Bible in chinantec, ozumacín, c. de ayotzintepec

495
Hmoohˊ hmëëꜘ heˉ gaꜙjmeeꜘ Jesucristo El Nuevo Testamento Chinanteco de Ozumacín La Liga Bíblica Las Sagradas Escrituras para Todos

Transcript of Bible in chinantec, ozumacín, c. de ayotzintepec

  • 1. Hmooh hm he gajmee Jesucristo El Nuevo Testamento Chinanteco de Ozumacn La Liga Bblica Las Sagradas Escrituras para Todos

2. El Nuevo Testamento en el chinanteco de Ozumacn Wycliffe Bible Translators 3C primera edicin 2003 [chz] La Liga Bblica verson electrnica 2009 Publicado por Wycliffe Bible Translators 2003 Se permite copiar, distribuir y comunicar pblicamente esta obra bajo las siguientes condiciones: Reconocimiento. Reconozca a la Liga Bblica los derechos que tiene en la impresin o distribucin de esta obra, deslindndola de responsabilidad alguna por cualquier uso que se le de a la presente publicacin. No comercial. No puede utilizar esta obra para fines lucrativos. Sin obras modificadas. No se puede alterar, transformar o generar una obra a partir de sta. 3. Prlogo El Nuevo Testamento forma parte de las sagradas Escrituras, mejor conocidas como la Biblia. Consta de veintisiete libros distintos, cada uno de los cuales es proveedor de ricas bendiciones al que lo lee. Fue escrito originalmente en el idioma griego, pero a travs de casi dos mil aos se ha traducido en ms de mil doscientos idiomas. En la actualidad, millones de pesonas de miles de pueblos pueden leerlo en su propio idioma. El vocabulario y la gramtica del idioma chinanteco son muy distintos a los del griego, y tambin a los del espaol; sin embargo, el chinanteco posee abundantes formas gramaticales y retricas que pueden expresar a fondo el significado del griego original. 4. ndice San Mateo............................................................................................1 San Marcos.........................................................................................64 San Lucas.........................................................................................104 San Juan...........................................................................................171 Hechos..............................................................................................219 Romanos..........................................................................................282 1 Corintios........................................................................................307 2 Corintios........................................................................................333 Glatas..............................................................................................350 Efesios..............................................................................................360 Filipenses.........................................................................................369 Colosenses.......................................................................................376 1 Tesalonicenses...............................................................................383 2 Tesalonicenses...............................................................................389 1 Timoteo.........................................................................................392 2 Timoteo.........................................................................................399 Tito...................................................................................................404 Filemn............................................................................................407 Hebreos............................................................................................409 Santiago............................................................................................429 1 Pedro.............................................................................................436 2 Pedro.............................................................................................444 1 Juan...............................................................................................449 2 Juan...............................................................................................456 3 Juan...............................................................................................458 Judas.................................................................................................460 Apocalipsis.......................................................................................463 5. 1 Lj dsa magyuh kyaa Jesucristo (Lc. 3:23-38) 1 Jee la nas jm kih lj dsa magyuh kyaa Jesucristo hi laa saju kih David, hi ma laa saju kih Abraham. 2Abraham ma laa jmii Isaac. Isaac he ma laa jmii Jacob. Jacob ma laa jmii Jud kyaah lj yh. 3Jud ma laa jmii Fare kyaah Zara. Choo hi he galaa Tamar. Fare he ma laa jmii Esrom. Esrom ma laa jmii Aram. 4Aram he ma laa jmii Aminadab. Aminadab ma laa jmii Naasn. Naasn he ma laa jmii Salmn. 5Rahab kyaah Salmn galaa chojmii Booz. Rut kyaah Booz he galaa chojmii Obed. Obed he ma laa jmii Isa. 6Isa ma laa jmii rey David. M Ura kyaah rey David he galaa chojmii Salomn. 7Salomn he ma laa jmii Roboam. Roboam ma laa jmii Aba. Aba ma laa jmii Asa. 8Asa he ma laa jmii Josafat. Josafat ma laa jmii Joram. Joram ma laa jmii Uza. 9Uza he ma laa jmii Jotam. Jotam ma laa jmii Acaz. Acaz ma laa jmii Ezequa. 10Ezequa he ma laa jmii Manas. Manas ma laa jmii Amn. Amn ma laa jmii Josa. 11Josa ma laa jmii Jecona kyaah lj yh. Jii kih Josa gajy he w dsa Israel ta hwa Babilonia. 12Mang man dsa Israel ta hwa Babilonia, Jecona he ma laa jmii Salatiel. Salatiel ma laa jmii Zorobabel. 13Zorobabel he ma laa jmii Abiud. Abiud ma laa jmii Eliaquim. Eliaquim ma laa jmii Azor. 14Azor he ma laa jmii Sadoc. Sadoc ma laa jmii Aqum. Aqum ma laa jmii Eliud. 15Eliud he ma laa jmii Eleazar. Eleazar ma laa jmii Matn. Matn ma laa jmii Jacob. 16Jacob he ma laa jmii Jos, hi galaa dsah kyaa Mara. Mara he galaa choo Jess hi galchee Cristo (he hn jh hi nahaa). 17Lj jmii dsa he t gyakyee dsa wara gaheen ljaa ljaa l gal kyaah Abraham, l gat David. Lja t gyakyee dsa kalh, he gal kyaah David ljiih ma gajy he w dsa Israel ta San Mateo Juhm kih Jess he gas Mat 6. 2 hwa Babilonia. Lja t gyakyee kalh, he gal l ma gany Babilonia, ljiih galchaa Cristo. Lla galchaa Jess (Lc. 2:1-7) 18Lla gala ma galchaa Jesucristo. Mara chooy ma nala hmooh kiyh kyaah Jos. Pero j jaga kaay yh, makyaa ba Mara gy kyaah be kih Jmlle Najng. 19Jos, dsah kyaay, ma jmeey he llu jmah, hi sa ma hny ma mikwah dsa kih Mara, heja galla dsy ma beey tok ba. 20Mang ma jmeey hds lja, galjn kiyh jaa ngel kyaa Dio jee nagwy, hi gajh syh: Jos, saju kih David, ta wa gah kaah Mara na, jmh dsam kyaah. Jh, kyaah be kih Jmlle Najng ba ja, he kyaay gy. 21Lchaa jaa gy kyaay hi micheeh Jess, jh hi he l dsagooh hnh kih dsokye. 22Galj he ja gala mah lte lkoo gajh dsa hi gang juu kih Dio llojoo, lkoh ma gajyh: 23Jaa chihm kwaa hi sa maj dsah, kaay gy mah lchaa jaa gy h kiyh. Hi gy he lchee Emanuel. Juu la hn jh: Dio kyaah jne. 24Lkoo ma gae Jos jee ky ja, gajmeey lkoo mada he gajmee ngel kyaa Dio kiyh, gaheeh bih gakaay Mara. 25Pero sa galkyuuy ljiih galchaa gy h ton kyaay, hi gamicheey Jess mang malchaay. Dsa hi ma kyh ha l chaa n gyh gajmy jh gy Jess 2 Galchaa Jess Beln, koo jw mh he hla hwa Judea, lkoo ma laa Herode dsata jee ja. Hi lkoo ma galchaa Jess, gallan ta jw Jerusaln dsa hi ma kyh ha l chaa n gyh. Hi he yan tala gahya hyoo. 2Hi ma ngy juu: Na rey kyaa dsa judiu hi malchaa? Gaj jnh gahaa n kyaay tala gahya hyoo. Heja mayan jnh mah jmee jnh jh kiyh. 3Lkoo ma ganuu rey Herode lja, gahee ba dsy, hi jaba lja gala kih lj dsa hi ma th Jerusaln. 4Heja gajmee rey mada, gatyh lj dsakaah kyaa jmidsa kyaah tajwoh kyaa ley mah gangy juu kiyh, ha jee jw la kwaat lchaa Cristo. 5Mah gajh dsa he syh: Jee jw mh he chee Beln he hla hwa Judea ba lchaay. Jh, lja gas jaa hi ma ng juu kih Dio j: 6Hne Beln, jw mh he hla hwa Judea, sa jh hne mh ga kih lj jw kaah he nahee hwa na. Jh, kyah hne yah jaa hi ka n, hi h dsa Israel hi laa dsa kyaan. 7Heja jee nahm ba gath Herode dsa hi yan tala gahya hyoo, gangy juu kiyh joh jm mahya he gajy San Mateo1,2 7. 3 gahaa n he. 8Jaga gachee dsih ta Beln, mah gajyh syh: Gon hnh jee oo, gokii da hnh juu kwee kih gy he. Wara gajnh hnh, ja yanh hnh jmeeh hnh juu kin, mah jn kalh nn najmeen jh kiyh. 9Lkoo ma ganuuy juu kih rey, gany. Hih chan hi gajy tala gahya hyoo, ngooy ta chan dsa he ljiih gaty jee ma kyaa gy. Jee ja gahy koo hweh. 10L ma gajy l mahee jaba chan he, galchaay llu chamiih. 11Ma gataayh chaneh ja, gajy gy kyaah Mara chooy. Jaga gajuuyh jny gajmy jh. Gany jee ma th kuu kiyh mah gakwyh kun, gakwyh wachu, hi koo ga he chee mirra. 12Mang he ja, gamijn Dio kih dsa he jee nagwy mah moso ma dsajeeyh ta jee ma gya Herode. Gajly jyoh jw mah gallany ta hwa kiyh. Gany ta hwa Egipto 13Lkoo ma gan dsa hi kyh ha l chaa n he, jaa ngel kyaa Dio galjn kih Jos jee ma ky mah gasyh: Noo, j gy kyaah chooy mah gon hnh ta hwa Egipto. Jee oo jh takojiih lloo jm jmeen juu kyah. Jh hnaah Herode gy mah jngyh. 14Lkoo ma gae Jos jee managw, lchah hw ja gajy gy kyaah Mara, gany ta hwa Egipto. 15Jee ja gataayh ljiih gajuu Herode. Mah lja lte lkoo gajh dsa hi gang juu kih Dio, l ma gajyh: Ta hwa Egipto gathn gy kyaan. Gajmee Herode mada juu lj gy h 16Ma galliih Herode gamigoo dsa hi ma kyh he kiyh, gallleey jwrte. Heja gahy joh jm malh l ma ton gaj dsa he n. Mah gajmeey mada kih hl he jngyh lj gy h hi jaga galchaa ljiih hi ma h to e hi ma chaa jw Beln, lkye kih hi ma th jh lku ljii kih jw ja. 17Lja galte lkoo gajh Jerema hi gang juu kih Dio j, he lle lla: 18Galnh koo juu jee jw Ram, peer timeeh ds dsa, hooh dsa, h dsa. Saju kih Raquel ba he hi hooh kih gy kyaa. Sa hii nh dsy, kih he gajuu jw gy kyaay. 19Mang majuu Herode, jaa ngel kyaa Dio galjn kih Jos jee ma nagwy, hwa Egipto. 20Mah gasyh: Noo, tee gy kyaah chooy, mah gwaah ta Israel kalh. Jh, majuu ba hi ma hn ma jngh gy. 21Heja ganooy mah gaty gy kyaah chooy, gany ta hwa Israel kalh. 22Pero ma ganuuy kih Arquelao hi ma jmee San Mateo2 8. 4 hih hwa Judea lla jmiiy Herode, heja galgoyh ma dsany ta ja. Pero gamijn Dio kiyh jee ma ky mah gany ta hwa Galilea ba. 23Ma gallany ta ja, gataayh jw he chee Nazaret. Mah lja lte lkoo gajh dsa hi gang juu kih Dio: Nazareno ba jh dsa kih Jess. Ma kwa Jwaa juu jee la hwa kii (Mr. 1:1-8; Lc. 3:1-9, 15-17; Jn. 1:19-28) 3 Maja ee Jwaa hi ma choo jm ta hwa kii kih Judea nakway juu. 2Lla ma jyh: Jeeh hnh kih Dio, jh, mayajh he j Dio dsa lhih kih. 3Kih Jwaa ba ja hi gahlh Isaa hi gang juu kih Dio j, l ma gajyh: Kii nh koo lle he hlh hwa kii jee sa kwa ni miih: Millu hnh jw kih Dsajh jnn. Milluu hnh haah mah jy kodsoo jw, gajh Isaa. 4Hmh kih Jwaa ma la kyaah ju camey, ma nah tuyh kyaah koo loo jah. Ma kuyh iih hi ma hyh tah he ma cha moh. 5Heja jw dsa hi ma chaa Jerusaln gallan jee ma cheh Jwaa, hi lja gallan hi ma chaa lkaa hwa Judea, lkye hi ma chaa lku ljii kih jm Jordn. 6Lj dsa he ma mijny he hlh he ma jmeey hi gachaa Jwaa dsa he jm, chajm Jordn. 7Ma gajy jw dsa fariseo kyaah dsa saduceo hi nan jee ja mah ma choo Jwaa jm kiyh, heja gajyh gasyh dsa he: Mara hi he joosh mh laah hnh. Hii na hi mash hnh he lh hnh kih he w he mangoo yajh? 8Gotaah hnh lkoh lle kih mah mijn hnh he majeeh hnh kyaah Dio. 9Moto jmee hnh hds: Lee ba kyaa jnh he laa jnh saju kih Abraham. Jh jn jwahn, lih ba Dio jmeey hw saju kih Abraham kih kuu la. 10Hee elh manallu mah dsatu chaah hma. Lj nahma he sa llu m kih, he ja dsatu mah tooyh chaje. 11Mara judsoo, jn chaan hnh jm kyaah jm ba lj hnh hi majeeh kyaah Dio. Pero hi j k kin jh ga lkoh jn. Ni sa tdsn kan loo he h ty. Hi he chaa hnh jm kyaah Jmlle Najng, hi kyaah je kalh. 12Hii cheh millu mtrigo, machooyh he kyaah jwy. Kooy mtrigo kiyh llay llu, jaga tooyh wahl kih trigo ja chaje jee moso h jihkoh gajh Jwaa. Gasaa Jess jm (Mr. 1:9-11; Lc. 3:21-22) 13Maja yah Jess hwa Galilea, ngooy ta chajm Jordn jee ma cheh Jwaa mah saay jm. 14Pero Jwaa sa ma hii ma chaay jm. Ma jyh syh: Jn ba jmee bii kin chaah jn jm, mah hne ba ngh kin chaan hne jm. San Mateo2,3 9. 5 15Mah gajeeh Jess juu kiyh gasyh: T ba kih. Jh, lja ba sooh jnn miten lj mada he gajmee Dio. Jaga gaheeh Jwaa gachaay Jess jm. 16Mang masaa Jess jm, yahy chajm. Lchah ja gana gyh jmgy mah gaj Jess Jmlle kih Dio gajyoo n kiyh, laa lkoo jaa juu. 17Maja galnh koo juu he ja gyh he ma jh: Hi la he gy kyaan hi hnaan. Peer chaan llu kyaayh. Gaka hisallu ds Jess (Mr. 1:12-13; Lc. 4:1-13) 4 Mang he ja, gaj Jmlle kih Jess ta hwa kii, mah ka hisallu dsy. 2Toloo jm toloo hw sa gakuh gahyh. Mang he ja, ja kyoyh. 3Hi ja hi gaka dsy chuh kiyh mah gajyh: Chermah dsoo laah Joo Dio, jmee hih mah lii heiih kuu he th la. 4Mah gajeeh Jess juu kiyh: Manas ba: Ja mala kyaah he kihhihn jmee chaa jne. Kyaah lj juu he hlh Dio ba jmee chaa jne. 5Mang he ja, gaj hisallu kiyh ta jee chih gwah jw najng he chee Jerusaln. Ma gallany jee ja gajy l gat gyh kih gwah jh, 6gasyh: Chermah dsoo laah Joo Dio, jw haah l gat hwa, jh nas ba kalh: Dio chee ngele kyaay koo kyah mah jy hne kyaah gooy, lja moso llau th n kuu. 7Mah gajeeh Jess kiyh: Manas ba kalh: Ta ka ds Dio hi laa Dsajh kyaah. 8Koo kalh gaj hisallu l gat koo moh ii mah gaheeyh lkaa jee jw kaah kyaah galj ga he la nahaah he cha kih. 9Mah gajyh: Galj he na kwhn hne chermah gajuuh jnh chann, jmh jn jhn. 10Jaga gajh Jess syh: Wa lh hne kin Tana, jh manas ba jee jyoh kalh: Kih Dsajh hi laa Dio kyaah ba jmeeh jh. Kih jaa hii bih jmeeh tahe. 11Jaga gal hisallu kiyh. Lchah ja yan ngele, gajmeey tahe kih Jess. Gal Jess kway juu hwa Galilea (Mr. 1:14-15; Lc. 4:14-15) 12Ma ganuu Jess h Jwaa nehe, ngaayh ta hwa Galilea. 13Sa gajy jw Nazaret, ngaayh nagyay jw Capernaum ba, jw he hla chahoo jmjh. Hwa kih dsa kyaa Zabuln kyaah Neftal ba ja. 14Lja galte juu he gahlh Isaa hi gang juu kih Dio, l ma gajyh: 15Hwa kih Zabuln, kyaah hwa kih Neftal, he kye hngaah kotaa kih jm Jordn, ta chahoo jmeeh, lkaa jee ja la hwa Galilea jee th jw dsa hi sa laa judiu, San Mateo3,4 10. 6 16dsa he hi ma gan jee nahoo gajy koo waje jh. Galjn koo waje kih hi ma th jee ma hii goo juuy. 17L maja gal Jess kwa juu, ma jyh: Jeeh hnh kih Dio, jh mayajh he j Dio dsa lhih kih. Gath Jess kyee hi ma th jw sahma (Mr. 1:16-20; Lc. 5:1-11) 18Jee h Jess jw ngoo ta chahoo jmjh he hla hwa Galilea, jee ja gajy Simn hi ma th dsa Pee, kyaah Andre yh. Luu hi he ma th jw sahma chajm, jh he ja ba ma la ta kiyh. 19Mah gasyh: Yanh hnh kyaah jn mah mitn hnh ha l jmeeh hnh mah leeh hnh dsa, lla he ma leeh hnh hmooh. 20Lchah ja gakyey sahma kiyh mah gany kyaah Jess. 21Mang gyih konh, gajy jah ga uu. Jaa he Jacobo, joo Zebedeo, kyaah Jwaa dsah yh, ma th neh namoo kyaah Zebedeo jmiiy, ma hmiiy sahma kiyh. Mah gatyh. 22Lchah ja gahy namoo kyaah jmiiy mah gajmeey kojh kyaah Jess. Gakwa Jess juhm (Lc. 6:17-19) 23Gang Jess lkaa hwa Galilea, ma mity dsa neh gwah mh he t lkoo lkoo jee jw, ma kway juhm ha l j Dio dsa lhih kih. Ma mihly dsa kih wa he cha he dsoo. 24L gat hwa Siria ganuu dsa kih Jess. Heja nan dsa najy jee ma cheh Jess galj hi ma j w kih naku nang dsoo hlh, lkye hi ma kye lle hlh, kyaah hi ma dsajuu ee, lja hi moso liih goo t. Gamihly lj hi he. 25Peer jw dsa Galilea gallalle kaah kiyh kyaah hi ma chaa Decpoli, hi ma chaa Jerusaln, hi ma chaa Judea, hi jah ga hi ma chaa hngaah jm Jordn. Gakwa Jess chamiih juu l ma gyay llekoh 5 Ma gaj Jess jw dsa hi ma th jee ja, gawy mah gagyay llekoh ja. Galj jnh discpulo kyaay gakuh jnh jee ja. 2Galy hlyh dsa, gajyh: 3Llu la kih hi laa sa jm ni miih. Jh, hi he ba j Dio lhih kih. 4Llu la kih hi th khooh. Jh, jmee ba Dio nh dsy. 5Llu la kih hi hwaa. Jh, hi he ba t hwa he gajh Dio le heey. 6Llu la kih hi kuhng ds jmeey he llu. Jh, hi he ba hyoh lj he llakyaay. 7Llu la kih hi dsalih ds dsakyaah. Jh, lih ds Dio kiyh kalh. 8Llu la kih hi najng tuhds. Jh, hi he ba t j Dio. 9Llu la kih hi hnooh ha l jee h tii kih dsa. Jh, hi he ba tyh joo Dio. 10Llu la kih hi gan j w kih he jmeey he llu. San Mateo4,5 11. 7 Jh, kih bih la jmgy jee jmee Dio hih. 11Llu la kyah hnh chermah dsoo kin gahlh dsa w kyah hnh, hi chermah gajmeeh dsa hnh, hi chermah gahlh dsa hnh juu pajnah he la juu tajuu. 12L ma chaah hnh lja, wa chaah hnh llu, wa j hoh hnh. Jh, hah ba hnh koo he llu gyh jmgy. Jaba lja gajmeeyh hi gang juu kih Dio hi ma th j ga kyah hnh. Gakwa Jess juu kih wae kyaah waje (Mr. 9:50; Lc. 14:34-35) 13Hnh laah lkoo wae kih hwa la. Pero chermah gajuuh he ii kih, ha lja lii kalh l ma la. Moso jm gote. He be ba dsa ja chajw, jee ja hesoh dsa n kih. 14Hnh laah lkoo waje kih dsa jmgy. Wa jmeen koo jw he hla gyh n moh sa le dsahm. 15Hi lja sa chaa hi hih waje mah chiyh neh wagoo. He chiyh jee ii ba mah ljn kih dsa hi th lkaa chaneh. 16Heja wa jn waje kyah hnh chan lj dsa, mah wara gajy lj he llu he jmeeh hnh, jmeey jh kih T jnn hi gya gyh. Gajmeeh Jess juu ha l la ley 17Ta jmee hnh hds he majan mah millaan ley kih Mois. Ni sa millaan lj he gahlh lj hi gang juu kih Dio. Sa majan mah millaan he ja, he miten kih juu ja ba ja majan. 18Mara judsoo jwhn hnh, takojiih cha gyh hwa la, sa hee ni koo hwh mh, ni koo mpunto he nas kih ley ja, j sa ga malte galj. 19He lja, chermah chaa hi gahlh koo mada pih kih ley la, hi chermah lja mity dsa, leey jaa hi mh ba gyh jmgy jee jmee Dio hih. Pero chermah hi mite kih ley hi mity dsa he mitey kalh, hi he ba lee jh gyh jmgy jee jmee Dio hih. 20Heja hlhn hnh, chermah sa gajmeeh hnh chagamiih ta llu lkoh te he jmee dsa hi kyh ley hi lkoh te he jmee fariseo, sa le gotaah hnh gyh jmgy jee jmee Dio hih. 21Manh ba hnh ha l jh n ley kih Mois l ma gasyh dsa magyuh jnn: Ta jngh dsa. Chermah hi gajngh jaa dsakyaah mara he n ba ta kiyh. 22Pero jn jwhn hnh, chermah hi galllee kyaah h, manabyh dsoo. Hi chermah hi gajh sh dsakyaah: Peer taah hne, hi he n ta kih chan dsakaah. Hi chermah hi gajw dsojw kih h, hi he lle kih dsoo chaje. 23Heja chermah gokah kuu kyah n nahyoo hi chermah galdsooh hoh jee ja he h ds jaa h kyaah hne, 24jee ja ba kye kuu kyah chan nahyoo mah gwa da ton gojeeh juu kyah kyaah h. Jaga eh kalh yath kuu kyah n nahyoo. San Mateo5 12. 8 25Chermah chaa hi hn hn hne chan dsata, jmee bii gotaah hnh juu kwee kyaayh nakoh takojiih cha jm, mah sa ngy hne goo jw. Lja moso jmee jw hih kih poo taayh hne nehe. 26Mara judsoo jwhn hnh, sa yahh jee ja takojiih sa mamihmaah lj gote he ngyh kyah. 27Manh ba hnh ha l jh n ley he syh hnh: Hne hi najee goo, ta kaah hi laa kyaa jah. 28Pero jn jwahn, chermah hi j jaa dsam hi hee dsy kaayh, kyaah hds kiyh ja, majmeey dsokye. 29Lja, chermah mnh ralluu jmee th kyaah dsokye, lle gote mah be . Jh, llu ga kyah he hee miih jmngo kyah, lkoh ga he goh nahaah chaje. 30Hi chermah magooh ralluu jmee th kyaah dsokye, hn gote mah be . Jh, llu ga kyah he hee miih jmngo kyah, lkoh ga he goh nahaah chaje. 31Hi manh hnh kalh he jyh: Galj hi bee dsam kyaa, hn chooyh je jee mabeey dsakyaayh. 32Pero jn jwahn lla. Hi bee dsam kyaa, hi sa cha he hlh majmeey kyaah jah dsah, he cheey ta jw hlh ba ja. Hi lja kalh hi kaa dsam hi mabeey he, he jmeey dsokye ba ja kalh. Gahlh Jess kih hi t gyh hwa 33Manh ba hnh lkoo gasyh dsa magyuh jnn: Ta jmee dsoo he la juu tajuu. Ja miteh hnh kih Dio he gath haah jmeeh. 34Pero lla jwah jn, ta t haah kih ni koo. Ta t hnh kih gyh, jh jee oo ba gya Dio. 35Ta t hnh kih hwa, jh, n kih hwa chih mat Dio. Ta t hnh kih Jerusaln, jh, jee ja la jee jw kih Rey jh jnn. 36Ta t kalleh, jh, sa leh jmeeh t ni koo ju, ni sa leh jmeeh lh kalh. 37Chermah jwah hnh Jaah, koo jaah ba jwah hnh. Hi chermah jwah hnh jahha, koo jahha ba jwah hnh. Hi chermah he ga jyoh juu gwa, he gwa kih dsa hlh ba ja. 38Manh ba hnh kalh he jyh: Hi jmee dsoo mn dsakyaah, jaba lja mihmaayh. Hi jlh naja dsakyaah, jaba lja mihmaayh. 39Pero lla jwah jn. Ta jiih hnh kih hi haa ds. Chermah hi gajnoo koo jwoo monh, kwyh kalh jyoh jwoo. 40Hi chermah hi lla hnii kyah mah juuyh sakooh, kwyh kalh lkye hmhlloo kyah. 41Hi chermah hi gajmee he w kah l kih konh, kye ga jyoh konh. 42Chermah hi ng miih he cha kyah, kwyh. Hi chermah hi hn lle miih he cha kyah, ta jmee chaah kyaayh. Hn hn jne hi nahh jnn (Lc. 6:27-28, 32-36) 43Manh ba hnh kalh he jyh: Wa hnaah ome kyaah mah wa nahh hi sa laa ome kyaah. 44Pero lla ba jwah jn: San Mateo5 13. 9 Wa lhnaah hnh hi sa laa ome kyaah hnh. Ng hnh llu kih hi jw dsojw kyah hnh. Jmee hnh llu kih hi nahh kyah hnh. Ng hnh kih Dio kih hi jmeeh hnh. 45Mah lja leeh hnh joo T jnn hi gya gyh. Hi he jmee dsahya hyoo kih hi hlh lja kih hi lluu. Hi cheey jma kalh kih hi jmee he llu hi kih hi jmee he hlh. 46Jh chermah hnaah hnh mala hi hn hnh ba, hee ba hah hnh kih Dio ja? Che sa jmeey lja kalh hi koo kush? 47Chermah kih h ba hnh jmeeh hnh Dio, che laah hnh jmeeh hnh koo he llu? Che sa jmee lja hi sa maheeh kih Dio? 48Wa laah hnh lluu, lkoo laa T jnn hi gya gyh hi lluu gote. 6 Leeh, ta hnooh hnh ha l jee hlh dsa llu kyah hnh wara gajmeeh hnh koo he llu. Chermah kotaa ga gajmeeh hnh mah j dsa kyah hnh, sa hah hnh ni miih kih Dio hi gya gyh. 2Wara gakwah hnh be kih jaa hi llakyaa, ta jw ni jaa hee na majmeeh. Mah sa jmeeh hnh kwee kyaah hi jm hii mite neh gwah, hi lja jmeey kalh chajw he hnooyh ha l jee hlh dsa llu kiyh ba ja. Mara judsoo jwhn hnh, koja ba hnh malyh jeey. 3Pero hne, wara gakwh dsa miih kuu, ta jw ni jaa make laa ome kyaah. 4Heh lja, sa jn he makwh dsa kuu. Maja T kyaah, hi j lj he sa jn, mihmaayh kyah tolo n lj dsa. Gamit Jess dsa kyaay ha l chuuy kyaah Dio (Lc. 11:2-4) 5Wara gat jee ngh kyah kih Dio, ta jmee l jmee hi jm hii mite. Th dsy naty hlyh kyaah Dio neh gwah mh hi lja jmeey chajw jee gan dsa mah j dsa kiyh. Mara judsoo jwhn hnh, koja ba hnh malyh jeey. 6Pero hne, wara gat jee ngh kyah kih Dio, gohe jee gwh mah jne haah kyah. Ng kyah kih T hi sa jn. Maja T kyaah hi j lj he sa jn, mihmaayh kyah tolo n lj dsa. 7Wara gat jee ngh kyah kih Dio, ta hlh chamiih jiih koo n juu he sa jm ta, lkoo jmee hi sa maheeh kih Dio. Kih he hlyh chamiih jiih koo n juu, nuu Dio kiyh laay. 8Ta jmee hnh l jmee dsa he. Jh, T jnn hi gya gyh, maey ba hee na jmee bii jnn j jaga ngn kiyh. 9Lla ba hn ngh hnh kyah: T kyaa jnh hi gya yajw, lj ba wa jmee dsoo he laah hne najng gote. 10a mah jmeeh hih jee la. Wa le l hyoh hoh haah jmgy la, jaba lkoo la gyh yajw. 11Kwh jnh na he kihhih jnh he jmee bii kyaa jnh. San Mateo5,6 14. 10 12Jmee jh hoh kih he mahlh jnh, jaba lkoo jh ds jnh kyaah hi dsahlh kyaah jnh. 13Ta kwa jw ka he hlh ds jnh, l jnh kih he ja. Jh, jaa hne ba jmee hih kih lj, kyah ba la galj be, hne ba laah jh kih galj joh jm cha. Wa la lja. 14Chermah jmeeh jh hoh kyaah dsa hi dsahlh kyaah hnh, lja kalh T jnn hi gya gyh jmeey jh dsy kyaah hnh. 15Pero chermah sa gajmeeh hnh jh hoh kyaah dsa hi dsahlh kyaah hnh, lja kalh T jnn hi gya gyh sa jmeey jh dsy kyaah hnh he dsahlh hnh kiyh. Gahlh Jess kih he sa kihhih jne 16Jm ma sa kuhhuh hnh jee hlh hnh kyaah Dio, ta jmee hnh lii he timeeh hoh hnh l jmee dsa hi jm hii miteh. Hi he jmee lii mon mah j dsa kiyh he sa kuhhyh. Mara judsoo jwhn hnh, koja ba hnh malyh jeey. 17Pero hne, ma sa kuhhuh jee hlh kyaah Dio, ja jaah lleh mah gyih monh. 18Mah lja, sa lleeh chan dsa, he sa kuhhuh. Kih T hi sa jn ba lleeh. Hi lja, T kyaah hi j lj he sa jn, mihmaayh kyah tolo n lj dsa. Gahlh Jess kih he la hmooh (Lc. 12:33-34) 19Ta wa hnooh hnh llamah jmgy la chamiih he la hmooh kyah hnh. Jh jee la chaa jah jw chamiih hi hya tjh lj he llu. Hi dsataah dsah mah hy. 20Hnh hnh mah llamah gyh yajw he la hmooh kyah hnh. Jee ja sa chaa jah hi jw ni sa hya tjh kalh. Hi jee ja sa chaa dsah mah hy. 21Ha jiih jee hla he la hmooh kyah hnh, jee ja ba kye hnh ojh ds. Waje kih jmngo jnn (Lc. 11:34-36) 22Mn jne la lkoh waje kih jmngo jnn. Lja, chermah mnh la llu, lkaa jmngo kyah ng jee waje. 23Pero chermah la hlh mnh, galkaa jmngo kyah ng jee nahoo ba. Lja, chermah waje he cha kyah la nahoo ba, ha koh sa nahoo jee ngh. Sa le jmee jne he kih Dio mah jmee jne he kih kuu (Lc. 16:13) 24Ni jaa sa lkh jm jmee he kih uu dsakaah. Jh, jmeey nahyh jaa mah lhny hi jah. Mitey kih jaa mah mikwayh hi jah he. Sa lkh hnh jm jmeeh hnh he kih Dio mah jmeeh hnh he kih kuu kalh. Gah Dio kwee gote lj hi laa kyaay (Lc. 12:22-31) 25Heja jwhn hnh: Ta ka hnh hds ha l dsang hnh, hee na kuhhuh hnh. Ta ka hnh hds kih jmngo kyah hnh, ha l th hnh hmh he kh hnh. Che sa kyee ga he chaa hnh lkoh San Mateo6 15. 11 ga he kuhhuh hnh? Hi che sa kyee ga jmngo kyah hnh lkoh ga hmh he kh hnh? 26J da hnh lkoo la kih ta hi h jw n lle. Sa cha jngy ni sa chooyh m, ni sa llay llu m kiyh. Pero T jnn hi gya gyh, mara he h bih. Che sa kyee ga hnh lkoh ga ta he? 27Hii hnh leh jmeeh saa ga koo l, kih he jmeeh hnh chamiih hds? 28Hela jmeeh hnh chamiih hds kih hmh he kh hnh? J da hnh ha l dsakwaa wale jee nuu. Sa cha ta jmee, ni sa hw wae. 29Pero jwhn hnh. Make nahaah la hmh he gakh rey Salomn, sa galyh ma kyh hmh he la nahaah lkoo la wale ja. 30Chermah lja gajmee Dio nahaah wale he choo n nuu na, mah h j dsa neh hw, ha ga sa jmyh hnh llu, dsa hi miih gote ba dsoo ds. 31Heja moto ka ga hnh hds jwah hnh: Hee na kihhih jnh, hee hmh kyeh jnh? 32Jh, lj hi sa maheeh kih Dio hnooyh lj he ja jmah ba. Pero T jnn hi gya gyh yajw maey ba he jmee bii jnn kih jee lj he ja. 33Hnh da hnh ton Dio hi laa dsata jh jnn hi jmee hnh he llu jmah ba lkoo hny hiiy. Lja ba hah hnh lj he jmee bii kyah hnh kalh. 34Heja ta ka hnh hds kih h, jh h lcha jyoh ga hds he jmeeh hnh. Heeh ba hnh koo jm koo jm lkoo te he chaa hnh. Sa gat jne jn kih jah (Lc. 6:37-38, 41-42) 7 Ta ka hnh kwaat kih jah mah sa ka Dio kwaat kyah hnh. 2Jh, Dio ka kwaat kyah hnh, jaba lkoo kah hnh kwaat kih jah. Lkoo te ka hnh kwaat kih jah, koja hnh te ka Dio kwaat kyah hnh. 3Hela jh wahl he h mn h mah sa jh da wahl jh he h mnh haah? 4Ha lja jwh h: Kwa da wa llen wahl he h mnh, mah h ba kyah haah he jh ga? 5He ba che tajuuh hne! Lle da j wahl jh he h mnh haah. Jaga na jh kwee mah lleh wahl he h mn h. 6Ta kwh hnh ds he la naj, wara gajeeyh mah ghny kyah hnh. Ta jw hnh kuu he la hmooh kyah hnh chan chae, wara gahee gasoyh. Hn hnh jne Dio lkaa tuhds jne (Lc. 11:9-13; 6:31) 7Ng hnh kih Dio, mah hah hnh. Hnh da hnh mah jnh hnh. Tee hnh kiyh mah ny hohaah. 8Jh, lj hi ng, hyoyh ba. Hi hnooh, jnyh ba. Hi t hohaah, n ba hohaah kiyh. 9Ha lja kwh hnh chih kyaah, koo mkuu wara gangy heiih? 10Hi chermah gangy kuyh jaa hmooh, ha lja kwyh jaa mh? 11Make hlh hnh, leh ba hnh kwh chih kyaah he llu. Joh ga he llu sa kwa T hi San Mateo6,7 16. 12 gya gyh kih lj hi ng kiyh. 12Heja, lj he hnooh hnh jmee dsa kyah hnh, jaba lja jmee hnh kiyh kalh. Juu la jeeh kwee kyaah ley he gas Mois kyaah lj he gas lj hi ma ng juu kih Dio. Lto hohaah (Lc. 13:24) 13Gotaah hnh ta jw dsu. Jh, jla la hohaah hi hu la jw he dsoo jee dsahee dsa. Jw dsa hi dsataah ta ja. 14Dsu la hohaah hi dsu jw he jmee chaa dsa. Miih gote ba dsataah ta ja. M kih jmee lii ha l la chaah hma (Lc. 6:43-44) 15H hnh haah kih hi gan lkoh hi ng juu kih Dio ba. Yany jee kyah hnh jmy hiiy hwaay lkoo jaa borrego. Pero ta neh tuhdsy, laay lkoo jaa jah hi h. 16Kyaah he jmeey ja, ljn ha l laay. Ha lja chooh dsa mjh kih chaah too. Ni mhigo sa chooh dsa kih chaah too. 17Jh, lj chaah hma he llu, h m he llu ba. Hi lj chaah hma he hlh, h m he hlh. 18Lj chaah hma he llu, sa le h m he hlh. Ni chaah hma he hlh, sa le h m he llu. 19Galj chaah hma he sa h m he llu, hn dsa mah tooyh chaje. 20He lja, ljn ha l laa dsa kyaah ta kih. Ja lj dsa dsataah jee jmee Dio hih (Lc. 13:25-27) 21Ja lj hi jh kin: Dsajh kyaan, Dsajh kyaan, dsataah jee jmee Dio hih. Mala hi jmee l hyoh ds T kyaan hi gya gyh, hi he ba dsataah. 22Wara gat jee llaa jmgy, jw dsa jh syh jn: Dsajh kyaan, Dsajh kyaan, ja kyaah mada he gajmeeh gakwa jnh juu kyah, kyaah mada kyah gahw jnh hisallu, hi kyaah mada kyah gajmee jnh he jhgaa? 23Maja jeehn kih dsa he: Jihkoh sa galkyuun hnh. Gon hnh kyah, hnh hi t jmee he hlh. Gajmeey hne kiyh n kuu hloo (Mr. 1:22; Lc. 6:47-49) 24Heja, hi nuu juu kin mah jmeey l jwahn, hi he laa lkoo jaa dsah hi cha hds llu kih. Gajmeey hne kiyh n kuu hloo. 25Ja jma, gajh jm hi ja lle n kih hne. Pero sa gatoh, jh ma chih n kih kuu hloo. 26Pero hi nuu juu kin mah sa jmeey l jwahn, hi he laa lkoo jaa dsa too hi gajmee hne kih n ms. 27Ja jma, gajh jm, ja lle t gajmee w kih hne ja, mah gatoh. Gahee lj gote gajh Jess. 28Ma gadsaa gahlh Jess juu la, lj dsa hi ma th jee ja, ma j dsayh ha l la juu he ma kway. 29Jh ma hlyh dsa lkoo jaa hi jmee hih ba, ja lkoh ma jmee tajwoh kyaa ley. Gamihl Jess jaa hi ma dsaah hmih h (Mr. 1:40-45; Lc. 5:12-16) 8 Lkoo ma gajaa Jess ih llekoh ja, jw dsa San Mateo7,8 17. 13 gallalle kaah kiyh. 2Jee ja gayajh jaa dsa hi ma dsaah hmih h. Gajuuyh jny chan Jess mah gajyh syh: Dsajh kyaan, chermah le, leh ba hne cheh dsoo he misah jn. 3Heja gah Jess magoo mah gakyey n kih dsa he mah gasyh: Le ba, wa dsache ba dsoo kyah. Lchah ja gah gote hmih h ja. 4Jaga gajh Jess syh: J da, ta jmeeh juu kih ni jaa. Gwa gohh haah kih jmidsa. Kye miih he kwh hnih lhih he gajmee Mois. Lja gojmee mah ley maj kyah gajh Jess syh. Gamihl Jess moz kyaa j hl (Lc. 7:1-10) 5Lkoo ma gahe Jess jw Capernaum, ja jaa j hl chuh kih Jess mah gachuuy kyaah: 6Dsajh kyaan, moz kyaan nakyaa chaneh kin, ja jwrte kiyh, moso liih goo ty gajyh syh. 7N ba jn mihl jnih gajh Jess syh. 8Mah gajeeh j hl he syh: Dsajh kyaan, sa cha he laa jn mah goheh chaneh kin. Lee ba koo jh, mah j ba kih moz kyaan. 9Jh jn kalh, chaa hi jmee mada he jmeen kiyh, hi th hl hi jmeen hih kih. Wara gajmeen hih kih jaa: Gwa jee oo, dsooy ba. Wara gajwn jah: a ta la, jy ba. Hi wara gajwn moz kyaan: Jmee he la, jmeey ba. 10Peer gaj dsah Jess ma ganuuy juu kih dsa he. Mah gasyh lj hi ma chaa kaah kiyh: Mara judsoo jwhn hnh, lkaa hwa Israel sa majnhn ni jaa dsa hi dsoo ds lkoo dsoo ds dsah la. 11Jwhn hnh, lloo koo jm jw dsa yan ta kye ta ii hi dsataah kuh man kojh kyaah Abraham, kyaah Isaac, hi kyaah Jacob gyh yajw kih Dio. 12Pero dsa Israel hi ma laa kwaat dsataah jee jmee Dio hih, hi he jw dsih ta kahne jee nahoo. Jee ja khooyh mah jy chajay. 13Jaga gajh Jess syh j hl he: Gwaah ba hne kyah, wa le kyah jaba lkoo maldsoo hoh. Lchah ja, gaj kih moz kyaay. Gamihl Jess machoo Pee (Mr. 1:29-31; Lc. 4:38-39) 14Mang he ja, ee Jess chaneh kih Pee. Jee ja gajy machoo Pee nakyaay dsaayh kyaah llii. 15Mah gasooh Jess magooy. Lchah ja yah llii kiyh. Ganooy jee ma kyaay mah galy jmeey tahe kih lj. Gamihl Jess jw dsadsaah (Mr. 1:32-34; Lc. 4:40-41) 16Ta gan ja, naj dsa chan Jess jw hi ma San Mateo8 18. 14 kye jmlle hlh. Kyaah koo gahlyh ba gahwy jmlle hlh he hi gamihly lj ga dsa hi ma dsaah. 17Mah lja lte he gajh Isaa hi ma ng juu kih Dio l ma gajyh: Hiiy ba gakay n kiyh lj dsoo jnn, hi gakooy lj dsoo jmw jnn kalh. Dsa hi ma hn ma jmee kojh kyaah Jess (Lc. 9:57-62) 18Ma gaj Jess jw dsa ma th lku ljii kiyh, gajmeey mada kyaa jnh discpulo kyaay, he gamillu jnh namoo mah haa jnh kojh kyaayh ta hngaah kotaa jmjh. 19Jaga galloo jaa tajwoh kyaa ley, gasyh: Tajwoh, nn kyaah hne wa ha cha ha jee gallooh. 20Mah gajh Jess syh: Cha ba too jee gw hyah, cha ba s kih ta hi h gyh. Pero Higalngo la sa cha jee jy. 21Jah discpulo kyaay gasyh: Dsajh kyaan, kwa jw kin nahaan ton t kyaan, jaga nn kyaah hne. 22Mah gajh Jess syh: a ba hne kyaah jn. Wa haa ba dsa najuu hl kyaa. Gajmee Jess hih kih lle mah h tii (Mr. 4:35-41; Lc. 8:22-25) 23L ma gahe Jess neh namoo, gan jnh discpulo kojh kyaayh. 24Ni juu ga sa cha ja koo lle t, gah goo jwrte. Gahluh jm ljiih gahaa neh namoo. Pero managw ba Jess. 25Heja jnh discpulo kyaay nachaa jnh jee managwy mah gachiih jnh: Dsajh kyaan, l jne, mathn jee juu ba jne la. 26Mah gasyh jnh: Hela gah hnh? Miih gote ba dsoo hoh hnh. Jaga ganoo Jess, gajmeey hih gaj tii lle hi gajmeey hih gaj tii jm. Lja ba gaj tish galj. 27Peer gaj dsah jnh, mah gajh jnh: Hii ba dsa na? Lkye lle kyaah jm nh kiyh. Gahw Jess jw jmlle hlh hi ma j kih dsa (Mr. 5:1-20; Lc. 8:26-39) 28Lkoo ma gallan jnh ta hngaah kotaa ja, jee la hwa kih Gadara, yan uu dsah hi ma j jmlle hlh kih, gamijeey Jess. Dsa he gahw jee la toh kih hl. Hy jwrte, sa ma kway jw ma dsang ni jaa dsa ta jw ja. 29Mah gahooyh kigaa, gajyh: Hee ba kih he maeh jee th jnh la, hne Jess Joo Dio? Che maeh mah heeh jnh w j sa ga malloo jm? 30 miih jee ma tyh ja, ma th koo n e ma kuh nuu. 31Gachuu lle hlh he, gasyh Jess: Chermah gahwh jnh, kwa jw kyaa jnh dsatooh jnh kih e hi th oo. 32Mah gajh Jess syh: San Mateo8 19. 15 Gon hnh ja. Mah gahwy, gany gataayh tuhds e he. Lchah ja, lj e he gaky. Ma gaty koo lle hwa, kodsoo jw ba gasaay chajm jh. Jee ja gajuuy neh jm. 33Dsa hi ma h e, gan kochih chahlii ta jee jw najmeeyh juu ha l gala kih e, hi ha l gala kih dsa hi ma j lle hlh kih. 34Heja galj dsa hi ma chaa jee jw ja, gahwy mah gany gamijeey Jess. Ma gajy, gachuuy kyaayh mah wa llaayh jee ja. Gamihl Jess jaa hi sa liih goo t (Mr. 2:1-12; Lc. 5:17-26) 9 Mang he ja, gahe Jess kalh neh namoo ngaayh ta hngaah kotaa ta jw kiyh. 2Ma gallaayh ja, naj dsa chany jaa hi dsaah hi sa liih goo t nakyaa n jii. Ma gaj Jess dsoo ba ds dsa he, heja gajyh syh hi sa liih goo t: Wa nh hoh gy kyaan, manache ba lj dsokye kyah. 3Jee ja ma th kollaa tajwoh kyaa ley. Hi he gajmee hds he gahlh Jess lja he gamikwayh Dio ba ja. 4Pero galliih ba Jess he hds ma jmee dsa he, heja gajyh: Hela jmeeh hnh hds hlh lna? 5Hee ga na sa jwh, laah hnh? Che he chiih jne jaa hi dsaah: Manache dsokye kyah, o he chiih jnih: Noo, kii jii kyah, mah gwaah? 6Heja jmeen he jwh ga mah lngh hnh, Higalngo la ba nang jw jmgy mah chey dsokye kih dsa. Jaga gajh Jess sh hi sa liih goo t: Jn jwahn noo, kii jii kyah, gwaah chaneh kyah. 7Heja ganoo dsa he ngaayh chaneh kiyh. 8Ma gaj dsa ngaah hi ma dsaah he, galdsaa dsy chamiih mah gajmeey jh kih Dio, tala kih he gakwyh chamiih be jaa dsah mah mihly dsadsaah. Gath Jess Mat (Mr. 2:13-17; Lc. 5:27-32) 9L ma yah Jess jee ja, gajy jaa dsah hi chee Mat, hi ma gya nta kih kooy kush. Mah gajyh syh: a wa jmeen kojh. Heja ganooy, gajmeey kojh kyaah Jess. 10Pero he gala. Ma gya Jess kuhhh chaneh kih Mat. Jw dsa hi ma koo kush hi jah dsa wa hi cha hi ma th n mes kuyh kojh kyaah Jess hi kyaa jnh discpulo kyaay. 11Ma gaj dsa fariseo, heh gajmeey lja, mah gajyh syh jnh: Hela kuh tajwoh kyaah hnh kojh kyaah dsa hi koo kush na hi kyaah jah dsa wa hi cha hi? 12Ma ganuu Jess juu ja mah gajyh: Sa jmee bii tm kih dsa hi lluu, kih dsadsaah ba jmee bii. 13Gon hnh mit hnh haah he hn jh juu la: Hnoon wa San Mateo8,9 20. 16 lih hoh hnh ba, sa hnoon he jh hnh jah n nahyoo, gajh Dio. Sa majan kih hi lluu, kih hi cha dsokye kih ba majan, mah wa dsajeeyh kyaah Dio. Gang dsa juu, hela sa t discpulo kohw he kuhhyh (Mr. 2:18-22; Lc. 5:33-39) 14Jaga yan dsa hi ma gan kyaah Jwaa, gamijeey Jess mah gangy juu kiyh: Hela mala jnh ba kyaah fariseo, kollajiih ba sa kihhih jnh jee ng jnh kih Dio, mah sa jmee lja discpulo kyaah? 15Heja gajh Jess syh: Sa cha timeeh ds hi th jee dsajee goo dsa takojiih gya dsah hi dsajee goo jee ja. Pero lloo koo jm wara gallee dsa dsah hi dsajee goo he. Maja ga t dsa kyaay he kuhhh mah chuuy kyaah Dio. 16Ni jaa dsa sa kwa kiyh ty hmh hm n hmh magyuh. Jh, hmh hm dsadsuh mah jmee dsagyii hmh magyuh chagamiih. 17Hi lja, ni jaa dsa sa kwa kih chiyh jmh mjh hm neh loo magyuh. Chermah gachih dsa he hm ja neh loo magyuh, chah ba gyii, jh sa kwa jw . T jmh mjh hm hi hee loo kalh. Heja neh loo hm ba dsahoo jmh mjh hm. Mah lja ba mihee kojh lto. Jom Jairo kyaah jaa dsam hi ma dsaah (Mr. 5:21-43; Lc. 8:40-56) 18Takojiih hlh gyih lja, ma galloo jaa dsajh. Gajuuyh jny chan Jess, mah gajyh: Gy m kyaan, koo majuu ba. Man mah gokyeh gooh n kiyh mah ljiiyh gajh dsajh he. 19Mah ganoo Jess jee ma gya, gallalley kaah kih dsa he, hi gan jnh kojh kyaayh. 20Jee ngooy ja, jaa dsam hi mahya gyato jie j dsoo kih, gallooy ta kaluu Jess mah gasu miih chagooy chahoo sahmh kiyh. 21Jh ma laay: Wara jh kih koo tn su miih chagoon sahmh kiyh, hln gote. 22Ma gajeeh Jess hii, gajy dsam he mah gasyh: Wa j hoh gy kyaan. Kih he maldsoo hoh kin, mahlaah ba hne. Lchah ja gaj gote kih dsam he. 23L ma galloo Jess kih dsajh he, gajy t hi ma th j luu hmata, hi ma th dsa khooh. 24Mah gasyh lj dsa he: Hw da hnh jee la. Chihm na sa najuu, hi nagw ba na. Mah gamikwah dsa kih Jess, ma gajyh lja. 25Ma gahw dsa he ta kahne, gahey jee nakyaa chihm he. Gasooyh gooy. Hi lchah ja ganoo chihm he. 26Lkaa hwa ja ganuu dsa juu ja. Gamihl Jess uu dsat 27L ma yah Jess jee ja, uu dsat ma chaa kaah kiyh, chuuy kyaayh: Wa lih hoh kyaa jnh, hne laah saju kih David! San Mateo9 21. 17 28L ma gahe Jess chaneh, gamijh dsat he kiyh, mah gajh Jess syh: Che laah hnh dsoo lihn jmeen he na? Leh ba hne Dsajh kyaan gajh dsat he. 29Jaga gachuy mn dsat he, mah gasyh: Wa le kyah hnh lkoo maldsoo hoh hnh kin. 30Lchah ja gana mn luu dsat he. Pero gataah Jess juu gachuuy chamiih kyaah dsat he, gasyh: Sa wa le ni jaa dsa kih he la. 31Pero lkoo gahw bih jee ja, galy hlyh kih Jess lkaa hwa ja. Gamihl Jess jaa dsa koo 32Koo mahw ba dsat he jee ja, ma gallan dsa hi j jaa dsa koo hi ma kye jmlle hlh. 33Lkoo ma gallee Jess jmlle hlh he, gal hlh dsa hi ma koo he. Peer galdsaa ds dsa hi ma th j jee ja. Jihkoh sa maj jne lna hwa Israel la ma jyh. 34Pero dsa fariseo ma jh: Dsajh kyaa jmlle hlh ba na kwa be kiyh mah hwy jmlle hlh. Peer galih ds Jess kih dsa 35Gang Jess galkaa jee hla jw kaah jw mh, ma mity dsa neh gwah kih jee jw ja, ma kway juhm lkoo j Dio dsa lhih kih, hi ma mihly dsadsaah hi ma juuyh dsoo jmw kih dsa. 36Lkoo h ma jy jw dsa hi dsan chany, galih dsy kih. Jh, ma nahy, gany nasaa najeey. Ma laay lkoh borrego hi sa chaa j. 37Heja gasyh jnh discpulo kyaay: Mara judsoo, chamiih he male chooh jne, pero miih gote ba dsa hi th jmee ta. 38Heja chuu hnh chamiih kyaah dsaj ta mah cheey jw hi chooh ta kiyh. Gahaa Jess lj gyatuu apstole (Mr. 3:13-19; Lc. 6:12-16) 10 Jaga gath Jess lj gyatuu jnh discpulo kyaay, gahaay jnh mah jmee jnh ta kiyh. Heja gahah jnh be he hw jnh jmlle hlh, hi mihl jnh dsa kih naku nang dsoo. 2Lj gyatuu jnh apstole kyaay, ma chee jnh lla: Ton he Simn hi ma chee Pee, kyaah Andre yh, Jacobo he joo Zebedeo kyaah Jwaa yh, 3Felipe he, kyaah Bartolom, Tam he kyaah Mat hi ma koo kush, Jacobo he joo Alfeo, kyaah Lebeo hi ma th dsa Tadeo, 4Simn dsa cananita he, kyaah Juda Iscariote hi gang Jess. Gachee Jess dsa kyaay mah kway juhm (Mr. 6:7-13; Lc. 9:1-6) 5Heja gachee Jess lj gyatuu jnh, mah gajmeey mada kyaa jnh, gajyh: San Mateo9,10 22. 18 Ta gon hnh ta jee th dsa hi sa laa judiu, ni ta gotaah hnh jee jw he nahee hwa Samria. 6Gon hnh jee th dsa judiu ba, hi laa lkoh borrego hi nah. 7Gon hnh gokwa hnh juu la: Mayajh he j Dio dsa lhih kih. 8Ja mihlh hnh hi dsaah, ja cheh hnh dsoo hmih h, ja mijiih hnh dsa hi manajuu, ja hwh hnh jmlle hlh. La mahah ba hnh be na, heja ta koo hnh jeeh hnh kih dsa. 9Ta ka hnh kun, kuu t, ni koo e n. 10Ni ta ka hnh satuh kih chajw, ni ta ka hnh jyoh l hmh kyah hnh, ni m he heeh hnh, ni hmahu kalh. Jh jaa hi jmee ta, lle kih hyoyh he kuyh. 11Wa ha cha ha jee gallanh hnh, jw kaah jw mh, ja hnaah hnh jaa dsa hi llu ds mah jh hnh chaneh kiyh ljiih hwh hnh jee ja. 12Wara gataah hnh chaneh kih dsa, ja jmeeh hnh Dio kiyh. 13Chermah gaheeh dsa he majmeeh hnh Dio kiyh, j naj chaneh ja. Pero chermah sa gaheeyh, sa ljm juu he mahlh hnh ja. 14Chermah sa gaheeyh hnh jee llanh hnh hi chermah sa ganuuy juu he kyeh hnh, ja hwh hnh chaneh ja o jee jw ja. Ja hlah wahl he nabeh math hnh. 15Mara judsoo jwhn hnh, chagamiih w j dsa kih jee jw jee sa heeyh hnh lkoh ga jw Sodoma kyaah Gomorra wara gat jee jmee Dio jwiz. Gajh Jess j dsa kyaay chamiih he w 16N da hnh, jn cheen hnh laah hnh lkoh borrego hi gan jee kih jah h. Hn leeh hnh lkoh liih mh, hi jmee hnh hwaah lkoh jaa juu. 17Leeh hnh. Jh, ng dsa hnh kih dsata. Jmibaa dsa hnh neh gwah kiyh. 18Kwaat kih juu kin ng dsa hnh kih dsata kaah mah kwah hnh judsoo kin chany hi lja kalh kih lj hi sa laa judiu. 19Wara gat jee ng dsa hnh kih dsata, ta ka hnh hds ha l hlh hnh o ha l juu kwah hnh. Wara gat jee hlh hnh, Dio ba kwa juu ha l hlh hnh. 20Jh, ja he hnh he hlh hnh. Jmlle kih T jnn ba ja kway juu he hlh hnh. 21Ng dsa h kih dsata mah jngh dsih. Jaba lja jmee dsa kih joo kalh. Chih tee kyaah chojmii ljiih liyh jngyh kih. 22Lj dsa jmee nahh kyah hnh kwaat kin. Pero hi kwh ds ljiih llaa, hi he ba l. 23Wara gajmeeh dsa hnh, gon hnh ta jyoh jee jw. Jh mara judsoo jwhn hnh, jh Higalngo la j sa ga mangh hnh lkaa jw kih hwa Israel. 24Sa jh ga discpulo lkoh ga tajwoh kyaay. Ni moz, sa jyh ga lkoh ga dsajy. 25Lee ba kih discpulo jmeey lkoo jmee tajwoh kyaay. Lja kalh lee ba kih moz San Mateo10 23. 19 jmeey lkoo jmee dsajy. Hi chermah dsaj chaneh gath dsa Beelzeb, joh ga sa jyh kih hi chaa kiyh. Hi kih jmeen gah jne (Lc. 12:2-7) 26He lja, ta wa gah hnh kih hi jmeeh hnh. Jh, sa cha ni miih he najl, he sa ljn. Hi lj he nahm, lloo koo jm le dsa. 27Lj he jwhn hnh jee nahoo, hlh hnh jee jn waje. Hi lj he jwhn hnh haah, w hnh gyh hne mah hlh hnh kigaa. 28Ta wa gah hnh kih dsa hi jngh jmngo. Hi he sa le jngyh jmlle kyah hnh. Wa gah hnh kih hi lih taah hnh chaje lkye jmlle kyah hnh. 29Che sa hn dsa uu gy ta kyaah koo e n? Pero ni jaa hi he sa le th hwa chermah sa gakwa T jnn jw. 30Lkye ju lleh hnh nahe galj kih Dio. 31Heja jwahn, ta wa gah hnh. Kyee ga hnh chagamiih lkoh ga jw gy ta. 32Chermah hi gamijn hii laay kyaan chan dsa, jaba lja mijn jnih chan T kyaan hi gya yajw. 33Pero chermah hi hm juu he laay kyaan chan dsa, jaba lja jmeen kiyh kalh chan T kyaan hi gya yajw. Tee dsa kwaat kih Jess (Lc. 12:51-53; 14:26-27) 34Ta wa laah hnh, majan mah jmeen h tii kih dsa jmgy. Sa majan mah h tii. Majan mah llan hnii ba. 35Majan llan hnii mah tee jooy kyaah jmiiy. Jaba lja kalh chihm kyaah chooy hi majooy kyaah machooy. 36He ba hi chaa koo chaneh, jmeey nahyh dsakyaayh. 37Hi hn chojmii lkoh ga jn, sa h kwaat leey dsa kyaan. Hi hn joh jomy lkoh ga jn, sa h kwaat leey dsa kyaan. 38Hi sa j cru kyaa mah jmeey kojh kyaah jn, sa kwa kin leey dsa kyaan. 39Hi hnooh ha l jee lchaay llu, hi he juu ba. Pero hi kwaa hii juu kwaat kin, hi he ba l. Hyoh dsa kyaa Dio jee (Mr. 9:41) 40Hi heeh hnh, jn ba he maheeyh. Hi hi heeh jn, maheeyh hi gachee jn ba ja. 41Hi heeh jaa dsa hi ng juu kih Dio, kih he nahaay kih Dio, hyoyh lkoo te he hyoh hi ng juu ja. Hi heeh jaa hi lluu, kih he laay dsa lluu, hyoyh lkoo te he hyoh hi lluu he. 42Wa hi cha hi, hi kwh koo vas jmds gyh jaa hi pih la, kih he laay discpulo kyaan, mara judsoo jwhn hnh, hyoyh ba jeey. Gachee Jwaa dsa kyaay mah nangy juu kih Jess (Lc. 7:18-35) 11 Mang majmee Jess mada lla kyaa jnh, yahy ngooy nahlyh dsa, hi nakway juu lkaa jee jw kih dsagoo jnh. San Mateo10,11 24. 20 2Jwaa hi ma choo jm ma h nehe. Ma ganuuy lj he ma jmee Cristo, gacheey uu discpulo kyaay, 3mah nangy juu kih Jess: Che hne he hi n juu j o che j jnh jah? 4Mah gajeeh Jess juu kiyh, gasyh: Gon hnh, mah gojmeeh juu kih Jwaa lj he nuuh hnh hi lj he jh hnh la. 5Hi t majy ba, hi jluuh magany ba, malaa ba hi ma dsaah dsoo hmih h, hi gw manuuy ba, hi majuu maljiiyh ba, hi hi tee manuu bih juhm. 6Llu la kih hi sa jmee to ds kwaat kin gajh Jess syh. 7Lkoo ma gan discpulo kyaa Jwaa, gal Jess hlyh dsa kih Jwaa mah ldsooh dsy ha l ma laay. Gajyh: Ha l laa hi nanh hnh najh hnh jee oo hwa kii? Che ma laay lkoh hmatah he gwagyaa lle? 8Chermah sa laay lja hi najh hnh, ha ba l laay ja? Che ma laay jaa dsah hi ma kh hmh llu? e ba jne, lj hi kh hmh llu, hi he th chaneh kih rey ba. 9Heja, hee ba laa hi najh hnh? Che laay jaa hi ng juu kih Dio? Jn jwhn hnh laay ba. Hi mara he laay jh ga lkoh ga jah hi ma ng juu kih Dio. 10Jh, Jwaa he hi nas kih lla: Cheen jaa hi dsakwa juu kin. Hi he dsoo ta chanh mah milluy jw kyah. 11Mara judsoo jwhn hnh. Jee kih lj hi galchaa kih dsam, sa chaa hi jh ga lkoh ga Jwaa hi ma choo jm. Pero hi laa mh ga kih gyh yajw, hi he jh ga lkoh ga Jwaa. 12Lkoo ma ja Jwaa hi ma choo jm, ljiih na, he w ba dsataah dsa jee jmee Dio hih. Dsa h kway be dsataayh jee ja. 13Jh, lj hi gang juu kih Dio hi ma chaa llojoo, kwee ba la juu kiyh he gakway, hi lja ley kalh ljiih kih Jwaa. 14Chermah chaa hi hn heeh juu la, Jwaa he laay Ela hi n juu j. 15Hi hn heeh juu la, wa heeyh. 16Jwhn hnh ha l koh laa dsa hi chaa na. Chaayh miih lkoh chih hi th jehmooh hi tichoo juu kyaah dsakyaayh. 17Jyh: Maj jnh su he jmee j hoh hnh kyaah luu hmata pero sa gahiih hnh ma jmeeh hnh ja. Mah jnh su he timeeh ds, ni lja sa mahooh hnh, jh chih he syh dsakyaayh. 18Lja kalh jmee dsa hi chaa na. Jh, ja Jwaa hi gakuh gahh miih gote mah ma jh dsa kiyh: Kyey jmlle hlh. 19Lja kalh, ja Higalngo la hi kuhhh natee kih mah jh dsa kiyh: Jlaa ng, mah llaheeyh. Jwayh kyaah lj hi koo kush, laay ome kyaa dsa hi sa tooh ta, jh dsa hi chaa na. Pero kyaah he jmee Dio, lii llu ba hds kiyh. J w lj hi chaah (Lc. 10:13-15) 20Jaga gal Jess jh kih dsa hi ma th lkoo lkoo San Mateo11 25. 21 jw jh jee gajmeey chamiih he jhgaa. Ni lja, sa gajeeyh kyaah Dio. Heja gajyh syh: 21Peer jw hnh dsa hi th jw Corazn! Peer jw hnh dsa hi th jw Betsaida! Wara jh kih maj dsa hi th Tiro kyaah jw Sidn ha l la he jhgaa he majmeen jee kyah hnh, malh sa gajeeyh kyaah Dio, ma kyh hmh jw hi ma suy hiiy tjwa, jmeey lii he timeeh dsy. 22Heja jwhn hnh, wara gat jm jee le jwiz, chagamiih w jh hnh lkoh ga dsa hi chaa Tiro kyaah Sidn. 23Hnh hi chaa Capernaum, jmeeh hnh hds he th hnh gyh. Pero iih ga kih chaje gonh hnh. Jh, wara jh kih jw Sodoma gajmeen he jhgaa he majmeen jee kyah hnh, l mahla jaba ljiih na. 24Heja jwhn hnh, wara gat jee le jwiz, chagamiih w jh hnh lkoh ga he j hi ma th Sodoma. Gajh Jess he sa hii hmayu kiyh (Lc. 10:21-22) 25Hor ja gajh Jess syh Dio: Kwan tihmaah kyah T kyaan, hne laah Dsajh kih gyh hwa, jh gahmh lj juu la kih hi kyh hi kih hi ng. Mah gamijnh juu kyah kih hi laa lkoh jaa chihmh. 26Jh, gath ba hoh jmeeh lja, T. 27Galj gote ba gatooh T kyaan goon. Ni jaa sa kyuu Joo Dio, mala T ba kyuu jn. Ni sa chaa hi kyuu T. Mala jn hi laa Jooy ba kyuu jnih, hi lja lkyuu dsa hi hnoon mijnn kih. 28Lj hnh hi mahwaa kih lj he dsang hnh, yan hnh kyaah jn mah jmeen teeh hoh hnh. 29Wa kyen kojh hmayu kin mah mit hnh kin. Jh, hwaa ba jn, mah jh dsn kalh. Lja moso kah ga hnh hds ha l le kyah hnh. 30Jh sa hii hmayu kin, ni sa jwh mada he jmeen kyah hnh. Gahlh Jess ha l la jm he teeh dsa ds (Mr. 2:23-28; Lc. 6:1-5) 12 Koo jm he teeh dsa ds, gang Jess jee ma najn chaah trigo mah ja galkyah jnh discpulo kyaay. Heja gal jnh hn jnh miih sagwah trigo mah gakih jnh. 2Ma gaj dsa fariseo lkoo ma jmee jnh, gajyh: J da ha l jmee discpulo kyaah he sa gat jne jmeen jm he teeh dsa ds gajyh syh Jess. 3Mah gajh Jess syh: Che sa maheh hnh lkoo gajmee David koo h, l ma ja kyoyh kyaah hi ma gan kyaayh? 4Gahey neh gwah mah gakuyh heiih he manaj he sa lle kih ma kuyh hi gakwyh dsa hi gan kyaayh. Jh, mala jmidsa ba ma nang jw kuyh heiih ja. 5Che sa maheh hnh lkoo San Mateo11,12 26. 22 lle n ley kih Mois? Jm he teeh dsa ds gajmee ba jmidsa ta neh gwah, pero sa ma la dsokye he ma jmeey lja. 6Jwhn hnh, jee la cheh jaa hi kyee ga lkoh ga gwah ja. 7Sa eh hnh lkoo hn jh juu la: Hnoon wa lih hoh hnh ba, sa hnoon he jh hnh jah n nahyoo. Wara jh kih malngh hnh juu na, sa ma bh hnh dsoo, hi sa cha he majmee ni miih. 8He lja, Higalngo la ba nang jw jmeey hih, hee na he gat jmee dsa jm he teeh dsa ds. Gamihl Jess jaa dsa jm he teeh dsa ds (Mr. 3:1-6; Lc. 6:6-11) 9Yah Jess jee ja, ngooy mah gahey neh gwah mh kih dsa judiu. 10Jee ja ma h jaa dsah hi malkii koo magoo. Mah gang dsa fariseo juu kih Jess: Che nang jne jw mihl jne jaa hi dsaah jm he teeh dsa ds? gajyh syh Jess. He ma hnooyh ha l jee ma hny ba ja. 11Mah gajh Jess syh: Chermah jaa hnh cheh jaa borrego kih mah tyh koo chas jm he teeh dsa ds, che sa dsoo hi he mah dsalleey? 12Joh ga sa kyee jaa dsa lkoh ga jaa borrego? Kih heja, nang jne jw jmeen he llu, jm he teeh dsa ds gajyh syh. 13Jaga gasyh dsadsaah he: Nh da magooh. Mah ganyh magooy. Lchah ja, gaj llu gote lkoo ma la jyoh magooy. 14Ma gahw dsa fariseo he gan, gataayh juu kwee ha l jee ma jngyh Jess. Galte koo juu he gakwa Isaa llojoo 15Galliih Jess he hds ma jmee dsa he, heja ngooy ta jee jyoh ba. Peer jw dsa gallalle kaah kiyh. Hi ma mihly galj dsadsaah. 16Heja gasyh lj hi gahlaa he: Ta kooh hnh juu kyaah ni jaa. 17Lja gala mah lte juu he gakwa Isaa hi gang juu kih Dio, l ma gajyh: 18Hii la hi gahaan jmee ta kin. Hii la hi hnaan hi chaan llu kyaah. Jmeen j jmlle kin n kiyh. Mah kway judsoo lkaa ljh jmgy. 19Sa tichooy juu kyaah ni jaa, sa tahooyh, ni sa hlyh kigaa chajw jh. 20Jmeey jh dsy kyaah dsa hi laa lkoo hmatah he ngoo dsaj, hi lja kyaah dsa hi laa lkoo waje he mangoo dsa. Lja jmeey ljiih lloo jm ljn he llu jmah ba malh. 21Mah lj dsa hi th lkaa hwa, ka ojh ds kiyh. Gajh dsa, ma kye Jess jmlle hlh (Mr. 3:20-30; Lc. 11:14-23; 12:10) 22Jaga naj dsa chan Jess jaa dsah hi ma kye jmlle San Mateo12 27. 23 hlh. Ma laay jaa hi t hi ma kaay kalh. Gamihl Jess dsa he. Lchah ja galy jy hi galy hlyh. 23Galj ba dsa galdsaa ds. Mah ma ngy juu kih dsakyaayh: Che sa laa saju kih David dsa na? ma jyh. 24Lkoo ma ganuu dsa fariseo he ma jmy jh Jess, gajyh: Dsa na hw jmlle hlh kyaah be kih Beelzeb, dsajh kyaa lj jmlle hlh. 25Ma kyh ba Jess he hds ma jmee dsa he, mah gajyh syh: Dsa hi th koo hwa, chermah teey kyaah he ba dsakyaayh, he millaay hiiy ba ja. Lja kalh koo jw jh o hi th koo chaneh, chermah tejy, sa gwy. 26Lja kalh kih Tana, chermah hwy he ba hisallu, he jmeey hnii kih hiiy ba ja. Heja, ha lja miheey kyaah ta kiyh? 27Wara jh kih jn hwn jmlle hlh kyaah be kih j hisallu, ha ba kih dsakyaah hnh, hi ba kih be hwy hisallu? He ba dsakyaah hnh na, mijny he nahee hds kyah hnh. 28Pero chermah jn hwn hisallu kyaah be kih Jmlle kih Dio, he ja jmee lii he mangoo jmee Dio hih jee kyah hnh ba ja. 29Ha l le dsahe jaa dsa chaneh kih jaa dsa hi bee, mah hy he cha kiyh chermah sa gahuuy ton? Jmee bii huuy, jaga le hwy lj he lla dsy. 30Hi sa jwah kyaah jn, he hneey kyaah jn ba ja. Hi sa jmee kojh kyaah jn mah teehn dsa, he jmeey dsal dsa kin ba ja. 31Heja jwhn hnh, jmee ba Dio jh ds kih lj dsokye he jmee dsa. Hi jmeey jh dsy kih lj juu w he hlh dsa. Pero chermah gahlh dsa w kih Jmlle kih Dio, sa jmeey jh dsy. 32Jmee ba Dio jh ds kih hi hlh w kih Higalngo la. Pero hi hlh w kih Jmlle Najng, moso jmeey jh dsy kiyh, ni jmgy la, ni jmgy he na ga j. M kih jmee lii ha l la chaah hma (Lc. 6:43-45) 33Chermah gajee jne koo chaah hma llu, kwa m he llu. Hi chermah gajee jne koo chaah hma hlh, kwa m he hlh. M kih jmee lii ha l la chaah hma. 34Mara hi he joosh mh laah hnh. Ha l le hlh hnh juu llu mah hlh ba hnh? Jh, he namah neh tuhds dsa, he ja ba hlyh. 35Dsa lluu hlyh he llu he namah neh tuhdsy. Dsa hi hlh, hlyh he hlh he namah neh tuhdsy. 36Heja jwhn hnh, wara gat jee jmee Dio jwiz, ngyh kwaat kih dsa kih lj juu he sa jm ta he hlyh takojiih tyh jmgy la. 37Kyaah jaba juu he hlh, yahh lluu o yahh kyaah dsojw. San Mateo12 28. 24 Dsa haa ds ma hny jmee Jess koo he jhgaa (Mr. 8:12; Lc. 11:29-32) 38Jaga gajh kollaa tajwoh kyaa ley kyaah dsa fariseo gasyh Jess: Tajwoh, hn jnh j jnh jmeeh koo he jhgaa. 39Heja gajh Jess syh: He ba che hlh hnh dsa hi chaa na, sa miteh hnh kih Dio mah ngh hnh jmeen koo he jhgaa. He jhgaa lkoh gala kih Jon hi gang juu kih Dio, mala he ja ba heehn hnh. 40Jh, jaba lkoo gaj Jon hn jm hn hw neh tuh hmooh jh he, lja kalh Higalngo la j hn jm hn hw nahaa neh hwa. 41Wara gat jee jmee Dio jwiz kyah hnh hi th na, maja noo dsa Nnive jee tyh mah byh hnh dsoo. Jh, gajeeyh kyaah Dio ma ganuuy juu he nakwa Jon hi jee kyah hnh la, chaa jaa hi jh ga lkoh ga Jon. 42Lja kalh, wara gat jee jmee Dio jwiz kyah hnh hi th na, jm ja dsam hi ma jmee hih hwa ta kye, nooy jee gyay mah byh hnh dsoo. Jh, dsam he ja jwrte mah ma nuuy ha l la he ma kyh Salomn, hi jee kyah hnh la, chaa jaa hi jh ga lkoh ga Salomn. Jaa jmlle hlh gallaayh jee ma gyay (Lc. 11:24-26) 43Wara yah jaa jmlle hlh kih jaa dsa, dsooy lkaa jee la hwa kii dsahnyh ha jee teeyh dsy mah sa jnyh. 44Jaga jmeey hds: Naahn chaneh kin jee yahn. Hi wara gallaayh jee ja, sa chaa ni jaa, nahyah hi nal llu. 45Jaga dsooy dsahnyh jah ga gyee jmlle hlh hi hlh ga lkoh ga hiiy mah dsataayh kojh jee ja. Hlh ga le kih dsa he lkoh ga he ma laay j. Lja le kalh kih dsa hi hlh hi th na. h Jess kyaah chooy (Mr. 3:31-35; Lc. 8:19-21) 46Cheh ga Jess kway juu kih dsa he, ma galloo chooy kyaah yh, ma hny ma hlyh kyaah Jess. Pero kahne ba gajy. 47Jaa hi ma cheh jee ja, najmeeyh juu kih Jess: Hii maa kyaah kyaah h th kahne, hny llay juu kyaah hne. 48Mah gajeeyh kih hi gajmeeh juu he: Hii na, hi laa maa kyaan? Hii na, hi laa hn? 49Mah gajmeey lii kyaah gooy jee ma th discpulo kyaay mah gajyh: Hi la ba he maa kyaan, hi la ba he hn. 50Jh, lj hi jmee l hyoh ds T kyaan hi gya gyh, hi he ba dsam hn, dsah hn, hi maa kyaan. Juu nahm lkoo la kih dsa hi jee mju (Mr. 4:1-9; Lc. 8:4-8) 13 Jm ja yah Jess chaneh, ngooy nagyay San Mateo12,13 29. 25 chahoo jmjh. 2Peer jw dsa gakuh lku ljii kiyh, heja gahey neh namoo mah gagyay jee ja, hi lj dsa gataah jee dsoo. 3Heja galy hlyh dsa chamiih n juu nahm. Gajyh: Jaa dsa ngoo gajee mju. 4Jee ngooy jeey mju ja, gasaa miih chajw, heja yan ta gakuh. 5Jyoh kalh mju gasaa n kuu jee sa cha chamiih gwaah. Heja chah ba gahya, jh, sa ma n chamiih gwaah. 6Pero ma gahh hyoo gakoo. Jh, miih ba jmoo ma cha, heja galkii chaah. 7Hi jyoh kalh mju gasaa jee chaah too. Gakwaa ga chaah too ja, heja gauu chaah kih jee natoo. 8Hi jyoh mju ja, gasaa jee la hwa jmah. He ja ba gah, gakwa chamiih m. Cha he gakwa haloo m lkoo chaah, cha he gakwa tologya ds gya m hi jyoh gakwa gyiigya m. 9Hi hn heeh juu la, wa heeyh gajh Jess syh. Gajh Jess he kih ja gakway juu nahm (Mr. 4:10-12; Lc. 8:9-10) 10Mang mahlyh lja, jaga gayajh jnh koo kiyh mah gachiih jnh: Hela hlh dsa, kyaah juu nahm jmah? 11Mah gajeeh Jess juu kyaa jnh: Hnh ba nangh jw lngh hnh ha l j Dio dsa lhih kih, he ma nahm j. Pero kih hi jah, sa cha jw cha lngy. 12Lj hi ng miih, hi he hyoh hds llu mah lngy chagamiih. Pero hi jmee ng, lkye he ja llaa ba. 13Heja ba na he hlh jnih kyaah juu nahm. Jh jn ba mny mah sa jy. Lle ba togway, pero sa nuuy ni lja sa ngy. 14Heh lja, lkoo dsang dsa na, dsalte lkoo gajh Isaa hi gang juu kih Dio: Lnh ba kiyh pero sa lngy. Make he ga jy, sa n mny. 15Jh, hweh tuhds dsa hi chaa na. Majl mny, majn togway. Mah lja moso jy, moso nuuy, ni moso lngy. Kih heja, sa dsajeeyh kyaah jn mah l jnih, gajh Dio. 16Peer llu la kyah hnh, jh jn ba mnh hnh, hi nuuh ba hnh. 17Mara judsoo jwhn hnh, jw dsa hi gang juu kih Dio, hi jw ga dsa hi lluu ma hny ma jy he jh hnh pero sa gajy. Hi ma hny ma nuuy he nuuh hnh pero sa ganuuy. Gajmeeh Jess juu he hn jh juu nahm kih hi najee mju (Mr. 4:13-20; Lc. 8:11-15) 18N da hnh ha l hn jh juu nahm lkoo la kih hi najee mju. 19Wara ganuu jaa dsa juu kih Dio mah sa lngy, maja gwa hi hlh juuyh juu he manajn neh tuhdsy. Hi San Mateo13 30. 26 he laa lkoo mju he gasaa chajw. 20Heh mju he gasaa n kuu jee sa cha chamiih gwaah, lja laa dsa hi nuu juu kih Dio, j ba dsy l ma ton ganuuy. 21Pero kohw ba ja. Laay lkoo chaah he ma cha miih ba jmoo. Wara gajy w o gon dsa n kiyh, kwaat kih juu he manuuy, lchah ja dsatyh. 22Heh mju he gasaa jee kih chaah too, lja laa dsa hi nuu juu kih Dio mah sa jmeey ni miih ta llu. Jh, kye gyih hds kih jmgy la hi hny lchay chamiih kuu heja gahee dsy. Ljw ja dsa juu kih Dio neh tuhdsy. 23Pero mju he gasaa hwa llu, lja laa dsa hi nuu juu kih Dio mah ngy kalh. Heja dsakwaa juu ja neh tuhdsy. Hi he jmee chamiih ta llu, lkoo mju he kwa ma haloo, ma tologya ds gya, ma gyiigya. Juu nahm lkoo la kih trigo kyaah nuu hlh 24Gakwa ga Jess jyoh juu nahm. Gajyh: He j Dio dsa lhih kih, jeeh kwee kyaah lkoo gajmee jaa dsa hi gajee mju llu hwa kih. 25Pero takojiih ma nagw dsa he, ja dsa hi nahh kiyh. Mah gajeey mju hlh jee najee mju llu, jaga ngaayh. 26Lkoo ma gakwaa chaah mju llu hi gal hw wale kih, jee ja gahya kalh wanuu hlh ja. 27Jaga gan dsa hi ma jmee ta jee ja, nachiiyh dsaj ta ja: Dsajh, ja mju llu ba ja he gajeeh hwa kyah? Ha ba ta ja wanuu hlh he gahya jee ja? 28Heja gajh dsaj ta ja: Go gajee jaa hi nahh kin. Che hnooh dsacheeh jnh?, gajh moz he syh. 29Jahha, gajh dsaj ta ja. Wara gacheh hnh wanuu hlh ja, ha ga che gacheh kalh chaah mju llu ja. 30Kwa jw wa kwaa kojh chaah mju llu kyaah wanuu hlh ja, ljiih lloo jm sooh ta. Jaga jwn hi chooh ta: Hn hnh ton wanuu hlh mah h hnh ma koo chooh mah th hnh chaje. Jaga jh hnh mju llu kin mah llah hnh h kih. Juu nahm lkoo la kih mju mostaza (Mr. 4:30-32; Lc. 13:18-19) 31Gakway jyoh kalh juu nahm, gajyh: He j Dio dsa lhih kih, jeeh kwee lkoo la kih koo mju mostaza he jng jaa dsa hwa kih. 32Mju ja pih ga lkoo jyoh mju he cha jmgy la. Pero wara gahya, dsakwaa ii ga lkoh ga jee lj joh. Kwa goh kih. Heja lkye ta dsan jmeey s n sagoh. Juu nahm lkoo la kih levadura (Lc. 13:20-21) 33Gakway jyoh kalh juu he nahm, gajyh: He j Dio dsa lhih kih, jeeh kwee lkoo jmee levadura San Mateo13 31. 27 he kooh jaa dsam. Llay chamiih harin mah kahgwyh kyaah levadura. Kyaah lja dsakwaa l gadsa tka. Gajh Jess he kih ja gakway juu nahm (Mr. 4:33-34) 34Galj juu na gahlh Jess kyaah juu nahm. Sa gahlyh dsa juu jnh. Kyaah juu nahm ba gahlyh. 35Lja gala mah lte lkoo gahlh dsa hi gang juu kih Dio llojoo: Hlhn dsa, kyaah juu nahm ba. Jmeen lkyyh he ma nahm j ljiih ma gan jmgy. Juu nahm lkoh la kih wanuu hlh 36Jaga gahh Jess juu kih dsa mah gahey chaneh. Jee ja gamijh jnh koo kiyh, mah gang jnh juu kiyh: Jmeeh juu hee hn jh juu nahm kih wanuu hlh he gajee dsa jee najn kih dsa. 37Mah gajeeh Jess juu kyaa jnh, gajyh: Hi jee mju llu na, he ja hn jh Higalngo la ba he. 38Jee jmee dsa ta, he ja hn jh jmgy la ba ja. Mju llu ja, he ja hn jh dsa hi najn kih yajw ba he. Wanuu hlh ja, he ja hn jh dsa kyaa dsa hlh ba he. 39Dsa haa ds hi gajee wanuu hlh ja, hisallu ba he. Jm he chooh dsa ta ja, he ja la kwaat jee llaa jmgy ba ja. Hi chooh ta ja, la kwaat ngele ba he. 40Lkoo jh dsa wanuu hlh mah jy chaje, he ja hn jh lkoo le jee llaa jmgy. 41Higalngo la chee ngele kyaay lkaa jee jmeey hih mah jyh lj hi jmee he hlh hi lj hi haa ds kalh. 42Jaga jwy neh hw jee h je. Jee ja khooyh mah jy chajay. 43Pero lj hi lluu, ljn jm kiyh lkoo jm kih hyoo jee la yajw kih T jnn. Hi hn heeh juu la, wa heeyh. Juu nahm lkoo la kih kuu he nahoo 44He j Dio dsa lhih kih, jeeh kwee kyaah kuu he nahoo hwa kih dsa. Wara gajnh jaa dsa kuu, maja hooy kalh. Peer chaay llu dsaayh dsahny lj he cha kiyh mah lay hwa jee nahoo kuu ja. Juu nahm lkoo la kih koo kuu he hmooh 45Lja kalh, he j Dio dsa lhih kih, jeeh kwee lkoo jmee jaa dsa hi hn l, hnooyh kuu he la nahaah. 46Wara gajnyh koo kuu he hmooh, hny lj he cha kiyh mah lay kuu ja. Juu nahm lkoo la kih sahma 47He j Dio dsa lhih kih, jeeh kwee kyaah koo sahma he jw dsa chajm, mah jyh chamiih n hmooh. 48Wara gakah sahma ja, sh dsa ta jee dsoo. Jee ja dsataayh lleeyh San Mateo13 32. 28 hmooh he. Taayh hi lluu neh samh, mah beey jah hi sa jm kyehn. 49Lja le wara gat jee llaa jmgy. Yan ngele mah hwy dsa hi hlh jee kih hi lluu. 50Maja jwy neh hw jee h je. Jee ja khooyh mah jy chajay. Tajwoh hi kyh juu hm hi juu magyuh 51Jaga gajh Jess syh: Che malngh hnh lj juu na? Heja gajh lj: Jaah, Dsajh kyaan. 52Mah gajh Jess kalh syh: Lj tajwoh kyaa ley hi malt lkoo j Dio dsa lhih kih, laay lkoo jaa j hne hi h he la hmooh he magyuh lkye kih he hm. Heja ba liyh heeyh dsa lto n he la hmooh kiyh. Dsagoo Jess galhyh kiyh (Mr. 6:1-6; Lc. 4:16-30) 53Mang makwa Jess lj juu nahm, jaga ngaayh. 54Ma gallaayh jw kiyh, galy mity dsa neh gwah kih dsa judiu. Peer gataah dsa he j dsah, ma ganuuy ha l hlyh. Heja gahlh dsa he kiyh: Ha mamit hi na, he hlyh lna? Ha mamity he jmeey he jhgaa kalh? 55Che ja joo thma hi na? Ja Mara chee chooy? Che ja yh Jacobo, Jos, Simn, Juda? 56Ja dsam h hi na, th kyaah jne jee jw la? Ha ta gwa kiyh lj he jmeey lna? 57Galhyh kih Jess. Heja gajh Jess syh: Heeh ba dsa kih hi ng juu kih Dio hi gon jee jyoh. Pero wara yah jaa hi ng juu kih Dio jaba jee jw gooy, jee ja sa hn dsih, ni hi chaa chaneh kiyh, sa lhny. 58Sa gajmeey chamiih he jhgaa jee ja, kih he sa galdsoo ds dsagooy kiyh. Jee la jh ha l gajuu Jwaa hi ma choo jm (Mr. 6:14-29; Lc. 9:7-9) 14 Jii ja, Herode hi ma jmee hih hwa Galilea, ganuuy kih Jess ha l ma jmeey jee ja. 2Heja gajyh syh lj hi ma jmee tahe kiyh: Hi he oo Jwaa hi ma choo jm hi maljiih jee kih hi manajuu. Heja ba na, he kyey chamiih be he kyaah jmeey he jhgaa. 3He ba Herode gajmee hih j, gasaah dsa Jwaa mah gahuuyh kyaah caden, gataayh nehe dsoo kih Heroda. Heroda ma laa m Felipe, he ba dsah h Herode. 4Jh, gajh Jwaa gasyh Herode: Sa lle kih he makyaah m dsah h. 5Ma hn Herode ma jngh Jwaa. Pero sa gatuu dsy ma jngyh, kih he ma gayh dsa. Jh, kih dsa hih Jwaa he ma laay jaa hi ma ng juu kih Dio. 6L ma gahya Herode jie, gajmeey koo jm jh. Jee ja gahe jom Heroda jmee ja chan dsa hi ma th jee jm San Mateo13,14 33. 29 ja. Peer gath ds Herode. 7Kih heja, gaty hiiy kway wa he cha he he ma ng chihm he. 8Chihm he gajmee lkoo te juu he gataah chooy. Heja gasyh Herode: Kwh jn jee la mlle Jwaa hi ma choo jm, nah neh koo w. 9Heja galmeeh ds Herode. Pero maty hiiy kway chan hi nateeh kyaay, heja gajmeey mada kih hl mah kwyh chihm he ma ngy ja. 10Gajmeey hih hl he nakuy lle Jwaa jee ma hy nehe. 11Mah nakiiy mlle Jwaa nah neh koo w, gakwyh chihm he. Hi chihm he gangy chooy. 12Mang he ja, gallan discpulo kyaay, gakooy hnoo kih Jwaa mah nahooy. Jaga nany najmeeyh juu kih Jess. Gah Jess haa mil dsah (Mr. 6:30-44; Lc. 9:10-17; Jn. 6:1-14) 13Ma ganuu Jess juu ja, gahey neh namoo, ngooy ta hwa kii jee sa kwa ni miih. Ma ganuu dsa ngooy ta ja, gahwy jee jw kiyh mah gany jw ty ta jee ngoo Jess. 14L ma yahy neh namoo ja, gajy jw dsa hi ma th jee ja. Galih dsy kih dsa he. Mah gamihly hi dsaah. 15Ma gahloo jm ja, gayajh jnh koo kih Jess mah gachiih jnh: Mangoo gahloo ba la, hwa kii jmah ba jee la. Chiih dsa wa llany lkaa jh la, wa llaly he kuyh. 16Sa jmee bii dsany dsaly. Hnh ba kwh hnih he kuyh gajh Jess. 17Sa cha ga he kye jnh. Kye jnh mala ha heiih kyaah uu hmooh ba gachiih jnh. 18Heja gajh Jess: Yaka ta la. 19Heja gajmee Jess mada, mah dsataah dsa n nuu. Gakay lj ha heiih ja kyaah luu hmooh he. Maja gajy ta gyh, gakway tihmaah kih Dio. Jaga gallaay heiih ja, gakwyh jnh discpulo kyaay, mah gati gallooh jnh kih lj dsa he. 20Galj dsa gakuh ljiih gaky. Jw heiih he gachaa ja kyaah kih hmooh, gakah ga gyato samh. 21Jee lj hi gakuh he tee koo ha mil dsah. Ni sa nahee ni jaa dsam ni chih kalh. Gang Jess n jm (Mr. 6:45-52; Jn. 6:16-21) 22Mang he ja, gajh Jess syh jnh: Male gonh hnh j, jyoh jwoo jmjh kyaah namoo takojiih hhn juu kih dsa la. Jaga nn hiin. 23Mala mahyh juu kih lj dsa hi ma th he, jaga gaw Jess hii ta llemoh nangy kiyh kih Dio. Mangoo gan, l magyay ba llemoh ja. 24Takojiih ja, malloo todsaah jm namoo ja hi ma hluh jm ma dsajnooh dsoh namoo, jh, ma jmee koo lle t he ma gwa San Mateo14 34. 30 ta jee gany. 25Tala yajn, ngoo Jess ta jee gany ja, ngy jw n jm. 26Lkoo ma gaj jnh ngy n jm, gajwaah jnh jwrte. Gath jnh mh, gajh jnh: Dsa lle ba na. 27Chah ba gahlh Jess kyaah jnh: Ta wa gah hnh, jn ba la gajyh. 28Mah gajh Pee syh: Dsajh kyaan, chermah hne ba na, jmee hih ngn n jm mah nn jee cheh na. 29Mah gajh Jess syh: a ja. Mah gajaa Pee neh namoo galy ngy n jm ta jee cheh Jess. 30Ma gajy t jwrte lle, galgoyh. Ja hnh gal gahmyh chajm. Mah gahooyh kigaa, gajyh: L jn, Dsajh kyaan. 31Lchah ja gah Jess goo gasaayh, mah gasyh: Kohipih gote ba maldsoo hoh hne dsah! Hela majeh hoh? 32Lkoo ma gataayh luuy neh namoo ja, gahna gote lle t ja. 33Mala yan jnh hi ma th neh namoo ja, gajuuh jnh jn jnh chan Jess, mah gachiih jnh: Mara judsoo laah Joo Dio. Gamihl Jess dsadsaah hi ma chaa hwa Genesaret (Mr. 6:53-56) 34Lkoo ma gahaay jmjh ja, gallany hwa Genesaret. 35Dsa hi ma th hwa ja galkyuuy Jess, heja galcha juu lkaa hwa ja. Heja naj dsa dsadsaah kyaa jee ma h Jess. 36Hi gachuuy kyaah Jess mah kway jw su chagoo dsadsaah he chahee sahmh kiyh. Hi lj hi gat su sahmh kiyh mahlaa bih ja. Lj he jmee dsalsah dsa (Mr. 7:1-23) 15 Gallan kollaa fariseo hi gallan kollaa tajwoh kyaa ley hi ma chaa Jerusaln gayajyh kih Jess, mah gasyh: 2Hela sa mite discpulo kyaah lj he t jmee dsa magyuh hi ma th llojoo? Jh, sa gyiyh gooy j jaga kuhhyh. 3Mah gajeeh Jess juu kiyh gasyh: Hnh kalh hela jmeeh hnh ta koo mada kih Dio mah jmeeh hnh lkoo te he th hnh ba? 4Jh, gajh Dio: Jmee hnaah maa kyaah t kyaah. Hi jw dsojw kih chojmii, hi he wa juu gote. 5Pero lla ba jwah hnh: Jaa dsa le sh chojmii, sa cha he kwhn hnh. Jh, lj he cha kin he kyaah ma jmeen be kyah, makwhn Dio ba ja. 6Kih jaa hi jh lja, jwah hnh moso jmee bii jmeey be kih chojmiiy. Lja jmeeh hnh sa kyee mada kih Dio, kih he jmeeh hnh lkoo te he th hnh jmeeh ba. 7Peer tajuuh hnh. Lkoo jmeeh hnh na, jeeh kwee kyaah he gahlh Isaa llojoo, lkoo ma gajyh: San Mateo14,15 35. 31 8Dsa la, koo jh bih hny jn. Pero ta jee jyoh ba h hds kiyh. 9Sa jm ni miih he jmeey hny jn. Lj he mity dsa, la mada kih dsa ba, gajh Dio. 10Jaga gath Jess lj dsa, gasyh: N da hnh kwee mah lngh hnh. 11Sa misah dsa hii kyaah lj he tooyh hooy. Lj he hw hoo dsa, he ja ba kyaah misayh hiiy. 12Jaga gayajh jnh koo kih Jess mah gang jnh juu kiyh: Che malleeh he sa math ds dsa fariseo lkoh ma ganuuy mahlh lja? 13Mah gajeeh Jess juu kyaa jnh, gajyh: Lj chaah hma he sa gat T kyaan hi gya gyh, lloo jm dsacheeh lkye jmoo kih. 14Ta jmee hnh he kih dsa he. Laay lkoo dsat hi j jah dsat. Chermah jaa hi t j jah hi t, luu th neh koo too. 15Mah gang Pee juu kiyh, gajyh: He hn jh juu nahm he makwah na. 16Heja gajh Jess: Che ni hnh kalh sa malngh hnh? 17Che sa ngh hnh, lj he dsatooh hoo jne, dsoo neh tuh ba jne, jaga hw kalh dsoo ta chas? 18Pero lj he hw hoo dsa, gwa neh tuhdsy ba ja. He ja ba na he misah dsa hii. 19Jh, neh tuhds ba dsa hw lj hds hlh, hi lja kalh he jngyh dsa, hi najee goo kaayh hi laa kyaa jah, hi sa najee goo kaayh wa hi cha hi, jmeey h, jmeey dsoo he la juu tajuu, hi hlyh w kih dsakyaayh. 20Lj he na ba he misah dsa. Pero he kuh dsa l masoh jaba gooy, sa misayh hiiy. Jaa dsam chaa gaheeh kih Jess (Mr. 7:24-30) 21Jaga yah Jess jee ja, ngooy jh kih jee jw Tiro kyaah Sidn. 22Lchah ja, ja jaa dsam cananea ma tooyh mh, ma jyh: Dsajh kyaan, hne laah saju kih David, wa lih hoh jn. Peer chamiih w j chihm kyaan, jmeeh jmlle hlh. 23Pero ni koo sa gajeeh Jess kiyh. Mah gamijh jnh discpulo koo kiyh, gachuu jnh chamiih kyaayh, gachiih jnh: H kih dsam na mah wa llaayh. Miih tooyh mh kaah kyaa jnh. 24Heja gajh Jess: Gachee Dio jn mah jmeen be kih dsa israelita ba. Hi he laa lkoo borrego hi nah. 25Jaga ja dsam he gajuuyh jny chan Jess mah gajyh: Kwa be kin, Dsajh kyaan. 26Mah gajeeh Jess juu kiyh, gasyh: Sa llu he juuhn he kuh chih mah kwhn ds gajh Jess syh. San Mateo15 36. 32 27Heja gajh dsam he: Dsoo ba kyah, Dsajh kyaan. Pero mara he lh ba ds jw he dsasaa n names kih dsajy. 28Heja gajh Jess kalh: Peer chamiih maldsoo hoh hne, dsam. Wa le ba kyah lkoh hnooh gajh Jess syh. Lchah ja gahlaa chihm kyaay. Gah Jess kyee mil dsah 29Yah Jess jee ja, gallooy ta chahoo jmjh he hla hwa Galilea. Hi gawy koo llekoh, mah gagyay jee ja. 30Hi yan koo kiyh jw jwrte dsa hi ma j hi jluuh, hi t, hi koo, dsath, hi jw ga jah dsadsaah, najy h t Jess. Hi lja gamihly lj hi dsaah he. 31Ma gaj dsa, hlh dsa koo, mal magoo dsath, magan dsajluuh, maj dsat, heja galdsaa ds dsa, mah gajmeey jh kih Dio kyaa dsa Israel. 32Mang he ja, gajh Jess jnh mah gasyh: Peer dsalih dsn kih lj dsa hi th la. Jh mahya hn jm jmeey kojh kyaah jn. Sa cha ni miih he kuyh. Sa hnoon hn kiyh l makyoyh na, le ga che gahwaay chajw jee dsany. 33Heja gajh jnh: Ha ba dsakye jnh he kuh jw dsa heh hwa kii la? Joh sa hn mah k lj dsa la. 34Heja gang Jess juu kyaa jnh: Joh heiih kyeh hnh? gajyh. Gyii ba, kyaah miih hmooh pih gachiih jnh. 35Heja gajmee Jess mada mah wa dsataah lj hwa. 36Gakay lj gyii heiih ja kyaah hmooh pih he. Gakway tihmaah kih Dio. Jaga gallaay heiih ja, gakwyh jnh mah gati gallooh jnh kih lj dsa. 37Gakuh dsa llu ljiih gaky. Ma gala kiyh, gakah ga gyii samh jw he gachaa ja. 38Lj hi gakuh jee ja tee koo kyee mil dsah. Ni sa nahee ni jaa dsam ni chih kalh. 39Jaga gahh Jess juu kih dsa, gahey neh namoo, mah gahaay jmjh ngooy ta hwa Magdala. Dsa fariseo ma hny jmee Jess koo he jhgaa (Mr. 8:11-13; Lc. 12:54-56) 16 Ma gallooy ta hwa ja, gallan fariseo kyaah saduceo mah kay ds Jess. Gangy ma jmee Jess koo he jhgaa he ma j gyh. 2Pero gajeeh Jess juu kiyh, gajyh: Wara gan jm, jwah hnh: Llu ba la jii j la, jh gy ba gyh, jwah hnh. 3Mah tala tiih jwah hnh: Hii goo j lle, jh gy gyh mah nahih, jwah hnh. Peer tajuuh hnh. Leh ba hnh lleh hnh juu ha l jmee koo jm koo jm lkoo la gyh. Mah sa kyeh hnh kwaat hee ga na dsala jee kyah hnh. 4He ba che hlh hnh dsa chaa na, sa San Mateo15,16 37. 33 miteh hnh kih Dio mah ngh hnh jmeen koo he jhgaa. He jhgaa lkoh gala kih Jon hi gang juu kih Dio, mala he ja ba heehn hnh. Ja hnh gabeey dsa he mah ngaayh. Levadura kih dsa fariseo (Mr. 8:14-21) 5Lkoo ma gahaa jnh ta hngaah kotaa kih jmjh ja, jaga galdsooh ds jnh sa ma kye jnh heiih. 6Heja gajh Jess syh jnh: Leeh hnh kyaah levadura kih dsa fariseo hi kih dsa saduceo kalh. 7Heja gatooh jnh discpulo lla jnh juu kyaah dsakyaahn, ma jh jnh: Mahlyh lna, kih he sa ma kye jne heiih. 8Pero galkyh Jess hds kyaa jnh, mah gasyh jnh: Hela jwah hnh sa cha heiih kyeh hnh? Kohipih gote dsoo hoh hnh dsah. 9Che ljiih na sa hii lngh hnh? Che moso dsooh hoh hnh kih ha heiih he gakuh ha mil dsah hi joh ga samh gat gajh hnh kyaah jw he gachaa ja? 10Che moso dsooh hoh hnh kih gyii heiih he gakuh kyee mil dsah, hi joh ga samh gat gajh hnh kyaah jw he gachaa ja? 11Ha lja he sa ngh hnh? Ja kih heiih na he jwhn hnh: Leeh hnh kyaah levadura kih dsa fariseo hi kih dsa saduceo kalh. 12Jaga galng jnh sa ma hlyh kih levadura he kaah dsa heiih. Ma hlyh kih nh he ma kwa dsa fariseo kyaah dsa saduceo ba ja. Gajh Pee, Jess he laa Cristo (Mr. 8:27-30; Lc. 9:18-21) 13Ma galloo Jess hwa Cesarea kih Filipo, gangy juu kyaa jnh, gajyh: Ha l jh dsa kih Higalngo la? Hii jn laay? 14Mah gajh jnh: Kollaa dsa jh Jwaa hi ma choo jm ba hne. Kollaa jh, Ela ba hne. Hi jah kollaa jh, hne laah Jerema o jah hi gang juu kih Dio llojoo. 15Mah gang Jess juu kyaa jnh kalh: Ha ga hnh, hee jwah hnh kin, hi ba jn laah hnh? 16Mah gajeeh Simn Pee juu kiyh: Hne he Cristo, Joo Dio jiih. 17Mah gajh Jess syh: Llu la kyah Simn, joo Jon. Jh, ja he dsa hi mamijn kyah l majh na. T kyaan hi gya gyh, hi he ba mamijn kyah. 18Jn kalh jwhn hne, hne he Pee, (he hn jh kuu). Hi n mkuu la choohn gwah kin, hi ni miih sa lih j chaje llads kiyh. 19Jn toohn gooh hne mah kwah juu kih dsa ha l heyh yajw. Chermah kyaah juu he kwah sa galaa dsa hi th hwa la, l manahuuyh jaba kyaah dsokye kiyh. Hi chermah kyaah juu he kwah galaa hi th hwa San Mateo16 38. 34 la, nana ba jw kiyh dsataayh yajw gajh Jess syh Pee. 20Jaga gataah Jess jnh juu mah sa kooh jnh juu kyaah ni jaa, he laay Cristo. Gamijn Jess juu he juuy (Mr. 8:31-9:1; Lc. 9:22-27) 21Jm ja gal Jess mijn juu kyaa jnh he jmee bii kiyh dsooy ta Jerusaln. Jee ja heeh dsih chamiih w, dsagyh sa lhn dsih, lja dsakaah kyaa jmidsa, kyaah tajwoh kyaa ley sa lhn dsih. Jaga juuy hi ljiiyh kalh ga mahya hn jm. 22Heja gaj Pee Jess ta koo, mah galy jyh kiyh, gasyh: Wa lih dsy hne, Dsajh kyaan. Ni miih sa le j he ja n kyah. 23Mah gajeeh Jess hii, gajy Pee gasyh: Juuh hne kin hisallu, he jmeeh jwh kin ba na. Sa jmeeh hds lkoh jmee Dio, lkoh la hds kih dsa ba la hds kyah. 24Jaga gajh Jess syh lj jnh: Chermah hi hn jmee kojh kyaah jn, sa wa jmy hiiy kwaat, wa jy cru kyaay mah wa jmeey kojh kyaah jn. 25Jh, lj hi h hii mah sa juuy, hi he juu ba. Pero lj hi kwaa hii juu kwaat kin, hi he ba l. 26Hee yaj ka dsa make galyh lj he cha jmgy la mah wara gajuuy sa tyh kih Dio? Hee ba kyaah le mihmaayh mah ly? 27Jh, jh Higalngo la kyaah be kih T kyaay, kyaah ngele kalh. Jaga mihmaayh kih ljaa ljaa lkoo te ta he gajmeey. 28Mara judsoo jwhn hnh, chaa kollaa hi th jee la sa juuy j sa ga majy be kih Higalngo jyh jmeey hih. Gamis Jess hii (Mr. 9:2-13; Lc. 9:28-36) 17 Mang ga jii jm, jaga gaj Jess Pee kyaah Jacobo kyaah Jwaa yh. Gany kah ta moh ii. 2Jee ja gals Jess tolo n hi ma jy he. Mony gal jihgyeh lkoh jm kih hyoo. Hmh kiyh, gat jl ih. 3Jee ja galjn Ela kyaah Mois, gataayh llay juu kyaah Jess. 4Heja gajh Pee syh Jess: Dsajh kyaan, he ba che llu he th jne kojh jee la. Chermah hnooh, jmee jnh hn hne kyaah moo, koo kyah, koo kih Mois, hi koo kih Ela. 5Takojiih ma cheh Pee hlyh lja, gajyoo koo jnii tjl ih he gal ljy. Jee jnii ja galnh gahlh koo juu, he ma jh: Hi la na gy kyaan hi hnaan. Peer chaan llu kyaayh. N hnh kiyh. 6Ma ganuu discpulo he gahlh jee jnii ja, gasaay jee ma tyh, gajwaayh jwrte. 7Jaga yajh Jess kiyh, gakye goo n kiyh mah gasyh: Noo hnh, ta wa gah hnh. 8Ma gachooyh ny, moso gajy ni jaa, mala hii ba San Mateo16,17 39. 35 Jess cheh kyaayh. 9Takojiih ma jaay moh ja, gataah Jess juu hi ma kyaayh he: Ta jw hnh ni jaa, lj he majh hnh la, takojiih sa maljiih Higalngo la jee kih hi najuu. 10Jaga gang jnh discpulo juu kih Jess, gachiih jnh: Hela jh tajwoh kyaa ley, jmee bii jh Ela j ga kih Cristo? 11Heja gajeeh Jess juu kiyh: Jaba dsoo jh Ela ton, yallay llu lj he cha jee la. 12Pero jwhn hnh, majah ba Ela, mah sa galkyuu dsih. Gajmee dsa l t ds kiyh. Jaba lja heeh dsa he w Higalngo la. 13Jaga galng discpulo kyaay he ma hlyh kih Jwaa hi gachoo jm ba ja. Gamihl Jess jaa chih hi ma kye jmlle hlh (Mr. 9:14-29; Lc. 9:37-43) 14L ma gallany jee ma th jw dsa, ja jaa dsah mah gajuuyh jny chan Jess, gajyh: 15Dsajh kyaan, wa lih hoh kih chihh kyaan, hi dsajuu ee hi jy w jwrte. Chamiih jiih matayh chaje hi matayh chajm kalh. 16Mayajn kyaah discpulo kyaah pero sa malyh ma mihly. 17Heja gajh Jess: He ba che haa hoh hnh hi chaa na. Sa hii ldsoo hoh hnh. Lh ba llaa he gyan kyaah hnh? Moso lbe dsn gya ga jn kyaah hnh. Yaj da chih na ta la gajh Jess. 18Jaga gajh Jess kih jmlle hlh, ljiih yahy kih chih he. Lchah ja gahlaay. 19Mang he ja, gakuh jnh kah kyaah Jess, mah gang jnh juu kiyh: Hela sa malkh jnh jm ma llee jnh jmlle hlh he? 20Heja gajh Jess syh: Kih he miih gote ba madsoo hoh hnh, heja ba sa galh hnh. Pero judsoo jwhn hnh, wara jh kih miih lkoo pih mju kih mostaza ba dsoo hoh hnh, le jwh hnh moh la: Juuh jee na, gwa ta jee jyoh, hi juuyh ba. Sa cha ni koo he j jwh kyah hnh. 21Pero jmlle hlh hi laa lkoh hi ma j chih he sa yah chermah sa gat dsa kuhhh mah chuuy kyaah Dio. Koo kalh gamijn Jess juu he juuy (Mr. 9:30-32; Lc. 9:43-45) 22Lkoo ma tyh hwa Galilea, gajh Jess syh jnh discpulo kyaay: Higalngo la ng dsih jagoo dsa haa ds, 23mah jngh dsih. Ga mahya hn jm najuuy, ljiiyh kalh. Heja chamiih galmeeh ds discpulo kyaay. Gamihmaah Jess kush 24Ma gallan jnh jw Capernaum kyaah Jess, yan hi ma koo kush kih gwah jee ma cheh Pee mah gangy juu kiyh: San Mateo17 40. 36 Che sa mihmaah tajwoh kyaah kush kih gwah jh? 25Mihmaayh ba gajh Pee syh. Lkoo ma gahe Pee chaneh, galj Jess gahlh Pee: Ha l la laah Simn, lj dsata kaah hwa la, hii kih kooy kush? Che kooy kih dsa kyaay o che kooy kih jah dsa? 26Kih dsa jah ba kooy gajh Pee syh. Mah gajh Jess: Heja sa jmee bii kih dsa kyaay mihmaayh. 27Pero lla ba wa jmeen mah sa jn hlh kyaah ni jaa. Gwa chahoo jmjh, gojw kaloo hmakuu. Ton hmooh hi ka hmakuu, ja lleeh mah nh hooy. Jee ja jnh koo kuu kyaah he mihmaah kush kin kyaah kyah kalh. Hi na lee jh jee jmee Dio hih (Mr. 9:33-37; Lc. 9:46-48) 18 Jaba hor ja gayajh jnh koo kih Jess mah gang jnh juu kiyh: Hii na hi jh ga jee jmee Dio hih? 2Mah gath Jess jaa gy, gacheeyh jee kyaa jnh. 3Mah gasyh jnh: Mara judsoo jwhn hnh, chermah sa gals hds kyah hnh mah jmeeh hnh lkoo jaa gy, sa heh hnh jee jmee Dio hih. 4Heh lja, hi jm hii hwaa lkoo gy la, hi he ba lee jh yajw kih Dio. 5Hi heeh jaa gy lla kwaat kin, he maheeyh jn ba ja. Goo la kih hi jmee dsath dsakyaah (Mr. 9:42-48; Lc. 17:1-2) 6Wa hi cha hi, hi jmee th jaa hi mh la hi maldsoo ds kin, llu ga la kiyh wara jh kih h dsa luuy koo chatoo kih molii he jee burr mah hmh dsih iih ga kih chajmeeh. 7He ba che jw dsa jmgy! Joh he sa jmee dsatyh. Pero koja lle kih le ba. Peer jw dsa hi jmee dsath dsakyaah. 8Heja chermah magooh o math gajmee th kyaah dsokye, hn gote ba, mah be kyah. Jh, llu ga kyah, gwaah jee th hi najiih, th magooh o th math, lkoh ga he jwy hne jee moso je kyaah lto magooh math. 9Hi chermah mnh gajmee th kyaah dsokye, lle gote ba, mah be kyah. Jh, llu ga kyah gwaah jee th hi najiih kyaah koo m mnh, lkoh ga he jwy hne jee moso je kyaah lto m mnh. Juu nahm lkoo la kih jaa borrego hi nah (Lc. 15:3-7) 10Ni jaa hi mh lla ta jm hnh takoo. Jh, jwhn hnh, ngele kyaay th t chan T kyaan hi gya gyh. 11Jh, ja Higalngo la mah ly hi nah. 12Ha l jh hnh he jwahn la? Chermah jaa dsa chaa halaa borrego kyaa, mah dsah jaa, che sa beey kohw jee lj jah he San Mateo17,18 41. 37 mah dsooy ta moh dsahnyh hi nah he? 13Mara judsoo jwhn hnh. Wara gajnyh hi jaa he, lchaay llu jwrte kyaayh, lkoh ga kih lj hi sa nah. 14Jaba lja la kih T jnn hi gya gyh, sa hny dsah ni jaa hi pih lla. Lla jmeen mah chaah jne hn (Lc. 17:3) 15Chermah jaa h majmee koo he hlh kyah, gwa mah gochiiyh he mahlyh kyaah hne, pero jee luu ba hnh. Chermah gajmeey he kyah, malh machaah h he. 16Pero chermah sa gajmeey he kyah, j ga jaa uu mah gohlh kyaayh kalh. Jh, kyaah judsoo he hlh uu uu dsa, lja jmee dsoo lj juu. 17Chermah ni kih dsa he sa hii nuuy, ja jmeeh juu kih gwah wara gat jee th lj. Hi chermah ni kih lj hi th gwah sa ganuuy, jm lkoo jaa hi sa maheeh kih Dio o lkoo jaa hi koo kush. 18Mara judsoo jwhn hnh, lj he hh hnh hwa la, lja nah gyh yajw. Hi lj he chiih hnh hwa la, lja dsachiih gyh yajw kalh. 19Koo kalh jwhn hnh, chermah uu hnh gataah hnh juu kwee hwa la mah ngh hnh he hnooh hnh, T kyaan hi gya gyh, kwa bih he hnooh hnh. 20Jh jee dsaee uu uu kojh ngy kiyh, jee ja hn jee kiyh. Juu nahm lkoo la kih jaa dsa hi sa galjh ds 21Jaga galloo Pee kalh chuh kih Jess mah gangy juu kiyh: Joh jiih jmeen jh dsn kyaah hn hi jmee hlh kin? Che ljiih t gyii jiih? 22Mah gajh Jess syh: Sa cha jwahn ljiih t gyii jiih. Jwahn, gyii jiih tologya ds gyii. 23He j Dio dsa lhih kih, jeeh kwee lkoo gajmee jaa rey hi gajmeeh kwaat kih lj hi ma jmee ta kiyh. 24L ma gal jmeeyh kwaat kiyh, yajy jaa hi ma chamiih kuu. 25Pero dsa he sa cha he kyaah mihmaayh lj he y. Heja gajmee rey he hih wa dsahny gote kyaah my kyaah jooy hi kyaah lj he cha kiyh mah lhmaah lj he y. 26Heja gajuuh dsa he jn chan rey mah gachuuy kyaah, gajyh: Dsajh kyaan, jmee jh hoh ki jn. Mihmaah ba jn kyah lj. 27Galih ba ds rey he kiyh, moso gangh gyih kuu he ma y ja, mah galy gote. 28Pero lkoo yah ba dsa hi ma kih rey, gajeey jaa dsakyaayh hi ma kohipih kuu kiyh. Gasaayh mah gagwyh luu hi he, gasyh: Mihmaah kin he h. 29Pero hi ma kuu kih dsakyaah he, gajwy hiiy h t hi he mah gachuuy kyaah, gajyh: Jmee jh hoh San Mateo18 42. 38 ki jn. Mihmaah ba jn kyah lj. 30Pero hi jaa he sa gaheeyh. Gahny kih mah gahey nehe ljiih gamihmaayh lj he ma y. 31Ma gaj jee lj dsakyaayh he lkoo gajmeey, gajii jwrte kiyh, mah nany najmeeyh juu kih rey ha l mala. 32Heja gajmee rey mada ja dsa haa ds he, mah gasyh: Peer haa hoh hne dsah. Gajmeen jh dsn kih lj he ma h kin, kih he machuuh chamiih kyaah jn. 33Ja ma h jm ma lih hoh kih dsakyaah, lkoo galih dsn kyah hne? 34Heja galllee rey, gangy jagoo poo mah llakyaay jm ljiih mihmaayh lj he y. 35Jaga gajh Jess kalh: Lja kalh jmee T kyaan hi gya gyh kyaah hnh, chermah sa galjh hoh hnh kih he hlh he majmee h hnh kyah. Gajh Jess ha l la he bee dsa h (Mr. 10:1-12; Lc. 16:18) 19 Mang makwa Jess lj juu na, yahy hwa Galilea, ngooy ta hwa Judea, he hla ta hngaah jm Jordn. 2Jw dsa gallalle kaah kiyh hi gamihly lj dsadsaah. 3Jee ja gallan koo kih Jess kollaa fariseo he ma ka dsy, gangy juu kiyh: Che cha jw bee dsa dsam kyaa, kih wa he cha he, he sa th dsy? 4Heja gajeeh Jess juu kiyh: Che sa maheh hnh jee nas: Hi gajm Dio l ma ton, hi m, hi h gajmy? 5Hi gajyh: Kih heja ba, bee dsah chojmii mah dsagyay kyaah my. Mah lja, leey jaa ba jee luuy. 6Ja hnh moso laay uu, malaay jaa ba. Heh lja, hi malaa jaa kaah Dio, sa lle kih llaay gajh Jess. 7Mah gajh fariseo syh Jess: Hela ja gajmee Mois mada chooyh je mah bee dsa m? 8Mah gajh Jess syh: Kih he chaah hnh, heja ba ja gakwa Mois jw beeh hnh dsam kyaah hnh. Pero l ma ton sa gala lja. 9Heja jwhn hnh, hi bee dsam kyaa hi sa cha he hlh majmeey kyaah jah dsah, mah kaay jah dsam, he jmeey dsokye ba ja. Hi lja hi kaa dsam hi gabeey he, he jmeey dsokye ba ja kalh. 10Mah gachiih jnh discpulo kyaay: Chermah lja la kih dsah kyaah dsam, llu ga la he sa jee dsa goo gote. 11Mah gajh Jess syh: Ja lj lkh jm heeh juu la. Lkh jm hi lle kih heeh ba. 12Jh, chaa hi sa nahaa jmngo kih wara galchaay heja sa le jeey gooy. Hi chaa hi sa nahaa jmngo kih, he gajmee dsa haa ds kiyh, heja sa le jeey gooy. Hi chaa ga jah hi sa lla ds jeey gooy kih he hny San Mateo18,19 43. 39 jmeey tahe kih Dio. Hi lkh jm heeh, wa heeyh juu la. Gamij Jess gy (Mr. 10:13-16; Lc. 18:15-17) 13Jaga naj dsa gy kyaa chan Jess mah kyey gooy n kih gy mah ngy kih Dio. Pero jnh discpulo kyaay gajh jnh kih dsa he. 14Mah gajh Jess syh jnh: Kwa jw yan gy ta la kin. Ta ha hnh kiyh, jh hi laa lkoo gy, hi he ba j Dio lhih kih. 15Mala makyey gooy n kih gy he, yahy jee ja. Jaa dsa kwaa hi cha kuu gahlh kyaah Jess (Mr. 10:17-31; Lc. 18:18-30) 16Jee ngooy ja, ja jaa dsa mah gasyh: Hne hi laa tajwoh lluu, hee hn jmeen mah thn jee moso juun? 17Heja gajh Jess syh: Che eh hne he laan lluu? Jh ni jaa hi lluu sa chaa, jaa Dio ba hi lluu. Chermah hnooh th jee moso juuh, ja miteh lj mada kih Dio. 18Hee ga ja miten? gajh dsa he. Heja gajh Jess syh: Ta jngh dsa, ta kaah hi laa kyaa jah, ta h kih dsa, ta jmee dsoo kih juu tajuu. 19Wa hnaah t kyaah maa kyaah. Wa hnaah dsakyaah lkoo hnaah haah. 20Heja gajh dsa he syh: Lj he na mamiten ljiih ma mhn. Hee ga hn jmeen? 21Heja gajh Jess syh kalh: Chermah hnooh leeh lluu gote, gwaah gohn lj he cha kyah mah gokwh hi tee. Lja ba lcha chamiih kyah gyh jmgy. Jaga na eeh mah jmeen kojh gajh Jess. 22Ma ganuu dsa he juu ja, ngaayh timeeh dsy, jh, ma chay chamiih kuu. 23Jaga gajh Jess syh jnh: Mara judsoo jwhn hnh, jaa dsa cha kuu, jwh la kiyh heyh jee jmee Dio hih. 24Koo kalh jwhn hnh, sa ga jwh la kih jaa camey, ng togwa koo hmakuu lkoh ga he heh jaa dsa cha kuu jee jmee Dio hih. 25Ma gan jnh hlyh lja, gatooh jnh j dsah jnh, mah gachiih jnh: Hii ba l ja? 26L majy ja jnh, gajyh: He la, sa lkh dsa jm jmee, pero Dio galj ba liyh jmeey. 27Jaga gajh Pee syh: Maj ba lj he cha kyaa jnh mah jmee jnh kojh kyaah hne. Hee ba na hah jnh? 28Heja gajh Jess syh: Mara judsoo jwhn hnh, wara gat jee le hm lj gote, maja gya Higalngo la jh jee jmeey hih. Hi lj hnh hi jmee kojh kyaah jn, lja kalh nah hnh n gyato hmasii mah llah hnh ta kih lj gyato n dsa Israel. San Mateo19 44. 40 29Lj hi matuu ds mahw chaneh kih, mabeey dsam yh dsah yh, mabeey chojmiiy, mabeey dsam kyaay, mabeey jooy, mabey hwa kiyh, chermah gabey lj he ja kwaat kin, hi he hyoh haloo ga lkoh he gaj kiyh jmgy la, hi lja tyh jee moso juuy. 30Pero jw hi yan ton, hi he j k. Hi jw hi yan k, hi he lee ton. Juu nahm lkoo la kih hi haa ds kyaah dsaj kyaay 20 He j Dio dsa lhih kih, jeeh kwee lkoo gajmee jaa dsaj chaneh hi ee tiih gote nahnh hi jmee ta jee najn chaah w jh kiyh. 2Ma galee kiyh kyaah lj dsa he ha lkoo te mihmaayh kih koo jm ta, gacheey jee najn chaah jh kiyh. 3Yahy kalh kohi u tala tiih, jee ja gajy dsa hi ma th jehmooh hi sa cha ta kih. 4Heja gasyh: Hnh kalh gon hnh gojmee ta jee najn chaah jh kin. Mihmaah ba jn natee kyah hnh. Hi nan ba dsa he. 5Dsaj he yah lhm ma gat llahyoo, hi koo kalh ma gat kohi hn ta gahloo. Jaba lja gahy kih jah kalh hi najmee ta kiyh. 6Mangoo gat kohi ha, yahy kalh mah gajnyh jah ga dsa hi sa cha ta kih. Mah gasyh: Hela th hnh jee la ltaa jm mah sa cha ta jmeeh hnh? 7Heja gajh dsa he syh: Kih he sa chaa ni jaa hi makwh jnh ta, heja ba na he th jnh jee la. Heja gajh dsaj chaah jh ja, syh: Gon hnh kalh, gojmee hnh ta jee chaah jh kin. Mihmaah ba jn natee jeeh hnh. 8Ma gan jm ja, gajmee dsaj mada kih hi ma j moz, gajyh syh: Tee galj dsa hi manajmee ta, mah mihmaah jeey natee kih koo jm ta. L kyaah hi manan k gote mah millaa kyaah hi manan ton. 9Lj hi gataah jmee ta, mangoo gat kohi ha, yany ma jaa ma jaa gakoo jee natee kih ma koo jm ta. 10Jaga gallan hi gataah ton najmee ta. Ma tyh chagamiih jeey ma laay. Pero gahyoyh jaba kih koo jm ta ba kalh. 11Ma gakooy jeey galy chahy dsajy, 12gajyh: Hi manan k gote, gajmeey ta koo hor ba, mah jaba kwee mamihmaah kiyh lkoh te he mamihmaah kyaa jnh hi maj w chahyoo ltaa jm, gajyh syh dsaj chaah jh. 13Heja gajh dsajy syh jaa hi tichoo juu he: Sa cha jmeen haa dsn kyah hne ome. Ja matooh jne juu kwee he mihmaahn kyah natee kih koo jm ta? 14Kii ba hne jeeh mah gwaah kyah. Jh lna hyoh dsn makwhn hi mahe k gote, jaba lkoo te he makwhn hne. 15Che sa San Mateo19,20 45. 41 nangn jw jmeen l hyoh dsn kyaah kuu kin? O che w hoh kih he jmeen llu dsn?, gajh dsaj he. 16Lja le, hi yan k, hi he lee ton. Hi yan ton, hi he j k. Jh, jw hi nateeh, pero miih gote ba hi nalleeh gajh Jess. Ngoo hn jiih jmeeh Jess juu he juuy (Mr. 10:32-34; Lc. 18:31-34) 17Ma h Jess jw ngooy ta Jerusaln, gatyh kah lj gyatuu jnh mah gasyh jnh: 18J da hnh, dsan jne ta Jerusaln. Jee oo ng dsa Higalngo la jagoo jmidsa kaah kyaah tajwoh kyaa ley. Hi he bh jn dsoo mah jngh dsa jn. 19Jaga ngy jn jagoo dsa hi sa laa judiu. Mah mikwayh jn, jmibaay jn, jaga dsaty jn dsoh hmacru. Pero ljiihn kalh ga mahya hn jm. Jacobo kyaah Jwaa gangy he gyay jwoo kih Jess (Mr. 10:35-45) 20Jaga ja m Zebedeo kyaah luu joyh, gajuuyh jny chan Jess mah gachuuy kyaah: 21Hee jwh jn? gajh Jess syh. Hih luu chih kyaan, jmee mada dsataayh koo kyah wara gat jee jmeeh hih, jaa jwoo ralluu kyah hi jah jwoo rakh kyah gajh dsam he syh Jess. 22Heja gajeeh Jess juu kiyh, syh: Sa eh hnh hee na ngh hnh. Che th hnh jh hnh lliw he na ga jn? Che lbe hoh hnh dsangh hnh he w he na ga dsangn? T ba jnh gajyh. 23Heja gajh Jess syh: Mara he jh ba hnh lliw he na ga jn, hi dsangh hnh he w he na ga dsangn. Pero he nah hnh jwoo ralluu o jwoo rakh kin, sa gatn kwan. He ja hyoh hi nalleeh kyaa T kyaan ba ja. 24Gyaa discpulo dsakyaah jnh gallleey kyaah luu hi he, ma ganuuy juu ja. 25Jaga gat Jess kih lj jnh mah gasyh jnh: eh ba hnh lkoo jmee dsata hi jmee hih kih dsagooy, kaayh l lla dsy. Dsakaah he kaah l t dsy dsagooy. 26Pero jee kyah hnh sa cha he kih jmeeh hnh lja. Hi hn lee jh ga kih lj hnh, hi he t jmee tahe kih lj ba. 27Hi hn ka n kih jee lj, hi he t jmeey tahe kih lj ba. 28Jh, sa maja Higalngo la mah jmee dsa tahe kiyh, majan mah jmeen tahe kih dsa ba. Majan mah kwaan hiin juun, he ja k jma mah l jw dsa. Gamihl Jess uu dsat (Mr. 10:46-52; Lc. 18:35-43) 29Lkoo ma gahwy jw Jeric, jw jwrte dsa ma chaa kaah kiyh. 30Ma th uu dsat San Mateo20 46. 42 koo jw. Lkoo ma ganuuy ngoo Jess chajw ja, galy hlyh kigaa, ma jyh: Dsajh kyaan, hne hi laa saju kih David, wa lih hoh kyaa jnh. 31Hi gajh dsa kiyh, mah moso ma tooyh mh. Pero dsat he chagamiih mh ma tooyh: Dsajh kyaan, saju kih David, wa lih hoh kyaa jnh. 32Jaga ganoo Jess, mah gatyh gasyh: Hee hnooh hnh jmeen kyah hnh? 33Heja gajh dsat he syh: Dsajh kyaan, hn jnh ljn mn jnh. 34Galih ds Jess kiyh, gasooyh mn dsat he. Lchah ja galjn mny. Hi gajmeey kojh kyaah Jess. Gahe Jess nads burr jw Jerusaln (Mr. 11:1-11; Lc. 19:28-40; Jn. 12:12-19) 21 Jaga ty Jerusaln gany chh jw Betfag, koo kih moh Olivo. Heja gajmee Jess mada kih uu dsakyaah jnh. 2Gasyh: Gon hnh ta jee jw he n ta chan. Jee oo, jnh hnh jaa burr hyaa hi nahuuh hi j gy. Ja cheeh hnh mah yajh hnh kin. 3Chermah chaa jaa hi gang juu kyah hnh, ja jwh hnih: Jmee bii kih Dsajh kyaa jnh ba la, chah ba yaj jnh kalh, jwh hnih. 4Lja gala mah lte lkoo gajh jaa hi gang juu kih Dio llojoo, l ma gajyh: 5Chiih dsa hi th jw Sin: J da, hii Rey kyaah hnh ja jee kyah hnh. Hwaay jwrte, nadsy jaa burr, nadsy joo burr hyaa hi t ka l. 6Nan ba hi he, gajmeey lkoo te mada he gajmee Jess kiyh. 7Nakyaay jaa burr hyaa hi j gy, jaga gakye dsa hmh kih kaluu burr mh he mah gaw Jess. 8Jw jwrte dsa ma th jee ngooy ja. Kollaa gaja hmh kih chajw hi jah gahn nh hma gajay chajw. 9Dsa hi ma chaa kaah, kyaah hi gan j ma tooyh chamiih mh, ma jyh: He ba che lluu saju kih David! Dio kyaah hi ja lhih kiyh! He ba che lluu hi jh hi gya gyh! 10Lkoo ma gahe Jess Jerusaln, lkaa jee jw gachi gajwaa dsa, ma ngy juu: Hii ba na? 11Mah ma jh dsa: Hi na he Jess, jaa hi ng juu kih Dio hi chaa Nazaret hwa Galilea. Gahw Jess dsa hi ma th hn jee chih gwah (Mr. 11:15-19; Lc. 19:45-48; Jn. 2:13-22) 12Mang he ja, galloo Jess hohne kih gwah jh. Gahy kih lj dsa hi ma lla hmooh. Gasaa gajaay names kih dsa hi ma mis kuu, hi gasaa gajaay San Mateo20,21 47. 43 jee n hmooh kih hi ma hn juu. 13Mah gasyh: Lla lle juu kih Dio: Hne kin lchee hne jee ng dsa kih Dio. Pero majmeeh hnh lkoo too jee dsataah dsah ba. 14Jee ma chih gwah jh ja, yan dsat kyaah dsajluuh chan Jess mah gamihly. 15Pero galllee lj jmidsa kaah kyaah tajwoh kyaa ley ma gajy lj he jhgaa he gajmee Jess jee ja. Hi gallleey kalh lkoo ma gajy th chih tooh mh koo gwah ja: He ba che lluu hi laa saju kih David! ma jh chih he. 16Heja gajh dsakaah he syh Jess: Che nuuh, hee na hlh chih th na? Nuu ba jn gajh Jess. Hnh na che sa maheh hnh jihkoh jee nas lla: Lj chihpih, lkye hi th, hne Dio mamith hnih kwee ha l jmeey jh kyah. 17Moso gajmy he dsa he. Yah Jess jee jw Jerusaln ja, ngaayh ta jee jw Betania, jee ja gajy. Gajw Jess dsojw kih chaah higo (Mr. 11:12-14, 20-26) 18Tiih ga jyoh jm, ee kalh Jess ta jw Jerusaln. Peer ja kyoyh jee hy jw. 19Koo jw jee ngooy ja gajy koo chaah higo. Mah ngooy najy che h m. Ma gajy, ni koo m sa cha h, mala moo jmah ba choo. Mah gasyh chaah hma ja: Jihkoh moso h m kyah hne. Lchah ja galkii chaah higo ja. 20Ma gaj jnh ha l gajmee Jess, gaj dsah jnh, mah gajh jnh: Ha l malkii chah gote chaah higo na? 21Heja gajh Jess syh jnh: Mara judsoo jwhn hnh, chermah dsoo hoh hnh hi sa jmeeh hnh to hds, ja mala he la le jmeeh hnh. Le jwh hnh moh chih na: Juuh jee na, jw haah chajmeeh, hi lja le. 22Lj he ngh hnh kih Dio, chermah dsoo hoh hnh, hah ba hnh. He ja gyh ba hih he jmee Jess (Mr. 11:27-33; Lc. 20:1-8) 23Lkoo ma galloo Jess jee chih gwah jh galy mity dsa. Ma gallan chany dsakaah kyaa jmidsa, kyaah dsagyh, gangy juu kih Jess: Che cha jw kyah he jmeeh lj he na? Hii kih hih he jmeeh lna? 24Heja gajeeh Jess juu kiyh, gasyh: Ngn koo mjuu kyah hnh kalh. Jeeh da hnh kin j, jaga jwahn hi kih hih he jmeen lla. 25Hii gajmee hih he gachaa Jwaa dsa jm, che Dio o che dsah? San Mateo21 48. 44 Jee tyh ja ma llay juu kyaah dsakyaayh, ma jyh: Chermah gajh jne, hih kih Dio ba ja, Jess jh: Hela sa galdsoo hoh hnh kiyh ga ja? 26Hi chermah gajh jne, ja hih kih dsa ba ja, h goo jnn kyaah dsa, jh, lj dsa ma jm kwaat Jwaa ma laa jaa hi ma ng juu kih Dio ma jh dsakaah he. 27Heja gajh dsakaah he gasyh Jess: Sa e jnh. Mah gajeeh Jess juu kiyh kalh, gasyh: Ni jn sa jmeehn juu