GIPUZKOAKO BARROKOA

ARKITEKTURA ERLIJIOSO BARROKOA GIPUZKOAN

• Barrokoaren testuinguru historikoa• Barrokoaren esanahia:

etimologikoa,estetikoa,ideologikoa.• Arkitektura Barrokoaren ezaugarri orokorrak.• Gipuzkoako barrokoaren ezaugarri orokorrak.• Gipuzkoako eliza barrokoak• Dorre eta ataurre barrokoak.

BARROKOAREN TESTUINGURUA

• ESTAMENTUZKO GIZARTEA• MONARKIA ABSOLUAK GOBERNU SISTEMA

NAGUSIA. • ESPAINIAK EUROPAN ZUEN

NAGUSITASUNA GALDU ETA FRANTZIA HARTU

• KULTURAN URREZKO AROAREN ALDIA• KONTRARREFORMAREN GARAIPENAREKIN

BATERA AGERTU ZEN BARROKOA

BARROKOAREN ESANAHIA

Hiru ikuspuntutik:• Etimologikoki: portuges eratorria, forma irregularreko perla

izendatzeko.Zentzu iragarrian erabili zen joan den mendearen bigarren erdira arte. Gero Wölfflinek balio neutroa eman zion.

• Estetikoki: Pizkundearen armoniaren aurkako korrontea, gelditasunaren aurrean

mugimendua nabarmentzen duena.

* Ideologikoki: Kontrarreforma eta Absolutismoaren propaganda artea.

BARROKO ESTILOAREN EZAUGARRIAK

• BARROKOA.MONARKIA ABSOLUTUAREN ETA ELIZAREN PROPAGANDA ARTEA

• ESTETIKA BERRIA, LASAITASUNAREN AURKAKO ERANTZUNA EMAN ZEN

• MUGIMENDUA BAI ATURRETAN BAI OINETAN,LERRO KURBOEN BITARTEZ. DINAMISMO ETA KONPLESUTANUNA

• APAINDURA , EDERGAILU, ORNAMENTAZIO HANDIZ EGINDAKO ARTEA DA.

• ESZENOGRAFIA ETA HANDITASUNA• SAKONTASUNAREN SENTSAZIO SORTARAZI NAHIA.• ARGI-KONTRASTE BORTITZAK FATXADEETAN• OIN ELIPTIKOAK, ZIRKULARRAK ETA GURUTZE LATINDARRA• ARTE PLASTIKOEN BATASUNA EMATEN DA.

ARKITEKTO BARROKOAK

ITALIABerniniBorrominiGuariniB. Longhena

XVIII. mendeaJuvaraC. FontanaN. Salvi

ESPAINIAJ. Gómez de MoraPedro Sánchez Francisco BautistaJ. Ximénez Donoso

XVIII. MendeaChurriguera familiaPedro de RiberaT. ArdemansN. Tomé

GIPUZKOAMartin de AguirreLucas de LongaMiguel Salazar

XVIII.mendeaI.eta Frantzisko IberoPedro eta Martín KarreraTomás de Jauregi

BARROKOKO ARKITEKTO BATZUK

BARROKOKO HIRIGINTZA ETA ARKITEKTURAREN

MUGIMENDUA ADIERAZGARRI

ALTAREA NABARMENTZEKO BALDAKINOA

KUPULA HANDIAK ETA OPARO DEKORATUAK

HIRIGINTZA LANAK. PLAZAK

Erotismoa eta

mistizismoa

VERSAILLES JAUREGIA

MUGIMENDUAREN ADIERAZPENA

PINTUREN ERABILERA GANGETAN

MUGAK ETA ERTZAK EZABATZEA

• TRONPE ÓEIL EFEKTUA

KUPULA HANDIAK ETA OSO DEKORATUAK

• •

•

OINPLANOEN ARGI-ITZALEN

EFEKTUAK

PORTADEN DEKORAZIO OPAROA

HANDITASUNA ETA DEKORAZIO OPAROA

MADRILGO HOSPIZIO ZAHARRA . ( P. De Ribera)

IKUSPEGI ANGELUARRA ETA

EFEKTU ESZENOGRAFIKOAK

( Gian Lorenzo Bernini)

SANT IVO DELLA SAPIENZA( Francesco Borromini (1599-1677))

HIRIGINTZA ETA PLAZEN ERAIKUNTZAK GARRANTZI HANDIA IZAN ZUEN.

GIPUZKOAKO BARROKOA• ESTILOA BERANDU IRITSI ETA MOTEL EGOKITU ZEN. • KRISIAREN ONDORIOZ OINPLANO BERRIKO OBRA GUTXI EGIN

ZIREN.• GEHIEN BAT AURREKO MENDEAN EGINDAKO ELIZEI. DORREAK

ETA PORTADAK GEHITU ZIZKIETEN.• XVIII. MENDEAN EKONOMIAREN SUSPERKETAREKIN ERAIKIN

BERRIAK EGIN ZITUZTEN.• KOMENTU BERRI ASKO ERAIKI. ZIREN FATXADA TIPOLOGIA

BATEN EREDURA, KARMELDARREEN ELIZETAN JATORRIA DUENA.• HIRU ETAPA BEREIZTEN DIRA ESTILOARI DAGOKIONEZ• BARROKOA EZ ZEN ASKO LUZATU NEOKLASIZISMOAK LASTER

ORDEZKATU ZUEN.• XVIII. MENDEAN UDALETXE GEHIENAK ERAIKI ZITUZTEN.• ARKITEKTOEN ARTEAN ,BI FAMILIA NABARMENDU ZIREN: IBERO

ETA KARRERA

LAZKAOKO KARMELDARREN KOMENTUA

TOLOSAKO SAN FRANTZISKO

ERROMAKO GESÚ

VIGNOLA EREDUAREN ANTZERA

GIPUZKOAKO DORRE ATARIAK.TOURSEKO MARTIN SANTUAREN

ELIZA

BARTOLOME SANTUAREN ELIZA. ELGOIBAR. DORREA ATARI GISA

( Frantzisko Ibero)

ARKUPEAN ATERPETUTAKO

ATAURREAK XVII. MENDEA•

HORMA-ZULOAREN TIPOLOGIA

HORMA-ZULOAREN TILOGIA ESPAINIAKO ARKITEKTURAN

• Errioxan• Nafarroan • Murtziako eliza

NITXO TIPOLOGIAKO ATAURREAK ESPAINIAKO ARKITEKTURAN

(Jaume Bort)

OINPLANO BERRIKO ELIZAK

GANBILTASUNEAN GARATUTAKO ATAURREA

•

LOIOLAKO HARMAILADIAK ETA FATXADA

•

LOIOLAKO SANTUTEGIAREN KUPULA

DONOSTIAKO SANTA MARIA BASILIKA. (P. Inazio Lizardi ; Frantzisko Ibero; M. Salezan).

•

SANTA MARIAREN BARRUALDEA

HERNANIKO SAN JOAN BATAIATZAILE. ( Martin Zaldua)

OÑATIKO MIGUEL SANTUAREN ATARIA

• J. JAVIER FERNANDEZ: Euskal Herriko Arkitektura.• I. ASTIAZARAN eta B. BERNAL: Gipuzkoako eliz ataurreak. Bertan • I. CENDOYA: Arkitektura eta Hirigintza Gipuzkoan• J. PLAZAOLA: Euskal Artearen Historia III. ETOR-OSTOA• I. ASTIAZARAN: Barrokoa I Gipuzkoan• Gipuzkoako artea. Diapositibak• KONEMAN: Barrokoa

BIBLIOGRAFIA