BIZI URRATSAK - euskara.euskadi.net · ATZERA AURRERA © Hizkuntza Politikarako Sailordetza...

AURRERA© Hizkuntza Politikarako Sailordetza

1Jose Maria Agirre, goitizenez

Xabier Lizardi, Zarautzen jaio zen1896. urtean, apirilaren 18an. Berebizitzaren zertzeladak ematea errazbezain labur da. Hamar urte beteorduko, Zarauzko itsas ertza utzi eta,sendiarekin batera, Tolosara joan zenbizitzera, aitaren ogibideareneraginez. Zarautzen eta Tolosanhasitako ikasketak Madrilen osatuzituen. Jose Maria Agirre Egañaklegelari ikasketak burutu zituenMadrilen, libre moduan egin zituela(azterketetara agertuz soilik, alegia)uste bada ere.

Ikasketak burutu bezain laster hasizen Jose Maria Agirre Perot telametaliko lantegian gerente gisalanean. Postu horretan jarraituko dubere bizitza osoan. 1923. urteanFrantziska Eizagirrerekin ezkondu zen.Bizitza erosoa izan bazutenekonomiari begiratuz gero, ez zensaminaldirik falta izan ezkon-bizitzan.Izan zituzten hainbat seme-alabajaioberritan hil zitzaizkien.

BIZI URRATSAK

Jose M.ª Agirre, Xabier Lizardi (1896-1933).

Bere lanak eraginda, Jose MariaAgirrek sarri bidaiatu zuen. Parisenegon zen. Eta bere gutuneriakjakinarazten duenez, ez zitzaizkionarrotz Espainiako hiriak eta hiriburuak.

/cgi-bin/salto.exe?euskara&E

ATZERA AURRERA© Hizkuntza Politikarako Sailordetza

21933ko martxoaren 12an hil zen

Jose Maria Agirre, neumoniak jota.Bere heriotzak dolumin handia sortuzuen Euskal Herri osoan, Jose MariaAgirre, Xabier Lizardi poeta handiegina baitzen. Gerente, langile etapoeta handiaren artean, Jose MariaAgirre eta Xabier Lizardi-ren artean,izen eta izanaren artean kokatzen dagizon honek bere garaian egin zuenkultur arloko lana.

Kultura eta politika oso lotutazihoazen garai haietan. Primo deRiveraren diktadurapean debekatuegin zuten euskal abertzaletasunarenzabalkundea. Horregatik, Kulturabihurtu zen politika egiteko bide;euskaltzaletasuna baimendurikzegoenez, bide hori aukeratu zutenorduko euskaldunek, aberriaren aldelan egiteko. Orduko erakunde guztienartean, Euskaltzaleak erakundeak itzal

berezia lortu zuen, bera izan zen etaeuskal Kulturaren alde laniksakonenak eta eragingarrienak eginzituena. 1927. urtean JoseAriztimuñok, Aitzol-ek, osaturikoerakundean parte handia hartu zuenJose Maria Agirrek.

Lizardiren jaiotetxea zegoen kalea Zarautzen.

Harrizko irudia ZarauzkoTorre Luzeako parkean.

Lizardik Kirikiño Sariaren arauak idatzi eta Argiaaldizkarian argitaratu zituen 1929ko azaroaren 10ean.



Euskaltzaleakelkartearen

zuzendaritza(ezkerretik eskuinera)

Eserita: Landaburu,Barandiaran, B.Etxegarai eta A.

Apraiz. Zutik(ezkerretik eskuinera)

ezezaguna, Aitzol,Arrue, Espartza eta

Anabitarte.

3

Euskal egunkari baten aldekokanpaina eratu zuen eta sutsu idatzihorren alde. Orduan hasi zen JoseMaria Agirre Xabier Lizardi goitizenaerabiltzen. Aurretik argitaraturikoolerkiak sinatzeko, Zarautz'tar Sabineta Samaiko zulo erabili zituen.

Euskararen aldeko lanean diharduurte horietan. Euskal egunak, jaiakeratzen eta osatzen lan orduetan ikusizuten gure poeta. Euskal kazetaritzagoratzeko, Kirikiño Saria antolatu zuenEuskaltzaleak erakundeak, Lizardirenbultzadari esker.

Kulturatik politikara ere igaro zenJose Maria Agirre eta 1931. urteanEAJ/PNVko Gipuzkoako BuruBatzarreko idazkari izendatu zuten.



4Garaiko gizona izan genuen Lizardi,

garaiko lanetan eta iskanbiletanmurgildua. Sakonak eta indartsuakizan ziren garaiko euskal idazleekinizan zituen hartu-emanak. JoseAriztimuño, Aitzol, izan zuen Lizardikkulturan lankide eta literaturan gidari.Aitzolek garaiko literaturarako asmoakplazaratu zituen. Euskal Herriaeraberritu nahi zuen, eraberritu eta

berpiztu. Ekintza horretarako, poetaknahi zituen gidari, herriarenabangoardia zirelakoan,etorkizunerantzako bidean ameslariizanik, nondik norakoa ikusikozutelakoan. Lizardik askotan jarraituzuen Aitzolen aholkua, baina bestebatzuetan, berak erakutsi zion bidea.Euskal poema nazionalaren beharizanaz biak zetozen bat.

XABIER LIZARDI ETA GARAIK O IDAZLEAK

NicolasOrmaetxea,Orixe eta JoseM.ª Agirre,Xabier Lizardi.



Adiskidantza min batek lotu zituenLizardi eta Orixe. Maiz joaten zitzaionhura literaturaz hitz egitera. Orixekbultzatu zuen euskal kontzeptismoa,esamolde labur eta mamitsua. Berakteorizatu zuen hitzen laburduraz etaLizardik esku trebez eraman zuen harkirakatsia olerkietara.

Lauaxetaren lana irakurri, goratu etaaztertu zuen Lizardik. Inoiz, aholkuzintzoa ere eman zion, estetika berrieta berrizaleen bidean.

Laurek talde irmoa osatu zuten etalauren artean lortu zuten euskalpoesiaren eta literaturaren loraldiberria.

Euskaltzaleakelkarteak hil

ondorengoomenaldia egin zion

Xabier Lizardiri1934an.

Zarauzko hondartza euskal kostaldekoluzeenetakoa da. Bi kilometroko luzeeradu eta turismoaren hazkundean erabatekogarrantzia izan du.



6

Eusko-Deya-n argitatutako poesia. Oraindik Zarautz’tar Sabinezizena erabiltzen zuen.

Aitzolek dioen bezala, ez zenLizardi bat-bateko fruitu, astiroumatua baizik. Koldo Mitxelenak,euskal poeta gailen izendatuzuenak, izan zituen haren ikasbidea,saio garaia eta aprobada sasoia.

Lizardiren lehendabiziko olerkiak(Samaiko zulok sinatuak oraindik)Euzko-Deya aldizkarian ematen diraargitara 1917. urtean. 'Nere lenengomatte-ibilketa' izenburua jartzen dioargia ikusten duen lehenari. Urteberean etorriko dira 'Euzko-mendiya', 'Zelai-urdiña' etaZarautz'tar Sabinek izenpetzen duenlehena 'Jaun errukitsuboi'. Euzko-Deya aldizkarian duen laguntzarekinjarraitu zuen 1920. urtera arte. Bosturtetako isilaldiaren ondoren,Lizardi'tar Xabier sinadura Argiaaldizkarian aurkituko dugu.

Ahots berria zetorkigun aldizkariberrian. Isilaidia une berezia delaesan dezakegu, bere olerkari senajaiotzeko garaian. Urtehorretararteko, poema bakarraonartuko du Lizardik bere olerki

liburu handian, Biotz Begietanliburuan, hain zuzen. 1925etikgeroztikoek osatzen dute, ordea,lan gailur honen bihotza eta gunea.

XABIER LIZARDIREN POESIA GARAPENA



Isilune aurrekoak irakurriz gero,batbatean nabarmenduko dituguezaugarri bereziak. Erromantikoagoakdira eta hitz jario zaleagoak poeta hasberriaren lanak, bere ahotsarenerregistro bila balebil bezala.Borobiltasuna falta zaie, esku trebezia,ideia eta hizkuntzaren arteko loturaestua, gerora Lizardik agertuko dituenbirtuteak.

Batez ere negukoafalondoetan izaten zen

euskal aldizkariakirakurtzeko aukera.

Argitalpen horiek herritxikietan hirietan baino

irakurle gehiago zituzten.

Zarautz, Lizardi bizi zen garaian. Ordutik, nabarmen hazi da hiria.



8

1931n, Tolosan eginzen II. Olerti Egunairabazi zuen XabierLizardik. Aurreko urtean(1930ean) hirugarren geratu zen.Lauaxeta eta Orixeren ondoren.

Literaturaren loraldi garaia izan zen,baina ez arantza bakoa. 1931. urtetikaurrera eztabaida garratza piztu zenolertizaleen artean, Euskal Herrian.Euskaltzaleak taldeak hainbat ekintzaeratu zituen euskal Kulturasuspertzeko asmoz; horien artean,olerti egunak deiturikoak, lore jokoenantzera moldatutakoak. Egunotakopoema lehiaketak euskal poetentzakoomenaldiak ziren. Eta lehiaketetaraaurkezturiko poema onenekin olerkiliburuak plazaratzen zituzten.

1930. urtean, Lauaxetari emanzioten zilarrezko abarra, hau

da, irabazlearen ikurra,Maitale kutuna deituriko bere

poemagatik. Orixek eta Lizardikere aurkeztu zituzten poemak

Errenterian ospatu zen lehiaketahorretara. 1931. urtean eta Tolosan,Emeterio Arreseren omenez eraturikoOlerti Egunean, Lizardi atera zengaraile, Urte-giroak ene begianpoemarekin.

LIZARDI ETA GARAIK O LITERATUR EZTABAIDAK



9

Estetika berri baten kanpaiak ariziren jotzen euskal literaturarenlurretan eta eztabaida piztu zen.Poesia berriari zaila izatea eragoztenzioten poesia errazaren alde agertuzirenek. Ulertezinak zirela ere gehituzuten. Poesia ulerkorragoaren,ordurarte erabili izan zenaren alde ereegin zuten erraza nahi zutenek.

Eztabaida mingarria eta mingotsaizan zen, eta luze joko zuena.

Lizardiren joera beti paketsua izanzen. Guztien iritzi desberdinak batzeneta elkar ulertzen saiatu bazen ere,berari ere mingarri egin zitzaioneztabaida.

Lizardik herriaren onerako nahi zuenpoesia eta herria berpizteko ahalmenazuela uste zuen:

"El poeta es un hombreprovidencial en el resurgir y elrecobrarse de los pueblos. Es, deun modo especial, el taumaturgode las lenguas populares, de losidiomas incultivados."

(El poeta, 1930-VI-5)

Edo beste honetan:

"Es un fenómeno general que seobserva en el renacimiento detodas las lenguas. En lavanguardia figuran los poetas."(Mistral y los poetas vascos, 1930-IV-16).



10 FrédéricMistralekprobentzerazidatzi zuen.1904an NobelSaria irabazizuen.

Horregatik baino ez bada ere, saiatuzen euskal poesiaren eremuetan zirentalde desberdinei helburu desberdinaematen. Lizardik idazle guztiak ikustenditu lanean bateratuak:

"Nor bere irizmena zabalagotzeada bearrenik. Gure baratzean, motaguztietako landareak bear ditugu. Ezdegu zapuztuarazi bear ez bertsolarimordolloa, ez olerkari antzekoa, ezeta berrizale biurria." (Bide berriak?Bide guziak, 1932-II-21).

Arazoa ikusteko modu honi eutsiz,hiru idazle mota bereiztuko dituLizardik, bakoitzari gizartean ditueneginbeharra eta ospea aitortuz. Txirritada berak bertsozaleentzat jartzen duen

eredua. Txirritazale aitortzen du bereburua, badakielako jakin, bertsolariekeginbehar garrantzitsua dutela herrixehearen aurrean.

Muxika jartzen du idazle erdieskolatuen eredu. Idazlea eskolatuada, baina publiko zabal batentzatidazten duela konturatuz, Lizardikhorren lana goraipatzen du.

Azken eredutzat, Koldobika Jauregijartzen du Lizardik, gutxiengobatentzat idazten duen poetalirikoaren eredu. Honek ere bere lanadu gizartearen barnean, hizkeraeraberritzen dueiako eta munduberrirako eta jakintzarako prestatzenduelako.

Hirurak maite ditu Lizardik, zeinekbere lana gizartearen heziketanbetetzen baitu. Baina, berakbegirunea dien bezala, begiruneberdina nahl du bere lanarentzat.Lizardik ikusi zuen; literatur lan batirizpide desberdinen arabera taiutzendela, baina irizpide bi izaten diranagusi lana aurrera eramatekoorduan: lanaren generoaren araberaaukeratzen dela hizkera eta irakurleideala gogoan hartuta idazten dela.

Irizpide biok egiten dituzte lanakhain desberdin. Baina, zein beresailean, denak dira beharrezkokulturaren eraketan.



11

Biotz Begietanpoema-liburuarenlehen argitalpena(1932).

Koldo Mitxelenaren iritziz, Lizardidugu euskal poesian olerkaririkgailenena. Xabier Letek idatzi zuenez,Lizardik euskal hizkuntza poetikosakona itxuratzen jakin zuen. Luis MariMuxikaren ustetan, teknika berrienbitartez balio berriak ekarri zizkionLizardik euskal lirikari eta honek buruaaltxa zezan lanean ihardun zuen.

Lizardik euskal poesiaren baratzeanduen postu hori liburu bakar (etabakan) baten bidez lortu zuen. 1932.urtean, udaren atarian, Bilboko VerdesAtxirikaren etxean, Biotz Begietanliburua eman zuen argitara, hil bainourtebete lehenago.

Guztira, 54 poema ezagutzen zaizkioLizardiri. Horietatik 21 jaso zituen bereBiotz Begietan liburuan, eta 14 diraliburua argitaratu ondoren ezagutarazizituenak.

Aspaldidanik adierazi dute adituekizadia dela Lizardiren olerkietanagertzen den gai nagusia. Begi zolizjakin zuen Lizardik euskal paisaia ikusieta adierazten; eta betidanik aitortuzaio bere olerkiari bertute hori.

Lizardik euskal paisaiari buruzidatzitakoen artean, Urte giroak enebegietan poema ederra duguhunkigarriena.

Gurdibide bakan-ibil ertzetan untza dago oraindik, nagi, loretan.Or-emenka, lore zimel gañetan,ingumak ari gozo-miazketan... mitxeleta gorri, zarpail egoak:Maitatzeke atsotu diranetakoak.

BIOTZ BEGIETAN


12

Baina oraintsu ikusi denez,Lizardiren izadiaren deskripzioa bestegai sakonagoa adierazteko zubi edometaforatzat hartuta dago. Lizardi ezbaita soilik paisaia deskribatzen duenpoeta, izadia barreneratu egiten duenabaizik. Izadia eta izadiko urte aroenigaroaren bidez, bere denborarenjoanarekiko ardura adieraziko digubertso ezagun hauetan:

Oi zein den itunabeera bear au!Nik ez nai egunabiurtzerik gau!

Izadiaren aurrean jartzengaituenean beste asmo bat erebadarabil Lizardik. Bizitza etaheriotzaren arteko tinkan jartzen gaitu.Edo, bestela esanda, heriotzarenhalabehar eta berpiztearenitxaropenaren aurrean, Urte giroakene begian poemaren amaierak argiuzten digunez:

Ta udazken-arratseko goiz batean esnatu nadi Yainkozko Betean!

Heriotzaren gaia nonahi barreiaturikagertzen da poemategian. Zuen alababakarra hil zitzaionean, Otartxo utsapoemaren bidez adierazi zuen harkutziriko samina.


"Asaba zaarren baratza"Egaña-enean. Hauxe da

amonaren familiakZarautzen duen etxea.

Gaur egun Lizardiren biarreba bizi dira bertan.



13

Xabiertxoren eriotza poemak ere argiuzten du poetaren sentipen mundua,kasu honetan ere, bere semea hilondorengo poema baita, Xabierrengomutaz idatzitakoa.

Amona hil zitzaionean, LizardikBiotzean min dut poema lazgarria utzizigun. Heriotza honek bihotzean utzizion mina honela adierazi zuenolerkariak:

Biotzean min dut, min etsianegar ixilla darion mina.

Lizardik bere nahigabea eta tristuraoso ezagun egin diren bertso honenbidez adierazi zizkigun:

Ots!Ots!bizion oñok ...

Lizardi emaztearekin, bisemeekin eta amamarekin

(emaztearen amarekin)Zarauzko Mendilautxon.

Lizardik amonaren zerraldoarenatzetik doan jendearen pausoensoinua adierazten du, isiltasun etaseriotasunaren inpresioa ematenduelarik, lelo entzungarri horretan.Izadia eta heriotzarekiko larridura ezda gai bakarra bere poemategian,nagusia izan arren.

Hiru lau arlo nagusitan banandu diraLizardik liburu honetan erabilitakogaiak: izadia eta heriotzaz gain,aberria eta euskara hartu zituenolerkigai.

Lizardiri buruzko doktoradutza tesiaargitaratu duen Karlos Otegik gaimultzo hori aipatzen du Lizardirenardura mundua inguratzeko asmoz,Lizardirentzat "ederra baita bizitza",bizitza bera da bere desioaren



14Xabier semezaharrenarekinhondartzan.

Gaztetan lagunekin.

iturburu. Bizitza nahi luke bereinguruko izaki guztientzat eta desiohori bihurtzen da poemategiarenmotor nagusi.

Bizitza nahi du Lizardik bereaberriarentzat:

Nire Tabor mendi: nire baratz zaarraren antzalda egi, mami, biur adi: leenaren muñak alda beza baratz zaarra, baratz berri!

Eta bizitza ere hizkuntzarentzat,euskararentzat. Eta horrelaantzaldatua ikusi nahi du, hiltzeardagoena biziberritu nahi luke, bertsoakdioen moduan:

Baina nik, izkuntza larrekoa, nai aunat ere noranaikoa: yakite-egoek igoa; soña zaar, berri gogoa; azal orizta, muin betirakoa



15Lauaxetaren Bide Barriyak liburua

aztertzen duenean ematen diguLizardik poesia eta poetaren irudia:

"Aconsejaría, amigo mío, que sehaga usted todo corazón y ojos yapenas deje a la cabeza aquelcuidado, recomendado ya, de darunidad y encauce a los elementosaportados por aquéllos (...)esforzarse en alcanzar unaexpresión cada vez más justa ymás densamente vasca (...) si enalgo ha de ser superior el verso ala prosa (será) por lo que ayude aextraer del lenguaje el máximo desustancia expresiva." (1930-XII-30).

"Bihotz begietan" formula Lizardirenpoesiaren zutabea da, beraz. Esaldihorrek adierazten du posible delakanpo mundu eta barne munduarenarteko lotura, mundu objetibo etasubjetiboaren arteko batasuna.Benetako errealitatea mundu bionarteko kidetasunean aurkitzen da etakidetasun hori poesiaren eginbeharrada. Lizardiren poesia olerki idealistada, mundua errealitate bitan

(izpiritua/materia) bananduta dagoelauste duena, baina, era berean,poesiak mundu biak batu eta elkartuegiten dituela sinesten duena.Benetako errealitatea olerkian dago,eta olerkiak sortzen du, pertsonaidealtasunaren bidean jarriz.

POETAREN IRUDIA

Pakita emazteari bidalitakoargazki honetan Lizardirenezohiko irudia ikusdaiteke.



16

Ideia horiek garaiko literaturannahiko zabalduak ziren. Eta honelasartzen gara Lizardiren influentzienarazo larrira. Orain arte joera bizeuden. Batzuek influentziak ukatuegiten dituzte; beste batzuek, hanhemenka, kanpoko literaturarenarrastoren batzuk ikusi dituzte.

Aitzolek garbiro azaldu zuen:

"Arrotz olertiaren kutsurik,Lizardiren neurtitzetan aurki ezinlezazuke. Barneko iturburutik jaiozaizkio mami-azalak."

Mitxelenak ere honela idatzi zuen:

"Su poesìa es tan personalhasta el punto de que resultadificil señalar influencias en suobra."

Orixe ere iritzi berdineko zen:

"Ezagutu ote zun gizon au(García Lorca) Lizardik? Ez nukeesango."

Ezin da ukatu Lizardi gai izan zelaoso era pertsonal eta bere-bereanidazteko, idazkera propioa sortu zuela,gerora ere erabilgarria izango zena.Baina kritikak askotan gogoratuduenez: garai bateko kultura agertzenda edozeinen lanean sakon edo azal,era handi edo era txikian, idazle batekberak uste duena baino gehiagoadierazi ohi duelako bere lanean.

Tolosan bizi zen arren, ahal zuenguztietan Zarautzera joaten zen.


17

Lizardiren kokagune literarioakaztertzeko modu bi erabili ohi dira.Lehenengoak bertsoz bertsokonparatzen ditu haren olerkiak etakanpoko idazleenak. Metodo honekantzekotasunak baino gehiago,desberdintasunak uzten ditu agerian.Hala ere, iruditeria klasikoaren eraginanabarmendu da. Eta, txitean pitean,Gustavo Adolfo Bécquer, Juan RamónJiménez, Paul Verlaine eta AntonioMachadoren ohiartzunak entzuten diraLizardiren lanean.

Behin aitortu zuen Lizardik bere Zeruazpia poema L. de Besse poetafrantsesaren poema baten araberasortua dela. L. de Besse, Alfred Bessede Larzes deitzen zen eta bat-batekobertsoak egiten zituen Frantzian.

Baina, garbi dagoenez Lizardik joerapropioa ematen diela jasorikoohiartzunei, bide honek bereantzutasuna agertuko du.

Bigarren metodoak beste joera bathartzen du. Konparaketa ez dabertsoetara mugatzen, baizik etaliteraturak jartzen dituen arazoenaurrean poetak hartzen dituenjarreretara. Eta Lizardiren jarrerakgarai hartan mende hasierako idazleekzutenekin pareka ditzakegu. Adibidez,bihotz begien jarrera poesia egitekoorduan, Ortega y Gasseten filosofianezaguna da; Urdinez jantzitako

neskatxa orduko pinturetatik harturikoemakume irudi prerrafaelista dugu;garaiko jarrerak dira hiriaren ukazioaeta landaren goraipamena; Lizardikerabilitako hainbat irudi, garaiko"Musée d'images"-etik hartu dira.


Dante Gabriel Rossetti pintorearen Lore-sortadun emakumea.Emakume-eredu hori modan jarri zen pinturaren bidez XIX.Mendearen erdialdean.


18

Horrela parekatzen ditu KarlosOtegik Lizardi eta Machado:

"Leyendo los poemas deSoledades y, sobre todo, los deCampos de Castilla advertimos queexiste una notable afinidad entresus temas, actitudes anímicas."

Har dezagun adibide bat. Behin etaberriro adierazi da Lizardik euskalpaisaia hartzen duela poema gaia,Rubén Darioren exotismotik urrunduz.Eta askotan aipatzen da urrunketa horibere kabuz egin zuela, euskal ariman

zen berezitasuna ulertu zuelako.Bada, exotismotik urruntzea etasinbologia norberaren izadikoingurugiroan aurkitzea, Espainiakopoesian mende hasieran harturikoerabakiak dira; hain zuzen, eurek ereez zutelako exotismoa maite, urrunegiten baitzitzaien.

Arazoa horrela ikusita, Lizardirenlanaren eta inguruko giroaren artekohainbat lotura ikus ditzakegu: herripoesiaren funtzioaz, detaileengarrantziaz eta abar.


Antonio Machado (1875-1939).


19Lizardiren lana ez da Biotz Begietan

liburura mugatzen. Hil ondoren,Aitzolek hark utziriko olerkiak apailatueta Umezurtz Olerkiak liburuan bildurikeman zituen argitara 1934. urtean.Han hemenka argitaraturiko poemekinosaturiko liburua dugu. Maitasunarengaia agertzen da hemen nagusi etaLizardiren azken joera poetikoakezagutzeko balio digu liburuak.Maitearen apurñoak izeneko olerkianpoema luze baten eskema modukoaeskaintzen du Lizardik. Badirudi,beraz, lirika baino zabalagoa denbeste genero batean hasteko asmotanzebilela Lizardi.

Kazetaritzan aritutakoa ere izangenuen gure idazlea eta haren prosalanarekin Itz Lauz liburua argitaratuzen gerra aurrean. Gerora, osatuagoaagertu da plazara Kazetari Lanakizenarekin, Lurdes Otaegirenargitalpen lan eder baten ondoren.Antonio Maria Labaien bere adiskideakaitortu zuenez:

"Guziok olerkari aunditzataitortzen badugu, prosagile bezalaez zala makalagoa esango nuke."


GAINERAKO LANAK


20

'Etxe barneko bizia' eta'Donapaulera yoan-etorria' lanaknabarmentzen dira deskripzioarensotiltasunagatik.

Antzertia ere landu zuen Lizardik etahiru lan utzi zizkigun: Laño ta izar etaBi aizpak 1932. urtekoak eta Ezkonduezin zitekeen mutilla komedia erantaiuturiko antzerki lana.

Lizardiren heriotzaren berri emateko artikuluarekin batera,1933an Euzkadi-n argitaratu zen argazkia.

ATZERA

© Hizkuntza Politikarako Sailordetza


BIZI URRATSAK - euskara.euskadi.net · ATZERA AURRERA © Hizkuntza Politikarako Sailordetza...

Documents

Transcript of BIZI URRATSAK - euskara.euskadi.net · ATZERA AURRERA © Hizkuntza Politikarako Sailordetza...