boletín informativo

221 xaneiro/2012

EXPOSICIÓNS BIBLIOGRÁFICAS Un bosque cheo de letras

Ana María Machado: Presidenta da Academia Brasileira das Letras

100 anos con Celso Emilio Ferreiro

exposición o mundo das árbores

luns 23 ás 18:30h

Un encontro de conto actividade de animación para nenos de 5 a 8 anos

ACTIVIDADE FAMILIAR

SEDE FUNDACIÓN NOVACAIXAGALICIA

LIBROS PARA leremáis O caderno laranxa de Morgana

Pasqual Alapont ; [trad., Pablo Sánchez Mato] ; il., Montse Español Rodié. - Vigo : Xerais de Galicia, 2011. - 167 p. : il. ; 20 cm. - (O club da ciencia ; 7.

Morgana) . - Idioma orixinal: catalán. Recomendado a partir de 10 anos

Teño 11 anos e 7 meses e puxéronme Morgana porque estaba de moda. Teño os ollos verdes, estudo sexto de Primaria e xogo ao baloncesto. O meu irmán Ricardo quere poñer un piercing no nariz, e por pouco non llo fai o meu pai sen anestesia nin nada. Na escola, din que vai vir unha mestra nativa de inglés e Silvia cre que unha nativa é alguén que vén de cando Colón descubriu América. Ademais, a Vítor cáenlle as cousas das mans cada vez que o miro, e toda a clase canta a copla: “A Vítor lle

gusta Morgana, a Vítor lle gusta Morgana...”Lle gusta? Como que lle gusta? Aínda non sei como aprobaron lingua de quinto. Vaia, paréceme que este vai ser un curso difícil.

Trece noites, trece lúas Libro das marabillas no Nadal : Mitos, ritos, lendas e

tradicións do Nadal en Galicia [...] Antonio Reigosa ; il., Noemí López. - Vigo : Xerais de Galicia, 2011. -

155 p. : il. ; 26 cm. Recomendado a partir de 12 anos

Síganos, se lle prace, nesta viaxe que lle propoñemos para percorrer este tempo mítico que vai desde o 25 de decembro, suposta data de nacemento de Xesús, ata o 6 de xaneiro, día do seu bautismo, outra forma de nacemento. Entremedias practicamos ritos, reunímonos para festexar, cantar, bailar e comer, tentamos a sorte, repoñemos enerxía e bos propósitos, e seguimos, ou cremos seguir fielmente tradicións que ao mellor non son tan “tradicionais” como cremos... No gran teatro das festas que se van sucedendo polo ano adiante, a escena que representamos colectivamente nos días de Nadal constitúe o clímax, a esencia e o resume de todas elas pois sendo, como é, un final, reverdece en cada un de nós unha ilusión e unha esperanza polo que se anuncia que vai comezar.

Os encontros visten traxes diferentes en cada ocasión, animacións de cores, de palabras... Unha oportunidade nova para renovar as

historias, para escoitar os sons dos vellos contos e dos contos novos, para estarmos ao redor dunha lareira imaxinaria nunha noite

fría de inverno. Convidámos aos nenos de 5 a 8 anos a esta

sesión especial de contos e historias.

luns 23 ás 18:30h

Un encontro de conto

actividade de animación para nenos de 5 a 8 anos Prazas limitadas (necesario apuntarse)

exposición bibliográfica UN BOSQUE CHEO DE LETRAS

n AGÜERA DE ESPEJO-SAAVEDRA, Isabel. — El viejo árbol / il., Teresa Novoa. — Madrid : SM, 1998.

n ALMODOVAR, A.R. — A verdadeira historia de Carapuchiña / trad. por Vitoria Ballesteros ; il., Marc Taeger. — Pontevedra : Kalandraka, 2004.

n BALLESTEROS, Xosé. — Os tres osos / il., Miguel Tanco. — Pontevedra : Kalandraka, 2008.

n BERNARD, Fred. — La comedia de los ogros / il., François Roca. — Barcelona : Juventud, 2003.

n BICHONNIER, Henriette. — O monstro peludo / trad. [do castelán], Antón Cortizas ; il., Pef. — [Vigo] : Tambre, 2004.

n O BOSQUE animado : A aventura de Furi / Dygra Films. — A Coruña : Everest Galicia, 2001.

n BOWLEY, Tim. — Xaime e as landras / trad. ao galego, G.Tolentino ; il., Inés Vilpi. — Pontevedra : Kalandraka, 2005.

n BROWNE, Anthony. — No bosque / [trad. de Chema Heras e Pilar Martínez]. — Pontevedra : Kalandraka, 2008.

n BUSQUETS, Jordi. — Animais do bosque / Versión en galego, Cruz López. — Vigo : Do Cumio, 2001.

n BUSQUETS, Jordi. — El bosque : un libro animado / il., Jordi Busquets. — San Sebastián : Saldaña, 1989.

n CALATAYUD, Miguel. — El árbol inquieto. — Madrid : SM, 1994. — Premio Internacional de Ilustración de la Fundación Santa María, 1993.

n CALVO, Tucho. — A castaña que chegou a árbore / il., Pitón. — Vigo : Ir Indo, 2000.

n CANO, Carles. — A árbore das follas DIN A-4 / trad., Xosé Ballesteros ; il., Carlos Ortin. — Pontevedra : Kalandraka, 2000.

n CARREIRO, Pepe. — A fraga de Cambre. — Vigo : A Nosa Terra, 2006.

n CARREIRO, Pepe. — As fragas do Eume / Víctor López Román. — Vigo : A Nosa

Terra, 2006.

n Unha CASA no bosque : o carballo vello / Trad. e adap., Ramón Alvarez Losada ; il., E. Zegna. — Santiago : Sálvora, 1993.

n CASALDERREY FRAGA, Fina. — Lume!!! / il., Manuel Uhía. — A Coruña : Rodeira, 2006.

n CASTELL REY, Antoni. — O soño da árbore. — Barcelona : Sotelo Blanco,

1990.

n CERDAN, Enrique. — Simón en el bosque / il., Enrique Cerdán, Francisco Mascarós. — Valencia : Alfredo Ortells, 1988.

n COUTO, Xoán. — Carapuchiña Vermella / il., Anxeles Ferrer. — Pontevedra : Kalandraka, 1998.

n CROSS, Gillian. — A cabana na árbore / trad., Antón Palacio ; il., Paul Howard. — Madrid : Alfaguara ; Vigo : Obradoiro, 1996.

n CUETO, Fernando. — La sinfonía del bosque / il., Ana López Escrivá. —

Madrid : SM, 2000.

n DAPORTA PADIN, Mon. — A árbore. — Vigo : A Nosa Terra, 2003.

n DONALDSON, Julia. — El Grúfalo / il., Axel Scheffler. — Madrid : Macmillan, 2009.

n FERNANDEZ PAZ, Agustín. — Os gardiáns do bosque / il., Cristina Durán e Giner Bou. — A Coruña :

Baía, 2006.

n FERRER, Anxeles. — A pequena árbore. — Vigo : Xerais de Galicia,

2004.

Selección bibliográfica

para primeiros lectores

n FOSSETTE, Danièle. — El árbol de los abuelos / trad., P.Rozarena ; il., Claire Legrand. — Zaragoza : Edelvives, 2002.

n GODIA, Adriá. — El último día de otoño. — Barcelona : Edebé, 2006. — Premio Lazarillo de Ilustración 2004.

n GONZALEZ PAZ, Olalla. — Garavanciño / il., Marc Taeger. — Pontevedra : Kalandraka, 2008.

n GUSTI. — El búho Renato en el bosque / [texto], Ricardo Alcántara. — Madrid : SM, 1999.

n HANSEL e Gretel / trad. ó galego, María Seco Piñeiro ; il., Domenec Bladé i Pinyol. — Barcelona : Didaco, 2000.

n HEUCK, Sigrid. — El poni, el oso y el manzano. — Barcelona : Juventud, 1991.

n LITTLE red riding hood / translation by Esther Sarfatti ; il., Belén Eizaguirre Alvear, Mª Isabel Nadal Romero, Juan Pablo Navas. — León : Everest, 2005.

n MOURE, Anxo. — As árbores da Paz / il., Cristina Ouro. — Santiago : Xunta. D.X.Coop. Exterior, [2010].

n MOURE, Anxo. — O carballo con botas / il., Tino Varela. — Ourense : 2Teixos, 2009.

n MOURE, Anxo. — Plantarse / il., Irene Contreras e Mónica Martínez. — Ourense : 2Teixos, 2010.

n NEIRA CRUZ, Xosé Antonio. — A memoria das árbores / il., Kiko Dasilva. — Pontevedra : Kalandraka, 2000.

n OLFERS, Sibylle von. — Las más bellas historias / trad. de Marian Coruña. — Madrid : Kókinos, 2007.

n PEROZO, Xosé Antonio. — Dona Pinga e don Carballo fan amizade / il., Jaime R. Asensi. — Santiago : Concello, 2007.

n POTTER, Beatrix. — Cuentos completos de Beatrix Potter. — Madrid : Debate, 1989.

n PUIG CALZADILLA, María Teresa. — Soñei que era unha árbore / trad., María Lado ; il., Isao. — Vigo : Do Cumio, 2008.

n REVIEJO, Carlos. — El bosque del viejo búho / il., Teresa Novoa. — Madrid : SM, 1998.

n RIUS, Roser. — Vamos al bosque. — Madrid : SM, 1998.

n ROBIN Hood / Trad. e adap., Ramón Alvarez Losada ; il., Manuel Barco. — Santiago : Sálvora, 1994.

n RODARI, Gianni. — Que fai falta? / [trad., Xosé Ballesteros] ; il., Silvia Bonanni. — Pontevedra : Kalandraka, 2010.

n RODIÑO, Xan. — A árbore / il., María Lires. — Santiago : Sotelo Blanco, 2002.

n SANCHEZ, Mireia. — Na árbore / adap. ó galego, Xoán Babarro ; il., Pau

Estrada. — Barcelona : Combel, 2000.

n SENDAK, Maurice. — Onde viven os monstros / trad. de Xosé M. González . — Pontevedra : Kalandraka, 2000.

n SIMO, Rafel. — Qué te pasa, Pino? / il., Judit Morales. — Barcelona : La Galera ; Círculo de Lec., 2001. — Premio Hospital

Sant Joan de Déu 2001.

n SOLANO, Gabriel. — Futy : o pequeno amigo do bosque / il., Juan

A. Acosta. — Madrid : Tiempo libre, 1983.

n TEJIMA, Keizaburo. — El bosque de los pájaros carpinteros / il., Keizaburo

Tejima. — Barcelona : Juventud, 1994.

n TRUUS. — Con las puntas de los dedos / il., Truus. — Madrid : SM,

1999.

n VARELA FERREIRO, Alberto. — Dona Landra no río Revolto / il., Alberto Varela

Ferreiro. — Vigo : Xerais de Galicia, 2009.

n WILSON, Eric. — Espíritus en el bosque / il., Samuel Velasco. — Madrid : SM, 1995.

n WOLF, Tony. — Historias del bosque. — Madrid : Edaf, 1987.

n ALCOLEA, Ana. — El medallón perdido. — Madrid : Anaya, 2003.

n ALMODOVAR, A.R. — El bosque de los sueños / il., Pablo Auladell, Carmen Segovia, Javier Zabala y Javier Serrano. — Madrid : Anaya, 2004. — Premio Nacional LIJ 2005.

n ALONSO, Fernando. — El árbol de los sueños / il., Emilio Urberuaga. — Madrid : Alfaguara, 1995.

n ALONSO, Fernando. — El bosque de piedra / il., Juan Ramón Alonso. — Madrid : Espasa-Calpe, 1988.

n ANDERSON, Laurie Halse. — Cuando los árboles hablen. — Madrid : SM, 2001.

n CARBALLUDE, Pepe. — A fraga misteriosa / il., Avi. — Madrid : SM, 1992.

n DOHERTY, P.C. — El asesino del bosque verde. — Barcelona : Edhasa, 1997.

n EASTMAN, Charles A. 'Ohiyesa'. — La vida en los bosques : Recuerdos de un indio sioux / il., E.L.Blumenschein. — Palma de Mallorca : Olañeta, 1998.

n ERASE 21 veces Caperucita Roja / 21 cuentos de Ayabo... [et al.]. — Valencia : Media Vaca, 2006.— Premio ao Libro Mellor Ilustrado 2007.

n FARIAS, Juan. — El hombre, el árbol y el camino / il., Juan Ramón Alonso. — Madrid : SM, 1994. — Premio Internacional de Ilustración de la Fundación Santa María, 1994.

n FAULKNER, William. — El árbol de los deseos / il., Don Bolognese. — Barcelona : Ediciones B, 1989.

n FERNANDEZ FLOREZ, Wenceslao. — O bosque animado / trad., Xela Arias. — Vigo : Xerais de Galicia, 2009.

n FERNANDEZ PAZ, Agustín. — As fadas verdes / il., Asun Balzola, Patricia Garrido. — Madrid : SM, 1999.

n FERNANDEZ PAZ, Agustín. — No corazón do bosque / il., Miguelanxo Prado. — Madrid : Anaya, 2001.

n GARCIA CARDAMAS, Pilar. — Un día na fraga / il., Leandro Lamas. — Noia : Toxosoutos, 1999.

n GIONO, Jean. — O home que prantaba árbores / trad., Anxela Gracián ; il., Jacobo Fernández. — Vigo : Galaxia, 2009.

n GISBERT, Joan Manuel. — El bosque de los desaparecidos / il., Francisco Solé. — Zaragoza : Edelvives, 2007.

n GISBERT, Joan Manuel. — El mensaje de los pájaros / il., Chata Lucini. — Madrid : SM, 2001. — Premio El Barco de Vapor 2000.

n GISBERT, Joan Manuel. — Regalos para el rey del bosque / il., Miguel Calatayud. — Madrid : SM, 2001.

n GOMEZ OJEA, Carmen. — O camiño da fraga : (Conto de Nadal) / trad., Diego Dopico Silva ; il., Tesa González. — Barcelona : Edebé-Rodeira, 1999.

n GRAHAME, Kenneth. — O vento nos salgueiros / trad., introd. e notas, Alberto Avendaño ; il., Harry Hargreaves. — Vigo : Xerais de Galicia, 1993.

n GRIMM. — Hansel e Gretel / Jakob e Wilhelm Grimm ; il., Monique Felix. — Vigo : Xerais de Galicia, 1984. — [15] h. : il. ; 22 cm. — (Rato Pérez).

n GRIPE, María. — Aquellas blancas sombras en el bosque. — Madrid : SM, 1989.

n HOFFMANN, E.T.A. — El niño extraño. — Palma de Mallorca : Olañeta, 1988.

Selección bibliográfica

lectores autónomos e

mocidade

Neste Ano Internacional dos Bosques tamén dende a LIX reclamamos que os bosques non desaparezan porque neles habitan moitos dos personaxes dos nosos contos: gnomos, fadas, osos. Raposos,

cabaleiros e ladróns... Que sería da Carapuchiña ou de Hansel e Gretel sen un bosque onde perderse e logo atoparse? Onde estaría Polgariño antes de atopar as botas que lle traerían a felicidade? Onde vivirían todos eses animais protagonistas dos nosos contos?

Sen bosques non hai contos.

n IONESCU, Angela C. — Vivía en el bosque / il., Carlos d'Ors. — Valladolid : Miñón, 1984.

n KENNY, Kathryn. — Misterio en el bosque. — Madrid : Susaeta, 1989.

n LINDGREN, Astrid. — Ronja : la hija del bandolero / il., Ilon Wikland. — Barcelona : Juventud, 1988.

n LOPEZ NARVAEZ, Concha. — A árbore dos paxaros sen voo / il., Ariette Imbert. — Madrid : Anaya, 1991.

n LOURENZO GONZALEZ, Manuel. — No outono das fragas / il., R.Losada. — Pontevedra : Do Cumio, 1995.

n MARTINEZ, Rocío. — De cómo nació la memoria de El Bosque. — México : FCE, 2007. — X Premio de Album Ilustrado A la orilla del viento.

n MILNE, A.A.. — Winny de Puh ; seguido de El rincón de Puh / il., Ernest Shepard. — Madrid : Valdemar, 2000.

n OSORIO, Marta. — Cuentos de cinco minutos / il., Angel Esteban. — Madrid : Anaya, 1995.

n PADOAN, Gianni. — La manada del escaramujo / Taller de lectura,

Rosa Mª Sáez Vacas ; il., Andreu Marull. — Madrid : Bruño, 1997.

n PELGROM, Els. — El Octavo Bosque / il., María Teresa Ramos. — Barcelona : Edebé, 1995.

n PERRAULT, Charles. — A bela durminte do bosque / il., John Collier. — Vigo : Xerais de Galicia, 1985.

n PERRAULT, Charles. — Carapuchiña vermella / il., Sarah Moon. — Vigo : Xerais de Galicia, l984.

n POWELL, Martin. — Carapuchiña Vermella / versión galega, Isabel Soto ; il., Víctor Rivas. — Santiago : El Patito Editorial, 2010.

n PYLE, Howard. — Las alegres aventuras de Robin Hood / trad., ap. y notas, Juan Manuel Ibeas ; il., Howard Pyle. — Madrid : Anaya, 1989.

n QUINTERO, Armando. — Un lugar no bosque / [trad. ao galego], Marisa Núñez ; il., Manuel Pizcueta. — Pontevedra : Kalandraka, 2003.

n SHYAM, Bhaiju. — La vida noctura de los árboles / trad., Chema Heras. — Vigo : Faktoría K de libros, 2010.

n STINNET, Norman R.. — Robin Hood / il., Vicente Torregrosa Manrique. — Barcelona : Ediciones B, 1991.

n TOMLINSON, Theresa. — La mujer del bosque / trad. de Amalia Bermejo. — Madrid : SM, 2002.

n VAZQUEZ PINTOR, Xosé. — A Fraga encantada : teatro para todos. — [Santiago] : Subd. Xeral do Libro, 1987.

n VILLANES CAIRO, Carlos. — La batalla de los árboles / il., Esperanza León. — Madrid : SM, 1999.

n WEGMAN, William. — Caperucita Roja / con la colab. de Carole Kismaric y Marvin Heiferman. — Barcelona : Ediciones B, 2000.

n WILSON, Eric. — Espíritus en el bosque / Eric Wilson ; il., Samuel Velasco. — Madrid : SM, 1995.

A escritora Ana María Machado elixida, por unanimidade, presidente da Academia Brasileira de Letras (ABL) para 2012

Ana María Machado (Río de Janeiro, 1941) é autora de varias novelas para adultos e máis de cen libros para rapaces, moitos deles traducidos a distintos idiomas, editados en dezaseis países e merecedores de todos os premios literarios que se conceden en Brasil e algúns do estranxeiro.

Antes de dedicarse de cheo á escritura realizou estudios en numerosos campos. Empezou estudando pintura no Museo de Arte Moderno de Río e no de Nova York. Participou en diversas exposicións individuais e colectivas. Ingresou na universidade para estudar xeografía, carreira que abandonou seis meses despois para estudar linguas romances. Doutorouse en lingüística na Ecole Practique des Hautes Etudes de París, onde foi alumna de Roland Barthes, o seu

director de estudos e de tese sobre a obra de Joâo Guimarâes Rosa. Foi profesora de portugués na Sorbonne entre 1970 e 1971. En Río de Janeiro deu clases de teoría literaria e literatura brasileira na Universidade Federal, ensinou na Escola de Comunicación e, posteriormente, foi a primeira catedrática de literatura infantil na Pontificia Universidade Católica. No 1997 foi profesora de tradución de literatura infantil no Departamento de Letras da PUC en Río.

A finais do 1969, despois de ser detida polo goberno militar, deixou Brasil e partiu cara o exilio en París onde comezou a escribir para sobrevivir publicando algunhas historias infantís que compaxinaba co seu traballo na revista Elle e no Servizo Brasileiro da BBC de Londres.

Como xornalista traballou tamén no Correio da Manha, no Xornal do Brasil, no Xornal O Globo, e para outras publicacións do Brasil. Tamén foi editora de noticias, durante sete anos, do sistema Radio Xornal do Brasil. No 1979 abriu en Río a primeira librería brasileira especializada en literatura infantil, Malasartes, que dirixiu ata marzo do 1996. Entre 1990 e 1994 traballa como editora de libros infantís sendo unha das directoras de Quinteto Editorial.

Formou parte do Comité Executivo do IBBY entre 1982 e 1986. Foi membro do xurado do premio Andersen entre 1978 e 1982, en 1986 foi elixida a súa presidenta, cargo no que foi reelixida no 1988. No 1996 foi proposta como candidata pola FNLIJ, sección brasileira do IBBY, ao Premio Hans Christian Andersen, que finalmente gañaría no ano 2000. Nos últimos anos vén exercendo unha intensa actividade na promoción da lectura, tanto no seu país como no exterior, actividade que

compaxina con innumerables intervencións en seminarios, congresos e conferencias sobre a lectura e a literatura infantil. A súa obra para adultos, tamén premiada, é considerada pola crítica como unha das mellores da literatura brasileira contemporánea.

Recibiu numerosos premios, entre eles: Personalidade Cultural da União Brasileira de Escritores, 1981 e 1994; Prêmio Adolfo Aizen (Literatura infantil, 1994); Premio Internacional José Marti 1995; Prêmio Andersen 2000; Prêmio Jornalista Amigo da Infância 2001; Prêmio Machado de Assis da Academia Brasileira de Letras 2001; Personalidade Cultural Internacional da União Brasileira de Escritores 2003; Prêmio Vento Forte (Teatro Infantil, 2004); Prêmio Mulher da Paz (Associação Mil Mulheres para o Nobel da Paz, Suíça, 2005); Prêmio Ibero Americano de Literatura Infantil e Juvenil 2006; Mulher do Ano (Conselho Nacional de Mulheres do Brasil, 2006), Prêmio de Cultura do Rio de Janeiro 2010 e Príncipe Claus (Holanda, 2010).

Entre as súas obras de LIX traducidas ao galego e ao castelán destacan Camilón, Comilón (1989), Un montón de unicornios (1990), La abuelita aventurera (1992), Un pajarito me contó (1992), Niña bonita (1994), El canto de la plaza (1995), El domador de mostruos (1996), Aunque parezca mentira (2000), Currupaco Papaco (2000), Siempre con mis amigos (2001), El juego del cambia-cambia (2002), e xa máis recentemente A marabillosa ponte de meu irmán (2007), Constantino hace llover (2007), Vamos a jugar al cole (2008), Señora de los mares (2009), Algunos miedos (2010), El misterio de la isla (2011).

Longa noite de pedra

O teito é de pedra. De pedra son os muros

i as tebras. De pedra o chan

i as reixas. As portas, as cadeas, o aire,

as fenestras, as olladas,

son de pedra. Os corazós dos homes que ao lonxe espreitan,

feitos están tamén

de pedra. I eu, morrendo

nesta longa noite de pedra.

100 anos con

Celso Emilio Ferreiro

Naceu en Celanova o 4 de xaneiro de 1912 no seo dunha familia de comerciantes vinculados tamén ao campo e na que seu pai era militante das Irmandades da Fala. Fixo o bacharelato en Celanova. Manifesta desde moi novo inquedanzas políticas e literarias, milita nas Mocidades galeguistas, das que será secretario e director da súa revista Guieiro. A guerra civil acaba con todo este activismo e é mobilizado para combater en Asturias. Estando de permiso en Celanova sofre cadea no Mosteiro de San Rosendo. Acabada a guerra, que deixará nel para sempre un acedo pouso antibelicista, estuda por libre Maxisterio e instálase como funcionario de Fiscalía e Taxas en Pontevedra, onde recupera a súa actividade literaria. Dirixe a revista "Finisterre" e funda a colección de poesía "Benito Soto". O período comprendido entre 1950 e 1966 vive en Vigo, e alí desenvolve unha intensa actividade relacionada co mundo literario. En 1964 asiste á fundación da Unión do Pobo Galego; en 1966 emigra a Venezuela, proseguindo alí a súa actividade política e cultural. Regresa en 1973 e instálase en Madrid. Morre en Vigo o 31 de agosto de 1979. Selección bibliográfica Cartafol de poesía (1936) O soño sulagado (1954) Longa noite de pedra (1962) Viaxa ao país dos enanos (1968) Cantigas de escarnio e maldicir (1969) Terra de ningures (1969) Paco Pixiñas (1970) Antipoemas (1972) A fronteira infinda (1972) Cimenterio privado (1973) Os ausentes (1973) Onde o mundo se chama Celanova (1975) A taberna do galo (1978)