BIRGAITZE-GAIEN INGURUKO PARTAIDETZA PROZESUA

EAEKO 5 UDALERRITAN EGINDAKO PROIEKTU PILOTUA

(Vitoria, Eibar, Durango, Sestao y Pasaia)

KARPEN INGURUKO TXOSTENA

2015EKO Uztaila

2015eko Uztaila 2

Aurkibidea

1. Metodologia eta Prozesuen ezaugarriak 3 2. Ikerlanaren ematitzak 4 3. Ondorioak eta azken balorazioa 15

2015eko Uztaila 3

1. Metodología eta Prozesuaren ezaugarriak.

Partaidetza-prozesu hau 2015eko ekainaren 19tik uztailaren 1era arteko tartean burutu da. Prozesua garatzeko, informazio eta partaidetzarako karpak antolatu dira, 5 udalerriko toki estrategikoetan kokatu direnak. Tokiok aukeratu dira oinezkoek maiz erabilitako eremuekiko hurbiltasuna eta udalerri horietan birgaitze-beharrak gehien eragindako auzo zein esparruekiko gertutasuna aintzat hartuta. Kaleko erakusketa-guneok eratzeko, Enplegu eta Gizarte Politiketarako Saileko Etxebizitza Sailburuordetzak honako material hauek diseinatu ditu:

ü Informazio triptikoa. ü Gunea identifikatzeko publizitate-taula, "roll up"-a eta isurki triangeluarra ü Inkesta /galdera sorta..

Landa lana egun oso batean zehar egin da kokaleku bakoitzean, 11:00etatik 14:00 etara eta 16:00etatik 19:00etara. Hedatze-zein partaidetza-zeregin hori garatzeko, karpetan.

2015eko Uztaila 4

2. Ikerlanaren emaitzak.

2.1. Partaidetza sexuen arabera. Sexuen arabera izandako partaidetzari dagokionez, partaidetza desberdina izan da, emakumeen aldeko zehartasun nabaria egonda. Horren arrazoiak, neurri batean, esparru-mota bera eta esparruen eitea izan dira. Izan ere, herriko nahiz hiriko esparru publikoetan ohikoagoa da emakumeak topatzea lan-ordutegian nahiz arratsaldeetan (lan merkatura sartzeko dauden desberdintasunengatik eta gaurko gizarteko zereginen banaketa desberdinagatik).

Gizonak 38%

Emakumeak 62%

Partaidetza sexuen arabera

2015eko Uztaila 5

2.2. Inkesta kopurua udalerrika.

Udalerri bakoitzean egindako inkesta-kopuruari dagokionez, Durangon, Eibarren eta Pasaian partaidetza-maila antzekoak topatu ditugu; Gasteizen eta Sestaon, Berriz partaidetza maila txikiagoak. Gasteizko kasuan, karpa kokatzeko aukeratu zen tokia joan-etorri nagusiak egiten direneko eremutik kanpo zegoen; halaber, ez zen eremu hartako biztanleak egoteko ohiko lekua; beraz, jendearen partaidetza lortzeko zailtasun handiagoak egon dira. Sestaoko kasuan, lekua erdialdekoa zen eta udalerrian joan-etorri gehien dituenetako bat, baina, kasu horretan deigarria izan da informazio-karpa kokatu zen eguneko pertsonen joan-etorri txikia. Ziur asko, egun hartan ondoko herrian, Portugaleten, zaindariaren jai-egun bat izateak eragina izan du jende-kopuru txiki horretan.

2.3. Partaidetza lanbide eta adinaren arabera.

Adin-tarteen araberako partaidetza ere nahiko orekatua izan da, gazteen kasuan izan ezik. Izan ere, prozesu-mota hauetan ohikoa da adin-tarte horrek partaidetza txikiagoa izatea, zeren eta horiek baitira esparru publikoak gutxien erabiltzen dituztenak. Era berean adin tarte horrek izandako partaidetza-maila txikiaren beste arrazoi bat izan da gazte askok etxebizitzarik ez edukitzea, ez jabetzan ez alokairuan, ondorioz, ez zeukaten inkestan parte hartzeko arrazoirik.

Durango, 95

Pasaia, 103 Eibar, 93

Sestao, 40

Vitoria, 68

Inkesta kopurua udalerrika

18-34 13%

35-44 23%

45-64 36%

65+ 28%

Adina

2015eko Uztaila 6

2.4. Diru-laguntzen inguruko ezagutza eta ezagutza horren jatoria. 399 partaideetatik 230ek ezagutzen zituzten diru-laguntzak eta 169k ez zituzten ezagutzen. Gehien adierazi zuten iturria komunikabideak izan ziren.

2.5. Dauden diru-laguntzei buruzko informazioa zabaltzeko aukeratutako bidea.

Galdera honen izaera bikoitzak (erantzun bi edo gehiago eman daitezke) dauden diru-laguntzei buruz honako bide hauek azaldu ditu informazioa zabaltzeko: Komunikabideak (%34), informazioa postontzietan banatzea (%19), Finka-administratzaileari informazioa ematea (%16) eta kaleko karpak (%12).

Finka- Administrazailea

28%

Senitartekoa/Pretsona ezaguna

24%

Komunikabideak 36%

Beste batzuk 12%

Diru-laguntzen inguruko ezagutza

Langabe diru laguntzaduna, 58

Langabe diru laguntza barik 16

Ikaslea, 4

Erretiroduna, 134

Etxeko lanetan aritua, 16

Besteen konturako lan

egitea 145

Norberaren kontura lan

egitea 25 Beste bat, 1

Lanbidea

2015eko Uztaila 7

2.6. Etxebizitzaren antzinatasuna.

Kasu honetan partaidetzan zehartasun argia antzeman dugu 50 urte baino gehiagoko etxebizitzetan eta 20-49 urte bitartekoetan bizi diren pertsonen alde, bi taldeen partaidetza oso antzekoa izan delarik. Egoera hori bat dator kanpainaren helburuarekin, izan ere, antzinatasun txikiagoko etxebizitzetan bizi diren pertsona askok uko egin zioten inkesta egiteari, gaian interesik ez zeukatelako. Halaber, karpak birgaitze-behar handiak dituzten eremuetatik hurbil kokatu izanak etxebizitza-mota horren aldeko zehartasuna bultzatu du.

Komunikabideak 34%

Web 8% Sare sozialak

8%

Finka-Administrazailea

16%

Karpak 12%

Postontzietan banatzea

19%

Bste batzuk 3%

Diru-laguntzei buruzko informazioa zabaltzeko aukeratutako bideak

-5 3%

5-19 16%

20-49 40%

50+ 41%

Etxebizitzaren antzinatasuna

2015eko Uztaila 8

2.7. Egin al duzu birgaitzelanik zuere etxebizitzan zein eraikuntzan azken 10 urteotan?

2.8. Etxebizitza zein eraikuntza birgaitzeko beharrik al duzu?

2.9. Zein arazo ditu zure etxebizitzak nahiz eraikuntzak?

Bai 250

Ez, 149

Bai 199

Ez, 193

Ez daki/Ez duzu erantzun, 7

Kontserbazioa 49%

Irisgarritasuna 34%

Energia eraginkortasuna

17%

2015eko Uztaila 9

2.10. Eusko Jaurlaritzak ematen dituen diru-laguntzak pizgarri izango lirateke zuretzat etxebizitza zein eraikuntza birgaitzera bultzatzeko?

2.11. Beharko al zenuke finantza-erakundeen mailegurik birgaitze-lanen gastuei aurre egiteko?

2.12. Zein lan motari emango zenioke diru-laguntza handiagoa?

Oro har, birgaitze-eremuei buruz partaideek azaldutako lehentasun nagusiak irisgarritasuna hobetzeari dagozkionak izan dira (%50 baino zertxo bait gehiago). Hori ez dator bat birgaitzeko beharra BENETAN duten pertsonek adierazitako arazoekin. Hona hemen horren arrasoia: birgaitzeko beharra ez dutenek gehienetan irisgarritasunaren aldeko laguntzak lehenesten dituzte. Kasu ugaritan, etxebizitza berrietan bizi diren gazteak dira horrela erantzun

Bai 73%

Ez 17%

Ez daki-Ez duzu erantzun

10%

Ez daki-Ez duzu erantzun

12%

Bai 52%

Ez 36%

Irisgarritasuna 51%

Kontserbazioa 40%

Eraginkortasuna 7%

Ez daki/Ez duzu erantzun

2%

2015eko Uztaila 10

dutenak eta laguntza-mota horiek senitarteko nagusiengan (gurasoak/aitita-amamak, e.a.) pentsatzen lehenetzi dituzte.

12.1. Lehentasunak udalerrika.

Irisgarritasuna 41% Kontserbazioa

48%

Eraginkortasuna 11%

Durango

Irisgarritasuna 52%

Kontserbazioa 38%

Eraginkortasuna

10%

Pasaia

Irisgarritasuna 52%

Kontserbazioa 45%

Eraginkortasuna 3%

Gasteiz

Irisgarritasuna 57%

Kontserbazioa 34%

Eraginkortasuna 9%

Eibar

Irisgarritasuna 62%

Kontserbazioa 38%

Sestao

2015eko Uztaila 11

Birgaitze-eremuei dagokionez, udalerri bakoitzeko lehentasunak aztertuta, udalerri guztietan azaldutakoa oso antzekoa dela ikusi da, Durangon izan ezik. Horretan lehentasun behiena kontserbazioari dagokio, adierazpenen ia %50ek arlo hori azaltzen baitute, aitzitik gainontzeko udalerrietan irisgarritasunak dauka lehenengo postua, esandako ehunekoa beti gainditzen duelarik.

12.2. Lehentasunak eraikuntzen antzinatasuna aintzat hartuta.

Kasu honetan, bi aldagai aztertu ditugu batera: eraikuntzen antzinatasuna eta diru-laguntzen arloko lehentasuna. Horrela, gerta daitezkeen desberdintasunak baloratzeko aukera dugu:

Irisgarritasuna 67%

Kontserbazioa 33%

-5 urte

Irisgarritasuna 44%

Kontserbazioa 46%

Eraginkortasuna 10%

5-19 urte

2015eko Uztaila 12

Balorazioak etxebizitzen urteen arabera aztertuta, zehartasun nabaria antzeman da irisgarritasunaren alde 50 urte baino gehiagoko etxebizitzen kasuan, aitzitik, 20 eta 49 urte bitarteko etxebizitzen kasuan kontserbazioaren alde azaltzen da zehartasuna. Neurri batean, erantzun horien arrazoia izan daiteke 50 urte baino gehiagoko etxebizitzen biztanleen profila bera, etxebizitza-mota horretan adinekoak bizi baitiria gehienetan. Jarduketa-lehentasunen inguruan lehenago esandakoari dagokionez, aintzinatasun txikiagoko etxebizitzetan bizi diren pertsonak irisgarritasunaren alde azaldu dira batez ere, neurri handi batean, hori senitartekoen nahiz ezagunen etxebizitzei dagokie eta ez euren etxebizitzen beharrei.

Irisgarritasuna 40%

Kontserbazioa 50%

Eraginkortasuna 10%

20-49 urte

Irisgarritasuna 65%

Kontserbazioa 30%

Eraginkortasuna 5% +50 urte

2015eko Uztaila 13

13. Egoki deritzozu alde zaharretan nahiz eremu narriatuetan dauden etxebizitzei laguntza handiagoak emateari?

14. 20 urte baino gehiagoko eraikuntzek jaso beharko lituzkete laguntza gehienak?

15. Zure ustez, izapideak errazagoak izango lirateke diru-laguntzak finantza-erakunde baten bidez ordaindu beharrean zuzenean onuradunari ordainduko balitzaizkio?

Bai 73%

Ez 25%

Ez daki/Ez duzu erantzin

2%

Bai 75%

Ez 22%

Ez daki/ez duzu erantzun

3%

Ez daki/Ez duzu erantzun

3%

Bai 81%

Ez 16%

2015eko Uztaila 14

16. Zure ustez, izapideak errazagoak izango lirateke dauden diru-laguntza guztien izapideak egiteko lehiatila bakarra egongo balitz? (EEE eta Etxebizitza-Sailburuordetza).

17. Interesgarri deritzozu gero bizigune nahiz ASAP programen bidez alokairu publikora zuzenduko diren etxebizitzak birgaitzeko diru-laguntzak emateari?

Azken 5 galderetan, diru-laguntzen sisteman egin daitezkeen aldaketei buruzkoetan, lortutako erantzuei dagokionez, azaldu diren aukerek gehienen sostengua eskuratu dute, izan ere, aukera guztiek gutxienez %72ko sostengua dute eta lehiatila bakarrari inkestaren %91tik azaldu diote adostasuna.

Bai 91%

Ez 5%

Ez daki/Ez duzu erantzun

4%

Ez daki/Ez duzu erantzun

3%

Bai 72%

Ez 25%

2015eko Uztaila 15

3. Ondorioak eta azken balorazioa.

Lehenengo balorazio gisa aipatu behar dugu ekimenak oso harrera ona jaso duela publikoaren aldetik. Kasu askotan ezuzteko pozgarria egon da informazio mota hori birgaitzeko beharrak gehien eragindako lekuetan aurkeztean. Era berean, diru-laguntzak jasotzeko moduari buruz iritzia emateko aukerak ere oso harrera ona izan du. Hori esanda, galdera-sortan bildu ezin izan diren hainbat alderi nabarmendu nahi ditugu, horiek adieraztea garrantzitsua delakoan baikaude. 8. Galderari, Eusko Jaurlaritzak ematen dituen diru-laguntzek jendea birgaitzeko lanak egitera bultzatuko lukeen galdetzen zuenari, dagokionez, erantzun askotan adierazi da diru-laguntza horien xehetasunak ez zituztela ezagutzen; hortaz, ezagutza eza zela eta, pertsona askorentzat zaila zen erantzutea. Inkestak egiten aritu direnak diru-laguntzen eta horien inguruko alderdi askoren jakitun zeuden eta diru-laguntzak hobeto ezagutzeko gogoa azaldu dutenei informazioa eman diete. Hala ere, pertsona askok, balorazioa egin baino lehen, diru-laguntzak eta eskatzeko bideak hobeto ezagutu nahi zituzten. 9. Galderaren, birgaitzeko lanei ekiteko maileguri behar ote zen galdetzen zuenaren kasuan, ere maiz jaso dugu "egoeraren arabera" adierazten zuen erantzuna. Izan ere, birgaitzeko lanei ekiteko behar zuten diru-kopuru zehatza jakin barik pertsona askok ezin zuten galdera hori zihurtasun osoz erantzun. Oro har, jarrera ona eta interes handia azaldu dute partaideek eta bereziki ondo baloratu dute beraien iritzia aintzat harteko asmoa laguntza-mota horren edukia eta norainokoa zehazteko unean.