CARTILLA INFORMATIVA aimara - MINEDU · Jiwasa arutha, kastilla arutha pankanaka lurkasa,...

12
1 Ministerio de Educación Arutha Yatichaña Jach’a Suyuna Uñanuqawxata Markanakaru Sikt’awi Purapa Qamawi Paya Aymara

Transcript of CARTILLA INFORMATIVA aimara - MINEDU · Jiwasa arutha, kastilla arutha pankanaka lurkasa,...

Page 1: CARTILLA INFORMATIVA aimara - MINEDU · Jiwasa arutha, kastilla arutha pankanaka lurkasa, yant’asa, churasa PQPAY sarayañataki. ... 10 Consulta Previa del Plan Nacional de Educación

1Ministerio de Educación

Arutha Yatichaña

Jach’a Suyuna

Uñanuqawxata

Markanakaru Sikt’awiPurapa Qamawi Paya

Aymara

Page 2: CARTILLA INFORMATIVA aimara - MINEDU · Jiwasa arutha, kastilla arutha pankanaka lurkasa, yant’asa, churasa PQPAY sarayañataki. ... 10 Consulta Previa del Plan Nacional de Educación

2 Consulta Previa del Plan Nacional de Educación Intercultural Bilingüe

MINISTERIO DE EDUCACIÓN

DIRECCIÓN GENERAL DE EDUCACIÓN BÁSICA ALTERNATIVA, INTERCULTURAL BILINGÜE Y DE SERVICIOS EDUCATIVOS EN EL ÁMBITO RURAL (DIGEIBIRA)

DIRECCIÓN DE EDUCACIÓN INTERCULTURAL BILINGÜE (DEIB)

CONSULTA PREVIA DEL PLAN NACIONAL DE EDUCACIÓN INTERCULTURAL BILINGÜECartilla informativa

© MINISTERIO DE EDUCACIÓNCalle Del Comercio N.° 193, San BorjaLima, Perú Octubre de 2015

Hecho el Depósito Legal en la Biblioteca Nacional del Perú: BNP: N° 2015-14803Tiraje: 500 ejemplaresImpreso por: RCD IMEX PERU E.I.RL.Av. Salaverry 2580 dpto. 202 - Jesús María - LimaRUC: 20550182352 Impreso en el Perú / Printed in Peru.

Page 3: CARTILLA INFORMATIVA aimara - MINEDU · Jiwasa arutha, kastilla arutha pankanaka lurkasa, yant’asa, churasa PQPAY sarayañataki. ... 10 Consulta Previa del Plan Nacional de Educación

3Ministerio de Educación

Jiwasa markanakasaxa jakawisarjama yatichawinaka katuqañapxtanwa, kamisatixa qamapxtansa, arsupxtansa,

ukhamarjama.Yuqalla-imilla wawanakasaxa

jiwasana yatitanakasatha, lurawisatha, lup’iwisatha,

yatiqapxañapatati.

¿Ukati Purapa Qamawi Paya Arutha Yatichaña sataxa

(PQPAY)?

Jisa.

Page 4: CARTILLA INFORMATIVA aimara - MINEDU · Jiwasa arutha, kastilla arutha pankanaka lurkasa, yant’asa, churasa PQPAY sarayañataki. ... 10 Consulta Previa del Plan Nacional de Educación

4 Consulta Previa del Plan Nacional de Educación Intercultural Bilingüe

Ukaru puriñatakixa aruskipt’añawa wasiki, kunanakansa kunjamsa wawanakasaxa yatiqapxañapa

ukxata.

Ukatha Jach’a Suyuna Yatichawi Chiqanchirimpi jiwasana

p’iqt’irinakasampixa Purapa Qamawi Paya Arutha Yatichaña uñanuqawxata

markasaru jiskt’aña amtapxatayna.

Page 5: CARTILLA INFORMATIVA aimara - MINEDU · Jiwasa arutha, kastilla arutha pankanaka lurkasa, yant’asa, churasa PQPAY sarayañataki. ... 10 Consulta Previa del Plan Nacional de Educación

5Ministerio de Educación

Markanakaru sikt’añpacha Purapa Qamawi Paya Arutha Yatichaña Jach’a Amtawixa pusi

phuqawiniwa:

Page 6: CARTILLA INFORMATIVA aimara - MINEDU · Jiwasa arutha, kastilla arutha pankanaka lurkasa, yant’asa, churasa PQPAY sarayañataki. ... 10 Consulta Previa del Plan Nacional de Educación

6 Consulta Previa del Plan Nacional de Educación Intercultural Bilingüe

PQPAY uskutanxa pachaparuwa yatiqirinakaxa mantañapasa, sarañapasa, tukuyañapasa.

¿Kunanakarusa 2021 maranxapuriña munapxtanxa?

1

10ni yatiqirinakatxa

9ni ayllu wawanakakisa

aski wakisiri PQPAY katuqapxañapawa.

10ni yatiqirinakatxa

9ni ayllu wawanakakisa

pachaparu qallta yatiqawi

tukuyapxañapawa.

Patakatha sipanxa 50 yatiqirinakakisa taypi yatiqawinxa

aski wakisiri PQPAY katuqapxañapawa.

Patakatha sipanxa 67 ayllunkiri

yatiqirinakakisa pachaparu

taypi yatiqawi tukuyapxañapawa.

¿Kunjamsa lurañänixa?

� Qhawqha yatiqirinakasa sapaqata markansa, suyunsa, arunsa, yatiqawi t’aqansa utjchi, uka aski yatisa.

� Purapa Qamawi Paya Arutha Yatichawi markanakansa, ayllunakansa, jiwasa aru ch’amanchawinsa sarantayasisa.

� Taypi suyu sullka suyu irpirinakampi, Suyunakana Yatichawi Chiqanchirinakampi, markaslayku qutuchasirinakampi lurawinaka aruskiphasa.

� PQPAY yatiña utanaka aski sarantañapataki phuqata munasirinaka phuqayasa.

Uñxatawi: Niya taqinpacha yuqalla imilla wawanakawa pachaparu mantpiasa, sarpiasa, tukuypiasa yatiqawipa.

Page 7: CARTILLA INFORMATIVA aimara - MINEDU · Jiwasa arutha, kastilla arutha pankanaka lurkasa, yant’asa, churasa PQPAY sarayañataki. ... 10 Consulta Previa del Plan Nacional de Educación

7Ministerio de Educación

¿kunjamsa lurañanixa?

� Yatichawi wakichatanaka mayjt’ayaña uñanchawinakampi, suyunakana yatichawi wakichatanakampi, PQPAY yatichaña thakipampi, ukhama.

� Mayja mayja yatichawinakampi katuqasa: markankirinakataki PQPAY, ayllunkirinakati, arunakasa ch’amanchirinakataki, ukhama.

� Jiwasa arutha, kastilla arutha pankanaka lurkasa, yant’asa, churasa PQPAY sarayañataki.

� PQPAY wakiyawina markasanjama lurawinaka uñakiphasa.

Uñxatawi: Taypi Suyuna Sullka Suyuna Yatichawi Chiqanchirinasa PQPAY yatiña utanakasa wakisiri yatichaña wakichatampi PQPAY thakimpi sarantayapxi, ukhamarusa pankanaksa yanapt’iri yänaksa pachaparuwa katuqapxi..

2

Patakatha sipanxa 85 PQPAY yatiña utanakakisa PQPAY thakipa sarantayañapawa.

patakatha sipana patakpacha yatiña utanakawa pankanaka katuqawsina aski apnaqapxi.

PQPAY yatichaña wakichatampi yatichaña thakipampixa markanakasataki wakisirpachawa.

¿Kunanakarusa 2021 maranxapuriña munapxtanxa?

Page 8: CARTILLA INFORMATIVA aimara - MINEDU · Jiwasa arutha, kastilla arutha pankanaka lurkasa, yant’asa, churasa PQPAY sarayañataki. ... 10 Consulta Previa del Plan Nacional de Educación

8 Consulta Previa del Plan Nacional de Educación Intercultural Bilingüe

Amawt’anaka yatichawi.

¿Kunjamsa lurapxañani?

� Amawt’ataki yatichawinaka mayja mayja chamanchawinakampi phuqayasa. � PQPAY amawt’ataki yatichiri jach’a yatiña utanakana aski wakisiri yatichawi phuqayasa.

� Irnaqasa yatiqirinakana yatichiri amawt’anakapana yatiñapsa aski ch’amanchawipsa wali phuqayasa.

Uñxatawi: Amawt’anakaxa aski yatiñaniwa q’alpacha yatichawi t’aqa t’aqanakana PQPAY munasiriru phuqañataki.

Patakatha sipanxa 50 amawt’anakakisa taypi yatiqawinxa aski wakisiri PQPAY yatiri utja-ñapawa.

10ni amawt’anakatha sipana 9nikisa wawa utanakana qallta yatiña utanakansa jiwasana arusatha aski arsuri qillqiri utjañapawa.

10ni amawt’anakatha sipana 9nikisa aski wakisiri PQPAY yatiñani utjañapawa.

Patakatha sipanxa 50 amawt’anakakisa taypi yatiqa yatiña utanakanxa utjañapawa, kastilla aru, jiwasana arusampi aski arsuri aski qillqiririxa.

3¿Kunanakarusa 2021 maranxapuriña munapxtanxa?

Page 9: CARTILLA INFORMATIVA aimara - MINEDU · Jiwasa arutha, kastilla arutha pankanaka lurkasa, yant’asa, churasa PQPAY sarayañataki. ... 10 Consulta Previa del Plan Nacional de Educación

9Ministerio de Educación

4 Taqinimpi jaljayasisa yatiqawinaka apnaqaña.

¿Kunjamsa lurawapxañani?

� Purapa Qamawi Paya Arutha Yatichawxata yatiñanaka utjiri jakthapitampi jaljayasa sarayampi wakiyasa.

� Purapa Qamawi Paya Arutha Yatichawi apnaqawitaki markanakasana sarnaqawiparjarma uraqiparjama wakichasa, taypi suyuna sullka suyuna irpirinakampi chika aruskiphasa.

� PQPAY yatiña utanaka apnaqawitaki wakisirinaka munasirinaka suma jilayasa. � Jaljayasa PQPAY apnaqawitaki ch’amanchawinaka jilayasa. � Purapa Qamawi Paya Arutha Yatichawina taqinïxata apnaqaña ch’amanchasa, markanakasana irpawiparjama phuqayañkama.

Uñxatawi: Purapa Qamawi Paya Arutha Yatichawina yatiqawinakapa jilxatañapataki uraqiparjama wakisitaparjarma mayja mayja apnaqawinakawa utji.

Patakatha sipana 77 taypi

suyuna yatichawi chiqanchirinakakisa uraqiphana wakisi-taparjarma PQPAY

chiqaparu apnaqaña-pawa.

Patakatha sipanxa taqini COPARE

COPALE sata mathapitanakawa

PQPAY aski sarantañapataki

uñjapxañapa.

Patakatha sipanxa taqini markaslayku

jach’a suyuna qutuchatanakawa PQPAY lurasiñapa

mayiñapa uñjañapa.

Patakatha sipana 85 yatiña utanakakisa

PQPAY apnaqañataki wakichatapaxa

utjañapawa.

Patakatha si-pana 84 sullka

suyuna yatichawi chiqanchirinaka-kisa uraqiphana

wakisitaparjarma PQPAY chiqaparu apnaqañapawa.

¿Kunanakarusa 2021 maranxapuriña munapxtanxa?

Page 10: CARTILLA INFORMATIVA aimara - MINEDU · Jiwasa arutha, kastilla arutha pankanaka lurkasa, yant’asa, churasa PQPAY sarayañataki. ... 10 Consulta Previa del Plan Nacional de Educación

10 Consulta Previa del Plan Nacional de Educación Intercultural Bilingüe

Jichha pachanxa jiwasanakaxa

chiqañchapsnawa, jutiri maranakanxa kunjama

yatichawi katuqañaphasa wawanakasaxa.

Jisa, markaslayku qutuchatanakaxa jiwasana

arusa apañapawa, yatichawxata mayitanakasa

uñt’ayasa.

Page 11: CARTILLA INFORMATIVA aimara - MINEDU · Jiwasa arutha, kastilla arutha pankanaka lurkasa, yant’asa, churasa PQPAY sarayañataki. ... 10 Consulta Previa del Plan Nacional de Educación

11Ministerio de Educación

Markanakaru Sikhht’awixa yatxatañasatakiwa, ukatha

chiqaparu taqinïxata amtañatakiwa, markanakasa

nayraru sartañapataki.

Uka PQPAY Jach’a Amtawimpixa

wawanakasataki aski wakisiri yatiqawinaka katuqañapa

phuqayapxañanixa.

Page 12: CARTILLA INFORMATIVA aimara - MINEDU · Jiwasa arutha, kastilla arutha pankanaka lurkasa, yant’asa, churasa PQPAY sarayañataki. ... 10 Consulta Previa del Plan Nacional de Educación

12 Consulta Previa del Plan Nacional de Educación Intercultural Bilingüe

Purapa Qamawi Paya Arutha Yatichaña Jach’a Suyuna Uñanuqawixa taqpacha suyunakana yatichawi chiqanchirinaka chiqaparu PQPAY apnaqaña yanapt’irïñapatakiwa.

Markanakasampi chika yatiqawinaka jilxatayawina sarantasipxkakiñani.

Ministerio de EducaciónCalle Del Comercio N.º 193, San Borja, Lima

www.minedu.gob.pe