2015

BIZKAIKO

TXAKOLINA

1

KONTSEILU ARAUTZAILEA

Lehendakaria:

Iñaki Aretxabaleta Aurre, jauna

Lehendakariordea:

JoséRamón Calvo Valpuesta jauna

Batzordekideak

Arkaitz Larrazabal Durana, jauna

Miren Sorkunde Bikandi Lasa,andrea

Iñaki Zarate Batiz,jauna

Unai SulibarriaSantibáñez, jauna

AgustínOlazabalaga Olaskoaga, jauna

2

KONTSEILU ARAUTZAILEAREN EKINTZAK

NEKAZARITZA MINISTERIOAK ONARTUTAKO BIZKAIKO TXAKOLINAREN

PROPOSAMENA 2016an Mahastiz landutako azalera baimendua ezin izango da hazi 3,92 hektarea baino

gehiago Bizkaian

Urtarrilak 1ean indarrean jarri zen Mahasti berriak landatzeko baimen erregimen berria dela

eta iazko urrian Bizkaiko Txakolina Jatorrizko Deiturako Kontseilu Arautzaileak, Espainako

Nekazaritza Ministerioari gomendioa luzatu zion 2016, 2017 eta 2018 urteetan Bizkaiko

Mahastiaren hazkundea, 2015eko uztailaren 1koaren %1 izatea gehienez.

Nekazaritza Ministerioak erabaki du 2016an landutako mahastiaren hazkundea, 2015eko

uztailaren 1eko %0,43 izan behar duela gehienez, hau da 4.173 hektarea guztira. Erabaki hau

indarrean dago otsailaren 1ean Estatuko Aldizkari Ofizialean argitaratu ondoren.

Gehiegizko hazkundeak sortzen duen debaluazio arriskuak ikusirik hartu du Ministerioak

erabaki hau.

Nekazaritza Ministerioak zortzi Jatorrizko Deituren gomendioak hartu zituen, baina azkenean

lau bakarrik hartu ditu aintzat : Bizkaiko Txakolinak, Navarrak, Ribera de Duerok eta Riojak

egindakoak.

Erabaki hau dela eta, Bizkaiko Txakolinako mahasti landatuarean azalera 3,92 hektarea hazi

liteke 2016an

KONTROL EKINTZAK Kontseilu Araultzailearen programaren ildotik segituz, azken urte honetan kalitate kontrolen

zorroztasuna nabaritu egin da Jatorrizko Deituraren araudia betetzeko. HAZI enpresak

egiaztatu ditu mahatsaren jatorria, hektareako geheinezko etekinen betetzea, edo etiketen

kontsumoa.

Denetara 49 upategi ikuskatu dira 73 bisitatan eta 34 analitika egin dira 23 upategietan

Kontseilu Arautzailea babestutako txakolinaren kalitate organoleptikoa ziurtatzen arduratu da,

bere Dastaketa Batzordearen bidez

3

PROMOZIO EKINTZAK Urtean zehar Kontseilu Arautzaileak Bizkaiko Txakolina markako sustapen ekintzak areagotu

ditu jarduera ezberdinetan parte hartuz eta bere baliabideak indarrean jarriz

Txakolinaren Eguna ospatuz gain Bizkaiko Txakolina marka hainbat txapelketa

gastronomikotako parte izan da, Bilboko Aste Nagusian egiten dena nabarmenena izan delarik.

Bizkaiko Txakolina markak ahalik eta ekintza gehienetan parte izatea helburu izanik, Kontseilu

Arautzaileak bere laguntza eskaini du Foru Aldundiak bultzatutako hainbat ekintzetan. Hori

dela eta, Expovacaciones barruan egin zen dastaketa batean parte hartu zuen, Boiseko

Jaialdian egon zen eta baita Holandan egin zen promozio turistiko batean ere.

Bizkaiko Txakolinak Euskal Herri osoan Korrikak antolatutako dastaketetan parte zuen

Nabarmentzekoa izan zen Balmasedan ospatu zen lehen Uzta Eguna, Enkarturren

antolakuntzari esker

Eroskin egindako dastaketek ere arrakasta handia izan zuten

Bigarren urtez jarraian Bilboko Alde Zaharrean ospatutako Txikiteroen Eguneko protagonista

izan zen Bizkaiko Txakolina. Jailadi honetan Bizkaiko sei lurraldeetako mahatsa prentsatu zen

jendearen aurrean.

Kultura arloan, Pedro Olearen Zombie Eguna laburmetraian parte hartu du Bizkaiko Txakolinak.

Bilboko Akordeoi Orkestra Sinfonikoak eskeintzen duen Gabon Kontzertuan ere parte hartu

zuen.

Elkarkidetasun arloan, Bilboko Rotario Klubak dastaketa berezi baten bidez, Bizkaiko Txakolin

bat aukeratu zuen, salgai jarriz dirua lortzeko polioaren aurkako kanpaina baten bidez.

4

HEKTAREAKO ETEKINA IAZKOA BAINO HANDIAGOA IZAN DA 2015 uztako Txakolinaren kopurua 1.784.934 litrokoa izan da, hau da %13,72 eko gehikuntza

aurreko uztako kopuruarekin konparatuz

2015 urtea bi faktore nagusik markatu du. Lehenengoa udaberri eta udako klimatologia ona

izan da, ekainaren hasieran izan zen eurite batek mahasti baten batean egin zuen kalte txiki

batzuk izan ezik.

Bigarren faktorea iraileko klimatologia izan da, hotzagoa eta batez besteko hezetazuna zerbait

handiagoa. Honek uzta lanak zerbait nahasi zituen. Dena dela, bero eta euri gutxikoa izan zen

udako klimatologiak eragin zuen uztaren aurreratzea. Irailaren 19 an hasi zen eta irailaren 26tik

urriaren 10 arte egon zen kontzentratuta

Hau dena dela eta hektareako etekina iazkoa baino handiagoa izan da eta ohiko

batezbestekotikhurbilago egon da. Mahasti berri batzuk hasi dira mahatsa ematen eta horrek

ere batutako mahats kopurua handitu du

1 KOADROA. EKOIZPENAREN EBOLUZIOA (kilo eta litrotan)

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Mahatsa 1.806.634 1.732.746 2.425.729 2.471.098 1.515.782 2.323.190 2.681.329

Txakolina 1.240.118 1.170.378 1.642.907 1.660.814 999.428 1.569.634 1.784.934

Upeltegiek 4.970 litro berantiar motako ardoa egin dutela adierazi dute eta Bizkaiko Apardun

1.500 litro

Kopuru honetan ez da sartzen Foru Aldundiko Upeltegi Esperimentala

5

0

200.000

400.000

600.000

800.000

1.000.000

1.200.000

1.400.000

1.600.000

1.800.000

2.000.000

LITR

OA

K

URTEA

EKOIZPENA

6

LANDUTAKO HEKTAREA KOPURUAK IGOTZEN JARRAITZEN DU Mahasti hektarea kopuruak gorantz segitzen du baina jabe kopurua beherantz doa

Gaur egun mahastizain kopurua 212koa da, eta hektarea landuak 392

2KOADROA. MAHASTI LURRALDEAREN EBOLUZIOA ETA EUREN JABEAREN KOPURUA

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Hektareak 338 342 358 371 373 384 392

Jabeak 285 235 238 223 223 215 212

7

0

50

100

150

200

250

300

350

400

450

HEK

TAR

EAK

URTEA

HEKTAREAK

0

50

100

150

200

250

300

350

MA

HA

STIZ

AIN

AK

URTEA

8

UPATEGI KOPURUAK BERDIN SEGITZEN DU Egun 45upategi daude Bizkaiko Txakolinaren Jatorrizko Deituran. Kopuruak antzera segitzen

du. 50.000 litro baino gehiago ekoizten duten upategien kopuruak gorantz egin du, beraiek

ekoiztutako kopuruak ere bai. 10.000 litro baino gutxiago ekoizten duten upategien kopuruak

berdin jarraitzen du, baina Deituran daukaten eragina gutxitu egin da.

50.000 litro baino gehiago ekoizten duten 13 upategien ekoizpena Deiturako %75koa da

3 KOADROA. UPELTEGI KOPURUA EKOIZPEN KOPURUAREN ARABERA (litroetan)

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015

>50.000 7 7 8 11 7 11 13

50..000-20.000 8 7 9 8 9 8 8

20.000-10.000 8 9 15 10 4 7 6

10.000-5.000 12 12 4 3 7 5 8

<5.000 20 16 14 17 17 13 8

Deklaratu gabe 10 2 4 2 2

Guztira 65 53 50* 50* 49* 46 45

*Foru Aldundiko Upategi Esperimentala barne

9

0

10

20

30

40

50

60

70

80

UP

ATE

GI

ZEN

BA

KIA

K

URTEA

UPATEGIAK

10

TXAKOLIN ZURIA DA BIZKAIAN GEHIENGOA Txakolin zuriak Jatorrizko Deituraren ekoizpen nagusia jarraitzen du izaten. Gorriak jaitsi egin

dira, ekoiztutako kopuru osoan eta portzentaian. Beltzak berriz hazi egin dira, kopuru osoan

eta portzentaian, eta goranzko joera kontutan hartuta, etorkizunerako kontuan hartzeko

apustua dira

Uzta berantiarreko ardoaren ekoizpen kopurua gutxitu egin da seguruenik uzta sasoiko

kontrako klimatologiaren eraginez. Hala ere, ardo mota hau oso interesgarria jarraitzen du

izaten hiru upategi ekoizleentzat.

4 KOADROA. BIZKAIKO TXAKOLINAREN EKOIZPEN MOTAK (hektolitroetan)

2010 2011 2012 2013 2014 2015

ZURIA 11.464 16.061,86 16.405,39 9.912,15 15.489,03 17.678

Guztizkoaren % 97,95 97,77 98,77 98,88 98,22 98,68

GORRIA 69,51 159,86 37,62 22,38 119,07 40,35

Guztizkoaren % 0,6 0,97 0,23 0,22 0,76 0,23

BELTZA 115,75 138,39 110,28 59,75 88,24 131,04

Guztizkoaren % 0,99 0,84 0,67 0,6 0,56 0,73

APARDUN 16 13 12 0 10 15

Guztizkoaren % 0,13 0,08 0,07 0 0,06 0,08

U.BERANTIARRA 38,6 55,96 42,85 30,81 63,30 49,7

Guztizkoaren % 0,33 0,34 0,26 0,3 0,4 0,28

11

MERKATURATZEAK ERREKORRA EGIN DU BIZKAIKO TXAKOLINAren merkaturatzea%9,70 hazi da iazkoarekin konparatuz. Hazkunde hau

oso garrantzitsua izanda barne merkatuan, %9,33ko igoerarekin. Esportazioan ere nabarmena

izan da hazkundea, %21,57koa izan delarik

5 KOADROA. BARNE MERKATURATZEAREN BILAKAERA ETA ESPORTAZIOAREN DATU

OROKORRA. (Hektolitrotan)

2009-10* 2010-11* 2011-12* 2012-13* 2013-14* 2014-15*

ZURIA 10.373,98 11.636,33 12.513,47 14.050 12.931,82 14.202,81

GORRIA 100,59 10,77 71,65 57,22 63,29 44,51

BELTZA 57,13 31,41 51,01 64,61 47,93 32,48

APARDUNA 2 7 0 1 6,42 1,58

BARNE OROTARA

10.533,7 11.685,51 12.636,13 14.171,83 13.062,24 14.281,38

KANPO OROTARA

369,48 483,98 352,75 469,79 409,71 498,07

*Mahasti-zaintza kanpainak urte bateko abuztuaren 1etik, hurrengo uztaileren 31ra irauten du

12

AMERIKETAKO ESTATU BATUAK, JAPONIA ETA ERRESUMA BATUA

BIZKAIKO TXAKOLINAREN KANPO MERKATUKO LIDERTZAN DIRA Ameriketako Estatu Batuak, Japonia eta Erresuma Batua BIZKAIAKOTXAKOLINaren kanpo

merkatu nagusia izaten jarraitzen dute beste herrialde guztien gainetik. Gainera, hiru herrialde

hauetan izan dira hazkunde nabermenenak

Europar Batasunak ere Bizkaiko Txakolinaren esportazioen pisua igo du, %15tik %21era

pasatuz. Garrantzitsuak izan dira Erresuma Batuan eta Holandan lortutako emaitzak

6 KOADROA. HAMAR HERRIALDE INPORTATZAILE GARRANTZITZUENAK. (Hektolitrotan)

MOTA 2010-11 2011-12 2012-13 2013-14 2014-15

AEB ZURIA 297,85 200,69 322,47 219,16 294,89

GORRIA 49,5 0 29,16 0 0

BELTZA 16,20 15,12 0 22,95 23,40

GUZTIRA 364 215,81 351,63 242,11 318,29

MEXIKO ZURIA 2,7 2,03 14,40 7,20 1,80

BRASIL ZURIA 0 0 0 0 5,4

KANADA ZURIA 16,2 5,04 9,45 11,25 2,70 BELTZA 0 0 0 0 1,35 GUZTIRA 16,2 5,04 9,45 11,25 4,05

JAPONIA ZURIA 7,2 11,52 27,18 27,90 32,10

GORRIA 0 0 4,32 0 1,35

GUZTIRA 7,2 11,52 31,5 27,90 33,45

FRANTZIA ZURIA 21,15 33,44 6,90 0,90 2,74

BELTZA 0 0 0,18 0,27 0,54

GUZTIRA 21,15 33,44 7,08 1,17 3,28

ALEMANIA ZURIA 1,98 12,15 7,33 5,40 8,99

HOLANDA ZURIA 0,93 14 9,25 9,35 24,35

BELGIKA ZURIA 4 0 3,71 15,68 11,29

BELTZA 1,4 0 0 0 0

GUZTIRA 5,4 0 3,71 15,68 11,29

E. BATUA ZURIA 1,08 4,43 20,06 20,41 45,15

BELTZA 0 0 0,45 0 0,54

GUZTIRA 1,08 4,43 20,51 20,41 45,69

GUZTIRA ZURIA 415,97 327,72 434,95 372,87 469,50

GORRIA 49,5 10,80 4,32 0 0

BELTZA 18,5 15,12 30,51 27,54 28,55

GUZTIRA 483,97 353,64 469,78 400,41 498,05

13

TXAKOLIN SARITU ETA GORAIPATUAK

BIZKAIKO TXAKOLINA Jatorrizko Deiturak bere barne dauden txakolingileak ekoiztutako ardoaren benetakotasuna zaintzen du, bere izenpean etiketatutako Txakolinak bere kalitate baldintza zorrotzak betetzen dituela ekoizpen prozesu guztietan, mahastitik, beti 400 metrotik beherako lurraldeetan, botilatzeraino bermatuz

Arreta honi esker Bizkaiko Txakolinak lortu du kalitate handiko ardo baten aitorpena. Historian zehar asko eta asko izan dira Bizkaiko Txakolin saritu eta goraipatuak hainbat lehiaketetan, lokal mailan nahiz munduan zehar.

Hurrengo koadroan 9 upategietako 18 marka sarituak agertzen dira

14

7.KOADROA. 2014an SARITUTAKO TXAKOLINAK

MARKA UPATEGI SARIA

EGIA ENEA Bizkai Barne Upategia Bacchus Sariak Urrezko Domina

ITSASMENDI ARTIZAR Itsasmendi Upategia Bacchus Sariak Urrezko Domina

ITSASMENDI UREZTI Itsasmendi Upategia Bacchus Sariak Urrezko Domina

ADOS Ados Basarte Upategia Bacchus Sariak Urrezko Domina

TXABARRI EXTRA Txabarri Upategia Bacchus Sariak Zilarrezko Domina

ADOS Ados Basarte Upategia Ardoa eta emakumea Diamante Saria

HARIZPE Harizpe Upategia Ardoa eta emakumea Aipamen Berezia

G22 BY GORKA IZAGIRRE Gorka Izagirre Upategia International WineAdwards Urrezko Domina

GORKA IZAGIRRE 2014 Gorka Izagirre Upategia International Wine Adwards Zilarrezko Domina

GARENA 2014 Gorka Izagirre Upategia International Wine Adwards Zilarrezko Domina

GARENA Gorka Izagirre Upategia Baco Sariak Urrezko Baco

SASINE Butroi Upategia Baco Sariak Urrezko Baco

ZABALONDO Zamudioko Magalarte Upat. Baco Sariak Urrezko Baco

ABEITXA Txabarri Upategia Baco Sariak Zilarrezko Baco

ITSASMENDI SELECCIÓN Itsasmendi Upategia Baco Sariak Zilarrezko Baco

MAGALARTE Zamudioko Magalarte Upat. International WineGuide Urrezko Domina

MAGALARTE Lezamako Magalarte Upat. Arribe Vinduero Sariak Urrezko D. ondutako zuriak

MAGALARTE Zamudioko Magalarte Upat. Arribe Vinduero Sariak Zilarrezko D.egur gabeko zuriak