CONSELLO DE CONTAS DE GALICIA INFORME DE …...Índice Consello de Contas de Galicia INFORME DE...

INFORME DE FISCALIZACIÓN INFORME DE FISCALIZACIÓN

CONSELLO DE CONTAS DE GALICIA

INFORME DE FISCALIZACIÓN DA TELEVISIÓN DE GALICIA S.A.

EXERCICIO 2002

Índice

Consello de Contas

de Galicia

INFORME DE FISCALIZACIÓN Índice - 1 INFORME DE FISCALIZACIÓN

ÍNDICE

I. INTRODUCIÓN.................................................................................................... 2

Antecedentes da fiscalización................................................................................ 2

Descrición da entidade fiscalizada....................................................................... 2

Normativa aplicábel e sistema contábel.............................................................. 4

Control interno....................................................................................................... 6

Ámbito competencial da fiscalización.................................................................. 6

II. OBXECTIVOS, ALCANCE E LIMITACIÓNS................................................ 6

Obxectivos xeral e específicos............................................................................... 6

Alcance.................................................................................................................... 8

Limitacións............................................................................................................. 8

III. CONTEXTO ACTUAL DO SECTOR AUDIOVISUAL................................... 9

Televisións públicas e privadas no marco europeo............................................. 9

O sector das televisións no estado español.......................................................... 11

As televisións públicas autonómicas.................................................................... 12

A Televisión de Galicia........................................................................................ 19

Índice

Consello de Contas

de Galicia

INFORME DE FISCALIZACIÓN Índice-2 INFORME DE FISCALIZACIÓN

IV. RESULTADOS DA FISCALIZACIÓN.......................................................... 22

Área económico-financeira............................................................................. 22

Consideracións xerais........................................................................................ 22

Resultados do traballo nesta área....................................................................... 22

Análise da evolución da estrutura económico-financeira da TVG................. 22

Análise da evolución do déficit de explotación............................................... 28

Clientes e provedores máis significativos....................................................... 31

Situación tributaria e problemática fiscal do IVA........................................... 35

Área de planificación e custos........................................................................ 37

Resultados do traballo nesta área....................................................................... 37

Planificación e actuación da Sociedade............................................................ 37

Plano anual de actividades e orzamentos.......................................................... 37

Endebedamento e política de estabilidade........................................................ 39

Contabilidade analítica, pº de transparencia, e toma de decisións................. 41

Área de xestión e contratación........................................................................ 46


Resultados do traballo nesta área...................................................................... 47

Normalización dos procedementos de xestión.................................................. 47

Control interno de xestión................................................................................. 49

Actividade de control do Consello de administración....................................... 50

Fiscalización da contratación de elementos de inmobilizado propio............... 51

Índice

Consello de Contas

de Galicia


Área de produción........................................................................................... 60



Marco conceptual e estratexias de produción................................................... 61

Modelo de produción......................................................................................... 63

Fiscalización das compras de produción......................................................... 66

Produción asociada..................................................................................... 67

Produción contratada.................................................................................. 69

Compras de dereitos de retransmisións deportivas................................... 72

Área de fomento do sector audiovisual galego.............................................. 74



Actividade da TVG no fomento do sector audiovisual galego.......................... 74

Sistema de selección pública de programas...................................................... 82

V. CONCLUSIÓNS............................................................................................... 86

En relación coa área económico-financeira......................................................... 86

En relación coa área de planificación e custos................................................... 88

En relación coa área de xestión e contratación.................................................... 90

En relación coa área de produción...................................................................... 92

En relación coa área de fomento do sector audiovisual galego........................... 94

Índice

Consello de Contas

de Galicia


VI. RECOMENDACIÓNS...................................................................................... 97

En relación coa área económico-financeira......................................................... 97

En relación coa área de planificación e custos.................................................... 97

En relación coa área de xestión e contratación................................................ ... 98

En relación coa área de produción...................................................................... 98

En relación coa área de fomento do sector audiovisual galego........................... 99

VII. CUMPRIMENTO DE RECOMENDACIÓNS DE INFORMES ANTERIORES.................................................................................................... 99

ALEGACIÓNS FORMULADAS POLA TVG S.A.......................................... 101

RÉPLICAS DO CONSELLO DE CONTAS ÁS ALEGACIÓNS FORMULADAS POLA TVG S.A..................................................................... 135

ANEXO:.............................................................................................................................. 145

Contas anuais formuladas pola TVG S.A. correspondentes ao exercicio

anual rematado o 31 de decembro de 2002.......................................................... 145

Informe de auditoría de contas anuais.................................................................. 189

Índice

Consello de Contas

de Galicia


Abreviaturas e acrónimos

AEAT Agencia Estatal de Administración Tributaria

AEGA Asociación Empresarial Galega Audiovisual

AGAPI Asociación Galega de Produtoras Independentes

BOICAC Boletín Oficial del Instituto de Contabilidad y Auditoría de Cuentas

CAG Consorcio Audiovisual de Galicia

CE Comunidade Europea

CEE Comunidade Económica Europea

CES Consello Económico e Social de Galicia

CRTVG Compañía de Radio-Televisión de Galicia

DA Disposición Adicional

DAFO Análise de Debilidade, Ameazas, Fortalezas e Oportunidades

DOG Diario Oficial de Galicia

ETT Empresa de Traballo Temporal

FAPAE Federación de Asociaciones de Productoras Audiovisuales Españolas

FORTA Federación de Organismos de Radio y Televisión Autonómicos

GECA Gabinete de Estudios de la Comunicación Audiovisual

ICAC Instituto de Contabilidad y Auditoría de Cuentas

ICO Instituto de Crédito Oficial

IGAPE Instituto Galego de Promoción Económica

IMP Inmobilizacións Materiais Propias

IXCA Intervención Xeral da Comunidade Autónoma de Galicia

LCAP Lei de Contratos das Administracións Públicas

LNFP Liga Nacional de Fútbol profesional

PAIF Programa de actuación, Investimentos e Financiamento

RETEGAL S.A. Rede Técnica de Galicia S.A.

RTG S.A. Radiotelevisión Galicia S.A.

SAG Sector Audiovisual Galego

SGAE Sociedad General de Autores de España

SOGEDASA Sociedad General de Derechos Audiovisuales

SSPP Sistema de selección pública de programas

TEAC Tribunal económico administrativo central

TVG S.A. Televisión de Galicia S.A.

UER Unión Europea de Radiodifusión

UMT Unidade Móbil de Televisión

Índice

Consello de Contas

de Galicia


Índice

Consello de Contas

de Galicia


Relación de cadros e gráficos Cadro 1: Porcentaxe dos respectivos universos sobre o total de España

Cadro 2: Total de activos das TV públicas e privadas en 2002

Cadro 3: Gastos de funcionamento das TV públicas e privadas en 2002

Cadro 4: Reparto da “torta publicitaria” en 2002

Cadro 5: % Gastos de funcionamento cubertos con ingresos do mercado publicitario

Cadro 6: Gastos de funcionamento non cubertos por publicidade por habitante

Cadro 7: Posicións relativas das televisións autonómicas

Cadro 8: Evolución das cotas de pantalla anuais (%) das TV autonómicas 1997-2002

Cadro 9: Balances da TVG S.A. (1997-2002)

Cadro 10: Evolución do desequilibrio patrimonial de TVG S.A. (1997-2002)

Cadro 11: Comparativa dos fondos propios con outras televisións autonómicas

Cadro 12: Importe e movementos de fondos propios TVG S.A. en 2002

Cadro 13: Desglose de provisións para riscos e gastos TVG S.A. a 31.12.2002

Cadro 14: Movementos da partida de provisións para riscos e gastos TVG S.A. 2002

Cadro 15: Importe e movementos de inmobilizacións financeiras TVG S.A. en 2002

Cadro 16: Evolución do déficit básico de explotación da TVG S.A.

Cadro 17: Evolución das contas do capítulo de servizos exteriores 2001-2002

Cadro 18: Gasto de contratacións temporais da TVG S.A. a través de ETT´s (2002)

Cadro 19: Relación de principais clientes da TVG S.A. no 2002 (empresas)

Cadro 20: Relación de principais clientes da TVG S.A. no 2002 (entidades asociativas e fund.)

Cadro 21: Relación de principais clientes da TVG S.A. no 2002 (Administracións Púb.)

Cadro 22: Análise de concentración de provedores da TVG S.A. (2002)

Cadro 23: Relación de principais provedores de máis de 500.000 euros (2002)

Cadro 24: Declaracións-liquidacións de IVA presentadas por TVG S.A. (1998-2000)

Cadro 25: Evolución do pasivo bancario a longo prazo 1994-2002

Cadro 26: Contribución dos programas emitidos aos ingresos comerciais 2002

Cadro 27: Distribucións porcentuais do tempo de emisión, dos custos analíticos, dos ingresos por publicidade (IP) e peso dos ingresos sobre os custos por xéneros 2002

Cadro 28: Rankings por ratios de eficiencia, eficacia e efectividade de xéneros de programación emitida 2002

Cadro 29: Distribución de expedientes xestionados polo departamento de compras (2002)

Cadro 30: Nº de sesións plenarias e comisións celebradas 1998-2003

Cadro 31: Variacións nos saldos das contas das I.M.P. (en euros)

Cadro 32: Anualidades para o financiamento do edificio de servizos múltiples

Cadro 33: Mostra de expedientes de contratación

Cadro 34: Formas ou tipos de produción

Índice

Consello de Contas

de Galicia


Cadro 35: Marco conceptual das estratexias de produción

Cadro 36: % Produción propia e allea emitida (1994-2002)

Cadro 37: Modelo de produción (participación % nos custos por columnas) 2002

Cadro 38: Modelo de produción (composición % de custos por tipo de produción) 2002

Cadro 39: Custos/minuto indiciados ao custo/minuto medio por tipos de produción

Cadro 40: Estrutura e custos/minuto das modalidades de produción propia

Cadro 41: Compras de produción de TVG S.A. (2002)

Cadro 42: Compras de produción asociada (2002)

Cadro 43: Desglose das compras de produción propia contratada (2002)

Cadro 44: Principais provedores de produción propia contratada (2002) (en euros)

Cadro 45: Desglose das compras de dereitos de retransmisións deportivas (2002)

Cadro 46: Desglose do contrato AUDIOVISUAL SPORT S.A. (Tempada 2002/2003)

Cadro 47: Volume económico do SAG por sectores (2001)

Cadro 48: Volume económico do subsector da produción en Galicia (2001)

Cadro 49: Actividades de apoio e fomento ao SAG por parte da CRTVG e TVG

Cadro 50: Volume de gasto externalizado da TVG S.A. (1998-2002)

Cadro 51: Relación de produtoras e número de ofertas da 1ª convocatoria do S.S.P.P.

Cadro 52: Grao de cumprimento das ofertas presentadas á 1ª convocatoria do S.S.P.P.

Gráfico 1: Posicións relativas autonómicas, TVE e Privadas (2002)

Gráfico 2: Posicións relativas das televisións autonómicas (2002)

Gráfico 3: Custos analíticos, ingresos por publicidade e audiencias por xéneros 2002

Televisión de Galicia S.A. Exercicio 2002 Informe de Fiscalización

Consello de Contas

de Galicia

INFORME DE FISCALIZACIÓN 1 INFORME DE FISCALIZACIÓN

INFORME DE FISCALIZACIÓN

DA

TELEVISIÓN DE GALICIA S.A.

EXERCICIO 2002

Televisión de Galicia S.A. Exercicio 2002Informe de Fiscalización

Consello de Contas

de Galicia


I. INTRODUCIÓN

Antecedentes da fiscalización

1.1. O Pleno do Consello de Contas, por acordo do 19 de decembro de 2003, aprobou o programa anual de traballo para o ano 2004 correspondente á fiscalización selectiva do exercicio 2002, no que se contempla a realización, a iniciativa do propio Consello, das presentes actuacións relativas á Televisión de Galicia S.A.

As directrices técnicas ás que debía de suxeitarse a fiscalización foron incluídas no programa de traballo aprobado polo Pleno.

Descrición da entidade fiscalizada

1.2. Televisión de Galicia S.A. (TVG S.A.) constituíuse o 18 de abril de 1985 como unha sociedade anónima de carácter público, con suxeición á Lei de Sociedades Anónimas do 17 de xullo de 1951, e á Lei 9/1984, do 11 de xuño, de creación da Compañía de Radio-Televisión de Galicia, para a xestión mercantil do servizo público de televisión no marco establecido polo Estatuto da Radio e a Televisión aprobado pola Lei 4/1980, do 10 de xaneiro e a Lei 46/1983, reguladora da terceira canle de televisión.

Mediante escritura notarial de data 30 de xuño de 1992, procedeuse á modificación e adaptación dos Estatutos da Sociedade ao disposto no Real Decreto Lexislativo 1564/89, do 22 de decembro, polo que se aproba o Texto Refundido da Lei de Sociedades anónimas vixente.

1.3. No que respecta aos modos de xestión do servizo público de televisión de titularidade estatal, xestiónase de xeito directo polo Estado e as Comunidades Autónomas no seu respectivo ámbito territorial mediante a oportuna concesión, que no caso de Galicia se realizou por Decreto 915/1985. A xestión indirecta corresponde a sociedades concesionarias das televisións privadas, reguladas pola Lei 10/1988.

1.4. Segundo se recolle nos seus estatutos, o seu obxecto social consiste na produción e transmisión de imaxes e sons, simultaneamente, a través de ondas ou mediante cable, destinada mediata ou inmediatamente ao público en xeral, con fins informativos, culturais,


Consello de Contas

de Galicia


artísticos, comerciais, recreativos, publicitarios, así como medio de reafirmación da nacionalidade galega e de promoción e difusión da cultura e a lingua galega, e cantas actividades sexan anexas ou complementarias das anteriores.

1.5. A xestión dos servizos públicos de radiodifusión e televisión lévase a cabo mediante sociedades públicas con forma de sociedades anónimas creadas pola Compañía, unha para a xestión mercantil da radiodifusión e outra para a do servizo público da televisión. Ámbalas dúas son rexidas por un administrador único ou director xerente que é nomeado e separado polo director xeral da CRTVG, previa notificación ao Consello de Administración. Réxense polo dereito privado sen máis excepcións que as establecidas pola Lei de creación da CRTVG.

1.6. Aos efectos do funcionamento, administración e dirección, a Compañía de Radio-Televisión de Galicia presenta unha estrutura case idéntica á estatal. Forman parte desa estrutura o Consello asesor da CRTVG e as súas sociedades, o Consello de administración e o director xeral. Na sesión do Consello de Administración da CRTVG, do 21 de setembro de 1999, a Dirección xeral do Ente comunica as modificacións introducidas no organigrama da CRTVG, que se concretan na creación de tres divisións que pola súa relevancia estrutural e de medios, agrupan as funcións económico-financeira, técnica e de recursos humanos. Permanecen co rango departamental as funcións de comunicación e relacións externas, comercial e márketing e asesoría legal, pola súa parte o gabinete de planificación segue a depender directamente da Dirección xeral, pero perde a función informática que pasa a depender da división técnica.

Desta reestruturación cabe destacar a constitución dun comité de dirección do grupo, que operaría de facto, integrado polo director xeral e os tres directores de división do Ente e os dous directores-xerentes das sociedades xestoras.

A potenciación da función técnica a través da creación dunha división que pasa a concentrar os servizos de operacións técnicas da TVG, de mantemento técnico da TVG e RTG, e á que se lle incorpora o de informática, xustifícase nas necesidades operativas que conleva a maior implicación da informática na xestión técnica dos medios de comunicación.

Con todo, considérase que non se debera renunciar á coordinación directa da función informática co gabinete de planificación, polas súas implicacións estruturais sobre a xestión administrativa e non só técnica dos medios de comunicación.

Con efectos do 1 de xaneiro de 1999, as funcións de enxeñería da rede técnica son asumidas por RETEGAL S.A. que é a sociedade que pasa a asumir o servizo de transporte do sinal da TVG e de RTG.


Consello de Contas

de Galicia


O departamento de recursos humanos convértese en división cos servizos de relacións laborais, organización do persoal e servizos xerais, aos que se lles engaden dous novos de xestión de nóminas e seguridade social e de formación e selección de persoal.

Por outra parte, na TVG mantéñense os departamentos de informativos, deportes e emisións, e programación, asumindo o director-xerente da Sociedade as funcións do departamento de produción que aparece integrado por oito xefaturas de servizo: de produción de programas, de xestión da produción, de planificación da explotación, de medios de produción, de produción de informativos, de medios de realización-edición e de produción de deportes.

Normativa aplicábel e sistema contábel

1.7. A regulamentación e xestión dos servizos públicos de radiodifusión e televisión no ámbito da Comunidade Autónoma correspóndelle á Compañía de Radio-Televisión de Galicia que se rexe polas disposicións da Lei 9/1984, da súa creación, e as normas complementarias de desenvolvemento no marco das normas básicas estatais, baixo a forma xurídica de entidade de dereito público.

Dentro do extenso conxunto de normas aplicábeis, destacan as seguintes:

- Estatuto da Radio e a Televisión aprobado pola Lei 4/1980, do 10 de xaneiro (modificada a través da DA 16ª da Lei 24/2001, do 27 de decembro, de Medidas fiscais, administrativas e de orde social).

- Lei 46/1983, do 26 de decembro, reguladora da terceira canle de televisión.

- Lei 9/1984, do 11 de xuño, de creación da CRTVG (modificada pola Lei 3/2002, do 29 de abril, de medidas de réxime fiscal e administrativo).

- Real Decreto 915/1985.

- Lei de Sociedades Anónimas, Texto refundido aprobado polo Real Decreto lexislativo 1564/ 1989, do 22 de decembro.

- Decreto Lexislativo 1/1999, do 7 de outubro, polo que se aproba o Texto refundido da Lei de réxime financeiro e orzamentario de Galicia.

- Lei 10/1996, do 5 de novembro, de actuación de entes e empresas nas que ten participación maioritaria a Xunta de Galicia.

- Lei 34/1988, xeral de publicidade.


Consello de Contas

de Galicia


- Resolución do 15 de novembro de 2001, da CRTVG, pola que se fan públicas as normas reguladoras da emisión de mensaxes publicitarias e de televenda a través dos medios de comunicación dependentes da CRTVG.

- Lei 11/1998, do 24 de abril, xeral de telecomunicacións (derrogada pola Lei 32/2003).

- Real Decreto 1287/1999, do 23 de xullo, polo que se aproba o Plano técnico nacional da radiodifusión sonora dixital terrestre.

- Lei 6/1999, do 1 de setembro, do Audiovisual de Galicia.

- Decreto 294/2002, do 17 de outubro, polo que se constitúe e regula a composición e as funcións do Consorcio Audiovisual de Galicia.

- Directiva 2000/ 52/CE da Comisión, de 26 de xullo de 2000, pola que se modifica a Directiva 80/723/CEE relativa á transparencia das relacións financeiras entre os Estados membros e as empresas públicas.

- Instrumento de ratificación do convenio europeo sobre a televisión transfronteiriza, feito en Estrasburgo o 5 de maio de 1989.

- Resolución 2002/C 32/04, do 21 de xaneiro de 2002, do Consello da Unión Europea sobre o desenvolvemento do sector audiovisual.

- Resolución 2001/C 73/02, do 12 de febreiro de 2001, do Consello da Unión Europea, sobre as axudas nacionais ao sector do cine e ao sector audiovisual.

- As demais disposicións que resulten aplicábeis pola súa condición de sociedade pública e especialmente o que se estableza polas distintas leis anuais de orzamentos da Comunidade Autónoma.

1.8. A Sociedade somete a súa información económico-financeira ao plano xeral de contabilidade privada aprobado polo Real decreto 1643/1990, do 20 de decembro. Presenta un balance de situación a 31 de decembro de 2002, ademais da conta de resultados do exercicio e a memoria. As contas da TVG S.A. intégranse, a efectos de consolidación, nas do Grupo da Radio-Televisión de Galicia, xunto coas da Compañía de Radio-Televisión de Galicia e da Sociedade Radiotelevisión Galicia S.A.


Consello de Contas

de Galicia


Control interno

1.9. O control interno da actividade económico-financeira da TVG S.A., exérceo a Intervención Xeral da Comunidade Autónoma, a través do control financeiro. Este efectúase mediante a realización de auditorías, que de acordo co plano anual que cada exercicio elabora a Intervención Xeral, co obxecto de comprobar o seu adecuado funcionamento tanto no aspecto organizativo como no económico-financeiro. No exercicio 2002, evacuouse un informe relativo á revisión de control financeiro das áreas de acredores e outras contas a pagar e de gastos de persoal.

Ámbito competencial da fiscalización

1.10. A Lei 6/1985, do 24 de xuño, do Consello de Contas de Galicia, establece como competencias da Institución a fiscalización das contas e da xestión económico-financeira e contábel en relación coa execución dos programas de ingresos e gastos do sector público da Comunidade Autónoma. Forman parte deste sector público, segundo o artigo 2 da mesma Lei, as empresas públicas, calquera que sexa a súa forma xurídica, dependentes da Administración autonómica. A TVG S.A. é unha sociedade pública dependente desa Administración, a través da participación no 100% do seu capital social do Ente público CRTVG.

II. OBXECTIVOS, ALCANCE E LIMITACIÓNS

Obxectivos xeral e específicos

2.1. O obxectivo xeral da fiscalización consistiu na verificación do cumprimento da rendición de contas, a integridade dos estados da contabilidade financeiro-patrimonial remitidos, e se os actos de xestión económico-financeira se adecuaron ás normas e procedementos legalmente establecidos e aos principios de boa xestión, analizando a consecución dos obxectivos perseguidos pola entidade.

Tamén, o seguimento das recomendacións realizadas por este Consello de Contas no último informe de fiscalización realizado, correspondente ao exercicio 1997.


Consello de Contas

de Galicia


2.2. Os obxectivos específicos, en relación coas áreas examinadas, foron os seguintes:

Área económico-financeira

Obter suficiente evidencia de auditoría para formar unha opinión con respecto aos estados financeiros no seu conxunto, comprobando que expresen o resultado da xestión da entidade, así como a súa adecuada realidade patrimonial, de acordo coas normas e principios contábeis xeralmente aceptados. Comprobar o grao de control interno da entidade, a imputación correcta dos custos das actuacións que leva a cabo, así como o financiamento das mesmas.

Área de planificación e custos

Verificarase a existencia e o grao de implantación de instrumentos explícitos de planificación e programación das actividades desenvolvidas pola Sociedade no marco actual do sector televisivo, con especial atención ao cumprimento dos obxectivos contidos no Plano anual de actividades. Análise do sistema de contabilidade analítica e do seu alcance na toma de decisións.

Área de xestión e contratación

Avaliación do control interno en relación cos procedementos de normalización da xestión administrativa en materia de contratación e de gastos. Avaliación da actividade de control desenvolvida polo Consello de administración. Fiscalización da contratación de elementos de inmobilizado material propio.

Área de produción

Identificación e análise das estratexias de produción no marco global da planificación da Sociedade. Análise da produción propia interna e externa, allea, asociada e das coproducións. Verificación do grao de eficiencia e eficacia dos resultados acadados. Fiscalización das compras de produción da entidade.

Área de fomento do sector audiovisual galego

Verificación da existencia de instrumentos específicos de planificación das actividades de fomento do sector audiovisual, e de coordinación co resto dos actores públicos e privados implicados na promoción do mesmo. Análise das relacións entre as produtoras independentes e a TVG.


Consello de Contas

de Galicia


Avaliación do sistema de selección pública de programas para a inclusión dos mesmos na grella da Televisión de Galicia. Verificación do grao de eficiencia e eficacia dos resultados acadados.

2.3. En relación coa área de persoal da TVG S.A. esta foi obxecto de fiscalización, por parte deste Consello, con respecto ao exercicio 2001, no marco do Informe de fiscalización horizontal de gastos de persoal das entidades integrantes do Sector público institucional autonómico realizado no 2003.

Alcance

2.4. A fiscalización refírese ao ano 2002. Non obstante, cando os obxectivos establecidos o requiran, esténdese indistintamente aos exercicios anteriores.

O modelo de xestión establecido pola Lei 46/1983, reguladora da terceira canle e máis o estatuto da radio e televisión estatal significa no caso galego a creación dun Ente público, a Compañía de Radio-Televisión de Galicia (CRTVG), e unha sociedade anónima para a xestión mercantil do servizo público de televisión (TVG S.A.), polo que na práctica o ámbito da fiscalización esténdese á actuación de ámbalas dúas entidades e á consideración dos estados contábeis consolidados das mesmas.

As probas de cumprimento e substantivas realizadas foron aquelas que de forma selectiva se consideraron necesarias para obter evidencia suficiente e adecuada, co obxectivo de conseguir unha base razoábel que permita manifestar as conclusións que se desprenden do traballo realizado sobre a actividade da TVG.

Limitacións

2.5. A fiscalización do grao de cumprimento dos obxectivos da entidade vese dificultada pola inexistencia dun contrato-programa que posibilite a vinculación entre a aportación de fondos públicos e os obxectivos a acadar.

Tanto os responsábeis do organismo fiscalizado como o persoal do mesmo prestaron a colaboración requirida para a correcta execución dos traballos de fiscalización.


Consello de Contas

de Galicia


III. CONTEXTO ACTUAL DO SECTOR AUDIOVISUAL

3.1. A contextualización dos resultados da presente fiscalización, esixe unha aproximación ao marco sectorial da radiodifusión pública e privada en tres planos: europeo, estatal e autonómico. De xeito que a actuación da televisión galega poida ser valorada en relación á súa posición relativa no conxunto e ás forzas ou tendencias externas que caracterizan a evolución recente do sector audiovisual.

Televisións públicas e privadas no marco europeo

3.2. A promulgación da Directiva de “televisión sen fronteiras” (89/552/CEE), trasladada ao ordenamento xurídico español pola Lei 25/1994, e modificada pola Directiva 97/36/CE, asumía a consideración dos programas televisivos como auténticos servizos públicos, recomendando unha clara definición das actividades de servizo público e un alto grao de transparencia. Tamén o Protocolo sobre sistemas públicos de difusión nos estados membros, incluído como anexo no Tratado de Ámsterdam (1997), modificativo do da Unión Europea, recoñecía a relación directa dos mesmos coas necesidades democráticas, sociais e culturais de cada estado. Así como a esixencia de preservar o pluralismo nos medios, determinando que os estados membros eran competentes para subvencionar aos sistemas públicos de difusión na medida en que tal subvención fora destinada ao servizo público, definido e organizado por cada estado membro, sempre que non alterase as condicións do mercado e a competencia no ámbito comunitario.

Pódese afirmar polo tanto o recoñecemento expreso polas institucións europeas da continuidade dos servizos públicos de radiodifusión. Estes feitos teñen especial relevancia dadas as presións realizadas polos sectores económicos privados do audiovisual en defensa da necesidade de preservar a libre competencia en igualdade de condicións. Nesta liña, o Comité Económico Social (CES) ten elaborado un ditame (2001/C 14/22) sobre unha Comunicación da Comisión europea relativa aos principios e as directrices da política comunitaria no sector audiovisual na era dixital, na que se destaca o papel dos medios de comunicación no bo funcionamento das sociedades democráticas modernas e, especialmente, no desenvolvemento e transmisión dos valores sociais. Ambos chegan á conclusión de que a industria audiovisual “non é como outras que se limitan a producir bens e servizos para o mercado”, porque priman os principios culturais por enriba dos comerciais.


Consello de Contas

de Galicia


Establécese así, unha liña de diferenza entre a visión do audiovisual en Europa no que respecta aos principios estritamente comerciais e de mercado, correspondentes aos Estados Unidos de América.

Por outra parte, os cambios introducidos polas tecnoloxías da comunicación -a Era dixital- levan á necesidade de reforzar as funcións culturais, sociais e democráticas dos servizos públicos de radiodifusión que redunden en beneficio de todos, debido á súa importancia capital para garantir a democracia, o pluralismo, a cohesión social e a diversidade cultural e lingüística. Para iso, os estados membros deberán manter e acrecentar a capacidade dos seus servizos públicos para ofrecer á poboación programacións e servizos de calidade e de vocación maioritaria, sen renunciar a garantir un espazo de servizo público nas novas tecnoloxías, especialmente a televisión dixital por ondas terrestres e Internet.

Máis recentemente, a Comisión europea no seu cuarto informe ao Consello europeo, ao Parlamento, ao Comité económico e social e ao Comité das rexións, conclúe que a Directiva 89/552/CEE segue a funcionar eficazmente como garantía da libre circulación dos servizos de televisión, considerando que os obxectivos fundamentais de interese público que a mesma pretende salvagardar son aínda válidos, e que agora, máis que nunca, os Estados membros téñense dotado dos medios necesarios para acadalos.

Porén, a Comisión decidiu encargar un estudo sobre as <<Previsións da evolución das tecnoloxías e os mercados do sector audiovisual europeo até 2010>> co fin de formular propostas de adaptación da mesma á evolución futura no campo da radiodifusión televisiva. Nese estudo sinálase a forma en que unha serie de avances tecnolóxicos e económicos poden alterar no futuro os modelos actuais da industria audiovisual.

Neste escenario, a Unión Europea de Radiodifusión (UER) no seu documento The key role of public service broadcasting in European society in the 21st century fai un chamamento aos estados membros da UE para manter o acceso universal aos servizos dos radiodifusores públicos nun entorno de múltiples plataformas e soportes, e posibilitando o desenvolvemento de programacións de alta calidade en consonancia coa riqueza e diversidade lingüística e cultural europeas, así como das novas tecnoloxías e servizos.

Conclúese polo tanto, que o marco europeo actual consagra o papel capital dos medios de radiodifusión públicos como un dos piares do mantemento dos valores democráticos, sociais e culturais e da defensa do pluralismo, destacando a función motriz dos operadores públicos na produción de contidos de calidade no novo escenario da sociedade da información, que serva de pauta para todo o sector.


Consello de Contas

de Galicia


Na orde económica, afiánzase o chamado modelo dual, a través do establecemento dos principios legais aplicábeis ás axudas estatais para o financiamento dos servizos públicos de radiodifusión. Deste xeito, declárase a compatibilidade das axudas públicas coas regras da competencia europeas, deixando que sexan os estados membros os que definan o grao de financiamento mixto dos seus sistemas de radiodifusión. Na instrumentación destes principios, a Comisión europea ten adoptado dez decisións, nas que se determina que non existe evidencia de sobrefinanciamento dos servizos públicos de radiodifusión, confirmando en todas elas que son os estados os que deben de definir –dentro dunha ampla marxe de discrecionalidade- o contido do servizo público de radiodifusión, a súa organización e financiamento, e que non se teñen constatado prácticas anticompetitivas por parte dos operadores públicos no mercado publicitario.

O sector das televisións no estado español

3.3. En España cabe destacar que a irrupción das operadoras privadas a finais dos oitenta, acontece sen unha clara delimitación dos seus roles fronte ás públicas, de xeito que tras un período inicial de imitación das programacións públicas, prodúcese un xiro cara a unha programación de corte netamente comercial. Isto ten que ver, coa necesidade de rendibilización duns proxectos empresariais cuxo negocio consiste basicamente na venda de audiencias á industria publicitaria. O incremento da competencia leva aos operadores públicos á introdución de fortes sesgos comerciais nas súas programacións, evolución que se ve notablemente reforzada pola indefinición do seu sistema de financiamento, caracterizado pola cubrición sistemática das perdas a través de achegas de capital e apelación ao endebedamento.

A concepción do financiamento das televisións públicas como unha explicitación recorrente dunhas perdas que deben ser asumidas polo erario público, conleva unha inestabilidade crónica dos seus recursos, e un proceso de deslexitimación social das mesmas, que se alimenta polos continuos ataques das operadoras privadas ao que consideran unha práctica de competencia desleal. Fronte a outros modelos de financiamento como o alemán ou inglés -tamén chamados modelos corteses- onde existe unha delimitación máis clara das fontes de recursos das que se nutren os operadores públicos, no caso español prodúcese unha forte loita polos ingresos do mercado da publicidade por parte de todos os operadores, cuns efectos homoxeneizadores das programacións públicas e privadas.


Consello de Contas

de Galicia


Neste escenario, o marco normativo estatal non axuda á clarificación das regras de xogo, máis ben todo o contrario, xa que aparece sistematicamente rebasado pola realidade. A espiral de deslexitimación social dos medios de comunicación pública, aparece tamén, estreitamente vencellada á forte dependencia dos mesmos dos poderes executivos e á práctica inexistencia de órganos de control independentes, feito que leva á frecuente acusación de partidismo dos mesmos. Se ao anterior lle unimos, a falla de instrumentos de vinculación dos recursos públicos dedicados ao financiamento dos operadores públicos, a obxectivos estratéxicos e concretos das programacións públicas, temos como resultado un sistema que se caracteriza pola súa opacidade, ancorado nunha declaración de principios xurídicos que na práctica son imposíbeis de contrastar.

Cabe, pois, concluír á luz do marco europeo que o actual sistema de radiodifusión pública español segue a precisar dunha maior delimitación da súa misión por contraposición e diferenciación das operadoras privadas, todo iso baixo un esquema de independencia real na xestión dos mesmos que evite as tentacións de instrumentación partidista e a preponderancia da lóxica comercial privada das programacións derivada da falta dun modelo de financiamento estábel, xunto coa existencia de organismos independentes de control.

As televisións públicas autonómicas

3.4. A existencia das televisións autonómicas aparece intimamente ligada ao modelo de organización territorial do estado español, que consagra un sistema de descentralización do poder político. Así a partir de 19831, comezan a xurdir as primeiras operadoras autonómicas na medida en que os respectivos parlamentos consideran imprescindíbel dotar ás respectivas comunidades duns medios de comunicación propios en aras á consolidación das súas necesidades democráticas, sociais e culturais, e de pluralismo.

Porén, todas as comunidades, Catalunya, Galicia, Andalucía, Valencia, Castilla La Mancha, e Canarias -agás a televisión pública de Euskadi- obteñen a súa habilitación legal a través dunha concesión estatal por medio da Lei 46/1983, do 26 de decembro, reguladora da terceira canle de televisión, no marco das normas básicas do estado -fundamentalmente a Lei 4/1980, do 10 de xaneiro, pola que se aproba o Estatuto da Radio e da Televisión-. Este feito non permite falar duns servizos de titularidade das comunidades autónomas, aínda que este marco ten permitido unha independencia de actuación importante, así como a creación dun sistema organizativo propio, que na práctica, funciona cunha gran marxe de autonomía.

1 Parágrafo modificado como consecuencia das alegacións formuladas.


Consello de Contas

de Galicia


No seu conxunto as televisións autonómicas agrupadas na Federación de Organismos de Radio y Televisión Autonómicos (FORTA), foron quen de situarse en cuarto lugar en termos de audiencia, por detrás de TVE e das cadeas privadas Antena 3 e Telecinco. Este resultado mellora notablemente se consideramos só o territorio no que emiten, pois, neste contexto, a FORTA acada a segunda posición, superada unicamente por TVE. Porén, debido ao seu carácter mimético a nivel estrutural da televisión pública estatal, tanto nos seus aspectos organizativos, como na inestabilidade do seu financiamento e na súa dependencia dos executivos autonómicos, a meirande parte delas tenden a reproducir as eivas anteriormente referidas á televisión estatal no seu propio espazo territorial.

As televisións autonómicas cobren un universo de audiencia, estimado pola empresa TNSofres para o 2002, de 30.390.206 habitantes de máis de catro anos, co seguinte reparto territorial:

Cadro 1: Porcentaxe dos respectivos universos sobre o total de España Comunidade Operador Nº hab. >= 4 anos % s/Total

Andalucía RTVA 7.175.712 18,3%

Catalunya TVC 6.042.714 15,4%

Euskadi ETB 2.033.534 5,2%

Galicia TVG 2.637.526 6,7% Madrid RTVM 5.085.660 12,9%

Valencia RTVV 4.004.181 10,2%

Canarias TV Canaria 1.760.532 4,5%

Castilla-La Mancha CMTV 1.650.347 4,2%

Total FORTA 30.390.206 77,4% Resto 8.889.989 22,6%

Total España 39.280.195 100,0%

Fonte: Elaboración GECA a partir de datos de TNSofres, A.M.

Para o desenvolvemento das súas actividades o conxunto das operadoras autonómicas, dispoñían a finais do exercicio 2002 dos seguintes activos:


Consello de Contas

de Galicia


Cadro 2: Total de activos das TV públicas e privadas en 2002

Comunidade Operador Activos Fixos Circulante Total Activo Nº Empregados Act./Nº per. Act./Habit. (miles euros) (miles euros) (miles euros) (miles euros) (euros)

Andalucía RTVA 12.448 114.578 127.026 1.455 87 17,70

Catalunya TVC 251.842 105.947 357.789 1.782 201 59,20

Euskadi ETB 21.309 61.515 82.824 684 121 40,72

Galicia TVG 15.223 52.861 68.084 479 142 25,81 Madrid RTVM 54.402 49.384 103.786 1.200 86 20,40

Valencia RTVV 17.559 71.507 89.066 1.294 69 22,24

Canarias TV Canaria - - - 41 -

Castilla-La Mancha CMTV - - - 240 -

Total FORTA 372.783 455.792 828.575 7.175 115 27,26

TVE 172.602 397.140 569.742 5.978 95 14,50

TV Públicas 545.385 852.932 1.398.317 13.153 211 35,59

Antena 3 360.186 507.450 867.636 1.600 542 22,08

Telecinco 367.417 279.316 646.733 1.126 574 16,46

TV Privadas 727.603 786.766 1.514.369 2.726 556 38,55

Fonte: Datos dos balances das sociedades públicas e privadas do informe ratios sectoriais

As televisións autonómicas superan en activos, en número de empregados e na ratio de activos por persoal á TVE, aproximándose no volume total de activos á operadora privada de ámbito estatal Antena 3. Cabe destacar que o número de efectivos no total das TV públicas é case cinco veces o das TV privadas, mentres que o volume de activos totais por empregado é nas privadas 2,5 veces o das públicas.

En termos de tamaño do mercado aos que se dirixen os distintos operadores en relación co volume relativo de activos utilizados por cada un deles -isto é, do tamaño das súas respectivas estruturas económicas-, temos que as operadoras de ámbito estatal precisan activos por unha media de 17,5 euros por habitante -14,5 para TVE, 22 para Antena 3 e 16 para Telecinco-, mentres que as operadoras autonómicas precisan dunha media de 27,2 euros por habitante do seu ámbito territorial -cun máximo de 59 para a catalana e un mínimo de 17 para a andaluza- , isto é, un 64% máis que as televisións de ámbito estatal. Este feito relaciónase obviamente coas economías de escala derivadas do tamaño dos universos respectivos.


Consello de Contas

de Galicia


A nivel de sector -sen contar as canles de pago e as TV locais- pódese constatar unha similitude no nivel de activos empregados polas TV públicas e as privadas, aínda que os datos de balance das primeiras poidan estar infravaloradas debido a elementos de activo que se computen nas contas dos respectivos entes de radio e televisión.

O volume de recursos necesarios para o sostemento dos operadores autonómicos estimado pola suma dos gastos de funcionamento -aprovisionamentos, gastos de persoal e outros gastos de explotación- e as dotacións para amortización dos inmobilizados, alcanza no exercicio 2002, os 1.078,9 millóns de euros, aos que se lles engadimos os 974,3 millóns de TVE, fan un total de 2.053,2 millóns de euros para o sistema de radiodifusión pública -fican fora destas estimacións as canles locais financiadas con cargo a orzamentos das entidades locais-.

Para as operadoras privadas en aberto de ámbito estatal -Antena 3 e Telecinco- as anteriores estimacións arroxan un resultado de 928,9 millóns de euros. Isto é, menos da metade dos recursos empregados polo conxunto dos operadores públicos de radiodifusión, como se pode comprobar no seguinte cadro (en miles de euros):

Cadro 3: Gastos de funcionamento das TV públicas e privadas en 2002

Comunidade Operador Aprovis. Gtos. Persoal O. Gtos. Explot. Total 1+2+3 Dot. Amort. Total 4+5 [1] [2] [3] [4] [5]

Andalucía RTVA 90.172 65.950 38.079 194.201 6.342 200.543

Catalunya TVC 89.834 89.743 53.803 233.380 71.017 304.397

Euskadi ETB 54.368 27.754 21.239 103.361 4.523 107.884

Galicia TVG 49.134 19.515 27.072 95.721 2.312 98.033 Madrid RTVM 24.154 47.312 49.772 121.238 6.207 127.445

Valencia RTVV 114.228 41.511 18.548 174.287 3.676 177.963

Canarias TV Canaria 22.801 1.520 4.519 28.840 217 29.057

Castilla-La Mancha CMTV 16.455 6.501 10.471 33.427 163 33.590

Total FORTA 461.146 299.806 223.503 984.455 94.457 1.078.912

TVE 460.342 273.005 214.897 948.244 26.134 974.378

TV Públicas 921.488 572.811 438.400 1.932.699 120.591 2.053.290 Antena 3 269.447 95.882 113.412 478.741 19.351 498.092

Telecinco 104.181 54.461 97.429 256.071 174.779 430.850

TV Privadas 373.628 150.343 210.841 734.812 194.130 928.942

Fonte: Elaborado a partir dos datos sobre as contas de perdas e ganancias das operadoras contidos no Informe GECA 2004

Para cubrir os seus gastos de funcionamento as TV públicas participan no mercado publicitario televisivo español segundo o seguinte reparto (en millóns de euros):


Consello de Contas

de Galicia


Cadro 4: Reparto da “torta publicitaria” en 2002 Ing. Publicidade % s/ total mercado

TVE 674,63 31,85%

Autonómicas 310,29 14,65%

TV públicas 984,92 46,5%

TV privadas 1.132,57 53,5%

Total publicidade 2.132,57 100%

Fonte: Datos obtidos do informe Infoadex do investimento publicitario 2003

Esta apelación nun 46,5% ao recurso publicitario por parte das TV públicas no marco do sistema dual de financiamento, tradúcese en estruturas heteroxéneas ao comparar as porcentaxes que os ingresos por publicidade representan sobre os gastos de funcionamento de cada operadora pública. Así, mentres TVE -cunha participación aproximada no mercado publicitario dun tercio-, consegue cubrir máis de dous tercios dos seus gastos de funcionamento, as TV autonómicas -cunha participación aproximada dun sétimo do mercado total-, conseguen cubrir un tercio dos seus gastos de funcionamento. Incluso dentro das TV autonómicas o grao de heteroxeneidade das participacións nos ingresos publicitarios é importante, como se pode comprobar no seguinte cadro (en millóns de euros):

Cadro 5: % Gastos de Funcionamento cubertos con ingresos do mercado publicitario % Pub/Gtos. F

Comunidade Operador Ing. Public* Gtos. Func.** [2]-[1] [1]/[2]*100 [1] [2] [3] [4]

Andalucía RTVA 45,75 200,54 154,79 22,8%

Catalunya TVC 121,36 304,39 183,03 39,9%

Euskadi ETB 22,39 107,80 85,41 20,8%

Galicia TVG 21,94 98,03 76,09 22,4%Madrid RTVM 60,89 127,44 66,55 47,8%

Valencia RTVV 36,67 177,96 141,29 20,6%

Canarias TV Canaria 0,18 29,05 28,87 0,6%

Castilla-La Mancha CMTV 1,11 33,59 32,48 3,3%

Total FORTA 310,29 1.078,80 768,51 28,8%

TVE 674,63 974,37 299,74 69,2%

TV Públicas 984,92 2.053,17 1.068,25 48,0%

Antena 3 547,03 498,09 -48,94 109,8%

Telecinco 585,54 430,85 -154,69 135,9%

TV Privadas 1.132,57 928,94 -203,63 121,9%

* Datos do Informe de Infadex 2003 ** Datos Informe GECA 2004


Consello de Contas

de Galicia


Pódese constatar que en función do tamaño e da potencia dos mercados publicitarios autonómicos, as televisións de Madrid e Catalunya conseguen cubrir entre un 47,8% e un 40% dos seus gastos de funcionamento, mentres que o resto das televisións públicas -Andalucía, Euskadi, Galicia, e Valencia- cobren aproximadamente un 20% dos mesmos.

Nos seguintes gráficos pódense observar as posicións relativas que ocupan os distintos operadores de radiodifusión, tendo en conta que o tamaño das bolas representa o volume de recursos en termos de gastos de funcionamento, a súa posición á dereita indica o seu grao de participación no mercado publicitario en millóns de euros, e a súa posición cara arriba o volume de subvencións públicas ás que apelan en millóns de euros.

Gráfico 1: Posicións relativas autonómicas, TVE e Privadas (2002)

-400

-200

0

200

400

600

800

1000-200

-1000 100 200 300 400 500 600 700 800 TV Andalucia

TV CatalunyaTV de EuskadiTV de GaliciaTele MadridTV ValenciaTV CanariasTV Castilla-La ManchaFORTATVETelecincoAntena 3

* Elaboración propia. Datos do Informe de Infadex 2003 ** Datos Informe GECA 2004

Gráfico 2: Posicións relativas das televisións autonómicas (2002)

-50

0

50

100

150

200

250

TV Andalucia

TV Catalunya

TV de Euskadi

TV de Galicia

Tele Madrid

TV Valencia

TV Canarias

* Elaboración propia. Datos do Informe de Infadex 2003 ** Datos Informe GECA 2004


Consello de Contas

de Galicia


Se poñemos en relación os tamaños dos universos de audiencia respectivos de cada comunidade autónoma -medidos en número de habitantes de idade igual ou maior de 4 anos- cos volumes estimados para 2002 de gastos de funcionamento das operadoras públicas, non cubertos con ingresos derivados da súa participación no mercado publicitario, temos o seguinte:

Cadro 6: Gastos de funcionamento non cubertos por publicidade por habitante [1] [2] [1] [2] Comunidade Operador Gtos. Func.* Gtos. Func. Nº hab. >= 4 anos euros/hab. euros/hab. % [2] / [1] non cub. public. >= 4 anos **

Andalucía RTVA 200,54 154,79 7.175.712 27,95 21,57 77,2%

Catalunya TVC 304,39 183,03 6.042.714 50,37 30,29 60,1%

Euskadi ETB 107,8 85,41 2.033.534 53,01 42,00 79,2%

Galicia TVG 98,03 76,09 2.637.526 37,17 28,85 77,6%Madrid RTVM 127,44 66,55 5.085.660 25,06 13,09 52,2%

Valencia RTVV 177,96 141,29 4.004.181 44,44 35,29 79,4%

Canarias TV Canaria 29,05 28,87 1.760.532 16,50 16,40 99,4%

Castilla-La Mancha CMTV 33,59 32,48 1.650.347 20,35 19,68 96,7%

Total FORTA 1078,8 768,51 30.390.206 35,50 25,29 71,2%

TVE 974,37 299,74 39.280.195 24,81 7,63 30,8%

TV Públicas 2053,17 1068,25 39.280.195 52,27 27,20 52,0%

Antena 3 498,09 -48,94 39.280.195 12,68 -1,25 -9,8%

Telecinco 430,85 -154,69 39.280.195 10,97 -3,94 -35,9%

TV Privadas 928,94 -203,63 39.280.195 23,65 -5,18 -21,9%

* Datos do Informe de Infadex 2003 ** Datos Informe GECA 2004

Partindo do feito de que os gastos de funcionamento non cubertos polos ingresos do mercado publicitario, constitúen unha boa aproximación ao volume de recursos públicos precisos para o sostemento das operadoras públicas, temos que os cidadáns de máis de catro anos deben de aportar no 2002 un total de 27,20 euros para o conxunto das televisións -concretamente 25,29 euros para as autonómicas e 7,63 euros para TVE-. Esta diferenza deriva fundamentalmente da forte apelación de TVE ao mercado publicitario a escala estatal, o que conleva a súa capacidade de cubrir o 70% dos seus gastos de funcionamento.

Neste senso cabe concluír que as TV autonómicas descansan nun sistema de financiamento mixto maioritariamente público -con achegas públicas en promedio de máis do 70% dos seus gastos de funcionamento- fronte ao marcado carácter comercial de TVE, onde se inverte a proporción.


Consello de Contas

de Galicia


Porén, dentro das TV autonómicas podemos observar dous grupos en función do grao de dependencia dos ingresos publicitarios. Así, as televisións de Madrid e de Catalunya mostrarían unha vocación máis comercial, cun 47,8 e un 39,9% dos seus gastos de funcionamento cubertos con recursos publicitarios, fronte a un segundo grupo de televisións –máis afastadas do mercado- integrado polas de Andalucía, Galicia, Euskadi e Valencia, cunhas porcentaxes respectivas do 22,8; 22,4; 20,8; e 20,6%.

Dedúcense claramente os altos custos nos que incorren na programación as TV públicas autonómicas, en proporción á súa cifra de negocios, sobre todo se se comparan cos das privadas. Este dato é consecuencia da existencia de importantes barreiras de entrada ao sector relacionadas cos cuantiosos investimentos necesarios para acadar un tamaño operativo mínimo para a súa posta en funcionamento, e da perda de economías de escala pola redución dos universos de audiencia e do mercado publicitario.

A Televisión de Galicia

3.5. No exercicio 2002 a TVG ocupa, en canto ao volume de recursos anuais precisos para o seu funcionamento, o sexto lugar entre as televisións autonómicas, porén en termos de recursos anuais por habitante ocupa a cuarta posición. Descontando o efecto dos ingresos publicitarios, en termos de gastos de funcionamento totais non cubertos polos mesmos, a operadora galega ocupa o quinto posto, mentres que se consideramos o dato do gasto de funcionamento non cuberto por habitante ocuparía a cuarta posición.

Se consideramos -como se pode ver no cadro adxunto máis abaixo- o tamaño medio dos recursos totais empregados polo conxunto das autonómicas -134,7 millóns de euros- temos que a TVG atópase un 27,2% por debaixo do mesmo. No caso dos recursos medios non cubertos polos ingresos publicitarios -96 millóns de euros- a televisión galega sitúase un 20,8% por debaixo da media. Porén, se contrastamos os datos anteriores en termos relativos aos tamaños dos universos de audiencia respectivos, temos que a TVG sitúase un 4,7% por enriba da media dos recursos de funcionamento totais das autonómicas por habitante –35,5 euros-, e un 14% por enriba da media dos recursos de funcionamento non cubertos pola publicidade.


Consello de Contas

de Galicia


Cadro 7: Posicións relativas das televisións autonómicas [1] [2] [1] [2] Operador Gtos. Func.* Gtos. Func. Nº hab. >= 4 anos euros/hab. euros/hab. % [2] / [1] non cub. Public. >= 4 anos

Medias FORTA 134,85 96,06 3.798.776 35,50 25,29 71,20%

Variacións s/ med.

Andalucía RTVA 48,7% 61,1% 88,9% -21,3% -14,7% 6,0%

Catalunya TVC 125,7% 90,5% 59,1% 41,9% 19,8% -11,1%

Euskadi ETB -20,1% -11,1% -46,5% 49,3% 66,1% 8,0%

Galicia TVG -27,3% -20,8% -30,6% 4,7% 14,1% 6,4% Madrid RTVM -5,5% -30,7% 33,9% -29,4% -48,3% -19,0%

Valencia RTVV 32,0% 47,1% 5,4% 25,2% 39,5% 8,2%

Canarias TV Canaria -78,5% -69,9% -53,7% -53,5% -35,2% 28,2%

Castilla-La Mancha CMTV -75,1% -66,2% -56,6% -42,7% -22,2% 25,5%

Fonte: Elaboración propia. Datos do informe de Infadex 2003 e do informe GECA 2004

En definitiva, en Galicia temos para un universo de audiencia un tercio por debaixo da media, unha TV un tercio máis pequena que a media das autonómicas. Porén, en termos de gasto de funcionamento por habitante, estase cerca dun 5% por enriba do gasto medio por habitante das autonómicas, mentres que en termos da aportación pública por habitante para o sostemento do operador público estaríamos nun 14% por enriba da media.

En termos de audiencia, a evolución da cota de pantalla anual (% de share) da TVG S.A. marca no exercicio 2002, un significativo descenso, ao situarse nun 16,7%, despois de manterse durante os cinco anos anteriores por enriba do 18%, cun máximo do 19% no 2000. Este resultado contrasta -como se pode observar no cadro adxunto- cos obtidos polas outras dúas operadoras das comunidades históricas con lingua propia, a catalana e a vasca, que cos seus dous canais, conseguen, a primeira, ser líder de audiencia no seu territorio, cun 28,4% de share (un 21,4% de TV3 máis un 7,0% de K3/33), mentres que a segunda, acada un 24,1% (un 18,5% de ETB-2 máis un 5,6% de ETB-1), situándose por enriba das operadoras privadas. Mesmo a operadora andaluza consigue neste exercicio situarse, gracias ao segundo canal, nunha porcentaxe de cota de pantalla do 21,8% (un 17,2% de Canal Sur máis un 4,6% de Canal 2 Andalucía).


Consello de Contas

de Galicia


Cadro 8: Evolución das cotas de pantalla anuais (%) das TV autonómicas 1997-2002

OPERADORA CANAL 1997 1998 1999 2000 2001 2002

FORTA (nacional) 17,4 16,6 16,4 16,9 17,0 17,7 Andalucía Canal Sur 19,5 19,5 18,8 17,8 17,3 17,2

Canal 2 Andalucía - 0,5 2,1 3,5 4,2 4,6

Catalunya TV3 22,0 23,6 22,1 21,1 21,8 21,4

K3/33 7,1 5,7 5,2 5,1 6,1 7,0

Euskadi ETB-2 17,2 16,5 15,6 16,3 17,8 18,5

ETB-1 7,5 6,7 5,4 4,6 5,3 5,6

Galicia TVG 18,5 18,1 18,6 19,0 18,3 16,7 Madrid Telemadrid 20,3 20,6 20,0 19,7 17,8 17,2

Valencia Canal 9 20,6 18,2 18,7 20,2 18,7 18,4

Punt 2 - 0,9 1,4 2,0 2,0 1,8

Canarias TV Canaria - - 0,8 5,4 7,1 11,1

Castilla-La Mancha CMTV - - - - - 7,3

Fonte: Datos do Informe do informe GECA 2004

Este resultado de audiencia da operadora galega, dentro da tendencia xeral de diminución dos shares dos canais autonómicos, hai que relacionalo con dous factores de carácter estrutural. Por unha parte, a posición de fortaleza que mantén TVE na nosa Comunidade Autónoma, onde a Primeira de televisión española sitúase como a canle máis vista polos galegos, e por outra, a falta dunha segunda canle autonómica galega que permitira introducir un maior grao de diversificación na programación actual, complementando o carácter xeralista da canle existente.

De feito, as operadoras con dúas ou máis canles, conseguen posicións competitivas máis sólidas no seu territorio fronte ás operadoras de ámbito estatal, que se traducen en mellores resultados de audiencia, ao incrementar as súas ofertas de programación. E mesmo, nalgúns casos como o da televisión andaluza nos exercicios 2001 e 2002, son capaces de compensar unha caída na audiencia na súa primeira canle, cun incremento na da segunda.


Consello de Contas

de Galicia


IV. RESULTADOS DA FISCALIZACIÓN

Área económico-financeira

Consideracións xerais

4.1. A Televisión de Galicia S.A. presenta as súas contas anuais integradas polo Balance a 31 de decembro de 2002, a Conta de perdas e ganancias e a Memoria correspondentes ao exercicio anual rematado nesa data. As contas de TVG S.A. intégranse a efectos de consolidación de grupo coas do Ente público Compañía de Radio-Televisión de Galicia, que é a matriz, e con Radiotelevisión Galicia S.A. Este informe refírese exclusivamente ás contas anuais de TVG S.A. As contas anuais foron formuladas polo administrador único da Sociedade en data 31 de marzo de 2003 e aprobadas pola xunta xeral de accionistas de TVG S.A. Foron presentadas a este Consello de Contas pola Intervención Xeral da Comunidade Autónoma (IXCA), conforme á normativa de aplicación, antes do 31 de outubro de 2003. Foron auditadas pola firma KPMG Auditores S.L. e na súa opinión expresan unha opinión con salvidades. Para a fiscalización dos estados financeiros, o Consello de Contas baseouse na revisión do traballo realizado pola firma que auditou as contas anuais e nas probas realizadas e procedementos aplicados para emitir os seus informes, realizando ademais probas complementarias en relación con determinados epígrafes dos balances e das contas de resultados que se consideraron necesarias pola materialidade do seu importe, polo concepto que recollen ou polos posíbeis riscos que supoñen. Resultados do traballo nesta área

Análise da evolución da estrutura económico-financeira da TVG 4.2. Os balances ao 31 de decembro, correspondentes aos exercicios comprendidos entre 1997 -último ano fiscalizado por este Consello- e 2002 da TVG S.A. son os que se recollen a continuación en millóns de euros:


Consello de Contas

de Galicia


Cadro 9: Balances da TVG S.A. (1997-2002) Análise vertical

ACTIVO 1997 1998 1999 2000 2001 2002 % 97 % 04 VAR

B) Inmobilizado 11,05 10,60 10,97 9,24 9,01 15,22 23% 22% -1% II. Inmobilizacións Inmateriais 3,47 3,17 2,98 2,80 2,65 3,24 7% 5% -3%

III. Inmobilizacións Materiais 7,34 6,14 6,29 5,78 5,67 11,61 15% 17% 2%

IV. Inmobilizacións Financeiras 0,23 1,29 1,70 0,67 0,69 0,37 0% 1% 0%

C) Circulante 36,61 40,68 42,62 44,90 53,86 52,86 77% 78% 1% II. Existencias 22,03 23,48 23,58 27,04 31,09 37,07 46% 54% 8%

III. Debedores 14,06 15,74 14,77 13,36 17,05 15,67 29% 23% -6%

IV. Investimentos Fin. Temp. 0,00 1,36 3,08 4,43 5,70 - 0% 0% 0%

VI. Tesourería 0,04 0,10 1,18 0,06 0,02 0,11 0% 0% 0%

VII. Axustes periodificación 0,48 0,00 0,01 0,01 0,01 0,01 1% 0% -1%

Total Activo (B+C) 47,66 51,28 53,59 54,14 62,88 68,08 100% 100%

PASIVO 1997 1998 1999 2000 2001 2002 % 97 % 04 VAR

A) Fondos propios (33,04) (32,85) (28,94) (24,33) (12,95) (15,43) -69% -23% 47% I. Capital subscrito 4,51 4,51 8,12 9,62 20,80 23,43 9% 34% 25%

II. Patrimonio de afectación 1,21 1,18 1,18 1,17 1,17 1,17 3% 2% -1%

IV. Reservas 2,38 2,41 2,41 2,42 2,42 2,42 5% 4% -1%

V. Resultados exerc. anteriores (42,06) (41,15) 10,47 11,99 15,36 37,05 -88% 54% 143%

VI. Perdas e ganancias 0,91 0,19 (51,12) (49,53) (52,71) (79,51) 2% -117% -119%

B) Ingresos distr. varios exerc. 7,73 7,93 6,44 7,52 5,85 4,33 16% 6% -10% 1. Subvencións de capital 4,31 4,79 3,47 4,73 3,20 1,83 9% 3% -6%

4. Ingresos por bens adsc. CAG 3,42 3,14 2,96 2,79 2,64 2,49 7% 4% -4%

C) Provisións 5,15 6,25 6,92 7,35 8,15 8,87 11% 13% 2% 3. Outras provisións 5,15 6,25 6,92 7,35 8,15 8,87 11% 13% 2%

D) Acredores a l/p 33,53 29,86 26,19 23,19 20,18 17,30 70% 25% -45% II. Débedas con ent. crédito 33,53 29,86 26,19 23,19 20,18 17,30 70% 25% -45%

IV. Outros acredores 0,00 0,00 0,00 0,00 - -

E) Acredores a c/p 34,29 40,10 42,98 40,41 41,65 53,02 72% 78% 6% II. Débedas con ent. crédito 4,13 4,07 4,01 3,34 3,03 3,33 9% 5% -4%

III. Débedas empres. do Grupo 5,17 5,69 4,95 6,58 2,91 - 11% 0% -11%

IV. Acredores comerciais 22,90 26,20 31,92 29,47 33,49 48,25 48% 71% 23%

V. Outras déb. non comerciais 1,94 1,31 1,85 0,97 2,23 1,32 4% 2% -2%

VII. Axustes periodificación 0,14 2,83 0,25 0,05 - 0,12 0% 0% 0%

Total Pasivo (A+B+C+D+E) 47,66 51,28 53,59 54,14 62,88 68,08 100% 100%


Consello de Contas

de Galicia


4.2.1. Despois de cinco exercicios desde o último fiscalizado por este Consello, a Sociedade sigue incursa nunha das causas de disolución previstas no artigo 260 da Lei de Sociedades Anónimas, concretamente a referida á redución da cifra de patrimonio neto por debaixo da metade da cifra de capital social. Esta situación de desequilibrio patrimonial, ponse de manifesto no feito de que os fondos propios da Sociedade seguen a ser negativos exercicio tras exercicio, e iso, a pesar das sucesivas ampliacións de capital realizadas desde 1999. Con todo –como pode observarse no cadro adxunto (en millóns de euros)- a cifra negativa de fondos propios pasou de 33,04 millóns en 1997 a 15,43 en 2002, o que supón unha redución do 53,3%, mentres que a cifra de capital social multiplicouse por cinco pasando de 4,51 millóns en 1997 a 23,43 en 2002. Cadro 10: Evolución do desequilibrio patrimonial de TVG S.A. (1997-2002) 1997 1998 1999 2000 2001 2002 VAR 02/97

I. Capital subscrito 4,51 4,51 8,12 9,62 20,80 23,43 420%

50% s/ Capital social 2,25 2,25 4,06 4,81 10,4 11,71 420%

A) Fondos propios (33,04) (32,85) (28,94) (24,33) (12,95) (15,43) -53,3% Desequilibrio patrimonial a tenor do artigo 260.1.4º da LSA 35,29 35,10 33,00 29,14 23,35 27,14 -23%

A pesar do esforzo realizado na capitalización da Sociedade, o desaxuste patrimonial entre os fondos propios e a cifra de capital social permanece, e só conseguiuse reducir nun 23% con respecto á situación de 1997. Este feito, contrasta coa situación de equilibrio patrimonial que presentan, a 31 de decembro de 2002, a maioría das restantes televisións públicas autonómicas como se pode observar no cadro seguinte, en miles de euros: Cadro 11: Comparativa dos fondos propios con outras televisións autonómicas

Concepto

Televisión galega

Televisión catalana

Televisión vasca

Televisión madrileña

Televisión andaluza

Televisión valenciana

Capital subscrito 23.434 148.014 49.255 11.590 41.667 466.980 Reservas 40.642 139.900 76.555 26.728 112.112 (338.874) Perdas e ganancias exercicio (79.509) (130.749) (77.090) (64.777) (117.376) (123.437)

Total patrimonio neto: (15.433) 157.165 48.720 (26.459) (36.403) 4.669

4.2.2. O importe e movemento dos fondos propios ao longo do exercicio rematado o 31 de decembro de 2002, é o que se recolle no cadro seguinte (en euros):


Consello de Contas

de Galicia


Cadro 12: Importe e movementos de fondos propios TVG S.A. en 2002 Saldo a 31.12.01 Distrib. rtdos. 2001 Rtdos. exercicio Outros movement. Saldo a 31.12.02 Capital social 20.801.028,93 --- --- 2.632.433,02 23.433.461,95Patrimonio de afectación 1.174.792,86 --- --- --- 1.174.792,86Reserva legal 2.322.589,46 --- --- --- 2.322.589,46Outras reservas 93.724,06 --- --- --- 93.724,06Rtdos. negativos exer. anteriores (37.538.916,80) 191.860,33 --- --- (37.347.056,47)Achegas soc. comp. perdas 52.901.085,43 (52.901.085,43) --- 74.398.462,29 74.398.462,29Perdas e ganancias 2001 (52.709.225,10) 52.709.225,10 --- --- ---Perdas e ganancias 2002 0,00 --- (79.508.625,47) --- (79.508.625,47)

Total euros (12.954.921,16) 0,00 (79.508.625,47) 77.030.895,31 (15.432.651,32) O importe de 2.632.433,02 euros, corresponde á ampliación de capital acordada na xunta xeral extraordinaria con carácter universal da Sociedade Unipersoal TVG S.A. celebrada o 2 de decembro de 2002, mediante a emisión de 43.800 accións nominativas de 60,10 euros. Fixándose, así mesmo, como data límite o 31 de decembro para subscribir a referida ampliación e o desembolso do 100% das accións obxecto da mesma. Os desembolsos realizáronse pola CRTVG a través de sendos ingresos bancarios a favor de TVG S.A. de datas 9 e 12 de decembro de 2002, por uns importes respectivos de 1.202.000 euros e 1.430.433,02 euros. De acordo cos principios de contabilidade xeralmente aceptados e segundo a consulta de contabilidade nº7 do BOICAC nº37, de marzo de 1999, as ampliacións de capital teñen efectos contábeis cando se cumpren os requisitos establecidos na lexislación mercantil, o cal se produce coa súa inscrición no Rexistro mercantil. Neste caso, a inscrición rexistral produciuse o día 29 de xaneiro de 2003, polo que o importe de dita ampliación de capital debería de figurar no balance ao 31 de decembro de 2002 como unha débeda transitoria co accionista único. 4.2.3. A partir de 1999, locen no pasivo do balance da Sociedade as perdas do exercicio, froito do cambio de criterio na consideración contábel das aportacións públicas anuais con cargo aos orzamentos xerais da Comunidade Autónoma que pasan de contabilizarse como ingresos do exercicio a considerarse como achegas de socios para compensación de perdas. 4.2.4. A evolución do pasivo bancario a longo e curto prazo, desde o último informe de fiscalización, experimenta unha redución do 45,2%, pasando de 37,66 millóns de euros en 1997, a 20,63 en 2002. Da análise vertical das masas que integran o pasivo total da sociedade, dedúcese que o peso porcentual dos acredores a longo prazo –integrados polas débedas con entidades de crédito- pasa dun 70% en 1997 a un 25% en 2002, amosando unha mellora no grao de dependencia da entidade do financiamento alleo a longo prazo.


Consello de Contas

de Galicia


Porén, o epígrafe de acredores a curto prazo experimenta, no período considerado, un incremento do 54,6%, pasando de 34,29 millóns de euros en 1997 a 53,02 en 2002, debido fundamentalmente ao crecemento dos acredores comerciais que se multiplican por dous. 4.2.5. O importe de 8.871.715,45 euros correspondente ao epígrafe Provisións para riscos e gastos que se recolle no balance ao 31 de decembro de 2002, desglósase segundo os conceptos e anos que figuran no seguinte cadro (en euros): Cadro 13: Desglose de provisións para riscos e gastos TVG S.A. a 31.12.2002

Ano Prov. reclam. persoal Prov. reclam. provedores Prov. outras reclam. Total provisións 1993 3.075,56 --- --- 3.075,56 1996 --- --- 493.542,45 493.542,45 1997 --- --- 370.806,59 370.806,59 1998 --- 349.725,46 350.758,75 700.484,21 2001 65.068,55 420.708,47 --- 485.777,02 2002 1.366.110,07 9.071,53 5.442.848,02 6.818.029,62

Total euros 1.434.254,18 779.505,46 6.657.955,81 8.871.715,45

Os movementos desta partida ao longo do exercicio 2002, son os que se recollen no cadro seguinte (en euros): Cadro 14: Movementos da partida de provisións para riscos e gastos TVG S.A. 2002 Saldo a 31.12.01 Dotacións Aplicacións Saldo a 31.12.02 Prov. para riscos e gastos 8.146.140,26 6.818.029,62 (6.092.454,43) 8.871.715,45

TVG S.A. contabilizou no exercicio 2002 un importe de 5.223.095,87 euros, con cargo a Gastos e perdas doutros exercicios e aboamento a Provisións para riscos e gastos, correspondente ás cotas tributarias e xuros de demora das actas de desconformidade levantadas pola Inspección Tributaria da AEAT sobre o concepto tributario do IVA para os períodos comprendidos entre o 1 de xaneiro de 1998 até o 31 de decembro de 2000. Por outra parte, a Sociedade aplicou integramente no exercicio un importe de 5.696.681,90 euros, correspondente ás cantidades depositadas en execución de sentenza derivada do contencioso que mantiña coa Sociedad General de Autores de España (SGAE), ao acadar en data 22 de abril de 2002 un acordo extraxudicial coa entidade de xestión de dereitos, mediante o cal quedan solucionados satisfactoriamente para ámbalas dúas partes todos os contenciosos até o 31 de decembro de 2001.


Consello de Contas

de Galicia


4.2.6. O inmobilizado da Sociedade experimenta un incremento do 37,7% ao longo do período examinado, fundamentalmente debido aos investimentos realizados en inmobilizacións materiais. Porén, en termos de peso na estrutura do activo da entidade, o inmobilizado diminúe, pasando dun 23% en 1997 a un 22% en 2002. O circulante increméntase nun 44,4%, debido basicamente ao crecemento das existencias que pasan de 22,03 millóns de euros en 1997, a 52,86 en 2002, aumentando tamén o seu peso relativo na estrutura do activo. 4.2.7. O importe e movemento nas partidas que compoñen as inmobilizacións financeiras ao longo do exercicio rematado o 31 de decembro de 2002, é o que se recolle no cadro seguinte (en euros): Cadro 15: Importe e movementos de inmobilizacións financeiras TVG S.A. en 2002 Saldo a 31.12.01 Altas Baixas Traspasos Saldo a 31.12.02 Valores caract. de inmob. 3.155.313,55 --- --- 3.155.313,55Fianzas const. a longo prazo 2.404,05 --- --- --- 2.404,05Depósitos const. a longo prazo 80.084,77 58.214,70 (26.291,94) 258.335,32 370.342,85Provisións (2.545.394,44) (609.919,11) --- --- (3.155.313,55)

Total: 692.407,93 (551.704,41) (26.291,94) 258.335,32 372.746,90

Os valores con carácter de inmobilizacións recollen o valor nominal da participación na empresa DTS, Distribuidora de Televisión Digital S.A. (Vía Digital), cuxo obxecto social é a difusión do servizo de televisión dixital de pagamento a través de satélite, e da que a operadora posúe un 0,56% do capital social, sendo o valor nominal de cada acción de 17,4 euros. Esta participación encóntrase provisionada integramente, tendo en conta o valor neto contábel negativo da mesma, obtido das contas anuais auditadas a 31 de decembro de 2002. En data 25 de setembro de 2002, a dirección xeral informa ao Consello de administración que todas as televisións autonómicas que forman parte do accionariado desta última, están a avaliar as súas participacións ante a previsíbel fusión das dúas plataformas dixitais Sogecable e Vía Digital, por se en función das expectativas futuras de negocio, desexan desprenderse daquelas. Durante o exercicio 2003 realízase o troco de accións proposto aos accionistas da referida sociedade DTS, Distribuidora de Televisión Digital S.A. (Vía Digital), por accións da sociedade Sogecable S.A., sociedade das que as súas accións se atopan admitidas a cotización bursátil. TVG S.A. acudiu ao troco de títulos proposto e mantén ao 31 de decembro de 2003 por importe de 350.949,75 euros as accións de Sogecable S.A. procedentes de dito troco, que representan unha porcentaxe do 0,02% do capital social de dita sociedade.


Consello de Contas

de Galicia


Análise da evolución do déficit de explotación

4.3. A evolución do déficit básico de explotación de TVG S.A. nos últimos exercicios foi a que se recolle no seguinte cadro, en millóns de euros: Cadro 16: Evolución do déficit básico de explotación da TVG S.A. Análise vertical

EPÍGRAFES 1997 1998 1999 2000 2001 2002 % 1997 % 2002 VAR

A) GASTOS 69,68 75,96 91,92 84,24 79,90 101,51 100% 100%

1. Reduc. exist. produc. en curso 0,16 --- 1,02 --- 0,23 --- 0% 0% 0%

2. Aprovisionamentos 29,89 34,20 41,61 44,40 40,12 49,16 43% 48% 6%

3. Gastos de persoal 16,78 16,89 17,50 18,02 18,41 19,51 24% 19% -5%

4. Dotación amortización do inmobilizado 2,71 2,53 2,31 2,47 2,38 2,31 4% 2% -2%

5. Variación provisións tráfico 1,20 (0,09) 0,25 (0,94) 0,05 1,51 2% 1% 0%

6. Outros gastos de explotación 14,42 16,82 26,07 16,68 16,41 27,07 21% 27% 6%

7. Gastos financeiros e asimilados 3,16 2,86 2,47 2,44 2,20 1,33 5% 1% -3%

9. Diferenzas negativas de cambio 0,16 0,20 0,19 0,32 0,10 0,01 0% 0% 0%

10. Variacións provisións inmobilizado 1,20 2,55 0,50 0,85 --- 0,61 2% 1% -1%

B) INGRESOS 67,58 70,32 32,25 28,06 25,93 25,80 100% 100%

1. Importe neto cifra de negocios 18,50 20,34 28,95 24,55 21,62 21,48 27% 83% 56%

2. Aumento existencias prod. remat. en curso --- 1,03 --- 0,42 0,97 0,62 0% 2% 2%

4. Outros ingresos de explotación 49,07 48,93 3,30 3,04 3,25 3,62 73% 14% -59%

7. Outros xuros e ingresos asimilados 0,01 0,01 0,00 0,00 0,01 0,01 7% 94% 87%

8. Diferenzas positivas de cambio 0,00 0,01 0,00 0,05 0,08 0,07 0% 688% 687%

I. Perdas de Explotación (Déficit) 2,40 (0,04) (56,51) (52,61) ( 51,75) (73,85)

(B1+B2+B4-A1-A2-A3-A4-A5-A6)

4.3.1. Os ingresos de explotación da Sociedade experimentan unha importante redución a partir do exercicio 1999, debido a que deixa de contabilizar no epígrafe Outros ingresos de explotación as aportacións financeiras da Comunidade Autónoma para o sostemento da súa actividade, que pasan a ter a consideración de achegas dos socios para compensación de perdas.

O Importe neto da cifra de negocios, que inclúe basicamente os ingresos derivados das actividades comerciais -venda de espazos publicitarios e comercialización de dereitos- da entidade, experimenta a partir do pico alcanzado en 1999 unha tendencia decrecente nos últimos tres exercicios, relacionada coa evolución negativa do mercado publicitario.


Consello de Contas

de Galicia


Os ingresos por publicidade comercial constitúen a maior fonte de financiamento propio da TVG estando constituída polos recibidos a través da empresa RMB España Radio e Televisión Di-Versus S.A. que xestionou no exercicio 2002, en exclusiva, a xestión, promoción e venda de publicidade de TVG S.A. para a súa emisión na súa propia canle de televisión, denominado Televisión de Galicia, tanto no territorio nacional como internacional; como tamén pola Sociedade Movierecord Radio e Televisión S.L. que xestiona os ingresos reservados á Federación de organismos de radio y televisión autonómicos (FORTA) para aqueles espazos que realiza TVG S.A. conxuntamente coas outras televisións autonómicas. Tamén TVG S.A. contabiliza como vendas de publicidade as recibidas por intercambio publicitario e comercial, así como as recibidas por distintas institucións galegas para promocionar e divulgar distintas actuacións culturais. Ademais destes ingresos por publicidade, constitúen outra importante fonte de ingresos, as vendas polos dereitos de emisión, destacando o contrato subscrito entre a Forta e Televisión española para a emisión en directo e aberto dos encontros do campionato nacional de liga de primeira división para as comunidades que non teñan televisión autonómica. Respecto aos ingresos por convenios destaca o subscrito entre TVG S.A. e a Consellería de Ordenación universitaria da Xunta de Galicia, para a realización de accións de promoción e de normalización da Lingua galega. A consellería ven entregando á TVG S.A. un total de 3.005.000 euros cada ano.

4.3.2. Os gastos de explotación de TVG S.A. experimentan un incremento dun 45,6% para o período considerado, pasando de 69,69 millóns de euros en 1997 a 101,52 en 20022.

Por epígrafes de gastos, os que máis medran son, por orde decrecente, o de Outros gastos de explotación nun 87,7%, o de Aprovisionamentos nun 64,4%, e o de Persoal nun 16,2%. O aumento dos gastos dos dous primeiros epígrafes, tradúcese nun maior peso dos mesmos na estrutura do gasto da Sociedade, pasando o primeiro, de representar un 21% en 1997 ao 27% en 2002, e o segundo, dun 43% a un 48%. Mentres que os gastos de persoal, a pesar de incrementarse, experimentan unha perda de peso no total do gasto, pasando dun 24% en 1997 a un 19% en 2002.

4.3.3. Dentro do epígrafe de Outros gastos de explotación, inclúese o capítulo de Servizos exteriores que no exercicio 2002, representa o 71% do total do mesmo, e que experimentou nos últimos dous exercicios a seguinte evolución desglosada por distintos conceptos (en euros):



Consello de Contas

de Galicia


Cadro 17: Evolución das contas do capítulo de servizos exteriores 2001-2002

Concepto 2001 2002 VAR %

Gastos de investigación e desenvolvemento 286.099,79 288.661,88 0,9%

Alugueres e cánones 2.530.952,12 3.962.219,86 56,6%

Reparacións e conservacións 338.075,32 386.101,66 14,2%

Servizos de empresas e profesionais independentes 5.000.240,40 6.235.957,28 24,7%

Transportes 69.032,25 98.653,67 42,9%

Primas de Seguros 84.057,55 119.957,35 42,7%

Publicidade e propaganda 1.389.467,86 902.504,42 -35,0%

Subministracións 214.278,85 264.640,45 23,5%

Comunicacións 4.421.363,58 4.476.120,40 1,2%

Gastos de viaxe 693.748,27 808.372,76 16,5%

Outros gastos 1.205.786,54 1.672.733,49 38,7%

Total: 16.233.102,53 19.215.923,22 18,4%

No capítulo que máis crece, o de Alugueres e cánones, figura entre outros conceptos de gasto, o de Dereitos de Autor por un importe de 1.773.882,19 euros, correspondentes a facturas da Sociedad General de Autores de España. Mentres que no de Servizos de empresas e profesionais independentes, se recollen como conceptos máis significativos os de Artistas, Colaboracións eventuais e Axentes publicitarios, por importes de 2.211.162,10 euros, 1.448541,40 euros e 1.199.548,48 euros, respectivamente.

4.3.4. Dentro do epígrafe de Aprovisionamentos, que comprende as compras de produción propia e allea, así como dobraxes, subtitulacións e outro material incorporábel á produción, figura o capítulo de Outros traballos externos que contén o gasto realizado tanto por azafatas e figurantes, como o realizado por traballadores contratados a través de empresas de traballo temporal. A media de traballadores que prestou os seus servizos na TVG S.A. a través desta modalidade ascendeu en 2002 a 63 traballadores, o que representa máis do 12% do cadro de persoal. O gasto ascendeu a 6.054.080 euros, co seguinte detalle: Cadro 18: Gasto de contratacións temporais da TVG S.A. a través de ETT´s (2002) Empresa ETT

Importe (euros)

Actividade

VEDIOR TRABAJO TEMPORAL ETT S.A. 1.445.555 Maquillaxe-son-imaxe SESA START ESPAÑA ETT S.A. UNIPERSONAL 1.883.769 Montaxe-son MANPOWER TEAM ETT S.A. 1.355.143 Son-imaxe ADER RECURSOS HUMANOS ETT S.A. 1.369.613 Electrónica-montaxe Total: 6.054.080


Consello de Contas

de Galicia


Como se ten posto de manifesto en informes anteriores, entendemos que a vinculación de numerosos traballadores coa TVG S.A. a través de contratos con empresas de traballo temporal, ademais de supoñer unha renuncia a un proceso selectivo que respecte os principios de publicidade, igualdade, mérito e capacidade, supón una discriminación entre os traballadores que están vinculados á empresa de maneira distinta, uns fixos e outros temporais, sendo incluso de aplicación distinto convenio colectivo. Tamén, ao contratar a estes traballadores con cargo ao capítulo de Outros traballos externos estase imputando este gasto a outro distinto ao de persoal, eludíndose o control orzamentario dos gastos de persoal.

Clientes e provedores máis significativos

4.4. No exercicio 2002, a Sociedade declarou un volume de facturación de 24.136.708,97 euros por vendas a clientes de máis de 3.005,06 euros, dos que 17.353.667,53 euros (72%) corresponden a ingresos procedentes de empresas, 5.353.495,71 euros (22%) de entidades asociativas, fundacións e caixas de aforro, e 1.429.545,73 euros (6%) de Administracións públicas.

Dentro do grupo de empresas, seleccionáronse aquelas cunha facturación superior aos 100.000 euros, obténdose a seguinte relación ordenada de maior a menor importe.

Cadro 19: Relación de principais clientes da TVG S.A. no 2002 (empresas)

CIF EMPRESA

IMPORTE

% S/ TOTAL DE EMPRESAS

A82851106 ARBOMEDIA DI-VERSUS, S.A. 7.601.744,80 43,8% B61194262 SANTA MÓNICA SPORTS, S.L. 2.278.073,41 13,1% A28718435 TELEVISIÓN ESPAÑOLA, S.A. 1.221.547,50 7,0% A28537637 MEDIA PLANNING, S.A. 749.625,83 4,3% A45494994 TELEVISIÓN AUTONÓMICA CASTILLA LA MANCHA, S.A. 455.425,80 2,6% A79499455 MAGNA GLOBAL, S.A. 390.509,87 2,3% A36600815 FARO DE VIGO, S.A. 350.175,78 2,0% A38491098 TELEVISIÓN PÚBLICA CANARIAS, S.A. 329.419,83 1,9% A81646564 DTS-DISTRIBUID.TV DIGITAL, S.A. 270.192,86 1,6% A28343358 CARAT ESPAÑA, S.A. 221.830,73 1,3% A60156346 THE MEDIA PARNERTSHIP 201.505,77 1,2% B35074681 LA OPINIÓN DE LA CORUÑA, S.L. 200.958,75 1,2% B82465865 STARCOM WORLWIDE MEDIA ESTRATEGIA, S.L. 152.323,27 0,9% A15347628 GRUPO BDDP Y CONDE, S.A. 137.923,14 0,8% A08015497 GAS NATURAL SDG, S.A. 135.948,90 0,8% A59841783 PANASONIC ESPAÑA, S.A. 116.217,52 0,7% A15383284 GAS GALICIA SDG, S.A. 113.638,75 0,7%

Total da mostra: 14.927.062,51 86,20%

Fonte: Datos obtidos da declaración anual de operacións con terceiros da entidade


Consello de Contas

de Galicia


Dun total de 108 clientes que tiveron operacións coa entidade, tan só 17 empresas teñen unha facturación por vendas superior aos 100.000 euros, observando unha importante concentración do volume de vendas nas catro primeiras que suman o 68,2% das vendas a empresas. En concreto, este feito deriva do peso do contrato co exclusivista Arbomedia Di-Versus, S.A. para a realización da xestión, promoción e venda da publicidade de TVG S.A., que para o exercicio fiscalizado acada o 43,8% das vendas; e do celebrado con Santa Mónica Sports, S.L., sociedade que xestiona a venda dos espazos publicitarios dos programas deportivos que emite TVG S.A., e que lle supuxeron neste exercicio unha facturación de 2.278.073,41 euros.

En relación cos ingresos por vendas procedentes de entidades asociativas, fundacións e Caixas de aforro, recóllese a continuación o conxunto deles ordenados de maior a menor:

Cadro 20: Relación de principais clientes da TVG S.A. no 2002 (entidades asoc. e fund.)

CIF

ENTIDADES ASOCIATIVAS, FUNDACIÓNS E CAIXAS

IMPORTE % S/ TOTAL DE

ENTIDADES

G79362133 FORTA 4.485.404,11 83,8% G36600369 CAJA DE AHORROS MUNICIPAL DE VIGO 337.660,38 6,3% G15169188 FUNDACIÓN CAIXA GALICIA-CLAUDI 139.434,80 2,6% G15028947 OBRA SOCIAL CAIXA GALICIA 138.376,71 2,6% G15424401 CENTRO DE TRANSFUSIÓN DE GALICIA 117.328,42 2,2% G36611580 ARDÁN 34.800,00 0,7% G0021150H COMISIÓN COMUNIDADES EUROPEAS 27.000,00 0,5% G36851897 MEDIASSAS.C. 26.266,06 0,5% G79596821 ENTIDAD DE GESTIÓN DE DERECHOS PROD. AUDIOVISUALES 14.211,65 0,3% G0041147J TV ALEMANA PRIMERA CADENA - STUDIO MADRID 10.830,92 0,2% G15355050 JUAN MARTÍNEZ ABEIJÓN Y OTRA, S.C. 9.953,21 0,2% G36140804 ASOCIACIÓN TEXTIL DE GALICIA 8.700,00 0,2% F15701519 MERCADO DE ABASTOS DE SANTIAGO 3.529,45 0,1%

Total: 5.353.495,71 100%


Neste grupo de clientes, destaca sobre todo o peso dos ingresos derivados da FORTA, que representa o 83,8% do total dos ingresos derivados do mesmo.

Por último, recollemos os ingresos obtidos das Administracións públicas, en conceptos varios tales como publicidade institucional, convenios e subvencións, que para o exercicio 2002 son os que figuran a continuación:


Consello de Contas

de Galicia


Cadro 21: Relación de principais clientes da TVG S.A. no 2002 (Administracións Púb.)

CIF ADMINISTRACIÓN PÚBLICA

IMPORTE

% S/TOTAL ADMINISTRACIÓNS

S1511001H XUNTA: CONSELLERÍA DE SANIDADE 294.580,20 20,6% S1511001H XUNTA: CONSELLERÍA DE PESCA E MARISQUEO 240.404,84 16,8% S1511001H XUNTA: CONSELLERÍA INDUSTRIA E COMERCIO 150.247,84 10,5% S1511001H XUNTA: CONSELLERÍA DE ASUNTOS SOCIAIS 149.900,00 10,5% S1511001H XUNTA: CONSELL. POLÍTICA AGROALIMENTARIA E DESENVOLV. RURAL 120.202,42 8,4% Q6550010J IGAPE 120.200,00 8,4% S1511001H XUNTA: CONSELLERÍA POLÍTICA TERRITORIAL O.P. E VIVENDA 116.128,10 8,1% Q1500256A INSTITUTO ENERXÉTICO DE GALICIA 93.156,99 6,5% S1511001H XUNTA: CONSELLERÍA DE XUSTIZA, INTERIOR E RELACIÓNS LABORAIS 69.128,76 4,8% P3602400H CONCELLO DE LALÍN 27.886,96 2,0% S1511001H XUNTA: CONSELLERÍA DE CULTURA E COMÚN. 27.000,00 1,9% P1500000C DEPUTACIÓN DA CORUÑA 11.994,93 0,8% P1507900G EXCMO. CONCELLO DE SANTIAGO 8.714,69 0,6%

Total: 1.429.545,73 99,90%


4.5. TVG S.A. declarou en 2002, un volume de compras de 91.387.620,82 euros, correspondentes ás adquisicións realizadas a 421 empresas provedoras con operacións de máis de 3.005,06 euros anuais.

Da análise de concentración realizada sobre o conxunto total dos provedores -véxase cadro adxunto-, despréndese a existencia dun importante grao de concentración da facturación por compras nun número relativamente pequeno de provedores. Así, observamos que 22 deles (o 5,2% do número total) con facturacións anuais superiores a un millón de euros, concentran o 68,9% das compras totais da Sociedade no exercicio. Destes anteriores, 11 empresas (o 2,6% do número total) teñen facturacións superiores aos dous millóns de euros anuais, e concentran o 51,4% das compras totais. Por outra parte, as catro empresas (o 1% do número total) con facturacións superiores aos seis millóns de euros, concentran o 31,1% das compras totais.

Cadro 22: Análise de concentración de provedores da TVG S.A. (2002) Acumulado

Tramo de facturación anual

Núm. de Provedores %

Volume

facturación % Núm. de provedores

% Volume facturación

%

Fact ≥ 6 Millóns 4 1,0% 28.459.153,71 31,1% 4 1,0% 28.459.153,71 31,1%6 > Fact. ≥ 2 Millóns 7 1,7% 18.521.791,83 20,3% 11 2,6% 46.980.945,54 51,4%2 > Fact. ≥ 1 Millóns 11 2,6% 15.963.644,14 17,5% 22 5,2% 62.944.589,68 68,9%1 > Fact. ≥ 0,5 Millóns 12 2,9% 8.519.956,25 9,3% 34 8,1% 71.464.545,93 78,2%0,5 > Fact. ≥ 0,3 Millóns 11 2,6% 4.478.370,38 4,9% 45 10,7% 75.942.916,31 83,1%0,3 > Fact. ≥ 0,1 Millóns 53 12,6% 8.902.607,24 9,7% 98 23,3% 84.845.523,55 92,8%0,1 Millóns > Fact. 323 76,7% 6.542.097,27 7,2% 421 100,0% 91.387.620,82 100,0% Total: 421 100% 91.387.620,82 100%

Fonte: Elaboración propia a partir dos datos obtidos da declaración anual de operacións con terceiros da entidade


Consello de Contas

de Galicia


No outro extremo, comprobamos que o maior número de provedores agrúpanse nos dous últimos tramos de facturación anual, de xeito que 323 (o 76,7% do número total) con facturacións inferiores a 100.000 euros anuais, suman o 7,2% do total das compras; mentres que 53 (o 12,6% do número total) con facturacións anuais entre 300.000 e 100.000 euros, suman o 9,7% das compras totais.

A continuación, recóllese a relación de provedores incluídos nos catro primeiros tramos de facturación, que agrupa a todos aqueles con facturacións anuais no 2002, superiores aos 500.000 euros, e que representan ao 8,1% do número total, sumando o 78,2% das compras realizadas pola Sociedade.

Cadro 23: Relación de principais provedores de máis de 500.000 euros (2002)

CIF PROVEDOR

IMPORTE

% S/FACT. TOTAL

B81651184 AUDIOVISUAL SPORT S.L. 8.956.442,13 9,8% A15580418 VOZ AUDIOVISUAL S.A. 6.664.067,04 7,3% A15070444 CTV S.A. 6.626.583,85 7,3% G28029643 SOCIEDAD GENERAL DE AUTORES Y EDITORES 6.212.060,69 6,8% A59841783 PANASONIC ESPAÑA S.A. 4.411.549,40 4,8% A32000325 LA REGIÓN S.A. 2.732.912,58 3,0% A15000391 EDITORIAL COMPOSTELA S.A. 2.498.787,64 2,7% A15643687 REDES DE TELECOMUNICACIÓN GALEGAS RETEGAL S.A. 2.383.099,43 2,6% A59887885 SOCIEDAD GENERAL DE DERECHOS AUDIOVISUALES S.A. 2.245.001,66 2,5% A28019206 FERROVIAL AGROMAN S.A.. 2.155.478,29 2,4% A36609105 REAL CLUB CELTA DE VIGO S.A.D. 2.094.962,83 2,3% A82067281 SESA START ESPAÑA, E.T.T., S.A. UNIPERSONAL 1.883.769,15 2,1% A15666555 ZENIT MULTIMEDIA S.A.. 1.672.262,23 1,8% A15683287 COSTA OESTE PRODUCCIÓNS S.A. 1.608.935,61 1,8% B32033656 TV SIETE S.L. 1.564.231,45 1,7% A81902041 VEDIOR TRABAJO TEMPORAL ETT S.A. 1.445.555,32 1,6% A79426326 PRODUCCIONES FREMANTLE S.A. 1.434.085,89 1,6% A15469406 ADER RECURSOS HUMANOS ETT S.A. 1.399.613,99 1,5% A08742835 MANPOWER TEAM E.T.T. S.A. 1.355.143,91 1,5% A82851106 ARBOMEDIA DI-VERSUS S.A. 1.243.357,19 1,4% A15023070 REAL CLUB DEPORTIVO CORUÑA SAD 1.220.054,58 1,3% B36197515 PRODUCCIONES EMSAC S.L. 1.136.634,82 1,2% B41650987 PRODUCCIONES 52 ANDALUCÍA S.L. 992.361,19 1,1% Q2891002D R.T.V.E. 774.679,44 0,8% B15340789 PÓRTICO COMUNICACIONES S.L. 773.227,94 0,8% B27132190 PRODUCTORA EL PROGRESO S.L. 732.203,65 0,8% A36029825 PRODUCTORA FARO S.A. 716.952,22 0,8% A82773664 THOMSON MULTIMEDIA BROADCAST SOLUTIONS IBÉRICA S.A. 716.339,02 0,8% G15378151 MARÍA TERESA CASTRO ZAERA Y OTRO S.C. 713.821,28 0,8% A62275680 RETEVISIÓN 1 S.A. 682.489,75 0,7% A36724904 SODINOR S.A. 658.879,55 0,7% G79362133 FORTA 630.363,23 0,7% A82335746 SEGUR IBÉRICA S.A. 602.603,50 0,7% B36241990 PRODUCTORA FARO-LÉREZ S.L. 526.035,48 0,6%

Total: 71.464.545,93 78,2%

Fonte: Datos obtidos da Declaración anual de operacións con terceiros da entidade


Consello de Contas

de Galicia


Do conxunto de provedores relacionados, obsérvase que 15 empresas produtoras -con Voz Audiovisual S.A., CTV S.A., La Región S.A., e Editorial Compostela S.A., á cabeza- concentran 30.393.102,87 euros, o que representa o 33,2% do total das compras anuais; tres empresas xestoras de dereitos -Audiovisual Sports S.L., Sociedad General de Autores de España, e Sociedad General de Derechos Audiovisuales S.A.- concentran o 19,1% das compras; dúas empresas tecnolóxicas -Panasonic España S.A. e Thomson Multimedia Broadcasting Solutions Ibérica S.A.- concentran o 5,6%; mentres que catro empresas de traballo temporal -Sesa Start España ETT S.A. Unipersonal, Vedior Trabajo Temporal ETT

S.A., Ader Recursos Humanos ETT S.A. e Manpower Team ETT S.A.- concentran un volume de facturación anual equivalente ao 6,9% do total.

Situación tributaria e problemática fiscal do Imposto sobre o Valor Acrecentado (IVA)

4.6. De acordo coa revisión efectuada, a TVG S.A. atópase ao día na presentación e liquidación dos principais impostos aos que está suxeita e non exenta. Porén, e de acordo coa lexislación vixente, as obrigas tributarias materiais non poden considerarse definitivamente liquidadas até que as declaracións presentadas fosen comprobadas pola Administración tributaria ou teña transcorrido o prazo de prescrición legalmente establecido.

4.7. Televisión de Galicia S.A. declara o IVA no réxime de prorrata, en aplicación do disposto pola Lei 66/1997, de medidas fiscais, administrativas e de orde social, que modifica o tratamento das subvencións establecido no artigo 102 da Lei 37/1996, do Imposto sobre o Valor Acrecentado.

Porén, a Sociedade calculou as declaracións-liquidacións do imposto correspondentes aos exercicios 1998, 1999 e 2000 -ver cadro adxunto-, de acordo co criterio manifestado pola Dirección xeral de tributos en contestación á consulta que se lle formulou, así como cos criterios establecidos polo Instituto de contabilidad y auditoría de cuentas (ICAC) en consulta publicada no boletín oficial de dito Instituto (BOICAC nº 17), considerando que as subvencións de explotación previstas nas leis de orzamentos da Xunta de Galicia, contabilizadas a partir de 1999 como aportacións de socios para a compensación de perdas, quedaban excluídas dos termos da prorrata.


Consello de Contas

de Galicia


Cadro 24: Declaracións-liquidacións de IVA presentadas por TVG S.A. (1998-2000)

Concepto 1998 1999 (*) 2000

Base impoñíbel por operacións non exentas 29.029.617,36 28.307.095,75 27.209.683,95

Base impoñíbel por operacións exentas 160.662,87 569.719,17 1.425.409,10

Total base impoñíbel 29.190.280,23 28.876.814,92 28.635.093,05

IVA devengado 4.643.234,03 4.529.116,39 4.350.296,80

IVA soportado 7.798.726,71 9.557.021,68 9.752.378,22

Porcentaxe de dedución 84% 37% 85%

IVA deducíbel 6.550.930,44 3.516.754,92 8.309.554,52

RESULTADO A DEVOLVER 1.907.696,40 --- 4.554.549,38

INGRESADO POR AUTOLIQUIDACIÓN 1.012.361,46 595.291,67

Nota: Datos facilitados pola entidade. (*) O 21 de decembro de 2000, a Sociedade solicitou rectificación desta declaración-liquidación, pola inclusión indebida da aportación financeira para compensación de perdas no denominador da regra da prorrata, polo que a porcentaxe de dedución sería do 89% e o resultado da liquidación anual a devolver por un importe de 4.062.217,03 euros.

Con data 18 de xuño de 2002, polos Servizos da Oficina Nacional de Inspección Tributaria da Coruña, incóanse froito das actuacións inspectoras de comprobación e investigación xeral relativas ao Imposto sobre o Valor Acrecentado devengado nos exercicios comprendidos entre 1998 e 2000, actas de desconformidade, resoltas por acordo de 13 de setembro de 2002, e das que se derivan respectivamente liquidacións por importes conxuntos (cota tributaria e xuros de demora) de 4.274.339,71 euros, 144.195,14 euros e 804.561,02 euros. Este resultado, que conleva un incremento significativo da carga fiscal para a Sociedade, débese ao criterio da Inspección de incluír no cálculo da prorrata a totalidade das subvencións percibidas pola Sociedade, isto é, a aportación do accionista único para cubrir o déficit de explotación anual, as subvencións de capital e a subvención para amortización dun préstamo.

TVG S.A. ten provisionadas, no exercicio 2002, as cantidades anteriores por un total de 5.223.095,87 euros, tendo efectuadas as declaracións-liquidacións deste exercicio e dos sucesivos, en aplicación do criterio de prudencia, segundo o criterio manifestado pola inspección tributaria.

Á data de realización do presente traballo, atópanse pendentes de resolución as respectivas reclamacións económico-administrativas interpostas pola TVG S.A. ante o Tribunal económico administrativo central (TEAC) contra os actos administrativos de liquidación definitiva das citadas débedas tributarias ditados pola Inspeción de Facenda.


Consello de Contas

de Galicia


Área de planificación e custos

Resultados do traballo nesta área

Planificación e actuación da Sociedade

4.8. O desenvolvemento da actividade da TVG ven enmarcada pola planificación xeral elaborada polo Ente público CRTVG, a través da Dirección Xeral, que somete á aprobación do Consello de administración do mesmo, os anteproxectos de orzamentos anuais do Ente e das súas sociedades, así como os planos anuais de actividade. Estes documentos realizados polos seus servizos técnicos constitúen os dous instrumentos básicos para a concreción e valoración económica dos obxectivos do servizo público de televisión no marco da normativa aplicábel e dos principios xerais da programación.

Plano anual de actividades e orzamentos

4.9. O plano anual de actividades -elaborado con carácter anual en cumprimento do previsto no artigo 11.b) da Lei 9/84, do 11 de xuño, de creación da CRTVG- constitúe o instrumento de programación anual da actividade do conxunto do grupo integrado polo Ente público e as súas sociedades. A súa elaboración técnica encoméndase aos servizos comúns de staff radicados no Ente -especialmente ao Departamento de planificación e á División económica-financeira- baixo a directa supervisión da Dirección xeral. O seu contido estrutúrase en dous ámbitos claramente diferenciados: un de carácter retrospectivo, no que se analizan os resultados do exercicio anterior no marco dunha análise da evolución do sector televisivo a nivel internacional, europeo e nacional; e outro de carácter prospectivo, onde se conteñen as liñas de actuación e os proxectos a desenvolver no correspondente exercicio. A parte retrospectiva garda unha significativa semellanza -nalgúns casos actualizada- co contido das memorias anuais de actividade que se xuntan coas contas anuais do Ente e das súas sociedades.

O forte carácter descritivo dos obxectivos e das liñas de actuación do plano anual de actividades, dificulta a súa posta en relación con parámetros medíbeis, así como cos recursos económicos precisos para a súa consecución.


Consello de Contas

de Galicia


Por outra parte, a ausencia dun contrato-programa que especifique o grao cuantitativo das obrigas de servizo público que debe de acadar o Ente e as súas sociedades, implica que estas son propostas pola Dirección xeral no marco do anteproxecto de orzamento e do plano anual de actuación aprobados polo Consello de administración.

A inexistencia dun marco estábel de financiamento para a función pública de radiodifusión, dificulta dun xeito serio a capacidade de planificación e fixación de obxectivos por parte da operadora, que se ve abocada en cada exercicio a xustificar o cumprimento das súas obrigas e a solicitar recursos adicionais para afrontar as súas propostas de actuación, que na maior parte dos casos vense axustados á baixa polos responsábeis da Consellería de Economía e Facenda.

Neste senso, cabe sinalar que nos exercicios 2002, 2003 e 2004, parte dos membros do Consello de administración, teñen demandado o establecemento dun contrato-programa entre a CRTVG e o Goberno autonómico, que permitira introducir unha maior efectividade nos procesos de planificación e desenvolvemento das funcións de servizo público.

A planificación da actividade da TVG -pese ao seu papel central no desenvolvemento das políticas culturais e de comunicación cun peso do 40% dos gastos de cultura- non se enmarca en ningún instrumento explícito de planificación e coordinación de carácter global das políticas culturais e comunicacionais do goberno autonómico.

Con todo, consideramos que trala modificación da definición do servizo público de radiodifusión contido no Estatuto da Radio e Televisión a raíz das esixencias da Comisión Europea, o contrato-programa convértese nun elemento esencial e ineludíbel de cara á concreción material das obrigas de servizo público e á verificación do cumprimento do principio de proporcionalidade entre estas e o volume da subvención pública para o seu sostemento. Entendemos que non cabe unha determinación endóxena dos obxectivos por parte do operador, que ademais ten que solicitar e negociar anualmente os fondos públicos que vai a recibir para o financiamento das súas actividades.

4.10. Do conxunto dos obxectivos enumerados nas memorias e planos de actividade dedúcese que as actividades da CRTVG e da TVG oriéntanse cara ao desenvolvemento dun modelo xeneralista de carácter público, coa procura de maiores audiencias, máis volume de produción propia e tempo de información, a potenciación das emisións de servizo público e de proximidade, a busca de novos formatos e xéneros, así como o fomento e apoio ao sector audiovisual galego; todo iso sometido a unha forte restrición económica materializada a través das políticas de saneamento, estabilidade orzamentaria e redución de custos.


Consello de Contas

de Galicia


Endebedamento e política de estabilidade

4.11. A aplicación dun estrito control económico sobre os custos para acomodar os gastos aos recursos anuais dispoñíbeis, constitúe en si mesmo un obxectivo desexábel e positivo para acadar un uso eficiente dos recursos públicos empregados para o financiamento do sistema de radiodifusión galego. Mais a aplicación sistemática do principio de estabilidade orzamentaria nun marco temporal tan reducido como é o ano natural, limita na práctica a marxe de manobra dos xestores para poder ofertar unha programación competitiva e de calidade en función do grao de adversidade do entorno televisivo no que operan.

4.12. A política de redución da débeda bancaria histórica do grupo vénse aplicando con carácter anual, desde o exercicio 1994 –último ano no que se apelou ao endebedamento bancario a longo prazo-, e constitúe a manifestación de máis longo recorrido da planificación económica aplicada pola CRTVG, como pode comprobarse no cadro adxunto:

Cadro 25: Evolución do pasivo bancario a longo prazo 1994-2002 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002

Préstamos l/p 45,2 40,8 37,2 33,5 29,8 26,2 23,1 20,2 17,3

Nota: En millóns de euros

En oito anos o endebedamento a longo prazo reduciuse en 27,9 millóns de euros, isto é, a un promedio anual de 3,5 millóns de euros. De manterse este esforzo financeiro, como se pode deducir das contas correspondentes ao exercicio 2003 e do plano de actuación para o 2004, a denominada débeda histórica estaría completamente amortizada no 2007. Para a efectividade desta política de saneamento, o grupo CRTVG aplica un elevado control sobre os seus ingresos e gastos, que leva á obtención de resultados operativos positivos como manifestación do cumprimento do principio de equilibrio orzamental.

Neste modelo o xestor debe de incorrer en superávits anuais continuos na súa xestión orzamental, se quere cumprir co obxectivo de redución do endebedamento neto, máis este obxectivo propágase e condiciona dun xeito bastante forte a marxe de manobra para o cumprimento das funcións do servizo público.


Consello de Contas

de Galicia


A instrumentación da política de saneamento desenvolvida, introduce certa disfuncionalidade na xestión do Grupo e das súas actividades, toda vez que se realiza en ausencia dunha planificación plurianual do financiamento do operador de radiodifusión autonómico, que separe dun xeito máis claro os recursos dedicados á xestión ordinaria –que deberían de xestionarse baixo os mesmos principios de control de gastos e ingresos, nun marco máis amplo que o do ano natural-, dos recursos dedicados á amortización da débeda. Neste senso, entendemos que sería desexábel que o xestor non se vira tan condicionado pola necesidade de ter que xerar superávit orzamentario para diminuír o endebedamento neto.

Dada a ausencia dunha valoración global da eficacia dos outputs producidos en relación cuns obxectivos cuantificados e prefixados, non é posíbel pronunciarnos sobre o posíbel grao de sobresforzo ao que se está sometendo á CRTVG e ás súas compañías na consecución dos obxectivos de saneamento económico, e sobre a incidencia negativa que se estea a producir na calidade da súa programación e posición competitiva. Porén, resultan ilustrativos os informes de seguimento da xestión orzamental -periodicamente comunicados ao Consello de administración- que poñen de manifesto desviacións económicas que extrapoladas a fin de exercicio resultan incompatíbeis cos obxectivos de saneamento e de equilibrio orzamental, e que levan á adopción de medidas de axuste nos gastos cunha incidencia directa na marxe de actuación sobre a programación.

4.13. Con data de 14 de febreiro de 2002, sométese ao Consello de administración da CRTVG, o expediente de modificación do anteproxecto de orzamentos para 2002 derivado dun axuste negativo por 1.206.791 euros introducido pola Consellería de Economía e Facenda no documento inicialmente aprobado por este órgano.

En aplicación do principio de estabilidade orzamental, proponse a redución de créditos para gastos nos tres orzamentos do grupo, cunha minoración no caso da TVG de 878.210 euros.

Segundo se desprende das actas, todos os membros do Consello de administración da CRTVG, coinciden en denunciar a falta de sensibilidade da Consellería de Economía e Facenda no senso de entender o anteproxecto aprobado como un documento de mínimos necesario para poder competir coas outras operadoras máis dotadas en recursos, e por outra parte, en considerar inxusto o tratamento dispensado polos responsábeis económicos da Xunta ao equipo xestor do grupo, que como premio ao cumprimento da disciplina orzamentaria recibe periódicas minoracións nas aportacións solicitadas.


Consello de Contas

de Galicia


Sen entrar a valorar a suficiencia do volume de recursos destinados ao sostemento do sistema de radiodifusión pública galego, o que se deduce dos feitos anteriores, que con maior ou menor intensidade e relevancia se veñen producindo todos os anos con motivo das remisións dos anteproxectos dos orzamentos da CRTVG e das súas compañías, é a existencia dunha compoñente de incerteza sobre o nivel de recursos públicos anuais dispoñíbeis, derivado da ausencia dun marco estábel de financiamento. Neste senso, cabe destacar o acordo de todos os conselleiros sobre a necesidade de que os grupos parlamentarios deseñen e aproben un marco estábel e suficiente de financiamento para os medios de comunicación galegos.

Contabilidade analítica, principio de transparencia e toma de decisións

4.14. No Plano anual de actividades do grupo da CRTVG para o 2002, fíxase como obxectivo realizar as oportunas modificacións no aplicativo de contabilidade analítica e nos conseguintes sistemas de xestión e información interna, aos efectos de adaptalos aos requisitos esixidos pola Directiva comunitaria 2000/52/CE, no senso de dispor de información pormenorizada sobre os custos e ingresos de cada un dos programas emitidos pola RTG e a TVG. Esta norma establece basicamente a necesidade de dispor de datos pormenorizados sobre a estrutura financeira e organizativa interna das empresas públicas ou privadas ás que se lle teñan concedido dereitos especiais ou exclusivos ou ás que se lle teña confiado a xestión de servizos de interese económico xeral, e máis concretamente, de contas separadas e fidedignas sobre as diversas actividades desenvolvidas pola mesma empresa.

Neste sentido, a Comunicación 2001/C 320/04 da Comisión Europea sobre a aplicación das normas en materia de axudas estatais aos servizos públicos de radiodifusión, para determinar a súa compatibilidade co mercado común, sinala que a avaliación da Comisión require unha definición clara e precisa do concepto de misión de servizo público, encomendada, mediante un instrumento oficial, ao organismo público de radiodifusión, e unha separación clara e adecuada entre as actividades de servizo público e as que non son de servizo público, xa que só sobre a base dunha determinación axeitada dos custos e dos ingresos será posíbel verificar se o financiamento público se limita verdadeiramente aos custos netos derivados da misión de servizo público, e polo tanto, autorizalo en virtude do apartado 2 do artigo 86 do Tratado e do Protocolo de Ámsterdam.

4.15. Verificouse que a CRTVG e as súas compañías dispoñen dun complexo sistema de contabilidade analítica que enlaza con outros dous sistemas de control económico, o de xestión orzamental e o da contabilidade financeira, que permite a determinación dos custos analíticos por programas, centros de xestión, e tipos de produción, integrados polos custos


Consello de Contas

de Galicia


externos directos, a man de obra directa, outros custos calculados, e os custos de emisión, aos que se lles engaden os custos de estrutura, para a determinación dos custos totais. Ao mesmo tempo, o sistema facilita a imputación dos ingresos derivados das actividades comerciais aos distintos programas, centros de xestión ou tipos de produción.

Neste senso, entendemos que se cumpre, no lado dos ingresos, co principio de transparencia esixido pola Comisión Europea, dado que a operadora autonómica dispón dun informe detallado sobre as fontes e a contía de todos os ingresos derivados da realización das súas actividades distintas do servizo público, isto é, fundamentalmente a venda de publicidade.

O departamento comercial da CRTVG realiza unha valoración de cada spot publicitario en función dunha serie de parámetros e remite ao de planificación unha relación resume da publicidade emitida, da súa valoración e da súa imputación aos distintos programas emitidos. Deste xeito, é posíbel determinar en que medida contribúe cada programa emitido á xeración de ingresos publicitarios que corresponden aos ingresos derivados da actividade comercial desenvolvida, consistente na venda das audiencias conseguidas nas emisións dos distintos programas.

No cadro adxunto realizouse unha agrupación dos programas emitidos no 2002 por xéneros, de xeito que se determinaron as porcentaxes de contribución dos distintos tipos de programación á xeración de ingresos comerciais. Obsérvase que o 75,07% dos ingresos por publicidade derívanse da venda das audiencias xeradas polas emisións de programas informativos, deportes e ficción, mentres que o 24,92% restante corresponde aos musicais cun 8,33%, miscelánea cun 5,88%, concursos cun 5,10%, infoshows cun 4,42% e os programas culturais cun 1,19%.

Cadro 26: Contribución dos programas emitidos aos ingresos comerciais 2002 AGRUPACIÓN POR XÉNEROS Nº PROG DURACIÓN AUD. SHARE INGRESOS POR PUBLICIDADE (mm) (horas) (miles) MEDIO (miles de euros)

1 2 3 4 5 6 % S/TOTAL 7

Programas relixiosos 5 4.722 78,70 77 9,32 0,00% 0

Programas culturais 16 19.259 320,98 488 10,66 1,19% 185

Programas de información 16 139.903 2.331,72 781 12,03 31,04% 4.807

Miscelánea 13 24.485 408,08 742 11,48 5,88% 911

Infoshows 3 19.352 322,53 210 13,43 4,42% 685

Concursos 2 9.180 153,00 258 16,25 5,10% 789

Deportes 13 33.517 558,62 1.525 19,26 23,02% 3.566

Musicais 12 19.655 327,58 1.276 18,44 8,33% 1.290

Ficción 25 117.971 1.966,18 2.058 12,67 21,01% 3.254

Totais 105 388.044 6.467,4 100% 15.487

Fonte: Datos facilitados pola CRTVG


Consello de Contas

de Galicia


4.16. No lado dos gastos, como recoñece a propia Comisión europea na súa Comunicación 2001/C 320/04 sobre a aplicación das normas en materia de axudas estatais aos servizos públicos de radiodifusión, a separación de contas pode resultar difícil ou inviábel, debido ao feito de que no sector de radiodifusión os Estados membros poden considerar que toda a programación dos operadores se inclúe na misión de servizo público, admitindo ao mesmo tempo a súa explotación comercial, polo que actividades diferentes comparten en gran medida as mesmas fontes de financiamento.

Isto implica, segundo a Comisión, que contrariamente ao plantexamento xeralmente aceptado noutros servizos públicos, os custos enteiramente atribuíbeis a actividades de servizo público e que ao mesmo tempo beneficien tamén a actividades comerciais non teñen por que repartirse entrambas actividades, senón que poden asignarse integramente ao servizo público. O principal exemplo é o da audiencia que se xera tanto para cumprir a misión de servizo público como para vender espazos publicitarios. Unha distribución exhaustiva dos custos entrambas actividades podería resultar arbitraria e carecer de sentido. Porén, advirte a Comisión que a asignación de custos desde o punto de vista da transparencia de contas non debe confundirse coa recuperación de custos á hora de definir a política de prezos por parte do operador de radiodifusión pública.

A partir da información facilitada pola entidade fiscalizada, relativo ao exercicio 2002, elaborouse o seguinte gráfico, que recolle as relacións entre os custos dos programas agrupados por xéneros, as audiencias e os ingresos por publicidade:

Gráfico 3: Custos analíticos, ingresos por publicidade e audiencias por xéneros 2002

-5.000

0

5.000

10.000

15.000

20.000

25.000

-1.000 0 1.000 2.000 3.000 4.000 5.000 6.000

Ingresos Publicitarios

Cus

tos

anal

ítico

s

Fonte: Elaboración propia a partir dos datos facilitados pola entidade


Consello de Contas

de Galicia


Do gráfico anterior dedúcense as seguintes distribucións porcentuais do tempo de emisión, dos custos analíticos totais, e dos ingresos por publicidade imputados por xéneros de programación emitida no 2002, ademais das porcentaxes dos custos cubertos polos ingresos publicitarios:

Cadro 27: Distribucións porcentuais do tempo de emisión, dos custos analíticos, dos ingresos por publicidade (IP) e peso dos ingresos sobre os custos por xéneros 2002

AGRUPACIÓN POR XÉNEROS DISTRIBUCIÓN DO TEMPO DE EMISIÓN

DISTRIBUCIÓN % DOS CUSTOS TOTAIS

DISTRIBUCIÓN % DOS INGRESOS TOTAIS

% DOS CUSTOS CUBERTOS CON IP

1 2 3 4 5

Programas relixiosos 1,22% 0,30% 0,00% 0,00% Programas culturais 4,96% 2,98% 1,19% 8,82% Programas de información 36,05% 26,98% 31,04% 25,35% Miscelánea 6,31% 5,92% 5,88% 21,89% Infoshows 4,99% 4,35% 4,42% 22,42% Concursos 2,37% 6,36% 5,10% 17,67% Deportes 8,64% 18,97% 23,02% 26,75% Musicais 5,07% 7,80% 8,33% 23,53% Ficción 30,40% 26,34% 21,01% 17,58% Totais 100,00% 100,00% 100,00%


Pódese observar que o 66,45% do tempo de emisión da TVG aparece integrado por programas informativos e de ficción, cunha absorción de custos do 53,32% e unha xeración de ingresos publicitarios do 52,05%, que representan o 25,35% do custo dos informativos e o 17,58% do custo dos programas de ficción. Os programas de deportes ocupan un 8,64% do tempo de emisión da operadora, cunha absorción de custos do 18,97% e unha imputación de ingresos publicitarios do 23,02% que representan o 26,75% dos custos. Os programas de entretemento integrados por miscelánea, infoshows, concursos e musicais, representan o 18,74% do tempo de emisión, cunha absorción de custos do 24,43% e unha xeración de ingresos por publicidade do 23,73%.

Cabe destacar o escaso peso dos programas culturais, que tan só representan o 4,96% do tempo de emisión e absorben o 2,98% dos custos totais da programación. Neste caso a súa contribución aos ingresos publicitarios limítase ao 1,19%, coa que conseguen cubrir o 8,82% do seu custo.


Consello de Contas

de Galicia


4.17. Durante a execución dos traballos da presente fiscalización, verificouse a utilización efectiva da información subministrada pola contabilidade de custos como base da toma de decisións en relación coa xestión da programación da TVG. O sistema parte da valoración económica dos custos da grella de programación realizada polo gabinete de planificación en colaboración coas distintas áreas xestoras: emisión, programación, produción, comercial, económico-financeira, etc. Trátase dun proceso dinámico que permite a avaliación trimestral -coincidente coas catro tempadas da programación televisiva- dos custos incorridos respecto dos previstos ou orzamentados, de tal forma que se determinan as posíbeis desviacións de cara ao peche económico do exercicio en curso. Este sistema facilita a adopción de medidas correctoras tendentes ao control efectivo dos custos das actividades de programación, produción e emisión en curso.

Constatouse, así mesmo, a existencia dunha batería de ratios de base analítica real para medir o nivel de eficiencia, eficacia e efectividade dos programas emitidos e das unidades xestoras. Entre as primeiras destacan a de custo/minuto e ingreso publicitario/minuto; entre as segundas, a de custo/ingreso publicitario; e entre as terceiras, as de custo/audiencia, custo/share, ingreso publicitario/audiencia e ingreso publicitario/share.

Partindo da información facilitada pola entidade, elaborouse o seguinte cadro de rankings por xéneros de programas, en función dunha selección de ratios básicas de eficiencia, eficacia e efectividade referidos á programación emitida pola TVG no 2002:

Cadro 28: Rankings por ratios de eficiencia, eficacia e efectividade de xéneros de programación emitida 2002 AGRUPACIÓN POR XÉNEROS

RANKING TEMPO EMISIÓN

EFICIENCIA CUSTO/MINUTO

EFICIENCIA INGRESO/MINUTO

EFICACIA INGRESO/CUSTO

EFECTIVIDADE CTE./AUDIENCIA

1 2 3 4 5 6

Programas relixiosos 9º 9º (25) 9º (0) 9º 9º Programas culturais 7º 8º (60) 8º (24) 8º 6º Programas de información 1º 7º (75) 6º (86) 2º 4º Miscelánea 4º 4º (94) 4º (93) 5º 5º Infoshows 6º 5º (87) 5º (89) 4º 8º Concursos 8º 1º (269) 2º (215) 6º 7º Deportes 3º 2º (220) 1º (267) 1º 2º Musicais 5º 3º (154) 3º (164) 3º 3º Ficción 2º 6º (87) 7º (69) 7º 1º



Consello de Contas

de Galicia


No cadro anterior inclúense sendas escalas de índices para os custos e ingresos publicitarios por minuto de cada xénero de programación, tomando como valor 100 o custo medio e o ingreso medio por minuto do total da programación emitida. Deste xeito, pódese observar que as programacións máis custosas son as dos concursos e deportes, mentres que as máis económicas serían as correspondentes a programas relixiosos e culturais. Un minuto de concurso equivale en termos de custo a 3,5 minutos de informativos e a 4,5 minutos de programas culturais. Os programas máis eficientes en termos de custo/audiencia son os de ficción, seguidos polos deportes, os musicais e os informativos. Os menos son os relixiosos, infoshows, concursos e culturais.

4.18. A partir dos custos/minuto e dos ingresos publicitarios/minuto por xéneros de programación pódese determinar o custo/minuto non cuberto polos ingresos da actividade comercial desenvolvida. Esta ratio constitúe unha boa aproximación á necesidade de financiamento público por minuto de emisión de cada xénero de programación, de forma que para unhas minutaxes de emisión prevista por tipo de xénero, obteríase unha aproximación ao volume de recursos públicos necesarios para o financiamento da programación.

Dado que esta información analítica de custos encóntrase dispoñíbel a nivel de programa, de subxéneros e de xéneros, cabe a determinación esóxena dos tempos de emisión por xéneros ou subxéneros para un horizonte temporal plurianual, a través do correspondente contrato-programa, de xeito que se xustifique o volume de financiamento público necesario e a súa vinculación efectiva ao cumprimento dunha determinada distribución de xéneros no cumprimento das funcións de servizo público que ten encomendadas o operador de radiodifusión pública.

Área de xestión e contratación


4.19. Desde o punto de vista organizativo, o servizo de radiodifusión público galego préstase a través dunha estrutura complexa integrada por un Ente público -a Compañía de Radio Televisión de Galicia- e por dúas sociedades, unha para a televisión -a TVG S.A.- e outra para a radio -a RTG S.A.-. No Ente residéncianse as funcións da Dirección xeral, do Consello de administración e do Consello asesor. A Dirección xeral do Ente concentra as funcións de xestión do grupo: económico-financeira, persoal, técnica, comercial, e planificación.


Consello de Contas

de Galicia


Ao fronte de cada sociedade mercantil atópase un xerente, do cal dependen, á súa vez, os servizos de programación, emisión e produción.

Este esquema organizativo conleva unha asignación diferenciada dos recursos materiais e humanos para cada función e, ao mesmo tempo, unha forte interdependencia de medios e financeira entre as sociedades e o ente.


Normalización dos procedementos de xestión

4.20. Por Resolución do director xeral da CRTVG do 21 de maio de 2002, apróbanse unha serie de procedementos de carácter administrativo, incluídos no documento denominado Manual de procedementos administrativos da CRTVG e as súas sociedades TVG e RTG.

A elaboración do mesmo, encargada a unha empresa consultora, resposta á necesidade de revisar e recompilar os procedementos administrativos existentes, aos efectos de sintetizalos e sistematizalos de forma homoxénea nun manual. O documento ten por obxecto a definición completa e estruturada das formas de actuación e normas de funcionamento interdepartamental e o seu coñecemento e manexo interno por parte de todos os traballadores da CRTVG e das súas sociedades, configurándose como un instrumento flexíbel que poderá ser modificado, complementado ou ampliado ás necesidades futuras para asegurar os obxectivos de racionalización administrativa que se perseguen.

O alcance desta normalización limítase aos procesos de carácter horizontal, entendendo por tales aqueles que transcenden ao ámbito dun determinado departamento e discorren en varios niveis da organización, de xeito que se definen as tarefas de tipo administrativo ligadas aos mesmos, sendo excluídas, explicitamente, as de carácter operativo e as de carácter interno de cada departamento.

4.21. Os procedementos normalizados abordan fundamentalmente os aspectos relacionados coa contratación de produtos e servizos -tanto os de carácter xeral como os específicos da actividade-, solicitude e autorización de gastos, cos trámites de recepción e conformación de facturas, coa sistemática de pagos, coa xustificación de dietas, quilometraxe e gastos de viaxe, coa solicitude de materiais e equipamento diverso, cos relativos á asignación e control de recursos de produción propia, e en todos eles a xestión interna das relacións entre o Ente


Consello de Contas

de Galicia


CRTVG e as súas sociedades. Para cada un deles, defínense, entre outros, os seguintes aspectos: os responsábeis das distintas tarefas a realizar, os documentos a utilizar, a descrición detallada das distintas tarefas, os circuítos de aprobación, os controis asociados aos procesos e o réxime xurídico aplicábel, cando proceda.

Porén, non se inclúen no ámbito regulador dos mesmos os procedementos relacionados cos sistemas contábeis e orzamentarios, a xestión de inventarios, os relacionados coa operativa interna específica de cada un dos departamentos, así como a análise, descrición e avaliación dos procedementos en entornos informáticos.

En definitiva, trátase dun avance positivo na normalización administrativo-documental dos procedementos de compras e de contratación de bens, servizos e subministracións da CRTVG e das súas compañías, pero adolece aínda dalgunhas carencias, relacionadas basicamente co soporte informático no seguimento dos expedientes.

Así, un dos departamentos máis implicados na xestión administrativa regulada polo Manual, como é o servizo de compras da CRTVG, que no exercicio 2002 tramitou un total de 1.265 expedientes -coa distribución cuantitativa que se recolle no cadro adxunto-, carece dunha aplicación informática que lle facilite o seguimento puntual da tramitación dos expedientes de compras e de contratación que xestiona, de xeito que ten que acudir ao arquivo físico para informar sobre o estado dos mesmos.

Cadro 29: Distribución de expedientes xestionados polo dpto. de compras (2002) Agrupación de expedientes Número de expedientes % Importe total % Importe medio/expte.

máis de 60.101,21 euros 23 1,8 6.215.920,19 69,8 270.257,39

entre 12.020,24 e 60.101,21 euros 30 2,3 932.270,62 10,4 31.075,68

menos de 12.020,24 euros 1.212 95,9 1.758.371,80 19,8 1.450,80

Total: 1.265 100 8.906.562,61 100 7.040,76

Fonte: Datos facilitados pola CRTVG do seu rexistro auxiliar departamental

O departamento encargado do seguimento do grao de implantación e cumprimento do Manual é o Gabinete de Planificación da CRTVG, quen ademais deberá propoñer á Dirección xeral as medidas de control que garantan a súa observancia.

Durante a execución dos traballos de fiscalización manifestouse por parte dos responsábeis do Ente que o grao de implantación do Manual fora satisfactorio na parte da normalización documental que supuxo, aínda que non se aportou documentación acreditativa en relación coas medidas de control adoptadas para o seguimento e avaliación do mesmo.


Consello de Contas

de Galicia


4.22. En exercicios precedentes o seguimento dos custos dos departamentos e servizos realizábase desde un punto de vista estritamente orzamentario, isto é, facilitando información a cada unidade do orzamento sobre as que tiña asumido a responsabilidade da súa xestión. Este sistema ocasionaba problemas de delimitación da responsabilidade na realización, xestión e control dos gastos, que invalidaban, en parte, o sistema de control orzamentario por departamentos como unha ferramenta efectiva para a realización de dito seguimento e a delimitación das responsabilidades correspondentes.

Porén, a integración no 2002 da información obtida da contabilidade analítica no sistema de control do gasto departamental permite completar os valores orzamentarios cos custos reais de cada unidade, tanto os directos como os indirectos, xestionados directa ou indirectamente polas mesmas, así como a súa comparación, naqueles casos de xestión directa, cos valores orzamentarios respectivos.

Deste xeito, os responsábeis de gasto dunha partida orzamentaria poden coñecer en que centros de custo se está gastando, facilitando así un control máis efectivo das distintas partidas.

Control interno de xestión

4.23. Durante a realización dos traballos de campo, constatouse que a entidade non tiña establecido un sistema de control interno de xestión, e tampouco previsións temporais explícitas sobre a súa realización futura, a pesares de que no plano de actividade para o exercicio 2002 se incluía como obxectivo a implantación dun sistema de control interno de xestión, deseñado para conseguir uns obxectivos específicos encamiñados a proporcionar un grao de seguridade razoábel en canto á eficacia e eficiencia dos procedementos, procesos e operacións que se levan a cabo. A realización deste proxecto contémplase en tres fases: unha primeira, de análise dos distintos procesos de toma de decisións, de planificación e de control; unha segunda, de determinación dos programas de traballo de auditoría interna para cada unha das áreas funcionais das tres entidades integrantes do grupo da CRTVG, definindo ao mesmo tempo os cuestionarios de control interno; e unha terceira, que consistiría na propia aplicación do sistema deseñado.


Consello de Contas

de Galicia


Actividade de control do Consello de administración

4.24. Respecto do nivel de actividade desenvolvido polo Consello de Administración do Ente, cabe destacar o elevado número de reunións anuais celebradas en pleno e en comisión sectorial, durante o período 1998 a 2003.

Como se pode observar no cadro adxunto, a media anual de plenos -ordinarios e extraordinarios- mantívose por enriba dos 35 -o que supón unha media de preto de 3 sesións ao mes- e o número de comisións por enriba das 290 -o que supón unha media de 24 comisións ao mes-.

O numero de convocatorias ordinarias dos plenos duplicou ás de carácter extraordinario, mentres que as comisións con máis actividade media foron as de programación -con 91 sesións anuais-, persoal -con 52- e economía -con 47-, seguidas polas de publicidade, radio, cultura e regulamento de réxime interior.

Cadro 30: Nº de sesións plenarias e comisións celebradas 1998-2003

1998 1999 2000 2001 2002 2003 Medias

Plenos

Ordinarios 24 23 23 23 24 23 23,3

Extraordinarios 16 15 9 11 11 12 12,3

Total 40 38 32 34 35 35 35,7

Comisións

Cultura 20 23 25 26 26 25 24,2

Economía 37 47 44 50 46 61 47,5

Persoal 48 48 41 50 55 71 52,2

Programación 64 75 90 101 97 121 91,3

Publicidade 24 25 28 26 28 25 26,0

Radio 24 25 25 26 27 25 25,3

Regulamento de réxime interior 1 22 16 15 31 59 24,0

Total 218 265 269 294 310 387 290,5

Fonte: Datos facilitados pola Secretaría do Consello de Administración da CRTVG


Consello de Contas

de Galicia


Este nivel de actividade do Consello de administración da CRTVG, contrasta co desenvolvido por outros órganos homólogos noutras televisións autonómicas, e constitúe un elemento salientábel desde o punto de vista do exercicio das funcións de control e seguimento das actividades desenvolvidas polo grupo, toda vez, que das actas se deduce un elevado aporte de información e documentación por parte da dirección xeral e do equipo directivo do Ente e das súas sociedades.

Porén, cabería cuestionarse a relación entre o tempo e os recursos dedicados pola organización ao control por parte do Consello de administración -que non cabe dúbida que redunda nunha maior transparencia ad intra- e a súa eficacia operativa -debido ás limitadas competencias deste órgano- e de transparencia ad extra.

Fiscalización da contratación de elementos de inmobilizado material propio

4.25. Os importes e variacións experimentadas ao longo do exercicio 2002 nos saldos das contas que compoñen as inmobilizacións materiais propias (I.M.P.) da TVG S.A. foron, as seguintes:

Cadro 31: Variacións nos saldos das contas das I.M.P (en euros)

Conta Saldo a 31.12.01 Aumentos Baixas Saldo a 31.12.02

Construcións 770.680,80 1.902.767,03 0,00 2.673.447,83

Instalacións técnicas 930.087,21 91.001,69 0,00 1.021.088,90

Maquinaria e Equipos téc. 22.154.155,48 5.854.053,69 0,00 28.008.209,17

Útiles e ferramentas 51.887,88 0,00 0,00 51.887,88

Outras instalacións 1.904.415,68 31.646,29 0,00 1.936.061,97

Moblaxe 887.009,87 72.106,51 0,00 959.116,38

Equipos proces. informac. 317.495,54 7.905,55 0,00 325.401,09

Elementos de transporte 1.093.359,18 34.285,20 (101.766,38) 1.025.878,00

Outro inmobilizado 326.891,43 20.396,50 0,00 347.287,93

Total 28.435.985,65 8.014.162,46 (101.766,38) 36.348.381,15

4.26. Durante o exercicio fiscalizado o epígrafe das Construcións propias experimentou un incremento de 1.902.767,03 euros, relativo á execución de dous contratos de obra de carácter


Consello de Contas

de Galicia


plurianual. Para a verificación da tramitación administrativa dos mesmos, solicitáronse os expedientes e os antecedentes documentais respectivos.

4.26.1. O primeiro deles correspóndese cunha Resolución do director xeral da CRTVG de 3 de agosto do 2000, pola que se autoriza a contratación polo sistema de concurso aberto da execución da obra denominada Edificio de servizos múltiples, cun orzamento inicial máximo de 2.634.119 euros (con IVA) e un financiamento que se repartía entre a TVG S.A. nun 86% e a CRTVG no 14% restante -segundo a distribución de anualidades recollida no cadro adxunto-.

Cadro 32: Anualidades para o financiamento do Edificio de servizos múltiples Anualidade Crédito TVG S.A % CRTVG %

1999 Incorporado 991.669,97 100 - 0

2000 Anual 601.012,10 81 138.232,78 19

2001 Anual 359.573,41 67 180.303,63 33

Total 1.952.255,48 86 318.536,41 14

Nota: Importes en euros (sen IVA)

O concurso adxudícase o 22 de setembro de 2000 á empresa Ferrovial Agroman, S.A. nun importe de 2.448.119 euros, o que supón unha baixa do 7% sobre o tipo de licitación, formalizándose o correspondente contrato o 17 de outubro de 2000.

O 5 de marzo de 2001 o director económico-administrativo aproba a ampliación do orzamento da obra en 37.220 euros para a realización dunha liña de precorte non prevista no proxecto, aos efectos de que as ondas xeradas polas voaduras non danen os equipos electrónicos.

O 5 de decembro de 2001 apróbase a execución dun proxecto reformado da obra, asinándose o correspondente contrato o 14 de decembro coa mesma empresa adxudicataria da principal, por un importe de 489.550 euros.

Finalmente, o 8 de abril de 2002 formalízase mediante contrato coa empresa adxudicataria -ao non superar o 20% do inicial-, a execución dun complementario da obra principal, por un importe de 489.424 euros, consistente na realización de corredores exteriores cubertos, así como a inclusión de elementos de comunicación vertical coa planta soto para a construción dun futuro estudio de gravación.


Consello de Contas

de Galicia


Examinada a documentación administrativa que figura no expediente, detectáronse as seguintes incidencias:

1) A entidade contratante é a CRTVG, polo que dada a súa natureza de entidade de dereito público, debe axustar a súa actividade contractual á Lei de contratos das administracións públicas, ao atoparse dentro do ámbito de aplicación subxectiva da Lei, previsto no artigo 1.3. do texto refundido da Lei de contratos das administracións públicas. No prego de cláusulas xurídicas particulares non se fai mención ao sometemento do contrato a esta Lei.

2) No prego de cláusulas administrativas particulares non se inclúen os criterios obxectivos, nin os correspondentes baremos a aplicar na selección da empresa adxudicataria. No seu lugar, faise referencia a que as ofertas serán cualificadas tecnicamente pola Mesa de contratación cos asesoramentos necesarios. Entendemos que a non inclusión nos pregos de criterios obxectivos de adxudicación, lesiona gravemente o principio de obxectividade que ampara o ordenamento xurídico vixente.

3) É a propia Mesa de contratación a que en sesión celebrada o 21 de setembro de 2000, establece catro criterios de valoración sen baremar, entre os que figuran o de mellor prezo e prazo de execución. Das nove ofertas presentadas ao concurso, admítense oito. Xa na fase de valoración, exclúense tres empresas por ofertar uns prazos de execución menores que o prazo medio calculado, mentres que non se exclúe unha empresa cuxo prazo ofertado era superior ao máximo que figuraba nos pregos. Entendemos que na fase de valoración non cabe a exclusión de ofertas, que en todo caso deben de ser baremadas en función duns criterios obxectivos previamente determinados nos pregos da licitación. Porén, cabería a exclusión dunha oferta que sobrepasase o prazo máximo de execución establecido nas bases do concurso.

4) 3

5) O artigo 149.a) da LCAP sinala como unha das causas de resolución do contrato de obras a demora na comprobación do replanteo, conforme ao artigo 142, isto é, a acta de replanteo debe asinarse nun prazo non superior ao mes desde a data de formalización do contrato. No expediente analizado, a acta de replanteo asinouse case tres meses despois da formalización do contrato, se ben o departamento de compras solicitou dentro do prazo un aprazamento até que o Concello de Santiago procedera a xirar as taxas correspondentes á licenza de obra.

3 Parágrafo suprimido como consecuencia das alegacións formuladas.


Consello de Contas

de Galicia


6) Analizadas as causas xustificativas das aprobacións dos proxectos modificados, non se aprecia que estas sexan debidas a necesidades novas ou a causas técnicas imprevistas no momento da elaboración do proxecto inicial, senón que se deben máis ben a imprevisións iniciais que denotan unha falta de rigor na elaboración do proxecto e na súa supervisión.

7) Prodúcese unha demora substancial na execución da obra. No contrato principal figura un prazo de execución de seis meses desde a sinatura da acta de comprobación do replanteo que tivo lugar o 11 de xaneiro do 2001, polo que a obra tiña que estar rematada no mes de xullo. Aínda tendo en conta que a aprobación dos distintos modificados da obra conlevou a fixación de novos prazos, o último para o 11 de setembro de 2002, a obra sufriu unha demora inxustificada posto que a recepción definitiva da mesma non se produciu até o 2 de xuño de 2003. A entidade non especifica as causas do atraso na execución, que de ser imputábeis ao contratista podería dar lugar á imposición das penalidades previstas no apartado 22 do prego de cláusulas administrativas particulares.

8) O custo final da obra ascendeu a 3.464.250 euros, superior nun 31,5% ao prezo de licitación e nun 41,5% ao prezo de adxudicación do contrato principal. A imputación real deste custo ás entidades financiadoras foi dun 61% á TVG S.A. e dun 39% á CRTVG, non coincidente coa forma de financiamento inicialmente prevista.

A sociedade e o Ente non facilitaron información relativa a este cambio de criterio na imputación do financiamento da obra.

4.26.2. O segundo dos contratos refírese á obra denominada Adaptación do soto do edificio de usos múltiples para estudios de gravación de TVG S.A. A súa contratación polo sistema de procedemento negociado sen publicidade por razóns de urxencia, foi autorizada por Resolución do director xeral da CRTVG de data 8 de agosto de 2002. O seu orzamento máximo foi de 1.256.353 euros.

A súa adxudicación resólvese o 16 de setembro de 2002, a favor da empresa Ferrovial Agroman S.A. por un importe de 1.214.517 euros, o que supón unha baixa do 3,3% sobre o tipo de licitación, formalizándose o correspondente contrato o 4 de outubro. A obra recíbese o 2 de xullo de 2003.

Examinada a documentación administrativa que figura no expediente, detectáronse as seguintes incidencias:


Consello de Contas

de Galicia


1) O órgano de contratación é a CRTVG, polo que dada a súa natureza de entidade de dereito público, debe axustar a súa actividade contractual á Lei de contratos das administracións públicas, ao atoparse dentro do ámbito de aplicación subxectiva da Lei, previsto no artigo 1.3. do Texto refundido da Lei de contratos das administracións públicas. No prego de cláusulas xurídicas particulares non se fai mención ao sometemento do contrato a esta Lei.

2) No prego de cláusulas administrativas particulares non se inclúen os criterios obxectivos, nin os correspondentes baremos a aplicar na selección da empresa adxudicataria. No seu lugar, faise referencia a que as ofertas serán cualificadas tecnicamente pola Mesa de contratación cos asesoramentos necesarios. Entendemos que a non inclusión nos pregos de criterios obxectivos de adxudicación, lesiona gravemente o principio de obxectividade que ampara o ordenamento xurídico vixente.

3) En relación á utilización do procedemento negociado sen publicidade, o artigo 141.c) da LCAP sinala como unha das causas para poder empregar este procedemento a existencia dunha imperiosa urxencia, resultante de acontecementos imprevisíbeis para o órgano de contratación, que demande unha pronta execución que non poida lograrse empregando o trámite de urxencia. Entendemos que neste expediente non se dan as circunstancias anteriores posto que cando se aprobou o complementario da obra do Edificio de servizos múltiples xa se especificaba como parte da obra <<...a inclusión de elementos de comunicación vertical coa planta soto, de futuro uso de plató...>>, polo que se trata dunha circunstancia previsíbel que podería terse resolto a través do procedemento de concurso, respectado os prazos sinalados, ou no seu caso declarando a urxencia no trámite para acurtalos á metade.

4) A Mesa de contratación, en sesión celebrada o 3 de setembro de 2002, propón a adxudicación da obra a favor da empresa que ofertou o mellor prezo e o menor prazo de execución. Reseñamos que no concurso da obra anterior do Edificio de servizos múltiples a redución do prazo de execución por debaixo da media serviu para excluír a varias empresas, mentres que neste caso, a empresa adxudicataria foi a única que ofertou un prazo inferior á media.

5) Incúmprese co contido do artigo 93.2. da LCAP no que se refire á non remisión ao DOG dun anuncio onde se dera conta da adxudicación deste contrato, por ser de importe superior a 60.101 euros.

6) O prazo de execución da obra que figura no contrato é igual ao prazo estipulado nos pregos, pero excede nun mes ao ofertado polo adxudicatario.


Consello de Contas

de Galicia


7) A acta de comprobación de replanteo, que marca o inicio das obras, asínase o 22 de outubro de 2002, porén a licenza de obra foi concedida polo Concello o 15 de maio de 2003, isto é, cinco meses despois do comezo das mesmas.

8) A acta de recepción das obras asínase o 2 de xullo de 2003, dous meses despois do cumprimento do prazo máximo de execución da obra que figura no contrato.

4.27. En relación co resto dos epígrafes integrantes das inmobilizacións materiais propias (I.M.P.) da TVG S.A., que durante o exercicio fiscalizado experimentaron un incremento conxunto de 6.009.629,05 euros, seleccionouse unha mostra de dez expedientes de contratación correspondentes aos epígrafes de elementos de transporte, equipos de oficina e instalacións técnicas, por un volume de adxudicación conxunto de 5.589.009 euros, que representa o 93% do total -ver cadro adxunto-.

Cadro 33: Mostra de expedientes de contratación Nº

Expte.

Descrición Importe contrato

Adxudicatario

Data de adxudicación

Sistema de adxudicación

1336T Subministro vehículo chasis-cabina 78.132 INTURASA PÉREZ RUMBAO S.A.

23-10-01 Concurso

1359T Servizo desmontaxe carrocería unid. móbil l1 e montaxe en vehículo novo

17.429 CARROCERÍAS TAMBRE S.A

23-10-01 Concurso

1482T Subministro de equipamento de vídeo dixital para substitución dos actuais formatos.

4.444.513 PANASONIC ESPAÑA S.A

29-04-02 Concurso

1524T Lote 1: Subministro de 2 cadeas de cámara para unidade móbil n°ll

127.084 THOMSON MULTIMEDIA S.A

29-04-02 Concurso

1524T Lote 3: Subministro de 6 cadeas de cámara para unidades móbiles.

393.939 THOMSON MULTIMEDIA S.A

29-04-02 Concurso

20686T Subministro dun mezclador de vídeo dixital 173.460 THOMSON MULTIMEDIA S.A

11-10-02 Concurso

20688T Lote 1: Subministro de 7 cámaras multipropósito con accesorios.

107.425 PANASONIC DE GALICIA S.A.

15-10-02 Concurso

20730T Acondicionamiento dun furgón como unidade móbil.

143.457 PROMOTORA DE VIDEO S.A.

15-10-02 Concurso

1503T Subministro de 8 fotocopiadoras dixitais para substitución das antigas.

66.460 FORNECEMENTOS GALEGOS S.L.

24-05-02 Concurso

2035T Subministro dun furgón para substituír Unidade móbil n°12

37.110 INTURASA PÉREZ RUMBAO S.A.

29-04-02 Concurso

Importe total da mostra: 5.589.009


Consello de Contas

de Galicia


Examinados os expedientes correspondentes á mostra de contratos seleccionada, detectáronse as seguintes incidencias.

4.27.1. No expediente 1336T relativo ao contrato adxudicado por concurso en data 23 de outubro de 2001 á empresa Inturasa Pérez Rumbao S.A., para o subministro dun vehículo chasis-cabina para substituír por obsolescencia á unidade móbil nº11, por un prezo de 78.132 euros, non se inclúen no prego de condicións xurídicas os criterios obxectivos de selección cualitativa e de adxudicación. Do informe técnico que obra no expediente despréndese que o criterio de adxudicación empregado foi o prezo. No contrato non se especifica o prazo de entrega do subministro, se ben no prego se fixase un prazo de 60 días. A recepción do mesmo prodúcese aos 64 días da sinatura do contrato.

4.27.2. O 23 de outubro de 2001, adxudícase o expediente 1359T ao único licitador presentado Carrocerías Tambre, S.A. por un importe de 17.429 euros. O obxecto do contrato consiste no desmonte da carrocería antiga da unidade móbil nº11 e na súa montaxe no novo vehículo. No prego de prescricións técnicas e nas xurídicas figura un prazo de execución de 30 días, porén o contrato subscrito non reflite prazo algún, se ben se remite aos pregos. Prodúcese unha demora substancial na execución do contrato, xa que o remate do mesmo ten lugar sete meses despois da sinatura do contrato. A Sociedade non especifica as causas que motivaron o atraso na realización dos traballos obxecto do contrato, que de ser imputábeis ao contratista poderían dar lugar á imposición de penalidades. A Sociedade non tiña previsto, nin no prego nin no contrato a imposición de penalidade algunha por incumprimento do prazo establecido.

4.27.3. O 20 de decembro de 2001, o director xeral da CRTVG autoriza o expediente 1482T-Lote 1 para a contratación por concurso dun subministro de equipamento de vídeo dixital (cámaras e magnetoscopios) para a substitución dos formatos preexistentes, debido á obsolescencia do actual formato de gravación de vídeo analóxico utilizado polos equipos da TVG e aos seus elevados custos de mantemento. O tipo de licitación fixado é de 4.582.315 euros. No prego de condicións establécese como condición que o adxudicatario se comprometa a recoller o material obsoleto e admitilo como parte do pago. Os bens entregados en pago, son bens adscritos á sociedade, propiedade da Comunidade Autónoma, e valorados por esta en 374.870 euros. Presentáronse dous licitadores, sendo adxudicado o concurso a favor da oferta presentada pola empresa Panasonic España, S.A., por un importe de adxudicación de 4.444.513 euros, o que supón unha baixa do 3% sobre o tipo de licitación.


Consello de Contas

de Galicia


O contrato formalizouse o 13 de maio de 2002. No informe técnico elaborado polo director técnico da CRTVG, xustifícase a proposta de adxudicación á precitada empresa, por considerar que é a que mellor oferta presenta. Porén, debemos de sinalar que no prego de condicións non se inclúen os criterios a ter en conta para a valoración das ofertas, nin as correspondentes baremacións a empregar.

En xullo de 2002, a petición da Sociedade, realízase unha modificación do pedido, que non produce variación no prezo final do contrato. Segundo o prego de condicións, o prazo máximo de entrega do subministro non debera superar os 180 días.

Entendemos que este prazo se incumpriu, dado que remataba no mes de decembro de 2002, mentres que a última factura expedida pola empresa é de abril de 2003. Por último, se ben se verificaron as sinaturas das actas de recepción parciais dos materiais recibidos, non existe unha acta única final da recepción total do subministro, que dada a complexidade do obxecto do contrato entendemos necesaria.

4.27.4. O 29 de abril de 2002 resólvense os expedientes de adxudicación 1524T, Lotes 1 e 3, relativos aos subministros de dúas cadeas de cámara para unidade móbil dixital e seis máis para unidade móbil nº11, por importes de 127.084 e 393.939 euros, respectivamente. O adxudicatario en ambos casos foi a empresa Thomson Multimedia Broadcast Solutions Ibérica S.A.

Nos informes técnicos elaborados polo director técnico da CRTVG xustifícanse as adxudicacións ás citadas empresas, por considerar que presentaron as mellores ofertas, porén, debemos de sinalar que no prego de condicións non se inclúen os criterios a ter en conta para a valoración das ofertas, nin as correspondentes baremacións a empregar.

4.27.5. O 11 de outubro de 2002 resólvese a adxudicación do expediente 20686T, relativo á contratación dun subministro dun mesturador de vídeo dixital, polo procedemento de concurso aberto. A adxudicación realízase a favor da empresa Thomson Multimedia Broadcast Solutions Ibérica S.A. por un importe de 173.460 euros, que é a única das tres ofertas presentadas que de acordo co informe técnico que obra no expediente, cumpre os requisitos establecidos no prego de prescricións técnicas.

Así mesmo, o 15 de outubro de 2002, adxudicáronse os expedientes 20688T, Lote 1 relativo ao subministro de sete cámaras multipropósito con accesorios, a favor da empresa Panasonic España S.A. por importe de 107.452 euros, e o 20730T, relativo á contratación dos traballos de acondicionamento dun vehículo furgón como unidade móbil de televisión (UMT nº12) a favor da empresa Promotora de Vídeo S.A. (PROMOVISA), por un importe de 143.457 euros.


Consello de Contas

de Galicia


Nos pregos de condicións xurídicas destas contratacións, inclúense criterios de valoración, como o prezo ofertado, o grao de adecuación da oferta presentada ao prego de prescricións técnicas e tamén a solvencia técnica e financeira da empresa licitadora, valorándose esta última até un 20%. Entendemos que este último criterio de valoración non é correcto, pois, en todo caso, a solvencia técnica e financeira debería de considerarse como un criterio de admisión ao concurso.

4.27.6. O 24 de maio de 2002 resólvese a adxudicación do expediente 1503T, relativo ao subministro de oito fotocopiadoras dixitais, a favor da empresa Fornecementos Galegos S.L., por un importe de 66.460 euros comprometéndose o adxudicatario a recoller as fotocopiadoras usadas valoradas pola Dirección xeral de patrimonio en 784 euros. O contrato correspondente formalizouse o 17 de xuño de 2002.

No prego de condicións xurídicas establécese como único criterio de valoración a ter en conta, a posibilidade de que o adxudicatario acepte o pago do subministro mediante espazos publicitarios de TVG, en todo ou en parte. Ao concurso preséntanse un total de cinco licitadores, cumprindo todas as ofertas cos requirimentos técnicos solicitados. O adxudicatario resultante, presentou a terceira mellor oferta en prezo, pero era o único que ofertaba a compensación total do importe do subministro mediante espazos publicitarios -deducido o aboamento polo material usado-.

Reiterámonos na necesidade de que os pregos recollan uns criterios de valoración coas súas correspondentes baremacións que garantan o principio de obxectividade. Por outra parte, TVG S.A. imputou como custo deste subministro, a diferenza entre o valor do mesmo e o aboamento dos bens usados entregados en pago, polo que se incumpre o principio contábel de non compensación de ingresos e gastos.

4.27.7. O 29 de abril de 2002, adxudicouse a contratación do subministro dun furgón para substitución da unidade móbil nº12 (Expediente 2035T) a favor da empresa Inturasa Pérez Rumbao S.A., por un importe de 37.110 euros, concertando o pago mediante intercambio publicitario. No prego de condicións non se inclúen os criterios a ter en conta para a valoración das ofertas, nin as correspondentes baremacións a empregar.


Consello de Contas

de Galicia


Área de produción


4.28. A actividade da área de produción da TVG, en función do esquema organizativo do grupo, constitúe o elemento nuclear da actividade desenvolvida pola Sociedade, ao converterse no centro subministrador dos contidos audiovisuais emitidos. Este subministro realízase a través da produción ou a adquisición de programas, ben totalmente ou ben coa colaboración de empresas produtoras externas, dando lugar a diversas formas ou tipos de produción. Así, en función da posesión plena ou limitada dos dereitos de emisión sobre os programas (DE), do emprego de medios humanos e técnicos propios (MP) ou alleos (MA), e do financiamento (F), temos as seguintes definicións tipolóxicas de producións:

Produción allea (PA): é aquela produción audiovisual sobre a que TVG S.A. só posúe dereitos de difusión limitados, a cambio dunha contraprestación económica pactada.

Produción propia (PP): é aquela produción audiovisual que financia a Sociedade e sobre a que posúe todos os dereitos mentres non os comercialice ou ceda a terceiros.

Produción propia interna (PPI): é aquela produción audiovisual propia que TVG S.A. realiza integramente cos seus propios medios persoais, técnicos e materiais.

Produción propia externa (PPE): é aquela produción audiovisual propia na que a Sociedade contrata cunha empresa produtora externa a súa realización con medios alleos.

Produción propia contratada (PPC): é aquela produción audiovisual propia na que TVG contrata cunha empresa produtora externa a súa realización con medios alleos, pero pon a disposición da mesma algúns medios propios.

Produción propia asociada (PPA): é aquela produción audiovisual na que se mesturan partes de produción propia, interna ou externa, con segmentos de produción allea -suxeita a licencia-da que é posuidora a produtora coa que contrata TVG S.A.

Coprodución: é aquela produción audiovisual na que TVG S.A. cofinancia unha parte do custo da mesma con outras produtoras ou operadoras de televisión, polo que a entidade é cotitular dos dereitos sobre a mesma, en proporción á súa aportación económica.

No seguinte cadro recóllese un esquema-resumo dos rasgos diferenciais que permiten identificar cada tipo de produción definido:


Consello de Contas

de Galicia


Cadro 34: Formas ou tipos de produción

Tipo de produción DE limitados DE plenos MP MA F

Produción Allea (PA) Si Non Non Non 100 %

Produción Propia (PP) Non Si Si Si 100 %

Produción Propia Interna (PPI) Non Si Si Non 100 %

Produción Propia Externa (PPE) Non Si - Si 100 %

Produción Propia Contratada (PPC) (*) Non Si Si Si 100 %

Produción Propia Asociada (PPA) Si Si Si Si 100 %

Coprodución externa (CE) Non Cotitular Si Non Cofinanciamento

Fonte: Elaboración propia a partir das definicións empregadas pola CRTVG e TVG S.A.

(*) A partir de 2001 desgaxouse da Produción Contratada o epígrafe de Produción Ficción Galega, para o control separado do volume de ficción galega producida.

Esta categorización das formas de produción responde ao diferente grao de control sobre a cadea de valor da produción audiovisual que ostenta a operadora de radiodifusión pública, e implica a súa intervención en distintos mercados, asumindo un conxunto variado de papeis, como demandante de contidos terminados ou de proxectos de contidos, ou como produtor de contidos propios.


Marco conceptual e estratexias de produción

4.29. Aos efectos de identificar as distintas liñas estratéxicas que caracterizan o proceso de produción desenvolvido pola TVG e o grupo da CRTVG, cómpre distinguir tres niveis de decisión na aplicación dos recursos dispoñíbeis para a xestión do servizo público de radiodifusión. Un primeiro nivel refírese á decisión entre adquirir dereitos de emisión limitados ou plenos. Un segundo nivel refírese á decisión de como se adquiren os dereitos plenos, ben a través da xestión directa dos mesmos -empregando recursos humanos e técnicos propios-, ben da súa xestión indirecta -a través das empresas produtoras externas-. Un terceiro nivel refírese aos distintos modos de organizar a produción indirecta, en función do grao de colaboración da operadora coa empresa produtora externa.


Consello de Contas

de Galicia


Cadro 35: Marco conceptual das estratexias de produción

1º NIVEL ¿Que se adquire? 2º NIVEL ¿Como se adquiren? 3º NIVEL ¿Como se instrumenta?

Na Produción Allea

Dereitos Emisión limitados

Na Produción Propia

Dereitos Emisión plenos

Na Produción Propia Interna

Vía xestión directa

Na Produción Propia Externa

Vía xestión indirecta

Produción Contratada

Produción Asociada

Coprodución

Fonte: Elaboración propia a partir das definicións empregadas pola CRTVG e TVG S.A.

Para cada un dos niveis de decisión estratéxica foi posíbel identificar as liñas de actuación seguidas pola entidade fiscalizada ao longo do período 1994-2002.

Así, con relación ao primeiro cabe sinalar a continuidade na discriminación positiva cara á produción propia, en detrimento da allea -como se pode observar no cadro adxunto-, feito que hai que relacionar coas vantaxes derivadas da posesión plena dos dereitos de emisión sobre os produtos audiovisuais, que permiten aforrar o pago de licencias, a acumulación dun fondo propio e, no seu caso, a súa rendibilización comercial; así como coa aplicación do gasto público na Comunidade Autónoma, coa xeración correspondente de emprego e renda.

Cadro 36: % Produción propia e allea emitida (1994-2002) 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002

Produción Propia 57,35 62,23 63,40 75,20 76,61 76,75 76,83 80,79 79,85

Produción Allea 42,65 37,77 36,60 24,80 23,39 23,25 23,17 19,21 20,15

Total 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00

Fonte: Datos facilitados pola entidade


Consello de Contas

de Galicia


Respecto do segundo nivel, constátase a existencia de dúas liñas de actuación paralelas e en parte contrapostas. Por un lado, o sostemento dun oligopolio de demanda de produtos audiovisuais cara ás empresas produtoras galegas, en cumprimento do papel de locomotora que desenvolve o grupo público do sector audiovisual autonómico, que se traduce na práctica na externalización de parte da produción propia; e por outro, a necesidade de rendibilizar os recursos propios, a través dun uso eficiente dos medios persoais e de estrutura dos que se dispón, para a obtención do máximo output de produción propia interna, limitada na actualidade basicamente a informativos e retransmisións deportivas. A tensión entre estes dous obxectivos estratéxicos vén a definir un difícil equilibrio entre os compromisos económicos derivados das funcións de fomento e apoio do sector audiovisual galego e a xestión eficiente dos recursos propios existentes. En ámbolos dous casos, consideramos imprescindíbel a avaliación en termos de produtividade, creatividade, calidade e rendibilidade económica da produción audiovisual financiada pola operadora pública.

No terceiro nivel decídese o modo de instrumentar a produción propia externa, en función das condicións da contratación realizada á empresa produtora; así, na produción contratada a TVG encarga, xeralmente, un produto terminado “chave en man”, sen posta a disposición de medios técnicos propios -aínda que pode haber casos nos que se poñan determinadas instalacións a disposición da empresa-.

Na produción asociada, a TVG produce un determinado proxecto en colaboración cunha produtora externa que se vai a encargar dunha parte da produción, que pode detentar dereitos de emisión que TVG deberá adquirir de forma limitada. Por último, nas coproducións a TVG cofinancia unha determinada produción e detenta dereitos de emisión en calidade de cotitular da mesma.

Modelo de produción

4.30. A conxunción das decisións adoptadas en cada un dos tres niveis estratéxicos definen o modelo de produción desenvolvido pola TVG e o ente CRTVG. A estrutura deste modelo, referida ao exercicio 2002, é a que se recolle a continuación a partir da estrutura de custos do mesmo facilitada pola entidade fiscalizada:


Consello de Contas

de Galicia


Cadro 37: Modelo de produción (participación % nos custos por columnas) 2002 Tipo

produción Duración Custos ext.

directos Man de obra

directa Equipamento Outros custos

calculados Outros custos

de emisión Custos de estrutura

Custos totais

P.P. Interna 64,97 47,31 94,09 89,58 90,26 60,33 77,88 64,69

P.P. Externa 14,88 40,01 5,91 10,42 9,74 19,42 14,58 25,89

P. Propia 79,85 87,32 100,00 100,00 100,00 79,75 92,46 90,58

P. Allea 20,15 12,68 0,00 0,00 0,00 20,25 7,54 9,42

TOTAIS 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00

Fonte: Elaboración propia a partir de datos facilitados pola entidade

Cadro 38: Modelo de produción (composición % de custos por tipo de produción) 2002 Tipo

produción Duración Custos ext.

directos Man de obra

directa Equipamento Outros custos

calculados Outros custos

de emisión Custos de estrutura

Custos totais

P.P. Interna - 35,14 14,67 1,56 3,98 3,31 41,34 100,00

P.P. Externa - 74,24 2,23 0,45 1,07 2,67 19,34 100,00

P. Propia - 46,31 11,11 1,24 3,16 3,13 35,05 100,00

P. Allea - 64,72 0,00 0,00 0,00 7,58 27,70 100,00


Do primeiro cadro dedúcese que os custos totais absorbidos pola produción allea para cubrir un 20,15% do tempo de emisión da grella televisiva son o 9,42%; mentres que os absorbidos pola produción propia, para cubrir o 79,85% restante, representan o 90,58%. Este resultado hai que relacionalo co custo máis que proporcional ao tempo de emisión da produción propia externa, que para cubrir un 14,88% do mesmo incorre nuns custos do 25,89% do total, mentres que os custos da produción propia interna gardan proporción ao tempo de emisión, ambos preto do 65%. Tamén cabe destacar a proporcionalidade existente entre a porcentaxe dos outros custos de emisión co tempo de emisión.

Por outra parte, constátase o carácter intensivo da produción propia interna en man de obra -cunha absorción do 94,09% do total-, en equipamento -cun 89,58% do total-, e en custos de estrutura -cun 77,88% do total-.

En relación coa composición do custo total por tipo de produción, recollida no cadro 38, vese que os custos externos directos e os de estrutura representan o 81,36% no caso da produción propia e o 92,42% no da produción allea.


Consello de Contas

de Galicia


Na composición dos custos da produción propia interna e externa destaca o feito de que os custos externos directos representan o dobre na segunda que na primeira, e os custos de estrutura o dobre na primeira que na segunda.

4.31. Aos efectos de conseguir unha aproximación ao grao de eficiencia en termos de custo/minuto emitido por tipo de produción, realizouse unha indiciación dos custos/minuto calculados en base á información facilitada relativa ao exercicio 2002, tomando como valor 100 o do custo/minuto medio de toda a produción, obténdose a seguinte escala:

Cadro 39: Custos/minuto indiciados ao custo/minuto medio por tipos de produción Produción allea Prod. prop. interna Custo/min. medio Produción propia Prod. prop. externa

46,1 99,6 100 113,7 175,7


Desta escala dedúcese que emitir un minuto de produción propia é 2,5 veces máis custoso que emitir un de produción allea. Emitir un minuto de produción propia externa é 1,7 veces máis caro que emitir un de produción propia interna, e 3,8 veces máis custoso que un de produción allea. Partindo destes resultados, e tendo en conta a liña estratéxica de potenciación da produción propia, cabe concluír que no segundo nivel de decisión estratéxica existe un incentivo bastante significativo cara á potenciación da produción propia interna debido ás ganancias de eficiencia no uso dos recursos, xa que externalizar a produción propia é máis custoso.

4.32. Para a análise e seguimento dos resultados das decisións adoptadas no terceiro nivel, referidos aos distintos modos de artellar a externalización da produción propia, a operadora diferenza entre a produción contratada, a produción asociada e a coprodución.

Así mesmo, na información facilitada sepárase da produción contratada un epígrafe denominado produción ficción galega, aos efectos dun maior control dos investimentos realizados en fomento do sector audiovisual galego.

No seguinte cadro recóllense as porcentaxes de participación das distintas modalidades no tempo de emisión total, nos custos totais da programación e os custos/minuto por cada unha delas indiciadas ao custo/minuto medio de toda a programación:


Consello de Contas

de Galicia


Cadro 40: Estrutura e custos/minuto das modalidades de produción propia Modalidade de P.P. Externa Tempo de emisión % do T.E. total % do custo total Índice custo/minuto

Produción Contratada 11.963 2,49% 5,24% 210,75

Produción Asociada 35.369 7,35% 7,36% 100,22

Coprodución Externa 4.498 0,93% 4,55% 486,56

Produción Ficción Galega 18.414 3,83% 8,76% 228,92

P.P. Externa 70.972 14,74% 25,91% 175,76


En termos de volume de custos absorbidos con relación ao tempo de emisión, a produción asociada é a modalidade que garda unha mellor proporcionalidade entrambos, mentres que a coprodución supón o emprego do 4,55% do total dos custos para cubrir un 0,93% do tempo de emisión. Desde o punto de vista da eficiencia relativa en custo/minuto indiciado ao custo medio de produción de 100, temos que a produción asociada se atopa xusto na media, practicamente igualada ao custo/minuto da produción propia interna -99,6-, mentres que un minuto de coprodución externa supón un custo 4,8 veces maior que a produción asociada, e un minuto de produción contratada ou de ficción galega algo máis do dobre.

Cabe destacar tamén que son as producións asociadas e coproducións externas as que absorben a totalidade dos custos de persoal e equipamento imputados á produción externa, debido ao maior grao de participación da operadora pública nestas formas de xestión indirecta da produción, a través da aportación de medios propios.

Fiscalización das compras de produción

4.33. Durante o exercicio 2002, a Sociedade contabilizou dentro do epígrafe Aprovisionamentos as adquisicións tanto de produción allea como de produción propia externa -asociada e contratada-, así como os servizos de axencia e a compra de dereitos de retransmisións deportivas, segundo o detalle que se recolle a continuación (en euros):


Consello de Contas

de Galicia


Cadro 41: Compras de produción de TVG S.A. (2002)

Conta Concepto Importe a 31.12.2002 % s/total

6001 Compras produción allea 5.265.010,66 11,8

6002 Compras produción asociada 3.360.231,09 7,6

6003 Compras produción contratada 20.154.407,38 45,6

6004 Compras servizos de axencias 4.755.689,90 10,7

6005 Compras dereitos de retransmisións 10.712.544,27 24,3

Total produtos acabados: 44.247.883,30 100 Fonte: Datos obtidos a partir das contas anuais da TVG S.A.

Tamén cabe engadir ás anteriores compras os aprovisionamentos vencellados á produción relativos ao gasto de dobraxes e subtitulacións, por importe de 2.437.683,24 euros, e o de outros gastos externos por importe de 8.098.198 euros, que engloba principalmente a contratación de persoal temporal a través de empresas de traballo temporal.

4.33.1. Produción asociada

As compras de producións asociadas alcanzan un volume de 3.360.231,09 euros –o 7,6% do total das compras de produtos acabados-, concentrándose as mesmas en catro produtoras que suman máis do 70% do importe anterior -véxase cadro adxunto-.

Cadro 42: Compras de produción asociada (2002)

Provedor Programa Gasto 2002 % s/total P. Asoc.

PRODUCCIONES 52 ANDALUCÍA S.L. Bravo polos amigos 753.158,00 22,4

COMUNICASOM PROD. MULT. LTE. Con Perdón 546.910,00 16,3

PRODUCCIONES FREMANTLE S.A. Que boa tarde 1.039.523,00 31,0

PRODHER S.A. VIII Premios de periodismo de Lalín 92.230,00 2,7

Total mostra seleccionada: 2.431.821,00 72,4 Fonte: Datos obtidos a partir das contas anuais da TVG S.A.

Do exame dos expedientes de contratación correspondentes aos tres primeiros programas cabe reseñar o seguinte:


Consello de Contas

de Galicia


a) “Bravo polos amigos” é unha produción audiovisual contratada pola TVG S.A. coa empresa produtora Producciones 52 Andalucía S.L., en base á selección realizada no marco dunha petición pública de ofertas de formatos de programas contrastados no ámbito da televisión para a súa posíbel incorporación á grella de programación en horario de máxima audiencia, aprobada mediante convocatoria do 19 de decembro de 2001.

O contrato principal subscribiuse o 1 de marzo de 2002, para a produción de 20 programas de 60 minutos de duración cada un, por un importe total de 84.252,80 euros (máis IVA), a razón de 4.212,64 euros (máis IVA) por programa. Para o suposto de que TVG S.A. obtivera unha audiencia media igual ou superior aos 18 puntos co primeiro acto de comunicación pública dos dez primeiros programas, o contrato prevía a súa prórroga automática, nas mesmas condicións técnicas e económicas, para a realización doutros 40 programas máis. Porén, en data 21 de marzo de 2002 –vinte días naturais despois da data de celebración do contrato principal-, as partes subscriben unha primeira Addenda ao mesmo para a produción doutros 20 novos programas polo mesmo importe total anterior.

Finalmente, o 12 de abril de 2002 TVG S.A. e a produtora asinan unha segunda Addenda ao contrato principal, pola que se acorda a produción doutros 31 novos programas por un prezo de 130.591,84 euros (máis IVA), excedendo en 11 programas a previsión inicial incluída na cláusula 5ª do contrato principal sobre a prórroga do mesmo.

b) “Con Perdón” é unha obra audiovisual do tipo de mestura de cámara oculta e humor, contratada pola TVG S.A. coa empresa Comunicasom Produçoes Multimedia Limitada, en base á selección realizada no marco dunha petición pública de ofertas de formatos de programas contrastados no ámbito da televisión para a súa posíbel incorporación á grella de programación en horario de máxima audiencia, aprobada mediante convocatoria do 19 de decembro de 2001.

O contrato coa produtora asinouse o 1 de marzo de 2002 para a produción de 13 programas de 75 minutos de duración cada un, por un importe total de 546.921,15 euros (máis IVA), a razón de 42.070,85 euros (máis IVA) cada un. Contémplase tamén unha retribución adicional de 19.532,89 euros (máis IVA), no caso de que a audiencia media do conxunto dos programas supere os 22 puntos. O 17 de xuño de 2002 modifícase o anterior contrato na cláusula relativa aos prazos de pagamento do mesmo, referida ao pago do 85% do importe de cada programa -inicialmente previsto aos 180 días desde o primeiro acto de comunicación pública de cada un deles-, para consideralo desde a súa entrega e recepción de conformidade por TVG, debido ao feito de que se produce un atraso nas datas previstas para o primeiro acto de comunicación pública imputábel á operadora.


Consello de Contas

de Galicia


c) “¡Que boa tarde!” é unha obra audiovisual dedicada ao público en xeral, contratada pola TVG S.A. coa produtora Producciones Fremantle S.A., en base á selección realizada no marco da petición pública de ofertas de formatos de programas do 19 de decembro de 20014.

O contrato principal asinouse o 15 de marzo de 2002, para a produción de 20 programas de 165 minutos de duración cada un, por un importe total de 162.273,20 euros (máis IVA), a razón de 8.113,66 euros (máis IVA) cada un. En data 10 de abril de 2002, as partes subscriben unha primeira Addenda ao contrato principal, pola que se acorda a produción de 89 novos programas da mesma duración que os anteriores, por un importe total de 722.115,74 euros (máis IVA), a razón de 8.113,66 euros (máis IVA) cada un. No contrato inicial non se recolle ningunha previsión en relación coa prórroga do mesmo, nin sobre o número total de programas a adquirir.

4.33.2. Produción contratada

En 2002, o volume de compras por este concepto ascendeu ao importe de 20.154.403 euros, que representa o 45,6% do total das compras de produtos acabados. Aos efectos do seu control contábel, a Sociedade contabiliza os gastos deste epígrafe de acordo co seguinte desglose:

Cadro 43: Desglose das compras de produción propia contratada (2002)

Conta Concepto Gasto 2002 % s/Total PPC

6003001 Metraxes galegas 487.270 2,4

6003032 Produción galega series 13.352.603 66,2

6003033 Produción galega debuxos 6.769 0,04

6003034 Produción galega documentais 1.538.427 7,7

6003101 Outras metraxes contratadas 509.130 2,5

6003104 Outros documentais contratados 136.362 0,7

6003105 Outros concursos contratados 4.094.917 20,3

6003109 Varios contratados 18.463 0,10

6003199 Outras producións externas 10.462 0,06

Total PPC 20.154.403 100



Consello de Contas

de Galicia


O gasto refírese a proxectos realizados na súa totalidade por produtoras externas, cuxo custo de produción é asumido integramente por TVG S.A. a cambio da propiedade en exclusiva dos dereitos sobre a obra audiovisual. A maior parte deste tipo de producións son realizadas por empresas galegas, cun 76,23% do total do gasto.

As compras de produción propia contratada de series e documentais galegos e de concursos concéntranse no 2002 en nove empresas produtoras, de acordo co seguinte detalle:

Cadro 44: Principais provedores de produción propia contratada (2002) (en euros)

Concepto Provedor Programa Cte. Prog. /Durac.

Prod. galega Series EDITORIAL COMPOSTELA, S.A. Pratos Combinados 90.151 (+IVA) / 65´

VOZ AUDIOVISUAL, S.A. Terras de Miranda 84.141 (+IVA) / 60´

LA REGIÓN, S.A. Fíos 84.141 (+IVA) / 60´

ZENIT MULTIMEDIA, S.A e COSTA OESTE PRODUCIÓNS, S.L

Rías Baixas 79.634 (+IVA) / 60´

Prod. galega Documentais CONSULT. INTER. EMPRESAS, S.L. Alto Risco 15.025 (+IVA) / 26´

PÓRTICO COMUNICACIÓNS, S.L. Terra e Vento 21.570 (+IVA) / 45´

EDITORIAL LA CAPITAL, S.L. Medallas Castelao 9.015 (+IVA) / 15´

Concursos contratados CTV, S.A. Especial Fin de ano 92.045 (+IVA) / 240´

Supermartes 66.111 (+IVA) / 125´


Do exame da documentación administrativa relacionada cos expedientes de contratación dos programas relacionados, cabe reseñar o seguinte:

a) Os gastos fiscalizados corresponden á execución de prórrogas sucesivas de contratos anteriores, que no caso de programas veteranos como Supermartes ou a serie Pratos combinados se remontan aos anos 1995 e 1999, respectivamente.

b) Este encadenamento sucesivo de Addendas aos contratos principais dificulta a determinación do réxime contractual aplicábel en cada momento, dado que en cada prórroga introdúcense cambios nas condicións iniciais das producións.


Consello de Contas

de Galicia


c) Tendo en conta que as producións examinadas son anteriores ao establecemento do sistema público de selección de programas, non queda acreditada a aplicación dos principios de concorrencia e transparencia na contratación das mesmas.

d) Por outra parte, nas Addendas que prorrogan os contratos das distintas producións non se fai mención ao cumprimento dos obxectivos de audiencia fixados nos contratos antecedentes.

e) No caso da produción audiovisual “Fíos”, contratada pola TVG S.A. coa empresa La Región S.A., detectouse o emprego de contratos substitutorios doutros previos non executados que se anulan sen ningunha motivación, co mantemento, nalgúns casos, das cesións dos dereitos de cobro da produtora a favor de entidades de crédito, realizadas en base ás contraprestacións dimanantes dos contratos iniciais. De xeito que o contrato principal, subscrito o 19 de outubro de 2001, por un importe de 757.275,25 euros (máis IVA), anula e substitúe a outro do 20 de decembro de 1999 para a realización de 13 programas de 30 minutos de duración, sobre sketchs cómicos, por idéntico valor. Neste caso mantense a cesión dos dereitos de cobro da empresa a favor do Banco Gallego, formalizada en póliza mercantil, acordando que todos os pagos sexan efectuados na citada entidade mercantil, como se se tratase do contrato anulado até o importe do mesmo. Por outra parte, a Addenda de ampliación do contrato anterior, do 25 de outubro de 2002, pola que se decide o encargo doutros nove capítulos da serie polo mesmo importe, anula e substitúe a outro contrato previo do 22 de novembro de 2000 para a realización de 13 programas da obra audiovisual titulada “Galicia interior”.

f) En xeral, obsérvase un importante grao de heteroxeneidade nas cláusulas que regulan os prazos de pagamento, onde dependendo das producións -en principio de características similares- establécense porcentaxes e prazos de pagamento distintos. Mesmo ao longo das prórrogas dos contratos modifícanse as porcentaxes dos pagos establecidas inicialmente para o momento da sinatura dos contratos, do inicio da gravación, da recepción de conformidade da totalidade dos programas, e de cada un deles individualmente considerados.

Por regra xeral, os pagamentos contra programas entregados e recepcionados de conformidade pola TVG S.A. abóanse aos 180 días da data de recepción, excepto no caso dos programas da produción “Pratos combinados”, contratada coa empresa Editorial Compostela S.A., que a partir de 2002 pasan a aboarse aos 90 días, sen que se motive este tratamento singular.


Consello de Contas

de Galicia


Cabe concluír, pois, que na fixación das condicións de pagamento das producións o criterio empregado parece estar máis relacionado coa negociación alcanzada coa produtora respectiva que cuns criterios homoxéneos predeterminados para todas as contratacións.

Con todo, entendemos que o prazo xeral de pagamento a seis meses -superior en catro ao prazo establecido pola normativa de contratación pública-, é excesivo, e mesmo pode supoñer un incentivo cara á concentración das producións externalizadas en empresas de certo tamaño e capacidade financeira. Sobre todo, se consideramos a escasa dimensión económica da maior parte das empresas produtoras do sector audiovisual galego e os importantes custos adicionais que se derivan dos dilatados prazos de pagamento.

4.33.3. Compras de dereitos de retransmisións deportivas

En 2002, o volume de compras por este concepto ascendeu ao importe de 10.712.544,27 euros, que representa o 24,3% do total das compras de produtos acabados. Aos efectos do seu control contábel, a Sociedade contabiliza os gastos deste epígrafe de acordo co seguinte desglose:

Cadro 45: Desglose das compras de dereitos de retransmisións deportivas (2002)

Conta Concepto Gasto 2002 % s/Total PPC

6005001 Retransmisións deportivas LNFP 6.859.943,68 64,0

6005002 Retransmisións deportivas varias 194.056,25 1,8

6005003 Outras competicións fútbol 3.658.544,34 34,2

Total: 10.712.544,27 100 Fonte: Datos obtidos a partir das contas anuais da TVG S.A.

a) O concepto “Retransmisións deportivas LNFP” rexistra o gasto correspondente á adquisición dos dereitos para a emisión de dous partidos semanais das competicións da Liga nacional de fútbol profesional -un de 1ª división e outro de 2ª- e da Copa do Rei das tempadas 2001/2002 e 2002/2003. TVG S.A. e as televisións autonómicas subscribiron o 23 de decembro de 1997, a través da FORTA, un contrato coa empresa Audiovisual Sport S.A., titular dos dereitos, no que a operadora galega participa co 10,21% no gasto total do mesmo. En cumprimento das súas obrigas, a Sociedade asumiu un gasto de 7.627.911 euros, correspondente á tempada 2002/2003, co seguinte desglose (en euros):


Consello de Contas

de Galicia


Cadro 46: Desglose do contrato AUDIOVISUAL SPORT S.A. (Tempada 2002/2003) Retransmisións (70%) Prezo por retransmisión Prezo total

38 partidos de 1ª División 98.000 3.724.000

42 partidos de 2ª División 24.500 1.029.000

6 partidos da Copa do Rei 98.000 588.000

Resumos (30%)

46 xornadas de fútbol 49.715 2.286.911

Total: 7.627.911


b) O concepto “Outras competicións de fútbol” rexistra os gastos derivados dos contratos subscritos con clubs de fútbol e entidades deportivas galegas para a cesión dos dereitos de retransmisión de trofeos de verán e de encontros correspondentes a torneos europeos nos que participen e sexan organizados pola UEFA. No 2002, os clubs de fútbol con maior facturación son o Real Club Deportivo S.A.D. e o Real Club Celta de Vigo, con 1.202.024 e 1.202.018 euros, respectivamente.

Examinados os contratos de cesión de dereitos asinados con estas entidades, cabe sinalar os seguintes aspectos: 1) Como se ten observado en informes anteriores, a inclusión nas cláusulas substitutorias de partidos, para o caso de non clasificarse ou ser eliminados prematuramente das competicións europeas, dun número excesivamente elevado de encontros amigábeis pode dificultar o cumprimento dos contratos. Na data de finalización dos traballos de fiscalización, as entidades deportivas tiñan percibido a totalidade dos importes dos contratos, sen que se celebrasen todos os encontros compensatorios. 2) A falta de garantías suficientes en relación cos dereitos da TVG S.A. fronte a incumprimentos contractuais dos clubs na celebración dos encontros substitutorios fai que a operadora teña que acudir aos tribunais en defensa dos mesmos. Tal foi o caso da S.D. Compostela S.A.D., onde por un incumprimento en relación coa cesión de dereitos sobre catro encontros amigábeis que o equipo debería ter disputado durante 1998, o xulgado de 1ª instancia Nº5 de Santiago de Compostela -no xuízo ordinario 230/2001 seguido a instancia da TVG S.A.- condena ao club ao pago de 488.021,83 euros máis os xuros legais correspondentes. 3) Tendo en conta que os importes destes contratos fináncianse maioritariamente con fondos públicos -dado o escaso rendemento comercial das retransmisións de encontros amigábeis-, poden considerarse como axudas públicas indirectas, no senso de que outorga aos clubs unha vantaxe financeira, sen que a TVG S.A. teña atribuídas funcións de fomento do deporte en xeral, e do fútbol en particular.


Consello de Contas

de Galicia


Área de fomento do sector audiovisual galego


4.34. A Lei 6/1999, do 1 de setembro, do audiovisual de Galicia, recolle no seu artigo 5º os principios xerais da acción institucional neste eido, recoñecendo o carácter estratéxico e prioritario do sector audiovisual pola súa importancia cultural, social e económica, como instrumento para a expresión do dereito á promoción e divulgación da cultura, da historia e da lingua galega, como elementos de autoidentificación.

Para a potenciación institucional das accións tendentes ao desenvolvemento do sector audiovisual de Galicia, na exposición de motivos da Lei 6/1999, considérase axeitada a creación dun consorcio das diversas administracións, autonómica, local e institucional, e institucións e empresas que una esforzos para a potenciación da industria audiovisual galega e que propicie a implicación e colaboración doutras administracións, institucións e empresas públicas e privadas para o mesmo fin.


Actividade da TVG no fomento do sector audiovisual galego

4.35. A Disposición adicional segunda da Lei 6/1999, establece que a CRTVG e as súas sociedades, que teñen personalidade xurídica propia e plena capacidade para o cumprimento dos seus fins, rexeranse a través do disposto na Lei 9/1984, do 11 de xullo, de creación da Compañía de Radio-Televisión de Galicia, respectando o establecido no artigo 4 e concordantes desta Lei. Porén, a actividade de fomento desenvolvida pola operadora pública é anterior á promulgación da Lei do Audiovisual de Galicia, de xeito que é indispensábel tela en conta á hora de analizar a evolución do sector, xa que dela dependen moitas empresas produtoras galegas das que é o principal cliente. Hai que ter en conta o feito de que a creación e o desenvolvemento da Radio e Televisión de Galicia, a partir de 1985 deu lugar ao nacemento dun sector audiovisual especializado, en primeiro lugar, na dobraxe de informativos e programas de entretemento así como outro tipo de servizos auxiliares. Unha década máis tarde, a xestión da CRTVG oriéntase cara a produción de contidos galegos a través dos xéneros de ficción (series e películas) e documentais, de xeito que se produce unha onda de produtos de contidos maioritariamente orientados a eses novos xéneros de ficción.


Consello de Contas

de Galicia


Neste período cabe destacar o progresivo artellamento do sector audiovisual galego por medio da Asociación Galega de Produtores Independentes, a partir de 1994, e da Asociación Empresarial Galega Audiovisual desde 2001, que agrupan a un diverso número de axentes (autores, creadores, guionistas, actores, técnicos e empresas) galegos.

4.36. A progresiva orientación do modelo de produción da CRTVG cara á produción propia, en detrimento da allea, tivo un impacto significativo no despegue dun sector audiovisual propio, caracterizado inicialmente polo xurdimento de empresas prestadoras de servizos auxiliares á propia televisión autonómica, e máis tarde, pola proliferación de empresas produtoras para a produción propia externa de contidos para encher a grella televisiva autonómica. Tampouco cabe esquecer, o peso específico do operador público no sector, en termos de xerador de emprego directo. Segundo o estudo elaborado por AGAPI para o Comité Asesor -no que se encontra representada a CRTVG- para a posta en marcha do Clúster do Audiovisual Galego a dimensión económica da industria audiovisual galega no 2001, rolda no seu conxunto os 160 millóns de euros, coa seguinte distribución por sectores:

Cadro 47: Volume económico do SAG por sectores (2001) Actividade Nº de Empresas Nº de Empregados Dimensión económica (euros)

Produción 128 587 44.044.986

Distribución 4 15 9.346.641

Emisión 34 870 97.131.394

Exhibición 38 104 7.224.341

Total 204 1.576 157.747.362

Fonte: Datos do Informe de AGAPI para o Comité Asesor para a posta en marcha do Cluster do Audiovisual Galego (2003)

Destes datos cabe destacar as empresas emisoras de sinal televisiva, cunha media moi por encima da industria, marcada polas produtoras e exhibidoras, que son máis numerosas. Isto é debido ao peso relativo da TVG. No seu conxunto, pódese observar que a industria audiovisual galega achega preto de 1.600 empregos directos, a maior parte dos cales concéntranse no sector da emisión, que agrupa a máis da metade dos empregos do audiovisual debido ao peso da TVG. Se se analiza o tamaño das empresas galegas en relación co número de empregados, constátase o feito de que a industria audiovisual galega está formada, na súa maioría, por microempresas (menos de 10 traballadores), que supoñen o 76% do total.


Consello de Contas

de Galicia


Pola súa parte, o 22% fórmano pequenas empresas (entre 10 e 49 traballadores) e soamente o 2% está formado por empresas medianas (entre 50 e 250 traballadores). Agás a TVG S.A. (con 483 traballadores) non existe ningunha organización con características de gran empresa (máis de 250 traballadores).

No subsector da produción en Galicia, a produción de contidos para televisión é a que achega unha maior porcentaxe á dimensión económica do sector, cun 35,52%, seguida polas empresas prestadoras de servizos de produción e posprodución como se pode observar no cadro seguinte:

Cadro 48: Volume económico do subsector da produción en Galicia (2001) Actividade Nº de Empresas Dimensión Económica % s/ Total

Cine 34 3.638.100 8,26

Televisión 45 15.642.794 35,52

Publicidade 39 4.892.906 11,11

Multimedia 32 3.059.799 6,94

Animación 10 2.485.657 5,64

Serv. Produc. e Posprodución 33 14.325.730 32,53

Total 128 44.044.986 100

Fonte: Datos do Informe de AGAPI para o Comité Asesor para a posta en marcha do Cluster do Audiovisual Galego (2003)

As produtoras en Galicia, manteñen 587 postos de traballo, sendo as actividades que máis emprego absorben as de produción televisiva e a prestación de servizos de produción e posprodución, que supoñen máis das tres cuartas partes do emprego total no sector e que ademais, ocupan o terceiro e segundo posto respectivamente en canto ao número de empregados por empresa. O resto dos subsectores teñen uns números similares en canto a emprego, aínda que destacan as produtoras de animación que, sendo tan só dez empresas contan con máis de 70 traballadores.

4.37. No contexto anterior, o sector audiovisual galego, recentemente diagnosticado polo Consello Económico e Social de Galicia (CES), no seu Informe de Opinión sobre a posta en marcha do clúster audiovisual en Galicia aprobado o 3 de xuño de 2002, enfronta tres problemas fundamentais, que son: a fragmentación empresarial, a necesidade de separar as vertentes cultural e industrial e a estabilización e continuidade do sector.


Consello de Contas

de Galicia


No plano do financiamento téñense posto de manifesto por parte das produtoras, na análise DAFO incorporada ao citado estudo elaborado para o Comité Asesor para a posta en marcha do cluster audiovisual galego, unha serie de dificultades, entre as que cabe destacar:

• os problemas das empresas da industria audiovisual para o acceso ás fontes de financiamento debido ás propias peculiaridades do seu sector (inexecutividade dos dereitos audiovisuais, condición de industria cultural, ...)

• a inoperatividade dos convenios asinados co Instituto de Crédito Oficial (ICO) e o Instituto Galego de Promoción Económica (IGAPE)

• os dilatados prazos de pagamento por parte das cadeas de televisión

• o descoñecemento da industria audiovisual por parte do sector financeiro e a aproximación aínda cautelosa por parte das entidades de capital-risco

• o reducido número de empresas que dispoñen de socios estábeis que confiran ao mercado a solvencia necesaria para acometer certas operacións financeiras

• o mellorábel marco de apoio público ao sector deseñado pola Xunta de Galicia

• o escaso aproveitamento do marco de apoio europeo por parte do sector

O papel da CRTVG e as súas sociedades no marco de apoio público ao sector audiovisual galego, é certamente complexo, debido á súa dobre condición de produtora e de xeradora de demanda para as produtoras independentes. Este feito, obriga a conxugar nunha difícil síntese, a súa función de locomotora do sector coa obriga de optimizar a produtividade dos seus recursos propios internos e demandar, coa máxima concorrencia e transparencia, aqueles outros externos que non pode producir a través da súa propia estrutura.

4.38. A actividade de fomento do audiovisual galego por parte da operadora pública de radiodifusión, desenvólvese no marco das súas restricións orzamentarias anuais, e de acordo cos planos de actuación aprobados polo Consello de administración da mesma. Obedece ao esquema xeral da planificación e programación endóxenas das actividades do grupo, con suxeición ás cotas de produción cinematográficas europeas establecidas pola Lei 22/1994. Non se inserta nun instrumento explícito de planificación e coordinación da política xeral da Xunta de Galicia no campo audiovisual, toda vez que á data actual non se ten elaborado o denominado Libro Branco do Audiovisual Galego, que se atopa en fase de plantexamento metodolóxico por parte do Consello Asesor de Telecomunicacións e do Audiovisual de Galicia.


Consello de Contas

de Galicia


Este feito contrasta coa visión estratéxica do sector explicitada polas produtoras galegas que a través de AGAPI teñen elaborado, por unha parte, un plano estratéxico do Sector Audiovisual Galego (2002-2005) e un estudo-informe para o Comité Asesor para a constitución do Clúster do Audiovisual de Galicia.

Aos efectos dunha identificación das distintas actividades de apoio e fomento do sector audiovisual realizadas pola CRTVG e as súas sociedades, podemos agrupalas en dous bloques diferenciados, atendendo aos criterios de demanda de producións e servizos, e de prestación de actividades de intermediación e colaboración técnica ás empresas do sector.

Cadro 49: Actividades de apoio e fomento ao SAG por parte da CRTVG e TVG

Fomento Directo (Demanda) Fomento indirecto (Oferta de colaboración)

- Contratación de producións externas (PPE)

- Contratación de servizos externos (PPI)

- Intermediación fronte ás institucións financeiras (Convenio ICO-AGAPI-TVG) + prestación de aval

- Ordenación da demanda (Acordo con AGAPI, Sistema de selección pública de programas)

- Participación en diversos órganos institucionais do sector:

*Comisión de concesión axudas do IGAPE

*Consorcio do Audiovisual Galego

*Comité asesor do Cluster do Audiovisual Galego

*Participación en diversos foros do sector

4.39. Unha boa aproximación ao volume de recursos dedicados ao fomento directo do audiovisual galego para o período 1998-2002, ven determinado polas compras de producións propias externas, polos gastos en dobraxes e subtitulacións reflectidas nas contas anuais da TVG S.A. Se ao anterior lle engadimos os gastos externos anuais de traballos realizados por outras empresas e o volume de gasto en servizos exteriores, conseguimos unha estimación da demanda inducida sobre o tecido de empresas auxiliares vencelladas dun xeito directo ou indirecto ao sector. Pódese observar, así, -no cadro adxunto- que o volume de compras de produción propia externa experimenta durante o quinquenio analizado un notábel incremento, tanto en termos absolutos, cun incremento do 107,08%, como relativos, dado que o peso da mesma sobre o total do gasto externalizado considerado, pasa de representar o 35,07% no exercicio 1998 a un 44,15% no exercicio 2002. Este feito contrasta co relativo estancamento que sofren as adquisicións de produción allea para o período considerado, que aínda que experimentan un incremento dun 30,24%, en termos absolutos, perden peso relativo no total do gasto externalizado, pasando de representar un 14,36% a un 11,72%.


Consello de Contas

de Galicia


Con relación aos outros tres epígrafes de gastos considerados, constátanse uns incrementos do 36,91% en dobraxes e subtitulacións, e un 23,66% en servizos exteriores, destacándose o incremento experimentado pola partida de Outros gastos externos a empresas nun 118,33%.

Cadro 50: Volume de gasto externalizado da TVG S.A. (1998-2002) 1998 1999 2000 2001 2002 Total Var % Períod

Produción propia externa 11.355 11.038 15.225 15.031 23.514 76.163 107,08%

Dobraxes e subtitulacións 1.780 2.031 2.439 1.734 2.437 10.421 36,91%

Outros gtos. externos a empresas 3.709 5.567 7.914 6.529 8.098 31.817 118,33%

Servizos exteriores 15.538

19.573

18.935

16.233 19.215 89.494 23,66%

Total de gasto externalizado 32.382 38.209 44.513 39.527 53.264 207.895 64,49%

Peso da PPE / Gasto externalizado 35,07% 28,89% 34,20% 38,03% 44,15% 36,64%

Fonte: Datos obtidos a partir das Contas Anuais da TVG S.A.

Cabe con todo, sinalar que o volume de recursos públicos considerado que flúen dun xeito directo -produtoras- ou indirecto -empresas de dobraxe, posprodución, publicidade, e servizos varios- cara ao sector audiovisual experimentan no período analizado, un incremento do 64,49%, pasando de 32,3 a 53,2 millóns de euros. Esta cifra no exercicio 2002, é superior ao volume total de negocio do subsector da produción en Galicia para ese ano, que alcanza os 44,04 millóns de euros, representando as compras de produción propia externa da TVG S.A. máis da metade desa cifra. Estes resultados poñen de manifesto a importancia da operadora pública autonómica no sostemento e potenciación da demanda de producións externas e de servizos auxiliares para a produción propia cara ao sector audiovisual galego. A correcta administración e control deste gasto externalizado, que no exercicio 2002, representa o 49,81% do gasto total no que incorre a TVG S.A., obriga no caso da produción propia externa a un elevado grao de implicación da operadora no deseño e implementación de medidas de apoio e fomento indirecto do sector audiovisual galego, así como a súa activa participación en diversos órganos institucionais do mesmo.

4.40. En data 8 de febreiro de 2000, a TVG S.A. asina un documento denominado acordo de intencións coa Asociación Galega de Produtoras Independentes (AGAPI), co que se pretende, por ambas partes, establecer vehículos de colaboración permanente para a promoción e difusión do sector audiovisual galego. A través deste instrumento acórdase a creación dunha


Consello de Contas

de Galicia


vía para a coprodución e adquisición de dereitos, que se concreta na negociación dos correspondentes contratos en calquera fase de desenvolvemento dun proxecto, con empresas produtoras independentes galegas, e nas que participen, cando menos, nun 20% dos custos dos mesmos. Así para o período que abrangue os exercicios de 2000, 2001 e 2002, a TVG S.A. acorda, no marco das súas dispoñibilidades orzamentarias, investir 9.015.181,56 euros, con destino á adquisición de dereitos de reprodución, distribución e comunicación pública de obras audiovisuais (longametraxes, documentais, películas para televisión, animación, docu-soaps, pilotos de series de ficción e outras producións), así como á coprodución das mesmas.

Cabe destacar o feito de que este acordo explícito asinado, supón un maior grao de implicación e transparencia da operadora pública na execución da súa política de fomento do audiovisual galego que xa viña desenvolvendo até entón, no senso de que no anexo ao citado documento se inclúen os criterios de selección e baremación das obras sobre as que interese a adquisición dos dereitos establecidos no mesmo. Por outra parte, contéñense no acordo citado, compromisos de diversificar a adquisición de dereitos entre o máximo número posíbel de produtoras independentes que configuran o sector audiovisual galego, e de promoción do cine e do sector mediante a realización de programas informativos e divulgativos sobre festivais, novas, estreas de longametraxes, etc.

Desde o punto de vista da xestión financeira dos proxectos, séntanse as bases para establecer acordos coas entidades de crédito que estean interesadas en financiar as obras audiovisuais derivadas dos acordos orixinados polo acordo de intencións.

Para a avaliación do funcionamento deste marco de colaboración, solicitouse a relación de informes cuadrimestrais -cos distintos proxectos presentados, os seleccionados e o nivel de execución dos proxectos en fase de realización- que de acordo coa cláusula 6ª do documento asinado, a TVG S.A. se obrigaba a elaborar para o seguimento do convenio. Á data de finalización dos traballos de fiscalización, esta relación non foi facilitada pola entidade, polo que non é posíbel manifestarnos sobre o alcance real do citado instrumento.

4.41. En relación co compromiso de establecer acordos coas entidades de crédito para o financiamento das obras audiovisuais derivadas dos acordos orixinados polo acordo de intencións citado, cabe sinalar que a TVG S.A. asinou co Instituto de Crédito Oficial (ICO) e AGAPI, un primeiro convenio en data 24 de xaneiro de 2002 -isto é, dous anos despois do acordo de intencións asinado con AGAPI-, posteriormente modificado a través de Addendum de data 27 de marzo de 2003, procedendo á formalización dun novo convenio en data máis recente, de 20 de xaneiro de 2004.


Consello de Contas

de Galicia


Estes convenios establecen unha vía complementaria de financiamento para o SAG, en relación coa cesión á TVG S.A. dos dereitos de comunicación pública e, no seu caso, doutros dereitos de obras audiovisuais de nova produción. Para iso, no primeiro dos convenios asinados, o ICO apertura unha liña de financiamento por un importe máximo de 9.015.181,57 euros cunha vixencia desde a data do convenio até o 30 de xuño de 2003, a razón de 4.507.590,78 euros por exercicio para a produción de películas de longametraxe, películas para televisión, documentais de creación e pilotos de serie en formato de longametraxe ou calquera outro tipo de obras audiovisuais distintas das especificadas, cuxos dereitos foran cedidos á TVG S.A., nos termos que se recollen no acordo de intencións asinado entre a operadora e AGAPI.

Co obxecto de adaptar o anterior convenio en vigor ás necesidades do SAG e facilitar o financiamento das producións, acórdase a súa modificación a través dun Addedum, no que basicamente se inclúe, unha variación do importe máximo dos préstamos que pasan do 75% ao 100% do prezo dos dereitos sobre a obra audiovisual que adquire a TVG, suprimíndose a obriga por parte da mesma de aportar o 25% do mesmo contemplada no primeiro convenio; e unha diferenciación nas disposicións do crédito, en función de que as obras sexan de produción de series de ficción ou non. O tipo de xuro variábel a aplicar mantense no euribor semestral máis un diferencial de 0,5 puntos.

Con respecto á operatividade real deste instrumento de desconto dos contratos asinados coa TVG S.A., destácase por parte do sector, que en moitos casos, constitúe a única vía para as produtoras de pequena dimensión e de escasa solvencia económica, ao contar coa garantía da sociedade pública.

Máis o seu enfoque cara ás grandes producións, xa sexan longametraxes ou series de televisión, unido aos seus numerosos requisitos de tramitación burocrática –maiores aos esixidos pola banca tradicional-, fan que o seu funcionamento sexa lento e que polo tanto non resulte operativo para o conxunto do sector. Por outra parte, as produtoras de televisión que teñen asinados contratos coa TVG S.A., inciden nos importantes custos adicionais destas operacións, derivados dos dilatados prazos de pagamento que caracterizan actualmente ás cadeas de televisión e que non facilitan o acceso das produtoras con escaso potencial financeiro.

4.42. Para o cumprimento das súas funcións de apoio e fomento do SAG, a CRTVG e a TVG S.A. teñen ademais da súa propia presenza institucional, unha variada e activa participación en diversos órganos e entidades vencelladas ao marco de apoio público do audiovisual. Así, por exemplo, representantes do grupo están presentes nas distintas comisións de avaliación de proxectos do IGAPE, para a concesión de distintas liñas de axudas públicas ao sector.


Consello de Contas

de Galicia


Por outra parte, non foi posíbel avaliar o papel desenvolvido pola operadora no Consorcio Audiovisual de Galicia (CAG), debido á súa recente constitución. Esta nova entidade de carácter interadministrativo, creado por Decreto 294/2002, do 17 de outubro, en cumprimento da previsión contida na Lei 6/1999, do 1 de setembro, do audiovisual de Galicia, ten como misión a potenciación institucional das accións tendentes ao desenvolvemento do SAG. Foi constituída inicialmente, en representación da Xunta de Galicia, ademais da CRTVG, polas Consellerías de Cultura, Comunicación Social e Turismo, e de Economía e Facenda; e as deputacións provinciais da Coruña, Lugo, Ourense e Pontevedra.

Tamén cabe destacar a participación da CRTVG no Comité Asesor para a constitución do Cluster do Audiovisual Galego, contribuíndo ao lanzamento da idea de creación desta organización empresarial de base asociativa, como un elemento máis de dinamización e suma de capacidades do sector audiovisual galego.

Sistema de selección pública de programas (S.S.P.P.)

4.43. Durante o exercicio fiscalizado, a Sociedade puxo en marcha un sistema de selección pública como base fundamental para a captación de proxectos de programas de distinto formato, dentro dun marco normalizado de acceso da produción externa á TVG S.A.

Así, por Resolución da dirección xeral do 7 de marzo de 2002 aprobáronse as bases comúns e específicas que regularían este novo sistema de acceso baixo a denominación de Selección pública de programas para a súa posíbel incorporación na grella de programación de TVG S.A. Nas bases comúns establécese o réxime xurídico do procedemento, mentres que nas específicas regúlanse aspectos de índole máis técnica para as producións contratadas, incluíndo unha relación do tipo de programas que se demandan, con especificación das súas franxas horarias de emisión estimada, número inicial de capítulos, duración mínima e audiencia obxectivo.

Por Resolución da dirección xeral do 11 de marzo establécese a composición e as funcións dunha comisión seleccionadora, integrada por nove membros, un presidente -o director xerente da TVG S.A.- e oito vocais -catro directores, un xefe de departamento da CRTVG e tres directores da TVG S.A.-, que deberá estudar e avaliar as ofertas, preseleccionando, no seu caso, as máis vantaxosas, elevando un informe proposta ao órgano de contratación. Así mesmo, deberá negociar as características definitivas das obras seleccionadas, a súa forma de execución e o prezo, dentro dos importes estimativos facilitados ás propoñentes pola propia TVG S.A.


Consello de Contas

de Galicia


Á primeira convocatoria de selección pública, cuxo prazo de presentación de ofertas finalizaba o 15 de maio de 2002, presentáronse 21 empresas produtoras cun total de 68 ofertas, de acordo coa seguinte distribución:

Cadro 51: Relación de produtoras e número de ofertas da 1ª convocatoria do S.S.P.P.

Nº Empresa ofertante Nº ofertas

1 VOZ AUDIOVISUAL S.A. 10 2 CTV S.A. 7 3 ZENIT MULTIMEDIA S.A. 7 4 PORTOZÁS VISIÓN S.L. 6 5 NEMEDÓN PRODUCCIONES AUDIOVISUALES 5 6 ÁNGEL MUÑOZ GALLEGO E CARLOS AMADOR PÉREZ 4 7 MERCURI SOCIETAT GENERAL DE PRODUCCIÓ S.A. 4 8 PRODUCCIONES 52 ANDALUCÍA S.L. 4 9 ADIVINA PRODUCCIONES S.L. 4 10 FORMATO VÍDEO S.L. 2 11 BOOMERANG TV S.A. 2 12 LUGOPRESS S.L. 2 13 MEDIA PRO 2 14 COSTA OESTE PRODUCCIONES S.A. 2 15 COLMAX PRODUCCIONES S.L. 1 16 FOUR LUCK BANANA S.L. 1 17 OFF FILMS S.L. 1 18 CANAL FAN, S.L. (QÜID TV) 1 19 GLOBO MEDIA S.A. 1 20 PRODHER TV S.A. 1 21 IJV COMUNICACIÓN S.L. 1 Total ofertas 68


Trala apertura de plicas celebrada o 16 de maio, a comisión de selección, reunida o 2 de setembro, decide por unanimidade dos seus membros propoñer á dirección xeral que declare deserta a convocatoria pública de ofertas, ao considerar que ningunha das presentadas cumpre con todos os requisitos solicitados nas bases, observándose o incumprimento, con carácter xeral, dos custos por minuto ofertados en relación cos establecidos pola TVG S.A.

Do exame do grao de cumprimento das especificacións das ofertas presentadas, en relación ás esixidas na base 1.4, obtense un resultado cuantitativo -ver cadro adxunto- que amosa unha importante deficiencia na elaboración das ofertas por parte das produtoras.


Consello de Contas

de Galicia


Cadro 52: Grao de cumprimento das ofertas presentadas á 1ª convocatoria do S.S.P.P.

Base Criterio/especificación Nº ofertas cumpren % total

1.4.1 Especificación das liñas xerais da produción 49 71

1.4.3 Axuste ao custo por minuto fixado pola TVG S.A. 7 10,1

1.4.4 Mellora dos ratios de rendibilidade na competencia televisiva 9 13

1.4.5 Estudo de marketing dos targets de audiencia 12 17,3

1.4.6 Volume de actividade e relacións económicas con Galicia 23 33,3


No mes de setembro procédese a unha segunda convocatoria da petición pública de ofertas con prazo de presentación até o 31 de outubro. Nesta ocasión concorren un total de 30 produtoras, achegando 50 ofertas de obras audiovisuais -oito delas en coprodución-. Unha vez examinadas e valoradas as mesmas, a comisión de selección propón a adxudicación de dúas das ofertas presentadas, unha da produtora CTV S.A. e outra de NÓS, Productora Cinematográfica Gallega. Así mesmo, recoméndase o estudo por parte da dirección da TVG S.A. doutras dúas ofertas para a súa negociación coas produtoras.

Cabe concluír, pois, á vista do anterior, que os resultados do primeiro ano de aplicación deste novo sistema de selección pública de programas son máis ben escasos, se poñemos en relación o volume de tempo e traballo dedicados para a captación de 119 proxectos de máis de 20 produtoras, coa selección de dúas ofertas -o 1,6% do total das presentadas- e a consideración para unha posíbel selección doutras dúas. Con todo, entendemos que as dificultades deste novo procedemento teñen que ver coa fixación excesivamente á baixa dos prezos de referencia facilitados pola TVG S.A., e coa importante carga administrativa que conleva para as produtoras, na súa maioría de pequena dimensión, con escasos recursos e pouco habituadas á presentación dunha serie de documentación administrativa no marco da súa participación nun procedemento concorrente.

4.44. No exercicio 2003, o sistema de selección pública de programas pasa a denominarse Plano de cine, tv movies, series, e programas para a TVG, ampliando o abano dos formatos demandados. As bases complétanse con pregos específicos para cada tipo de formato, establecéndose prazos de presentación das ofertas diferenciados para cada un deles. No caso das longametraxes e tv movies inclúese unha relación explícita dos criterios de valoración das ofertas presentadas, aínda que non se especifica a baremación dos mesmos.


Consello de Contas

de Galicia


Así mesmo, procédese a unha revisión á alza dos custos por minuto das obras audiovisuais fixados como referencia para os ofertantes.

Finalmente, no 2004 establécese como novidade significativa con respecto ás convocatorias anteriores o sistema de selección continua, de forma que o prazo de presentación de ofertas abrangue ao ano natural do 1 de xaneiro ao 31 de decembro. A comisión de selección poderá reunirse as veces que considere oportuno ao longo do exercicio, segundo as necesidades da programación da TVG S.A., para proceder á avaliación e selección das ofertas presentadas até a data da convocatoria de ditas xuntanzas.

4.45. O sistema de selección pública de programas analizado constitúe un procedemento para normalizar a forma de acceso da produción externa á TVG S.A., creando un mecanismo homoxéneo de presentación de proxectos para todas as produtoras interesadas. Neste senso, entendemos que o sistema introduce unha maior seguridade xurídica na relación cos provedores de contidos, estruturando a demanda e incrementando ao mesmo tempo o grao de concorrencia e transparencia dos procesos de adquisición da produción externa desenvolvidos pola operadora.

Por outra parte, normalízase, en certa medida, o proceso de decisión sobre as compras de obras audiovisuais ao concentrar nunha comisión -que integra a todos os departamentos da TVG S.A. e CRTVG implicados- a avaliación e selección das ofertas máis vantaxosas. Porén, persiste un importante grao de discrecionalidade na valoración das ofertas, relacionado coas características especiais dos obxectos contractuais e coa ausencia de baremacións explícitas dos criterios de valoración, polo que o sistema, sen prexuízo da súa denominación, semella máis un rexistro normalizado de proxectos audiovisuais, aberto a todas as produtoras que teñan ideas ou obras desenvolvidas dentro dos parámetros establecidos en cada momento pola TVG S.A., no que se acumulan proxectos susceptíbeis de ser seleccionados pola operadora en función das súas necesidades de programación.

Con todo, o novo procedemento constitúe unha ferramenta de prospección continua do mercado audiovisual, útil para a posta en contacto da demanda de produtos audiovisuais por parte da TVG S.A. e a oferta das empresas produtoras do sector, facilitando a captación de ideas e de proxectos, e promovendo, ao mesmo tempo, a concorrencia e a transparencia no proceso de formación dos prezos.


Consello de Contas

de Galicia


V. CONCLUSIÓNS

En relación coa área económico-financeira

5.1. Despois de cinco exercicios desde o último fiscalizado por este Consello, a Sociedade sigue incursa nunha das causas de disolución previstas no artigo 260 da Lei de Sociedades Anónimas, concretamente a referida á redución da cifra de patrimonio neto por debaixo da metade da cifra de capital social.

Esta situación de desequilibrio patrimonial ponse de manifesto no feito de que os fondos propios da Sociedade seguen a ser negativos exercicio tras exercicio, e iso a pesar das sucesivas ampliacións de capital realizadas desde 1999. A pesar do esforzo realizado na capitalización da Sociedade, o desaxuste patrimonial entre os fondos propios e a cifra de capital social permanece, e só se conseguiu reducir nun 23% con respecto á situación de 1997. Este feito contrasta coa situación de equilibrio patrimonial que presentan, a 31 de decembro de 2002, a maioría das restantes televisións públicas autonómicas.

5.2. En relación coa ampliación de capital operada pola Sociedade en 2002, cabe sinalar que, de acordo cos principios de contabilidade xeralmente aceptados e segundo a consulta de contabilidade nº7 do BOICAC nº37, de marzo de 1999, as ampliacións de capital teñen efectos contábeis cando se cumpran os requisitos establecidos na lexislación mercantil, o cal se produce coa súa inscrición no Rexistro mercantil. Neste caso, a inscrición rexistral produciuse o día 29 de xaneiro de 2003, polo que o importe de dita ampliación de capital debería de figurar no balance ao 31 de decembro de 2002 como unha débeda transitoria co accionista único.

5.3. A evolución do pasivo bancario a longo e curto prazo, desde o último informe de fiscalización, experimenta unha redución do 45,2%, pasando de 37,66 millóns de euros en 1997 a 20,63 millóns en 2002. Da análise vertical das masas que integran o pasivo total da Sociedade, dedúcese que o peso porcentual dos acredores a longo prazo -integrados polas débedas con entidades de crédito- pasa dun 70% en 1997 a un 25% en 2002, amosando unha mellora no grao de dependencia da entidade do financiamento alleo a longo prazo.

Porén, o epígrafe de acredores a curto prazo experimenta, no período considerado, un incremento do 54,6%, pasando de 34,29 millóns de euros en 1997 a 53,02 millóns en 2002, debido fundamentalmente ao crecemento dos acredores comerciais, que se multiplican por dous.


Consello de Contas

de Galicia


5.4. Os ingresos de explotación da Sociedade experimentan unha importante redución a partir do exercicio 1999, debido a que deixa de contabilizar no epígrafe Outros ingresos de explotación as achegas financeiras da Comunidade Autónoma para o sostemento da súa actividade, que pasan a ter a consideración de achegas de socios para compensación de perdas. O Importe neto da cifra de negocios, que inclúe basicamente os ingresos derivados das actividades comerciais -venda de espazos publicitarios e comercialización de dereitos- da entidade, experimenta a partir do pico alcanzado en 1999 unha tendencia decrecente nos últimos tres exercicios, relacionada coa evolución negativa do mercado publicitario.

5.5. Os gastos de explotación de TVG S.A. experimentan un incremento dun 45,6% para o período considerado, pasando de 69,69 millóns de euros en 1999 a 101,52 millóns en 2002.

Por epígrafes de gastos, os que máis medran son, por orde decrecente, o de Outros gastos de explotación nun 87,7%, o de Aprovisionamentos nun 64,4%, e o de Persoal nun 16,2%. O aumento dos dous primeiros epígrafes tradúcese nun maior peso dos mesmos na estrutura do gasto da Sociedade, pasando o primeiro, de representar un 21% en 1997 ao 27% en 2002, e o segundo, dun 43% a un 48%. Mentres que os gastos de persoal, a pesar de incrementarse, experimentan unha perda de peso no total do gasto, pasando dun 24% en 1997 a un 19% en 2002.

5.6. No exercicio 2002, o gasto en contratos de posta a disposición de traballadores, asinados con ETT´s, ascendeu a un importe de 6.054.080 euros, cunha media de 63 traballadores, que representan o 12% do cadro de persoal. Como se ten posto de manifesto en informes anteriores, entendemos que a vinculación de numerosos traballadores coa TVG S.A. a través de contratos con empresas de traballo temporal, ademais de supoñer unha renuncia a un proceso selectivo que respecte os principios de publicidade, igualdade, mérito e capacidade, supón una discriminación entre os traballadores que están vinculados á empresa de maneira distinta, uns fixos e outros temporais, sendo incluso de aplicación distinto convenio colectivo. Tamén, ao contratar a estes traballadores con cargo ao capítulo Outros traballos externos estase imputando este gasto a outro distinto ao de persoal, eludíndose o control orzamentario dos gastos de persoal.

5.7. Da análise de concentración realizada sobre o conxunto total dos provedores, despréndese a existencia dun importante grao de concentración da facturación por compras nun número relativamente pequeno de provedores. Así, observamos que 22 deles (o 5,2% do número total), con facturacións anuais superiores a un millón de euros, concentran o 68,9% das compras totais da Sociedade no exercicio.


Consello de Contas

de Galicia


Destes anteriores, 11 empresas (o 2,6% do número total) teñen facturacións superiores aos dous millóns de euros anuais, e concentran o 51,4% das compras totais. Por outra parte, as catro empresas (o 1% do número total) con facturacións superiores aos seis millóns de euros, concentran o 31,1% das compras totais.

5.8. Con relación ao cálculo da prorrata do Imposto sobre o Valor Acrecentado, a aplicación do criterio da Inspección de Facenda implica un incremento notábel da carga fiscal da Sociedade pública por este concepto tributario.

En relación coa área de planificación e custos

5.9. O plano anual de actividades –elaborado con carácter anual en cumprimento do previsto no artigo 11.b) da Lei 9/84, do 11 de xuño, de creación da CRTVG- constitúe o instrumento de programación anual da actividade do conxunto do grupo integrado polo Ente público e as súas sociedades.

Porén, o seu forte carácter descritivo dos obxectivos e liñas de actuación dificulta a súa posta en relación con parámetros medíbeis, así como cos recursos económicos precisos para a súa consecución.

5.10. A inexistencia dun contrato-programa que dote á Sociedade dun marco estábel de financiamento para o desenvolvemento da súa función pública de radiodifusión dificulta dun xeito serio a capacidade de planificación e fixación de obxectivos por parte da operadora, que se ve abocada en cada exercicio a xustificar o cumprimento das súas obrigas e a solicitar recursos adicionais para afrontar as súas propostas de actuación, que na maior parte dos casos vense axustados á baixa polos responsábeis da Consellería de Economía e Facenda.

5.11. A planificación da actividade da TVG -pese ao seu papel central no desenvolvemento das políticas culturais e de comunicación cun peso do 40% dos gastos de cultura- non se enmarca en ningún instrumento explícito de planificación e coordinación de carácter global das políticas culturais e comunicacionais do goberno autonómico.


Consello de Contas

de Galicia


5.12. A aplicación dun estrito control económico sobre os custos para acomodar os gastos aos recursos anuais dispoñíbeis constitúe en si mesmo un obxectivo desexábel e positivo para acadar un uso eficiente dos recursos públicos empregados para o financiamento do sistema de radiodifusión galego. Mais a aplicación sistemática do principio de estabilidade orzamentaria nun marco temporal tan reducido como é o ano natural limita na práctica a marxe de manobra dos xestores para poder ofertar unha programación competitiva e de calidade en función do grao de adversidade do entorno televisivo no que operan.

5.13. Dada a ausencia dunha valoración global da eficacia dos outputs producidos en relación a uns obxectivos cuantificados e prefixados, non é posíbel pronunciarnos sobre o posíbel grao de sobreesforzo ao que se está sometendo á CRTVG e ás súas compañías na consecución dos obxectivos de saneamento económico, e sobre a incidencia negativa que se estea a producir na calidade da súa programación e posición competitiva. Porén, resultan ilustrativos os informes de seguimento da xestión orzamental -periodicamente comunicados ao Consello de administración-, que poñen de manifesto desviacións económicas que extrapoladas a fin de exercicio resultan incompatíbeis cos obxectivos de saneamento e de equilibrio orzamental, e que levan á adopción de medidas de axuste nos gastos cunha incidencia directa na marxe de actuación sobre a programación.

5.14. CRTVG e as súas compañías dispoñen dun complexo sistema de contabilidade analítica que enlaza con outros dous sistemas de control económico, o de xestión orzamentaria e o da contabilidade financeira, que permite a determinación dos custos analíticos por programas, centros de xestión, e tipos de produción -integrados polos custos externos directos, a man de obra directa, outros custos calculados e os custos de emisión- aos que se lles engaden os custos de estrutura, para a determinación dos custos totais. Ao mesmo tempo, o sistema facilita a imputación dos ingresos derivados das actividades comerciais aos distintos programas, centros de xestión ou tipos de produción.

Neste senso, entendemos que se cumpre, no lado dos ingresos, co principio de transparencia esixido pola Comisión Europea, dado que a operadora autonómica dispón dun informe detallado sobre as fontes e a contía de todos os ingresos derivados da realización das súas actividades distintas do servizo público, isto é, fundamentalmente a venda de publicidade.


Consello de Contas

de Galicia


En relación coa área de xestión e contratación

5.15. Por Resolución do director xeral da CRTVG do 21 de maio de 2002 apróbanse unha serie de procedementos de carácter administrativo, incluídos no documento denominado Manual de procedementos administrativos da CRTVG e as súas sociedades TVG e RTG. O alcance desta normalización limítase aos procesos de carácter horizontal, entendendo por tales aqueles que transcenden ao ámbito dun determinado departamento e discorren en varios niveis da organización, de xeito que se definen as tarefas de tipo administrativo ligadas aos mesmos, sendo excluídas, explicitamente, as de carácter operativo e as de carácter interno de cada departamento.

Trátase dun avance positivo na normalización administrativo-documental dos procedementos de compras e de contratación de bens, servizos e subministracións da CRTVG e das súas compañías, pero adolece aínda dalgunhas carencias, relacionadas basicamente co soporte informático no seguimento dos expedientes. Así, un dos departamentos máis implicados na xestión administrativa regulada polo Manual, como é o servizo de compras da CRTVG, que no exercicio 2002 tramitou un total de 1.265 expedientes, carece dunha aplicación informática que lle facilite o seguimento puntual da tramitación dos expedientes de compras e de contratación que xestiona, de xeito que ten que acudir ao arquivo físico para informar sobre o estado dos mesmos.

Durante a execución dos traballos de fiscalización manifestouse por parte dos responsábeis do ente que o grao de implantación do Manual fora satisfactorio na parte da normalización documental que supuxo, aínda que non se aportou documentación acreditativa en relación coas medidas de control adoptadas para o seguimento e avaliación do mesmo.

5.16. Verificouse a utilización efectiva da información subministrada pola contabilidade de custos como base da toma de decisións en relación á xestión da programación da TVG. Esta realiza unha avaliación trimestral -coincidente coas catro tempadas da programación televisiva- dos custos incorridos respecto dos previstos ou orzamentados, de tal forma que se determinan as posíbeis desviacións de cara ao peche económico do exercicio en curso. Este sistema facilita a adopción de medidas correctoras tendentes ao control efectivo dos custos das actividades de programación, produción e emisión en curso.


Consello de Contas

de Galicia


5.17. A entidade non ten establecido un sistema de control interno de xestión, e tampouco previsións temporais explícitas sobre a súa realización futura, a pesares de que no plano de actividade para o exercicio 2002 se incluía como obxectivo a implantación dun sistema de control interno de xestión, deseñado para conseguir uns obxectivos específicos encamiñados a proporcionar un grao de seguridade razoábel en canto á eficacia e eficiencia dos procedementos, procesos e operacións que se levan a cabo.

5.18. O elevado nivel de actividade do Consello de administración da CRTVG desenvolvido no período 1998-2003 contrasta co desenvolvido por outros órganos homólogos noutras televisións autonómicas, e constitúe un elemento salientábel desde o punto de vista do exercicio das funcións de control e seguimento das actividades desenvolvidas polo grupo, toda vez que das actas dedúcese un elevado aporte de información e documentación por parte da dirección xeral e do equipo directivo do Ente e das súas sociedades.

Porén, cabería cuestionarse a relación entre o tempo e os recursos dedicados pola organización ao control por parte do Consello de administración -que non cabe dúbida que redunda nunha maior transparencia ad intra- e a súa eficacia operativa -debido ás limitadas competencias deste órgano- e de transparencia ad extra.

5.19. Durante o exercicio fiscalizado, o epígrafe Construcións propias experimentou un incremento de 1.902.767,03 euros, relativos á execución de dous contratos de obra de carácter plurianual. Examinada a documentación administrativa dos expedientes de contratación relativos ao Edificio de servizos múltiples e á Adaptación do soto do edificio de usos múltiples para estudios de gravación de TVG S.A., puxéronse de manifesto diversas incidencias, entre as que destacan as relacionadas coa falta de inclusión nos pregos de cláusulas administrativas reguladoras dos procedementos de contratación dos criterios obxectivos e das baremacións para a valoración das ofertas. Tamén cómpre sinalar a demora substancial na execución da obra correspondente ao primeiro dos contratos examinados, e a aplicación non xustificada do procedemento negociado sen publicidade para a adxudicación do segundo.

5.20. En relación co exame dunha mostra de dez expedientes de contratación correspondentes aos epígrafes de Elementos de transporte, Equipos de oficina e Instalacións técnicas, por un volume de adxudicación conxunto de 5.558.226 euros, puxéronse de manifesto diversas incidencias. Destacan, especialmente, as relacionadas coa falta de inclusión nos pregos de cláusulas administrativas reguladoras dos procedementos de contratación dos criterios obxectivos e das baremacións para a valoración das ofertas.


Consello de Contas

de Galicia


En relación coa área de produción

5.21. O modelo de produción desenvolvido pola TVG S.A. ten evolucionado cara unha progresiva diminución da produción allea fronte á potenciación da propia, tanto en termos de tempos de emisión como de custos. Feito que se relaciona coas vantaxes derivadas da posesión plena dos dereitos de emisión sobre os produtos audiovisuais que permiten aforrar o pago de licencias, a acumulación dun fondo propio e, no seu caso, a súa rendibilización comercial; así como coa aplicación do gasto público na Comunidade Autónoma, coa xeración correspondente de emprego e renda.

5.22. En relación coa produción propia, constátase a existencia de dúas liñas de actuación paralelas e en parte contrapostas. Por un lado, o sostemento dun oligopolio de demanda cara ás empresas produtoras galegas, en cumprimento do papel de locomotora que desenvolve o grupo público do sector audiovisual autonómico, que se traduce na práctica na externalización de parte da produción propia; e por outro, a necesidade de rendibilizar os recursos propios, a través dun uso eficiente dos medios persoais e de estrutura dos que se dispón, para a obtención do máximo output de produción propia interna que na actualidade se limita, basicamente, a informativos e retransmisións deportivas.

A tensión entre estes dous obxectivos estratéxicos vén a definir un difícil equilibrio entre os compromisos económicos derivados das funcións de fomento e apoio do sector audiovisual galego e a xestión eficiente dos recursos propios existentes.

5.23. Do exame dos custos/minuto por tipo de produción desenvolvido pola Sociedade no exercicio 2002, despréndese que emitir un minuto de produción propia é 2,5 veces máis custoso que emitir un de produción allea. Emitir un minuto de produción propia externa é 1,7 veces máis caro que emitir un de produción propia interna, e 3,8 veces máis custoso que un de produción allea. Polo que, tendo en conta a liña estratéxica de potenciación da produción propia, cabe concluír a existencia dun incentivo bastante significativo cara á potenciación da produción propia interna polas ganancias de eficiencia no uso dos recursos que se obteñen, xa que externalizar a produción propia é máis custoso.


Consello de Contas

de Galicia


5.24. En relación cos expedientes de produción contratada e asociada examinados, os gastos fiscalizados corresponden á execución de prórrogas sucesivas de contratos anteriores, que no caso de programas veteranos como Supermartes ou a serie Pratos combinados se remontan aos anos 1995 e 1999, respectivamente. O encadeamento sucesivo de Addendas aos contratos principais dificulta a determinación do réxime contractual aplicábel en cada momento, dado que en cada prórroga introdúcense cambios nas condicións iniciais das producións.

Por outra parte, no caso da produción audiovisual “Fíos”, contratada pola TVG S.A. coa empresa LA REGIÓN S.A., detectouse o emprego de contratos substitutorios doutros previos non executados que se anulan sen ningunha motivación, co mantemento, nalgúns casos, das cesións dos dereitos de cobro da produtora a favor de entidades de crédito, realizadas en base ás contraprestacións dimanantes dos contratos iniciais.

Obsérvase tamén un importante grao de heteroxeneidade nas cláusulas que regulan os prazos de pagamento, onde dependendo das producións -en principio de características similares- establécense porcentaxes e prazos de pagamento distintos.

Mesmo ao longo das prórrogas dos contratos modifícanse as porcentaxes dos pagos establecidas inicialmente para o momento da sinatura dos contratos, do inicio da gravación, da recepción de conformidade da totalidade dos programas, e de cada un deles individualmente considerados.

Por regra xeral, os pagamentos contra programas entregados e recepcionados de conformidade pola TVG S.A. abóanse aos 180 días da data de recepción, excepto no caso dos programas da produción “Pratos combinados”, contratada coa empresa Editorial Compostela S.A., que a partir de 2002 pasan a aboarse aos 90 días. Cabe concluír, pois, que na fixación das condicións de pagamento das producións o criterio empregado parece estar máis relacionado coa negociación alcanzada coa produtora respectiva que cuns criterios homoxéneos predeterminados para todas as contratacións.

Con todo, entendemos que o prazo xeral de pagamento a seis meses -superior en catro ao prazo establecido pola normativa de contratación pública-, é excesivo, e mesmo pode supoñer un incentivo cara á concentración das producións externalizadas en empresas de certo tamaño e capacidade financeira. Sobre todo, se consideramos a escasa dimensión económica da maior parte das empresas produtoras do sector audiovisual galego e os importantes custos adicionais que se derivan dos dilatados prazos de pagamento.

5.25. Con respecto ás compras de dereitos de retransmisións deportivas, a inclusión nos contratos subscritos con clubs de fútbol e entidades deportivas galegas, para a cesión dos dereitos de retransmisión de trofeos de verán e de encontros correspondentes a torneos


Consello de Contas

de Galicia


europeos nos que participen e sexan organizados pola UEFA, de cláusulas substitutorias de partidos para o caso de non clasificarse ou ser eliminados prematuramente das competicións europeas, dun número excesivamente elevado de encontros amigábeis pode dificultar o cumprimento dos contratos. Por outra parte, a falta de garantías suficientes con relación aos dereitos da TVG S.A. fronte a incumprimentos contractuais dos clubs na celebración dos encontros substitutorios fai que a operadora teña que acudir aos tribunais en defensa dos mesmos. Por último, os importes destes contratos, que se financian maioritariamente con fondos públicos -dado o escaso rendemento comercial das retransmisións de encontros amigábeis-, poden considerarse como axudas públicas indirectas, no senso de que outorga aos clubs unha vantaxe financeira, sen que a TVG S.A. teña atribuídas funcións de fomento do deporte en xeral, e do fútbol en particular.

En relación coa área de fomento do sector audiovisual galego

5.26. A progresiva orientación do modelo de produción da CRTVG cara á produción propia, en detrimento da allea, tivo un impacto significativo no despegue dun sector audiovisual propio, caracterizado inicialmente polo xurdimento de empresas prestadoras de servizos auxiliares á propia televisión autonómica, e máis tarde pola proliferación de empresas produtoras para a produción propia externa de contidos para encher a grella televisiva autonómica. Tampouco cabe esquecer o peso específico da operadora pública no sector, en termos de xerador de emprego directo.

5.27. A actividade de fomento do audiovisual galego por parte da operadora pública de radiodifusión desenvólvese no marco das súas restricións orzamentarias anuais, e de acordo cos planos de actuación aprobados polo Consello de administración da mesma. Obedece ao esquema xeral da planificación e programación endóxenas das actividades do grupo, con suxeición ás cotas de produción cinematográfica europeas establecidas pola Lei 22/1994. Mais non se inserta nun instrumento explícito de planificación e coordinación da política xeral da Xunta de Galicia no campo audiovisual, toda vez que á data actual non se ten elaborado o denominado Libro Branco do Audiovisual Galego, que se atopa en fase de plantexamento metodolóxico por parte do Consello Asesor de Telecomunicacións e do Audiovisual de Galicia. Este feito contrasta coa visión estratéxica do sector explicitada polas produtoras galegas, que a través de AGAPI teñen elaborado un plano estratéxico do Sector Audiovisual Galego (2002-2005) e un estudo-informe para o Comité Asesor para a constitución do Clúster do Audiovisual de Galicia.


Consello de Contas

de Galicia


5.28. O volume de recursos públicos que flúen dun xeito directo -produtoras- ou indirecto -empresas de dobraxe, posprodución, publicidade, e servizos varios- cara ao sector audiovisual experimentou no período analizado un incremento do 64,49%, pasando de 32,3 millóns a 53,2 millóns de euros. Esta cifra no exercicio 2002 é superior ao volume total de negocio do subsector da produción en Galicia para ese ano, que alcanza os 44,04 millóns de euros, representando as compras de produción propia externa da TVG S.A. máis da metade desa cifra. Estes resultados poñen de manifesto a importancia da operadora pública autonómica no sostemento e potenciación da demanda de producións externas e de servizos auxiliares para a produción propia cara ao sector audiovisual galego.

A correcta administración e control deste gasto externalizado, que no exercicio 2002 representa o 49,81% do gasto total no que incorre a TVG S.A., obriga no caso da produción propia externa a un elevado grao de implicación da operadora no deseño e implementación de medidas de apoio e fomento indirecto do sector audiovisual galego, así como a súa activa participación en diversos órganos institucionais do mesmo.

5.29. En relación coa avaliación do funcionamento do marco de colaboración establecido entre TVG S.A. e AGAPI no documento asinado o 8 de febreiro de 2000, solicitouse a relación de informes cuadrimestrais -cos distintos proxectos presentados, os seleccionados e o nivel de execución dos proxectos en fase de realización- que, segundo a cláusula 6ª do documento asinado, a TVG S.A. debía elaborar para o seguimento do convenio. Á data de finalización dos traballos de fiscalización esta relación non foi facilitada pola entidade, polo que non é posíbel manifestarnos sobre o alcance real do citado instrumento.

5.30. En relación coa operatividade real dos convenios asinados pola TVG S.A. co Instituto de Crédito Oficial (ICO) e AGAPI, para artellar liñas de desconto dos dereitos de cobro derivados dos contratos, destácase por parte do sector que en moitos casos constitúen a única vía para as produtoras de pequena dimensión e de escasa solvencia económica, ao contar coa garantía da sociedade pública. Mais o seu enfoque cara ás grandes producións, xa sexan longametraxes ou series de televisión, unido aos seus numerosos requisitos de tramitación burocrática -maiores aos esixidos pola banca tradicional-, fan que o seu funcionamento sexa lento e que polo tanto non resulte operativo para o conxunto do sector.

Por outra parte, as produtoras de televisión que teñen asinados contratos coa TVG S.A. inciden nos importantes custos adicionais destas operacións, derivados dos dilatados prazos de pagamento que caracterizan actualmente ás cadeas de televisión.


Consello de Contas

de Galicia


5.31. Durante o exercicio fiscalizado, a Sociedade puxo en marcha un sistema de selección pública como base fundamental para a captación de proxectos de programas de distinto formato, dentro dun marco normalizado de acceso da produción externa á TVG S.A. Os resultados do primeiro ano de aplicación deste novo sistema de selección pública de programas son máis ben escasos se poñemos en relación o volume de tempo e traballo dedicados para a captación de 119 proxectos de máis de 20 produtoras coa selección de dúas ofertas -o 1,6% do total das presentadas- e a consideración para unha posíbel selección doutras dúas. Con todo, entendemos que as dificultades deste novo procedemento teñen que ver coa fixación excesivamente á baixa dos prezos de referencia facilitados pola TVG S.A. e coa importante carga administrativa que conleva para as produtoras, na súa maioría de pequena dimensión, con escasos recursos e pouco habituadas á presentación dunha serie de documentación administrativa no marco da súa participación nun procedemento concorrente.

5.32. Tendo en conta a súa aplicación nos exercicios 2003 e 2004, o sistema de selección pública de programas analizado constitúe un procedemento para normalizar a forma de acceso da produción externa á TVG S.A., creando un mecanismo homoxéneo de presentación de proxectos para todas as produtoras interesadas. Neste senso, entendemos que o sistema introduce unha maior seguridade xurídica na relación cos provedores de contidos, estruturando a demanda e incrementando ao mesmo tempo o grao de concorrencia e transparencia dos procesos de adquisición da produción externa desenvolvidos pola operadora.

Por outra parte, normalízase tamén, en certa medida, o proceso de decisión sobre as compras de obras audiovisuais ao concentrar nunha comisión -que integra a todos os departamentos da TVG S.A. e CRTVG implicados- a avaliación e selección das ofertas máis vantaxosas. Porén, persiste un importante grao de discrecionalidade na valoración das ofertas, relacionado coas características especiais dos obxectos contractuais e coa ausencia de baremacións explícitas dos criterios de valoración. Polo que o sistema, sen prexuízo da súa denominación, semella máis un rexistro normalizado de proxectos audiovisuais, aberto a todas as produtoras que teñan ideas ou obras desenvolvidas dentro dos parámetros establecidos en cada momento pola TVG S.A., no que se acumulan proxectos susceptíbeis de ser seleccionados pola operadora en función das súas necesidades de programación.

Con todo, o novo procedemento constitúe unha ferramenta de prospección continua do mercado audiovisual, útil para a posta en contacto da demanda de produtos audiovisuais por parte da TVG S.A. e a oferta das empresas produtoras do sector, facilitando a captación de ideas e de proxectos, e promovendo, ao mesmo tempo, a concorrencia e a transparencia no proceso de formación dos prezos.


Consello de Contas

de Galicia


VI. RECOMENDACIÓNS

En relación coa área económico-financeira

6.1. Sen prexuízo de entender que a solvencia patrimonial da Sociedade vén respaldada en último termo polas transferencias de fondos públicos procedentes dos orzamentos xerais da Comunidade Autónoma, os administradores da Sociedade deben adoptar sen máis demora as medidas oportunas nos prazos legalmente establecidos para restablecer o equilibrio patrimonial da entidade, en cumprimento da lexislación mercantil vixente.

En relación coa área de planificación e custos

6.2. A entidade debera elaborar e propoñer un orzamento de carácter plurianual, enmarcado nun contrato-programa e acompañado dun PAIF, onde se recollese para un horizonte temporal de alomenos 4 ou 6 anos o volume de recursos precisos para o adecuado e suficiente financiamento do servizo de radiodifusión pública autonómica, fixando ao mesmo tempo unha serie de parámetros que permitan a vinculación cuantitativa das achegas públicas ao cumprimento dos obxectivos de programación e, por outra parte, planificando e programando os investimentos necesarios para o desenvolvemento do servizo nun horizonte plurianual.

6.3. En relación coa política de saneamento e estabilidade financeira, entendemos que esta debera desenvolverse no marco dunha planificación plurianual e de suficiencia de recursos, de xeito que os xestores non se viran tan condicionados na súa marxe de manobra para poder ofertar unha programación competitiva e de calidade pola necesidade de ter que xerar superávits orzamentarios para asegurar o cumprimento dos obxectivos de saneamento.

6.4. En relación co sistema de contabilidade analítica desenvolvido, a entidade debera continuar traballando na súa mellora, especialmente na integración co resto de módulos de xestión e control económico, e na consecución dun maior automatismo na elaboración da denominada grella activa.


Consello de Contas

de Galicia


En relación coa área de xestión e contratación

6.5. En relación co proceso de normalización administrativa realizado pola Sociedade, recoméndase continuar co mesmo, ampliando o seu alcance aos procedementos de carácter vertical, entendendo por tales os de carácter operativo e os de carácter interno de cada departamento. Por outra parte, debera considerarse no medio prazo a posibilidade de soportar informaticamente a maior parte dos procedementos regulamentados.

6.6. Entendemos que a entidade non debera renunciar ao establecemento dun sistema de control interno de xestión deseñado para conseguir uns obxectivos específicos encamiñados a proporcionar un grao de seguridade razoábel en canto á eficacia e eficiencia dos procedementos, procesos e operacións que se levan a cabo.

6.7. En relación coa eficacia da actividade de control desenvolvida polo Consello de administración, cabería, dentro do marco legal actual, considerar a posibilidade dun maior grao de apertura do mesmo cara ao exterior, aos efectos dunha maior transparencia da súa actuación.

En relación coa produción

6.8. Recoméndase á entidade que no desenvolvemento do modelo de produción explicite os criterios de asignación de recursos entre a produción propia interna e a externa, de xeito que a avaliación sistemática dos resultados en termos de produtividade, creatividade, calidade e rendibilidade económica xustifique o reparto efectuado.

6.9. Sen prexuízo do grao de externalización preciso para o cumprimento da función de fomento do sector audiovisual galego, a entidade debera seguir potenciando a produción propia interna, a través da máxima optimización dos seus medios técnicos e recursos humanos.


Consello de Contas

de Galicia


En relación coa área de fomento do sector audiovisual galego

6.10. Recoméndase reconsiderar a funcionalidade dos instrumentos financeiros promovidos até a data para o desconto das facturas da entidade por parte das empresas produtoras, de xeito que se contemple a posibilidade de reducir os prazos de pagamento da operadora a 60 días, artellando para iso liñas de tesourería subscritas pola mesma.

6.11. Recoméndase seguir afondando na mellora do sistema de selección pública de programas de xeito que, sen merma das esixencias do procedemento, se acade un acceso máis sinxelo por parte das produtoras de menor dimensión e capacidade económica.

VII. CUMPRIMENTO DE RECOMENDACIÓNS DE INFORMES ANTERIORES

7.1. No exercicio 2002 verificouse que a CRTVG e as súas sociedades dependentes tiñan realizado as seguintes actuacións ao obxecto de atender as recomendacións e indicacións efectuadas por este Consello de Contas en informes de fiscalización anteriores:

7.1.1. A entidade tiña establecido unha nova instrución sobre a organización do sistema de compras conforme aos principios da contratación pública, materializada no Manual de procedementos administrativos da CRTVG e as súas sociedades.

7.1.2. A Sociedade tiña establecido un sistema público de selección de programas tendente a diversificar e mellorar a contratación cas produtoras externas, dando a coñecer ao sector audiovisual galego as necesidades de programación e o plano de ficción.

7.1.3. A entidade tiña establecido un sistema de contabilidade analítica adaptado aos requisitos esixidos pola Directiva comunitaria 2000/52/CE, no senso de dispor de información pormenorizada sobre os custos e ingresos de cada un dos programas emitidos pola TVG S.A.


Consello de Contas

de Galicia


7.2. A Sociedade, pola contra, non cumpriu as recomendacións deste órgano fiscalizador en relación cos seguintes aspectos:

7.2.1. A entidade non ten establecido un Programa de actuación, investimentos e financiamento (PAIF) que mostre a planificación xeral da súa actividade a un nivel de agregación axeitado que permita apreciar os obxectivos da Sociedade a medio prazo e no ano económico correspondente ao exercicio orzamentado.

Os orzamentos de explotación e de capital e o Plano anual de actividades da Sociedade carecen de indicadores que permitan cuantificar e medir o grao de consecución dos obxectivos. Polo que se mantén a recomendación expresada no informe anterior.

7.2.2. A pesares das demandas efectuadas polo Consello de administración en relación co establecemento dun sistema de financiamento estábel e suficiente para o desenvolvemento das actividades do grupo, a entidade non ten elaborado até a data do presente informe unha proposta de contrato-programa ou sistema semellante de carácter plurianual que cuantifique e concrete os criterios de asignación dos recursos públicos en función dos obxectivos. Polo que se mantén a recomendación expresada no informe anterior.

7.2.3. Como se sinala no informe, a Sociedade mantén unha situación de desequilibrio patrimonial, a pesares dos esforzos realizados na capitalización da mesma a través de sucesivas ampliacións de capital.

Santiago de Compostela, 15 de setembro de 2004


Consello de Contas

de Galicia


ALEGACIÓNS FORMULADAS POLA TELEVISIÓN DE GALICIA S.A. CORRESPONDENTES AO EXERCICIO ANUAL REMATADO O 31.12.2002


Consello de Contas

de Galicia



Consello de Contas

de Galicia


RÉPLICAS DO CONSELLO DE CONTAS ÁS ALEGACIÓNS FORMULADAS POR TELEVISIÓN DE GALICIA S.A. AO INFORME DE FISCALIZACIÓN CORRESPONDENTE AO EXERCICIO 2002


Consello de Contas

de Galicia



Consello de Contas

de Galicia


RÉPLICAS ÁS ALEGACIÓNS FORMULADAS POLA TELEVISIÓN DE GALICIA, S.A. AO ANTEPROXECTO DE INFORME DE FISCALIZACIÓN CORRESPONDENTE AO EXERCICIO 2002, ELABORADO POLO CONSELLO DE CONTAS CON DATA 15 DE SETEMBRO DE 2004:

En cumprimento do disposto no artigo 58 do Regulamento de réxime interior do Consello de Contas, aprobado pola Mesa do Parlamento de Galicia o día 31 de xaneiro de 1992 e publicado no BOPG nº 243, do 23 de febreiro de 1992, o director xeral da Compañía de Radio-Televisión de Galicia (CRTVG), no prazo sinalado no escrito de remisión do informe de fiscalización selectiva do Consello de Contas relativo ao exercicio 2002, formulou as correspondentes alegacións. Estas se conteñen nun documento de 30 páxinas que se xuntan ao informe de fiscalización do Consello de Contas. A orde establecida no escrito de alegacións é correlativa á numeración do anteproxecto do informe remitido.

Con relación ao seu contido e tratamento, independentemente das aclaracións e puntualizacións que en cada caso figuran nas réplicas, é necesario sinalar o seguinte con carácter xeral.

Excepto nos casos concretos que así o requiran, o Consello de Contas non valora as alegacións que confirmen deficiencias ou irregularidades sinaladas no informe; que expoñan criterios e opinións sen soporte documental ou normativo ou ben que non rebatan o contido do informe, senón que se trate de explicacións ou xustificacións sobre as actuacións da entidade fiscalizada.

Réplica á alegación ao punto 4.26.1 referido á fiscalización do expediente de obra denominado “Edificio de servizos múltiples”.

Alégase que o prego de cláusulas xurídicas, aínda non facendo remisión directa á Lei de Contratos das Administracións Públicas (Texto Refundido de 16 de xuño de 2000), adáptase ás súas disposicións. Así mesmo, sinálase que os modificados de proxecto obedecen a necesidades postas de relevo durante a execución da obra, e non pola obra en si, senón en relación co aproveitamento da obra nova para a seguridade do resto dos edificios do complexo, e que en ningún caso derivan de improvisacións á hora de redacción do proxecto inicial ou de obras que alteran substancialmente as inicialmente previstas, aínda que obedezan a necesidades que complementan e reforman as inicialmente previstas. Por último, faise constar que a publicación da adxudicación deste expediente realizouse no DOG nº 6, do 9 de xaneiro de 2002, páxina 324.


Consello de Contas

de Galicia


No informe sinálase que neste caso a entidade contratante é a CRTVG, polo que dada a súa natureza de entidade de dereito público, debe axustar a súa actividade contractual á Lei de contratos das administracións públicas, ao atoparse dentro do ámbito de aplicación subxectiva da mesma. O que se constata é o feito de que no prego de cláusulas xurídicas particulares non se fai mención ao sometemento do contrato a esta Lei. En relación ás causas xustificativas das aprobacións dos proxectos modificados, a alegación vén a confirmar que estas non foron debidas a necesidades novas ou a causas técnicas imprevistas no momento da elaboración do proxecto inicial. Polo que, en consecuencia, debéronse ter en conta nese intre e non na posterior fase de execución das obras.

Por último, comprobouse a efectiva publicación no DOG nº 6 de 9 de xaneiro de 2002 da adxudicación do expediente de obra.

Polo que a alegación formulada acéptase parcialmente, e en consecuencia modifica o contido do informe.

Réplica á alegación ao punto 4.26.2 referido á fiscalización do expediente de obra denominado “Adaptación do soto do edificio de usos múltiples para estudios de gravación de TVG, S.A.”.

Alégase que o expediente tramitouse polo procedemento negociado sen publicidade, coa autorización da Consellería de Economía e Facenda da Xunta de Galicia, dada a necesidade imperiosa desta instalación que, polo seu carácter complexo, non podía ser, en principio, obxecto dunha total previsión no proxecto inicial.

No informe o que se sinala é que neste expediente non se dan as circunstancias contempladas no artigo 141.c.) da LCAP para a utilización deste procedemento, isto é, a existencia dunha imperiosa urxencia, resultante de acontecementos imprevisíbeis para o órgano de contratación, que demande unha pronta execución que non poida lograrse empregando o trámite de urxencia.

Polo que, a alegación formulada non pode ser considerada, e non modifica o contido do informe.


Consello de Contas

de Galicia


Réplica á alegación ao punto 4.27 en relación á fiscalización dunha mostra de expedientes de contratación da TVG, S.A.

Alégase sobre a non inclusión dos criterios de valoración das ofertas e das baremacións a empregar nestes expedientes correspondentes aos exercicios 2001 e 2002, que neses anos rexía para estas contratacións a Lei de Galicia 10/1996, na súa redacción orixinal, que non prevía estas consideracións. Sinálase que o primeiro texto legal que as contempla aplicábeis a este tipo de sociedades mercantís é a Lei do Estado 62/2003, de 30 de decembro, vixente a partir do 1 de xaneiro de 2004, que modifica o artigo 2 do texto refundido da Lei de contratos das administracións públicas, que ten o seu reflexo na modificación do artigo 9 da Lei de Galicia 10/1996, pola Lei 14/2004, de 29 de decembro, de medidas tributarias e de réxime administrativo.

No informe non se fai referencia á obriga legal da inclusión nos pregos de condicións xurídicas aprobados pola TVG, S.A. dos criterios de selección cualitativa e de adxudicación, senón á súa ausencia baixo a perspectiva dos principios de transparencia e publicidade que deben de presidir a actividade contractual desenvolvida polas sociedades mercantís públicas.

Polo que, a alegación formulada non pode ser considerada, e non modifica o contido do informe.

Réplica á alegación ao punto 4.33.1 en relación á fiscalización da produción asociada.

Alégase que a contratación da realización da obra audiovisual denominada “Qué boa tarde” á produtora Produccións Freemantle, S.A. foi formalizada ao abeiro da oferta presentada no marco da petición pública de ofertas de 19 de decembro de 2001. Mais a citada oferta que non tiña título definitivo, foi referenciada na documentación examinada pola Comisión como “A casa galega”, razón á que pode obedecer o non tela identificada entre as ofertas presentadas.

Examinada a documentación de referencia, compróbase a efectiva presentación da citada oferta baixo o título de “A casa galega”, modificando en consecuencia o contido do Informe.


Consello de Contas

de Galicia


Réplica ás alegacións ao punto 4.33.2 en relación á fiscalización da produción contratada.

Alégase en relación ás sucesivas Addendas aos contratos principais, que as sucesivas prórrogas non varían o réxime contractual inicialmente establecido nas súas condicións substanciais, recollendo estas, para mellor claridade, as concretas modificacións pactadas e mantendo que a relación das partes se rexe polo réxime contractual do contrato inicial.

En relación á non acreditación da aplicación dos principios de concorrencia e transparencia na contratación dos programas “Supermartes” e “Pratos Combinados”, en 1995 e 1999, respectivamente, maniféstase que este feito deriva da comparación que se fai no Informe entre o sistema de selección que realizaba Televisión de Galicia, S.A. naqueles anos e o que segue na actualidade.

Sobre a existencia de contratos substitutorios doutros previos non executados que se anulan sen motivación algunha, alégase que as relacións da sociedade anónima Televisión de Galicia, S.A. réxense polo dereito privado e que entre as facultades das partes que se recollen no mesmo, en relación aos contratos, en uso da autonomía da vontade das partes, está a novación do obxecto contractual. Nestes casos, sinálase que a diferenza na orde administrativa, non é esixíbel á plasmación nos documentos contractuais das causas ou motivacións como antecedentes do acordo contractual, senón só aos efectos da vontade acadada, sobre dereitos e obrigas das partes.

Por último, en relación aos prazos de pagamento aplicados pola sociedade, alégase que só trala modificación do artigo 9 da Lei 10/1996, pola Lei 14/2004, se introduce na normativa propia de Galicia a referencia á aplicación directa da lexislación de contratos das administracións públicas nos termos que nela establece para as sociedades de dereito privado creadas para satisfacer necesidades de interese xeral.

No Informe o que se sinala en relación ao encadeamento sucesivo de Addendas aos contratos principais, é que esta sistemática de prórrogas dificulta a determinación do réxime contractual aplicábel en cada momento, polo que sería desexábel, a efectos dunha maior claridade, no caso dun número elevado de Addendas, proceder a unha refundición de todas elas xunto co contrato inicial.

No caso das contratacións iniciais das producións dos programas “Supermartes” e “Pratos Combinados” referidas aos exercicios 1995 e 1999, respectivamente, TVG, S.A. non aplicaba a petición pública previa de ofertas, senón que eran as produtoras as que presentaban voluntariamente as súas propostas á operadora pública.

En relación ao manifestado sobre os contratos substitutorios, entendemos, sen prexuízo do marco normativo privado aplicábel ás relacións contractuais establecidas pola TVG, S.A., que a anulación dos contratos inicialmente subscritos debería de motivarse explicitamente,


Consello de Contas

de Galicia


xustificando en todo caso que a novación acordada non altera as condicións esixidas no procedemento de petición pública de ofertas realizado para a selección e posterior formalización dos contratos novados.

As conclusións do Informe en relación aos prazos de pagamento empregados pola sociedade, refírense á existencia dun importante grao de heteroxeneidade nas cláusulas que os regulan, onde o criterio de fixación das condicións de pagamento das producións parece estar máis relacionado coa negociación alcanzada coa produtora respectiva que cuns criterios homoxéneos predeterminados para todas as contratacións.

Polo que, as alegacións formuladas non poden ser consideradas e non supoñen a modificación do Informe.

Réplica á alegación ao punto 5.23 en relación ás conclusións sobre a Área de produción.

Alégase que o exame dos custos/minuto que se realiza no Informe, só ten en conta os custos analíticos, constituídos polos custos directos, tanto internos coma externos, e que, en consecuencia, se se consideran os custos totais dos programas, é dicir, os custos directos máis os custos de estrutura, a produción propia externa resulta máis barata que a producción propia interna, xa que ditos custos de estrutura son debidos, fundamentalmente, á produción interna que precisa da estrutura da propia Televisión e da Compañía, en moito maior medida que a produción externa.

Na análise dos custos/minuto por tipo de produción realizado no informe, tivérone en conta os custos totais dos programas, incluíndo os custos directos máis os de estrutura, de xeito que a conclusión é xusto a contraria, isto é, que a produción propia externa é máis cara que a produción propia interna, polo que existe, no segundo nivel de decisión estratéxica un incentivo bastante significativo cara á potenciación desta última polas ganancias de eficiencia no uso dos recursos se refire, xa que externalizar a produción propia é mais custoso.

Por outra parte, o alegado neste punto, resulta contraditorio coa observación ao punto 4.31. e ao cadro 39, onde se manifesta que emitir un minuto de produción propia externa é 2,1 veces máis caro que emitir un de produción propia interna.

Polo que, a alegación formulada non pode ser considerada, e non supón modificación do Informe.


Consello de Contas

de Galicia


Réplica ás alegacións aos puntos 7.2.1 e 7.2.2 en relación ao cumprimento de recomendacións de informes anteriores.

Alégase que o marco xurídico que rexe para a TVG, S.A. non contempla a obriga do establecemento dun PAIF, nin de elaborar o contrato-programa ou sistema semellante de carácter plurianual que cuantifique os criterios das achegas públicas. Enténdese que o desenvolvemento do mesmo en tal senso, facilitaría o procedemento para poder elaborar o Programa de Actuación, Investimentos e Financiamento con proxección non só anual, senón tamén a medio prazo. No caso do contrato-programa, considérase necesaria, ademais, unha reforma da Lei de Creación da CRTVG e as súas sociedades.

Como xa se ten sinalado en informes anteriores a Televisión de Galicia é unha das sociedades públicas autonómicas incluídas no artigo 12 da Lei 11/1992, de réxime financeiro e orzamentario de Galicia, polo que está sometida á mesma e ao dereito privado aplicábel. E en particular, ás normas de especial aplicación ás sociedades públicas autonómicas contidas no título III, capítulo V da Lei 11/1992. Cómpre ter en conta que a Lei de creación da CRTVG e a Lei de réxime financeiro e orzamentario regulan materias distintas, polo que non se trata dun problema de prevalencia ou xerarquía normativa das previstas nas respectivas leis, senón de competencia. Neste senso, cabe recordar que o artigo 83 da Lei 11/1992, recolle a obriga legal de elaborar un programa de actuación, investimentos e financiamento cun nivel de agregación adecuado que permita apreciar os obxectivos que vai conseguir a sociedade a medio prazo e no ano económico correspondente ao exercicio orzamentado, para todas as sociedades públicas autonómicas, sen que se estableza nela ningún suposto de excepción.

En relación á inexistencia dun contrato-programa ou instrumento similar, demandado por unanimidade dos membros do Consello de administración da CRTVG, cabe sinalar que o destinatario último dos informes do Consello de Contas é o Parlamento de Galicia e que entre as funcións do órgano de control externo figura a de fiscalizar a actividade económico-financeira do sector público de Galicia, velando para que se axuste ao ordenamento xurídico e ao principio de racionalidade, determinado polos criterios de eficiencia e economía, así como formular as propostas tendentes a mellorar os servizos prestados polo sector público de Galicia.

Polo que, as alegacións formuladas non poden ser consideradas, e non modifican o contido do informe.


Consello de Contas

de Galicia


Réplica á alegación ao punto 3.4 en relación á data de aparición das primeiras operadoras de televisión autonómicas.

Obsérvase que no informe recóllese o ano 1989 como o de xurdimento das primeiras operadoras de televisión autonómicas, cando en realidade foi a partir de 1983 cando estas empezaron a súa andaina.

Acéptase a aclaración efectuada por tratarse dun erro material, modificando en consecuencia o informe neste dato cronolóxico.

Réplica ás alegacións formuladas aos puntos 4.15, 4.16, e 4.17 en relación ás agrupacións por xéneros de programas efectuadas na elaboración dos cadros números 26, 27, e 28.

Alégase que non se tivo en conta nas agrupacións por xéneros de programas que figuran nos cadros números 26, 27, e 28, a inclusión do epígrafe de “Outros”.

Na elaboración dos citados cadros partiuse da documentación facilitada polo Gabinete de Planificación da CRTVG en relación aos datos da contabilidade analítica da entidade. Do total das 13 agrupacións con datos manexadas pola TVG, S.A., seleccionáronse as 9 máis significativas que se recollen no informe, e que constitúen o 80% do tempo de emisión. Non se incluíron as agrupacións denominadas “programas sen SGAE”, “continuidade”, “publicidade” e “outros programas”, polo que as porcentaxes de participación ou peso dos distintos xéneros de programas danse sobre o total do tempo de emisión das agrupacións seleccionadas.



Consello de Contas

de Galicia


Réplica ás alegacións formuladas aos puntos 4.28, 4.29, 4.30, 4.31, e 4.32 en relación ás agrupacións por tipos de produción efectuadas na elaboración dos cadros números 34, 35, 37, 38, 39 e 40.

Alégase que a produción asociada debe considerarse como produción propia interna e non externa, polo que as definicións conceptuais e os datos sobre custos da produción propia interna e externa varían en relación aos que figuran nos cadros números 34, 35, 37, 38, 39 e 40 do informe.

Para a elaboración dos referidos cadros obxecto das alegacións realizadas, partiuse do documento denominado “Informe analítico de custos reais de programas” agrupados por tipos de produción, facilitado polo Gabinete de Planificación da CRTVG en relación aos datos da contabilidade analítica da entidade. Neste informe, os datos referidos á produción asociada aparecen incluídos no epígrafe de produción propia externa, xunto cos da produción contratada, a de ficción galega e as coproducións externas.


Réplica á alegación formulada ao punto 4.3.2 ao incremento dos gastos de explotación de TVG, S.A.

Alégase que o período considerado a efectos do cálculo do incremento experimentado polos gastos de explotación de TVG, S.A. é de 1997 a 2002, e non de 1999 a 2002 como se recolle no informe.

Acéptase a aclaración efectuada por tratarse dun erro material, modificando en consecuencia o informe neste dato cronolóxico.


Consello de Contas

de Galicia


ANEXO

CONTAS ANUAIS FORMULADAS POLA TVG S.A. CORRESPONDENTES AO EXERCICIO ANUAL REMATADO O 31 DE DECEMBRO DE 2002


Consello de Contas

de Galicia


CONSELLO DE CONTAS DE GALICIA INFORME DE …...Índice Consello de Contas de Galicia INFORME DE...

Documents

Transcript of CONSELLO DE CONTAS DE GALICIA INFORME DE …...Índice Consello de Contas de Galicia INFORME DE...