Conservatorio Superior de Música de Vigo Programación...

34
Páxina 1 de 3 Programación Docente Conservatorio Superior de Música de Vigo Programación Docente de Instrumento (Piano) I-VIII Ensinanzas Superiores de Música Título superior de música (ensinanzas reguladas polo Decreto 163/2015, do 29 de outubro) 1. Identificación e contextualización DISCIPLINA Instrumento I-VIII ESPECIALIDADE INTERPRETACIÓN ITINERARIO Piano CARÁCTER B) Obrigatoria TIPO DE CLASES Individual DEPARTAMENTO Piano XEFE/A DO DEPARTAMENTO Pablo Rodríguez Fernández CURSOS 1.º curso 2.º curso 3.º curso 4.º curso COORDINADOR/A DA DISCIPLINA Pablo Rodríguez Fernández CUADRIMESTRE I II III IV V VI VII VIII Horas de clase semanais 1,5 ETCS/ CUADRIMESTRE 9 9 9 9 10 10 10 12 Observacións DOCENTES NOME E APELIDOS MAIL/TEL/WEB TITORÍA Rasa Biveiniene [email protected] María José Cid [email protected] Pablo Galdo [email protected] Enrique Goberna [email protected] Arabel Moráguez [email protected] Severino Ortiz [email protected] Patricia Rejas [email protected] Pablo Rodríguez [email protected] 2. Descritor e competencias Ver lista e descrición de competencias no anexo II do decreto 163/2015 (DOG do 16 de novembro de 2015)/171/2016 DESCRITOR Síntese e dominio das dimensións da interpretación musical pianística e do repertorio do instrumento. Desenvolvemento dun estilo propio como intérprete e da madureza creativa, con hábitos e técnicas de estudo adecuados e valorando criticamente o traballo. Preparación adecuada para a interpretación en público e das técnicas de control postural e emocional. COÑECEMENTOS PREVIOS No caso do cuadrimestre I, os requeridos na proba de acceso ao grao superior ; no resto, os coñecementos e habilidades adquiridas no cuadrimestre inmediatamente anterior. RELACIÓN CON OUTRAS DISCIPLINAS TRANSVERSAIS T1, T3, T6, T13 XERAIS X1, X3, X6, X8, X11, X19, X21, X24, X25 ESPECÍFICAS EI1, EI2, EI4, EI5, EI6, EI10 3. Obxectivos DESCRICIÓN COMPETENCIAS RELACIONADAS 1. Desenvolver os recursos de técnica pianística que posibiliten a correcta execución do repertorio, así como a autonomía para a elección e utilización da técnica máis axeitada en función de dito repertorio. TODAS 2. Identificar o proceso evolutivo da escritura pianística e a súa interpretación a través das obras máis representativas do repertorio pianístico TODAS 3. Comprender os aspectos formais e estilísticos do repertorio traballado e saber encadrar os mesmos dentro dun estilo, unha estética e unha corrente artística TODAS 4. Adquirir a categoría intelectual, a sensibilidade artística e a capacidade crítica necesaria para a solución de problemas técnicos e interpretativos que lle permita unha formación permanente no seu futuro profesional TODAS 5. Adquirir a capacitación necesaria que garanta unha especialización posterior nos ámbitos relativos á creación, interpretación, investigación ou docencia. TODAS 4. Contidos TEMAS DESCRITOR SUBTEMAS SESIÓNS 1. Desenvolvemento técnico 1.1. Adestramento da sensibilidade auditiva do son pianístico 1.2. Principios técnicos: 1.2.1. Uso consciente do peso do brazo. 1.2.2. Técnica dixital. Principios de dixitación. 1.2.3. Práctica de exercicios técnicos. 1.2.4. Análise da escritura pianística e elección da técnica de execución 1.3. Uso dos pedais 3

Transcript of Conservatorio Superior de Música de Vigo Programación...

Page 1: Conservatorio Superior de Música de Vigo Programación ...csmvigo.com/PD/PD_piano_completa_2017_18_web.pdf · Páxina 1 de 3 Programación Docente Conservatorio Superior de Música

Páxina 1 de 3 Programación Docente

Conservatorio Superior de Música de Vigo

Programación Docente de Instrumento (Piano) I-VIII Ensinanzas Superiores de Música Título superior de música (ensinanzas reguladas polo Decreto 163/2015, do 29 de outubro) 1. Identificación e contextualización DISCIPLINA Instrumento I-VIII ESPECIALIDADE INTERPRETACIÓN ITINERARIO Piano

CARÁCTER B) Obrigatoria TIPO DE CLASES Individual

DEPARTAMENTO Piano XEFE/A DO DEPARTAMENTO

Pablo Rodríguez Fernández

CURSOS 1.º curso 2.º curso 3.º curso 4.º curso COORDINADOR/A DA DISCIPLINA

Pablo Rodríguez Fernández

CUADRIMESTRE I II III IV V VI VII VIII Horas de clase semanais 1,5

ETCS/ CUADRIMESTRE 9 9 9 9 10 10 10 12 Observacións

DOCENTES

NOME E APELIDOS MAIL/TEL/WEB TITORÍA Rasa Biveiniene [email protected] María José Cid [email protected] Pablo Galdo [email protected] Enrique Goberna [email protected] Arabel Moráguez [email protected] Severino Ortiz [email protected] Patricia Rejas [email protected] Pablo Rodríguez [email protected]

2. Descritor e competencias Ver lista e descrición de competencias no anexo II do decreto 163/2015 (DOG do 16 de novembro de 2015)/171/2016

DESCRITOR Síntese e dominio das dimensións da interpretación musical pianística e do repertorio do instrumento. Desenvolvemento dun estilo propio como intérprete e da madureza creativa, con hábitos e técnicas de estudo adecuados e valorando criticamente o traballo. Preparación adecuada para a interpretación en público e das técnicas de control postural e emocional.

COÑECEMENTOS PREVIOS No caso do cuadrimestre I, os requeridos na proba de acceso ao grao superior ; no resto, os coñecementos e habilidades adquiridas no cuadrimestre inmediatamente anterior.

RELACIÓN CON OUTRAS DISCIPLINAS

TRANSVERSAIS T1, T3, T6, T13 XERAIS X1, X3, X6, X8, X11, X19, X21, X24, X25 ESPECÍFICAS EI1, EI2, EI4, EI5, EI6, EI10

3. Obxectivos DESCRICIÓN COMPETENCIAS

RELACIONADAS 1. Desenvolver os recursos de técnica pianística que posibiliten a correcta execución do repertorio, así como a autonomía para a elección e utilización da técnica máis axeitada en función de dito repertorio. TODAS

2. Identificar o proceso evolutivo da escritura pianística e a súa interpretación a través das obras máis representativas do repertorio pianístico TODAS

3. Comprender os aspectos formais e estilísticos do repertorio traballado e saber encadrar os mesmos dentro dun estilo, unha estética e unha corrente artística TODAS

4. Adquirir a categoría intelectual, a sensibilidade artística e a capacidade crítica necesaria para a solución de problemas técnicos e interpretativos que lle permita unha formación permanente no seu futuro profesional TODAS

5. Adquirir a capacitación necesaria que garanta unha especialización posterior nos ámbitos relativos á creación, interpretación, investigación ou docencia. TODAS

4. Contidos TEMAS DESCRITOR SUBTEMAS SESIÓNS

1. Desenvolvemento técnico

1.1. Adestramento da sensibilidade auditiva do son pianístico 1.2. Principios técnicos:

1.2.1. Uso consciente do peso do brazo. 1.2.2. Técnica dixital. Principios de dixitación. 1.2.3. Práctica de exercicios técnicos. 1.2.4. Análise da escritura pianística e elección da técnica de execución

1.3. Uso dos pedais

3

Page 2: Conservatorio Superior de Música de Vigo Programación ...csmvigo.com/PD/PD_piano_completa_2017_18_web.pdf · Páxina 1 de 3 Programación Docente Conservatorio Superior de Música

Páxina 2 de 3 Programación Docente

Conservatorio Superior de Música de Vigo

2. Desenvolvemento interpretativo

2.1. Convencións estilísticas das diferentes épocas da historia do piano (tempo, fraseo, articulación, dinámica, agóxica, ornamentación e carácter correctos para unha interpretación rigorosa)

2.2. Contexto das obras obxecto de traballo: época histórica e musical na que se xeraron. Lugar e significación dentro da evolución do estilo compositivo do autor.

3

3. Repertorio

3.1. Traballo cuadrimestral de dúas (2) obras de diferentes estilos e un (1) estudo dos conceptos técnicos e interpretativos achegados. Nos cuadrimestres VII e VIII, o repertorio a traballar será de libre elección e dunha duración aproximada de 20 minutos.

3.2. Desenvolvemento da capacidade creativa e da personalidade artística sobre este repertorio.

9

4. Interpretación en público

4.1. Interpretación pública e de memoria do repertorio traballado.

1

Total de sesións por cuadrimestre 16

5. Metodoloxía e Planificación Docente

TIPO DE ACTIVIDADE E DESCRICIÓN

HORAS PRESENCIAIS

POR CUADRIMESTRE

HORAS NON PRESENCIAIS

POR CUADRIMESTRE

TOTAL HORAS

POR CUADRIMESTRE I-IV (9

ECTS/CUAD)

V-VII (10

ECTS/CUAD)

VIII 12

ECTS

I-IV (9

ECTS/CUAD)

V-VII (10

ECTS/CUAD)

VIII 12

ECTS

I-IV (9

ECTS/CUAD)

V-VII (10

ECTS/CUAD)

VIII 12

ECTS

Clases individuais: traballo pormenorizado e desenvolvemento paralelo e uniforme dos temas 1 a 3 da materia, en clases individuais co apoio do docente. Nos cursos 1º, 2º e 3º traballarase un repertorio diferente para cada cuadrimestre que constará obrigatoriamente de dúas obras de diferentes estilos e dun estudo, dun nivel adecuado ao curso. O repertorio para cada cuadrimestre do cuarto curso será de libre elección e terá unha duración aproximada de 20 minutos. Nos cursos 1º a 3º, as catro obras de repertorio elixidas por curso deben ser de estilos diferentes.

24 24 24 - - - 24 24 24

Práctica individual: adestramento persoal do alumno de todas as ferramentas técnicas e interpretativas achegadas polo docente nas clases. Comprenderá a lectura e a análise en todos os seus parámetros do repertorio a estudar, así como a preparación e posta a punto dos recursos técnicos e interpretativos que se precisen para poder desenvolver as clases con normalidade.

- - - 245 275 335 245 275 335

Audición pública: Interpretación en público e de memoria do repertorio sobre o que se desenvolveu o traballo. Será obrigada a presentación de:

- un estudo e dúas pezas de estilos distintos (cuadrimestres I-VI), dunha dificultade adecuada ao curso correspondente;

- un programa libre dunha duración aproximada de 20 minutos (cuadrimestres VII e VIII).

* O alumnado do profesor Pablo Galdo Vigo deberá realizar por cada cuadrimestre e de xeito obrigatorio unha audición a maiores da exixida na presente programación.

1 1 1 - - - 1 1 1

Total de horas por cuadrimestre 270 300 360

6. Avaliación FERRAMENTAS DE

AVALIACIÓN CRITERIOS DE AVALIACIÓN COMPETENCIAS AVALIADAS PONDERACIÓN

ORDINARIA AVALIACIÓN ORDINARIA (Con avaliación contínua)

Traballo persoal 1. Amosar una mellora progresiva dos coñecementos técnicos e musicais ao longo dos

cuatrimestres 2. Amosar compromiso cos obxectivos plantexados polo docente, unha actitude positiva de traballo

e vontade de mellora

TODAS excepto EI10 50%

Audición pública

Interpretar en público e de memoria: - dúas obras de repertorio de diferentes estilos e un estudo por cuadrimestre, no caso dos

cuadrimestres I a VI; - un programa libre dunha duración aproximada de 20 minutos por cuadrimestre, no caso

dos cuadrimestres VII e VIII, amosando control dos recursos técnicos e musicais na interpretación en público. Nota I: Nos cursos 1º a 3º, as catro obras de repertorio elixidas por curso deben ser de estilos diferentes. Nota II: O alumnado do profesor Pablo Galdo Vigo deberá realizar por cada cuadrimestre e de xeito obrigatorio unha audición a maiores da exixida na presente programación.

TODAS 50%

Page 3: Conservatorio Superior de Música de Vigo Programación ...csmvigo.com/PD/PD_piano_completa_2017_18_web.pdf · Páxina 1 de 3 Programación Docente Conservatorio Superior de Música

Páxina 3 de 3 Programación Docente

Conservatorio Superior de Música de Vigo

*As faltas de asistencia (3 faltas a clases de Cámara / Conxunto ou 4 faltas no resto das disciplinas) suporán a perda do dereito á avaliación continua. Cando isto aconteza, o profesor/a da disciplina actuará segundo o protocolo aprobado.

AVALIACIÓN ORDINARIA (Convocatoria adiantada-Decembro)

Audición pública

Interpretar en público e de memoria: - dúas obras de repertorio de diferentes estilos e un estudo por cuadrimestre, no caso dos

cuadrimestres II, IV e VI; - un programa libre dunha duración aproximada de 20 minutos, no caso do cuadrimestre

VIII, amosando control dos recursos técnicos e musicais na interpretación en público. Nota: Nos cursos 1º a 3º, as catro obras de repertorio elixidas por curso deben ser de estilos diferentes.

TODAS 100%

AVALIACIÓN ALTERNATIVA (Para alumnado con perda da avaliación contínua)

Audición pública

Interpretar en público e de memoria: - dúas obras de repertorio de diferentes estilos e un estudo por cuadrimestre, no caso dos

cuadrimestres I a VI; - un programa libre dunha duración aproximada de 20 minutos por cuadrimestre, no caso

dos cuadrimestres VII e VIII, amosando control dos recursos técnicos e musicais na interpretación en público. Nota: Nos cursos 1º a 3º, as catro obras de repertorio elixidas por curso deben ser de estilos diferentes.

TODAS 100%

EXTRAORDINARIA

Audición pública

Interpretar en público e de memoria: - dúas obras de repertorio de diferentes estilos e un estudo por cuadrimestre, no caso dos

cuadrimestres I a VI; - un programa libre dunha duración aproximada de 20 minutos por cuadrimestre, no caso

dos cuadrimestres VII e VIII, amosando control dos recursos técnicos e musicais na interpretación en público. Nota: Nos cursos 1º a 3º, as catro obras de repertorio elixidas por curso deben ser de estilos diferentes.

TODAS 100%

ERASMUS Os/as alumnos/as oficiais que participen en programas de intercambio internacional, deberán aportar unha certificación dos créditos realizados e a cualificación obtida no centro de destino. En caso contrario deberán examinarse dos contidos establecidos para esta materia igual que os restantes alumnos/as oficiais. Si os contidos cursados no centro de destino non se corresponden cos desta programación, o departamento decidirá a forma de avaliar os contidos non realizados ou non superados. Os/as alumnos/as estranxeiros, participantes en programas de intercambio internacional, serán avaliados igual que os alumnos/as oficiais. No caso de non realizar un curso ou semestre completo, recibirán unha avaliación informativa e unha acreditación das horas lectivas realizadas.

7. Alumnado con necesidades educativas especiais DESCRICIÓN CRITERIOS E PAUTAS

No marco do establecido no Real decreto lexislativo 1/2013, do 29 de novembro, polo que se aproba o texto refundido da Lei xeral de dereitos das persoas con discapacidade e da súa inclusión social, deberanse cumprir as disposicións vixentes en materia de promoción da accesibilidade.

Aqueles que estableza a Consellería competente en materia de Educación.

8. Bibliografía, materiais e documentos

Estudos: Chopin, Debussy, Liszt, Rachmaninov, Saint-Säens

Repertorio barroco: Bach, J.S. - Preludios e fugas, Par titas, Tocattas, Suites francesas e inglesas; Scarlatti, D. - Sonatas para tecla; Soler, A. - Sonatas para tecla

Repertorio clásico: Beethoven, L. van - Sonatas e Variacions; Haydn, J. - Sonatas e Variacions; Mozar t, W. A. – Sonatas e Variacións

Repertorio romántico: Brahms, J. - Pezas para piano, Sonatas; Chopin, F. - Baladas, Preludios, Sonatas, Nocturnos, Scherzos; Liszt, F. - Anos de peregrinaxe;

Schumann, R. - Pezas para piano, Tocatta

Repertorio moderno: Debussy, C. - Preludios, Pezas para piano; Falla, M. de - Serenata andaluza, Nocturno; Prokofiev, S. – Sonatas; Rachmaninov, S. - Preludios

Shostakovich, D. - Preludios e Fugas

Page 4: Conservatorio Superior de Música de Vigo Programación ...csmvigo.com/PD/PD_piano_completa_2017_18_web.pdf · Páxina 1 de 3 Programación Docente Conservatorio Superior de Música

Páxina 1 de 2 Programación Docente

Conservatorio Superior de Música de Vigo

Programación Docente de Instrumento Principal-Piano (Pedagoxía) I-VI Ensinanzas Superiores de Música Título superior de música (ensinanzas reguladas polo Decreto 163/2015, do 29 de outubro) 1. Identificación e contextualización DISCIPLINA Instrumento Principal-Piano (Pedagoxía) I-VI ESPECIALIDADE PEDAGOXÍA ITINERARIO Pedagoxía xeral e da linguaxe musical

CARÁCTER Obrigatoria TIPO DE CLASES Individuais

DEPARTAMENTO Pedagoxía XEFE/A DO DEPARTAMENTO

Pablo Rodríguez Fernández

CURSOS 1.º curso 2.º curso

3.º curso 4.º curso COORDINADOR/A DA DISCIPLINA

Pablo Rodríguez Fernández

CUADRIMESTRE I II III IV V VI VII VIII Horas de clase

semanais 1

ETCS/ CUADRIMESTRE 6 6 6 6 6 6 - - Observacións

DOCENTES

NOME E APELIDOS MAIL/TEL/WEB TITORÍA Pablo Galdo Vigo [email protected] María José Cid Castro [email protected] Enrique Goberna Fernández [email protected]

2. Descritor e competencias Ver lista e descrición de competencias no anexo II do decreto 163/2015 (DOG do 16 de novembro de 2015)/171/2016

DESCRITOR Desenvolvemento das capacidades artísticas, expresivas e técnicas no instrumento ou voz e coñecemento dos diferentes criterios interpretativos.

COÑECEMENTOS PREVIOS RELACIÓN CON OUTRAS DISCIPLINAS

TRANSVERSAIS T1, T2, T3, T6, T15 XERAIS X1, X3, X6, X11, X21, X24 ESPECÍFICAS EP4

3. Obxectivos DESCRICIÓN COMPETENCIAS

RELACIONADAS 1. Desenvolver os recursos de técnica pianística que posibiliten a correcta execución do repertorio, así como a autonomía para a elección e utilización da técnica máis axeitada en función de dito repertorio. TODAS

2. Identificar o proceso evolutivo da escritura pianística e a súa interpretación a través das obras máis representativas do repertorio pianístico TODAS 3. Comprender os aspectos formais e estilísticos do repertorio traballado e saber encadrar os mesmos dentro dun estilo, unha estética e unha corrente artística TODAS

4. Adquirir a categoría intelectual, a sensibilidade artística e a capacidade crítica necesaria para a solución de problemas técnicos e interpretativos que lle permita unha formación permanente no seu futuro profesional TODAS

5. Adquirir a capacitación necesaria que garanta unha especialización posterior nos ámbitos relativos á creación, interpretación, investigación ou docencia. TODAS

4. Contidos TEMAS DESCRITOR SUBTEMAS SESIÓNS

1. Desenvolvemento técnico

1.1. Adestramento da sensibilidade auditiva do son pianístico 1.2. Principios técnicos:

1.2.1. Uso consciente do peso do brazo. 1.2.2. Técnica dixital. Principios de dixitación. 1.2.3. Práctica de exercicios técnicos. 1.2.4. Análise da escritura pianística e elección da técnica de execución

1.3. Uso dos pedais

3

2. Desenvolvemento interpretativo

2.1. Convencións estilísticas das diferentes épocas da historia do piano (tempo, fraseo, articulación, dinámica, agóxica, ornamentación e carácter correctos para unha interpretación rigorosa)

2.2. Contexto das obras obxecto de traballo: época histórica e musical na que se xeraron. Lugar e significación dentro da evolución do estilo compositivo do autor.

3

3. Repertorio

3.1. Traballo cuadrimestral de dúas obras de diferentes estilos ou dunha obra e un estudo dos conceptos técnicos e interpretativos achegados.

3.2. Desenvolvemento da capacidade creativa e da personalidade artística sobre este repertorio. 9

4. Interpretación en público

4.1. Interpretación do repertorio traballado en audición pública. 1

Total de sesións por cuadrimestre 16

Page 5: Conservatorio Superior de Música de Vigo Programación ...csmvigo.com/PD/PD_piano_completa_2017_18_web.pdf · Páxina 1 de 3 Programación Docente Conservatorio Superior de Música

Páxina 2 de 2 Programación Docente

Conservatorio Superior de Música de Vigo

5. Metodoloxía e Planificación Docente TIPO DE ACTIVIDADE E DESCRICIÓN HORAS

PRESENCIAIS HORAS NON

PRESENCIAIS TOTAL HORAS

Clases individuais: traballo pormenorizado e desenvolvemento paralelo e uniforme dos temas 1 a 3 da materia, en clases individuais co apoio do docente. O repertorio para cada cuadrimestre constará obrigatoriamente de dúas obras de diferentes estilos ou dunha obra e un estudo, dun nivel adecuado ao curso.

16 - 16

Práctica individual: adestramento persoal do alumno de todas as ferramentas técnicas e interpretativas achegadas polo docente nas clases. Comprenderá a lectura e a análise en todos os seus parámetros do repertorio a estudar, así como a preparación e posta a punto dos recursos técnicos e interpretativos que se precisen para poder desenvolver as clases con normalidade.

- 163 163

Audición pública: Interpretación en público e de memoria do repertorio sobre o que se desenvolveu o traballo. Será obrigada a presentación de dúas obras de estilos distintos ou dunha obra e un estudo, de dificultade adecuada a cada curso.

1 - 1

Total de horas por cuadrimestre 180

6. Avaliación FERRAMENTAS DE

AVALIACIÓN CRITERIOS DE AVALIACIÓN COMPETENCIAS AVALIADAS PONDERACIÓN

ORDINARIA AVALIACIÓN ORDINARIA (con avaliación contínua)

Traballo persoal 1. Amosar una mellora progresiva dos recursos técnicos, interpretativos e musicais ao longo do

cuatrimestre 2. Amosar compromiso cos obxectivos plantexados polo docente, unha actitude positiva de

traballo e vontade de mellora

TODAS excepto EI10 50%

Audición pública Presentar en público por cuadrimestre dúas obras de diferentes estilos ou un estudo e unha obra, amosando control dos recursos técnicos e musicais na interpretación en público. TODAS 50%

*As faltas de asistencia (3 faltas a clases de Cámara / Conxunto ou 4 faltas no resto das disciplinas) suporán a perda do dereito á avaliación continua. Cando isto aconteza, o profesor/a da disciplina actuará segundo o protocolo aprobado..

AVALIACIÓN ORDINARIA (convocatoria adiantada-Decembro)

Audición pública Presentar en público por cuadrimestre dúas obras de diferentes estilos ou un estudo e unha obra, amosando control dos recursos técnicos e musicais na interpretación en público. TODAS 100%

AVALIACIÓN ALTERNATIVA (para alumnado con perda da avaliación contínua)

Audición pública Presentar en público por cuadrimestre dúas obras de diferentes estilos ou un estudo e unha obra, amosando control dos recursos técnicos e musicais na interpretación en público. TODAS 100%

EXTRAORDINARIA

Audición pública Presentar en público por cuadrimestre dúas obras de diferentes estilos ou un estudo e unha obra, amosando control dos recursos técnicos e musicais na interpretación en público. TODAS 100%

ERASMUS Os/as alumnos/as oficiais que participen en programas de intercambio internacional, deberán aportar unha certificación dos créditos realizados e a cualificación obtida no centro de destino. En caso contrario deberán examinarse dos contidos establecidos para esta materia igual que os restantes alumnos/as oficiais. Si os contidos cursados no centro de destino non se corresponden cos desta programación, o departamento decidirá a forma de avaliar os contidos non realizados ou non superados. Os/as alumnos/as estranxeiros, participantes en programas de intercambio internacional, serán avaliados igual que os alumnos/as oficiais. No caso de non realizar un curso ou semestre completo, recibirán unha avaliación informativa e unha acreditación das horas lectivas realizadas.

7. Alumnado con necesidades educativas especiais DESCRICIÓN CRITERIOS E PAUTAS

No marco do establecido no Real decreto lexislativo 1/2013, do 29 de novembro, polo que se aproba o texto refundido da Lei xeral de dereitos das persoas con discapacidade e da súa inclusión social, deberanse cumprir as disposicións vixentes en materia de promoción da accesibilidade.

Aqueles que estableza a Consellería competente en materia de Educación.

8. Bibliografía, materiais e documentos Bach, J.S. - Preludios e fugas, Par titas, Suites francesas e inglesas Beethoven, L. van - Sonatas e Variacións para piano Chopin, F. - Estudos op. 10 e op. 25, Nocturnos, Preludios Debussy, C. - Preludios, Estudios, Pezas para piano Haydn, J. - Sonatas e Variacións para piano. Mozart, W.A. - Sonatas e Variacións para piano Rachmaninov, S. Estudios, Preludios Scarlatti, D. - Sonatas para tecla

Page 6: Conservatorio Superior de Música de Vigo Programación ...csmvigo.com/PD/PD_piano_completa_2017_18_web.pdf · Páxina 1 de 3 Programación Docente Conservatorio Superior de Música

Páxina 1 de 3 Programación Docente

Conservatorio Superior de Música de Vigo

Programación Docente de Conxunto (Piano) I-II Ensinanzas Superiores de Música Título superior de música (ensinanzas reguladas polo Decreto 163/2015 , do 29 de .outubro) 1. Identificación e contextualización DISCIPLINA Conxunto de Piano I-II ESPECIALIDADE INTERPRETACIÓN ITINERARIO Piano

CARÁCTER B) Obrigatoria TIPO DE CLASES Colectiva

DEPARTAMENTO Piano XEFE/A DO DEPARTAMENTO

Pablo Rodríguez Fernández

CURSOS 1.º curso 2.º curso 3.º curso 4.º curso COORDINADOR/A DA DISCIPLINA

Pablo Rodríguez Fernández

CUADRIMESTRE I II III IV V VI VII VIII Horas de clase semanais 1,5

ETCS/ CUADRIMESTRE - - - - 5 5 - - Observacións

DOCENTES

NOME E APELIDOS MAIL/TEL/WEB TITORÍA Enrique Goberna [email protected] Luns de 19 a 20 Arabel Moráguez [email protected] Pablo Rodríguez [email protected] Xoves de 10 a 11

2. Descritor e competencias Ver lista e descrición de competencias no anexo II do decreto 163/2015 (DOG do 16 de novembro de 2015)/171/2016

DESCRITOR Desenvolvemento de hábitos e técnicas de ensaio na interpretación a dúo no piano. Afondamento na interpretación de conxunto desenvolvendo a capacidade de integración e comprendendo a función propia. Cooperación no establecemento de criterios interpretativos, compenetración e traballo colectivo.

COÑECEMENTOS PREVIOS Os adquiridos nos cursos anteriores da especialidade

RELACIÓN CON OUTRAS DISCIPLINAS

TRANSVERSAIS T1, T3, T6, T7 XERAIS X1, X3, X4, X7, X21, X24 ESPECÍFICAS EI1, EI3, EI4, EI5, EI6, EI7, EI8, EI9, EI10

3. Obxectivos DESCRICIÓN COMPETENCIAS

RELACIONADAS

Formar par te dunha agrupación instrumental (dúo de piano), aprendendo a valorar a música de conxunto como un aspecto fundamental da súa formación musical e instrumental.

TODAS

Coñecer a problemática do instrumento aprendendo a adaptarse ás peculiaridades sonoras do grupo, así como ás diferentes funcións que a obra esixa en cada momento, aplicando en todo momento a audición polifónica, escoitando as diferentes par tes mentres se executa a propia.

Empregar unha ampla e variada gama sonora, así como un fraseo común e axeitado, dacordo coas necesidades estilísticas e interpretativas de cada obra.

Axustar a interpretación dacordo co derivado da contextualización da obra, da súa análise e das audicións comparadas de diferentes grabacións.

Interpretar con corrección e musicalidade axeitada as obras de programa, tanto en canto a execución individual como de conxunto, desenvolvendo un espírito crítico e esixente que lle conduza a unha actitude metódica no estudo e e detallista na interpretación

4. Contidos TEMAS DESCRITOR SUBTEMAS SESIÓNS

1. A unidade sonora Diferentes ataques, colorido sonoro. Articulación, ritmo, agóxica e dinámica. Fraseo. Pedal. 4

2. A sonoridade de conxunto Estudo da sonoridade de conxunto, equilibrio de planos sonoros, fraseo común, xestos anacrúsicos. 4

3. O dúo de piano O reper torio de dúo de piano. Contextualización da/s obra/s. Análise armónico, formal e estilístico da/s obra/s. Audicións comparadas da/s obra/s. 1

4. Lectura a 1ª vista Lectura de obras de menor dificultade, respetando e coidando a interpretación de cada un dos detalles da obra. 1

5. Interpretación en público Interpretación dunha obra de gran forma ou dúas de pequeno formato en audición pública. 6

Total de sesións por cuadrimestre 16

Page 7: Conservatorio Superior de Música de Vigo Programación ...csmvigo.com/PD/PD_piano_completa_2017_18_web.pdf · Páxina 1 de 3 Programación Docente Conservatorio Superior de Música

Páxina 2 de 3 Programación Docente

Conservatorio Superior de Música de Vigo

5. Metodoloxía e Planificación Docente TIPO DE ACTIVIDADE E DESCRICIÓN

HORAS PRESENCIAIS POR CUADRMESTRE

HORAS NON PRESENCIAIS

POR CUADRIMESTRE

TOTAL HORAS POR

CUADRIMESTRE

Actividades introdutorias: lectura a primeira vista de repertorio sinxelo para dúo de piano. Elección da obra a interpretar. 3 - 3

Clases colectivas: traballo pormenorizado e desenvolvemento paralelo e uniforme dos temas 1 a 4 da materia, en clases individuais e co apoio do docente a nivel expositivo. Traballarase un repertorio diferente para cada cuadrimestre e que constará obrigatoriamente dunha obra de gran forma ou dúas obras de pequeño formato do repertorio para dúo de pianos ou piano a catro mans.

19.5 - 19.5

Documentación: procura de documentación de cara a axeitada interpretación da obra: contextualización da obra. Análise formal, armónico e estilístico da obra; audicións comparadas de grandes intérpretes para analizar de xeito crítico as diferentes versións.

- 6 6

Práctica individual: adestramento persoal de cada alumno de todas as ferramentas técnicas e interpretativas achegadas polo docente nas clases. Comprenderá a lectura e a análise en todos os seus parámetros do repertorio a estudar, así como a preparación e posta a punto dos recursos técnicos e interpretativos que se precisen para poder desenvolver as clases con normalidade.

- 104 104

Práctica colectiva: ensaio semanal de ambos integrantes do grupo co fin de acadar unha interpretación de conxunto de calidade. Execución da obra con fidelidade ao texto empregando os recursos técnicos e interpretativos axeitados.

- 16 16

Audición pública: interpretación en público do repertorio sobre o que se desenvolveu o traballo de cada cuadrimestre. Será obrigada a presentaciónpara cada cuadrimestre dunha obra de gran forma ou dúas obras de pequeño formato do repertorio para dúo a catro mans ou a dous pianos.

1,5 - 1,5

Total de horas por cuadrimestre 150

6. Avaliación FERRAMENTAS DE

AVALIACIÓN CRITERIOS DE AVALIACIÓN COMPETENCIAS AVALIADAS PONDERACIÓN

ORDINARIA AVALIACIÓN ORDINARIA (Con avaliación contínua)

Traballo persoal

1. Amosar control da unidade sonora, da sonoridade de conxunto e da interpretación da/s obra/s.

2. Demostrar coñecementos históricos e estilísticos sobre o repertorio cuadrimestral como consecuencia de ter realizado traballo de documentación co fin de coñecer as características da/s obra/s.

TODAS excepto EI10 50%

Audición pública - Interpretar en público cada cuadrimestre unha obra de gran forma ou dúas obras de

pequeño formato do repertorio para dúo a catro mans ou a dous pianos, amosando control técnico e capacidade para integrarse nun conxunto uniformizando criterios interpretativos.

TODAS 50%

*As faltas de asistencia (3 faltas a clases de Cámara / Conxunto ou 4 faltas no resto das disciplinas) suporán a perda do dereito á avaliación continua. Cando isto aconteza, o profesor/a da disciplina actuará segundo o protocolo aprobado.

AVALIACIÓN ORDINARIA (Convocatoria adiantada-Decembro)

Traballo persoal

1. Amosar control da unidade sonora, da sonoridade de conxunto e da interpretación da/s obra/s.

2. Demostrar coñecementos históricos e estilísticos sobre o repertorio cuadrimestral como consecuencia de ter realizado traballo de documentación co fin de coñecer as características da/s obra/s.

TODAS excepto EI10 15%

Audición pública

- Interpretar en público cada cuadrimestre unha obra de gran forma ou dúas obras de pequeño formato do repertorio para dúo a catro mans ou a dous pianos, amosando control técnico e capacidade para integrarse nun conxunto uniformizando criterios interpretativos.

TODAS 85%

AVALIACIÓN ALTERNATIVA (Para alumnado con perda da avaliación contínua)

Traballo persoal

1. Amosar control da unidade sonora, da sonoridade de conxunto e da interpretación da/s obra/s.

2. Demostrar coñecementos históricos e estilísticos sobre o repertorio cuadrimestral como consecuencia de ter realizado traballo de documentación co fin de coñecer as características da/s obra/s.

TODAS excepto EI10 15%

Audición pública - Interpretar en público cada cuadrimestre unha obra de gran forma ou dúas obras de

pequeño formato do repertorio para dúo a catro mans ou a dous pianos, amosando control técnico e capacidade para integrarse nun conxunto uniformizando criterios interpretativos.

TODAS 85%

Page 8: Conservatorio Superior de Música de Vigo Programación ...csmvigo.com/PD/PD_piano_completa_2017_18_web.pdf · Páxina 1 de 3 Programación Docente Conservatorio Superior de Música

Páxina 3 de 3 Programación Docente

Conservatorio Superior de Música de Vigo

EXTRAORDINARIA

Traballo persoal

1. Amosar control da unidade sonora, da sonoridade de conxunto e da interpretación da/s obra/s.

2. Demostrar coñecementos históricos e estilísticos sobre o repertorio cuadrimestral como consecuencia de ter realizado traballo de documentación co fin de coñecer as características da/s obra/s.

TODAS excepto EI10 15%

Audición pública - Interpretar en público cada cuadrimestre unha obra de gran forma ou dúas obras de

pequeño formato do repertorio para dúo a catro mans ou a dous pianos, amosando control técnico e capacidade para integrarse nun conxunto uniformizando criterios interpretativos.

TODAS 85%

ERASMUS

Os/as alumnos/as oficiais que participen en programas de intercambio internacional, deberán aportar unha certificación dos créditos realizados e a cualificación obtida no centro de destino. En caso contrario deberán examinarse dos contidos establecidos para esta materia igual que os restantes alumnos/as oficiais. Si os contidos cursados no centro de destino non se corresponden cos desta programación, o departamento decidirá a forma de avaliar os contidos non realizados ou non superados.

Os/as alumnos/as estranxeiros, participantes en programas de intercambio internacional, serán avaliados igual que os alumnos/as oficiais. No caso de non realizar un curso ou semestre completo, recibirán unha avaliación informativa e unha acreditación das horas lectivas realizadas.

7. Alumnado con necesidades educativas especiais DESCRICIÓN CRITERIOS E PAUTAS

No marco do establecido no Real decreto lexislativo 1/2013, do 29 de novembro, polo que se aproba o texto refundido da Lei xeral de dereitos das persoas con discapacidade e da súa inclusión social, deberanse cumprir as disposicións vixentes en materia de promoción da accesibilidade.

Aqueles que estableza a Consellería competente en materia de Educación.

8. Bibliografía, materiais e documentos Repertorio orientativo:

Bizet, Georges (1838-1875) - Juego de niños Brahms, Johannes (1833-1897) - Valses Op. 39 Dvorak, Antonin (1841-1904) - Danzas eslavas, Op. 46, Op. 72, Leyendas Op. 59 Grieg, Edvard (1843-1907) - Danzas noruegas, Op. 35 Mozart, Wolfgang Amadeus (1756-1791) - Sonata en Do Mayor KV 521 Mozart, Wolfgang Amadeus (1756-1791) - Sonata en Re Mayor KV 381 Mozart, Wolfgang Amadeus (1756-1791) - Sonata en Sib Mayor KV 358 Mozart, Wolfgang Amadeus (1756-1791) - Sonata en Fa Mayor KV 497 Poulenc, Francis (1899-1963) - Sonata (1918) Ravel, Maurice (1875-1937) - Ma mere l'Oye Schubert, Franz (1797-1828) - Fantasía en Fa menor, op. 103 Schubert, Franz (1797-1828) - Lebensstürme, op. 144 Schubert, Franz (1797-1828) - Rondo en La Mayor, op. 107 Schumann, Robert (1810-1856) - Bilder aus Osten, op.66

Page 9: Conservatorio Superior de Música de Vigo Programación ...csmvigo.com/PD/PD_piano_completa_2017_18_web.pdf · Páxina 1 de 3 Programación Docente Conservatorio Superior de Música

Páxina 1 de 2 Programación Docente

Conservatorio Superior de Música de Vigo

Programación Docente de Evolución Estilística da Interpretación e do Repertorio (Piano) Ensinanzas Superiores de Música Título superior de música (ensinanzas reguladas polo Decreto 163/2015, do 29 de outubro) 1. Identificación e contextualización DISCIPLINA EVOLUCIÓN ESTILÍSTICA DA INTERPRETACIÓN E DO REPERTORIO

ESPECIALIDADE INTERPRETACIÓN ITINERARIO Piano

CARÁCTER B) Obrigatoria TIPO DE CLASES Colectiva

DEPARTAMENTO Piano XEFE/A DO DEPARTAMENTO Pablo Rodríguez Fernández

CURSOS 1.º curso 2.º curso 3.º curso 4.º curso COORDINADOR/A DA DISCIPLINA Patricia Rejas Suárez

CUADRIMESTRE I II III IV V VI VII VIII Horas de clase semanais 1

ETCS/ CUADRIMESTRE - - - - - - 3 - Observacións

DOCENTES NOME E APELIDOS MAIL/TEL/WEB TITORÍA Patricia Rejas Suárez [email protected] Xoves de 10 a 11

2. Descritor e competencias Ver lista e descrición de competencias no anexo II do decreto 163/2015 (DOG do 16 de novembro de 2015)/171/2016

DESCRITOR Aprendizaxe e práctica dos diversos elementos que forman os criterios interpretativos das diferentes épocas, estilos e autores/as, atendendo tanto a aspectos técnicos do instrumento como compositivos ou estéticos en relación co repertorio pianístico.

COÑECEMENTOS PREVIOS Os adquiridos nas materias dos cursos anteriores

RELACIÓN CON OUTRAS DISCIPLINAS

TRANSVERSAIS T2, T4, T8, T12

XERAIS X3, X10, X12, X14, X15, X17, X25

ESPECÍFICAS EI1, EI4, EI6

3. Obxectivos DESCRICIÓN COMPETENCIAS

RELACIONADAS

1. Identificar o proceso evolutivo da escritura pianística e a a súa interpretación a través das obras máis representativas escritas para piano

TODAS

2. Comprender os aspectos formais e estilísticos do reper torio traballado, e saber encadrar os mesmos dentro dun estilo, unha estética ou unha corrente ar tística. 3. Adquirir a categoría intelectual, a sensibilidade ar tística e a capacidade crítica necesaria para a solución de problemas técnicos e interpretativos que lle permita unha formación permanente no seu futuro profesional. 4. Adquirir a capacitación necesaria que garanta unha especialización posterior nos ámbitos relativos á creación, interpretación, investigación ou docencia.

4. Contidos TEMAS DESCRITOR SUBTEMAS SESIÓNS

1. Inicio da literatura para teclado 1.1. Características das primeiras pezas. 1.2. Linguaxe empregada

1

2. A literatura na época barroca

2.1. Características da linguaxe empregada 2.2. Principais formas musicais 2.3. A ornamentación na época barroca 2.4. Principais autores.

3

3. A literatura na época preclásica

3.1. Características da linguaxe empregada 3.2. Principais formas musicais 3.3. A ornamentación na época preclásica 3.4. Principais autores

3

4. A literatura na época clásica

4.1. Características da linguaxe empregada 4.2. Principais formas musicais 4.3. A ornamentación na época clásica 4.4. Principais autores

3

5. A literatura na época romántica 5.1. Características da linguaxe empregada 3

Page 10: Conservatorio Superior de Música de Vigo Programación ...csmvigo.com/PD/PD_piano_completa_2017_18_web.pdf · Páxina 1 de 3 Programación Docente Conservatorio Superior de Música

Páxina 2 de 2 Programación Docente

Conservatorio Superior de Música de Vigo

5.2. Principais formas musicais 5.3. A ornamentación na época romántica 5.4. Principais autores

6. Audicións e traballo académico Audicións das obras máis representativas de cada época e exposición dun traballo asignado polo profesor 3 Total de sesións por cuadrimestre 16

5. Metodoloxía e Planificación Docente TIPO DE ACTIVIDADE E DESCRICIÓN HORAS

PRESENCIAIS HORAS NON

PRESENCIAIS TOTAL HORAS

Actividades introdutorias: realizarase unha charla introdutoria sobre a orixe dos instrumentos de teclado 1 - 1

Exposición maxistral: a profesora, mediante exposición maxistral, achegará os contidos desta materia 10 20 30

Exposición práctico-teórica: utilizaranse, como complemento á exposición maxistral, audicións, vídeos e lecturas sobre a literatura para instrumentos de tecla en estudo 2 16 18

Lectura guiada e comentario de fontes: a profesora orientará ao alumnos sobre os recursos a utilizar no afondamento do estudo dos temas a tratar. As conclusións serán comentadas en clase 1 20 21

Busca de información: para a realización do traballo obrigatorio da materia, o alumno deberá investigar e recompilar datos sobre o tema a tratar - 18 18

Exposición e debate de traballos: o traballo será exposto en público e comentado na clase. 2 - 2

Total de horas por cuadrimestre 90

6. Avaliación FERRAMENTAS DE

AVALIACIÓN CRITERIOS DE AVALIACIÓN COMPETENCIAS AVALIADAS PONDERACIÓN

ORDINARIA AVALIACIÓN ORDINARIA (Con avaliación contínua)

Traballo persoal Valorarase a asistencia a clase, as achegas e o traballo individual de cada alumno TODAS 30%

Exame escrito Valoraránse os coñecementos do alumno TODAS 40%

Traballo académico Valoraránse os coñecementos do alumno tras a investigación realizada, as fontes utilizadas, a exposición do traballo, o rematado final,… TODAS 30%

*As faltas de asistencia (3 faltas a clases de Cámara / Conxunto ou 4 faltas no resto das disciplinas) suporán a perda do dereito á avaliación continua. Cando isto aconteza, o profesor/a da disciplina actuará segundo o protocolo aprobado..

AVALIACIÓN ORDINARIA (Convocatoria adiantada-Decembro) Exame escrito Valoraránse os coñecementos do alumno TODAS 100%

AVALIACIÓN ALTERNATIVA (Para alumnado con perda da avaliación contínua) Exame escrito Valoraránse os coñecementos do alumno TODAS 100%

EXTRAORDINARIA Exame escrito Valoraránse os coñecementos do alumno TODAS 100%

ERASMUS Os/as alumnos/as oficiais que participen en programas de intercambio internacional, deberán aportar unha certificación dos créditos realizados e a cualificación obtida no centro de destino. En caso contrario deberán examinarse dos contidos establecidos para esta materia igual que os restantes alumnos/as oficiais. Si os contidos cursados no centro de destino non se corresponden cos desta programación, o departamento decidirá a forma de avaliar os contidos non realizados ou non superados. Os/as alumnos/as estranxeiros, participantes en programas de intercambio internacional, serán avaliados igual que os alumnos/as oficiais. No caso de non realizar un curso ou semestre completo, recibirán unha avaliación informativa e unha acreditación das horas lectivas realizadas.

7. Alumnado con necesidades educativas especiais DESCRICIÓN CRITERIOS E PAUTAS

No marco do establecido no Real decreto lexislativo 1/2013, do 29 de novembro, polo que se aproba o texto refundido da Lei xeral de dereitos das persoas con discapacidade e da súa inclusión social, deberanse cumprir as disposicións vixentes en materia de promoción da accesibilidade.

Aqueles que estableza a Consellería competente en materia de Educación.

8. Bibliografía, materiais e documentos Ferguson, Howard -.La interpretación de los instrumentos de teclado Desde el siglo XIV al XIX, Alianza música (AM) Pajares, Roberto L. - Historia de la música en 6 bloques con CD-ROM. Bloque 3. Difusión y notación, Visión Libros, Editorial Pajares, Roberto L. - Historia de la música en 6 bloques con CD-ROM. Bloque 4, Dinámica Y Timbre, Los Instrumentos. Visión Libros, Editorial Chiantore, Luca - Historia de la técnica pianística, Ed. Alianza Música SADIE, STANLEY - GUÍA AKAL DE LA MÚSICA. OBRA COMPLETA, Ed. Akal

Page 11: Conservatorio Superior de Música de Vigo Programación ...csmvigo.com/PD/PD_piano_completa_2017_18_web.pdf · Páxina 1 de 3 Programación Docente Conservatorio Superior de Música

Páxina 1 de 3 Programación Docente

Conservatorio Superior de Música de Vigo

Programación Docente de Historia dos Instrumentos (Piano) Ensinanzas Superiores de Música Título superior de música (ensinanzas reguladas polo Decreto 163/2015, do 29 de outubro) 1. Identificación e contextualización DISCIPLINA

ESPECIALIDADE INTERPRETACIÓN ITINERARIO Piano

CARÁCTER B) Obrigatoria TIPO DE CLASES Colectivas

DEPARTAMENTO Piano XEFE/A DO DEPARTAMENTO

Pablo Rodríguez Fernández

CURSOS 1.º curso 2.º curso 3.º curso 4.º curso COORDINADOR/A DA DISCIPLINA

Patricia Rejas Suárez

CUADRIMESTRE I II III IV V VI VII VIII Horas de clase semanais 1

ETCS/ CUADRIMESTRE - - - - - 3 - - Observacións

DOCENTES NOME E APELIDOS MAIL/TEL/WEB TITORÍA Patricia Rejas Suárez [email protected] Xoves de 10 a 11

2. Descritor e competencias Ver lista e descrición de competencias no anexo II do decreto 163/2015 (DOG do 16 de novembro de 2015)/171/2016

DESCRITOR Estudo da orixe e evolución dos instrumentos de tecla. Clasificación e características dos instrumentos de tecla segundo o medio de produción do son. Coñecemento da historia do pianoforte e os diferentes principios mecánicos. Síntese da evolución construtiva ata os pianos actuais.

COÑECEMENTOS PREVIOS Os adquiridos nas materias dos cursos anteriores RELACIÓN CON OUTRAS DISCIPLINAS

TRANSVERSAIS T1, T2, T4, T7, T8, T9, T15, T16, T17 XERAIS X9, X11, X14, X15, X20, X25 ESPECÍFICAS EI2, EI4, EI6

3. Obxectivos DESCRICIÓN COMPETENCIAS

RELACIONADAS 1. Recoñecer as características mecánicas dos diferentes instrumentos de teclado anteriores ao piano. T2, X20, EI4

2. Recoñecer as súas características sonoras T (2, 4), X20, EI4

3. Relación entre as características técnicas dos diferentes teclados e a pulsación e dixitación nesta época T2, X(9, 20)

4. Coñecer os principais construtores de cada época e as súas peculiaridades. T (2, 15), X11, EI (4, 5)

5. Adquirir a capacitación necesaria que garanta unha especialización posterior nos ámbitos relativos á creación, interpretación, investigación ou docencia X20, EI4

4. Contidos TEMAS DESCRITOR SUBTEMAS SESIÓNS

1. Os instrumentos de tecla

Grupos específicos de instrumentos de tecla e as súas características: 1.1. Instrumentos de teclado cuxo son é producido polo aire 1.2. Instrumentos de teclado cuxo son é producido por corda picada 1.3. Instrumentos de teclado cuxo son é producido por corda percutida

2

2. O Órgano

2.1. Tipos 2.2. Construción. 2.3. Rexistros 2.4. O Órgano ibérico

3

3. O Cravo 3.1. Tipos 3.2. Construcción 3.3. Constructores

3

4. O Virxinal e a Espineta 4.1. Tipos 4.2. Construcción 4.3. Constructores

2

5. O Clavicordio 5.1. Tipos 5.2. Construcción 5.3. Constructores

3

6. Audicións Audicións comparadas dos diferentes instrumentos e exposición dun traballo asignado polo profesor 3

Total de sesións por cuadrimestre 16

Page 12: Conservatorio Superior de Música de Vigo Programación ...csmvigo.com/PD/PD_piano_completa_2017_18_web.pdf · Páxina 1 de 3 Programación Docente Conservatorio Superior de Música

Páxina 2 de 3 Programación Docente

Conservatorio Superior de Música de Vigo

5. Metodoloxía e Planificación Docente TIPO DE ACTIVIDADE E DESCRICIÓN HORAS

PRESENCIAIS HORAS NON

PRESENCIAIS TOTAL HORAS

Actividades introdutorias: realizarase unha charla introdutoria sobre a orixe dos instrumentos de teclado 1 - 1

Exposición maxistral: a profesora, mediante exposición maxistral, achegará os contidos desta materia 10 20 30

Exposición práctico-teórica: utilizaranse, como complemento á exposición maxistral, audicións, vídeos e lecturas sobre os instrumentos de tecla en estudo 2 16 18

Lectura guiada e comentario de fontes: a profesora orientará ao alumnos sobre os recursos a utilizar no afondamento do estudo dos temas a tratar. As conclusións serán comentadas en clase 1 20 21

Busca de información: para a realización do traballo obrigatorio da materia, o alumno deberá investigar e recompilar datos sobre o tema a tratar - 18 18

Exposición e debate de traballos: o traballo será exposto en público e comentado na clase. 2 - 2

Total de horas por cuadrimestre 90

6. Avaliación FERRAMENTAS DE

AVALIACIÓN CRITERIOS DE AVALIACIÓN COMPETENCIAS AVALIADAS PONDERACIÓN

ORDINARIA AVALIACIÓN ORDINARIA (Con avaliación contínua)

Traballo persoal Valorarase a asistencia a clase, as achegas e o traballo individual de cada alumno TODAS 30%

Exame escrito Valoraránse os coñecementos do alumno TODAS 40%

Traballo académico Valoraránse os coñecementos do alumno tras a investigación realizada, as fontes utilizadas, a exposición do traballo, o rematado final,… TODAS 30%

*As faltas de asistencia (3 faltas a clases de Cámara / Conxunto ou 4 faltas no resto das disciplinas) suporán a perda do dereito á avaliación continua. Cando isto aconteza, o profesor/a da disciplina actuará segundo o protocolo aprobado..

AVALIACIÓN ORDINARIA (Convocatoria adiantada-Decembro)

Exame escrito Valoraránse os coñecementos do alumno TODAS 100%

AVALIACIÓN ALTERNATIVA (Para alumnado con perda da avaliación contínua)

Exame escrito Valoraránse os coñecementos do alumno TODAS 100%

EXTRAORDINARIA

Exame escrito Valoraránse os coñecementos do alumno TODAS 100%

ERASMUS

Os/as alumnos/as oficiais que participen en programas de intercambio internacional, deberán aportar unha certificación dos créditos realizados e a cualificación obtida no centro de destino. En caso contrario deberán examinarse dos contidos establecidos para esta materia igual que os restantes alumnos/as oficiais. Si os contidos cursados no centro de destino non se corresponden cos desta programación, o departamento decidirá a forma de avaliar os contidos non realizados ou non superados.

Os/as alumnos/as estranxeiros, participantes en programas de intercambio internacional, serán avaliados igual que os alumnos/as oficiais. No caso de non realizar un curso ou semestre completo, recibirán unha avaliación informativa e unha acreditación das horas lectivas realizadas.

7. Alumnado con necesidades educativas especiais DESCRICIÓN CRITERIOS E PAUTAS

No marco do establecido no Real decreto lexislativo 1/2013, do 29 de novembro, polo que se aproba o texto refundido da Lei xeral de dereitos das persoas con discapacidade e da súa inclusión social, deberanse cumprir as disposicións vixentes en materia de promoción da accesibilidade.

Aqueles que estableza a Consellería competente en materia de Educación.

Page 13: Conservatorio Superior de Música de Vigo Programación ...csmvigo.com/PD/PD_piano_completa_2017_18_web.pdf · Páxina 1 de 3 Programación Docente Conservatorio Superior de Música

Páxina 3 de 3 Programación Docente

Conservatorio Superior de Música de Vigo

8. Bibliografía, materiais e documentos

Referencias básicas:

ATLAS, Allan W., La música del Renacimiento: la música en la Europa occidental, 1400-1600, Ediciones Akal, S.A., 2002

BAILS, BENITO, Lecciones de clave y principios de harmonía, Editado por D. Joachin Ibarra, Impresor de Cámara de S.M., Madrid 1775

BOALCH, Donald H., Makers of the harpsichord and clavichord, 1440-1840, Clarendon Press (Oxford), 1974

NEUPERT, Hanns, The Clavichord, Bärenreiter-Verlag Kassel, Bamberg 1965. o RANDEL, Don, Diccionario Har vard de música, Alianza Editorial, Madrid 1997

REJAS, Patricia, Organología específica del piano. Desarrollo del for tepiano, el clave y el clavicordio hasta comienzos del siglo XIX, Bubok Publishing S.L., 2012.

SADIE, Stanley, The new Grove Dictionary of Music & Musicians, MacMillan Publishers Limited, London 1980.

SOLER, Antonio, Llave de la Modulación, Madrid, 1762. Edición facsímil, Broude Brothers, New York, 1967

VIRDUNG, Sebastian, Musica getutscht, Basilea, 1511.

Referencias complementarias:

BORDAS, Cristina- MARIJUÁN, Rafael, “El taller de un “Clavicordiero” del siglo XVIII”, en MORALES, Luisa, Domenico Scarlatti en España, Asociación Cultural Leal, Almería, 2009

BORDAS IBÁÑEZ, CRISTINA, “Tradición e innovación en los instrumentos musicales”, en BOYD, Malcolm y CARRERAS, Juan José, La Música en España en el siglo XVIII, Cambridge U.P. Madrid, 2000

BORDAS IBÁÑEZ, Cristina, “El clave anónimo del obradoiro de Lugo”, en MORALES, Luisa, “Constructores españoles de claves y clavicordios (1470-1832)”, Claves y pianos españoles: Interpretación y repertorio hasta 1830, Instituto de Estudios Almerienses, Escobar Impresiones, El Ejido (Almería), 2003

BORDAS IBÁÑEZ, Cristina, “Dos constructores de pianos en Madrid: Francisco Flórez y Francisco Fernández”, RM, 1990, nº 1

CALAHORRA, Pedro, “Los címbalos, clavicordios y claviórganos de los ar esanos moros zaragozanos de los siglos XV y XVI”, en MORALES, Luisa, “Constructores españoles de claves y clavicordios (1470-1832)”, Claves y pianos españoles: Interpretación y repertorio hasta 1830, Instituto de Estudios Almerienses, Escobar Impresiones, El Ejido (Almería), 2003

GRANZIERA, Ferdinando, “El clave de Andrés Fernández Santos: una restauración problemática”, en MORALES, Luisa, “Constructores españoles de claves y clavicordios (1470-1832)”, Claves y pianos españoles: Interpretación y reper torio hasta1830, Instituto de Estudios Almerienses, Escobar Impresiones, El Ejido (Almería), 2003

KENYON DE PASCUAL, Beryl, “Diego Fernández, Harpsicord Maker to the Spanish Royal Family from 1722 to 1755m and his Nephew Julián Fernández”, Galpin Society Journal, 38 (1985).

KENYON DE PASCUAL, Beryl, “Francisco Pérez Mirabal’s Harpsichords and the Early Spanish Piano”, Early Music, 15 (1987)

KENYON DE PASCUAL, Beryl, “Two Features of Early Spanish Keyboard Instruments”, Galpin Society Journal, 44 (1991)

KENYON DE PASCUAL, Beryl, “Diego Fernández Caparrós y sus instrumentos”, en MORALES, Luisa, “Constructores españoles de claves y clavicordios (1470-1832)”, Claves y pianos españoles: Interpretación y reper torio hasta 1830, Instituto de Estudios Almerienses, Escobar Impresiones, El Ejido (Almería), 2003.

KOTTICK, Edward L., A History of the Harpsichord, Indiana University Press, 2003.

MORALES, Luisa, “Constructores españoles de claves y clavicordios (1470-1832)”, Claves y pianos españoles: Interpretación y reper torio hasta 1830, Instituto de Estudios Almerienses, Escobar Impresiones, El Ejido (Almería), 2003. o NASSARRE, Pablo, Escuela Música según la práctica moderna, Zaragoza, 1723, T. I y II (1ª Edición).

Page 14: Conservatorio Superior de Música de Vigo Programación ...csmvigo.com/PD/PD_piano_completa_2017_18_web.pdf · Páxina 1 de 3 Programación Docente Conservatorio Superior de Música

Páxina 1 de 3 Programación Docente

Conservatorio Superior de Música de Vigo

Programación Docente de Organoloxía Específica (Piano) I-II Ensinanzas Superiores de Música Título superior de música (ensinanzas reguladas polo Decreto 163/2015, do 29 de outubro) 1. Identificación e contextualización DISCIPLINA Organoloxía Específica (Piano) I-II ESPECIALIDADE INTERPRETACIÓN ITINERARIO Piano

CARÁCTER B) Obrigatoria TIPO DE CLASES Colectiva

DEPARTAMENTO Piano XEFE/A DO DEPARTAMENTO

Pablo Rodríguez Fernández

CURSOS 1.º curso 2.º curso 3.º curso 4.º curso COORDINADOR/A DA DISCIPLINA

Patricia Rejas Suárez

CUADRIMESTRE I II III IV V VI VII VIII Horas de clase semanais 1

ETCS/ CUADRIMESTRE 3 3 - - - - - - Observacións

DOCENTES NOME E APELIDOS MAIL/TEL/WEB TITORÍA Patricia Rejas Suárez [email protected] Xoves de 11 a 12

2. Descritor e competencias Ver lista e descrición de competencias no anexo II do decreto 163/2015 (DOG do 16 de novembro de 2015)/171/2016

DESCRITOR Coñecemento básico da construción, mantemento, comportamento acústico e características do instrumento. Apreciación e valoración da influencia das características organolóxicas dos instrumentos históricos na escritura e estilos musicais do repertorio do instrumento.

COÑECEMENTOS PREVIOS Non se requiren coñecementos previos a maiores dos avaliados na proba de acceso RELACIÓN CON OUTRAS DISCIPLINAS

TRANSVERSAIS T2, T4, T8, T9, T16 XERAIS X5, X8, X9, X14, X20 ESPECÍFICAS EI4

3. Obxectivos DESCRICIÓN COMPETENCIAS

RELACIONADAS

1. Recoñecer as características dos diferentes pianos históricos: • Cuadrimestre I: ata mediados do século XIX • Cuadrimestre II: dende mediados do século XIX ata o século XX

T2, X(8, 20), EI4

2. Recoñecer as súas características sonoras T(2, 4), X(8, 20), EI4

3. Relación entre as características técnicas dos diferentes teclados e a pulsación e dixitación nesta época T2, X(9, 20)

4. Coñecer os principais construtores de cada época e as súas peculiaridades T2, EI4

4. Contidos TEMAS DESCRITOR SUBTEMAS SESIÓNS

Primeiro Cuadrimestre

1. Os primeiros for tepianos .

1.1. O piano de Cristofori, características mecánicas e sonoras 1.2. O dulcemel e a sua relación co piano 1.3. O piano de Silbermann

2

2. O piano vienés ata 1800 2.1. O piano de Stein, características mecánicas e sonoras 2.2. O piano de Walter, características mecánicas e sonoras 2.3. Diferenzas sonoras e de pulsación entre os dous instrumentos

3

3. O piano inglés ata 1800 3.1. O primeiro piano inglés e a súa concepción 3.2. Os pianos Broadwood, características mecánicas e sonoras 3.3. Comparación entre os pianos vieneses e os ingleses.

3

4. A técnica dos primeiros for tepianistas

4.1. A técnica de Mozart 4.2. A técnica de Haydn

2

5. Tratados e métodos ata Clementi 5.1. Ricci e Lohlein 5.2. Türk 5.3. Dussek e Pleyel

3

Page 15: Conservatorio Superior de Música de Vigo Programación ...csmvigo.com/PD/PD_piano_completa_2017_18_web.pdf · Páxina 1 de 3 Programación Docente Conservatorio Superior de Música

Páxina 2 de 3 Programación Docente

Conservatorio Superior de Música de Vigo

6. Audicións e traballo académico

Audicións comparadas dos diferentes instrumentos e exposición dun traballo asignado polo profesor 3

Segundo Cuadrimestre 1. Características mecánicas e sonoras dos pianos da primeira metade do século XIX en Europa

.

1.1. O piano francés 1.2. O piano inglés 1.3. O piano vienés

2

2. Principais tratadistas da primeira metade do século XIX:

2.1. Clementi 2.2. Beethoven 2.3. Outros tratados

3

3. Características mecánicas e sonoras dos pianos da segunda metade do século XIX en Europa

3.1. O piano francés 3.2.O piano inglés

3

4. Desenvolvemento do piano no século XX. Principais construtores europeos.

4.1. Principais construtores 4.2. Características propias de cada marca

2

5. O piano no século XX. Principais construtores fóra de Europa

5.1. Principais construtores 5.2. Características significativas de cada marca 5.3. Diferenzas entre unhas marcas e outras

3

6. Auducións e traballo académico Audicións comparadas dos diferentes instrumentos e Exposición dun traballo asignado polo profesor

3

Total de sesións por cuadrimestre 16

5. Metodoloxía e Planificación Docente TIPO DE ACTIVIDADE E DESCRICIÓN HORAS

PRESENCIAIS HORAS NON

PRESENCIAIS TOTAL HORAS

Actividades introdutorias: realizarase unha charla introdutoria sobre a orixe dos instrumentos de teclado 1 - 1

Exposición maxistral: a profesora, mediante exposición maxistral, achegará os contidos desta materia 10 20 30

Exposición práctico-teórica: utilizaranse, como complemento á exposición maxistral audicións, vídeos e lecturas sobre todo o relativo aos contidos da materia 2 16 18

Lectura guiada e comentario de fontes: a profesora orientará ao alumnos sobre os recursos a utilizar no afondamento do estudo dos temas a tratar. As conclusións serán comentadas en clase 1 20 21

Busca de información: para a realización do traballo obrigatorio da materia, o alumno deberá investigar e recompilar datos sobre o tema a tratar - 18 18

Exposición e debate de traballos: o traballo será exposto en público e comentado na clase. 2 - 2

Total de horas por cuadrimestre 90

6. Avaliación FERRAMENTAS DE

AVALIACIÓN CRITERIOS DE AVALIACIÓN COMPETENCIAS AVALIADAS PONDERACIÓN

ORDINARIA AVALIACIÓN ORDINARIA (con avaliación contínua)

Traballo persoal Valorarase a asistencia a clase, as achegas e o traballo individual de cada alumno TODAS 30%

Exame escrito Valoraránse os coñecementos do alumno TODAS 40%

Traballo académico Valoraránse os coñecementos do alumno tras a investigación realizada, as fontes utilizadas, a exposición do traballo, o rematado final,… TODAS 30%

*As faltas de asistencia (3 faltas a clases de Cámara / Conxunto ou 4 faltas no resto das disciplinas) suporán a perda do dereito á avaliación continua. Cando isto aconteza, o profesor/a da disciplina actuará segundo o protocolo aprobado..

Page 16: Conservatorio Superior de Música de Vigo Programación ...csmvigo.com/PD/PD_piano_completa_2017_18_web.pdf · Páxina 1 de 3 Programación Docente Conservatorio Superior de Música

Páxina 3 de 3 Programación Docente

Conservatorio Superior de Música de Vigo

AVALIACIÓN ORDINARIA (convocatoria adiantada-Decembro)

Exame escrito Valoraránse os coñecementos do alumno TODAS 100%

AVALIACIÓN ALTERNATIVA (para alumnado con perda da avaliación contínua) Exame escrito Valoraránse os coñecementos do alumno TODAS 100%

EXTRAORDINARIA Exame escrito Valoraránse os coñecementos do alumno TODAS 100%

ERASMUS Os/as alumnos/as oficiais que participen en programas de intercambio internacional, deberán aportar unha certificación dos créditos realizados e a cualificación obtida no centro de destino. En caso contrario deberán examinarse dos contidos establecidos para esta materia igual que os restantes alumnos/as oficiais. Si os contidos cursados no centro de destino non se corresponden cos desta programación, o departamento decidirá a forma de avaliar os contidos non realizados ou non superados. Os/as alumnos/as estranxeiros, participantes en programas de intercambio internacional, serán avaliados igual que os alumnos/as oficiais. No caso de non realizar un curso ou semestre completo, recibirán unha avaliación informativa e unha acreditación das horas lectivas realizadas.

7. Alumnado con necesidades educativas especiais DESCRICIÓN CRITERIOS E PAUTAS

No marco do establecido no Real decreto lexislativo 1/2013, do 29 de novembro, polo que se aproba o texto refundido da Lei xeral de dereitos das persoas con discapacidade e da súa inclusión social, deberanse cumprir as disposicións vixentes en materia de promoción da accesibilidade.

Aqueles que estableza a Consellería competente en materia de Educación.

8. Bibliografía, materiais e documentos

Referencias básicas:

Chiantore, Luca - “Historia de la técnica pianística” (Ed. Alianza Música)

Colt, C.F. - “The Early Piano” (Ltd London, 1981)

Dolge, Alfred - “Pianos and their Makers” (Dover Publications, New York 1972)

Türk, Daniel Gottlob - “Klavierschule oder Anweisung zum Klavierspielen für Lehrer und Lernende mit kritischen Anmerkungen” (Bärenreiter Verlag, Kassel, 1962)

Levaillant, Denis - “El Piano” (Editorial Labor, S.A., Barcelona 1990)

Lopez Alonso, Mª de los Ángeles - “Historia del Piano y de la Interpretación Pianística” ( Mª de los Ángeles López Alonso, 1998).

Rattalino, Piero - “Historia del Piano”(Ed. Labor, Barcelona 1988)

Rejas, Patricia - “Organología específica del piano. Desarrollo del for tepiano, el clave y el clavicordio hasta comienzos del siglo XIX”, Bubok Publishing S.L., 2012

Siepmann, Jeremy - “El Piano” (Ed. Acento Editorial, Madrid 1996)

White, William B. - “Theory and Practice of Piano Construcion (Dover Publications, New York 1975)

L. Dussek- I. Pleyel, “Méthode pour le pianofor te” (Studio per Edizione Scelte, basado en el tratado original de París 1797, Firenze 1992)

Muzio Clementi, “Gradus ad Parnassum”(Belwin Mills Publishing Corp., New York 1897)

Muzio Clementi, “Metodo completo pel Piano-forte” (Arnaldo Forni Editore, sobre la primera edición italiana, Italia 2000)

Johann Baptist Cramer, “21 Etüden für Klavier nach dem Handexemplar L. V. Beethoven aus dem Besitz A. Schindler” (Universal Edition, Viena 1974)

Diccionario Harvard de música (Alianza Diccionarios, Madrid 1997)

The new Grove Dictionary of Music & Musicians, MacMillan Publishers Limited, London 1988

Referencias complementarias:

“A Performer´s Comparative Study of Touchweight, Key-Dip, Keyboard Design and Repetition in Early Grand Pianos, c. 1770 to 1850” de Kenneth Mobbs (Galpin Society Journal, Vol. 54).

Luisa Morales, “Claves y pianos españoles: Interpretación y reper torio hasta 1830” (Ed. Leal, Almería 2003)

Discografía seleccionada por el profesor

Page 17: Conservatorio Superior de Música de Vigo Programación ...csmvigo.com/PD/PD_piano_completa_2017_18_web.pdf · Páxina 1 de 3 Programación Docente Conservatorio Superior de Música

Páxina 1 de 2 Programación Docente

Conservatorio Superior de Música de Vigo

Guía Docente de Pedagoxía e Didáctica Instrumental (Piano) Ensinanzas Superiores de Música Título superior de música (ensinanzas reguladas polo Decreto 163/2015, do 29 de .outubro) 1. Identificación e contextualización DISCIPLINA Pedagoxía e Didáctica Instrumental (Piano) ESPECIALIDADE INTERPRETACIÓN ITINERARIO Piano

CARÁCTER B) Obrigatoria TIPO DE CLASES Colectiva

DEPARTAMENTO Piano XEFE/A DO DEPARTAMENTO

Pablo Rodríguez Fernández

CURSOS 1.º curso 2.º curso 3.º curso 4.º curso COORDINADOR/A DA DISCIPLINA

Enrique Goberna Fernández

CUADRIMESTRE I II III IV V VI VII VIII Horas de clase semanais 1

ETCS/ CUADRIMESTRE - - - - - - 3 - Observacións

DOCENTES NOME E APELIDOS MAIL/TEL/WEB TITORÍA Enrique Goberna Fernández [email protected] Luns de 19 a 20

2. Descritor e competencias Ver lista e descrición de competencias no anexo II do decreto 163/2015 (DOG do 16 de novembro de 2015)/171/2016

DESCRITOR Preparación para a práctica docente. Desenvolvemento da capacidade de transmisión dos coñecementos adquiridos. Estudo das estratexias e recursos didácticos necesarios para a docencia

COÑECEMENTOS PREVIOS Os adquiridos nas materias dos cursos anteriores RELACIÓN CON OUTRAS DISCIPLINAS

TRANSVERSAIS T1, T2, T3, T4, T8, T15 XERAIS X5, X10, X19, X24, X25, X26 ESPECÍFICAS EI6

3. Obxectivos DESCRICIÓN COMPETENCIAS

RELACIONADAS

1. Obter a formación teórica, práctica e metodolóxica que permita desenvolver diferentes recursos nos futuros profesionais da ensinanza. TODAS

2. Desenvolvemento da transmisión dos recursos da técnica pianística que posibiliten a correcta execución do reper torio TODAS 3. Desenvolvemento da transmisión dos aspectos formais, estilísticos e a capacidade crítica necesaria para a solución dos problemas interpretativos TODA

4. Contidos TEMAS DESCRITOR SUBTEMAS SESIÓNS

1. A Didáctica Pedagoxía didáctica 5 2. Teorías educativas Modelos didácticos, evolución dos sistemas metodolóxicos, principios metodolóxicos 6 3. Avaliación Clases de avaliación, criterios, información e comparación de diferentes interpretacións 5

Total de sesións por cuadrimestre 16

5. Metodoloxía e Planificación Docente TIPO DE ACTIVIDADE E DESCRICIÓN HORAS

PRESENCIAIS HORAS NON

PRESENCIAIS TOTAL HORAS

Actividades introdutorias: presentación de diferentes opción teórico-prácticas para o desenvolvemento dos obxectivos 3 - 3 Participación individual: participación activa do alumno. Exposición de criterios propios debidamente argumentados 6 - 6 Participación colectiva: debate pedagóxico con actitude de consenso 6 - 6 Traballo persoal: traballo de investigación. Aplicación dos coñecementos adquiridos á realización dun traballo sobre unha temática escollida polo profesor - 72 72

Titorías: seguimento dos traballos individuais - 2 2 Exposición de traballos: exposición e argumentación de traballos propostos polo profesor 1 - 1

Total de horas por cuadrimestre 90

6. Avaliación FERRAMENTAS DE

AVALIACIÓN CRITERIOS DE AVALIACIÓN COMPETENCIAS AVALIADAS PONDERACIÓN

ORDINARIA AVALIACIÓN ORDINARIA (con avaliación contínua)

Page 18: Conservatorio Superior de Música de Vigo Programación ...csmvigo.com/PD/PD_piano_completa_2017_18_web.pdf · Páxina 1 de 3 Programación Docente Conservatorio Superior de Música

Páxina 2 de 2 Programación Docente

Conservatorio Superior de Música de Vigo

Seguimento contínuo Participar nas sesións pedagóxicas en formación progresiva TODAS 50% Traballo persoal Expoñer de traballos sobre recursos pedagóxicos, técnicos, interpretativos e musicais TODAS 50% *As faltas de asistencia (3 faltas a clases de Cámara / Conxunto ou 4 faltas no resto das disciplinas) suporán a perda do dereito á avaliación continua. Cando isto aconteza, o profesor/a da disciplina actuará segundo o protocolo aprobado..

AVALIACIÓN ORDINARIA (convocatoria adiantada-Decembro) Traballo persoal Expoñer de traballos sobre recursos pedagóxicos, técnicos, interpretativos e musicais TODAS 100%

AVALIACIÓN ALTERNATIVA (para alumnado con perda da avaliación contínua) Traballo persoal Expoñer de traballos sobre recursos pedagóxicos, técnicos, interpretativos e musicais TODAS 100%

EXTRAORDINARIA Traballo persoal Expoñer de traballos sobre recursos pedagóxicos, técnicos, interpretativos e musicais TODAS 100%

ERASMUS Os/as alumnos/as oficiais que participen en programas de intercambio internacional, deberán aportar unha certificación dos créditos realizados e a cualificación obtida no centro de destino. En caso contrario deberán examinarse dos contidos establecidos para esta materia igual que os restantes alumnos/as oficiais. Si os contidos cursados no centro de destino non se corresponden cos desta programación, o departamento decidirá a forma de avaliar os contidos non realizados ou non superados. Os/as alumnos/as estranxeiros, participantes en programas de intercambio internacional, serán avaliados igual que os alumnos/as oficiais. No caso de non realizar un curso ou semestre completo, recibirán unha avaliación informativa e unha acreditación das horas lectivas realizadas.

7. Alumnado con necesidades educativas especiais DESCRICIÓN CRITERIOS E PAUTAS

No marco do establecido no Real decreto lexislativo 1/2013, do 29 de novembro, polo que se aproba o texto refundido da Lei xeral de dereitos das persoas con discapacidade e da súa inclusión social, deberanse cumprir as disposicións vixentes en materia de promoción da accesibilidade.

Aqueles que estableza a Consellería competente en materia de Educación.

8. Bibliografía, materiais e documentos

Luca Chiantore. Historia de la Técnica Pianística. Alianza Música

Chritoph Wolff. Johann Sebastian Bach. Ma Non Troppo Robin Book

Daniel J. Levitin. Tu Cerebro y la Música. RBA

John Meffen. Mejore su Técnica de Piano. Ma Non Troppo.

Doménech Betoret. Psicología de la educación e instrucción. Universitat Jaume I. Castellón 2007

Escribano. A. Aprender a enseñar, fundamentos de didáctica general. Universidad de Castilla La Mancha. Cuenca 2008

Medina Revilla y Mata. F.S. (coords). Didáctica general. Pearson Prentice Hall. Uned Madrid 2009

Page 19: Conservatorio Superior de Música de Vigo Programación ...csmvigo.com/PD/PD_piano_completa_2017_18_web.pdf · Páxina 1 de 3 Programación Docente Conservatorio Superior de Música

Páxina 1 de 2 Programación Docente

Conservatorio Superior de Música de Vigo

Programación Docente de Repertorio dos Séculos XX/XXI (Piano) I-II Ensinanzas Superiores de Música Título superior de música (ensinanzas reguladas polo Decreto 163/2015, do 29 de .outubro) 1. Identificación e contextualización DISCIPLINA Repertorio dos Séculos XX/XXI (Piano) I-II ESPECIALIDADE INTERPRETACIÓN ITINERARIO Piano

CARÁCTER B) Obrigatoria TIPO DE CLASES Colectiva

DEPARTAMENTO Piano XEFE/A DO DEPARTAMENTO

Pablo Rodríguez Fernández

CURSOS 1.º curso 2.º curso 3.º curso 4.º curso COORDINADOR/A DA DISCIPLINA

Nicasio Gradaille Peña

CUADRIMESTRE I II III IV V VI VII VIII Horas de clase semanais 1

ETCS/ CUADRIMESTRE - - - - 3 3 - - Observacións Opción de Sección Bilingüe

DOCENTES NOME E APELIDOS MAIL/TEL/WEB TITORÍA Nicasio Gradaille Peña [email protected] Luns de15 a16

2. Descritor e competencias Ver lista e descrición de competencias no anexo II do decreto 163/2015 (DOG do 16 de novembro de 2015)/171/2016

DESCRITOR Afondamento no repertorio dos séculos XX e XXI valorando a creación musical como a acción de dar forma sonora a un pensamento estrutural rico e complexo. Coñecemento dos diferentes sistemas de notación contemporáneos en relación á variedade estilística presente neste repertorio específico. Preparación adecuada para a interpretación en público.

COÑECEMENTOS PREVIOS RELACIÓN CON OUTRAS DISCIPLINAS

TRANSVERSAIS T9, T11, T16, T17 XERAIS X3, X10, X14, X17, X23 ESPECÍFICAS EI1, EI2, EI3, EI4, EI5, EI6, EI7, EI8

3. Obxectivos DESCRICIÓN COMPETENCIAS

RELACIONADAS 1. Desenvolver os recursos de técnica pianística que posibiliten a correcta execución do repertorio, así como a autonomía para a creación, elección e utilización da técnica máis axeitada en función de dito repertorio

X (TODAS), EI (4, 5) 2. Identificar o proceso evolutivo da escritura pianística e a a súa interpretación a través das obras máis representativas escritas para piano dende 1945 até a actualidade.

3. Comprender os aspectos pianísticos do repertorio traballado, e saber encadrar os mesmos dentro dun estilo, unha estética ou unha corrente artística

4. Adquirir a categoría intelectual, a sensibilidade artística e a capacidade crítica necesarias para a solución de problemas técnicos e interpretativos que lle permitan ao alumno unha formación permanente no seu futuro profesional X17, EI (4, 5)

5. Adquirir a capacitación necesaria que garanta unha especialización posterior nos ámbitos relativos á creación, interpretación, investigación ou docencia do repertorio actual TODAS

4. Contidos TEMAS DESCRITOR SUBTEMAS SESIÓNS

1. Desenvolvemento técnico

1.1. Adestramento da sensibilidade auditiva do son pianístico 1.2. Recursos técnicos non convencionais: piano preparado, técnicas no cordal do piano, notación gráfica, clusters e outros efectos no teclado, harmónicos 1.3. Uso dos pedais.

5

2. Desenvolvemento interpretativo 2.1. Caracterísitcas estilísticas das diferentes correntes de vangarda: dodecafonismo, serialismo, indeterminación, experimentalismo 2.2. Contexto histórico das obras obxecto de traballo

4

3. Repertorio 3.1. Traballo sobre unha ou varias temáticas establecidas a principio de curso 3.2. Desenvolvemento da capacidade creativa e da personalidade artística

5

4. Interpretación en público 4.1. Interpretación pública do repertorio traballado 2

Total de sesións por cuadrimestre 16

Page 20: Conservatorio Superior de Música de Vigo Programación ...csmvigo.com/PD/PD_piano_completa_2017_18_web.pdf · Páxina 1 de 3 Programación Docente Conservatorio Superior de Música

Páxina 2 de 2 Programación Docente

Conservatorio Superior de Música de Vigo

5. Metodoloxía e Planificación Docente TIPO DE ACTIVIDADE E DESCRICIÓN HORAS

PRESENCIAIS HORAS NON

PRESENCIAIS TOTAL HORAS

Clases colectivas: traballo pormenorizado das obras co apoio do docente a nivel expositivo. Traballarase sobre un repertorio dirixido á temática escollida ao inicio do curso. 16 - 16

Práctica individual: adestramento persoal do alumno de todas as ferramentas técnicas e interpretativas achegadas polo docente nas clases. Comprenderá a lectura e a análise en todos os seus parámetros do repertorio a estudar, así como a preparación e posta a punto dos recursos técnicos e interpretativos que se precisen para poder desenvolver as clases con normalidade.

- 72 72

Audición pública: presentación en público do repertorio sobre o que se desenvolveu o traballo. 2 - 2 Total de horas por cuadrimestre 90

6. Avaliación FERRAMENTAS DE

AVALIACIÓN CRITERIOS DE AVALIACIÓN COMPETENCIAS AVALIADAS PONDERACIÓN

ORDINARIA AVALIACIÓN ORDINARIA (Con avaliación contínua)

Traballo persoal 1. Asistir ás clases 2. Amosar unha actitude axeitada de traballo TODAS agás EI10 60%

Audición 1. Amosar unha actitude axeitada 2. Amosar calidade técnica e interpretativa TODAS 40%

*As faltas de asistencia (3 faltas a clases de Cámara / Conxunto ou 4 faltas no resto das disciplinas) suporán a perda do dereito á avaliación continua. Cando isto aconteza, o profesor/a da disciplina actuará segundo o protocolo aprobado.

AVALIACIÓN ORDINARIA (Convocatoria adiantada-Decembro)

Audición 1. Amosar unha actitude axeitada 2. Amosar calidade técnica e interpretativa TODAS 100%

AVALIACIÓN ALTERNATIVA (Para alumnado con perda da avaliación contínua)

Audición 1. Amosar unha actitude axeitada 2. Amosar calidade técnica e interpretativa TODAS 100%

EXTRAORDINARIA

Audición 1. Amosar unha actitude axeitada 2. Amosar calidade técnica e interpretativa TODAS 100%

ERASMUS Os/as alumnos/as oficiais que participen en programas de intercambio internacional, deberán aportar unha certificación dos créditos realizados e a cualificación obtida no centro de destino. En caso contrario deberán examinarse dos contidos establecidos para esta materia igual que os restantes alumnos/as oficiais. Si os contidos cursados no centro de destino non se corresponden cos desta programación, o departamento decidirá a forma de avaliar os contidos non realizados ou non superados. Os/as alumnos/as estranxeiros, participantes en programas de intercambio internacional, serán avaliados igual que os alumnos/as oficiais. No caso de non realizar un curso ou semestre completo, recibirán unha avaliación informativa e unha acreditación das horas lectivas realizadas.

7. Alumnado con necesidades educativas especiais DESCRICIÓN CRITERIOS E PAUTAS

No marco do establecido no Real decreto lexislativo 1/2013, do 29 de novembro, polo que se aproba o texto refundido da Lei xeral de dereitos das persoas con discapacidade e da súa inclusión social, deberanse cumprir as disposicións vixentes en materia de promoción da accesibilidade.

Aqueles que estableza a Consellería competente en materia de Educación.

8. Bibliografía, materiais e documentos

Henk, H. (1994): Experimentelle Pianistik. Improvisation, Interpretation, Komposition. Mainz: Schott. (ISBN: Mainz: Schott)

Burge, D. (2004): Twentieth-Century Piano Music. Lanham: Scarecrow press. (ISBN: 0-02-870321-9)

Marco, T. (2002): Pensamiento Musical y Siglo XX. Madrid: Fundación Autor. (ISBN: 84-8048-469-1)

Morgan, R. (1991): La Música del Siglo XX. Madrid: Ediciones Akal. (ISBN: 84-460-0369-6)

Page 21: Conservatorio Superior de Música de Vigo Programación ...csmvigo.com/PD/PD_piano_completa_2017_18_web.pdf · Páxina 1 de 3 Programación Docente Conservatorio Superior de Música

Páxina 1 de 2 Programación Docente

Conservatorio Superior de Música de Vigo

Guía Docente de Técnicas de Control Emocional e Corporal (Piano) Ensinanzas Superiores de Música Título superior de música (ensinanzas reguladas polo Decreto 163/2015, do 29 de outubro) 1. Identificación e contextualización DISCIPLINA Técnicas de Control Emocional e Corporal (Piano)

ESPECIALIDADE INTERPRETACIÓN ITINERARIO Piano

CARÁCTER B) Obrigatoria TIPO DE CLASES Colectiva

DEPARTAMENTO Piano XEFE/A DO DEPARTAMENTO

Pablo Rodríguez Fernández

CURSOS 1.º curso 2.º curso 3.º curso 4.º curso COORDINADOR/A DA DISCIPLINA

Pablo Galdo Vigo

CUADRIMESTRE I II III IV V VI VII VIII Horas de clase semanais 2

ETCS/ CUADRIMESTRE - - - 2 - - - - Observacións

DOCENTES NOME E APELIDOS MAIL/TEL/WEB TITORÍA Pablo Galdo Vigo [email protected] Martes de 20.00 a 21.00

2. Descritor e competencias Ver lista e descrición de competencias no anexo II do decreto 163/2015 (DOG do 16 de novembro de 2015)/171/2016

DESCRITOR Coñecemento básico da estrutura e función do aparello locomotor e do sistema nervioso. Desenvolvemento de hábitos posturais correctos que minimicen o risco durante a interpretación. Técnicas de respiración, relaxación, autocontrol, optimización da enerxía muscular, concentración e memoria aplicadas ao estudo e á actuación en público

COÑECEMENTOS PREVIOS Os adquiridos nas materias dos cursos anteriores

RELACIÓN CON OUTRAS DISCIPLINAS

TRANSVERSAIS T1, T2, T3, T6, T7, T11, T13, T15

XERAIS X8, X21, X24, X25

ESPECÍFICAS EI4, EI6, EI8, EI10

3. Obxectivos DESCRICIÓN COMPETENCIAS

RELACIONADAS

1. Coñecer e aplicar diferentes técnicas de traballo en grupo 2. Crear unha rutina individualizada de exercicios que garanta un soporte físico que permita interpretar e estudar de maneira sana 3. Apreciar a importancia das técnicas corporais para o desenvolvemento do instrumento 4. Desenvolver técnicas de estudo eficientes e que comprendan a totalidade dun proceso musical global 5. Elaboración dun plan de traballo 6. Desenvolver a capacidade de auto-observación tanto corporal como mental que permita unha interpretación óptima ante o público 7. Desenvolver a sensibilidade cinestésica e a flexibilidade corporal 8. Valorar e recoñecer o noso corpo como instrumento expresivo, coa capacidade de posuír unha linguaxe propia para comunicarse 9. Ampliar a capacidade e o control respiratorio necesarios 10. Separar de forma independente cada membro do esquema corporal, posuíndo unha percepción clara de cada un deles 11. Traballar a relaxación para acadar un nivel óptimo na musculatura, evitando as tensións inconscientes que xorden no momento do estudo e da interpretación 12. Comprender a importancia das emocións 13. Coñecer as formas básicas do movemento, da mímica e do xesto como medios expresivos de comunicación

TODAS

4. Contidos TEMAS DESCRITOR SUBTEMAS SESIÓNS

1. Conciencia do esquema corporal-instrumental Interrelación das sensacións físicas en relación co piano 2

2. A mente e as emocións 2 3. Técnicas de concienciación corporal Quecemento e estiramento. Hábitos posturais 2 4. Control do medo escénico Técnicas de visualización e relaxación mental 2 5. Análise previo das obras e elaboración do plano de traballo Tipos de memoria. Elaboración de rutinas produtivas 2

6. Superación da ansiedade escénica 2 7. Traballo escrito Realización e exposición dun traballo escrito sobre contidos da materia elixidos polo profesor 4

Total de sesións por cuadrimestre 16

Page 22: Conservatorio Superior de Música de Vigo Programación ...csmvigo.com/PD/PD_piano_completa_2017_18_web.pdf · Páxina 1 de 3 Programación Docente Conservatorio Superior de Música

Páxina 2 de 2 Programación Docente

Conservatorio Superior de Música de Vigo

5. Metodoloxía e Planificación Docente TIPO DE ACTIVIDADE E DESCRICIÓN HORAS

PRESENCIAIS HORAS NON

PRESENCIAIS TOTAL HORAS

Sesións teórico-prácticas: metodoloxía de ensino que implica a explicación dos exercicios, seguida da realización dos mesmos por parte do alumnado. 20 5 25

Clases colectivas: apoio e reforzo das aprendizaxes que o alumno e o grupo precisen para acadar os obxectivos propostos 20 5 25

Exposicións: avaliación dos coñecementos de acordo aos sistemas establecidos 6 0 6

Avaliación: proba teórico-práctica sobre os contidos recollidos na presente programación docente. A avaliación terá en conta o progreso mostrado nas audicións organizadas polo Departamento de Piano. En ningún caso haberá un repertorio específico para esta materia, nin se organizarán audicións públicas específicas. A cualificación final será o resultado da media obtida nas diferentes partes da proba, debendo aprobarse todas e cada unha para dar por superada a materia

2 2 4

Total de sesións por cuadrimestre 60

6. Avaliación FERRAMENTAS DE

AVALIACIÓN CRITERIOS DE AVALIACIÓN COMPETENCI

AS AVALIADAS

PONDERACIÓN

ORDINARIA AVALIACIÓN ORDINARIA (Con avaliación contínua)

Traballo escrito Sobre a guía docente e os contidos da materia

TODAS

20%

Exame escrito Sobre o desenvolto e explicado nas clases 30%

Práctica escénica Valoración da aplicación dos coñecementos adquiridos nas audicións organizadas polo Departamento de Piano 20%

Actitude nas clases Actitude participativa 30%

*As faltas de asistencia (3 faltas a clases de Cámara / Conxunto ou 4 faltas no resto das disciplinas) suporán a perda do dereito á avaliación continua. Cando isto aconteza, o profesor/a da disciplina actuará segundo o protocolo aprobado..

AVALIACIÓN ORDINARIA (Convocatoria adiantada-Decembro-) Traballo escrito Sobre a guía docente e os contidos da materia

TODAS 30%

Exame escrito Sobre o desenvolvido e explicado nas clases 70% AVALIACIÓN ALTERNATIVA (*Para alumnado con perda da Avaliación contínua)

Traballo escrito Sobre a guía docente e os contidos da materia TODAS

30% Exame escrito Sobre o desenvolvido e explicado nas clases 70%

EXTRAORDINARIA Traballo escrito Sobre a guía docente e os contidos da materia

TODAS 30%

Exame escrito Sobre o desenvolvido e explicado nas clases 70% ERASMUS

Os/as alumnos/as oficiais que participen en programas de intercambio internacional, deberán aportar unha certificación dos créditos realizados e a cualificación obtida no centro de destino. En caso contrario deberán examinarse dos contidos establecidos para esta materia igual que os restantes alumnos/as oficiais. Si os contidos cursados no centro de destino non se corresponden cos desta programación, o departamento decidirá a forma de avaliar os contidos non realizados ou non superados.

Os/as alumnos/as estranxeiros, participantes en programas de intercambio internacional, serán avaliados igual que os alumnos/as oficiais. No caso de non realizar un curso ou semestre completo, recibirán unha avaliación informativa e unha acreditación das horas lectivas realizadas.

7. Alumnado con necesidades educativas especiais DESCRICIÓN CRITERIOS E PAUTAS

No marco do establecido no Real decreto lexislativo 1/2013, do 29 de novembro, polo que se aproba o texto refundido da Lei xeral de dereitos das persoas con discapacidade e da súa inclusión social, deberanse cumprir as disposicións vixentes en materia de promoción da accesibilidade.

Aqueles que estableza a Consellería competente en materia de Educación.

8. Bibliografía, materiais e documentos

Page 23: Conservatorio Superior de Música de Vigo Programación ...csmvigo.com/PD/PD_piano_completa_2017_18_web.pdf · Páxina 1 de 3 Programación Docente Conservatorio Superior de Música

Páxina 1 de 3 Programación Docente

Conservatorio Superior de Música de Vigo

Programación Docente de Transcrición (Piano) I-II Ensinanzas Superiores de Música Título superior de música (ensinanzas reguladas polo Decreto 163/2015 , do 29 de .outubro) 1. Identificación e contextualización DISCIPLINA Transcrición (Piano) I-II

ESPECIALIDADE INTERPRETACIÓN ITINERARIO Piano

CARÁCTER Obrigatoria TIPO DE CLASES Colectiva

DEPARTAMENTO Piano XEFE/A DO DEPARTAMENTO

Pablo Rodríguez Fernández

CURSOS 1.º curso 2.º curso 3.º curso 4.º curso COORDINADOR/A DA DISCIPLINA

Pablo Rodríguez Fernández

CUADRIMESTRE I II III IV V VI VII VIII Horas de clase semanais 1

ETCS/ CUADRIMESTRE - - 2,5 2,5 - - - - Observacións

DOCENTES NOME E APELIDOS MAIL/TEL/WEB TITORÍA Pablo Rodríguez Fernández [email protected] Xoves de 10 a 11

2. Descritor e competencias Ver lista e descrición de competencias no anexo II do decreto 163/2015 (DOG do 16 de novembro de 2015)/171/2016

DESCRITOR Actividades complementarias á interpretación. Prática a redución de partituras. Desenvolvemento da capacidade de analizar formal e estéticamente as obras, tendo en conta os estilos, compositores/as e xéneros musicais. Recoñecemento das partes máis características das partituras orquestrais. Utilización dos recursos e capacidades polifónicas do piano. Prática da redución armónica.

COÑECEMENTOS PREVIOS Os requeridos na proba de acceso ao grao superior, e para cuadrimestres diferentes ao primeiro, coñecementos e habilidades adquiridas do cuadrimestre anterior.

RELACIÓN CON OUTRAS DISCIPLINAS

TRANSVERSAIS T2, T3, T6, T15 XERAIS X3, X8, X15, X22, X24 ESPECÍFICAS EI1, EI2, EI4, EI5, EI6, EI7

3. Obxectivos DESCRICIÓN COMPETENCIAS

RELACIONADAS

1. Recoñecer os diferentes formatos e estilos de transcrición pianística T2 X (TODAS) EI7

2. Coñecer e aplicar os diferentes recursos da escritura pianística T(3,6) X(TODAS) E(TODAS)

3. Realizar e interpretar reducións pianísticas de obras camerísticas e orquestrais T(TODAS) X(TODAS) EI(4,7)

4. Analizar e interpretar transcricións pianísticas de obras de formato diverso T(TODAS) X(TODAS) EI(4,7)

4. Contidos TEMAS DESCRITOR SUBTEMAS SESIÓNS

Historia da transcrición pianística

Primeiro cuadrimestre: - Os concertos para cravo de J. S. Bach

Segundo cuadrimestre: -Franz Liszt: relacións entre transcrición e a nova técnica pianística -O século XX: Busoni, Debussy, Ravel, Prokofiev, Stravinsky

6

Fundamentos de instrumentación

-Características dos diferentes instrumentos -Plantillas camerísticas e orquestrais máis habituais -Transposicións

1

Page 24: Conservatorio Superior de Música de Vigo Programación ...csmvigo.com/PD/PD_piano_completa_2017_18_web.pdf · Páxina 1 de 3 Programación Docente Conservatorio Superior de Música

Páxina 2 de 3 Programación Docente

Conservatorio Superior de Música de Vigo

Transcrición e redución

-Realización práctica de reducións ou transcricións para piano só, piano a catro máns ou dous pianos, a partires de obras orquestrais ou de cámara -Interpretación de reducións ou transcricións para piano só, piano a catro máns ou dous pianos

9

Total de sesións por cuadrimestre 16

5. Metodoloxía e Planificación Docente

TIPO DE ACTIVIDADE E DESCRICIÓN HORAS

PRESENCIAIS HORAS

NON PRESENCIA

IS

TOTAL HORAS

Clases prácticas: traballo e desenvolvemento paralelo dos contidos I-III da materia, en clases colectivas e co apoio do docente. As clases terán unha compoñente importante de práctica ao piano. 14 - 14

Traballo persoal: adestramento individual de todas as ferramentas e coñecementos aportados polo docente nas clases prácticas, así como a análise, estudo, redación e/ou edición das reducións ou transcricións que sexan obxecto de traballo durante o curso. As transcricións a catro máns ou a dous pianos serán realizadas e interpretadas polos alumnos en grupos de dous, o que requerirá de traballo de equipo.

- 59 59

Exame: poderá incluir a) Realización, edición e interpretación de reducións e transcricións pianísticas realizadas polo alumno b) Interpretación de reducións ou transcricións xa realizadas polos compositores c) Exposición dun traballo analítico e interpretativo sobre unha transcrición da literatura pianística

2 - 2

Total de horas por cuadrimestre 75

6. Avaliación FERRAMENTAS DE

AVALIACIÓN CRITERIOS DE AVALIACIÓN COMPETENCIAS AVALIADAS PONDERACIÓN

ORDINARIA AVALIACIÓN ORDINARIA (Con avaliación contínua)

Seguimento do traballo persoal

Amosar capacidade de aprendizaxe, interese e participación no desenvolvemento das clases, e responsabilidade no traballo en equipo, como resultado da optimización do tempo de adestramento individual

TODAS 50%

Exame -Realizar, editar e/ou interpretar con criterio e calidade as reducións ou trancicións pianísticas que o docente considere oportunas -Expoñer en público os traballos encargados polo docente

TODAS 50%

*As faltas de asistencia (3 faltas a clases de Cámara / Conxunto ou 4 faltas no resto das disciplinas) suporán a perda do dereito á avaliación continua. Cando isto aconteza, o profesor/a da disciplina actuará segundo o protocolo aprobado..

AVALIACIÓN ORDINARIA (Convocatoria adiantada-Decembro-)

Exame -Realizar e interpretar con criterio e calidade as reducións ou trancicións pianísticas que o docente considere oportunas -Expoñer en público os traballos encargados polo docente

TODAS 100%

AVALIACIÓN ALTERNATIVA (*Para alumnado con perda da Avaliación contínua)

Exame -Realizar e interpretar con criterio e calidade as reducións ou trancicións pianísticas que o docente considere oportunas -Expoñer en público os traballos encargados polo docente

TODAS 100%

EXTRAORDINARIA

Exame -Realizar e interpretar con criterio e calidade as reducións ou trancicións pianísticas que o docente considere oportunas -Expoñer en público os traballos encargados polo docente

TODAS 100%

ERASMUS

Os/as alumnos/as oficiais que participen en programas de intercambio internacional, deberán aportar unha certificación dos créditos realizados e a cualificación obtida no centro de destino. En caso contrario deberán examinarse dos contidos establecidos para esta materia igual que os restantes alumnos/as oficiais. Si os contidos cursados no centro de destino non se corresponden cos desta programación, o departamento decidirá a forma de avaliar os contidos non realizados ou non superados.

Os/as alumnos/as estranxeiros, participantes en programas de intercambio internacional, serán avaliados igual que os alumnos/as oficiais. No caso de non realizar un curso ou semestre completo, recibirán unha avaliación informativa e unha acreditación das horas lectivas realizadas.

Page 25: Conservatorio Superior de Música de Vigo Programación ...csmvigo.com/PD/PD_piano_completa_2017_18_web.pdf · Páxina 1 de 3 Programación Docente Conservatorio Superior de Música

Páxina 3 de 3 Programación Docente

Conservatorio Superior de Música de Vigo

7. Alumnado con necesidades educativas especiais DESCRICIÓN CRITERIOS E PAUTAS

No marco do establecido no Real decreto lexislativo 1/2013, do 29 de novembro, polo que se aproba o texto refundido da Lei xeral de dereitos das persoas con discapacidade e da súa inclusión social, deberanse cumprir as disposicións vixentes en materia de promoción da accesibilidade.

Aqueles que estableza a Consellería competente en materia de Educación.

8. Bibliografía, materiais e documentos Hinson, M. (1990). The Pianist's Guide to Transcriptions, Arrangements, and Paraphrases. Indiana University Press Kregor, J. (2007). Franz Liszt and the vocabularies of transcription, 1833-1865. Tesis doctoral. Harvard University. Acesible en http://gateway.proquest.com/openurl?url_ver=Z39.88-2004&res_dat=xri:pqdiss&rft_val_fmt=info:ofi/fmt:kev:mtx:dissertation&rft_dat=xri:pqdiss:3265012&_ga=1.226238745.224141214.1473285042 Kregor, J. (2010). Liszt as transcriber. Cambridge University Press. Schulenberg, D. (2013). The Concerto Transcriptions. En D. Schulenberg, The keyboard music of J.S. Bach, 117-140. Routledge. Zhu,D. (2006). Prokofiev's piano transcriptions: a comparative study of his transcribing techniques. Tesis doctoral. Ohio University. Acesible en http://rave.ohiolink.edu/etdc/view?acc_num=ucin1153173318

Page 26: Conservatorio Superior de Música de Vigo Programación ...csmvigo.com/PD/PD_piano_completa_2017_18_web.pdf · Páxina 1 de 3 Programación Docente Conservatorio Superior de Música

Páxina 1 de 3 Programación Docente

Conservatorio Superior de Música de Vigo

Programación Docente do Traballo Fin de Estudos (Piano) Ensinanzas Superiores de Música Título superior de música (ensinanzas reguladas polo Decreto 163/2015 , do 29 de .outubro) 1. Identificación e contextualización DISCIPLINA ESPECIALIDADE INTERPRETACIÓN ITINERARIO PIANO

CARÁCTER TFE TIPO DE CLASES Individual

DEPARTAMENTO Piano XEFE/A DO DEPARTAMENTO

Pablo Rodríguez Fernández

CURSOS 1.º curso 2.º curso 3.º curso 4.º curso COORDINADOR/A DA DISCIPLINA Pablo Rodríguez Fernández

CUADRIMESTRE I II III IV V VI VII VIII Horas de clase semanais

ETCS/ CUADRIMESTRE - - - - - - 5 5 Observacións

DOCENTES

NOME E APELIDOS MAIL/TEL/WEB TITORÍA Rasa Biveiniene [email protected] María José Cid [email protected] Pablo Galdo [email protected] Enrique Goberna [email protected] Arabel Moráguez [email protected] Severino Ortiz [email protected] Patricia Rejas [email protected] Pablo Rodríguez [email protected]

2. Descritor e competencias Ver lista e descrición de competencias no anexo II do decreto 163/2015 (DOG do 16 de novembro de 2015)/171/2016

DESCRITOR Interpretación dun concerto público con elaboración e defensa dun traballo académico que poderá versar sobre diversos aspectos do repertorio elixido, do seu instrumento ou calquera outra temática relacionada coa especialidade e itinerario.

COÑECEMENTOS PREVIOS Os adquiridos nas materias cursadas con anterioridade RELACIÓN CON OUTRAS DISCIPLINAS

TRANSVERSAIS T1, T2, T3, T4, T5, T6, T8, T14, T15, T16 XERAIS X2, X3, X5, X6, X7, X8, X10, X13, X21, X25 ESPECÍFICAS EI1, EI2, EI3, EI4, EI5, EI6, EI8, EI10

3. Obxectivos DESCRICIÓN COMPETENCIAS

RELACIONADAS

Interpretación dun recital público de entre 45 e 70 minutos cun descanso opcional non computable que non supere os 15 minutos. TODAS as do Apartado 2

Elaboración, exposición e defensa dun traballo académico (TA), dunha temática segundo o descritor da disciplina, cunha temporalización dun máximo de 30 minutos para a exposición e dun máximo de 20 minutos para a defensa.

TODAS as do apartado 2

4. Contidos TEMAS DESCRITOR SUBTEMAS SESIÓNS

1. Preparación do recital público

• A aprobación do programa do recital seguirá o procedemento xeral que regula o Traballo Fin de Estudos, aprobado polo centro e que se pode consultar na web co Conservatorio. En calquera caso, será revisado e aprobado polo Departamento de Piano.

• Para o seguimento da preparación do recital o/a alumno/a contará coa supervisión do/da docente que lle sexa asignado como titor/a do TFE. A periodicidade das titorías estará en función da dispoñibilidade do profesorado do Departamento de Piano.

• A duración do programa estará comprendida entre 45 e 70 minutos (descanso opcional aparte, dunha duración máxima de 15 minutos)

• O repertorio poderá conter obras de música de cámara cunha duración total que non supere a terceira parte (1/3) da minutaxe íntegra do programa presentado. O/A alumno/a farase cargo de achegar os instrumentistas e os medios necesarios para a interpretación deste repertorio de cámara.

• Todo o repertorio, salvo as obras de cámara e o de música contemporánea, será interpretado de memoria. • Entregaranse dúas copias impresas do programa a interpretar ao/á presidente/a do tribunal.

2. Recital público A realización do programa de man do recital correrá a cargo do/a alumno/a. Convén que conteña portada (indicando o nome do alumno e dos colaboradores e o nome do titor), currículo do alumno e colaboradores, repertorio, e notas ao programa.

Page 27: Conservatorio Superior de Música de Vigo Programación ...csmvigo.com/PD/PD_piano_completa_2017_18_web.pdf · Páxina 1 de 3 Programación Docente Conservatorio Superior de Música

Páxina 2 de 3 Programación Docente

Conservatorio Superior de Música de Vigo

3. Elaboración do traballo académico (TA)

• A temática do TA deberá ser aprobada polo Departamento de Piano, segundo o procedemento xeral que regula o Traballo Fin de Estudos aprobado polo centro.

• Para o seguimento do proceso de preparación do TA o/a alumno/a disporá do apoio do/a seu/súa titor/a do TFE. • A memoria do TA deberá ter una extensión mínima de 20 páxinas, sen contar portada, resumo, índice, referencias

bibliográficas e anexos. • A memoria do TA deberá conter un resumo do mesmo, elaborado no idioma no que estea redactado (galego ou castelán)

así como en inglés (abstract). • Para a elaboración do TA recoméndase seguir a guía aprobada polo Departamento de Piano anexa á presente guía

docente. En calquera caso, a memoria deberá constar como mínimo das seguintes partes e nesta orde: - Portada - Resumo (castelán/galego, inglés) - Índice con indicacións de paxinación - Introdución - Desenvolvemento do traballo organizado por capítulos - Conclusións - Referencias e bibliografía - Anexos (opcional)

• Entregaranse dúas copias impresas do traballo, encadernadas tapa dura, e unha copia en PDF gravada nun CD.

4. Exposición e defensa do TA

• A exposición pública do TA non excederá os 30 minutos. • Recoméndase o uso de software para facer presentacións, no que se pode incluír audio e vídeo se se considera

oportuno. Do mesmo xeito, tamén se pode apoiar a presentación con interpretacións ao piano. En calquera caso, o/a alumno/a terá que adaptar todos os contidos da presentación para non superar a duración máxima especificada.

• Ao remate da exposición seguirá un debate entre o tribunal e o/a alumno/a sobre as cuestións que se consideren oportunas. O debate non excederá os 20 minutos.

Total de sesións

5. Metodoloxía e Planificación Docente TIPO DE ACTIVIDADE E DESCRICIÓN HORAS

PRESENCIAIS HORAS NON

PRESENCIAIS TOTAL HORAS

Titorías individuais: orientación e seguimento da preparación do recital e da elaboración do TA.

Recital: interpretación pública ante tribunal do programa de concerto seleccionado.

Exposición e defensa do TA: presentación e defensa da memoria do traballo académico elaborado.

Traballo persoal: comprenderá • o estudo e memorización do programa de concerto seleccionado; • a busca e a análise crítica das fontes de información para o desenvolvemento da temática do TA, a redacción da

memoria e a preparación da exposición, empregando as ferramentas de software de edición e presentación axeitadas.

Total de horas 300

6. Avaliación FERRAMENTAS DE

AVALIACIÓN CRITERIOS DE AVALIACIÓN COMPETENCIAS AVALIADAS PONDERACIÓN

Exposición e defensa da memoria do TA

1. Rigor no estudo histórico, pedagóxico ou artístico realizado

2. Coherencia na estruturacio ́n dos capítulos da memoria

3. Intere ́s das conclusio ́ns

4. Correcta presentacio ́n da memoria seguindo o formato exixido na guía docente

5. Claridade na exposicio ́n pública: estruturación axeitada, coherencia entre o contido da exposición e o material desenvolvido na memoria, orixinalidade expositiva

A calificación desta parte corresponderá á media aritme ́tica das calificacio ́ns outorgadas a cada un dos criterios de avaliacio ́n. É necesario obter un 5 como mínimo para aprobar a mesma.

TODAS agás EI10

20%

Page 28: Conservatorio Superior de Música de Vigo Programación ...csmvigo.com/PD/PD_piano_completa_2017_18_web.pdf · Páxina 1 de 3 Programación Docente Conservatorio Superior de Música

Páxina 3 de 3 Programación Docente

Conservatorio Superior de Música de Vigo

Recital

1. Interpretacio ́n do repertorio amosando o necesario control te ́cnico do instrumento. Aplicarase a cada unha das obras interpretadas no concerto. Valorarase mediante os seguintes indicadores de logro:

1.1. Dificultade do repertorio. 1.2. Fidelidade ao texto: exactitude na exposicio ́n das notas, ritmo, tempo, dina ́micas,

ago ́xicas, articulacio ́n, ornamentacio ́n e voces. 1.3. Dominio instrumental: control postural, limpieza e claridade do son, proxeccio ́n do

son, control do timbre e modos de ataque e control dos diferentes elementos te ́cnicos caracteri ́sticos do instrumento.

2. Interpretacio ́n das obras amosando un estilo interpretativo coherente e concordante coa forma e este ́tica das mesmas. Aplicarase a cada unha das obras interpretadas no concerto. Valorarase mediante os seguintes indicadores de logro:

2.1. Fidelidade ao estilo: control da ornamentacio ́n, do rubato, das ago ́xicas, das dina ́micas, do fraseo, da articulacio ́n e dos elementos instrumentales propios do estilo.

2.2. Fidelidade a ́ forma: control das dina ́micas e dos recursos ti ́mbricos do instrumento. 2.3. No caso do repertorio de ca ́mara ou con orquestra: unificacio ́n de criterios musicais e

interpretativos.

3. Amosar as habilidades necesarias para a interpretación en público. Aplicarase dun modo xeral para todo o recital. Valorarase mediante os seguintes indicadores de logro:

3.1. Adecuación entre do xesto e a interpretacio ́n musical 3.2. Control das tensio ́ns e da respiracio ́n 3.3. Control da memoria 3.4. Concentracio ́n ao longo da interpretacio ́n das pezas 3.5. Achega persoal ao enriquecemento da interpretacio ́n

4. Amosar un comportamento esce ́nico adecuado. Aplicarase dun modo xeral a todo o recital. Valorarase mediante os seguintes indicadores de logro:

4.1. Dominio do espazo esce ́nico 4.2. Dominio das convencións do recital público

A calificación desta parte corresponderá á media aritme ́tica das calificacio ́ns outorgadas a cada un dos criterios de avaliacio ́n. É necesario obter un 5 como mínimo para aprobar a mesma.

TODAS 80%

ERASMUS

Os/as alumnos/as oficiais que participen en programas de intercambio internacional, deberán aportar unha certificación dos créditos realizados e a cualificación obtida no centro de destino. En caso contrario deberán examinarse dos contidos establecidos para esta materia igual que os restantes alumnos/as oficiais. Si os contidos cursados no centro de destino non se corresponden cos desta programación, o departamento decidirá a forma de avaliar os contidos non realizados ou non superados.

Os/as alumnos/as estranxeiros, participantes en programas de intercambio internacional, serán avaliados igual que os alumnos/as oficiais. No caso de non realizar un curso ou semestre completo, recibirán unha avaliación informativa e unha acreditación das horas lectivas realizadas.

7. Alumnado con necesidades educativas especiais DESCRICIÓN CRITERIOS E PAUTAS

No marco do establecido no Real decreto lexislativo 1/2013, do 29 de novembro, polo que se aproba o texto refundido da Lei xeral de dereitos das persoas con discapacidade e da súa inclusión social, deberanse cumprir as disposicións vixentes en materia de promoción da accesibilidade.

Aqueles que estableza a Consellería competente en materia de Educación.

8. Bibliografía, materiais e documentos

Consultar a guía anexa á presente programación

Page 29: Conservatorio Superior de Música de Vigo Programación ...csmvigo.com/PD/PD_piano_completa_2017_18_web.pdf · Páxina 1 de 3 Programación Docente Conservatorio Superior de Música

� � �

Consejos para la redacción de la memoria y presentación del trabajo académico correspondiente al TFE de la especialidad de Interpretación, itinerario de Piano

Introducción

El presente documento tiene por objeto recoger una serie de recomendaciones con el fin de establecer pautas comunes a seguir por el alumnado del Departamento de Piano a la hora de diseñar el trabajo académico y redactar y presentar la memoria del mismo, lo que junto con el recital público forman las actividades previstas para la realización del Trabajo Fin de Estudios.

Un trabajo académico comparte con un trabajo de investigación bastantes aspectos del formato de presentación de la información que se ha manejado durante su proceso de desarrollo. Lo que los distingue fundamentalmente es el carácter de dicha información. En el caso del trabajo académico, su finalidad es la de tomar contacto con las características y la problemática de un determinado tema, por lo que el/la autor/a se limita a recoger, organizar y analizar la información preexistente sobre el mismo para exponer dicha problemática al público a través de una serie de conclusiones. En el caso de un trabajo de investigación, su finalidad es la de generar información nueva y válida desde un punto de vista científico, por lo que el/la autor/a va más allá de lo que está dado, y descubre, a través de una metodología normativizada y con el apoyo de la reflexión y del análisis de la información previa, enfoques nuevos sobre un determinado tema o nuevas líneas de investigación. En ambos casos, el modo de estructurar el texto que recoge el proceso del trabajo (memoria) está definido de antemano según unas normas precisas que regulan la verificabilidad de la información empleada. Estas normas son las que se establecen y recomiendan en la presente guía.

En cualquier caso, es necesario recordar que la definición de una temática y los objetivos de un trabajo, así como de las partes del mismo e incluso de sus conclusiones, es un proceso abierto, cambiante a lo largo de su desenvolvimiento, y que muchas veces esta problemática se revela en toda su extensión a la hora de redactar la memoria. Esto es parte del aprendizaje que supone la realización de una actividad de este tipo, debido a la necesidad de acotar un terreno de trabajo válido en función del carácter contrastable de la información que se ha de manejar, de seguir unas normas de presentación de la misma, y de ceñirse a un tiempo de realización definido (y normalmente corto). Por tanto, es muy importante partir de un esquema previo en el que se definen con claridad las partes que inicialmente supone el/la autor/a que puede tener el trabajo e irlo modificando ampliándolo, reduciéndolo o cambiándolo, a medida que se maneja la información de que se dispone y se redacta la memoria.

El proceso que implica la realización de un trabajo académico o de investigación no se detiene en el punto de la redacción de la memoria. Todavía resta la fase de difusión del trabajo a través de la presentación y defensa pública del mismo. La necesidad de adaptar la exposición oral del trabajo a una temporalización prefijada y breve así como el necesario uso de medios audiovisuales que la hagan atractiva y clara, exige una preparación específica e independiente una vez finalizada la fase de redacción.

[! de ! ]1 6

Page 30: Conservatorio Superior de Música de Vigo Programación ...csmvigo.com/PD/PD_piano_completa_2017_18_web.pdf · Páxina 1 de 3 Programación Docente Conservatorio Superior de Música

� � �

Por tanto, y para resumir el proceso que implica un trabajo académico, se puede trazar el siguiente esquema:

Aspectos generales del trabajo y normativa referente a la redacción de la memoria

I. Temática. Como establece el descriptor de la disciplina (Decreto 163/2015, de 25 de octubre), el trabajo podrá versar sobre:

- aspectos relacionados con el repertorio del recital del TFE;

- aspectos relativos al instrumento (mecánicos, acústicos, técnicos, performativos, pedagógicos);

- aspectos relacionados con la especialidad/itinerario.

Como se puede observar, los apartados no son complementarios, sino que pueden solaparse en muchos casos. Para una correcta definición del tema y del campo de trabajo es requisito indispensable una puesta en común con el tutor del TFE. Una vez definido, el tema deberá ser aprobado por el Departamento de Piano, tal y como establece el reglamento del TFE que se puede consultar en la web del Conservatorio.

II. Fuentes de información. Los documentos preexistentes de los que se extrae información para el trabajo son las fuentes. Por su naturaleza física pueden ser de muchos tipos: textos escritos en cualquier soporte (libro impreso, archivo electrónico, página web…), partituras, documentos iconográficos y audiovisuales, grabaciones, fotografías, etc. Por su carácter pueden ser primarias o secundarias. Las fuentes primarias son aquéllas a partir de las que el/la autor/a extrae directamente información para el texto de la memoria (por ejemplo, si el trabajo versa sobre el análisis de una obra concreta de un compositor, una edición de partitura de la misma constituye una fuente primaria

[! de ! ]2 6

FASE DE DOCUMENTACIÓN

- Definición del tema y objetivos del trabajo

- Recopi lac ión de in formación (fuentes válidas)

- Organización de la información en función de los objetivos (esquema e índice)

- Deducción de unas posibles conclusiones

- Revisión de todos los puntos anteriores si no es posible llevar a cabo alguno de ellos

FASE DE REDACCIÓN

- Creación del texto de la memoria, según un esquema estandarizado

- Seguimiento de unas normas que aseguren la verificabilidad de la información

- Revisión de los puntos de la fase previa si fuese necesario

FASE DE DIFUSIÓN

- Exposición oral y pública de la memoria ante tribunal

- Defensa del trabajo en la fase de debate con el tribunal

- Si fuese posible, publicación de un artículo donde se resuma el trabajo realizado

TRABAJO ACADÉMICO

Page 31: Conservatorio Superior de Música de Vigo Programación ...csmvigo.com/PD/PD_piano_completa_2017_18_web.pdf · Páxina 1 de 3 Programación Docente Conservatorio Superior de Música

� � �para dicho trabajo). Las fuentes secundarias son aquéllas a través de las cuales el/la autor/a obtiene indirectamente información sobre el tema en que trabaja, a partir de las ideas o referencias que otro/a autor/a ha establecido con anterioridad sobre el mismo campo (siguiendo el ejemplo anterior, el análisis que otro autor ha realizado previamente de la misma obra constituye una fuente secundaria). Las mayoría de las fuentes que se emplearán en el trabajo serán secundarias. Serán normalmente textos realizados con los mismos criterios que sigue el/la autor/a para redactar el suyo, es decir, elaborados siguiendo en mayor o menor medida una normativa que asegure la veracidad y verificabilidad de la información que en ellos se contiene.

III. Extensión y paginación de la memoria. La memoria del trabajo tendrá una extensión mínima de 20 páginas y un máximo de 60. Únicamente se paginará el cuerpo textual del trabajo. Por tanto, quedarán sin paginar la portada, el resumen, el índice y los anexos (esto es, no se computan dentro del mínimo de 20 páginas).

IV. Entrega. Según lo establecido en el reglamento de realización del TFE que se pode consultar en la web del Conservatorio, se presentarán dos copias de la memoria del trabajo, impresas e encuadernadas en tapa dura y firmandas por el/la autor/a, así como unha copia en PDF grabada en un CD e idéntica a los ejemplares impresos.

V. Formato del texto. La fuente recomendada para el cuerpo del texto de la memoria es Times New Roman tamaño 12 puntos, el interlineado 1.5, la alineación justificada, el tamaño de página A4, los márgenes inferior y superior de 2.5 cm y los márgenes derecho e izquierdo (o interior y exterior) de 3 cm. Las figuras o gráficos se numerarán correlativamente y vendrán acompañadas de un pie con un título explicativo del contenido de la figura (ejemplo: “Figura 1: Título de la figura”). Las tablas se numerarán correlativamente y vendrán acompañadas de un pie con un título explicativo del contenido de la tabla (ejemplo: “Tabla 1: Título de la tabla”). Las figuras, gráficos y tablas pueden incluirse en el cuerpo del texto, si son fundamentales para el seguimiento del discurso del mismo, o adjuntarse como anexos. Las notas tendrán la numeración automática, aparecerán a pie de página y estarán en fuente Times New Roman tamaño 10 puntos.

VI. Estructura de la memoria.

- Portada. Ver modelo anexo

- Resumen. Debe tener un máximo de 500 palabras. En él se explicará de forma clara el tema y el desarrollo del trabajo. Deberá estar redactado en el idioma del trabajo y en inglés (abstract).

- Índice. Debe contener todas las partes del trabajo. Se puede hacer un primer índice provisional que se irá modificando a medida que el trabajo avanza. El índice final hará constar los números de página de cada epígrafe.

- Introducción. En ella se expondrán los objetivos, especificando el ámbito, el alcance y los límites del trabajo; se realizará una breve descripción de los capítulos, con la metodología empleada y se expondrá la principal conclusión alcanzada; pueden añadirse los agradecimientos.

- Desarrollo del tema. Organizado en capítulos o apartados.

- Conclusiones. Se expondrán numeradas y con una redacción clara. En ellas se recogen las reflexiones finales y los aspectos primordiales que definen el tema tratado.

[! de ! ]3 6

Page 32: Conservatorio Superior de Música de Vigo Programación ...csmvigo.com/PD/PD_piano_completa_2017_18_web.pdf · Páxina 1 de 3 Programación Docente Conservatorio Superior de Música

� � �- Referencias bibliográficas. Siempre se deben consignar todas las fuentes que se han consultado. Los plagios se

producen cuando el autor hace pasar ideas, palabras o información de otra fuente como si fueran propias, omitiendo expresamente la referencia a su autoría verdadera. Asimismo, la ausencia de referencias merma la calidad del trabajo, al no poder ser contrastada la información aportada, lo que la hace carente de una base sólida para su aceptación.

- Anexos. Contienen información que no es relevante para el desarrollo del trabajo, pero lo complementa. Por ejemplo: tablas, fotos, esquemas, partituras, grabaciones, etc.

VII. Método de citación. La información que sirve de base para la elaboración de un trabajo académico debe poder ser contrastada en todo momento por los lectores de la memoria del mismo y además proceder de fuentes solventes, lo que da una medida de la calidad del trabajo. Para poder realizar ese proceso de verificación se emplean las citas textuales y las menciones bibliográficas. El modo en que se insertan en el texto de la memoria citas y menciones ha de ser homogéneo y coherente a lo largo del mismo. Existen diversos métodos de citación, siendo los más comunes en el ámbito de las humanidades y de los estudios artísticos el de la Universidad de Chicago y el APA (American Psychological Association). Se recomienda emplear cualquiera de ellos, poniendo especial atención en el mantenimiento de la coherencia en su uso a lo largo del texto. Para una información detallada sobre el empleo de cada uno de ellos se pueden consultar las referencias que se recogen en el apartado IX.

VIII. Referencias bibliográficas. En cada TFE habrá que emplear toda aquella bibliografía que el/la autor/a, bajo la supervisión del tutor, considere conveniente. Este epígrafe recogerá sólo los trabajos citados en el TFE y aparecerá después del final del texto. Se ordenará alfabéticamente por autor/a y año de la publicación empleada, siguiendo la normativa del sistema de citación que se ha decidido emplear a lo largo del texto.

IX. Enlaces y bibliografía de interés para la organización y redacción del trabajo. Para la organización del trabajo y para conocer la normativa de los sistemas de citación, mención y referenciación bibliográfica:

Servicio de Biblioteca de la Universidad de Alcalá. Cómo citar. Disponible en línea en: http://biblioteca.uah.es/aprendizaje/apoyo-aprendizaje.asp?capa=citar

Servicio de Biblioteca de la Universidad de La Laguna. Cómo elaborar un trabajo. Disponible en línea en: http://www.ull.es/view/institucional/bbtk/Como_elaborar_un_trabajo/es

Servicio de Biblioteca de la Universidad de Santiago de Compostela. Citas e referencias bibliográficas. Disponible en línea en: http://sp.bugalicia.org/san/subjects/guide.php?subject=citas

Servicio de Biblioteca de la UNED. Uso ético de la información. Disponible en línea en: http://www2.uned.es/biblioteca/tutorial_uso_etico/citas_bibliograficas.htm

Para un estudio específico de cómo organizar y redactar el texto del trabajo se recomienda consultar Chiantore, L., Domínguez, A. & Martínez, S. (2016). Escribir sobre música. Barcelona: Musikeon Books. Disponible en la biblioteca del centro, el principal interés de esta publicación es su enfoque concreto en cómo redactar estudios sobre música. Aporta muchos ejemplos de cómo tratar, integrar y citar los textos los materiales de uso habitual y específico en los estudios sobre música como son partituras, grabaciones comerciales de música en audio o vídeo, filmes,…, así como todo el material obtenido por vía electrónica (páginas web, foros, revistas electrónicas, blogs, redes sociales,…)

[! de ! ]4 6

Page 33: Conservatorio Superior de Música de Vigo Programación ...csmvigo.com/PD/PD_piano_completa_2017_18_web.pdf · Páxina 1 de 3 Programación Docente Conservatorio Superior de Música

� � �

Aspectos referentes a la exposición

Como se establece en la guía docente, la presentación en público no excederá los 30 minutos y se seguirá de un debate entre el tribunal y el alumno sobre las cuestiones que se consideren oportunas que no excederá los 20 minutos. La necesidad de adaptar el contenido de la presentación a esta temporalización exige sin duda una preparación y práctica de la misma previas al momento de enfrentarse al tribunal. Es recomendable elaborar un guión de los puntos a tratar que se pueda seguir en el momento de la exposición para ser capaz de hilvanar un discurso claro que dé una imagen completa, coherente y atractiva del trabajo realizado.

Se recomienda utilizar el apoyo de software para la realización de presentaciones. En las diapositivas se incluirán las referencias estrictamente necesarias para seguir el discurso de la exposición, es decir, las ideas generales, esquemas, citas textuales imprescindibles, imágenes,… Es importante no caer en la sobreabundancia de información en una única diapositiva (es mejor realizar varias correlativas), ni en la lectura mecánica de largos textos en las mismas, lo que resulta tedioso para el que escucha y distrae su atención.

Se deben incluir tanto audios como vídeos de ser necesario por la naturaleza del trabajo. Asimismo también se podrá apoyar la presentación con interpretaciones al piano. En estos casos habrá que temporalizar todos estos contenidos no orales de la presentación de tal manera que la exposición se ciña a la duración máxima especificada para la misma. Tal circunstancia implica una dificultad añadida a la presentación y con mayor razón es recomendable la práctica previa de ésta.

Algunos enlaces de interés sobre la manera de enfocar, diseñar y realizar presentaciones son:

Basart, I. (2009). Presentaciones efectivas. Disponible en línea en: http://recursostic.educacion.es/observatorio/web/es/component/content/article/917-monografico-presentaciones-efectivas?start=2

Silbermann, D. (2011). Muerte por powerpoint. Presentación. Disponible en línea en: https://www.youtube.com/watch?v=gYlVXWqjT7I

[! de ! ]5 6

Page 34: Conservatorio Superior de Música de Vigo Programación ...csmvigo.com/PD/PD_piano_completa_2017_18_web.pdf · Páxina 1 de 3 Programación Docente Conservatorio Superior de Música

� � �

Título Superior de Música

Especialidad/Itinerario: Interpretación/Piano

Conservatorio Superior de Música de Vigo

Departamento de Piano

[Título] [Subtítulo]

Trabajo Fin de Estudios

Autor/a: Nombre y Apellidos

Tutor/a: Prof. Nombre y Apellidos

Vigo, [día] de [mes] de [año]

Anexo: Modelo de portada de la memoria del trabajo académico

[! de ! ]6 6