HIZTEGI BATUA BIZK.

aingeru jagole Bizkabade 1 iz. 'monasterioko burua' 2 iz. Bizk. 'apaiza'abade egin Bizk. 'apaiz egin'abade-etxe edo abade etxe Bizk. 'apaizetxea'abade nagusi Bizk. 'apaiz nagusia, apaizburua'abadetu, abade/abadetu, abadetzen. 1 da/du ad. 'monasterioko buru egin' 2 da/du ad. Bizk. 'apaiz egin'

abespeluan adlag. Bizk. 'jo eta ke'

aharito iz. Bizk. 'ahari(ko)a'aitita iz. Bizk.aitita-amama pl. Bizk.adietan eman Bizk. 'aditzera eman'adikune iz. Bizk. 'begirada'aditzen eman Bizk. 'aditzera eman'agiraka adlag. Batez ere Bizk.aiko-maiko iz. Batez ere Bizk.aila iz. Bizk. 'buztana'; 'txortena'ainube 1 iz. Bizk. 'laiotza, ospela' 2 izond. Bizk. 'itzaltsua'aiutu izond. Bizk.aizta iz. Bizk. h. ahizpaakabu iz. Bizk. 'amaiera': jaien akabuko egunean.akaburengoan adlag. Bizk. 'hilzorian'alagala adlag. Bizk. 'oso ondo'alamen iz. Bizk. 'hizketaldi aspergarri edo gogaikarria'alarau iz. Bizk. 'oihu ozena'alarauka adlag. Bizk.alazoko izond. Bizk. g.er. 'egokia, alagalakoa'albo-alboka Bizk.albokera 1 iz. Bizk. g.er. 'hegaluzea'aldizko iz. Bizk. 'apeta'alogereko 1 iz. Bizk. 'soldatapekoa' 2 iz. Bizk. 'maizterra'altsi bat Bizk. 'pixka bat'amantal iz. Bizk. '(aurreko) mantala'ametseta iz. Batez ere Bizk. 'ametsa'andraize iz. Batez andrakila iz. Bizk. Sin. panpinaandrakume iz. Bizk. 'emakumea'andrazko iz. Batez ere Bizk. ere Bizk. Lgart. 'hego haizea'ankila iz. Bizk. g.er. h. ainguraanpor iz. Bizk. h. enborapa 1 iz. Bizk. 'musua'apatz 1 izond. Bizk. 'biguna, harroa' 2 izond. Bizk. '(pertsona) xaloa, adeitsua'apo-apoan adlag. Bizk. 'nekez, ozta-ozta'aproposko 1 izlag. Heg. Beh. 'benetakoa ez dena' 2 izlag. Bizk. Beh. 'egokia, aproposa'apurreria iz. Bizk.aramu iz. Bizk. 'armiarma'aratuste iz. Bizk. 'inauteria'arbindu, arbin/arbindu, arbintzen. da/du ad. Batez ere Bizk. 'urduritu, larritu'ardanetxe iz. Bizk. Zah. 'ardandegia'ardantzale izond. Bizk. Zah. 'ardozalea'ardi-txakur edo ardi txakur

ardi 2 iz. Bizk. 'arkakusoa, kukusoa'areriotu, arerio/areriotu, areriotzen. da/du ad. Bizk. 'etsaitu'arkorotz iz. Bizk. 'ardi-gorotza'armosu iz. Bizk. Beh. 'gosaria'arrakala iz. Bizk. 'pitzadura'arran iz. Bizk. 'joarea, zintzarria'arrankari iz. Bizk. 'amuarraina'arranpalo iz. Bizk. 'txorimaloa'arrasti iz. Bizk. 'arrastiria, ilunabarra'arrauka 2 iz. Bizk. 'janari erreen hondakin gozoa'arrazoia eduki Batez ere Bizk.artagarau iz. Bizk. 'artalea'artatxe iz. Bizk. 'artatxikia'artatxori iz. Bizk. 'txolarrea'artea hartu edo arteak hartu Batez ere Bizk.: arteak hartu ezinik; eztabaidarako artea hartu.arteetan adlag. Bizk. 'bitartean'artotza iz. Bizk. 'arto-saila'artxo iz. Bizk. 'bildotsa'asagotu, asago/asagotu, asagotzen. da/du ad. Bizk. 'urrundu'asaskaldi iz. Bizk. 'atsedenaldia, lasaitasuna': noizean behin ondo dago asaskaldi bat hartzea.asaskatu, asaska, asaskatzen. da/du ad. Bizk.askogura 1 iz. Bizk. 'oniritzia, maitasuna' 2 iz. Bizk. 'handinahia'asmotsu izond. Batez ere Bizk.astitsu izond. Bizk.astodun iz. Bizk. 'astazaina'astrapala iz. Bizk. 'zarata, zalaparta'atabaka iz. Batez ere Bizk.ataute iz. Bizk. g.g.er. 'hilkutxa'ateta iz. Bizk. g.er.atralaka iz. Bizk. g.g.er. 'liskarra, errieta'atralakari iz. Bizk. g.g.er. 'liskartia'atrapatu, atrapa, atrapatzen. du ad. Bizk.atseden egin Bizk. 'atseden hartu': atseden egiteko leku egokia da hau.atsitu izond. Batez ere Bizk. Sin. kirastuatzamar 1 iz. h. atzapar 2 iz. Bizk. 'hatza'atzamar-oskol edo atzamar oskol Bizk. 'azazkala'atzazal iz. Batez ere Bizk. h. azazkal atzazkal* e. atzoskol; azazkalatzen ord. Bizk. eta Gip. 'azkena'atzoskol iz. Bizk. 'azazkala'aube iz. Bizk. 'amaginarreba'auki iz. Bizk. eta Gip. g.er. 'mihura'auma iz. Bizk. 'antxumea'aupats iz. Bizk. 'korrokada'aurbera iz. Bizk. 'aldapa'aurki 3 adlag. Bizk. 'noski, antza, dirudienez'aurreren ord. Bizk. 'aurrena, lehena': aurrerena da gauzak ongi egitea.auska iz. eta adlag. Bizk.auskan egin 'borrokan egin'autu iz. Bizk. 'solasa'

autubatzaile izond. Bizk. 'esamesakauzoera iz. Bizk.: (zerbait) auzoeran egin(konfiantzaz egin).azarkuntza iz. Bizk. 'ausardia'azarri izond. Bizk. 'ausarta'azartasun iz. Batez ere Bizk. 'ausartasuna, ausardia'azartu, azar, azartzen. da ad. Batez ere Bizk. 'ausartu'azkortasun iz. Bizk. 'bizkortasuna'azunbre iz. Bizk.: azunbre bat ardo. (eduki neurria)balda iz. Bizk. '(liburuak-eta uzteko) apala'balotzara iz. Bizk. 'otarre estalkiduna'banango izlag. Bizk.baraila 1 iz. Bizk. 'zalaparta, iskanbila'barailati izond. Bizk. 'zaratatsua'barik Bizk.: argi barik.barraban izond. Bizk. 'barrabasa'basatza iz. Bizk. 'basaz, lohiz betetako tokia'begirakune iz. Bizk. 'begirada'behargin iz. Bizk.behar beste Bizk.beharrizan iz. Batez ere Bizk. 'beharra, premia'behearen gain [batez ere lekudenborazko kasuetan] Bizk. 'zorua': behearen gainean.beilegi izond. Bizk.beilegitasun iz. Bizk.beilegitu, beilegi/beilegitu, beilegitzen. da/du ad. Bizk.belarluze iz. Bizk. (garai batean 'txerria' izendatzeko erabiltzen zen modua)beldurrarren adlag. Bizk. 'beldurrez'belu adlag. Bizk. 'berandu'belutxo adlag. Bizk. 'berandutxo'bentana iz. Bizk. Beh. 'leihoa'berakatz iz. Bizk. 'baratxuria'berakatz-zopa edo berakatz zopaberba-joko edo berba joko Bizk.berbako izlag.: gizon berbakoa.berbarako adlag. 'adibidez'berbaz adlag. Bizk. (batez ere berbaz egon esapidean erabili ohi da)berbabide iz. Bizk. 'hizpidea'berbadun 1 izond. Bizk. 'hiztuna' 2 izond. Bizk. 'hitzekoa, berbakoa'berbaera iz. Bizk.berbakizun iz. Bizk.: berbakizun handiak eman zituen trabes hark.berbakuntza iz. Bizk. Zah. 'hizkuntza'berbalari iz. Bizk. g.er.berbaldi iz. Bizk.berbaldun izond. Bizk. 'berritsua'berbartu izond. Bizk. 'totela'berbatsu izond. Bizk. 'berritsua, asko hitz egiten duena'berbatu, berba/berbatu, berbatzen. ad. Bizk.: Josetxo ez zegoen inorekin ezkontzeko berbatuaberberton adlag. Bizk. 'hemen berton'berbeta iz. Bizk.bere 1 Bizk. h. ereberein Batez ere Bizk. 'asko, anitz': berein bider; berein esker eman dizkiot.

beren-beregi adlag. Bizk. 'apropos, nahita': beren-beregi etorri da geu ikustera.berera 1 adlag. Bizk. 'eroso' 2 izond. Bizk. 'erraza, erosoa'beresi iz. Bizk. 'txara, sastraka'berriren berri Bizk. 'berriz'bertokotu, bertoko/bertokotu, bertokotzen. da ad. Bizk.berton adlag. Bizk.bertoko izlag. Batez ere Bizk.beste barik Bizk. 'beste gabe(rik)'besteko Bizk.: zuk besteko indarra badu honek.bestela baitakoan Bizk.bestera Batez ere Bizk. 'bestela'bestetxo Bizk.betsein iz. Bizk. 'begi-ninia'bihar-etzi Batez ere Bizk.bilasari iz. Bizk. g.er.binan adlag. Bizk. 'binaka'binan-binan adlag. Bizk. 'binaka(-binaka)'birloba iz. Bizk. 'biloba'birraitaita iz. Bizk. 'birraitona'birramama iz. Bizk. 'birramona'bitsu izond. Bizk. g.er. 'apartsua'bitzuk zenbtz. Bizk.bizien iz. Bizk. 'minbizia'bizigura iz. eta izond. Bizk. 'bizinahia'bizio 2 iz. Bizk. 'hesteetako zizarea'bizio-belar edo bizio belar iz. Bizk. 'zizare-belarra' Artemisia abrotanumblankura iz. Bizk. (arrantzakoa)bol-bol adlag. Batez ere Bizk. 'bor-bor'bolu iz. Bizk. 'errota'bornu 1 iz. Bizk. 'ingurua' 2 iz. Ipar. 'itsasontzia, ontzi barrua'botikako iz. Bizk. Zah. 'sendagaia, botika'burutasun iz. Bizk. 'burutapena'buruzale izond. Bizk. 'berekoia'daborduko adlag. Bizk. 'dagoeneko'dandarrez adlag. Bizk. 'arrastaka'deiera iz. pl. Bizk. '(eliz) deiak'dendaoste iz. Bizk.denganino iz. Bizk. ('demonio'ren leungarria)deslaitu, deslai/deslaitu, deslaitzen. du ad. Bizk. g.er. 'deslai utzi, askatu'dindirri iz. Bizk.edozelan adlag. Bizk.edozenbat Bizk.edu 1 Bizk. 'adina, adinbat': ez dakit nik Martinek edu.egin-eginean edo egin-eginean ere Bizk. 'hain zuzen ere'eginen iz. Batez ere Bizk. 'egitekoa'egitada iz. Bizk. 'egitatea'egotaldi iz. Bizk. h. egonaldieguazten iz. Bizk. h. asteazkenegubakoitz iz. Bizk. h. ostiraleguen iz. Bizk. h. ostegun

egunean-egunean Bizk. 'egunero'egunean eguneango Batez ere Bizk. g.g.er.egunabar iz. Bizk. 'egunsentia'ei 1 [partikula] Bizk. 'omen'ekandu 1 iz. Batez ere Bizk. 'ohitura'ekandu 2, ekandu, ekantzen. da/du ad. Bizk. 'ohitu'; '(abereak) etxekotu'elai iz. Bizk. 'enara'elizarako izond. Bizk. 'elizkoia'elizkari iz. Bizk. g.er. 'hiletak'elizpe iz. Bizk.: elizpean ari dira agure zaharrak kontu-kontari.enor iz. Bizk. g.er. 'garatxoa'enpagu iz. Bizk. 'nazka, higuina': enpagua eman zidan.enparau Bizk. 'gainerakoa'enterru iz. Bizk. Beh. 'hileta'eragon Bizk.: lanari daragoio ('lanean ari da').eratzi, eratz, erazten. du ad. Bizk. 'larrua urratu, harrotu'erbatz iz. Batez ere Bizk.: erbatza bezain latza da; zuk horretaz ez dakizu erbatzik ere.erdu Bizk. 'zatoz': erdu nigaz, Sabin.erduze Bizk. 'zatozte': erduze nire Aitaren bedeinkatuok.eredu 2 iz. Bizk. 'era, tamaina, modua': eredu lastimagarri hartan ikusirik ere ez zen errukitu.eregu iz. Bizk. 'balakua, txera'ereti iz. Bizk. 'abagunea': itsaso handia denean, eretia noiz den talaiariak agintzen du.erion 1. da ad. Bizk. g.er. 'jario'erion 2 iz. Bizk. g.er. 'jarioa': ardo-ontziak eriona zeukaneroan, eroaten. 1 du ad. Batez ere Bizk.eroanezin izond. Bizk. g.er. 'eramanezina'eroangaitz izond. Bizk. g.er. 'eramangaitza'erpil 2 iz. Bizk. 'mokorra, sokila' errama iz. Bizk. Beh. h. adarerrari iz. Bizk. 'labealdia'errazto adlag. Bizk. 'errazki'erre-sunda Bizk.erregutada iz. Bizk.erremuskada iz. Bizk. 'purrustada'erretura iz. Bizk.errukien izond. Bizk. Zah. 'errukarria'erube 1 iz.Bizk.Zah.'arrabioa'2 iz.'lupua, pozoitsutzat hartutako beldarra eta antzeko animalia'esakune iz. Bizk. 'esaera'eskaintsari iz. Bizk. g.er.eskepe iz. Bizk. g.er. 'ataria'; 'aterpea'esker egin Bizk. g.er. 'eskerrak eman'eskuma iz. Bizk. h. eskuineskutur iz. Bizk. h. eskumuturetxagun iz. Bizk. 'etxeko jauna'etxaguntza iz. Bizk.etxerako 1 Bizk. 'aurreztailea' 2: hi etxerako!etzilimo adlag. Bizk. 'etzidamu'eurt interj. Bizk. 'esti!'eurt egin Bizk. 'atzera egin'eurt eragin Bizk. 'esti eragin, atzerarazi'ezain izond. Bizk. 'itsusia'

ezaindu, ezain/ezaindu, ezaintzen. da/du ad. Bizk.ezertariko izlag. [Ezezkoetan] Batez ere Bizk.: otsein gaixo bat, ezertariko ondasun gabea.ezinka Bizk. 'ezinik'eztegu iz. Bizk. 'ezteiak'ezune iz. Bizk. 'ezaldia'faltrikera iz. Bizk. 'sakela, patrika'garbai iz. Bizk. 'damua'garbaitu, garbai/garbaitu, garbaitzen. da ad. Bizk. 'damutu'garramura iz. Bizk.garrazta iz. Bizk. 'tantaia'gatzatu 2 iz. Bizk.gauzeztan izond. Bizk.gaztangin iz. Bizk. 'gaztagilea'geun 1 iz. Bizk. 'amaraun handia' 2 iz. Bizk. 'lausoa'geundu, geun/geundu, geuntzen. da/du ad. Bizk. 'lausotu, gandutu'giberri iz. Bizk. g.er. 'abere xehea'gilbera izond. Bizk. 'kilikorra'ginarra iz. Bizk. 'txilarra'girgilo iz. Bizk.gisats iz. Bizk. h. isatsgizaldra iz. Bizk. 'giza taldea'gizateria iz. Bizk. gogaro iz. Bizk. gomutaki iz. Bizk. g.er. 'oroigarria' gonburu adlag. Bizk. 'mukuru' gora-goraka adlag. Bizk. 'haserre batean, bere onetik irtenda'gorgoil 1 iz. Bizk. 'zintzur-sagarra' 2 iz. 'arrainentzako saretxoa'Gorpuzti iz. Bizk. 'Corpus eguna'gorro 1 iz. Bizk. 'karkaxa'gosekil izond. Bizk.grina 2 iz. Bizk. '(zaldiaren) lepo gaineko zein buztaneko ilea'gupera izond. Bizk. g.er.gurguilu iz. Bizk. g.er. 'aihotza'hain sarri Batez ere Bizk. 'berehala'hainbako izond. Bizk.: botoiduna hainbakoa baino gehiago gustatzen zaio.hainbarik adlag. Bizk.: dela txokolateagaz, dela hainbarik, ondo gozo dago pastel hori.hainbat... -en Batez ere Bizk.: hainbat lasterren erabaki.halan* Bizk. e. halahalandaze lok. Bizk. g.er. 'beraz'harakune iz. Bizk.: ebakiak erraz sendatzen zaizkio harakune onekoari.harrien iz. Bizk. g.er. 'harri-mina'hartan ere lok. Bizk. 'hain zuzen ere'hegaz adlag. Batez ere Bizk.hegaz eginhegazka adlag. Batez ere Bizk.hegazkada iz. Batez ere Bizk.hegazkaldi iz. Batez ere Bizk.helduera iz. Bizk.hiltamu iz. Bizk. 'agonia'honan adlag. Bizk. g.g.er. 'honela'hormagin iz. Bizk. g.er. 'hargina'

hots eragin Batez ere Bizk.hozkil 1 izond. Bizk. g.er. 'hozbera' 2 izond. Bizk. g.er. 'ahula'hozkirri 2 iz. Bizk. 'hotzikara'hozkirritu, hozkirri/hozkirritu, hozkirritzen. da/du ad. Bizk.hur 2 adlag. Bizk. 'hurbil, hurran'hutsera bota Bizk. 'arbuiatu'ibilkera iz. Batez ere Bizk. 'ibilera'idi-uztarri edo idi uztarri iz. Batez ere Bizk. 'idi-parea'idun iz. Bizk.iduneko iz. Bizk.igargarri iz. Bizk. g.er. 'seinalea'igurdi, igurdi, igurditzen. du ad. Bizk. h.ikol izond. Bizk. 'barne-hutsa'ikoldu, ikol/ikoldu, ikoltzen. da/du ad. Bizk.ikoltasun iz. Bizk.ikoroski iz. Bizk. g.er.ikoti iz. Bizk. 'jauzia'ilunkera iz. Bizk. 'ilunabarra, iluntzea'imilaun iz. Bizk.imina iz. Bizk.iminerdi iz. Bizk.indriska iz. Bizk. 'euri-jasa'inkatu, inka, inkatzen. da/du ad. Bizk.inkesa iz. Bizk.inkesaka adlag. Bizk.inozentzian adlag. Bizk. 'ustekabean'ipingi iz. Bizk. 'adabakia'ipizki iz. Bizk.ira iz. Bizk. 'iratzea'iretargi iz. Bizk. 'ilargia'iritzian Bizk.: jakintsu gehienen iritzian. ( -en iritzian esapidean erabiltzen da)iritzi batean Bizk. 'dirudienez'iron izond. Bizk. g.er. 'egokia'irrada 2 iz. Bizk. (eskuz ereiteko modua)iruntz iz. Bizk. h. ihintzisil-ostuka adlag. Bizk. 'isil-gordeka'iski izond. Bizk. 'txikia, arina, apurra'isuski iz. Bizk. 'erratza'itaurlari iz. Bizk. 'itaurrekoa'itsumendi iz. Bizk. g.g.er. 'itsumena'itzarrik adlag. Bizk.ixi interj. Bizk. 'ixo'izeko iz. Batez ere Bizk. 'izeba'izerdi-bitsetan edo izerdi bitsetan Bizk.jagon, jagon, jagoten. du ad. Bizk.jakan izond. Bizk. 'jangartxua, gutxi jaten duena': jatunak eta jakanak.jakituria iz. Batez ere Bizk.jaten eman Bizk. eta Gip.jas iz. Bizk.: dantzan jasa dauka horrek.jausi, jaus, jausten. da ad. Batez ere Bizk.

jauskera iz. Bizk.jauskortasun iz. Bizk. 'erorkortasuna'jesarleku iz. Bizk.jesarri, jesar, jesartzen. da/du ad. Bizk.joskile iz. Bizk. 'jostuna, joslea'judegu iz. Bizk. h. judukaden izond. Batez ere Bizk. 'ahula, argala'kadendu, kaden/kadendu, kadentzen. da/du ad. Batez ere Bizk. 'ahuldu, argaldu'kadentasun iz. Batez ere Bizk. 'ahultasuna, argaltasuna'kakarraldo iz. Bizk. 'kakalardoa'kamino iz. Bizk. h. errepidekanpolarrosa iz. Bizk.kantin iz. Bizk. 'esne-tupina'kantsatu, kantsa, kantsatzen. da/du ad. Bizk. g.g.er. 'nekatu'kardantxilo iz. Batez ere Bizk. 'karnaba'kardantxori iz. Bizk. 'karnaba'karra egin Bizk. g.er. 'laster egin'karraderan adlag. Bizk. 'korrika'karraka 2 adlag. Bizk. 'lasterka'karraskada iz. Bizk. 'karraska (hotsa)'karu izond. Bizk. 'garestia'karutu, karu/karutu, karutzen. da/du ad. Bizk. 'garestitu'kasu baterako Bizk. 'esate baterako'katamar adlag. Bizk. g.er. 'katamarka, lau oinean'katamixar iz. Bizk. 'katagorria'katanar iz. Bizk.kaza iz. Bizk. Beh. 'ehiza'keto izond. Bizk. 'geldoa, motela'kili iz. Bizk. g.er. 'kili-kilia, kilika'kili egin Bizk. 'kili-kili egin'kilimon egin Bizk. 'porrot egin'kipula iz. Bizk. h. tipulakipur iz. Bizk. g.er. 'esne-gaina'kizi iz. Bizk. 'apurra, pixka'kontran Batez ere Bizk.: pareta kontran daudela.kontuan jausi Bizk.kontu atxiki Bizk. 'kontuan hartu'kopau Bizk. 'mokadua, ahamena'kopauka adlag. Bizk.kopin iz. Bizk. 'panpina'koxu Bizk. 'herrena'kristandade iz. Bizk.kristinau iz. Bizk. 'kristaua'kukuts iz. Bizk. 'lihoari, bihurritzean, ateratzen zaion gandor modukoa'kuma iz. Batez ere Bizk. 'sehaska'kurloi iz. Bizk. 'txolarrea'kurruka 2 iz. Bizk. 'herra, ezinikusia'; 'mendekua'labaindu, labain/labaindu, labaintzen. 1 da ad. 2 du ad. Bizk. g.er. 'leundu'labarto iz. Bizk. g.er. 'labean erretako artoa'laburto adlag. Bizk. g.er.

lakatz 1 izond. Batez ere Bizk. 'latza'lakatz 2 iz. Batez ere Bizk. 'gaztainaren oskola'lako 1 Bizk. h. bezalakoez lako Bizk. h. ez bezalakolakoxe Bizk. h. bezalakoxelangin iz. eta izond. Bizk. 'langilea'lantzar iz. Bizk. 'lugorria, lur landu gabea'lantzean Bizk.lapatx iz. Bizk. 'lapa-belarra'lapikogin iz. Bizk. 'eltzegilea'lapranean adlag. Bizk. 'zeharka': lapranean inausi.lar adlag. Bizk.: ez dio geroari lar begiratu behar; lar ondo ere; lar zorrotz larako iz. Bizk. 'kabila'laratro iz. Bizk. 'daratulua'larregi adlag Batez ere Bizk.larregizko izlag. Bizk. 'gehiegizkoa'lartxo adlag. Bizk. 'gehiegitxo'laru izond. eta iz. Batez ere Bizk. '(kolore) horia'laruen iz. Bizk. 'larumina, min horia'larumin iz. Bizk. 'min horia'laski izond. Bizk. 'narrasa'laskitu, laski, laskitzen. da/du ad. Bizk. 'hondatu'lauziriko iz. Bizk. 'bi marabediko diru zaharra'lazka iz. Bizk. 'egoera nahasia'; 'gatazka, borroka'leber izond. Bizk. 'trebea, bizkorra'legar 3 iz. Bizk. 'gatzagia'legegin iz. Bizk. 'legegilea'legetxe Bizk. 'bezalaxe'lehenengotan adlag. Batez ere Bizk. 'hasieran, lehenbizian'lehengusina iz. Bizk.lelantoni izond. Bizk. (irain-hitza)lelo 2 izond. Batez ere Bizk. 'ergela'lera 2 iz. Batez ere Bizk. 'grina'letxe Bizk. h. legetxe; bezalaxelez Bizk. h. legezlikin izond. Bizk. 'itsaskorra, likatsua'likindu, likin/likindu, likintzen. da/du ad. Bizk. 'itsaskor bihurtu'likintasun iz. Bizk.loba iz. Bizk.loro 2 iz. Bizk. 'aparailuko burdin haria'lorrin 1 izond. Bizk.: eguraldi lorrina. 2 iz. Bizk.: satorrak soroan lorrinak egin ditu.lorrindu, lorrin/lorrindu,lorrintzen. da/du ad.Bizk.: basatzan lorrindu; ondasunak lorrintzen.lotsabako izlag. Bizk.lotsari 1iz.Batez ere Bizk.'lotsa'2iz.pl.Batez ere Bizk.:ikusi zuen bere aitaren lotsariak agerian lotsarren adlag. Batez ere Bizk. 'lotsaz, lotsaren lotsaz'luban iz. Bizk. g.er.luki iz. Bizk. 'azeria'luperi iz. Bizk. 'luizia'lupetz iz. Bizk. 'basa, lohia, lokatza'lupetza iz. Bizk. 'basatza, lokaztia, lokatza dagoen tokia'

madura iz. Batez ere Bizk. 'padura'mailasto iz. Bizk. 'artoaren lastoa'mailatune iz. Bizk.mailuka 2 iz. Batez ere Bizk. 'mailu txikia'mailuki iz. Bizk. 'marrubia'maiztu, maiz/maiztu, maizten. 1 da/du ad. Batez ere Bizk. '(arropa) hondatu, higatu' makar 2 izond. Bizk. g.er. 'txikia, ahula'malmuzkatu, malmuzka, malmuzkatzen. du ad. Bizk. g.er. 'engainatu'malmuzkeria iz. Bizk.mamurtu, mamur, mamurtzen. 1 du ad. Bizk. Sin.murtxikatu 2 du ad. Bizk. 'hausnartu, gogoan erabili'mangolino iz. Bizk. Sin. Karrakelamarapilo iz. Bizk. 'korapiloa'marasma iz. Bizk. 'armiarma'mardo 1 izond. Bizk. 'mardula' mardotasun iz. Bizk.mardotu, mardo/mardotu, mardotzen. da/du ad. Bizk.marroiztu, marroiz/marroiztu, marroizten. da ad. Bizk. 'maiztu'marti iz. Bizk. h. martxomartitzen iz. Bizk. h. asteartematraka 1 iz. Bizk. Herr. 'istilua, iskanbila'matxingarratz iz. Bizk. 'mingarratza'matxingorri iz. Bizk. 'marigorringoa'mau 2 iz. Bizk. 'hozka'mazi 1 iz. Bizk. 'arrainak erakartzeko uretara botatzen den janaria, beita'mehaztu, mehaz/mehaztu, mehazten. da/du ad. Bizk. 'bakandu'meko izond. Bizk. 'erkina, ahula'mekotu, meko/mekotu, mekotzen. da/du ad. Bizk. 'ahuldu'mergatz izond. Bizk. 'garratza'min 2 iz. Bizk. 'mihia' mizke 1 izond. Bizk. 'gurikeriara emana' 2 izond. Bizk. 'mardula'mizkeria iz. Bizk. 'gurikeria'modu on Bizk. eta Gip.moduztatu, moduzta, moduztatzen. du ad. Bizk. 'zerbaiti itxura ona edo egokia eman'mokil iz. Bizk. 'mokorra, sokila'mokots 1 iz. Bizk. 'amabitxiak besoetakoari Pazkoan oparitzen dion opil berezia'molokot egin Bizk. 'porrot egin'moltso iz. Bizk. 'multzo nahasia'moltsotu, moltso/moltsotu, moltsotzen. da/du ad. Bizk.monjor iz. Bizk. 'erramu-festa, galdorfesta'moropilo iz. Bizk. h. korapilomorroi 1 iz. '(inorenean) zerbitzari dagoen gizonezkoa' 2 iz. Bizk. 'pertsona' (markatua da)morroskana izond. Bizk.mortxaka iz. Bizk. g.er. 'multzoa'moskan iz. Bizk. 'intxaurraren oskol hezea'; 'oskol horrek (eskuetan) egiten duen orbana'motroilo 1 izond. Bizk. 'potoloa' 2 iz. Bizk. 'multzo nahasia'muger 1 izond. Ipar. 2 iz. Bizk. 'legarra'mukur iz. Bizk. 'enborra'munarri iz. Bizk. 'mugarria'mundil iz. Bizk. 'tuntuxa, buia txikia'

murtik Bizk. 'tutik'muskil 2 iz. Bizk. g.er. 'mukia'must egin Batez ere Bizk. 'murgil egin, murgildu'mutildu 2, mutil/mutildu, mutiltzen. da/du ad. Bizk. 'murriztu, moztu, lumatu, soildu'nabasai iz. Bizk. (lau hortzeko golde mota)nabo iz. Bizk. 'arbia'nahi... nahi... Bizk.: nahi txantxetan zoazela, nahi benetan zoazela.nahinoiz adlag. Bizk. g.er. 'noiznahi'nahinon adlag. Bizk. g.er. 'non-nahi'nahinor izord. Bizk. g.er. 'nornahi'nahinora adlag. Bizk. g.er. 'noranahi'narru iz. Bizk. h. larrunasai 1 izond. Ipar. 'ugaria, zabala' 2 izond. Bizk. 'lasaia'nasaialdi iz. Bizk.nasaigarri izond. Bizk.nasaikeria iz. Bizk.nasaitasun 2 iz. Bizk. 'lasaitasuna'nasaitu, nasai/nasaitu, nasaitzen. da/du ad. Bizk.neba iz. Bizk.nekezka adlag. Bizk. 'nekez'noizgura adlag. Bizk.nongura adlag. Bizk.nontzebarri adlag. eta izond. Bizk. Herr.odoloste iz. Bizk. Sin. odolkiogasun 1 iz. Bizk. 'ondasuna' 2 iz. Admin. 'finantzak'ogasundun iz. Bizk. g.er. 'ondasunduna'ogidun iz. Bizk. 'ogi-saltzailea'ogigazta iz. Bizk. Mustela nivalis Sin.ohidalako izlag. Bizk.oinaztarri iz. Batez ere Bizk. 'lurra jotzen duen tximista': oinaztarria dator gure gainera.oinaztu iz. Bizk. 'tximista'okada iz. Bizk. 'gorakoa'okaran iz. Bizk. 'arana'okasio 1 iz. 'aukera, era' 2 iz. Gip. Herr. 'liskarra' 3 iz. Bizk. 'hileta'okoilu 1 iz. Bizk. (zokoa)olgetari iz. Bizk.oraindino adlag. Bizk. 'oraindik'oraindinokarren adlag. Bizk. 'oraindik'orainen iz. Bizk. 'orina'oraka adlag. Bizk. 'oratuz'orakada iz. Bizk. 'besarkada'orakarri iz. Bizk. 'euskarria'oratu 1, ora, oratzen. dio ad. Bizk. 'heldu'ordurik hona Bizk. 'ordutik hona'orkoro iz. Bizk. 'erpurua'ortoz izond. Bizk. 'oinutsa'ortozik adlag. Bizk. 'oinutsik'ortoztu, ortoz/ortoztu, ortozten. da ad. Bizk. g.er. 'oinustu'ortu iz. Bizk.ortuari iz. Bizk. 'barazkia'

ortulau iz. Bizk. 'baratzezaina'ortuzain iz. Bizk. 'baratzezaina'osagile iz. Bizk. 'medikua'ostarku iz. Bizk.ostatari iz. Batez ere Bizk. h. ostalariostera ere Batez ere Bizk.otoz otoan adlag. Bizk. 'ezustean, ustekabean'otseindu, otsein/otseindu, otseintzen. du ad. Bizk. 'zerbitzatu'otzara iz. Bizk. 'otarrea, saskia'otzaragile iz. Bizk.otzarakada iz. Bizk.otzaratxo iz. Bizk.padura iz. Bizk.paita iz. Bizk. 'ahatea'palu iz. Bizk. Lgart.pantaloi iz. Bizk. 'azpiko galtzak' papao iz. Bizk. 'mamua'papargorri iz. Batez ere Bizk. 'txantxangorria'para iz. Bizk. 'labean erabiltzen den pala'paraje 2 adlag. Bizk. 'hurbil'parizta iz. Bizk. 'keinua, imintzioa'parrandista izond. Bizk. Herr. 'parrandazalea'patin 1 iz. Bizk. 'putzu artifiziala'pekazto izond. Bizk. 'pekatsua'pentzudan adlag. Bizk.: arazo hori nire pentzudan utz ezazue (nire ardurapean).pepelerdo izond. Bizk. (irain-hitza)pernil iz. Bizk. 'urdaiazpikoa'peto 1 izond. Batez ere Bizk. 'berdina, erabatekoa': aitaren petoa da semea; euskaldun petoa; petrina iz. Batez ere Bizk. 'gerrikoa'pilo iz. Batez ere Bizk.pirri izond. Bizk. 'errea, zitala, haserrekorra'pirri-pirri iz. Bizk. 'beherakoa'pizta iz. Bizk. 'makarra'piztatsu izond. Bizk. 'makartsua'plausta iz. Bizk. 'intsusa'plaustada iz. Bizk. 'jaustea, erortzea'polito adlag. Bizk. 'poliki, aski egoki'popandi izond. Bizk. 'popa-handia, ipurtandia'postura iz. Bizk. 'apustua'potin iz. Bizk. (txalupa mota)pozkari iz. Bizk. 'poza, alaitasuna'pozu 1 iz. Bizk. h. putzupresku iz. Bizk. 'mertxika'pusla iz. Bizk. 'larruazaleko handitu urtsua'puxika iz. Bizk. 'maskuria'sakakada iz. Bizk. 'bultzada'salbagile iz. eta izond. Bizk. g.g.er. 'salbatzailea'salobre izond. Bizk. Zah. 'jatuna'sama 1 iz. Bizk. 'lepoa' 2 iz. Bizk. 'eztarria'

sano1izond.'osasuntsua':gizon sanoa; sagar sanoa.2izond.'tolesgabea':gizon sanoa; 3 adlag. Bizk. Herr. 'oso'; 'asko'sapazto izond. Bizk. '(pertsona) narrasa'sasitza iz. Bizk.saskar izond. Bizk. g.er. 'baldarra'; 'zakarra'saskara iz. Bizk. g.er. 'zarama'saskil izond. Bizk. 'narrasa'saskildu, saskil/saskildu, saskiltzen. du ad. Bizk.sastar iz. Bizk. 'zakarra': begiko sastarra kendu.sastarrontzi iz. Bizk. 'zakarrontzia'sastegi iz. Bizk. 'simaurtegia'satandera iz. Bizk. 'erbinudea'sats iz. Bizk. 'simaurra'sats egin Bizk. '(pertsona bat) menderatu, txiki-txiki egin'satsitu, satsi, satsitzen. du ad. Bizk. 'sastu'sein iz. Bizk.seina egin Bizk.seindun Bizk. 'haurduna'seingintza iz. Bizk. 'haurgintza'seinkeria iz. Bizk. g.er. 'umekeria'seintxo iz. Bizk.seintzain iz. Bizk.seintzaro iz. Bizk.sen 1 iz. Bizk. 'zentzu ona': ez dezagun sena gal. 2 iz.: senak urrutiratzen gaitu arriskutik.sendoera iz. Bizk. 'lodiera'senikera iz. Bizk. 'senidetasuna,sikate iz. Bizk. 'lehortea'siku izond. Bizk. 'lehorra'single izond. Bizk. 'sendotasunik gabea'suete iz. Bizk. 'sukaldea'sugarastatu, sugarasta, sugarastatzen. du ad. Bizk. g.er. 'gardostu'sugarri 1 iz. Bizk. 'sugaia' 2 iz. Bizk. 'pizgarria'sunda iz. Bizk. 'usaina (gehienetan ez atsegina)'tabakorri iz. Bizk. 'erretzeko tabakoa'takarraran adlag. Bizk. 'korrika'taket iz. Batez ere Bizk.tanga 1 iz. Bizk. 'tanta'tapauka iz. Bizk. g.er. 'bufanda'tapotz iz. Bizk. 'tapoia, zipotza'tartain izond. Bizk. g.er. 'bizia, jauzkaria'tato iz. Bizk. 'zati handia': okela-tatoa.tegi 1 iz. 'abere edo tresnentzako toki itxia'2 iz. Bizk. g.er. 'aldra, multzo handia'terreina iz. Bizk. 'garbitzeko ontzia'tertzio iz. Bizk. 'unea, puntua'testigutza iz. Bizk. 'lekukotasuna'testulari iz. Bizk. 'elkarrizketan, pasarte errimadunak lotzen saiatzen dena'tindi bat Bizk. g.er. 'pixka bat, apur bat'tint mailak. Bizk. g.er. 'oso'tirabira egin Bizk. '(itsasontziak) irauli'titikume iz. Batez ere Bizk.

tokor iz. Bizk. 'koskorra': egur-tokorra.tope egin Bizk. 'topo egin'toton egin Bizk. g.er. 'porrot egin'; 'hondoa jo'trabes 2 adlag. Bizk. h. trebestraganarru iz. Bizk.tragatu, traga, tragatzen. 1 du ad. Gip. Zah. 'irentsi' 2 da/du ad. Bizk. Lgart. 'hil (animaliak)'trankart iz. Bizk. 'iruzurra'trankart egin Bizk. g.er.treotzara iz. Bizk.trikimako iz. pl. Bizk. 'zurezko zangoak'trimindu, trimin, trimintzen. du ad. Bizk. 'suntsitu, desegin, birrindu'troinu iz. Bizk. 'korapiloa'trumonada iz. Bizk. 'trumoia'trumonira iz. Bizk. 'San Joan iratzea'truxu iz. Batez ere Bizk. 'euri-jasa'tunan ibili Bizk. Lgart. 'parrandan ibili'tuntur 1 1 iz. Bizk. 'muturra' 2 izond. Bizk. 'kakotua, makurra'tutarrez adlag. Bizk. 'erabat': grina gehiegizkoa gizonen bihotzetatik tutarrez kentzeko.txanka 1 iz. Bizk. 'hanka' 2 iz. pl. 'makuluak' 3 iz. (karta)txaplata1iz.Bizk 'enplastua'2iz.'txaluparen karelean ipintzen zen zurezko pieza'txapligu iz. Bizk. 'suziria'txarriboda iz. Bizk.txarto adlag. Bizk. txatxala izond. Bizk. 'mamala'txatxan izond. Bizk. 'kutuna, maitea'txatxanaldi iz. Bizk.txatxandu, txatxan/txatxandu, txatxantzen. da ad. Bizk. 'maitemindurik gaixotu'txatxar izond. Bizk. 'hutsala'txetxe iz. Bizk. Haur. 'haur txikia'txetxu iz. Bizk. 'eduki-neurri zaharra, pinta-laurdena'txiker izond. Bizk. 'txikia'txikertu, txiker/txikertu, txikertzen. da/du ad. Bizk.txiko iz. Bizk. 'moxala'txikot iz. Bizk. 'soka lodia'txindor iz. Bizk. 'txantxangorria'txinget Bizk. 'kisketa'txiribiri 1 iz. Bizk. 'tximeleta' 2 iz. 'txirbila, txirlora'txiribogin iz. Bizk. g.er. 'tabernaria'txirikila iz. Bizk. (haur eta gazteen jolas bateko makila)txirkanda iz. Bizk. Zah. 'eskuko hatz txikia'txirlora iz. Bizk. Sin. txirbiltxitxildu, txitxil/txitxildu, txitxiltzen. du ad. Bizk. g.er. 'begiak erdi itxi'txiza iz. Batez ere Bizk.txo Bizk. (mutilentzako dei-hitza)txola iz. Bizk. g.er. 'azaoa'txomin-belar iz. Bizk.txori-jagole iz. Bizk. 'txorimaloa'txotor iz. Bizk. g.er. 'bekatxoa'txotxakeria iz. Bizk. g.er. 'ergelkeria'txotxatu, txotxa, txotxatzen. da ad. Bizk.

txotxin izond. Bizk. g.er. 'ergela, inozoa'txu iz. Bizk. 'txistua, listua, tua'txulut egin Bizk. 'porrot egin'txut interj. Bizk.: Txut! Hau beroa! Txut! Bai sargori handia! (gauza beroa ukitzean, edo zerbaitek erretzean, esaten dena)txutxu iz. Bizk. g.er. 'gogoa'udagoien iz. Bizk. 'udazkena'udalehen iz. Bizk. 'udaberria'ugaraxo iz. Bizk. 'igela'ugazabandre iz. Bizk.uger 1 iz. Bizk. 'herdoila': ugerrak hartu dizkio horri bere ondasunak; ugerrak jaten dituen ondasunak. 2 iz. Bizk. 'zolda' 3* Bizk. e. igeriugerdo izond. Bizk. 'zikina'ugertsu izond. Bizk.ugertu, uger/ugertu, ugertzen. 1 da/du ad. Bizk. 'herdoildu' 2 da/du ad. Bizk. 'zikindu'ui iz. Bizk. 'bikea'umegorri iz. Batez ere Bizk. Pei.umekondo iz. Bizk.umel 1 izond. Bizk. '(fruitu) heldu-heldua'2 izond. Bizk. 'hezea'umeldu, umel/umeldu, umeltzen. da/du ad. Bizk.umeteria iz. Bizk. 'ume-taldea'unada iz. Bizk. 'denboraldia, bolada'unekada iz. Bizk. 'unada, denboraldia, bolada'untze iz. Bizk. 'iltzea'upa iz. Bizk. 'upela'upagin iz. Bizk. 'upelgilea'urkuldu, urkul, urkultzen. du ad. Bizk. 'aletu, aleak kendu'urra interj. Bizk. 'purra'urre-bits edo urre bits Bizk. 'urrexafla': urre-bitsetan bizi (aberats, oparotasunean bizi).urregin iz. Bizk. 'urregilea'urregorri iz. Batez ere Bizk. 'urrea'urrezuri iz. Batez ere Bizk. 'zilarra' urtika adlag. Bizk. 'jaurtiz' ( harriurtika, birao-urtika bezalakoetan erabiltzen da, bigarren osagai gisa)ut interj. Bizk. 'utikan': ut hortik!; ut, ut, ut.ux interj. Bizk. (etxeko abereak uxatzeko hitza)uzi iz. Bizk. g.g.er. 'grina, irrika'uzker iz. Bizk. eta Ipar. 'puzkerra'uzu izond. Bizk. g.g.er. 'izua, hezigaitza'zaldito iz. Bizk. 'zaldi handia'zamar 2 iz. Bizk. 'izpia'; 'zakarra'zamau iz. Bizk. 'mahai-zapia'zantar izond. Bizk.zantarkeria iz. Bizk.zantzo iz. Bizk. 'irrintzia'zaparrote izond. Bizk. 'lodi eta garaiera txikikoa'zapazto izond. Bizk. 'narrasa'zapotz iz. Bizk. 'zipotza'zaputz 2 iz. Bizk. 'lepondoa': zaputzetik oratu; zaputzetik heldu; zaputzetik eduki.zarama iz. Bizk. 'zaborra'

zaran iz. Bizk. 'saski handia'zarden izond. Bizk. 'zardaia, liraina'zarrada iz. Batez ere Bizk. 'zirrara'zarraparra iz. Batez ere Bizk. 'zarata'zarta 2 iz. Bizk. g.er. 'makila, zigorra'zazpisukalde izond. Bizk. g.er. 'bizkarroia'zeintzuk Batez ere Bizk. 'zein'zelako 1 izlag. Bizk. 'nolakoa'zelan adlag. [galdetzailea] Bizk. 'nola'zelan edo halan Bizk. 'nola edo hala'zelan halan Bizk. 'nola hala'zelan... halan... Bizk. 'nola... hala...'zelanbait adlag. Bizk. 'nolabait'zelanbaiteko izlag. Bizk. 'nolabaitekoa'zelango izlag. Bizk. 'zelakoa, nolakoa'zelataka adlag. Bizk. g.er. 'zelatan'zemendi iz. Bizk. 'azaroa'zentzun iz. Bizk. 'zentzua'zentzunbako izond. Bizk. 'zentzugabea'zergura izord. Bizk. 'zernahi'zertzen iz. Bizk. 'litsa'zezeil iz. Bizk. 'otsaila'zimera iz. Bizk. (otarre mota)zimeratxo iz. Bizk. 'zimera txikia'zintzilipurdi iz. Bizk. 'itzulipurdia'zirin-zirin adlag. Bizk. 'erraz, jarraituki': samako zuloan behera errazto eta zirin-zirin zihoakion sagardo urrekolorea.ziri-ziri adlag. Batez ere Bizk.: euria, ziriziri jausten den euri lanbroa.zirkin iz. Batez ere Bizk. 'higidura txikia'zirujau iz. Bizk. Zah. 'barberua'zorrizto izond. Bizk. 'zorritsua'zuntzun 1 izond. Batez ere Ipar. 'ergela' 2 izond. Batez ere Bizk. 'tuntuna'zurda 2 iz. Bizk. g.er. 'izotza'zurkulu iz. Bizk. 'zokoa'zutunik adlag. Bizk. 'zutik'zuzitu, zuzi, zuzitzen. du ad. Batez ere Bizk. 'birrindu'