10% 11% 12% 13% 14% 15%

VAN E1

VAN E2

VAN E3

VAN en milions d'euros

Taxa de descompte

Taula 10. Alguns exemples de TIR social en projectes d’eixos viaris . Taxes de socials de descompte, (el projecte s’acc epta si supera aquesta taxa ) Estats Units 10% Canadà 10% Gran Bretanya 8% França 8% . Projectes fets a Catalunya Rondes de Barcelona 74% B-40 Quart Cinturó 38% B-40 Variant de la N-II 22% Autopista A-16 20% (peatge) Túnel de Bracons 18% B-40 Eix perimetral 17% N-240 15% Túnels de Vallvidrera 8% (peatge) Túnel del Cadí 4%. (peatge) . Projectes fets a l’estat espanyol Autopistes de Galícia 9% (peatge) Autovia Guadix-Almeria 7% Autopista A-92 7% Font: Elaboració pròpia a part ir de diversos estudis

Algunas TIR en carreteras

26Fuente: Álvar Garola

Análisis de sensibilidad

27

Autor o estudio Ámbito geográfico Año VdT (€/h)Jaro-Arias y Douglas Hunt (1996) Barcelona 1996 18 - 67González-Savignat (1999) Barcelona 1999 8Asensio (1999) Barcelona 1999 11,5DRIVE I, TRANSPRICE (2000) España 1990-1995 10-14Steer Davies Gleave (n.d.) España n.d. 10-11,5Robusté (2002) Barcelona 2000 6,7

� Valor de los ahorros de tiempo

-350,00%

-300,00%

-250,00%

-200,00%

-150,00%

-100,00%

-50,00%

0,00%

50,00%

100,00%

150,00%

200,00%

250,00%

300,00%

350,00%

40,00% 60,00% 80,00% 100,00% 120,00% 140,00% 160,00%

∆TI

R / T

IRre

f

VdT / VdTref

TIR (coche) TIR (tren FGC) TIR (bus) TIR (tren RENFE)

FGC

Coche

AutobúsRENFE

-350,00%

-300,00%

-250,00%

-200,00%

-150,00%

-100,00%

-50,00%

0,00%

50,00%

100,00%

150,00%

200,00%

250,00%

300,00%

350,00%

40,00% 60,00% 80,00% 100,00% 120,00% 140,00% 160,00%

∆T

IR /

TIR

ref

VdT / VdTref

Sabadell

TIR (coche) TIR (tren FGC) TIR (bus) TIR (tren RENFE)

-350,00%

-300,00%

-250,00%

-200,00%

-150,00%

-100,00%

-50,00%

0,00%

50,00%

100,00%

150,00%

200,00%

250,00%

300,00%

350,00%

40,00% 60,00% 80,00% 100,00% 120,00% 140,00% 160,00%

∆T

IR /

TIR

ref

VdT / VdTref

Terrassa

TIR (coche) TIR (tren FGC) TIR (bus) TIR (tren RENFE)

� Tasa de actualización (r)� Inversión (construcción + expropiaciones)� Previsión de tráfico y sensibilidad a la tarifa

Fuente: Marta Sánchez et al., 2010

Sabadell

Terrassa

TIR=8,4%

TIR=5,8%

Desbordamientos (spill-overs)

28

� META: red con vías base, paralelas y de cohesión

� Cohesión territorial regional (Extremadura): regiones con menos infr. mejoran su cohesión con la Euroviñeta

� ”Shifting death to their alternatives: the case of toll motorways”

Big is powerful

29

� Big is powerful… if we can afford it

� Big and empty is a mistake

� Big, empty and railways is a colossal mistake (ETF, AVE excepto MAD, BCN, VAL y BIO, etc. etc.)

(excepto por políticas de re-equilibrio territorial, cohesión, OSP, etc.)

Tranvitrén, tranvías y demanda

30

� Tren-tram Camp de Tarragona

� Tramvia Girona-St. Feliu de Guíxols (Feliuet, 1892-1969)

M.O: 5.000 viatges/dia-sentit M.O: 40.000 viatges/dia-sentit

Neus T. Figueras, 2004

Efectos no lineales

31

100%

75%

50%

25%

0 1h 2h 3h 4h 5h 6h 7h

A T

T

A

A = Business travelT = Tourist travel

Source: A. Conseil (1994)

� Para que el AVE MAD-BCN sea usado por viajeros de negocios, el tiempo de viaje debe ser <2,5h � la velocidad debe ser de 350 km/h

Extensiones en la evaluación

32

� Efecto red (e.g.: META)

� Cohesión territorial (e.g.: Euroviñeta)

� Análisis de riesgo (demanda, costes; “engáñame” )

� Año óptimo de inicio de la inversión

� Dimensión óptima del proyecto

� Limitaciones presupuestarias (optimización)

� Activos intangibles

� Inversiones deficitarias y no OSP, justificarlas

Evaluación multicriterio (1)

33

� Medias ponderadas

� Proceso de Jerarquización Analítica (AHP)

CRITERIOS ALTERNATIVAS EVAL. PARCIAL AGREGACIÓN

EVALUACIÓN PARCIAL

Criterios (m)

Alte

rna-

tivas

(n)

Evaluación multicriterio (2)

34

w1

w2

w3

w1 + w2 + w3 =1

� Proceso de Jerarquización Gráfica (GHP)

RailPAG: Matriz de incidencia (1)

35

USUARIOSOPERADORES

DEL SERVICIO DE TRANSPORTE

COMPAÑÍAS DE SEGUROS

CONTRATISTAS Y PROVEEDORES

ADMINISTRADORES DE LA

INFRAESTRUCTURA

NO USUARIOS

ENTES GUBERNAMENTALES

SERVICIO A USUARIOS

OPERACIÓN

ACTIVOS

EXTERNOS

SERVICIO A USUARIOS

OPERACIÓN

EXTERNOS

STAKEHOLDERS

MATRIZ DE INCIDENCIA

EF

EC

TO

S

DIR

EC

TO

SE

FE

CT

OS

IN

DIR

EC

TO

S

EFECTOS DIRECTOS EFETOS INDIRECTOS

USUARIOS Incremento del coste generalizado del viaje, incremento en el precio de los bienes de consumo, mejora de la calidad del servicio

Relocalización de hogares, política de descuentos, mejora de modos alternativos

OPERACIÓN Tarifas, costes de operación vehicular, operación de personal, operaciones logísticas, calidad del servicio, impuestos y subvenciones

Operaciones logísticas, problemas de equidad, cambios en la producción y el mercado laboral, mayor competitividad

ACTIVOS Inversiones, mantenimiento, calidad del servicio

Plusvalías territoriales

EXTERNALI-DADES

Congestión, daños medioambientales, accidentes

Desarrollo territorial

RailPAG: Matriz de incidencia (2)

36

1_1 1_2 1_3 1_4 1_5 1_6 1_7 1_8 1_9 1_20 1_21 1_22

2_1 2_2 2_3 2_4

3_1 3_2 3_3 3_4 3_5 3_6 3_7 3_8

4_1 4_3

5_1 5_3

6_1 6_2 6_3 6_4 6_5 6_6 6_7 6_8 6_9 6_14 6_15 6_16 6_17 6_18 6_19 6_20 6_21 6_22

7_5 7_6 7_7 7_8 7_14 7_15 7_16 7_17

8_3 8_5 8_6 8_7 8_8 8_14 8_15 8_16 8_17

9_5 9_6 9_7 9_8 9_14 9_15 9_16 9_17

10_5 10_6 10_7 10_8 10_14 10_15 10_16 10_17 10_20 10_21 10_22

11_5 11_6 11_7 11_8 11_14 11_15 11_16 11_17

12_5 12_6 12_7 12_8 12_14 12_15 12_16 12_17 12_20 12_21 12_22 12_23

13_5 13_6 13_7 13_8 13_14 13_15 13_16 13_17 13_20 13_21 13_22

14_18 14_19 14_20 14_21 14_22 14_23

15_10 15_13 15_14 15_15 15_16 15_17 15_20 15_21 15_22 15_23

16_11 16_14 16_15 16_16 16_20 16_21 16_22 16_23

17_10 17_11 17_13 17_14 17_15 17_16 17_20 17_21 17_22 17_23

18_10 18_11 18_13 18_14 18_15 18_16 18_20 18_21 18_22 18_23

19_5 19_6 19_7 19_12 19_20 19_21 19_22 19_23

Infrastructure+superstructure 20_10 20_11 20_13 20_14 20_15 20_16 20_17

Rolling stock 21_5 21_6 21_7 21_8 21_12

Infrastructure+superstructure 22_10 22_11 22_13 22_14 22_15 22_16 22_17

Rolling stock 23_5 23_6 23_7 23_8 23_12

24_18 24_19

25_18 25_19 25_20 25_21 25_22

26_20 26_21 26_22 26_23

27_18 27_19 27_20 27_21 27_22

28_19 28_20 28_21 28_22 28_23

2_1 1_1 3_1

CELL CLASSIFICATION

Meaning of cells Not active cell Socio-economic cell Financial cell

NON USERS

(external)

LOC

AL

RE

GIO

NA

L

EU

LOC

AL

Noise and vibrations

STAKEHOLDERS

GOVERNMENTCONTRACTORS AND

SUPPLIERSINFRASTRUCTURE

MANAGER

Rai

l man

ager

1

,,,Rol

ling

stoc

k

Ele

ctrif

icat

ion

and

sign

alin

g

RE

GIO

NA

L

NA

TIO

NA

L

EXTERNAL EFFECTS

Air pollution

Oth

er m

odes

... Infr

astr

uctu

re

,,,

INS

UR

AN

CE

CO

MP

AN

IES

Rai

l ope

rato

r 2

RAIL

Sup

erst

ruct

ure

Oth

er m

odes

USERSTRANSPORT

SERVICE OPERATORS

Pax

Fre

ight

Pax

Fre

ight

Rai

l ope

rato

r 1

RAIL LINES

RAIL

InfrastructureSuperstructure

Facilities operations Overhead management (headquarters)SubsidiesTaxes

Cost/benefit

GENERAL INCIDENCE MATRIXALTERNA

TIVE MODES

DIRECT

FaresTravel time

Fees, canonVehicle operating costs

Reliability of serviceComfort

Convenience

Operating personnel

USER SERVICE

ASSETS

Safety/Accidents

INDIRECT

Stations and terminals

OPERATION

Routine maintenanceCapital maintenance

Garages and repair facilitiesRolling stock (vehicles)

Socio-economic financial cellNumbers in each cell indicate row_columm

INVEST-MENT

Land value

Climatic changeUse of space

TERRITORIAL DEVELOPMENT

ENVIRON-MENTAL

MAINTE-NANCE

RailPAG: Matriz de incidencia S/E

37

RailPAG: Expansión de celdas

38

1_1 1_2 1_3 1_4 1_5 1_6 1_7 1_8 1_9 1_20 1_21 1_22

2_1 2_2 2_3 2_4

3_1 3_2 3_3 3_4 3_5 3_6 3_7 3_8

4_1 4_3

5_1 5_3

6_1 6_2 6_3 6_4 6_5 6_6 6_7 6_8 6_9 6_14 6_15 6_16 6_17 6_18 6_19 6_20 6_21 6_22

7_5 7_6 7_7 7_8 7_14 7_15 7_16 7_17

8_3 8_5 8_6 8_7 8_8 8_14 8_15 8_16 8_17

9_5 9_6 9_7 9_8 9_14 9_15 9_16 9_17

10_5 10_6 10_7 10_8 10_14 10_15 10_16 10_17 10_20 10_21 10_22

11_5 11_6 11_7 11_8 11_14 11_15 11_16 11_17

12_5 12_6 12_7 12_8 12_14 12_15 12_16 12_17 12_20 12_21 12_22 12_23

13_5 13_6 13_7 13_8 13_14 13_15 13_16 13_17 13_20 13_21 13_22

14_18 14_19 14_20 14_21 14_22 14_23

15_10 15_13 15_14 15_15 15_16 15_17 15_20 15_21 15_22 15_23

16_11 16_14 16_15 16_16 16_20 16_21 16_22 16_23

17_10 17_11 17_13 17_14 17_15 17_16 17_20 17_21 17_22 17_23

18_10 18_11 18_13 18_14 18_15 18_16 18_20 18_21 18_22 18_23

19_5 19_6 19_7 19_12 19_20 19_21 19_22 19_23

Infrastructure+superstructure 20_10 20_11 20_13 20_14 20_15 20_16 20_17

Rolling stock 21_5 21_6 21_7 21_8 21_12

Infrastructure+superstructure 22_10 22_11 22_13 22_14 22_15 22_16 22_17

Rolling stock 23_5 23_6 23_7 23_8 23_12

24_18 24_19

25_18 25_19 25_20 25_21 25_22

26_20 26_21 26_22 26_23

27_18 27_19 27_20 27_21 27_22

28_19 28_20 28_21 28_22 28_23

2_1 1_1 3_1

CELL CLASSIFICATION

Meaning of cells Not active cell Socio-economic cell Financial cell

NON USERS

(external)

LOC

AL

RE

GIO

NA

L

EU

LOC

AL

Noise and vibrations

STAKEHOLDERS

GOVERNMENTCONTRACTORS AND

SUPPLIERSINFRASTRUCTURE

MANAGER

Rai

l man

ager

1

,,,Rol

ling

stoc

k

Ele

ctrif

icat

ion

and

sign

alin

g

RE

GIO

NA

L

NA

TIO

NA

L

EXTERNAL EFFECTS

Air pollution

Oth

er m

odes

... Infr

astr

uctu

re

,,,

INS

UR

AN

CE

CO

MP

AN

IES

Rai

l ope

rato

r 2

RAIL

Sup

erst

ruct

ure

Oth

er m

odes

USERSTRANSPORT

SERVICE OPERATORS

Pax

Fre

ight

Pax

Fre

ight

Rai

l ope

rato

r 1

RAIL LINES

RAIL

InfrastructureSuperstructure

Facilities operations Overhead management (headquarters)SubsidiesTaxes

Cost/benefit

GENERAL INCIDENCE MATRIXALTERNA

TIVE MODES

DIRECT

FaresTravel time

Fees, canonVehicle operating costs

Reliability of serviceComfort

Convenience

Operating personnel

USER SERVICE

ASSETS

Safety/Accidents

INDIRECT

Stations and terminals

OPERATION

Routine maintenanceCapital maintenance

Garages and repair facilitiesRolling stock (vehicles)

Socio-economic financial cellNumbers in each cell indicate row_columm

INVEST-MENT

Land value

Climatic changeUse of space

TERRITORIAL DEVELOPMENT

ENVIRON-MENTAL

MAINTE-NANCE

CELL 1_1 STAKEHOLDER F

F: Financial cell SE: Socio-economic cell F+SE: Financial socioeconomic cell

PASSENGERS – RAIL LINES – USERS

EFFECT DESCRIPTION: Fare that railway users have to pay

CALCULATION: i) -Average fare (€/km·passenger) x Traffic (km·passenger)

ii) -∑ Fare (€/km·passenger) x Traffic (km·passenger) Considering different fares

SOME VALUES: 0.12 to 0.25 €/km·passenger

CRITICAL ISSUES: Demand forecasting (see chapter “General Aspects”)

REMARKS:

FA

RE

S –

US

ER

SE

RV

ICE

a) If demand cannot be distributed by fare types, method (i). If better precision is required, method (ii) will be applied, considering distribution by classes, season tickets & discounts. b) Fares quantified here include transport cost, insurances and taxes.

RailPAG: Coloreado de celdas

39

0.17 0.23 0.02 0.03 0.00

0.02 0.00

Routine maintenanceCapital maintenanceRoutine maintenanceCapital maintenance

########14.51

0.8Active cell (main importance)

0 < αij ≤ 0,5 0,5 < αij ≤ 1

max ij/NPVij/min ij/NPVij/

Meaning of cells 0

HYPOTHESIS A.1.2.- ALTERNATIVE A - Current high spe ed train fares - 2.00% discount rateRELATIVE IMPORTANCE (αij)

0.00

0.01 0.00

0.04 0.00

Con

vent

iona

l tra

in

Bus

0.28 0.03

0.01 0.00 0.00

0.00

0.00

NON USERS (external)

LOC

AL

RE

GIO

NA

L

0.01

NA

TIO

NA

L

LOC

AL

RE

GIO

NA

L

EU

Garages and repair facilities

Land valueInfrastructureSuperstructure

TRANSPORT SERVICE OPERATORS

Other modes

Air pollution

Aer

plan

eNoise and vibrations

Fre

ight

Pax

Fre

ight

Overhead management (headquarters)Insurance

Infr

astr

uctu

re

Car

Rolling stock (vehicles)

INCIDENCE MATRIX FOR LEVEL CROSSING EXAMPLE (relative

values)

STAKEHOLDERS

INFRASTRUCTURE MANAGER GOVERNMENTCONTRACTORS AND SUPPLIERSUSERS

Pax

TERRITORIAL

Cost/benefit

Climatic changeUse of space

REGIONAL DEVELOPMENTSOCIAL

ENVIRON-MENTAL

MAINTE-NANCE

INVEST-MENT

EXTERNAL EFFECTS

0.00

Taxes

ASSETS

Safety/Accidents

INDIRECT

Stations and terminals

OPERATION

Infrastructure+ superstructureRolling stock(vehicles)

DIRECT

FaresTravel time

FeesVehicle operating costs

Facilities operations Operating personnel

Comfort

Convenience

Not active cell 0.5Active cell (intermediate importance)

Hig

h sp

eed

trai

n

RAIL LINESALTERNATIVE

MODES

0.04

USER SERVICE

0.13

Con

vent

iona

l tra

in

Aer

port

Reliability of service1.00

Sup

erst

ruct

ure

Ele

ctrif

icat

ion

and

sign

alin

g

Rol

ling

stoc

k

Roa

d

Hig

h sp

eed

trai

n

Other modes

Selección alternativas ATM

40

� Rentabilidad económica-social (TIR)

� Rentabilidad económica financiera (operador)- VAN financiero con flujos de caja del operador

� Incremento de accesibilidad potencial- Incremento de población potencialmente accesible al TP dentro de una

isocrona de 30 minutos

� Mejora de la oferta de TP colectivo- Población servida (<500 m de estación de ffcc o metro y <300 m de

parada bus)* circulaciones en coches de TP/día

� Equidad- Redistribución de la renta. Proxy: Índice de motorización

70-80% 5-8% 7-10% 3-4% 5-8%Intervalo de pesos relativos

Proyectos financiados BEI

41

Costes unitarios (€/km) vs. DemandaDemanda vs. Capacidad (LRT & metro)

Población vs. km de red (LRT + metro) Beneficios vs. Inversión

Guías de evaluación de proyectos

42

Ginés de Rus “Evaluación económica de

proyectos de transporte”, Cedex, 2010.

www.evaluaciondeproyectos.es

+ 15 manuales más...

Decálogo evaluación proyectos tte

43

1. Avaluar el benefici social.2. Identificar els agents afectats.3. Les transferències entre agents no són benestar social.4. Els projectes s’han de valorar a partir d’objectius socials.5. Procés d’anàlisi marginal, basat en la diferència respecte a un escenari base.6. Caldria que l’avaluació dels projectes es fes al llarg de les diferents fases.7. Els efectes macroeconòmics dels projectes de transport són només potencials.8. Delimitar el període d’anàlisi i l’àmbit d’estudi.9. Actualització dels valors mitjançant taxes socials de descompte.10. Tractament de la incertesa.

Guía evaluación proyectos Colegio ICCP

44

Avaluació global dels criteris socials, territorial s i ambientals no inclosos en l'ACB

valoració pes del criteri %Aspectes socials molt 1 33%

Aspectes territorials bastant 1 33%

Impactes ambientals gens 1 33%

Efectes sobre aspectes socials 2,67 (sobre 3) molt positius 100%territorials i ambientals

(VAN y TIR)

Guía evaluación proyectos Colegio ICCP

45

Aspectes territorials(basats en les Directrius Nacionals de Mobilitat i els Criteris Territorials del DPTOP (2006 i 2004) i les ESDP del DGRegio (Comissió Europea, 1999)

valoració pes del criteri %Indueix al reequilibri de població i activitat en el territori bastant 1 17% Contribueix a fixar població en el territori rural Assegura un mínim d'accessibilitat al territori Genera noves sinèrgies comarcals

Reforça l'estructura nodal del territori poc 1 17%

Millora l'atractivitat del territori bastant 1 17%

Millora la connectivitat de la xarxa de transports (efecte xarxa) poc 1 17%

Evita la segregació espacial de territoris (efectes barrera) poc 1 17%

Vetlla per un caràcter compacte i continu dels creixements urbans poc 1 17%

Valoració global 1,33 (sobre 3) poc 100%

Aspectes territorials(basats en les Directrius Nacionals de Mobilitat i els Criteris Territorials del DPTOP (2006 i 2004) i les ESDP del DGRegio (Comissió Europea, 1999)

valoració pes del criteri %Indueix al reequilibri de població i activitat en el territori bastant 1 17% Contribueix a fixar població en el territori rural Assegura un mínim d'accessibilitat al territori Genera noves sinèrgies comarcals

Reforça l'estructura nodal del territori poc 1 17%

Millora l'atractivitat del territori bastant 1 17%

Millora la connectivitat de la xarxa de transports (efecte xarxa) poc 1 17%

Evita la segregació espacial de territoris (efectes barrera) poc 1 17%

Vetlla per un caràcter compacte i continu dels creixements urbans poc 1 17%

Valoració global 1,33 (sobre 3) poc 100%

Buena planificación

46

� Tiempo

� Formación / cualificación

� Información

� Dinero

� Participación agentes (proactivos)

� Proyectar obras y servicios

� No saltarse ni consolidar etapas o subprocesos

EIA

ASV

Presión: tiempo Presión: €

Terminal T1 aeropuerto BCN

47

� Ideas iniciales Plan Delta 1992� Oficina Plan Barcelona 1999� 5 años planificando (2 muy intensos)� + 5 años construyendo = 10 años� Aún mejorable (pista 1m, 4+3, etc.)

�Premio Airport Council International Europe al mejor aeropuerto europeo del 2010 (18/06/10). �Felicitación al Presidente de Aena por la planificación de Presidentes de Iberia, Vueling, Spanair, etc.

Crisis y financiación

48

� Materialización de activos (en concesión)

� Nuevas fuentes de ingresos (gasolina, IBI, etc.)

� Subvenciones cruzadas y “pooling” de proyectos

� PPPs

� Mejorar la gestión: TSM, oferta flexible y gradual, lean systems

� Rentabilidad social mínima

� STOP: obras faraónicas, rentabilidad social negativa, oferta se avanza a demanda, etc.

Rentabilidad social mínima

� Mº Economía, DEF, BEI, WB, etc.: asignación de los recursos financieros en función de un mínimo de rentabilidad…

� … en caso contrario, “se negocian los presupuestos”

� Mínimo TIR, B/C, VAN/Inversión

� Optimización de las inversiones s.a. un presupuesto

� OSP aparte

� Modelos de oferta que se avanza a la demanda

� Inversiones deficitarias y no OSP, justificarlas e incluir plusvalías del suelo

49

Iniciativas recientes

50

José Blanco presenta el Plan Estratégico de Impulso al Transporte Ferroviario de Mercancías (14 de septiembre de 2010):

Todos los proyectos del PEIT(a) incorporarán un estudio de su viabilidad económica y social, extendido al ciclo de vida de la infraestructura.

(4-6 de mayo de 2010)

En investigación,tenemos mucho que aprender

51

La ciencia y los problemas siguen estando allí fuera…¿Te gustaría mejorar?

[email protected]