Bizkaiko Abagune Ekonomiko eta Fiskala 2015 Eu.pdfOGASUN ETA FINANTZA SAILA I. NAZIOARTEKOA....

2015ko Lehen Hiruhilekoa http://www.bizkaia.net 66. alea

O G A S U N E T A F I N A N T Z A S A I L A

I. NAZIOARTEKOA. Ekonomia globala 2014an hobeto amaitu zen hasi baino,AEBren bultzadari eta petrolioaren prezioak erori izanaren ondorio onuragarriari esker.

II. ESPAINIARRA. Espainiako ekonomiaren hazkundea areagotu egin zen 2014ko lau-garren hiruhilekoan. Halaber, BPGren % 1,4ko igoera metatu zen ekitaldian.

III. EAE-KOA. Azken sei urteetako BPGren bultzada handiagoak hobetu egin ditu2015erako hazkunde-aukerak.

IV. BIZKAIKOA. Lurraldean indartu egin da ekoizpen-jarduera, lanpostuen sorreranikus daitekeen bezala.

V. FISKALA. Jardueraren hobekuntza zerga-bilketan ere antzemango da eta berau2014ko mailatik gora igoko da.

LABURPENA

EE k o n o m i k o e t ak o n o m i k o e t a FF i s k a l ai s k a l a

2013an zikloaren fase hedakor berri baterakotrantsizioa bizi izan genuen. Ondoren, 2014an,ekonomia espainiarra lehenengoz hazi zen2007az geroztik, eta, hori, era berean, lan-merkatuan ere nabaritu da.

Gizarte Segurantzarako afiliazioak 2014an16.491.700 izan ziren estatuan, hau da, %1,6gehiago, sei urtez jarraian erorketak egonondoren. Halaber, bai EAEn, bai Bizkian,afiliazioak igo egin dira, %0,3 eta %0,2,hurrenez hurren.

Bestalde, Enplegu Zerbitzu Publikoetan 2014an erregistratutako langabezia, sei urtez igoerak egonondoren, jaitsi egin da estatuan, 4.575.900raino, hau da, %-5,6. Hala ere, ezin da ahaztu kopuru hori2007an kontabilizatutakoaren bikoitza baino are gehiago dela (2.039.000). EAEn, erregistratutakolangabetuak 2014an 171.700ra murriztu ziren eta Bizkaian 96.400ra, %2,1 eta %2,0 jaitsita, hurrenezhurren. Hala ere,oraindik ibilbide luzea dago 2007an eremu bakoitzean zeuden 75.600 eta 42.199rairisteko.

Pentsatzekoa da ekonomiaren dinamismo handiagoak okupazioa areagotzea eragingo duela.Halaber, lan-merkatuaren eraginkortasun handiagoak hurrengo ekitaldietan lanik eza eta langabezia-tasa azkarrago murrizten lagunduko duela esan liteke.

BBizkaiKoizkaiKo AAbagunebagune

Gizarte Segurantzako AfiliatuakUrteen arteko aldaketaren %

-3,2

3,0

-0,8

-5,7

-1,9-1,3

-3,5 -3,1

1,6

2,5

1,2

-3,4

-0,9 -0,6

-2,7

0,2

2,6

1,1

-3,4

-1,0-0,7

-2,6-3,1

0,3

-7

-6

-5

-4

-3

-2

-1

0

1

2

3

4

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Espania Bizkaia Euskal H.

Iturria: Seguridad Social

A b a g u n e E k o n o m i k o e t a F i s k a l aA b a g u n e E k o n o m i k o e t a F i s k a l a

2 0 1 5 k o L e h e n H i r u h i l e k o a

Munduko hazkun-dearen irismenarengaineko errezeloa

AEB mundukohazkundearenburu

NAZIOARTEKO EKONOMIANAZIOARTEKO EKONOMIAMundu-mailako ekonomiak 2015a hazkunde-abiadura desberdinekin hasi du,kasuan kasuko herrialdearen eta gune geografikoaren arabera. Testuinguru hor-rek ziklo ekonomiko globalaren ideia aztoratzen du eta 2014ko azkenhiruhilekoan mundu-mailako hazkundeak hirugarrenean antzemandako joerarijarraitu izana azaltzen du.

Gune saxoiko ekonomiek (AEB, Erresuma Batua, Australia eta Kanada) erreku-peratu egin dute hedapen neurtua. Europar Batasunak ahultasun-zantzuak dauz-ka oraindik ere, gehiago eragiten dietelarik guneko ekonomia zentralei, ingu-rukoei baino. Bestalde, gorabidean dauden herrialdeen artean egoera zertxobaitbareago dago Asian (Txina eta India), Latinoamerikako ekonomietan baino.

AEBko eta Txinako BPGren hazkunde-kopuruek, 2014ko azken hiruhilekoan,hutsaldu egin dute, neurri handi batean, hedapenaren jarraitasunari buruzkomesfidantza, eta, bultzada-erritmori egonkor eutsita, oinarri geoestrategikoakproiektatzen dituen ziurgabetasunak konpentsatzen dituzte.

Hazkundearen bilakaera gune ekonomikoen araberaAEBko Azterketa EkonomikokoBulegoaren hiruhilekoko kontuekonomikoen aurrerapenaren arabera,AEBko ekonomiak 2014ko laugarrenhiruhilekoan urte artean %2,5ekobolumenetan egin du gora, hirugarrenhiruhilekoan %2,7ko bultzada edukiondoren, kontsumo pribatuarenindarrari (%2,8) eta egoitza-inbertsioaerrekuperatu izanari (%2,6) esker,konpentsatu egiten baitute egoitzazkoaez den inbertsioaren desazelerazioarina, urte arteko bultzada %7,6tik%5,5era pasaz urteko hirugarren etalaugarren hiruhilekoaren artean.

Bestetik, gastu publikoa areagotu egin da, %0,7 igo baita laugarren hiruhilekoan,estatuek eta tokiko erakundeek egindako gastuen %1,1eko aurrerapenari esker.Federalak, izan ere, %0,2 soilik igo ziren. AEBko ekonomiaren aurrerapena,2014. urte osorako, %2,4koa izan da, hau da, bi hamartar gehiago 2013ko%2,2ren aldean. Neurri handi batean, lehen hiruhilekoko baldintza klimatologikookerren ondorio izan da hori, %1,9ko aurrerapen ahula izanik.

AEBko merkataritza-defizita, balio nominaletan, PBGren %3,2ra igo zenaurreko hiruhilekoko %2,9tik. Izan ere, aurreko hiruhilekoko %4,3aren ostean,

22BEGen Gehikuntza

Hiruhilekoko urtetik urterako aldaketa %

1,6

3,1

2,5

-0,7

1,0

1,3

-0,3

2,4

-0,4

-4

-2

0

2

4

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

EE.BB EB Japonia

Iturria: MEC

B I Z K A I K O F O R U A L D U N D I AB I Z K A I K O F O R U A L D U N D I A


AEBkolan-merkatuak

indartsujarraitzen du

Ezusteko erorketaJaponiakoekonomian

EBk etaeuro-guneak

hazkunde ahularieusten diote

esportazioak %0,7 areagotu ziren, eta, bestalde, informazioak %3,7 igo,aurreko hiruhilekoko %3,8aren ostean. Langabeziaren batez besteko tasa%5,6ra jaitsi da 2014ko abenduan eta gizonen %5,8ri eta emakumeen %5,3rieragin dio.

Desberdintasuna da Asiakoekonomietan nabari den joera nagusia,oso erritmo desberdinak ageri baitira.Hori dela eta, Japoniako jardueraekonomikoak erregistratu zuen urtearteko tasa ez zen hain negatiboa izanlaugarren hiruhilekoan (%-0,5),hirugarrenean %-1,3ko uzkurdura jasanondoren. Jarrera ez hain negatibo horieman da, hain zuzen ere, urte arteankanpo-eskaria %1,2 igo delako,aurrekoan zenbatutako %0,5en aldean.Izan ere, barne-eskariak %1,6 egin zuenatzera, hau da, hirugarren hiruhilekoko%-1,8 baino bi hamartar gutxiago.

Laugarren hiruhilekoan Txinak bere aurrerapenari eutsi dio %7,3an, hirugarrenhiruhilekoan bezala. Erritmo hori, neurri handi batean, ekonomia barne-eskarigeroz eta handiagoa duen hazkunde-eredu baterantz bideratzen ari delako sortuda, nahiz eta oraindik lurreratze suabeagoa espero den. Urteko zenbaketan PBGurte artean %7,4 igo zen, hots, 2013an baino hiru hamartar gutxiago.

Indian, petrolio-inportazioak (Brent 108 dolarretan upeleko) BPGren %5,3ziren, hots, Txinako %2,4aren bikoitza. Hala, petrolio merkeak hobetu egin dubere egoera makroekonomikoa eta esku hartzeko marjina eman dio,hazkundea bultzatuko duten erreformak egin ditzan, urteko azken hiruhilekoan%7,5eko aurrerapena erregistratuta.

Hazkundea oso ahul egon zen euro-gunean eta, oraingoz EBk atzerapen berribatetik libratzea lortu duen arren, inflazio baxuko eta ziurgabetasunekotestuinguruaren ondorioz, Europako Banku Zentralak orain arte heterodoxotzatjotako neurriak ezarri behar ditu.

Hori horrela, euro-guneak urriaren eta abenduaren artean areagotu egin duurte arteko aurrerapena laugarren hiruhilekoko %0,9raino. Kopuru hori,bigarren eta hirugarren hiruhilekoetako erregistroetakoa (%0,8) baino hamartarbat altuagoa den arren, lehenengoan lortutakoa baino bi hamartar baxuagoada. 2014ko balantzea oso ahula da, hau da, %0,9ko aurrerapena egon da,BPG %0,7 eta %0,4 jaitsi ondoren, 2012an eta 2013an, hurrenez hurren.

33

BEGen GehikuntzaHiruhilekoko urtetik urterako aldaketa %

0,0

0,8 0,20,1

1,1 1,5

0,4

2,42,7

-2

0

2

4

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

Frantzia Alemania Err. B.

Iturria: MEC



Erresuma Batuakdauka oraindik ereEBko tonurikindartsuena

EBko datuen arabera, intentsitate baxuko hedapena egon da laugarrenhiruhilekoan, urte arteko %1,3koa, bigarrenean eta hirugarrenean bezalaxe,2014ko lehen hiruhilekoko %1,5etik desazelaratu ondoren, %1,4kohazkundea egonik ekitaldiaren osotasunean. Hau da, errekuperazio osoapala egon da, 2012ko %0,4ko jaitsieraren eta 2013ko %0,1eko aurrerapenanekdotikoaren ostean. Jokaera hori EBko herrialde handien dinamismourriaren ondorio da, nahiz eta Alemaniak hiru hamartar hobetu duen berehazkundea, laugarren hiruhilekoan %1,5eko aurrerapena egonik,hirugarreneko %1,2ren ostean.

Hala ere, Frantziak eta Italiak ez dute lortzen beren ahuleziak gainditzerik.Lehenak bere urte arteko hazkundea murriztu du, %0,4tik %0,2ra hirugarreneta laugarren hiruhilekoen artean eta bigarrenak hamartar bat arindu duuzkurdura eta %-0,4tik %-0,3ra pasa da. Biek ere ez dute zirkuluarenkuadraturarik aurkitzen, batetik, hasieran proposatutakoa baino zerga-egokitzapen suabeagoa ahalbidetzeko, eta bestetik, egiteke daudenerreformen agendan bultzada sendoagoa emateko.

Erresuma Batuko ekonomiak oraindik ere EBko tonurik onena dauka, BPGkurte artean %2,7ko hazkundea erregistratu baitu urteko azken hiruhilekoan(%2,6 hirugarrenean), enplegua %2,0 igo delarik aurreko urtearekin alderatuta.Horrenbestez, langabezia-tasa hiru hamartar jaitsi ahal izan da %5,7raino, hauda, kopururik txikiena lortu da 2008az geroztik; zehazki, aurreko urtekoa baino1,5 puntu baxuagoa (%7,2).

Eurostatek argitaratutako informaziopartzialean Batasuneko herrialdeenarteko jarrera islatzen da, hirugarrenhiruhilekoan adierazitakoaren osoantzekoa bera. Hori horrela, hirugarreneta laugarren hiruhilekoaren artean urtearteko hazkunde-tasak hobetu dituzteGreziak (%1,6tik %1,7ra), Espainiak(%1,6tik %2,0ra), Estoniak (%2,3tik%2,6ra) eta Hungariak (%3,3tik%3,4ra); hedapena egonkortu duHerbehereak %1,0ri eutsiz etahazkundea eten dute Frantziak(%0,4tik %0,2ra), Portugalek (%1,1etik%0,7ra), Errumaniak (%3,2tik %2,5era), Lituaniak (%2,7tik %2,4ra), Austriak(%0,2tik %0,0ra), Poloniak (%3,3tik %3,1era), Belgikak (%1,0tik %0,9ra),Bulgariak (%1,5etik %1,2ra), Eslovakiak (%2,5etik %2,4ra) eta Txekiak (%2,4tik%1,3ra). Atzerantz jarraitu dute Italiak (%-0,4tik %-0,3ra), Txiprek (%-1,8tik%-1,9ra) eta uzkurtzen hasi da Finlandia, %0,0tik %-0,1era pasata.

44

KPI - EEBB, EB eta JaponiaHileko urtetik urterako aldaketa %

1,6

2,0 2,0

1,7

-0,1

0,90,8

0,5 0,5

-0,5

1,4

3,43,4

2,9

2,4

-1

0

1

2

3

4

14

U

O M A M 14

E

U A I U A A 15

U

O M A M 15

E

EEBB EB Japonia

Iturria:MEC



2014an petroliogordinaren kotiza-

zioaren erortzehistorikoa egon da

EBndeflazio-arriskuen

gainekoziurgabetasuna

areagotu da

Gobernu Federalazain

Europako BankuZentralak aktiboakerosteko programa

hedatu du

Nazioarteko MonetaFuntsak munduko

hazkundearenbeheranzko azter-

keta egin du

Prezioen bilakaeraPronostiko guztien aurka, 2014an petrolio-jaitsierarik handienetakoa egon da2008. urteaz geroztik. Hori horrela, 2015eko urtarrilean petrolio gordinaren prezioa,Brent kalitatean, kupeleko 47,8 dolarreko batez besteko kotizazioduna izan da,hau da, aurreko urtearekin alderatuta, maila %55,8 baxuagoa izan da (108,1$).

AEBetan kontsumo prezioen indizeak (KPI), maiatzean eta ekainean %2,1ekourteko gehieneko kopuruak erregistratu ondoren, tonu neurtua erakutsi du, urtearteko %0,8ko aurrerapena eskainita abenduan, neurri handi batean energiarenprezioen ondorioz, inflazioa %1,6koa izan baitzen.

Kontsumo-prezioen indize harmonizatua (KPIH) abenduan %-0,2koa izanondoren, hots, aurreko hilean baino bost hamartar baxuagoa (%+0,3), petro-lioaren prezioaren jaitsieraren ondorioz urtarrilean %-0,6koa izan da.Abenduko eta urtarrileko datu negatibo horiek ez datoz bat deflazioarekin,azpiko inflazioa (energiarik eta elikagai landurik gabe) %0,7 eta %0,6an man-tendu baitzen, hurrenez hurren.

Finantza-merkatuakEspero zenez, Gobernu Federalak, hedapen kuantitatiboen amaierakontsumatu ondoren, ez aurreratzea eta itxarotea erabaki du, tasa ofiziala egun-go mailan mantenduz (%0%-0,25). Moneta-agintaritza ildo horretatik des-bideratuko ez dela espero da. Bestalde, aurreikuspenen arabera, tasen lehenigoera azaroan egongo da, inbertitzaileen adostasunarekin bat eginik.

Inflazio-aukeren narriadura eta orain arte hartutako neurrien eraginkortasun apalakontuan hartuta, Europako Banku Zentraleko Gobernu Kontseiluak aktiboakerosteko programa handitu du. Zehazki, hileko zor-erosketa 60.000 milioi euroraigoko da eta zor subiranoaren tituluak (gobernu-bonoak, agenda nazional etaeuroparren zorra) edota zor pribatukoak (zedulen programak etaABS) izango dira.

Epe laburrerako aurreikuspenakMundu-mailako ekonomiaren itxaropen eguneratuak, 2015eko urtarrilean,Nazioarteko Moneta Funtsaren arabera honakoak dira: mundu-mailakoaurrerapena baxua izango da, petrolioa merkatu den arren eta AEBko BPGareagotu den arren. Munduko hazkundearen proiekzioaren arabera, igoeraneurtua egongo da 2015-2016an, 2014ko % 3,3tik 2015ean % 3,5era eta 2016an% 3,7ra. Hau da, % 0,3ko beherapena egon da bi urteetan, nazioarteko erakundehorrek 2014ko urrian adierazi zuenarekin alderatuz gero.

Ekonomia aurreratuetako aurreikuspenei jarraiki, hazkundea % 2,4ra igoko da2015ean eta 2016an. Hala ere, aldaketa handirik gabeko egoera horren azpiangeroz eta desberdintasun nabariagoak ageri dira batetik AEBren eta bestetikeuro-gunearen eta Japoniaren artean. Hori guztia, petrolioaren prezioak jaitsiizana, moneta-politikaren distentsio handiagoa, zerga-politikaren orientazioneutralagoa eta euroaren balio-galera berria babes handia diren arren.

55



Espainiako ekono-miak sei hiruhile-koz jarraian jarraitudu hedatuz

Kanpoko nahizbarruko faktoree-tan oinarritzen daerrekuperazioa

Etxeetako kontsu-moak BPGbultzatzen du…

…eta inbertsioaazeleratu egiten da

ESPAINIAKO EGOERAESPAINIAKO EGOERAEkonomia espainiarraren hedapenak, hiruhileko arteari erreparatuta 2013koudan hasiak, 2014ko laugarren hiruhilekoan ildo beretik jarraitu du. EstatistikaInstitutu Nazionalaren Hiruhilekoko Kontabilitate Nazionalaren arabera (oinarria2010-SEC 2010), Barne Produktu Gordina (BPG) 2014ko urri eta abenduartean %0,7 igo zen, aurreko hiruhilekoarekin alderatuta, hau da, aurrekoanbaino bi hamartar gehiago (%0,5). Urteko balioetan, BPG %2,0ra igo zen, hiru-garren hiruhilekoko %1,6ren aldean.

Hiruhilekoko Kontabilitate Nazionalak 2014an behin-behinean balioetsi duenemaitzaren arabera, ekitaldiko BPGren hazkundea %1,4koa da, bolumenarierreparatuta. Tasa horrek 2013an jasandako %-1,2ko uzkurdura gainditzen du.BPGren dinamismoa etxeko eskari pribatuaren partida guztien indarrean etakontsumo publikoaren egokitzapen berrian oinarritu da, esportazioetannolabaiteko etenaldia egiaztatzen zen bitartean.

Eskari nazionala2014ko laugarren hiruhilekoan zehar, Espainiako ekonomiak bere hedapena batezere barne-eskarian oinarritu du, %2,7an kokatuta, aurreko hiruhilekoko %2,6renaldean. Era berean, kanpo-eskariaren ekarpen negatibo txikiagoa ere izan duoinarri, %-0,7an, aurreko hiruhilekoko %-1,0ren aldean. 2014an barne-eskariarenbultzada %2,2koa izan da; kanpo-eskariaren hazkundea, bestalde, %0,8 jaitsi da.

Hiruhilekoko Kontabilitate Nazionalaren arabera, urriaren eta abenduaren arteanetxeetako azken kontsumoaren gastua %3,4 igo zen, uztail eta iraila arteanbalioetsitako %2,8ren aldean, osagai guztiak orokorrean hobetu egin zirelako, baiondasunetan, bai zerbitzuetan. 2014an balioetsitako balantzea %2,4koa izan da,2013ko %-2,3ren aldean.

Bestalde, herri-administrazioen azkenkontsumoko gastua %-0,5 jaitsi zen,hirugarren hiruhilekoko %0,3koigoeraren ostean. Hala, 2014an%0,1eko aurrerapena erregistratuzuen, 2013ko %-2,9ari aurre eginez,aurrekontu-egokitzapenen ondorioz.Kapital finkoaren eraketa gordinak(KFEG) bere hazkundea %5,1era igozuen, puntu bat eta bi hamartar gehiagoaurreko hiruhilekoan baino (%3,9),2014an %3,4ko igoera erregistratuz,neurri handi batean 2013an jasandako%3,8ko jaitsiera konponduz.

66

Eskaria - Zuzend. datuakHiruhileko urtetik urterako ald.%

-3,3

-0,1

3,4

-8,4

-0,5

5,1

-2,5

0,0 2,0

-8,8

-8,3

2,4

-15

-10

-5

0

5

10

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

Etx. Kontsumoa KPG F BPG Eraikuntza

Iturria: EIN-HKN



Esplotazioakgelditu egiten

dira eta ...

... inportazioaketeten dira

Aktibo motei erreparatuta, urri eta abenduaren artean materialek %5,5 eginzuten aurrera, aurreko hiruhilekoko %3,9ren aldean, eta ekitaldi osoan %12,2igo ziren (2013an %5,6).

Izan ere, inbertsioan hobekuntza bat egon da eta aktibo mota guztiei eragin die,batez ere ekipo-ondasunei eta landutako aktiboei, %10,3ra igota (aurrekoan%10,2) eta %3,6ko igoera lortuta 2014an, 2013ko %-4,2ren aldean.

Eraikuntzako aktiboen gaineko inbertsioa %2,4 igo zen laugarren hiruhilekoan(%0,1 hirugarrenean), etxebizitzaren gaineko inbertsioa eta ingeniaritzazibilaren eta beste eraikuntza batzuen gaineko inbertsioa hobetu egin zirelako.2014an eraikuntzaren BEG %-1,5 jaitsi zen, 2013ko %-9,2ko jaitsieranabarmenaren ondoren.

Kanpo-eskariaEspainiako ekonomiaren kanpo-eskari garbiak urteko azkenhiruhilekoko BPGren hazkundeariegin dion ekarpena %-0,7koa izanda, hau da, aurreko hiruhilekoanbaino hiru hamartar negatibogutxiago. Ondasun eta zerbitzuenesportazioek urtean izan dutenhazkundea aurreko hiruhilekoanerregistratutakoa baino altuagoa daeta inportazioek aurrerapentxikiagoak izan dituzte hirugarrenhiruhilekoan baino.

Hiruhilekoko Kontabilitate Nazionalaren arabera, ondasun eta zerbitzuenesportazioak, bolumenari erreparatuta, %4,7 hazi ziren, aurreko hiruhilekoko%4,5en aldean, ondasunak %5,3 igo zirelako (hirugarren hiruhilekoko %5,5enaldean) eta zerbitzuetan %3,4ko igoera egon zelako (aurreko hiruhilekoko%2,4ren aldean). 2014an esportazioak %4,2 igo ziren (2013an %4,3).

Bestetik, ondasun eta zerbitzuen inportazioek hazkunde-erritmoa jaitsi zuten,hirugarren eta laugarren hiruhilekoen artean %8,6tik %7,7ra pasata. Elementueierreparatuta, ondasun-inportazioek beren aurrerapena eten zuten, %7,5 hazita,aurreko hiruhilekoko %8,7aren ostean. Zerbitzu ez turistikoen inportazioek,bestalde, beren erritmoa aktibatu zuten, %8,8 igota, hots, puntu bat eta hiruhamartar gehiago aurreko hiruhilekoan baino (%7,5). 2014 ekitaldia ixtean,kanporako erosketak egin dira, eta, hala, hobekuntza bat egon da, %7,6 igo baitatasa, 2013an erregistratutako %-0,5eko ahulezia nabarmenari aurre eginez.

77

Kanpo Merkataritza - Espainia4 Hiruhilokoko batezb. mugikorraren urtetik urterako ald.%

5,13,6

2,5

-2,0

-3,0

5,7

-6

-3

0

3

6

9

12

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

Esport. (euros) Inport. (euros)

Iturria: S.E.Comercio



Jarduera sektoreguztietan hobetuda, lehensektorean izanezik

Merkataritzako Estatu Idazkaritzaren arabera, 2014an ekonomia espainiarrarenesportazioen balio nominala 240.035milioi eurora igo zen (behin-behineko datuak),hots, gehieneko historikoa lortu zen erregistroak daudenetik (1971tik), 2013ko234.240 milioien aldean. Hau da, urte artean %2,5eko hazkundea egon da.

Izan ere, esportazio energetikoak %7,1 igo dira eta gainerakoak %2,1 egin dugora. Esportazio ez energetikoen jomugei erreparatuta, EBra bideratutakoak%3,9 igo ziren, eta, gainerako lekuetara bideratutakoak, aldiz, %-0,9 jaitsi.

Inportazio nominalak 264.507 milioi eurora igo ziren 2014an, 2013ko 250.195milioien aldean (horiek guztiak behin-behineko datuak). Hau da, urte artean%5,7ko igoera egon da, erosketa energetikoetan %-3,1eko erorketa etaerosketa ez energetikoetan %8,3ko aurrerapena egon ondoren.

ProdukzioaEskaintzaren ikuspuntutik, hobekuntzaorokorra egon da sektore guztietan,lehen sektorean izan ezik. BEG indus-triala urte artean %2,1 igo zen, aurrekohiruhilekoko %1,5en aldean.Manufakturazio-industria zazpi hamar-tar igo da, %2,3tik %3,0ra pasata,horrelako ondasunen eskari nazion-alaren ibilbide positiboarekin bateginez. Industriaren errekuperazioariesker, 2014a %1,5eko aurrerape-narekin itxi da, 2013an egondako%-1,8ko erorketa gaindituz.

Enpleguak eraikuntzaren arloan izan duen bilakaerarekin bat eginez, sek-toreko BEG %3,4 igo da, hirugarren hiruhilekoko %0tik. Kontuak kontu,2014an eraikuntza hobetu egin da, %-1,2 soilik uzkurtu baita, 2013ko%-8,1aren aldean.

Bestetik, zerbitzuen arloko BEGek bere hazkunde-erritmoa igo zuen eki-taldiko azken hiruhilekoan, %1,7tik %2,3ra pasata, jarduera gehienen jarrerahobetu egin zelako. 2014ko hirugarren sektoreko BEGen balantzeak %1,6kohazkundea izan du, hau da, 2013an egondako %-1,0ko jaitsiera errekuperatuegin da. Azkenik, lehen sektoreko adarrak %-3,4 jaitsi ziren, aurrekohiruhilekoko %5,3ko aurrerapenaren aldean. Hala, 2014an %3,3ko igoerametatu dute, hots, 2013an erregistratu zuten %15,6ko igoera baino askoztasa baxuagoa.

88

Eskaintza - Datu zuzend.

Hiruhilekoko urtetik urtearteko ald. %

-4,2

-0,5

2,1

-12,7

-6,0

3,4

-0,5

0,0

2,3

-20

-15

-10

-5

0

5

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

Industria Eraikuntza Zerbitzuak

Iturria: EIN-HKN



Jardueraren hobe-kuntza lan-merka-tura iritsi da eta,hala, enplegu-sorrera hasi da

GizarteSegurantzarako

afiliazioek gorantzjarraitzen dute

Lan merkatuaJarduera hobetzean, lan-merkatua ere errekuperatu egin da, 2014ko azkenhilabeteetan azeleratu egin baitzen. 2014ko urri eta abendu artean, enplegua,HKEren arabera, lanaldi osoko lanpostuetan neurtuta, 16.700.700ra igo zen, hauda, aurreko hiruhilekoko 16.586.300 lanpostuen aldean, 114.400 lanpostugehiago egon ziren eta %0,7ko igoera antzeman zen. Aurreko urtearekinalderatuta, 16.308.600 enplegu egonik, lanaldi osoko 392.100 enplegu garbigehiago daude, hau da, %2,4ko igoera egon da.

16.540.000 okupatu egon dira batez beste urtean, eta, hala, 2014 ekitaldian2013an baino 189.100 enplegu gehiago egon dira, hots, %1,2ko igoera(2013an %-3,3). Sektoreka, okupazioa, HKEren arabera, erori egin daeraikuntzan, zehazki, %-2,6 (24.800 enplegu gutxiago), gelditu egin da lehensektorean %0,0an, eta %0,4 igo da industrian (9.500 enplegu gehiago) eta%1,6 zerbitzuetan, 2013an baino 204.700 enplegu gehiago egonik.

2014ko laugarren hiruhilekoko Biztanleria Aktiboaren Inkestak (BAI) berretsiegiten du HKEk adierazitako hobekuntza hori. Biztanleria aktiboa, aztertutakoaldian, 23.026.800 pertsonara igo zen, hiruhileko arteko hazkundea %0,4koaizanik eta urte artekoa %-0,2koa. Bestetik, okupatutako biztanleria 17.569.100eurokoa izan zen, hiruhileko artean %0,4ko aurrerapenak eta urte artean%2,5ekoak egonik. Langabezian dagoen biztanleria 5.457.700ra jaitsi zen,langabezia-tasa %23,7an geratuta.

Urteko balioei erreparatuta, 2014anBAIren arabera biztanleria aktiboa%-1,0 jaitsi zen. Biztanleria okupatua17.344.200ekoa izan zen, bestalde,%1,2ko igoerarekin (2013an %-2,8).Langabezian dagoen biztanleria5.610.400 pertsona ingurukoa izanzen, urte artean %7,3ko jaitsieraegonik, 2008az geroztik igo ondoren.Hala, langabezia-tasa %24,4an geratuzen azken kasuan (%25,7 emakumeenartean eta %23,9 gizonen artean).

Gizarte Segurantzarako afiliazioek berretsi egiten dute enplegua hobetu egindela, urri eta abendu artean 16.652.700 afiliazio zenbatuta. Urte arteko igoera%2,5eko izan da, hots, aurreko hiruhilekoan baino %2,0 altuagoa, laugarrenaldiz jarraian gorantz eginez. Urteko zenbaketari erreparatuta, 16.491.700afiliazio daude, hau da, sei urtez jarraian erorketak egon ondoren, urte artekoigoera %1,6koa izan da.

99Enpleguaren Bilakaera - Espainia

Hiruhilekoko urtetik urterako ald.%

-4,7

-1,8

2,4

-4,5

-1,2

2,5

-4,4

-1,0

2,5

-6

-3

0

3

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

HKN BAI G. S. Afiliatuak

Iturria: BAI, HKN-EIN, Mº Empleo y S.S.



Erregistratutakolangabeziak behe-ranzko joerafinkatzen du

2014ko azkenfaseetan prezioenerorketa areagotuegin da

2015ean eta2016an hazkunde-itxaropen onak eko-nomia espainiarra-rentzat

1010

Estatuko Enplegu Zerbitzu Publikoaren datuen arabera, erregistratutakolangabeziak beherantz jarraitu zuen laugarren hiruhilekoan, %-5,8, bigarrenhiruhilekoko murrizte-erritmoetara iritsi gabe (%-6,2). Urteko balioeierreparatuta, langabezian dagoen batez besteko biztanleria 4.575.900koa izanzen, %-5,6 jaitsita, sei urtez jarraian gorantz egin ondoren (2008-2013).

Prezioak eta soldatakEstatistika Institutu Nazionalaren arabera, BPG prezio korronteetan urte artean%1,4 igo zen 2014ko laugarren hiruhilekoan, aurreko hiruhilekoan antzera.Horrek, PBGk bolumen gisa izan duen bilakaerarekin batera, ekonomiarendeflatore inplizitua %-0,6 jaistea eragin du, hots, hirugarren hiruhilekoanerregistratutakoa baino hiru hamartar gutxiago (%-0,3).

Inflazio-tasaren murrizketa areagotu egin da 2014ko laugarren hiruhilekoan,aurreikusitakoaz harago. Hala, ekitaldia %-1,0an amaitu da abenduan, urteartean batez beste %-0,2ko jaitsierarekin. 2015eko urtarrilean areagotu egin da,berriz ere, KPIren urte arteko erorketa, hiru hamartar, %-1,3raino. Aurreko hiletanbezala, adierazle honen bilakaeran eragin handia izan du petrolio-prezioarenjaitsierak. Bestalde, haren azpiko inflazioa urte artean %0,2 igo zen, azkenhilabeteetako lehen tasa positiboa emanez. Bestetik, Kontsumo Prezioen IndizeHarmonizatuen urte arteko atzerapena areagotu egin zen 2015eko urtarrileanere, %-1,5era (2014ko abenduan %-1,1). Euro-gunean, balioespenen araberaKPIren jaitsiera %-0,6 ingurukoa izan da, eta, beraz, Espainiako eta euro-gunekoinflazioaren arteko diferentzial negatiboa %0,9koa litzateke.

Epe laburreko eta epe ertaineko aurreikuspenakHala ere, udazkenaz geroztik, faktore garrantzitsu batzuen ondorioz, epe laburrekoikuspegia hobetu egin da. Petrolio-prezioaren jaitsiera arindu egin da, euroarenbalioa nabarmen jaitsi da, Europako Banku Zentralak hedapen kuantitatiboairagarri du eta Europako Batzordeak Europarako Inbertsio Plana aurkeztu du.Faktore horiek guztiek hazkundean eragin positiboa izango dutela aurreikusten da.

Testuinguru horretan, bada, Europako Batzordeak gorantz zuzendu dituEspainiako ekonomiako BPGren hazkunde-aurreikuspenak, 2015ean %2,3ankokatu arte, hots, euro-gunean baino puntu bat altuago (%1,3). Hala ere,langabeziak erkidegoko batez bestekoa bikoizten du eta tasa altuak erregistratzenjarraituko du, hazkundea azeleratu den arren. Hala, 2015ean %22,5ean kokatukoda eta 2016an %20,5ean. Inflazioa, bestetik, %-1era jaitsiko da, batez beste,petrolioaren prezioak murriztu egin direlako. 2016an soilik bueltatuko da positiboizatera (%1,1). Azkenik, Europako Batzordeak iragarri duenez, Espainiakojarduera kanpoko sektorearen bitartez errekuperatuko dela esatea krisi honeniruzurretako bat da eta barne-eskaria da benetan ekonomia berpiztuko duena. Eraberean, Nazioarteko Moneta Funtsak gorantz berrikusi ditu Espainiako BPGrenaukerak duela urtebete baino gehiagotik, sei aldiz jarraian, 2015erako hazkunde-balioespenak %2an kokatuz eta 2016an %1,8an.



Azken sei urteeta-ko BPGren bultza-

darik handiena

Barne-eskariasuspertu da

EUSKADIKO ABAGUNEAEUSKADIKO ABAGUNEA2014ko azken hiruhilekoan ekonomia euskaldunak azken sei urteetakohazkunderik handiena erregistratu zuen, azelerazio nabarmenarekin. Bidehorretan lagun izan zituen kanpoko sektorearen jarrera positiboa, ekonomiaespainiarraren barne-eskariaren hobekuntza eta finantza-merkatuetakoikuspegi zabalagoa.

Eustatek 2014ko laugarren hiruhilekoko kontuetan egindako balioespenenarabera, EAEko BPGk %0,7 egin zuen gora, hirugarren hiruhilekoaren aldean,urtaroaren eta egutegiaren eraginak bazter utzita. Datuak aurreko urtekolaugarren hiruhilekoekin alderatuta, urte arteko aldakuntza %1,9koa izan da,hots, hirugarreneko %1,4 baino puntu erdi altuagoa eta 2014ko lehenhiruhilekoko %0,4 baino lau hamartar altuagoa.

Erritmo horrek jardueraekonomikoaren errekuperazioaindartzen ari dela erakusten du.Ekitaldi osoan, euskal ekonomiak%1,2ko igoera izan dubolumenean. Tasa hori %1,3koada prezio korronteetan, 2013.urteko %-1,7ko jaitsiera (%-1,2lehen balioespenean) eta%-1,0koa gaindituz. Ekitaldikobalantze horrek, apala izan arren,krisitik irteten ari garela berrestendu, ondorioak oraindik gainditu ezdiren arren.

BPGk urte arteko balioetan lurralde historikoen arabera duen bilakaerarierreparatuz gero, laugarren hiruhilekoan Gipuzkoa nabarmentzen da,BPGren %2,1eko igoerarekin, Bizkaia %1,9an kokatu da eta Araba %1,6an.2014 ekitaldi osoa kontuan hartuta, balantzerik positiboena Gipuzkoakerregistratu du, %1,4ko aurrerapenarekin, beste bi lurraldeak atzetik dituela,biak %1,1ekin.

Barne-eskaria2014ko azken hiruhilekoan, euskal ekonomiaren barne-eskaria %2,0 igo da.Aurrerapen horrekin batera, kanpo-merkataritza ere igo egin da. Barne-eskariaren joera ere hobetu egin da, azken kontsumoko gastuen erreku-perazioa geroz eta sendoagoa delako eta horrek kapital-eraketa gordinarenindar baxuagoa konpentsatu duelako.

1111

BPG - Euskal Herria Zuzend. Datuak Aldaketa %

-0,7

0,2

0,7

-0,8

0,3

0,7

-2,5

-0,5

1,9

-2,1

0,0

2,0

-3

-2

-1

0

1

2

3

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

Euskal H. - Hiruhilekotik hiruhilekorako Espainia - Hiruhilekotik hiruhilekorako

Euskal H. - Urtetik urterako Espainia - Urtetik urterako

Iturria: Eustat-HKE, EIN-HKN



Kanporakosalmentaksuspertu dira

Etxeetako gastuen jarrerak berretsi egiten du 2013ko azken hiruhilekotikbilakaera positiboa egon dela. Urte arteko hazkundea, bolumenari erreparatu-ta, %2,6koa izan da, urteko azken hiru hilak kontuan hartuta. Hala, lau hamar-tar igo da uda garaiko %2,2a eta 2014ko etxeko kontsumoaren %1,6 igotzenlagundu du.

Bestalde, hirugarren hiruhilekoko %-0,1aren ostean, herri administrazioenkontsumoa %1,8 igo da urte artean, %0,9ko aurrerapenarekin, ekitaldiarenondorioz.

Kapital Eraketa Gordina (KEG) urte artean %0,6 igo da, hots, hirugarrenhiruhilekoan baino lau hamartar gehiago (%0,2), 2014an azken emaitzahutsala izanik, lehen hiruhilekoko %0,9ko erorketaren eta bigarreneko %0,0koetenaren ondorioz. Errekuperazio hori, edonola ere, itxaropen handiz betetadago.

Inbertsioan bilakaera hori antzeman da, hain zuzen ere, ekipo-ondasunetaninbertitu delako, urte artean %4,0 igoz, ekitaldiko lehen hiru hiruhilekoetan%0,4, %1,5 eta %2,9 igo ondoren.

Gainerako inbertsioa, neurri handi batean eraikuntzarekin lotua, %-0,7 jaitsida urte artean, aurreko hiruhilekoetako %-1,5, %-0,6 eta %-1,0 ondoren. Horidela eta, 2014an, Kapital Eraketa Gordinak hazkunde hutsala izan du, ekipo-ondasunen gaineko inbertsioaren %2,2ko aurrerapenaren eta gainerakoinbertsioen (batez ere eraikuntzakoen) %1,1eko atzerapenaren ondorioz.

Kanpo-eskariaKanpo-eskariarekiko mugimenduetan urteko azken hiru hilabeteetan inpor-tazio eta esportazioak nabarmen igo dira.

Eustaten HEKen arabera, EAEko esportazioek urri eta abendu artean %4,7kourte arteko igoera erregistratu zuten, 2014ko erdiko hiruhilekoetan %2,1 eta%3,6 aurreratu ondoren. Bestalde, inportazioak %4,7 igo ziren aldi horretan(aurreko bi aldietan %2,1 eta %3,4). Prezio korronteetan, kanporako salmen-tak %3,9 igo ziren hirugarren hiruhilekoan eta erosketak %4,8.

Merkataritzako Estatu Idazkaritzak EAEtik egindako salmenten balioa ekono-mia espainiarretik kanpo zenbatu du 2014ko laugarren hiruhilekoan, 5.864,7milioi eurotan. Urte arteko hazkundea, bada, %18,0koa izan da, urteko hiru-garren aldian %4,7ko aurrerapena egon ondoren, 2014 urte osoan %8,2koigoera egonik.

1212



Hirugarren sektore-ko adar guztiek

hazkundeaareagotu dute

Lehen sektoreaketa industriak tasapositiboak dituzte

Erreferentziazko aldi horretan euskal esportazio energetikoen %120,9ko igoer-aren ondorioz, kanpora egindako salmenta ez energetikoak urte artean %11,3igo dira, EBrako espedizioak %13,7 igo baitira eta gainerako tokietarakoesportazioak %7,4.

2014an salmenta ez energetikoen emaitza zera izan da, %3,5eko igoera egondela, 2013an %0,5 jaitsi ondoren, erkidegoko espedizioak %5,4 berraktibatueta gainerako tokietako %0,2 apala igo eta gero.

EAEn espainiar ekonomiatik kanpora egindako erosketak, ekitaldiko lehen hiruhiruhilekoetan %10,8, %10,2 eta %20,1 erori ondoren, %0,3 jaitsi ziren azkenhiruhilekoan, energetikoak %8,3 igo ziren arren. Izan ere, ez energetikoak %4,3murriztu ziren, aurreko hiruhilekoan %17,0 jaitsi ondoren. Ekitaldiko balantzean%9,9ko igoera ikus daiteke inportazio guztietan, %20,2ra igotzen dena ener-getikoetan eta %4,3ra ez energetikoetan.

ProdukzioaEskaintzaren ikuspegitik, BPGrenhazkundea berriz ere lau sektorehandietan egondako ibilbidedesberdinen konbinazioaren emaitzaizan da, nahiz eta, funtsean, horietanguztietan bilakaera positiboa egonizanaren ondorio den, eraikuntzarensektorea salbuespena izanik. Bailehen sektorean, bai industriarensektorean, hazkunde positiboakerregistratu ziren urteko azkenhiruhilekoan, %4,6koak eta%1,0koak, hurrenez hurren. Horiek,aurreko hiruhilekoko tasak bainotxikiagoak dira, %13,8 eta %1,4,hurrenez hurren.

2014ko balantzean ibilbide aldaketa bat ikus daiteke, lehen sektorekoekoizpenetan %5,5eko aurrerapena egon baita, 2013an maila berekoatzerapena (%5,5) egon ondoren. Bestalde, industrian %1,0ko igoera egon da,aurreko urtean %2,6ko erorketa egon ondoren.

Hirugarren sektoreko BEG urte artean %2,6 igo da, hirugarren hiruhilekoko%1,7ren ondoren. Zerbitzuetako azpi-sektore guztiek aldakuntza positibohandiagoak lortu dituzte beren balio erantsietan, aurreko hiruhilekoarekin

1313

BPG - Euskal Herriaren EskaintzaHiruhilekoko urtetik urterako ald.% (z. datuak)

-5,1

-0,1

1,0

-6,4

-1,2

-2,0-1,2

-0,5

2,6

-10

-5

0

5

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

Industria Eraikuntza Zerbitzuak

Iturria: Eustat-HKE


Lan-merkatuarenhobekuntzafinkatu da

alderatuta. Hori horrela, Merkataritza, Ostalaritza eta Garraioaren adarra dahazkunde gehien duena (%3,0), ondoren Herri Administrazioa, Hezkuntza,Osasuna eta Gizarte Zerbitzuak %2,8ko hazkundearekin, eta GainerakoZerbitzuak (bertan sartzen direlarik, besteak beste, jarduera profesionalak etafinantza-arlokoak eta aseguruak), %2,2 igota.

Eraikuntzaren sektoreak, bestalde, beherantz jarraitzen du, nahiz eta aurrekohiruhilekoetan baino zertxobait apalago, eta %-2,5etik %-2,0ra pasatzen da,2014an %-3,0 kontabilizatuz, 2013ko %-4,7ko jaitsieraren ostean.

Lan-merkatuaHEKren arabera, 2014ko azken hiruhilekoan enpleguaren joera-aldaketaagerian geratu da, lanaldi osoko lanpostuak urte artean %1,0 igo baitira urrieta abenduaren artean, urteko azken hiruhilekoko %0,5en ostean.

Ekitaldiko balantzean %0,3ko igoera ikus daiteke, 2013an erregistratutako%3,0ko atzerapenaren ondoren.

Sektoreen arabera, aurreko urteko hiruhileko berarekin alderatutaenpleguaren bilakaera negatiboa izan da industrian (%-1,9) eta eraikuntzan(%-0,2), eta zerbitzuen sektorea %1,9 igo da eta lehen mailako sektorea%1,3.

Urteko batez bestekoarierreparatuta, 2013. urtearekinalderatuta, enplegua jaitsi eginda eraikuntzan (%-2,4) etaindustrian (%-1,8), etazerbitzuak, bestalde, igo egindira %1,1 eta lehen sektorea%0,2. Inkesten arabera, HEKekEAEn eskainitakoen antzekojoerak daude lan-merkatuan,kasuan kasuko inkestarenarabera desberdintasunakikusten diren arren.

Lan egiteko prest dauden biztanle euskaldunei erreparatuta, EstatistikaInstitutu Nazionalaren BAIren arabera, urri eta abendu artean urte artekohazkundea %0,3koa izan zen, hau da, joera aldatu egin da, aurrekohiruhilekoko %1,1eko erorketaren ondoren.

1414


Enplegua - Euskal HerriaHiruhilekoko urtetik urterako ald.%

-6,3

-2,1

0,3

-4,2

-1,4

1,0

-3,6

-1,7 -0,5

-3,7

0,8 0,8

-8

-6

-4

-2

0

2

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

BAI HKE-Eustat Gizarte Z. BJA

Iturria: EIN, Eustat eta Mº de Empleo - SS



GizarteSegurantzarako

afiliazioekerrekuperazioasendotzen dute

Prezioen egonkor-tasun nabarmena

Hiruhileko arteko balioetan, aurrerapena %2,9koa da, eta, beraz, uzkurduraEAEko lan-merkatutik desagertzen ari dela esan liteke.

Biztanleria okupatuaren ibilbideari erreparatuta, Estatistika InstitutuNazionalak bigarren hiruhilekoz jarraian urte arteko aurrerapen apalaerregistratu du, %0,3koa, 2014ko lehen eta bigarren hiruhilekoetan jaitsierakegon ondoren (%3,3 eta %1,1, hurrenez hurren).

BAIk aktiboen eta okupatuen kopurua jaitsi dela adierazi du, eta, ondorioz,langabezia-tasa ekitaldiko hirugarren eta laugarren hiruhilekoen artean igoegin da, %15,2tik %16,6ra, EAEn. Sexuen arabera, bi aldi horien artekolangabezia-tasa igo egin zen emakumeen artean %15,6tik %16,3ra etagizonen artean, aldiz, jaitsi, %14,9tik %16,9ra.

Eustateko BJAn, 2014ko laugarren hiruhilekorako aurreikuspenen arabera,lan egiteko prest dagoen euskal biztanleria urte artean %0,1 murriztu zen,hirugarren hiruhilekoan bezala, eta okupazioa igo egin zen (%0,8).Horrenbestez, langabezia-tasa %14,5ean mantendu zen, aurrekohiruhilekoan bezala.

Eustatentzat, sexuen arabera, bi aldi horien arteko langabezia-tasa igo eginzen emakumeen artean %14,3tik %14,8ra eta gizonen artean, aldiz, jaitsi,%14,8tik %14,2ra.

EAEn Gizarte Segurantzarako afiliazioetan errekuperazio iraunkorra ageri da.Hori horrela, ekitaldiaren erdiko hiruhilekoetan %0,1 eta %0,6koaurrerapenen ostean, azken hiruhilekoan %1,2 igo ziren afiliazioak, %0,3koigoera zenbatuz 2014an (2013an %-3,1).

Estatuko Enplegu Zerbitzu Publikoak ekitaldiaren hasieran antzemandakojoera-aldaketa berresten du, urte artean jaitsierak islatzen baititu EAEkobulegoetan erregistratutako biztanleria langabetuaren artean, areagotzenjoan baitira lehenengo hiruhilekoko %-0,8tik bigarreneko %-1,9ra eta %-2,9raurteko azken bi aldietan.

2014ko balantzean %2,1eko murrizketa ikus daiteke, 2013an %8,0ko igoeraegon ondoren.

Prezioen deflatorea eta KPIEAEko BPGren prezio korronteen kontabilitate-balioa, 2014ko hirugarrenhiruhilekoan, HEKen arabera 17.360,9 milioi eurokoa izan da, urtebete

1515



Hazkunde-itxaro-pen hobeak2015erako

lehenago baino 352,7 milioi euro altuagoa (17.008,2), urte artean %2,1ekoigoera egonik. BPGren bolumenean %1,9ko igoera antzeman denez,deflatorea %0,13 ingurukoa litzateke.

KPI, urte artean %-0,1 eta %-0,3koerorketak erregistratu ondoren,uztailean eta abuztuan, eta %0,1eta %0,2 igo ondoren irailean etaurrian, urte artean %-0,7kotasarekin amaitu da EAEn.

Indize nagusiaren erorketa, batezere, prezio energetikoenjaitsieraren ondorio izan da.

Hala ere, azpiko inflazioa (hau da,energia eta elikagai landurikgabea) irmo egon da eta urrian urtearteko %0,1eko gutxienekohazkundea eduki ondoren, ekitaldia%0,3rekin amaitu da abenduan.

Epe laburreko aurreikuspenakEuskal ekonomiak, 2014ko urteko batez bestekoari erreparatuta, PBGren%1,2ko aurrerapena lortu du, hau da, hasieran aurreikusitako %1,0kohazkundea baino bi hamartar gehiago.

2015a hastean, kontsumo pribatua bere lozorrotik esnatu omen dela dirudieta inbertsioa errekuperatzeko bidean dago, finantza-egoera positiboan.Horrenbestez, egungo bultzadari eusten bazaio, eskariaren ikuspegitikhazkundea %2,0ra irits liteke, hau da, aurretik aurreikusitako %1,7a baino hiruhamartar gehiago. Hala, enplegua %0,7tik %1,0ra igo liteke.

Eskaintzaren ikuspegitik, ekoizpen-adar guztiek beren jarduera hobetukodutela espero da.

Industria, kanpoko inguruko jarreraren arabera neurtuta, eta zerbitzueierreparatuta, barne-eskariaren araberakoa izango da. Bestalde, eraikuntzakurteko azken urteetan aurrera pausu txikiak izan litzake, batez ere lanpublikoari esker

1616

KPIA- Harmonizatua

Hileko urtetik urterako aldaketa %

0,9 0,8

0,5

-0,5-0,3

0,20,4

-0,3

-1,3-1,1

0,60,6

-0,1-1,0 -0,8

-2

-1

0

1

2

14

U

O M A M 14

E

U A I U A A 15

U

O M A M 15

E

KPIA-EB KPIA-Espainia KPIA-Euskadi

Iturria: Eurostat, EIN



Errekuperazioaindartu egin da

Prezioenegonkortasun

sendoa

BIZKAIKOBIZKAIKO ABAGUNEAABAGUNEA2014ko azken hiruhilekoan ekonomia bizkaitarrak bere hazkunde-erritmoaareagotu zuen, ekonomia euskaldunak eta espainiarrak erregistratutakoarenildotik. Lurraldean sortutako balio erantsiaren bolumena %0,6 igo zen udanlortutakoaren aldean. Tasa hori %1,9ra igotzen da aurreko urtekoarekinalderatuta, hots, hirugarren hiruhilekoan erregistratutakoa baino puntu erdialtuago (%1,4).

Lurraldeen ibilbideak ez dira askoaldatu 2014ko hasieratik. Hala,Gipuzkoa izan da lurralderik indar-tsuena, laugarren hiruhilekoan urteartean %2,1 hazi baita haren bolume-na (%0,7, %1,1 eta %1,5 lehen hiruhiruhilekoetan). Bestalde, ArabakoBPG %1,6 igo da, lehen, bigarren etahirugarren hiruhilekoetan %0,6, %0,8eta %1,3 igo ondoren, hurrenez hur-ren. 2014. urte osoan Gipuzkoakobolumenaren igoera %1,4koa izanda, eta Bizkaikoa eta Arabakoa, aldiz,%1,1ekoa.

Eustaten arabera, prezio korronteetan BEG Gipuzkoan %1,5 igo da, Bizkaian%1,2 eta Araban %1,1. Ondorioz, prezio-deflatoreak 2014an %0,1eko tasakerregistratu zituen lehen bi lurraldeetan eta prezioek egonkor iraun zutenAraban.

ProdukzioaProdukzioaren adierazleei jarraiki, Bizkaiko ekoizpen-jarduera apurka-apurka hobetzen doa, Eustaten Industria Ekoizpenaren Indizeak (IEI)adierazten duen bezala.

Behin-behineko IEI, urtaro eta egutegien ondoreen arabera zuzendua, igoegin zen Bizkaian 2014ko laugarren hiruhilekoan zehar, zehazki, urte artean%7,6, bigarren eta hirugarren hiruhilekoko %1,1 eta %2,1en aldean,Estatuan erregistratutako %-0,1eko erorketaren aldean.

Arabako urteko zenbaketan indizea %0,3 igo da, Gipuzkoan %1,2, bi kasuetanEAEko indizearen batez besteko %1,3ko igoeraren azpitik, Bizkaian %2,0 igobaita, Espainiako ekonomiaren %1,2ko aurrerapena gaindituz.

1717

Hiruhileko BPGHiruhilekoko urtetik urterako ald.%

-3,6

-0,8

1,6

-2,3

-0,6

1,9

-2,4

-0,2

2,1

-5

-4

-3

-2

-1

0

1

2

3

12IH

II III IV 13IH

II III IV 14IH

II III IV

Araba/Álava Bizkaia Gipuzkoa

Iturria: HKE - Eustat



Industriaekoizpen-erritmohobea ageri da

Etxebizitza-prezioenjaitsiera apalduegin da

2014an Bizkaian indizearen jarrerahobea erauzketa-jardueren (%10,6)eta manufakturazio-jardueren (%2,8)ondorio izan da, energia ekoiztekojarduerak %-4,1 jaitsi baitira. IEIrenbilakaera horrek nabarmen eten duindustria-enpleguaren jaitsiera.

Horrenbestez, 2014ko laugarrenhiruhilekoan Bizkaian industriarensektorean lan egin duten eta GizarteSegurantzako kide diren pertsonenkopurua 70.036ra igo zen (azken hilbakoitzeko azken eguneko batezbestekoa), hau da, aurreko hiruhilekoarekin alderatuta (70.939), %-1,3 jaitsizen. Urtebete lehenago sektore horretan altan egondako 71.407 kideekinalderatuz gero, %-1,9ko tasa ageri zaigu. 2014. urtean zehar, industriakoafiliatuak %2,5 jaitsi ziren, 2013ko %4,7ko atzerapenaren ostean, batez eremanufakturazio-industriaren zioz (%-2,7), erauzketa-jardueren eta ekintzaenergetikoen afiliazioak %0,6 igo baitziren.

Sustapen Ministerioko azken informazio eskuragarriari jarraiki, prezioekbeherantz jarraitu duten arren, erritmo apalagoan egin dute, apurka-apurkasustatuz etxebizitzen salmenten interes-tasa hobeak.

Etxebizitzaren prezioen indize orokorrak (Sustapen Ministerioa) etxebizitzalibreak nahiz babestuak barne hartzen ditu eta, horren arabera, etxebizitzarenbatez besteko prezioa, 2014ko laugarren hiruhilekoan, %1,8 jaitsi zen urteartean Bizkaian. Tasa hori Araban antzemandako %3,3ko erorketaren etaGipuzkoan kontabilizatutako %0,8ko atzerapen apalaren artean kokatzen da.

Jaitsiera hori, neurri batean, etxebizitza babestuaren prezioak lurraldean %3,9igo direlako eman da. Etxebizitza librearen prezioak, bestalde, %2,1 jaitsi ziren.Prezioen bilakaera 2008ko lehen hiruhilekoan lortutako gehieneko kopurutikaztertzen bada, etxebizitza-prezioen indize orokorra 2014ko laugarrenhiruhilekora arte %18,8 jaitsi da EAEn, %23,2 Bizkaian, %11,7 Gipuzkoan eta%29,8 Espainian.

Herri-administrazioetako defizita zuzentzeko malgutasunari esker, aurrekontu-egokitzapenak ez dira hain muturrekoak, eta, hala, obra publikoek etaeraikuntzek bizi duten egoera arindu egin daiteke.

1818

Industria Ekoizpen Indizea (datu zuzend.)4 Hiruhilekoko babezb. mugikorraren urtetik urterako ald.%

4,1

-5,9

-3,2

1,31,6

-7,7

-4,2

2,0

-1,6

-6,7

-1,5

1,2

-10

-5

0

5

11

IH

II III IV 12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

Euskal H. Bizkaia Espainia

Iturria: EIN eta Eustat



Urrian igo egin diraAzalera Handietako

salmentak

Hala, lizitazio ofiziala Bizkaian 2014an 580,2 milioi eurora igo da, %69,3kohazkundearekin, 2013an zenbatutako 342,7 milioi euroen aldean. Aurrerapenindartsu hori obra publikoaren %92,6ko bultzada indartsuaren etaeraikuntzaren %17,8ko igoeraren ondorioz eman da.

Eraikuntzako enplegu-adierazleak ibilbide hobea erakusten hasi dira. Horihorrela, eraikuntzan lan egin zuten pertsonen Gizarte Segurantzarakoafiliazioak (28.519) 2014ko laugarren hiruhilekoan %1,6ra jaitsi ziren, hiruhilekoartean %1,8ko eta %0,9ko igoerak egon ondoren, bigarren eta hirugarrenhiruhilekoetan, hurrenez hurren. 2014. urteko zenbatespenak atzerapen baterregistratu du eraikuntzako afiliazioetan, %2,6koa, hain zuzen. Tasa horinabarmen aldatzen da 2013ko %12,2ko jaitsieratik.

Kontsumo-gastuen tonu hobeak apurka-apurka merkataritza-zerbitzuenhornidura hobetzea dakar. Egoera hori, gainera, indartu egiten da inbertsio-gastuen errekuperazioa eta enpresentzako zerbitzuen dinamismoa indartzendituen finantza-giroa apurka-apurka hobetu ahala.

Eustaten Azalera Handietako Merkataritza Indizearen arabera (AHMI), 2.500metro karratutik gorako azalera duten establezimendutako salmentek(egutegiaren arabera zuzenduak) 2014ko laugarren hiruhilekoan, Bizkaian,urte arteko %0,7ko igoera nominala erregistratu zuten balio zuzenduetan.Indizearen bolumena hiruhileko berean %1,1 igo zen, hau da, urteko azkenhiruhilekoan prezioak %0,4 jaitsi dira.

Era berean, prezio korronteetan Arabako indizea %4,0 jaitsi zen aldi bereaneta %3,6 bolumenean, eta, ondorioz, prezioak ere lau hamartar jaitsi ziren.Gipuzkoan, bestalde, prezio korronteetan indizean %1,1 egin zuen atzera etabolumenean %0,3 igo, prezioak %0,8 jaitsi zirelako.

Ondasun-motei erreparatuta, elikadurako EHMI Bizkian %3,5 murriztu zenlaugarren hiruhilekoan prezio korronteetan (hirugarren hiruhilekoan %-3,0)eta bolumenean %3,4 murriztu zen, uda-garaian %1,4 jaitsi ondoren.Ondorioz, prezioak %0,1 atzeratu ziren. Gainerako ondasunen salmenta-indizea %2,7 igo zen aldi horretan prezio korronteetan (%-2,3 uztail eta irailartean) eta bolumenean %3,5 areagotu zen (%-2,5 hirugarren hiruhilekoan).Ondorioz, prezioak %0,7 jaitsi ziren urteko azken hiruhilekoan, hirugarrenhiruhilekoan %0,2 areagotu ondoren.

Bizkaiko Merkataritza Azalera Handietako langile okupatuen indizeakatzerantz jarraitu du laugarren hiruhilekoan (%-0,5), uda-garaian jaitsiondoren (%-1,0), erorketa hori apurka-apurka eusten doan arren.

1919



ZerbitzuetanGSrakoafiliazioaknabarmenerrekuperatu dira

Apurka-apurkabarne-eskariagorantz doaBizkaian

Bizkaiko zerbitzuetan Gizarte Segurantzarako afiliazioen batez besteko maila324.067koa izan zen urri eta abenduaren artean, hau da, hiruhileko artean%2,8 igo zen eta aurreko urtearen aldean %1,9, orduan 318.067 afiliatubaitzeuden.

Hirugarren sektoreko jarduera-adarrei erreparatuta, urte arteko jarrerapositiboa izan zuten afiliazioak Bizkaian 2014an jarduera profesional zientifikoeta teknikoak izan dira (%1,6), baita zerbitzu osagarriak (%1,4), herri-administrazioa, hezkuntza eta osasuna (%2,2), jarduera artistikoak etajolasekoak (%3,7), beste zerbitzu batzuk (%0,7) eta merkataritza, ibilgailuenkonponketa, garraioak eta ostalaritza (%0,2). Gainerako adar guztietanbilakaera negatiboa izan da: higiezin jarduerak (%-0,7), finantza- eta aseguru-jarduerak (%-1,9), eta informazioa eta komunikazioak (%-1,8).

Barne eskariaBarne-eskariaren elementu nagusiak apurka-apurka hobetu egin dira, ekitaldiakaurrera egin ahala. Errekuperazioa indartsua eta iraunkorra izan da.

Hala ere, ezin da ahaztu langabezia altua eta zorpetze-mailak murrizteko beharramuga garrantzitsuak direla familia bizkaitarren kontsumoa indar handiagozerrekuperatzeko orduan, nahiz eta finantzazioaren hobekuntzak, inbertsioasustatzeaz gain, kontsumo-gastuak ere indartzen dituen.

Txikizkako Merkataritzaren Indize Orokorraren arabera (tMIO), Eustatek eginahiruhilero, prezio korronteko salmentak, uda-garaian %0,8 murriztu ondoren, igoegin dira, %0,7ko bultzadarekin, 2014ko laugarren hiruhilekoan. Hala, %0,4kojaitsiera egon da ekitaldi osoko batez besteko indizean, 2013an %-1,4 jaitsiondoren. Araban eta Gipuzkoan, bestalde, %1,3 igo da.

Hala ere, txikizkako salmenten indizea, bolumenean, jaitsi egin da Bizkaian 2014ekitaldian zehar, baina soilik %0,3 urte artean. Gipuzkoan eta Araban %1,4 eta%1,5 igo da, hurrenez hurren.

Beste eskari-adierazle batzuek, esaterako etxebizitzen transakzioek, dinamismohandiagoa eskaintzen dute, salmenta-mailak are baxuagoak diren arren,eskatzaile posibleak zain jarraitzen baitute prezioetan jaitsiera berriak egondaitezkeelako.

Hori horrela, Bizkaian egondako urte arteko goraldi indartsuaren ostean, %85,4eta %28,1 2014ko lehen eta bigarren hiruhilekoetan, hurrenez hurren,hirugarrenean %7,7 jaitsi dira berriz ere, %33,8ko igoera erregistratuta ekitaldikolehen bederatzi hilabeteetan.

2020



Laguntza publikoekturismoen matriku-lazioa sustatzen

dute

Urteko lehen hiru hiletako jarrera ahularen ostean, ostatu-zerbitzuen eskariakjarrera oso positiboa izan du eta apurka-apurka hobetzen joan da apirilaz geroztik.

Estatistika Institutu NazionalakOstalaritzako Okupazioaren gaineanegindako Inkestaren arabera, Bizkaikoostalaritza-establezimenduetan egonziren eta gure lurraldea bisitatu zutenbidaiariak urte artean %5,9 igo zirenurri eta abendu artean. Tasa horrekgainditu egiten ditu urteko bigarreneta hirugarren hiruhilekoetanerregistratutako %4,3 eta %1,2kokopuruak. Kanpoko bisitariak %9,4 igodirelako eman da batez ere igoerahori, bidaiari nazionalak %4,4 soilikigo baitira.

Bestalde, Eustaten Establezimendu Turistiko Hartzaileen Inkestan (ETHI) jarreraapalagoa antzeman da Bizkaia bisitatu zuten bidaiaren kopuruan, %3,0koigoerarekin, %2,4 igo delarik beste erkidego batzuetatik iristen diren bidaiarienkopurua, atzerritarren kasuan %4,5 izanik.

Bidaiaren bilakaera baloratzeko orduan ageri diren alde horien ondorioz,Estatistika Institutu Nazionalaren arabera hemen pasatako gauak %6,7 igo dira,bisitari nazionalek pasatako gauak %7,8 igo baitira eta atzerritarrenak %4,4.Bestalde, Eustaten arabera biak hazi ziren %7,6 eta %4,0, hurrenez hurren eta,guztira, %6,4 igo ziren 2014ko azken hiruhilekoan.

Turismo-ibilgailuak erosteko laguntza publikoek 2014an zehar erosketak bultzatudituzte. Horrelako garraio-ibilgailuen salmentak Bizkaian %15,9 hazi zirenlaugarren hiruhilekoan, urte artean %11,7, %24,2 eta %7,0 igo ondoren aurrekohiruhilekoetan. Hala, 2014an %14,9ko hazkundea egon da, 2013an %8,3 haziondoren. 2015eko urtarrileko eta otsaileko datu eskuragarriek berretsi egiten dutebultzada hori, %32,8ko igoera islatzen baitute bi hilotan, EAEko%32,4ren atzekoaeta estatuko %29,4 baino altuagoa.

Antzeko ibilbidea antzeman da karga-ibilgailuen inbertsioan. Bizkaian jarreraindartsua izan du ekitaldi osoan zehar eta laugarren hiruhilekoan %18,7koigoera erregistratu da. Ekitaldiko lehen hiru hiruhilekoetako %36,6, %15,9 eta%1,4ko aurrerapenekin, bada, 2014an %17,1eko hazkundea erregistratu da,2009az geroztik jasandako bost urteko atzerapenak gaindituz.

2121

Gau-emateak4 Hiruhilekoko batez. mugikorraren urtetik urterako ald. %

0,5

-2,2

3,2

-2,1

1,9 3,0

3,6

-2,5

4,9

-5

0

5

10

15

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

Euskal H. Espainia Bizkaia

Iturria: HOI-EIN



Kanporako equipo-ondasunen eroske-tak errekuperatzendira

Esportazioenjarrera irregularra

HEKen arabera,enpleguarensorreraareagotzen da

Merkataritzako Estatu Idazkaritzaren (MEI) datuei jarraiki, Bizkaitik kanporaegindako ekipo-ondasunen erosketek laugarren hiruhilekoan %6,8ko urte artekoigoera erregistratu zuten, eta, hala, 2014an %0,3ko aurrerapen apala antzemanzen. Hala ere, 2013ko %6,2ko atzerapena gainditu egin zela esan daiteke.

Kanpo eskariaBizkaiko kanpoaldearekiko joan-etorriak dira industria-jarduera apurka-apurka bizitzen ari den joera-aldaketaneta trakzio handiagoan laguntzen aridiren faktore garrantzitsuenetakoa.Industria Ministerioko MerkataritzakoEstatu Idazkaritzaren (MEI) arabera,Bizkaitik kanporako erosketak 2014kolauga-rren hiruhilekoan %25,6 haziziren urte artean, bigarrenean %3,5jaitsi ondoren eta hirugarrenean %9,9igota. Hala, 2014an %11,9ko igoeraerregistratu zen, 2013ko %-0,3arenostean.

Produktu energetikoak bazter utzita, esportazio ez energetikoek Bizkaian lau-garren hiruhilekoan %7,4ko igoera erregistratu zuten. Bigarren hiruhilekoko%-12,1eko joera negatiboaren ostean, eta lehen eta hirugarren hiruhilekoetan%1,5 eta %4,1eko aurrerapenak egon arren, 2014an %0,5eko beherakada egonda, 2013an %4,8 aurreratu ondoren.

Tasa hori ez dator bat EAEko %3,5eko igoerarekin eta ekonomia espainiarraren%2,1eko hazkundearekin. Kanporako salmenta ez energetikoen emaitza horimunduko gainerako tokietarako esportazioak %6,9 erori izanarekin lotuta dago,EBrako espedizioak %3,3 igo baitira.

Bestalde, Bizkaitik ekonomia espainiarraren kanpora egindako inportazioak %6,0jaitsi ziren laugarren hiruhilekoan, erosketa energetikoak %6,0 igo zirelako eta ezenergetikoak %19,2 jaitsi. Edonola ere, 2014an inportazio ez energetikoak %3,0 igodira, hau da, EAEko eta Espainiako%4,3 eta%8,3 baino gutxiago, hurrenez hurren.

Lan-merkatuaEkoizpen-jardueraren hobekuntzari esker, okupazioak lan-merkatuan zuenjoeran aldaketa bat abiarazi ahal izan da, eta, hala, apurka-apurka indarhandiagoz hazten da. Hala ere, kontuan hartuta enplegua aurkitzeko gogorik ezadesagertzen ari dela, langabezia-tasak gorantz jarraitu du Bizkaian, pertsonapotentzialki aktiboak areagotu ahala.

2222

Esportazioak 4 Hiruhilekoko batezbesteko mugikorraren urtetik urterako ald. %

2,4

-2,0

8,2

0,2

-0,3

11,9

5,1

3,62,5

-20

-10

0

10

20

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

Euskal H. Bizkaia Espainia

Iturria: S.E.Comercio



Langabezia-tasaeta Gizarte

Segurantzarako afi-liazioak hazten dira

HEKen arabera, lanaldi osoko lanpostuak ekonomia bizkaitarrean 2014kolaugarren hiruhilekoan 440.950 igo dira, uda garaian balioetsitako 439.356enaldean. Hau da, hiruhileko artean %0,4ko igoera edo 1.594 enplegu gehiagoegon dira. Hala ere, 2013ko azken hiruhilekoan balioetsitako 437.079lanpostuekin alderatuz gero, 3.871 lanpostu gehiago dago aurreko urtearenaldean eta, beraz, aurrerapena %0,9koa da.

Estatistika Institutu Nazionalak Bizkaiko Biztanleria Aktiboari buruzko Inkestaneskaintzen duen bilakaeraren arabera, %0,7ko aurrerapena egon da urri etaabendu artean aktiboen kopuruan eta %0,1eko igoera biztanleria okupatuan.Ondorioz, langabetuen kopuruan %3,6ko igoera egon da.

Langabezia-tasa %18,1era igo da 2014ko hirugarren hiruhilekoko %16,0tik.Jaitsiera horrek emakumeen langabezia %17,0ra igo du %15,8tik eta gizonena%19,2ra %16,1etik. Bestalde, Eustaten BJAren arabera, 2014ko laugarrenhiruhilekoko batez besteko langabezia-tasa hamartar bat igo da Bizkaian,%15,6tik %15,7ra.

Gizarte Segurantzako erregistroek lan-merkatuaren hobekuntza baieztatzen dute.

Hala, afiliazioak igo egin diralaugarren hiruhilekoan, aurrekourtearekin alderatuta, zehazki %1,2,hirugarren hiruhilekoko %0,5ekoaurrerapenaren ostean. Tasa horiEAEko maila berean eta ekonomiaespainiarreko %2,5eko igoera bainohiru hamartar beherago kokatzenda. Bigarren seihilekoko jarrerariesker, Bizkaian afiliazioak %0,2 igodira 2014an, hau da, EAEko %0,3abaino hamartar bat gutxiago etaekonomia espainiarreko %1,6abaino puntu bat eta lau hamartargutxiago.

Estatuko Enplegu Zerbitzu Publikoaren datuek ere berretsi egiten dute lan-merkatua hobetu egin dela, laugarren hiruhilekoan %2,9ko urte arteko jaitsieraeskaintzen baitute Bizkaian erregistratutako langabeen artean, ekitaldiko lehenhiru hiruhilekoetan erregistratutako %-0,4, %-1,6 eta %-3,1aren ostean.Aldakuntza hori bat dator EAEko %-2,9ko atzerapenarekin eta nahiko urrundago ekonomia espainiarreko %-5,8ko murrizketarengandik.

2323Gizarte Segurantzako Afiliatuak

4 Hiruhilekoko batezbesteko mugikorraren urtetik urterako ald. %

-3,5 -3,1

1,1

-2,6 -3,1

-0,1

-2,7

-3,2

-0,3

-5

-4

-3

-2

-1

0

1

2

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

Espania Euskal H. Bizkaia

Iturria: Mº Empleo y SS



Kreditu biziak etahipotekak jaitsi egindira Bizkaian…

…gordailuek, bes-talde, errekupera-zioari eutsi diote

Eratutako hipotekekgorantz jarraitzendute

Sortutako merkata-ritza-sozietateenbilakaera itxaro-pentsua da

Hala bada, 2014an %-2,0ko jaitsiera erregistratu da, sei urtez jarraianlangabezia-igoerak erregistratu izana gaindituz. Tasa hori hamartar batbaxuagoa da EAEko %-2,1eko jaitsiera baino eta hiru puntu eta sei hamartarbaxuagoa ekonomia espainiarrekoa baino (%-5,6).

Ekonomiaren finantzaketaAurreko hiruhilekoetan bezala,Bizkaiko familia eta enpresen zorpe-tzeak beherantz egiten jarraitu duazken hilabeteetan, EspainiakoBankuaren arabera. Hala, finantza-erakundeek emandako kreditu biziak2014ko irailaren azken egunera arte(azken datu eskuragarria) %4,9 eroriziren Bizkian (ekainaren amaieran%8,2 jaitsi ondoren, ekonomiaespainiarrak eta EAEkoak erregis-tratutako jaitsieren azpitik (%-6,4 eta%-6,5, hurrenez hurren).

Bestalde, gordailuek hautsi egin zuten goranzko ibilbidea, Bizkian 2014ko irailarenazken egunean urte arten %1,0ko jaitsiera erregistratu baitzen, ekainaren azkenegunean gordailuek zuten %2,5eko igoeraren aldean, EAEko %-0,4ko jaitsierarengainetik eta ekonomia espainiarrean erregistratuta %0,9ko hazkundearen aurka.

Bizkaian eratutako hipotekek gorantz egin dute bat-batean eta 2006az geroztikantzematen zen beheranzko ibilbidea aldatu dute horrela.

2014ko laugarren hiruhilekoan Bizkaian 1.863 hipoteka eratu dira, 295 milioieuroko zenbatekoarekin. Hau da, urtebete lehenago zenbatetsitakoa baino%10,0 handiagoa da tasa eta %13,9 igo da zenbatekoa. Aldakuntza horiekaurreko hiruhilekoko ibilbideari eusten diote, nahiz eta baxuagoak diren EAEko%19,2ko igoera jasan duten hipoteka-kopuruak baino eta zenbatekoen%19,2ko igoera baino. Edonola ere, ekonomia espainiarrean eratutako igoeragainditzen dute (%9,4), zenbatekoa baxuagoa den arren (%20,1).

Sortutako merkataritza-sozietateei dagokienez, 2014ko laugarrenhiruhilekoko emaitzak itxaropentsuak dira oraindik ere. 468 enpresa sortudira, 754,8 milioi euroko kapitalarekin, eta, hala, urte arteko %2,0ko igoeradugu sortutako sozietate-kopuruan, harpidetutako kapitalean %2.569,2koezohiko igoera baxua egonik.

2424

Kreditu eta Gordailuak - BizkaiaHiruhilekoko azken eguneko urtetik urterako aldaketa %

-6,0

4,4

-1,0

-5,6

-10,9

-4,9

-12

-9

-6

-3

0

3

6

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

Gordailuak Kredituak

Iturria: B. de España



Prezioenegonkortasunak

jarraitzen du

2015ean Bizkaian%1,7 eta % 2,0artean haztea

espero da

2525

Bestetik, aldi horretan kapitala areagotu zuten sozietateen kopurua jaitsi egin daaurreko urtearekin alderatuta, zehazki %16,9, nahiz eta kapital handitua %234,6igo den.

Prezioen bilakaeraEustaten arabera, 2014an Bizkaiko BPG, prezio korronteetan, egutegiarenarabera zuzendua, 34.032,4 milioi euro igo zen, hau da, 412,1 milioi gehiago,aurreko urteko 33.620,4 milioi euroekin alderatuta. Igoera horrek %1,2koaldakuntza eragiten du, eta, bolumenean antzemandako %1,1ekoaurrerapenarekin, apur bat igo egiten da prezioen deflatorea, %0,1 hain zuzenere.

Prezioen egonkortasunak erabakigarria izaten jarraitu du KPIn, eta, urte artean%0,3ko tasa negatiboa eduki ondoren abuztuan, ekitaldia, abenduan, %0,8kojaitsierarekin amaitu da. Hala eta guztiz, KPIren urteko batez besteko tasa2014an %0,2koa izan da, hots, aurreko urtean baino puntu bat eta lau hamartargutxiago, orduan %1,6koa izan baitzen.

Produktuen arabera erreparatuta, 2014an urteko batez besteko tasan Bizkaiangailendu egin dira igoerak irakaskuntzan (%2,8), etxebizitzan (%1,8),medikuntzan eta osasunean (%3,8), alkoholdun edari eta tabakoan (%1,2),jantzi eta zapatetan (%0,2), eta hotel, kafetegi eta jatetxeetan (%0,6). Bestalde,erorketak erregistratu dira elikagaietan eta edari ez alkoholdunetan (%-0,7),komunikazioetan (%-6,1), aisialdian eta kulturan (%-1,3), garraioan (%-0,5) etaetxeko horniduran (%-0,3).

Epe laburrerako aurreikuspenakEkonomia espainiarraren barne-eskariaren apurka-apurkako errekuperazioak, baikontsumo pribatuan, bai inbertsioan, eta EAEko agente ekonomikoen aukerakhobetzeak indartu egingo dute 2015ean zehar ekonomia bizkaitarra errekuper-atzea.

Eskaintza dinamizatzen duten faktoreak prezioen egonkortasunean, interes-tasabaxuetan, ekipo-ondasunen gaineko inbertsioaren bilakaera positiboan etaenpleguaren apurka-apurkako igoeran oinarrituko dira.

Nahiz eta 2015eko ikuspegia zerbait iluna den ziurgabetasun geografikoak daude-lako eta ekonomia europar batzuk ahulak direlako (Frantzia eta Italia, kasu), bifaktore horiek nolabait arindu egin daitezke, Europako Batzordeak sustatutakoinbertsio-planari esker.

Testuinguru horretan, ekonomia bizkaitarraren bolumena hazi egin liteke, EAEnbezala, %1,7 eta %2,0. Hala, Gizarte Segurantzarako afiliazioetan %0,6a eta%1,0ren arteko igoera aurreikus liteke.



2626

Iturria

2013 2014 2013 2014 2013 2014BPG BOLUMINA Eustat/INE (I+II+III+IV) Hiruhilekoa -1,3 1,1 -1,7 1,2 -1,2 1,4

BPG NOMINALA Eustat/INE (I+II+III+IV) Hiruhilekoa -0,9 1,2 -1,0 1,3 -0,6 0,9

EKOIZPENA

-I.E.I. Orokorra Eustat/INE Urt.-Abendua -4,4 2,5 -3,3 1,8 -1,7 1,4

-I.E.I. Orokorra zuzenduta Eustat/INE Urt.-Abendua -4,2 2,2 d.g. 1,4 -1,5 1,2

-Landunak Guztira INE (I+II+III+IV) Hiruhilekoa -3,3 -1,1 -3,2 -0,9 -2,8 1,2

-Landunak Guztira Eustat (I+II+III+IV) Hiruhilekoa -0,3 -1,2 -0,9 0,2 - -

-Gizarte Segurantzako Afiliatuak G. Segurantza Urt.-Abendua -3,2 0,2 -3,1 0,3 -3,1 1,6

INDUSTRIA

-I.E.I. Ateratze Industriak Eustat/INE Urt.-Abendua -1,5 11,8 -18,0 11,1 -14,3 0,2

-I.E.I. Beste Manufakturak Eustat/INE Urt.-Abendua -3,7 3,3 -2,9 2,3 -1,4 2,2

-I.E.I. E.Elek., Gasa eta Ura Eustat/INE Urt.-Abendua -9,1 -4,0 -6,0 -3,3 -3,9 -2,4

-Landunak Industrian INE (I+II+III+IV) Hiruhilekoa -3,7 -6,8 -3,7 -2,5 -5,2 1,0

-Landunak Industrian Eustat (I+II+III+IV) Hiruhilekoa -1,3 -5,0 -7,0 -3,6 - -

-E. Elek. Kons. Industrian Iberdrola Urt.-Abendua 5,9 6,4 -0,1 2,7 - -

-E. Elek. Kons. Ind. Sid. Gabe Iberdrola Urt.-Abendua -2,7 12,4 -1,9 2,7 - -

ERAIKINTZA

-Landunak Eraikintza INE (I+II+III+IV) Hiruhilekoa 1,0 -9,2 1,6 -11,8 -11,4 -3,5

-Landunak Eraikintza Eustat (I+II+III+IV) Hiruhilekoa -12,8 -1,1 -22,3 -0,4 - -

-En. Elek. Konts. Eraikintzan Iberdrola Urt.-Abendua 29,6 -14,4 29,1 -17,7 - -

ZERBITZUEN SEKTOREA

-Bidaiarien Mugimendua INE Urt.-Abendua -0,7 2,5 -0,7 2,3 1,0 4,5

-Bidaiarien Mugimendua Eustat Urt.-Abendua -2,5 -0,4 -2,1 2,4 - -

-Gauak INE Urt.-Abendua -2,5 4,9 -2,2 3,2 1,9 3,0

-Gauak Eustat Urt.-Abendua -4,6 3,5 -3,1 4,0 - -

-Landunak Zerbitzuetan INE (I+II+III+IV) Hiruhilekoa -3,6 0,8 -4,0 0,8 -1,7 1,7

-Landunak Zerbitzuetan Eustat (I+II+III+IV) Hiruhilekoa 1,2 0,2 -0,9 1,4 - -

-En. Elek. Konts. Zerbitzuetan Iberdrola Urt.-Abendua -3,0 -0,5 -4,7 -0,9 - -

LAN MERKATUA

-Langabezia Tasa INE (I+II+III+IV) Hiruhilekoa 17,8 17,3 16,6 16,3 26,1 24,4

-Langabezia Tasa Eustat (I+II+III+IV) Hiruhilekoa 15,7 16,1 14,3 14,9 - -

-Erregistratutako Langabezia INEM Urt.-Abendua 7,6 -2,0 8,0 -2,1 2,6 -5,6

-Erregistratutako Kolokazioak INEM Urt.-Abendua -0,2 10,6 1,6 11,2 7,6 13,2

BARRU ESKARIA

-I.E.I. Kontsumo O. Eustat/INE Urt.-Abendua - - -4,9 -2,4 -2,1 1,6

-Autoen Matrikulazioa D.G. Tráfico Urt.-Abendua 8,3 14,9 8,1 19,9 4,0 20,0

-E. Elek. Konts. Etxeetan Iberdrola Urt.-Abendua -5,0 -3,9 -4,5 -3,7 - -

-I.E.I. Kontsumo O. Eustat/INE Urt.-Abendua - - -3,2 1,6 1,5 0,6

-Garraio-Ibilgailuen matrik. D.G. Tráfico Urt.-Abendua -1,5 17,1 -2,5 16,3 -0,5 26,5

KANPOKO ESKARIA

Esportazioak Guztira S.E.Comercio Urt.-Abendua -0,3 11,9 -2,0 8,2 3,6 2,5

-Esp. Guztira ez energetikoak S.E.Comercio Urt.-Abendua 4,8 -0,5 -0,5 3,5 4,4 2,1

-Esp. G.E.E. Europako-Batas. S.E.Comercio Urt.-Abendua -3,6 3,3 -1,7 5,4 3,0 3,9

-Esp. G.E.E. munduko gainer. S.E.Comercio Urt.-Abendua 22,5 -6,9 1,6 0,2 6,7 -0,9

Inportazioak Guztira S.E.Comercio Urt.-Abendua 2,5 12,2 -0,3 9,9 -3,0 5,7

-Inp. Guztira ez energetikoak S.E.Comercio Urt.-Abendua -2,0 3,0 -3,7 4,3 -1,4 8,3

-Inp. G.E.E. Europako-Batas. S.E.Comercio Urt.-Abendua 0,0 3,3 -3,0 5,2 -0,3 8,6

-Inp. G.E.E. munduko gainer. S.E.Comercio Urt.-Abendua -5,2 2,5 -5,2 2,4 -3,1 7,9

PREZIO ETA SOLDATAK

-KPI INE Urt.-Abendua 1,6 -1,1 1,6 -1,0 1,2 -1,3

-PIIA INE Urt.-Abendua - - 2,4 -1,1 0,6 -1,3

-Koste laborala hiruhil. Enk. INE (I+II+III+IV) Hiruhilekoa - - 1,7 -1,0 0,2 -0,3

-Itundutako soldata-igoera Mº Trabajo Urt.-Abendua 0,7 0,7 1,3 0,8 0,6 0,6

EKONOMIAREN FINANTZAKETA

-Kredituak S. Egoiliarretan Bco. España (I+II+III+IV) Hiruhilekoa -8,4 d.g. -8,3 d.g. -11,7 d.g.

-Gordailuak S. Egoiliarretan Bco. España (I+II+III+IV) Hiruhilekoa 3,8 d.g. 1,3 d.g. 3,6 d.g.

Daturik gabe=d.g.

Ekonomiaren Abagunearen Adierazkarien Laburpena

Adierazkariak Epealdia

Bizkaia Euskal Herria Espainia

Urtearteko Ald. % Urtearteko Ald. % Urtearteko Ald. %



2727

Bizkaiko Abagune Ekonomikoaren Laburpen GrafikoaEkoizpen Jarduera

IEI eta Energiaren Elektrikoaren konts.4 Hiruhileko batez. mugikorraren urtetik urterako ald.%

-7,7

-4,2

2,2

-7,6

-2,7

12,4

4,0

-3,0-0,5

-20

-10

0

10

20

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

IEI E.E. Ind.Sder.kanpo utzita E.E. Zerbitzuak

Eraikuntzaren Adierazkariak 4 Hiruhileko batez. mugikorraren urtetik urterako ald.%

-12,7

-12,2 -2,6-10,8

29,6

-14,4-16,7

1,0

-9,2

-40

-20

0

20

40

60

80

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

Gizarte Seg. Afiliatuak Energia elektrikoa Landunak (BAI)

Landunak4 Hiruhileko batez. mugikorraren urtetik urterako ald.%

-4,1

-3,3

-1,1

-2,7

-3,2

0,2

-2,7

-0,3

-1,2

-6

-4

-2

0

2

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

BAI Giz.Seg. Afiliatuak BJA

Langabezi Tasa

17,7

17,6

18,1

14,2

16,415,7

17,5

18,1

17,5

12

14

16

18

20

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

BAI BJA ERREGISTRAT.

Barruko Eskaria4 Hiruhileko batez. mugikorraren urtetik urterako ald.%

3,6

-2,5

4,9

-18,2

3,8

15,5

-3,9

-8,4

-30

-20

-10

0

10

20

30

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

Ostatu-gauak Matrikulazioak Kreditu biziak

Kanpo Eskaria4 Hiruhileko batez. mugikorraren urtetik urterako ald.%

-10,3

2,512,2

-1,2-7,8

15,82,6 12,1

6,4

-40

-20

0

20

40

60

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

Inportazioak Esport. EU Esp. Mundu B.

Lan Merkatua

Barruko Eskaria eta Kanpokoa

Iturriak: Iberdrola, OFICEMEN, Eustat, EIN, D.G. Tráfico, M.º de Empleo y S.S., M.º de Economía y Competitividad, S.E. de Comercio



2014ko iraileraarte BEG %2,3igo da

Enpresen egoeraekonomikoa etaondarearen egoerahobetu egin dira

ZERGA ABAGUNEAZERGA ABAGUNEA

Espainiako Bankuko Hiruhilekoko Balantzeen Zentraleko azken datu eskura-garrien arabera, 2014ko irailera arte hobetzen jarraitu du enpresen jarduerakekoizpen-adar guztietan, informazioan eta komunikazioan salbu. Hala, aldihorretan zehar laginketa osoaren BEGen %0,2ko igoera erregistratu da urteartean, aurreko urtean egondako %-4,6ko jaitsieraren aldean.

Langileria-gastuak 2014ko lehen hiru hiruhilekoetan apur bat igo ziren (%0,4).Partida horren dinamismo handiagoak, funtsean, batez besteko ordainsarienbilakaera positiboagoa islatzen du, %1,0ko igoera erregistratu baitzuten,enplegua %0,5 jaitsi zen arren.

Ekoizpen-jardueraren eta langileria-gastuen bilakaeraren ondorioz, emaitzaekonomiko gordina (EEG) 2014ko irailera arte ia ez zen aldatu (%0,0), 2013koaldi berean erregistratutako %-7,1eko jaitsieraren aldean.

Bestalde, finantza-sarrerak %-8,9 murriztu ziren eta finantza-gastuak apur batgutxiago (%-1,0), zorraren mailetan apurka-apurkako atzerapena egon zelakoeta, batez ere, finantzazio-kostuak erori egin zirelako. Hori guztia dela eta, ohikoemaitza garbia (OEG) %-2,9 jaitsi zin, 2013ko lehen hiru hiruhilekoetako%-13,7ko jaitsieraren aldean.

Ohiko onuren bilakaerari esker egonkortu egin dira errentagarritasun-mailak.Horrenbestez, eta finantzazio-kostuen batez bestekoa jaitsi egin denez, apur batigo da aktiboaren errentagarritasunaren eta finantza-kostuaren arteko aldea,2014ko urtarrilaren eta irailaren artean %0,7koa izanik, hau da, aurreko urteanbaino hamartar bat gehiago, 2012ra arteko erakutsitako beheranzko joera gain-dituz.

Azkenik, ezohiko emaitzek oso positiboki eragin diete aldi horretako onurei eta,BEGen gaineko portzentajeari erreparatuta, azken emaitza %22,3raino igo zen2014ko irailera arte, aurreko urteko aldi berean erregistratutako %15,8arenaldean.

Hazkunde nominala eta bilketaren bilakaeraEstatistika Institutu Nazionalaren arabera, prezio korronteetan baloratutakoBPG %1,4 igo zen urte artean 2014ko laugarren hiruhilekoan, hots, aurrekohiruhilekoan antzera. Hala, ekonomiaren deflatore inplizituak %-0,6ko jaitsieraageri du, hirugarren hiruhilekoan baino hiru hamartar baxuago (%-0,3) eta eki-taldi osoaren antzera (%-0,5).

2828



Aurreko hiruhilekoetako joerarekin jarraituz, 2014ko azken hiletan nabarmenhobetu ziren jarduera eta enplegua. Ondorioz, apurka-apurka eragina nabarituda zerga-figura nagusien zerga-oinarrian, kasu batzuetan erorketak egonik etabeste batzuetan aurrerapen nabarmena, aurretik hartutako zerga-neurrien era-gin positiboaren laguntzaz.

Hala ere, oraindik ere jardueraren nolabaiteko ahulezia ageri da sektore- etalangileria-arlo batzuetan, are larriagoa dena kredituaren eta finantzaren zorroz-tasunagatik. Ondorioz, zerga-administrazioek finantza-ordezko zeregina izatenjarraitzen dute, eta, hala, zerga-zorren atzerapenak errazten dituzte, ahal denneurrian agente ekonomiko batzuek jasaten dituzten likidezia-arazoakarintzeko.

Testuinguru horretan, itundutako zer-gen ziozko bilketa gordina EAEn2014ko abendura arte 17.105,9 milioieurora igo zen, hau da, 2013ko16.493,5en gainetik. Horrenbestez,%3,7ko igoera egon da, aurrekourtean zenbatetsitako %3,3ko igoe-raren gainetik, eta, hala, diru-sarrerenbilakaera positiboa ageri da. Bizkaian,itundutako zergen ziozko sarrera gor-dinak 2014an 9.285,6 milioira iritsiziren (EAEko %54,28). 2013an bildu-tako 8.957,7 milioien aldean, igoera%3,7koa da (2013an %3,5), Arabako%2,9ko eta Gipuzkoako %4,2koaurrerapenen artean.

Foru Administrazioek egindako itzulketak igo egin dira EAEn 2014an, %0,9,hau da, 2013ko %4,1en azpitik, lurralde historiko desberdinen artean intentsi-tate desberdinak egonik. Hala, Bizkaian %2,4 hazi zen arren (aurreko urtean%3,5), Araban %-4,1 jaitsi zen (2013an %0,9) eta, azkenik, Gipuzkoan %0,8 igozen, 2013ko %7,4tik oso urrun.

Ondorioz, itundutako zergen ziozko bilketa garbia 2014an EAEn 12.319,8milioi eurora igo zen, aurreko urteko 11.752,1en aldean. Hau da, %4,8ko igoeraegon zen, 2013ko %3,0ren gainetik. Bizkaian, diru-sarrera garbiak 6.483,7milioi eurokoak izan ziren, %4,2ko igoerarekin, 2013ko %3,5en gainetik, nahizeta ez den aurrekontu-aurreikuspena bete (%99,03).

2929

Bere Kudeaketagatiko Itundutako

Z.-B.Gordina4 Hiruhilekoko batezbesteko mugikorraren urtetik urterako ald. %

1,2

3,6

2,7

-0,1

3,43,1

-3

0

3

6

12 IH

II III IV 13 IH

II III IV 14 IH

II III IV

Bizkaia Homog. Araba/Álava+Gipuzkoa

Iturria: FFAA



Bizkaian kudeaketapropioa igo da

Lan-atxikipenpositiboak,2013ko erorketaatzean utzita

Estatuarekiko egokitzapenak baztertuta (1.081,7 milioi), EAEn kudeaketa pro-pioaren ziozko zerga-bilketa garbia (bildutako kopuru osoaren %91,7) %4,7igo zen, zerga-bilketa gordinean %2,9ko aurrerapena egon ondoren (aurrekourtean %3,5) eta itzulketak %-1,4 jaitsita, 2013ko %3,4ko aurrerapenarenondoren.

Bizkaian, kudeaketa propioan itundutako zergen ziozko diru-sarrera garbiakekitaldian 5.964,7 milioi eurokoak izan ziren, hau da, urte arteko igoera%4,0koa izan zen, 2013an bezala (%4,0). Kopuru hori Araban erregistratutako%5,8aren eta Gipuzkoako %5,3aren azpitik dago.

Era berean, energia elektrikoaren ekoizpenagatiko BEZaren eta fabrikazioarenzerga berezien ziozko bilketa egokituta, ekarpen-koefizienteen arabera, etalurraldeen arteko transferentziak eginda, Bizkaiko diru-sarrera garbiak 2014an6.483,6 milioi eurokoak izan ziren, urte arteko %4,2ko igoerarekin, 2013anerregistratutako %3,5eko igoeraren gainetik.

2014an zehar EAEko bilketa zuzeneko zergen %1,2ren aurrerapenen etazeharkako zergen %9,1eko aurrerapenen menpe egon da. Bizkaian, bestalde,zuzeneko zergen %-0,2ko jaitsiera eta zeharkakoen %9,6ko igoera izan diraabiapuntua.

Argitaratutako azken datuen arabera, estatuko zerga-bilketa urtarril eta azaroartean, lurralde-administrazio desberdinei egotz dakiekeen partaidetza barne,egokitu egiten da aurrekontu-aurreikuspenera, 161.556 milioi eurokoa izanik,Hau da, 2013ko aldi berean baino %4,3 gehiago, zuzeneko zergen %2,2ko etazeharkako zergen %6,7ko igoeren ondorioz.

Zuzeneko zergen bilakaera2014an zuzeneko zergen ziozko bilketak berau osatzen duten figura nagusienjaitsiera orokorraren eragina izan zuen, lan-atxikipenak salbu, horiekaurrerapenak izan baitzituzten, 2013ko erorketen ondoren.

Ekitaldiaren zenbatespenak egiteko unean, zuzeneko zerga gordinak urte artean%-0,4ko jaitsiera erregistratu du EAEn, 2013an egondako %0,9ko igoeraapalaren aldean. Bizkaian, jaitsiera %-2,5era iritsi da, 2013ko %0,9kohazkundearen aldean, kasu honetan ere Arabako %3,6ko eta Gipuzkoako%1,6ko igoeren kontra.

2014an zuzeneko zergen zioz egindako itzulketak %-7,4 jaitsi ziren EAEn eta%-13,1 Bizkaian, Arabako %-0,1eko eta Gipuzkoako %-1,7ko jaitsierak bainohandiagoak erregistratuta. Hala, zuzeneko bilketa garbia %1,2 igo zen EAEn,

3030



Arabako eta Gipuzkoako %4,5eko eta %2,3ko igoeren ondorioz, hurrenenhurren, Bizkaian %-0,2ko jaitsiera erregistratu baitzen (2013an %+2,2).

2014an zehar lan-atxikipenen zioz egindako ibilbideak lan-merkatuaren ahuleziahandia islatzen du, lanpostu ugari galdu baitira eta soldatei eutsi. Faktorenegatibo horiek, neurri batean, zergen kudeaketa hobetzeko egindako ahaleginhandiari esker konpentsatu dira. Hala ere, ekitaldia amaitzean lan-ingurua apurbat hobetu dela ikus daiteke.

2014rako konturako ordainketengaineko atxikipen-taulak aldatzendituen Bizkaiko Foru Aldundiaren175/2013 Foru Dekretua indarreansartu ondoren, lan-atxikipenen ziozkobilketa 2.294,0 milioi eurokoa izan da,urte artean %1,3ko igoera egonik.Hala,atzean geratu da 2013anerregistratutako %-1,3ko jaitsiera,Gipuzkoako %0,8ko igoeraren gainetiketa Arabak %5,5 igota eskaintzen duenindarretik urrun.

Bizkaian, 2014ko lehen bi hiruhilekoetako Gizarte Segurantzako AraubideNagusirako afiliazioen jaitsierek (%-1,2 eta %-0,6) tupust egin zuten hirugarreneta laugarreneko igoerekin (%0,2 eta %1,0), eta, beraz, ekitaldiak %-0,2kojaitsiera izan zuen, 2013ko %-4,7ko jaitsieratik distantzia handira, nahiz etaEAEko %0,1eko eta Estatuko %1,6ko igoeren bestelako egoera izan.

Bestalde, Enplegu eta Gizarte Segurantza Ministerioko datuen arabera, 2014anBizkaian itundutako batez besteko soldata-igoera %0,65ekoa izan da, hau da,urte batzuk lehenago baino %0,69 baxuagoa, eta, ondorioz, atxikipenenmenpeko soldata-masa Bizkaian %0,4 inguru igo da, lan-atxikipenetanerregistratu den %1,3ko aurrerapenaren azpitik.

Kapital Higiezinen Atxikipenetan, %19tik %21erako atxikipen-tasaren igoerarenondorioz, zerga horren ziozko bilketa Bizkaian %-9,4 jaitsi zen 2014an, 2013ko%-11,5eko erorketaren ostean.

Urtean zehar ondare-irabazietan jarrera bikaina izan ondoren, urteko azkenhiruhilekoan gainbeheran erori ziren (%-44,1), ekitaldia %-2,0an jaitsiz, 2013ko%13,2ko igoeraren ondoren.

Foru-araudipeko enpresen balantzeak eguneratzeko 11/2012 Foru DekretuArau-emailea indarrean sartzearen eragina desagertuta, 2014an sozietateen

3131

Lanaren Atxik. eta Soldata-Kost.Gord.- Bizkaia

4 Hiruhilekoko batezbesteko mugikorraren urtetik urterako ald. %

-0,3

-1,3

1,3

-1,7

-4,0

0,4

-6

-4

-2

0

2

4

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

Lanaren. Atxik. Soldata-masa gord.

Iturria: Mº Empleo y SS - BFA



2013ko balantzeeneguneraketakzerga zuzenakoztopatzen ditu

Zeharkako zergenerrekuperazioakmartxan jarraitu du,tasen igoera lagun

BEZaren hazkunde-aren hasiera

gaineko zergaren ziozko bilketak indarra galdu zuen Bizkaian, sarrera gordinak%-13,2 jaitsita. Ondorioz, eta itzulketak %-66,5 jaitsi zirela kontuan hartuta, baliogarbitan %-3,2ko jaitsiera egon zen, aurreko urteko %7,7ko igoeraren aldean.

Zeharkako zergen bilakaera2014an zehar, prezio-sistema jasaten ari den desinflazio-prozesuaren eraginnegatiboa jasan du zeharkako zergen ziozko bilketak.

Ondorioz, zerga-oinarrien hazkundea moteldu egin da, nahiz eta jardueraekonomikoa apurka-apurka errekuperatzeko faseak eta BEZaren eta ZergaBerezien zerga-tasen igoerak eragin positiboa duten, zerga berriak indarreansartu izanak ere laguntzen duelarik.

EAEn zeharkako zerga gordina 2014an %5,8 igo zen, eta, egindako itzulketetanegondako %0,8ko igoera apalarekin batera, %9,1eko igoera garbia egon da,2013ko %5,9ko hazkundearen gainetik.

Bizkaian, zeharkako sarrera gordinak %7,4 igo ziren, 2013ko %6,3ren aldean.Halaber, itzulketak %4,5 igo ziren. Ondorioz, zeharkako zergen bilketa garbia %9,6igo zen, 2013ko %6,5ko aurrerapen garrantzitsua gaindituz.

Hala ere, kudeaketa propioaren ziozko zeharkako zergak soilik hartzen badirakontuan, 2014an Bizkaian %7,5eko hazkundea egon da, 2013ko %7,8tikbeheraxeago, zerga-bilketa gordina %7,6 eta egindako itzulketak %8,0 igoondoren.

Zeharkako zergen igoeraren atzean daude, funtsean, BEZaren igoeragarrantzitsua, tasak areagotu ondoren, eta kontsumoaren errekuperazioa,baita zeharkakoa zergak osatzen dituzten figura txiki batzuen igoera ere.2014an kudeaketa propioko BEZaren ziozko bilketa gordina Bizkaian3.389,0 milioi eurokoa izan zen, %8,8ko urte arteko hazkundearekin (%5,5urtebete lehenago).

Hala, egindako itzulketetan egondako %3,6ko aurrerapenarekin batera,%13,7ko igoera garbia egon zen, 2013ko %6,5eko igoeratik urrun.

Era berean, BEZaren lurralde-banaketa lurralde historikoen artean aplikatuta etakoefiziente horizontalak oinarri hartuta (2007-2011 Ekarpenen azken Legean zeharadostua eta aplikatua eta egun luzatua), BEZaren ziozko sarrera garbiak 2014anBizkaian 1.811,1 milioi euro izan ziren, eta 2013ko 1.593,3 milioi euroen aldean,%13,7ko igoera egon zen, 2013ko %6,5eko hazkundea indarrez gaindituta.Kudeaketa propioko zerga bereziak Bizkaian 2014an %1,3 igo ziren, 2013ko

3232



ZenbaitGarraiobiderengaineko Zerga

Bereziak haztenjarraitzen du, matri-kulazioen bilakaera

positiboa lagun

Itundutako zergenziozko bilketak

gorantz jarraitukodu 2015ean

%11,3ko hedapenaren aldean. Lurralde historikoen arteko banaketa egin ondoren,tasa berbera ageri da.

Familiek beren egoeraren gaineko pertzepzioa hobetu dute, Ibilgailu EraginkorrarenPizgarri Programak (IEPP) ebatzi egin dira eta matrikulazio berriak gutxienekomailetan zeuden. Hori guztia dela eta, 2014an zehar turismo berrien erosketasuspertu egin dira.

Horrenbestez, hiru urtez jarraianerorketak egon ondoren, eta 2013an%4,4ko igoera edukita, 2014anZenbait Garraiobideren gainekoZerga Berezien peko ibilgailuenmatrikulazioa Bizkaian berriz ere igoda, zehazki %15,3.

Matrikulazioak hobetzean, ZenbaitGarraiobideren gaineko ZergaBereziaren ziozko bilketak bilakaerapositiboa izan du, 2014an %6,5 igoda Bizkaian, 2013an %-20,7 jaitsiondoren.

Epe laburreko aurreikuspenakJarduerak hobetzen jarraitzen badu eta finkatu egiten bada, pentsatzekoa da2015ean zergen ziozko diru-sarreren bilakaera indartu egingo dela zerga-figuraguztietan, inguru ekonomikoa errekuperatu egingo delako eta barne-eskariakbultzada handiagoa hartuko duelako. Era berean, aurreko ekitaldietan egindakoerreformek ere bide horretan lagunduko dute.

Orokorrean, 2015ean itundutako zergen ziozko sarrerak EAEn%6,2 igotzea esperoda, Bizkaiko %6,1eko, Gipuzkoako %7,6ko eta Arabako %5,7ko igoeren ondorioz..

3333

Ibilgailuen Matrik. eta ZGZB Bizkaian 4 Hiruhilekoko batezb. mugikorraren urtetik urterako ald. %

-32,1

-20,7

6,5

-16,6

4,4

15,3

-40

-30

-20

-10

0

10

20

12

IH

II III IV 13

IH

II III IV 14

IH

II III IV

ZGZB Ibil Matrk. ZGZB/g

Iturria: TZN eta BFA



3434

Legezko Gordailua: BI-2372-98Argitalpena: BIZKAIKO FORU ALDUNDIA- Ogasun eta Finantza SailaInprimatzailea: Imprenta ForalErredakzioa, diseinu grafikoa eta infografia: EKONOMI AHOLKULARITZA ZERBITZUAArgitalpen-itxiera: 2015eko martxoaren 18an.Aldizkari honetan azaltzen diren iritziek ez dituzte adierazten inolaz ere Bizkaiko Foru Aldundiko zuzendaritza-organo-en iritziak.

Argitalpen hau eta Bizkaiko ekonomiaren adierazle ekonomiko eta zerga-adierazle nagusien eranskin estatistikoaInterneten daude eskura: http://www.bizkaia.net/ogasuna/Abagunea/eu_informe.asp

2013 2014 2013 2014 2013 2014

Lanaren Etekinen Atxik. Urt.-Abendua -1,4 0,8 1,9 6,1 -0,6 3,4

Kapitalaren Etekinen eta Ondare-irabazien Atxik. Urt.-Abendua -2,4 -8,1 -2,4 -7,2 -13,1 -7,0

Zuzeneko Zergak Urt.-Abendua 1,2 -2,7 1,1 -1,2 -2,1 2,2

BEZ. Kudeaketa Propioa / Barruko Eragiketak Urt.-Abendua 4,9 7,4 6,1 7,5 4,9 4,5

Ondare Eskualdaketak eta Egintza Jr. Dokumen. Urt.-Abendua -6,6 19,2 -5,7 15,6 d.g d.g

Zenbat Garraiobide gaineko Zerga Urt.-Abendua -20,4 3,6 -20,2 4,8 d.g d.g

Fabrikazioaren gaineko Zerga Bereziak. Kude. Propioa Urt.-Abendua 11,9 3,4 10,9 2,4 5,0 2,0

Zeharkako Zergak. Kudeaketa Propioa Urt.-Abendua 5,9 6,4 6,3 6,1 4,6 6,7

Zergak Itunduak. Kudeaketa Propioa Urt.-Abendua 3,6 2,0 3,6 2,0 0,9 4,3

Egindako diru-itzulketak. Kudeaketa Propioa Urt.-Abendua 2,9 -0,1 2,9 -0,1 d.g d.g

* Lurralde Erkidean, barruko eragiketen BEZa izan ezik, adierazleak zenbateko garbietan adierazi dira

* Lurralde Erkidegoko datuak urtarril-azaroak dira

Ohar Metodologikoa

Aurkakoa adierazten ez den bitartean, zerga-adierazle gehienak zenbateko osoetan adierazi dira, eta kudeaketa propiari dagozkio. Kudeaketa propioa lurralde-eremu

baokoitzean eskuratutako diru-sarrerak dira, betiere finantza-akordioetan oinarritutako lurraldeen arteko banaketak egin aurretik.

Beraz, Koefiziente Horizontalei begira egindako BEZaren barruko berratxikipena eta Zbak nahiz modu berean banatuta Estatuarekin egindako

Doikuntzak ere salbuetsita geratuko dira.

Adierazleen aukera horren ideia nagusia hazkunde izendatuan eta Itun Ekonomikoaren konexio-puntuetan oinarritzen den zerga-oinarriaren euskarriaren jarraipena garatzea da.

Zerga Abagunearen Adierazkarien Laburpena

Adierazkariak Epealdia

Bizkaia Ara./Álav.+Gipuzkoa Lurralde Erkidea*

Urtearteko Ald. % Urtearteko Ald. % Urtearteko Ald. %



3535

Bildutako Diru Kopurua x Itund. Zer.4 Hiruhileko batez. mugikorraren urtetik urterako ald.%

0,1

3,33,0

-0,8

2,6

3,8

-5

0

5

12 IH

II III IV 13 IH

II III IV 14 IH

II III IV

Bizkaia Araba/Álava+Gipuzkoa

Itzulketak x Itundutako Zergak4 Hiruhileko batez. mugikorraren urtetik urterako ald.%

6,3

3,52,42,0

5,0

-1,0

-10

0

10

20

30

12 IH

II III IV 13 IH

II III IV 14 IH

II III IV


Lanaren Atxikipenak4 Hiruhileko batez. mugikorraren urtetik urterako ald.%

-0,8-1,4

0,8

-2,4 -2,5

1,8

-6

-4

-2

0

2

4

12 IH

II III IV 13 IH

II III IV 14 IH

II III IV


Zatikako Ordainketak4 Hiruhileko batez. mugikorraren urtetik urterako ald.%

-1,7

-4,2

-1,7

-2,4

-6,2

-3,7

-8

-6

-4

-2

0

2

12 IH

II III IV 13 IH

II III IV 14 IH

II III IV


BEZ, Bildutako Diru Kopurua 4 Hiruhileko batez. mugikorraren urtetik urterako ald.%

1,44,9

7,4

-2,7

5,8 5,8

-15

-10

-5

0

5

10

15

12 IH

II III IV 13 IH

II III IV 14 IH

II III IV


Garraiobide Jakin Batzuen GainekoZergapeko Ibilgailuen Matrik.

4 Hiruhileko batez. mugikorraren urtetik urterako ald.%

-32,1

-20,4

3,6

-26,4

-19,8

8,2

-40

-30

-20

-10

0

10

12 IH

II III IV 13 IH

II III IV 14 IH

II III IV


Ekonomi Ihardueraren Fisko Adierazkarien Laburpen GrafikoaZergen Diru-sarrera Orokorrak

Zuzeneko zergen Diru-sarrerak

Zeharkako zergen Diru-sarrerak

Iturriak: Ogasun eta Finantza Sailak - FF.AA.



Bizkaiko Foru AldundiaOgasun eta Finantza SailaIdazkaritza Orokor TeknikoaEkonomi Aholkularitza

Basurtuko Kaputxinoen, 2 eta 448013 Bilbo

Bizkaiko Abagune Ekonomiko eta Fiskala 2015 Eu.pdfOGASUN ETA FINANTZA SAILA I. NAZIOARTEKOA....

Documents

Transcript of Bizkaiko Abagune Ekonomiko eta Fiskala 2015 Eu.pdfOGASUN ETA FINANTZA SAILA I. NAZIOARTEKOA....