Chekia Maider

20
TXEKIA “PRAGA” Ikaslea:Maider Besga Irakaslea:Mari Sol Atxurra Ikasgaia:Txanela Maila:6 b

Transcript of Chekia Maider

Page 1: Chekia Maider

TXEKIA “PRAGA”

Ikaslea:Maider BesgaIrakaslea:Mari Sol AtxurraIkasgaia:TxanelaMaila:6 b

Page 2: Chekia Maider

GIDOIA1- Kokapena Latitudea-altitudea Hiriburua Muga geografikoak- Mapa politikoa

2-Mapa fisikoa Ibaia Mendiak Pisaiak

3-Klima eta klimograma

4-Ekonomia Nekasaritza edo arrantza Garraioak Turismoa

5-Populazioa Hiri populatuenak dentsitatea 6-Hiztoria

7-Kultura Hizkuntza Erlijioak Kirolak Monumento historikoak Gastronomia

Page 3: Chekia Maider

TXEKIAREN KOKAPENA.Txekia edo Txekia Errepubliika Europa erdialdeko estatu itsasgabea da.Bi

eskualdetan egon da banatuta historikoki:Bohemia eta Moravia.Gainera Txekiar Silesia ere barnean hartzen du.

.Hiriburua Praga da ,hiri nagusia ere badena.Pragas gainera ,aipagarriak

dira Moraviako hiru hiri nagusiak: Brno (392.600 biztanle), Ostraba (326.500 biztanle) eta Olomouc (224.800 biztanle)

.Bere latitudea 78.866 km2

Page 4: Chekia Maider

MUGA GEOGRAFIKOAK

TXEKIA

Ipar mendebaldean alemania

Ipar ekialdean polonia

Hego ekialdean eslovakia

Hego mendebaldean austria

Page 5: Chekia Maider

MAPA POLITIKOA

Page 6: Chekia Maider

TXEKIAKO IBAIAK ,ITSASOAK, MENDIAK….Txekiar Errepublikako geografia askotarikoa da .

.Bohemiako mendiguneak lurraldearen mendealdea hartxen du, Labe eta

Vltava ibaien arroak osatzen du, mendi ez oso garaiek inguratua.Bertan kokatua dago herrialdeko tontor handiena, Snezka mendia (1.602 m).

.Hego-ekialdena Moraviako lautadak mugatzen du.Morava ibaia da

bertako garrantsitsuena, eskualdeari izena ematen diona, eta Odra ibaiaren sorlekua.

Page 7: Chekia Maider

.Estatu itsasgabe honetako ibaiak hiru itsaso desberdinetak isurtzen

dira: ipar itsasoa, itsaso baltikoa eta itsaso beltza.

Labe ibaia Vltava ibaia Morava ibaia

Odra ibaia

Morava ibaia

.Txekiako paisaia ozeanikoa da.

Page 8: Chekia Maider

KLIMA ETA KLIMOGRAMA.Txekiako klima hainbat klimen nahasketa da ,txekia dagoen

kokalekuagaitik.Klima ozeanikoa eta kontinentala.Negua gogorrak dira eta ez da arraroa elurra egotea ,udak aldiz bero beroak dira.Neguko tenperatura 2 eta -20 gradu artean daude ,udakoak 20 eta 35 gradu artean.

Page 9: Chekia Maider
Page 10: Chekia Maider

TXEKIKO EKONOMIA.Txekia Europako herri industrializatuenetako bat izan da XIX.

mendearen erdialdez geroztik. .Bloke komunistaren baitan ere, Txekoslovakia COMECOON (estatu

sozializten) arteko ekonomia harremanak sendotzeko eta elkarren laguntza sustatzeko sortu zen erakundea, Europar Ekonomia Erkidegoaren parekoa) erakundeko potentzia industrial handienetakoa zen, eta Alemaniako Errepublika Demokratikoarekin lehiatzen zen teknologia handiko produkzioetan. 

.Komunismoa erori zenean, Txekiak

merkatu kapitalistaren beharrizanetara egokitu behar izan zuen bere produkzio azpiegitura. Horrek sektore guztien birmoldaketa eta modernizazioa eragin zuen, eta aldaketa traumatikoa izan zen askotan.

Page 11: Chekia Maider

NEKAZARITZA EDO ARRANTZA.Nekazaritzari dagokionez, Moraviako eta Bohemiako lur behereetan,

laboreak eta azukre erremolatxa egiten dira batez ere, eta behi eta txerri hazkuntzak garrantzi handia du.Bohemiako ibarretan, berriz, zekalea eta patata egiten dira. 

. Oloa pentsutarako erabiltzen da, eta garagarra garagardo egiteko

batez ere. Izan ere, Txekia munduko garagardo ekoizle handienetakoa da.. Laboreez gainera, azukre erremolatxa, patata, tabakoa, kalamua eta

lihoa egiten dira, eta baita mahatsa eta fruta ere, baina lekurik beroenetan bakarrik..Abere hazkuntzak ere garrantzia handia du, lurraldeko larre eremu eta

pentsu produkzio handiei esker.

Page 12: Chekia Maider

GARRAIOAKPragako aireportua:Nazioarteko Praga-Ruzyne aireportua (txekieraz Letiste Praha-Ruzyne)Txekiar Errepublikako Praga hiriburuko aireportua da.Hiritik 10 kilometro ekialderuntz dago eta Czech Airlines konpainiaren loturagunea da.1937ko apirilaren 5ean inaguratua izan zen.

Pragako metroa:Txekieraz:Metro v Praze,Txekieraz Errepublikako Praga hiriko garraiobide publikoa da.1974ko maiatzaren 9an zabaldu zeneta gaur egun metro-sareak hiru linea eta 59,1 kilometro dauzka.

Pragako tranbia:Txekiar errepublikako Praga hiriburuan zerbitzua ematen duen tranbia da.140 Kilometro luze dituen tranbia bidea du ,900 tranbia inguru, 33 linea eta denera 540 kilometrotako ibilbidea du.Tranbia sistemak 2008an 356 milioi pertsonei zerbitzua eman zien.Pragako lehenbiziko zaldizko tranbia 1875ean ireki zen,aldiz ,aurreneko tranbiako elektrikoa 1891an.

Page 13: Chekia Maider

TURISMOAAltzairuzko Oihala erori zenetik, Praga hiria Europa nahiz munduko turismo gune garrantzitsuenen artean kokatu da. Europako seigarren hiririk bisitatuena da, betiere London, Paris, Erroma, Madrid eta Berlinen atzetik.Bigarren munduko Gerran zehar Pragak bere inguruko hiri gehienek baino askoz ere kalte gutxiago jasan zituen, hau bere erdiguneko eraikin historikoen egoera onaren arrazoi nagusienetako bat litzateke. Horregatik bertan hainbat arkitektura estilo ezberdinetako eraikin ugari topa genitzake. Praga erdiguneko turismo gune garrantzitsuenak hauek lireteke:

Pragako gaztelua

Pragako San Vito katedrala

Karlozen zubia

Page 14: Chekia Maider

TXEKIAKO HIRI POPULATUENAK.DENTSITATEAK.Praga Txekiar Errepublikako eta Bohemia eskualdeko hiriburua da. 1,2 milioi biztanle inguru ditu (2006). Moldava ibaiaren bi ertzeetan kokatzen da. 1,2 milioi biztanle inguru ditu, honek herrialdeko hiririk populatuena bilakatzen duelarik. Aldiz, Pragako Gune Metropolitar guztian 1,9 milioi biztanle daude.

BOHEMIA MOLDAVA

Page 15: Chekia Maider

HISTORIAAntzinatean, K. a. III. mendetik aurrera boii izeneko zeltak igaro ziren egungo Txekian. Geroago marcomanni eta quadi tribu germaniarrak finkatu ziren bertan. Emigrazioen Garaian, Erdialdeko Europatik hegoaldera eta mendebaldera jo zuten germaniar askok. Maila bereko migrazio batean, eslaviarrak zonalde horretan kokatu ziren Itsaso Beltzatik eta ekialdetik abiatuta.

IV. mendean eslaviarrak iritsi ziren, eta haiekin batera txekiarrak Bohemia erdialdean finkatu ziren. IX. mendearen amaieran Premysl dinastiak Bohemiako lehenengo erreinua sortu zuen, eta XI. mendean Moraviako lurraldeak hartu zituen. Erdialdeko Europako Erdi Aroko erresuma garrantzitsu samarra izan zen, eta Erromatar-Germaniar Inperio Sainduan egon zen beti. 1310. urtean Luxenburgo dinastiak hartu zuen aginpidea. 1355ean, Bohemiako errege zen Karlos I.a Inperio Santuaren enperadore izendatu zuten, eta Pragan ezarri zuen Inperioaren hiriburua. Garai hartan kulturak gorakada handia izan zuen

Page 16: Chekia Maider

TXEKIAKO KULTURA, HIZKUNTZA

Txekiera Txekian hitz egiten den eslaviar taldeko hizkuntza da, bertako hizkuntza ofiziala delarik. 12 milioi hiztun ditu eta latindar alfabetoa erabiliz idazten da. Eslovakiera eta poloniera dira txekieratik hurbilen dauden hizkuntzak

Txekierazko lehenengo idazlanak XIII. mendekoak dira. Jan Husek eta moraviar anaiek ortografia finkatu zuten eta hizkuntza aberastu zuten. XVI. eta XVII. mendeetan, ordea, alemana nagusitu zitzaion txekierari. XVIII. mendean nazio sentimenduaren eraginez txekierak berpizkunde bat izan zuen: txekierazko hizkuntza eta literatura katedra bat sortu zen Pragako unibertsitatean eta Dobrovsky-k eta Jungmann-ek txekiera modernoaren gramatikaren eta hiztegiaren oinarriak jarri zituzten. Alfabeto latinoaren zeinuez idazten da.

Txekiera hizkuntzaren historioa:

Page 17: Chekia Maider

ERLIJIOA

% 39 katoliko, % 4,3 protestante, % 0,2 ekialdeko ortodoxo, % 56,5 sinesgabe, ateo eta beste.

XV. mendean Jan Husek erreforma bultzatu zuen erlijioan. Haren jarraitzaileak, hustarrak, gogor borrokatu ziren katolikoen aurka, baina 1526. urtean Bohemia Habsburgotarrenesku geratu zen.

Page 18: Chekia Maider

TXEKIAKO KIROLIK GARRANTZITZUENA, ESKUBALOIA

Eskubaloia baloia eskuaz jokatzean oinarritzen den taldeko kirola da. Zazpi jokalarik osatutako bi taldek jokatzen dituzte partiduak (zelaiko 6 + atezaina) eta baloia arerioaren atean sartzea dute helburu.

Munduko Eskubaloi Txapelketa IHF ("International Handball Federation") erakundeak antolatzen du bi urtetik behin 1993tik eta aurretik lau urtetik behin 1970etik. Lehenengo edizioa 1938an izan zen, eta ondorengoak 1954, 1958, 1961, 1964 eta 1967an. 2011 arte Suediako eskubaloi selekzio nazionala da domina guztira eta urrezko gehien lortu duen taldea (4 urrezkoak, 3 zilarrezkoak eta 4 brontzezkoak), bigarrena Frantzia da (4 urrezkoak, 1 zilarrezkoa eta 3 brontzezkoak) eta hirugarrena Errumania da (4 urrezkoak eta 2 brontzezkoak).

Page 19: Chekia Maider

GASTRONOMIATxerriaren aragia, plater askotan erabiltzen da.Postre asko sartzen dira txekiako gastronomian.Edadirik garrantsitsuena garagardoa da, baina edaria alkoholdun ugari edaten dute.

Page 20: Chekia Maider

ESPERO DUT GUZTATZEA ETA TXEKIARI BURUZKO INFORMAZIOA IKASTEA.