BASAURIKO ENERGIA IRAUNKORRERAKO EKINTZA PLANA … PAES... · ENERinTOWN, eta Hiri Mugikortasun...

26
BASAURIKO ENERGIA IRAUNKORRERAKO EKINTZA PLANA (EIEP) Laburpen dokumentua 2012ko azaroa

Transcript of BASAURIKO ENERGIA IRAUNKORRERAKO EKINTZA PLANA … PAES... · ENERinTOWN, eta Hiri Mugikortasun...

Page 1: BASAURIKO ENERGIA IRAUNKORRERAKO EKINTZA PLANA … PAES... · ENERinTOWN, eta Hiri Mugikortasun Iraunkorreko Plana. Era berean, GAP programa eta udalerriko haurrei zuzendutako ...

BASAURIKO

ENERGIA IRAUNKORRERAKO EKINTZA PLANA

(EIEP)

Laburpen dokumentua

2012ko azaroa

Page 2: BASAURIKO ENERGIA IRAUNKORRERAKO EKINTZA PLANA … PAES... · ENERinTOWN, eta Hiri Mugikortasun Iraunkorreko Plana. Era berean, GAP programa eta udalerriko haurrei zuzendutako ...

Egilea:

Laguntzaileak:

Page 3: BASAURIKO ENERGIA IRAUNKORRERAKO EKINTZA PLANA … PAES... · ENERinTOWN, eta Hiri Mugikortasun Iraunkorreko Plana. Era berean, GAP programa eta udalerriko haurrei zuzendutako ...

AURKIBIDEA

I. AURKEZPENA……………………………………………………………………………..……1

II. UDALERRIAREN BALANTZE ENERGETIKOA ……………………………………………….2

III. BEROTEGI EFEKTUKO GASEN INBENTARIOA ……………………………....…...…………4

IV. BASAURIKO ENERGIA IRAUNKORRERAKO EKINTZA PLANA …………………….……..7

V. JOERAZKO EGOERA ETA EIEPeko EGOERA ………………………………………....…….17

VI. ONDORIOAK…………………………………………………………………………...……..22

Page 4: BASAURIKO ENERGIA IRAUNKORRERAKO EKINTZA PLANA … PAES... · ENERinTOWN, eta Hiri Mugikortasun Iraunkorreko Plana. Era berean, GAP programa eta udalerriko haurrei zuzendutako ...

1

BASAURIKO ENERGIA IRAUNKORRERAKO EKINTZA PLANA

LABURPEN DOKUMENTUA

Energia gaiek eragin handia dute

ingurumenean, lanean eta biztanleen

eguneroko bizitzan. Kontsumo

energetikoa murriztu behar da, eta,

horrela, planetaren berotze globala mugatu.

Horren harira, udalen konpromisoa eta

ekintza funtsezkoak eta beharrezkoak dira

eraginkorragoa den eta erregai fosilen hain

menpe ez dagoen eredu energetiko

baterantz aurrera egiteko.

2005ean Tokiko Agenda 21en lehenengo

Ekintza Plana onartzearekin batera,

Basaurik iraunkortasunaren eta klima

aldaketa arintzearen aldeko ibilbideari ekin

zion.

Azken urteotan ekimen ugari abiarazi dira

testuinguru honetan, kontsumo energetikoa

eta berotegi efektuko gas emisioak

murrizteko. Horien artean, aipagarriak dira

udal eraikinen kontsumo energetikoak

monitorizatzeko proiektua,

ENERinTOWN, eta Hiri Mugikortasun

Iraunkorreko Plana.

Era berean, GAP programa eta udalerriko

haurrei zuzendutako “Eskolako Bidea”

proiektua bezalako ekimenek, kontsumo

energetikoaren murrizketa sustatzeaz gain,

energia arduraz kontsumitzeko beharra

zabaltzen eta biztanleak behar horrekiko

sentsibilizatzen lagundu dute.

Alkateen Ituna sinatzearekin batera,

Udalak EBk energia arloan 2020rako

jarritako helburuez haraindi joateko

konpromisoa hartu du. Helburu horien

artean, berotegi efektuko gasak (BEG) bere

lurralde eremuan gutxienez % 20 murriztea

dago, eraginkortasun energetikoa % 20

handituta eta eskari energetikoaren % 20ri

energia berriztagarriekin erantzunda.

Konpromiso hau betetzeko, Energia

Iraunkorrerako Ekintza Plan bat

(aurrerantzean, EIEP) prestatu da, 2012-

2020 aldian ezarri beharreko 77

neurri biltzen dituena. Neurriok bizitegi

eta zerbitzu sektoreei zuzenduta daude,

baita udal administrazioari berari ere, eta

eraginkortasun energetikoa, energia

berriztagarriak, mugikortasuna, hondakinen

kudeaketa eta tratamendua eta uraren

kudeaketa barne hartzen dituzte.

Azken urteotan

Basaurik askotariko

ekimenak gauzatu ditu

tokiko iraunkortasuna

hobetzeko eta klima

aldaketa arintzeko.

2010eko azaroaren

25ean, hiriak Alkateen

Ituna sinatu zuen eta,

horrela, Energia

Iraunkorrerako

Ekintza Plan bat

prestatzeko

konpromisoa hartu

zuen.

I. AURKEZPENA

Page 5: BASAURIKO ENERGIA IRAUNKORRERAKO EKINTZA PLANA … PAES... · ENERinTOWN, eta Hiri Mugikortasun Iraunkorreko Plana. Era berean, GAP programa eta udalerriko haurrei zuzendutako ...

2

2. UDALERRIKO BALANTZE

ENERGETIKOA

2010ean Basauriko EIEPen esparruko amaierako kontsumo energetikoa 428.868 MWh

ingurukoa da. EIEPen esparruak bizitegi eta zerbitzu sektoreak, mugikortasuna, hondakinak eta

ura barne hartzen ditu eta udalerriko kontsumo energetiko osoaren % 44 dagokio. Horrek esan

nahi du Planak baduela gaitasuna hiriak energiatik sortzen dituen ia BEG kontsumo eta emisio

guztietan eragina izateko.

Mugikortasunak, % 51ko

kontsumoarekin, du pisurik handiena;

horren atzetik, bizitegi eta zerbitzu

sektoreak daude, % 28ko eta % 16ko

kontsumoekin, hurrenez hurren.

Kontsumo energetikoaren banaketa

hori Euskal Autonomia Erkidegoan

(EAE) oro har dagoenaren oso antzekoa

da.

Udalari dagokionez, kontsumoa

udalerriko kontsumo osoaren % 5era

heltzen da. Nolanahi ere, kasu honetan esparru garrantzitsua da, eredutzat hartzen delako eta

komenigarria delako gastu publikoan aurreztea.

Bestalde, erregai likidoak iturri

energetiko erabiliena dira, iturri guztien

% 55 hartzen baitute. Horren atzetik

daude, baina alde nabarmenarekin,

elektrizitatea (% 27), gas naturala (%

15) eta petrolioaren gas likidotuak

(% 3 eskas). Azkenik, energia

berriztagarriak daude (<% 1), oraindik

oso gutxi erabiliak.

Nabarmentzekoa da kontsumoaren egitura, iturrika, ia ez dela aldatu 2007-2010 aldian, gas

naturalaren kontsumoa izan ezik, hori % 4,8 areagotu baita.

Amaierako kontsumo energetikoaren bilakaera orokorraren eta sektorekako bilakaeraren

analisiak erakusten duenez, 2007tik (EIEPen oinarri urtea) 2010era, EIEPen esparruko

kontsumo energetikoa % 16,6 murriztu da, garraio sektoreko kontsumoa % 28,6 jaistearen

ondorioz. Aldiz, denboraldi berean, bizitegi eta zerbitzu sektoreetako kontsumo energetikoa hazi

egin da, % 2,6 eta % 0,7, hurrenez hurren, nahiz eta biztanle kopurua murriztu (% 1,8). Antzeko

zerbait gertatu da EAE osoan ere.

Mugikortasunean

kontsumitzen da

energia gehien eta,

beraz, horretara

bideratu behar dira

ahaleginak.

2007 eta 2010 artean

garraio sektoreko

kontsumo

energetikoak behera

egin du eta bizitegi eta

zerbitzu

sektoreetakoak,

berriz, gora.

II. UDALERRIAREN BALANTZE ENERGETIKOA

Page 6: BASAURIKO ENERGIA IRAUNKORRERAKO EKINTZA PLANA … PAES... · ENERinTOWN, eta Hiri Mugikortasun Iraunkorreko Plana. Era berean, GAP programa eta udalerriko haurrei zuzendutako ...

3

2. UDALERRIKO BALANTZE

ENERGETIKOA

Garraio sektorean kontsumoa murriztea krisi ekonomikoaren eraginari lotuta dago, baita

mugikortasun iraunkorrago bat lortzeko tokiko politikek eduki ahal izan duten eraginari ere.

Sektore honetan bidaiarien nahiz salgaien mugikortasuna sartzen da.

Bizitegi sektorean kontsumo energetikoa aztertutako urteetan izandako klimatologiaren eraginez

hazi da (2010ean 2007an baino hotz handiagoa egin zuen hirian).

Azkenik, arreta Udalean eta udal

zerbitzuetan jarriz gero, analisiak

erakusten du 2010ean Udalak

kontsumitutako energia guztiaren % 62

udal ekipamenduek kontsumitu dutela;

eta gainerako % 23 eta % 15 udal

ibilgailuek eta argiztapen publikoak,

hurrenez hurren.

Aurrez adierazi bezala, esparru honek ia ez

du eraginik kontsumo osoan. Nolanahi ere,

EIEPen esparruan gauzatzen diren neurriek

eragin handia izango dute eta koherenteak

izango dira Udalak bultzatutako kudeaketa publikoan aurrezteko eta eraginkortasuna lortzeko

martxan jartzen duen politikarekin.

2007-2010 aldian kontsumoak izandako bilakaerari dagokionez, aipatzekoa da sektore honetan %

3,3ko murrizketa izan dela.

Oinarri urtetik abiatuta (2007) bilakaerak izan duen joera orokorrak garbi erakusten du

urteotan ekipamenduetan eta argiztapen publikoan izandako kontsumo

energetikoak pixkanaka gora egin duela. Aldiz, denboraldi berean behera egin du udal

ibilgailuen kontsumo energetikoak.

Udalaren kontsumo

energetikoa

udalerriaren

kontsumo osoaren %

5 da 2010ean.

Nolanahi ere, esparru

honek lehentasuna du,

neurriak eredutzat

hartzen direlako eta

gastu publikoari eutsi

behar zaiolako.

Page 7: BASAURIKO ENERGIA IRAUNKORRERAKO EKINTZA PLANA … PAES... · ENERinTOWN, eta Hiri Mugikortasun Iraunkorreko Plana. Era berean, GAP programa eta udalerriko haurrei zuzendutako ...

4 3. BEROTEGI EFEKTUKO GASEN

INBENTARIOA

2010ean, udalerriko EIEPen esparruko BEG emisioak guztira 119 mila tCO2·eq izan

dira. EIEPi dagozkion sektoreetako emisioak (industria sektorekoak izan ezik) emisio guztien %

36 dira.

EIEPen esparru osoko emisioen % 49 mugikortasunari dagozkio. Bizitegi sektoreak

(emisioen % 25) bigarren lekua hartzen du

BEG emisioen ekoizpenari dagokionez, eta,

horren atzetik, zerbitzu sektorea dago (%

16). Azkenik, EIEPen sektoreetatik BEG

emisio gutxien hondakinek (% 6) eta urak

(% 1 baino gutxiago) sortzen dituzte.

2010ean Udalaren BEG emisioak EIEPen

esparruko emisio guztien % 4 izan dira,

balantze energetikoan duten pisuaren

baliokidea. Argitu behar da bi alor horietako

emisioen tratamendua (Udala eta ura)

zerbitzu sektorearen barruan dagoela.

Azken batean, datuek diote esku hartu behar dela, lehentasunez eta epe motzera,

mugikortasunean, bereziki ibilgailu pribatuan mugitzeko eskaria murrizteari dagokionez.

Oro har, BEG emisioak % 23,5 murriztu dira 2007 eta 2010 artean. Hori lortzen ia

sektore guztiek lagundu dute: garraioan % 28,6 gutxitu dira emisioak, zerbitzu sektorean %

26,9, eta bizitegi sektorean % 16,8. Hondakinen sektorean bakarrik areagotu dira

emisioak (+% 32,5), hondakindegira hondakin gehiago bidali direlako.

Emisioen murrizketa denboraldi horretan biztanle kopuruak eta eskari energetikoak

behera egin dutelako gertatu da, baina baita denboraldi horretan EAEn mix elektrikoa hobetu

egin delako ere. Hala, BEG emisioak % 31,2ra arte murriztu dira unitate energetikoko.

Berotegi efektuko gas

emisioen inbentarioan

mugikortasunak du

pisu handiena; gero,

bizitegi eta zerbitzu

sektoreek; eta,

azkenik, hondakinen

kudeaketak eta urak,

oso emisio gutxirekin.

III. BEROTEGI EFEKTUKO GASEN INBENTARIOA

Page 8: BASAURIKO ENERGIA IRAUNKORRERAKO EKINTZA PLANA … PAES... · ENERinTOWN, eta Hiri Mugikortasun Iraunkorreko Plana. Era berean, GAP programa eta udalerriko haurrei zuzendutako ...

5 3. BEROTEGI EFEKTUKO GASEN

INBENTARIOA

Horrek garbi uzten du zergatik murriztu diren bizitegi eta zerbitzu sektoreetako emisioak, bi

sektoreetan kontsumo energetikoak gora egin izan arren.

Bestalde, aipatzekoa da udalerrian BEG emisioa, biztanleko, EAEko emisio ratioa baino

beheraxeago dagoela (biztanleko emisioa 2,8 tCO2·eq-koa da, eta EAEko emisio ratioa,

berriz, 5,33 tCO2·eq-koa biztanleko, industria kontuan hartu gabe.

EAEko mix elektrikoa

hobetzeari esker,

2007-2010

denboraldian EIEPen

esparruko BEG

emisioak murriztu egin

dira.

Udalaren BEG

emisioek ere behera

egin dute oinarri

urteaz geroztik, mix

elektrikoa hobetzeari

esker eta

argiztapenaren eta

ekipamenduen

eraginkortasun

energetikoa

hobetzeko politikak

abiarazteari esker.

Page 9: BASAURIKO ENERGIA IRAUNKORRERAKO EKINTZA PLANA … PAES... · ENERinTOWN, eta Hiri Mugikortasun Iraunkorreko Plana. Era berean, GAP programa eta udalerriko haurrei zuzendutako ...

6 3. BEROTEGI EFEKTUKO GASEN

INBENTARIOA

Udalari dagokionez, 2007-2010 aldian % 16,7 murriztu dira BEG emisioak. Argiztapen

publikoari eta udal ibilgailuei dagozkien emisioak % 30,7 eta % 14,2 murriztu dira, hurrenez

hurren, eta ekipamenduen kontsumoari lotutakoak, berriz, % 12,2.

Aipagarria da Udalaren BEG emisio guztiak EAEko mix elektrikoko emisioen intentsitatea

(tCO2·eq/kWh) murriztu delako gutxitu direla, eta ez eskari energetikoa murriztu delako (%

3,3 baino ez da murriztu 2007 eta 2010 artean).

Page 10: BASAURIKO ENERGIA IRAUNKORRERAKO EKINTZA PLANA … PAES... · ENERinTOWN, eta Hiri Mugikortasun Iraunkorreko Plana. Era berean, GAP programa eta udalerriko haurrei zuzendutako ...

7 4. BASAURIKO EIEP

Ikuspegi estrategikoaren alderdi nagusiak

EIEPen bidez murriztu beharreko BEG emisioen eragina eta BAU (Business as usual) edo joerazko

egoeraren arabera 2020rako proiektatutako BEG emisioen egitura aintzat hartuta, EIEP

ondorengo alderdi estrategikoen arabera prestatu da:

•••• EIEPeko neurrietan, hiriaren kontsumo energetikoan eta hirian sortutako BEG

emisioan eragina duten politikak, planak eta ekimenak integratzea.

•••• Udalak datozen urteetarako aurreikusita dituen eta udalerrian energia aurrezten eta BEG

emisioak murrizten lagunduko duten politikak, planak eta ekimenak barneratzea.

•••• Sektore (Udala, bizitegiak eta zerbitzuak) eta esku-hartze ildo (eraginkortasun

energetikoa, energia berriztagarriak, mugikortasuna, hondakinak eta ura) posible guztietan

esku hartzea, horietako batzuetan Udala sustatzaile edo bideratzaile baino izan ez arren.

•••• 2020rako BEG emisioen banaketan pisu handiena duten sektoreetara bideratzea

ahalegina; alegia, mugikortasuna eta bizitegiak.

•••• Udalari arreta berezia eskaintzea, eragin handiena sektore horretan izan daitekeelako,

toki administrazioarentzat aurrezki ekonomikoak ekar ditzakeelako eta, azkenik,

eredutzat har daitekeelako.

•••• Lehenik eta behin, sektoreetako bakoitzean (kontsumo energetikoa, mugikortasun eskaria,

hondakinen ekoizpena) eskaria murriztu beharrari lehentasuna ematea.

Irizpide horietan oinarrituta, eta abiapuntuko egoeraren analisia aintzat hartuta, EIEPen

testuinguruan 2012-2020 denboraldian ezarri beharreko neurriak prestatu dira.

Plana EEEk Euskadin halako planak egiteko ezarritako

metodologiari jarraituz egin da. Horren arabera, Ekintza Plana

zenbait ildo estrategikotan egituratu behar da (eraginkortasun

energetikoa, energia berriztagarriak, hondakinak eta udalerriaren

kontsumo energetikoan eragina duten beste eremu batzuk, esate

baterako, ura); ildo horiek, halaber, Udala, bizitegiak eta

zerbitzuak izeneko sektoreetan banatzen dira.

Bestalde, neurri batzuek elementu sustatzaileak dituzte.

Udalaren esku-hartze tresnak dira, neurri jakin batzuk gauzatzen

laguntzen dutenak, nagusiki neurri horiek beste eragile batzuen

menpe daudenean, adibidez, biztanleak edo askotariko sektore

ekonomikoak. Esate baterako, elementu sustatzaile bat ordenantza

bat edo hirigintza plangintzari nahiz zerga gaiei loturiko alderdiak

izan daitezke.

IV. BASAURIKO ENERGIA IRAUNKORRERAKO EKINTZA PLANA

Page 11: BASAURIKO ENERGIA IRAUNKORRERAKO EKINTZA PLANA … PAES... · ENERinTOWN, eta Hiri Mugikortasun Iraunkorreko Plana. Era berean, GAP programa eta udalerriko haurrei zuzendutako ...

8 4. BASAURIKO EIEP

Jarraian, Basauriko EIEPen eskema orokorra dugu, aipatutako ildo estrategikoak,

sektoreetan duten aplikazioa eta neurri eta elementu sustatzaileen bidez duten hedapena aintzat

hartuta.

Basauriko EIEP

Basauriko EIEPek 77 neurri ditu, jarraian adierazitako ildo estrategiko eta sektoreen arabera

banatuta.

Neurrien % 49 eraginkortasun energetikoaren ildoari dagozkio, nagusiki bi

faktorerengatik:

(1) eskari energetikoaren murrizketari

eskaintzari baino lehentasun handiagoa

ematea;

(2) Udaleko eraginkortasun

energetikoko neurriak lehenestea,

kontsumo energetikoari eta BEG emisioei

dagokienez udalerri osoan garrantzi erlatibo

gutxi izan arren, errazago izan baitezakete

eragin zuzena.

Bestalde, neurri kopuruari dagokionez

mugikortasunaren ildo estrategikoak

itxuraz pisu txikia du (% 13). Hala ere, eremu honetan nabarmen jarduten da, elementu

sustatzaile ugari biltzen dituzten neurrien bidez.

Neurriek sektoreka duten banaketari dagokionez, Udalari loturiko neurriek pisu handia dute

aztertutako 5 ildo estrategikoetan.

Page 12: BASAURIKO ENERGIA IRAUNKORRERAKO EKINTZA PLANA … PAES... · ENERinTOWN, eta Hiri Mugikortasun Iraunkorreko Plana. Era berean, GAP programa eta udalerriko haurrei zuzendutako ...

9 4. BASAURIKO EIEP

Bizitegi sektorean duten pisua zerbitzu

sektorean dutena baino handiagoa da.

Hori bi arrazoirengatik gertatzen da: bizitegi

sektoreak pisu handiagoa duelako kontsumo

energetikoari eta BEG emisioei dagokienez, eta

Udalak sektorean esku hartzeko gaitasun

handiagoa duelako.

Nolanahi ere, esan beharra dago, ildo

estrategiko jakin batzuetan (mugikortasuna eta

ura), ez direla bizitegi eta zerbitzu sektoreak

bereizi behar eta horietan batera esku hartzen da udalerrian.

Page 13: BASAURIKO ENERGIA IRAUNKORRERAKO EKINTZA PLANA … PAES... · ENERinTOWN, eta Hiri Mugikortasun Iraunkorreko Plana. Era berean, GAP programa eta udalerriko haurrei zuzendutako ...

10 4. BASAURIKO EIEP

Jarraian, Basauriko EIEPen jasotako 77 neurriak ditugu:

ILDOA SEKTOREA NEURRIAK

1. IL

DO

A

ER

AG

INK

OR

TA

SU

N E

NE

RG

ET

IKO

A

Ud

ala

(ekip

am

en

du

ak)

1.1.1 Galdara eta hozte sistema zaharrenak eta eraginkortasun txikienekoak berritzea eta, horien ordez, dauden teknologia eta ekipo onenak jartzea.

1.1.2 Sistema eskasak edo hobetu daitezkeen sistemak dituzten eraikinetan klimatizazio sistemen eraginkortasuna handitzea.

1.1.3 Eraikin berrietan isolamenduak sendotzea eta klimatizazioko eta etxeko ur beroko instalazioak erregulatzeko sistemak jartzea.

1.1.4 Birgaitze lanetan isolamenduak sendotzea eta klimatizazioko eta etxeko ur beroko instalazioak erregulatzeko sistemak jartzea.

1.1.5 Eraikinak argiztatzeko instalazioen osagai ez eraginkorren ordez, kontsumo txikiko osagai berriak jartzea eta kontrol sistema berritzaileak barneratzea.

1.1.6 Eraikinen inguratzaile termikoak hobetzea eta neurri bioklimatikoak, aireztapen naturala eta eguzki babesak aplikatzea.

1.1.7 Udal barruan erabiltzeko eta energia arloko kanporako lanak kontrolatzeko irizpideen eskuliburu bat idaztea eta ezartzea, eraikin berriek eta birgaitutakoek gutxieneko A eta B mailako ziurtagiri energetikoa izan dezaten, hurrenez hurren.

1.1.8 Kontsumo handieneko eraikinetan telekudeaketa energetikorako sistemak ezartzea, jardunbide energetiko egokien plan batekin batera.

1.1.9 Eraikin publiko guztietako klimatizazioko eta etxeko ur beroko instalazioetan prebentziozko mantentze lanak egingo direla eta EITEren eskakizun guztiak beteko direla bermatzea.

1.1.10 Egungo garbiketa kontratuan eta kontratu berrietan berokuntzaren eta argiztapenaren kontrolari dagokionez garbitzaileentzako jardunbide egokiak sartzea.

1.1.11 Udaleko eta enpresa publikoetako zerbitzu guztietarako energia kudeatzeko software zentralizatu bat ezartzea, kontsumo eta kontabilitate energetikoa kontrolatu ahal izateko.

1.1.12 Bero kontsumo handiko eraikin berrietan mikrokogenerazio sistemak instalatzea, ahal dela, biomasa darabilten sistemekin.

1.1.13 Udal teknikariei eraikin publikoetako instalazio energetikoak modu eraginkorrean erabiltzen erakusteko etengabeko prestakuntzako programa bat abiaraztea.

Page 14: BASAURIKO ENERGIA IRAUNKORRERAKO EKINTZA PLANA … PAES... · ENERinTOWN, eta Hiri Mugikortasun Iraunkorreko Plana. Era berean, GAP programa eta udalerriko haurrei zuzendutako ...

11 4. BASAURIKO EIEP

ILDOA SEKTOREA NEURRIAK

Ud

ala

(arg

izta

pen

a)

1.1.14 Merkurio lurrunezko lanparen ordez errendimendu energetiko handiagoa duten sodio lurrunezko lanparak jartzeko lanak amaitzea.

1.1.15 Kanpoko argien eraginkortasun energetikoari buruzko araudia betetzen ez duten argiak eta argi eraginkortasun txikiko argiak ordeztea.

1.1.16 Piztea telekudeaketa bidez kontrolatzeko sistema gehiago instalatzea eta erreguladorea-egonkorgailua eta kontsumo handiagoa dutenak lehenestea.

1.1.17 Argien mantentze lanak, kudeaketa energetikoa eta telekudeaketa ebaluatzeko baliabide informatikoak eta prozedurak integratzea.

1.1.18 Kutxa berrietan eta birgaitu beharrekoetan argiztapen teknologia berritzaileak (LED) modu pilotuan ezartzea, eta ondoren kutxa guztietan ezarri ahal izango diren ebaluatzea.

1.1.19 Argiztapen kutxa gehienetan goiburuko fluxua erregulatzeko/egonkortzeko sistemak jartzea, ahalik eta teknologia eraginkorrenak erabilita.

Biz

itegia

k

1.2.1 Hiri garapen berrietan eraginkortasun energetiko handiko irizpideak sartzea.

1.2.2 Hirian egin beharreko etxebizitza publikoetarako A mailako ziurtagiri energetikoa lortzea.

1.2.3 Etxebizitzen birgaitze lan partzialetan eraginkortasun energetikoko irizpideak sartzea.

1.2.4 Dauden etxebizitzetan egungo leihoen ordez pixkanaka eraginkortasun handiagoko leiho berriak jartzea.

1.2.5 Eraginkortasun txikiagoko etxetresna elektrikoen ordez pixkanaka A mailako eta goragoko mailako etxetresna elektriko berriak jartzea.

1.2.6 Goritasunezko bonbillen ordez kontsumo txikiko bonbilla berriak erabiltzea.

1.2.7 Lehengo banakako galdaren ordez kondentsazio galdara berriak jartzea.

1.2.8 Lehengo instalazio elektrikoak berritzea.

1.2.9 Bizitegi gune berrietan District Heating bidezko bero sistema zentralizatuak instalatzea.

1.2.10 Biztanleentzat kontsumo energetiko arduratsuaren arloko informazio eta sentsibilizazio kanpainak gauzatzea.

1.2.11 Eskola umeentzat kontsumo energetiko arduratsuaren arloko ingurumen hezkuntzako kanpainak gauzatzea.

1.2.12 Egun dauden etxebizitzak berritzea, Eraikuntzaren Kode Teknikoak ezarritako gutxienekoak baino eraginkortasun energetiko handiko irizpide zorrotzagoak aplikatuta.

Page 15: BASAURIKO ENERGIA IRAUNKORRERAKO EKINTZA PLANA … PAES... · ENERinTOWN, eta Hiri Mugikortasun Iraunkorreko Plana. Era berean, GAP programa eta udalerriko haurrei zuzendutako ...

12 4. BASAURIKO EIEP

ILDOA SEKTOREA NEURRIAK

Zerb

itzu

ak

1.3.1 Berokuntzako eta etxeko ur beroko galdarak aldatzea, eta eraginkortasun handikoak jartzea.

1.3.2 Dendetan eraginkortasun handiagoko teknologiak darabiltzaten argiak jartzea.

1.3.3 Zerbitzuetarako eraikuntza berrietan edo birgaitutakoetan A mailako ziurtagiria edo zero emisioko balantzea lortzea.

1.3.4 Kudeaketa energetikorako IKT teknologietan oinarritutako sistemak barneratzea, kontsumo energetikoaren berri izateko, erabileran aurrezteko neurriak aplikatzeko eta horien eragina ebaluatzeko aukera emango dutenak.

1.3.5 Zerbitzu sektoreko aurrezpen eta eraginkortasun energetiko posibleei buruzko aholkularitza ematea eta ardurak banatzea.

1.3.6 Hirugarren sektorean energia aurrezteko eta eraginkortasuna lortzeko neurrien berri emango duen materiala prestatzea.

1.3.7 Berokuntzako eta etxeko ur beroko sistemak dituzten eta bero fluido eramaile gisa ura darabilten eraikuntza berrietan District Heating bidezko bero sistema zentralizatuak instalatzea.

Page 16: BASAURIKO ENERGIA IRAUNKORRERAKO EKINTZA PLANA … PAES... · ENERinTOWN, eta Hiri Mugikortasun Iraunkorreko Plana. Era berean, GAP programa eta udalerriko haurrei zuzendutako ...

13 4. BASAURIKO EIEP

ILDOA SEKTOREA NEURRIAK

2. IL

DO

A

EN

ER

GIA

BE

RR

IZT

AG

AR

RIA

K

Ud

ala

2.1.1 Ahal den udal eraikinetan pixkanaka eguzki energia fotovoltaikoa jartzea.

2.1.2 Eguzki sistema termikoen funtzionamendu egokia eta eraginkorra bermatzea.

2.1.3 Etxeko ur bero gehien kontsumitzen duten udal eraikinetan eguzki sistema termikoak instalatzen jarraitzea.

2.1.4 Udal eraikinetan beroa biomasa erabiliz sortzen duten sistemak jartzea.

Biz

itegia

k

2.2.1 Bizitegietan beroa biomasa erabiliz sortzen duten sistemak jartzea.

2.2.2 Etxebizitzetako olio erabiliak udalerrian dauden garraio publikoko sistemetarako edo elektrizitatea eta beroa sortzeko zentraletarako termikoki aprobetxatzea.

2.2.3 Behe tenperaturako eguzki energia hartzeko eta biltegiratzeko sistemak barneratzea, sustapen berrietako etxeko ur bero eskariaren % 40 estaltzeko, eta lehendik dauden etxebizitzetan duten presentzia areagotzea.

Zerb

itzu

ak

2.3.1 Azalera handietako teilatuetan eguzki panel fotovoltaikoak instalatzea (industrialdeak, merkataritza guneak, etab.).

2.3.2 Aparkalekuetan eguzki panel fotovoltaikoak instalatzea.

2.3.3 Behe tenperaturako eguzki energia hartzeko eta biltegiratzeko sistemak barneratzea, gutxienez Eraikuntzaren Kode Teknikoak zehaztutako eskaria estaltzeko (zerbitzu sektoreko etxeko ur beroaren eskari osotik).

Page 17: BASAURIKO ENERGIA IRAUNKORRERAKO EKINTZA PLANA … PAES... · ENERinTOWN, eta Hiri Mugikortasun Iraunkorreko Plana. Era berean, GAP programa eta udalerriko haurrei zuzendutako ...

14 4. BASAURIKO EIEP

ILDOA SEKTOREA NEURRIAK

3. IL

DO

A

MU

GIK

OR

TA

SU

NA

Ud

ala

3.1.1 Udalerako mugikortasun iraunkorreko plan bat prestatzea eta ezartzea.

3.1.2 Administrazioek eta enpresa emakidadunek ibilgailu garbiak erostea.

3.1.3 Udal ibilgailuen eraginkortasun energetikoaren segimendua egitea eta erregai garbiak erabil daitezen sustatzea, bai udal ibilgailuetan bai zerbitzu publikoak ematen dituzten enpresetan.

Ud

ale

rria

, p

rib

atu

a e

ta z

erb

itzu

ak

3.2.1 Oinezkoen mugikortasuna hobetzeko eta sustatzeko programa bat ezartzea.

3.2.2 Txirrindularien mugikortasuna hobetzeko eta sustatzeko programa bat ezartzea.

3.2.3 Garraio publikoa indartzeko programa bat ezartzea.

3.2.4 Ibilgailu pribatuak eta salgaien garraioa bateratzeko eta kudeatzeko programa bat ezartzea.

3.2.5 Mugikortasunaren kudeaketa hobetzeko plan bat ezartzea.

3.2.6 Mugikortasun iraunkorrerako prestakuntza, hezkuntza eta laguntza programa bat ezartzea.

3.2.7 Ibilgailu garbien erabilera sustatzea, bereziki elektrikoena eta bioerregaiak erabiltzen dituztenena.

Page 18: BASAURIKO ENERGIA IRAUNKORRERAKO EKINTZA PLANA … PAES... · ENERinTOWN, eta Hiri Mugikortasun Iraunkorreko Plana. Era berean, GAP programa eta udalerriko haurrei zuzendutako ...

15 4. BASAURIKO EIEP

4. IL

DO

A

HO

ND

AK

INA

K

Ud

ala

4.1.1 Hondakinen sorrerari aurrea hartzeko lanetan Udaleko langile guztiei eta erakunde autonomoetakoei erantzukizun berberak ematea.

4.1.2 Hondakin bihurtutako paper kantitatea gutxitzea.

4.1.3 Ontzi hondakin eta beste era bateko hondakin gutxiago sortzea.

4.1.4 Udaleko eta udal erakunde autonomoetako bulego eta zerbitzuetan sortutako hondakinak hobeto kudeatzea.

Biz

itegia

k

4.2.1 Hondakinak murrizteari eta materialak berrerabiltzeari buruzko komunikazio eta informazio kanpainak egitea.

4.2.2 Postontzietara botatako publizitatearen bidez sortzen den hondakin kopurua murrizteko neurriak ezartzea.

4.2.3 Konposta egiteko zati organikoa biltzeko bitartekoak ezartzea (5. edukiontzia, konposta).

4.2.4 Materialak berrerabiltzearekin zerikusia duten esperientzia parte-hartzaileak gauzatzea (besteak beste, truke azokak).

4.2.5 Ontzi berrerabilgarrien erabilera sustatzea.

Zerb

itzu

ak

4.3.1 Dendetako eta zerbitzu establezimenduetako (ostalaritza, egoitzak, etab.) soberakinak aprobetxatzea.

4.3.2 Ikastetxeetan materialak berrerabiltzen hastea.

ILDOA SEKTOREA NEURRIAK

Page 19: BASAURIKO ENERGIA IRAUNKORRERAKO EKINTZA PLANA … PAES... · ENERinTOWN, eta Hiri Mugikortasun Iraunkorreko Plana. Era berean, GAP programa eta udalerriko haurrei zuzendutako ...

16 4. BASAURIKO EIEP

ILDOA SEKTOREA NEURRIAK

5. IL

DO

A

UR

A

Ud

ala

5.1.1 Udaleko ur kontsumoen kontrola eta segimendua egiteko sistema bat ezartzea.

5.1.2 Udal eraikinetan eta ekipamenduetan ur kontsumoa eraginkorrago bihurtzen lagunduko duten ura aurrezteko sistemak instalatzea.

5.1.3 Euri urak eta beste erabilera batzuk izan dituzten urak futbol zelaia ureztatzeko eta kaleak garbitzeko berrerabil daitezen sustatzea.

Biz

itegia

k

5.2.1 Etxean ur kontsumoa murrizteko jardunbide egokiei buruzko informazio kanpainak egitea.

5.2.2 Etxebizitzetan ura aurrezteko gailuak eta sistemak instalatzea.

5.2.3 Hirigintza garapen berrietan eta birgaikuntzetan ur kontsumoan aurrezteko eta ur grisak berrerabiltzeko nahitaezko irizpideak txertatzea.

Zerb

itzu

ak

5.3.1 Zerbitzu sektorean ur kontsumoa murrizteko jardunbide egokiei buruzko informazio kanpaina bat egitea.

Ud

ale

rria

5.4.1 Ur hornikuntzarako sarea automatikoki kontrolatzeko sistema bat ezartzea.

Page 20: BASAURIKO ENERGIA IRAUNKORRERAKO EKINTZA PLANA … PAES... · ENERinTOWN, eta Hiri Mugikortasun Iraunkorreko Plana. Era berean, GAP programa eta udalerriko haurrei zuzendutako ...

17

5. JOERAZKO EGOERA ETA

EIEPeko EGOERA

Aurreikuspenen arabera, udalerriaren EIEPeko sektore guztien BEG emisioak %

32,7 murriztuko dira 2020rako 2007rekiko (oinarri urtea); horrek, beraz, ituna sinatzean

hartutako % 20ko murrizketa konpromisoa gainditzen du. 2020rako emisio maila hori EIEPeko

neurriek aurreikusitako joerazko egoeran duten eragina barne hartzearen ondorioa da.

2020rako BEG emisioak 104.884 tCO2·eq-koak izango lirateke, alegia, oinarri urtekoak % 20

murriztuta lortu beharrekoak (124.670 tCO2·eq) eta EIEP gauzatu ezean izango genituzkeenak

(122.921 tCO2·eq) baino gutxiago.

Per capita datuek erakusten dutenez, EIEP aplikatuta emisioak 2007ko oinarri urtean

biztanleko 3,6 tCO2·eq izatetik 2020an 2,5 tCO2·eq izatera pasatuko dira; alegia,

denboraldi horretan biztanleko 1,1 tCO2·eq murriztuko dira.

Simulazio ereduaren bidez 2020rako EIEPeko egoera kalkulatuz gero, informazio zehatzagoa

izango dugu Planeko neurriek izango duten benetako eraginaren inguruan. Ez da kontuan izaten

neurri guztiak batera ezartzeak dakartzan “ondorio sistemiko” izenekoen zati bat eta, beraz,

neurriak banan-banan ezartzearen ondorioak batzetik sortutakoa baino konpromiso zorrotzagoa

hartzen da.

Udalaren kontsumo energetikoari dagozkion emisioak

EIEPeko neurrien ondorioak aplikatzean ikus daitekeenez, Udalaren kontsumo energetikoari

dagozkion BEG emisioak % 52,3 murriztuko dira 2020rako 2007ri dagokionez. Portzentaje

hori EIEPeko sektore guztietan erregistratutakoa (% 32,7) baino handiagoa da. Horrela, Udalak

konpromiso handiagoa hartzen du eta hiriko gainerako sektoreentzat eredu bihurtzen da.

Aurreikuspenen

arabera, EIEP gauzatu

ezean, BEG emisioak

122.921 tCO2·eq-

koak izango lirateke

2020an. EIEP

aplikatuta, emisioak

104.884 tCO2·eq-

koak izango direla

aurreikusten da, hau

da, 2,5 tCO2·eq-koak

biztanleko.

V. JOERAZKO EGOERA ETA EIEPeko EGOERA

Page 21: BASAURIKO ENERGIA IRAUNKORRERAKO EKINTZA PLANA … PAES... · ENERinTOWN, eta Hiri Mugikortasun Iraunkorreko Plana. Era berean, GAP programa eta udalerriko haurrei zuzendutako ...

18

5. JOERAZKO EGOERA ETA

EIEPeko EGOERA

EIEPeko egoeran 2020rako aurreikusitako BEG emisioak 2.319 tCO2·eq-koak izango lirateke,

alegia, oinarri urtekoak % 20 murriztuta lortu beharrekoak (3.620 tCO2·eq) eta EIEP gauzatu

ezean sektore honetan izango genituzkeenak (3.365 tCO2·eq) baino gutxiago, egindako BAU

egoerako kalkuluen arabera.

Bizitegi sektorearen kontsumo energetikoari dagozkion emisioak

Bizitegi sektorearen kontsumo energetikoari erreparatuz, EIEPeko neurri guztien ondorioak

aplikatuta, sektorearen kontsumo energetikoari dagozkion BEG emisioak % 20,8 murriztuko

dira 2020rako oinarri urtearekiko (2007). Portzentaje hau sektore guztietarako lortutakoa

baino txikiagoa da (% 32,7).

EIEPeko egoeran 2020rako aurreikusitako BEG emisioak 27.922 tCO2·eq-koak izango lirateke,

alegia, EIEP gauzatu ezean sektore honetan izango genituzkeenak (31.257 tCO2·eq) baino

gutxiago, egindako BAU egoerako kalkuluen arabera.

Page 22: BASAURIKO ENERGIA IRAUNKORRERAKO EKINTZA PLANA … PAES... · ENERinTOWN, eta Hiri Mugikortasun Iraunkorreko Plana. Era berean, GAP programa eta udalerriko haurrei zuzendutako ...

19

5. JOERAZKO EGOERA ETA

EIEPeko EGOERA

Zerbitzu sektorearen kontsumo energetikoari dagozkion emisioak

EIEPeko neurri guztien ondorioak aplikatzean ikus daitekeenez, zerbitzu sektorearen

kontsumo energetikoari dagozkion BEG emisioak % 35,2 murriztuko dira 2020rako

oinarri urtearekiko (2007). Portzentaje hau sektore guztietarako lortutakoa baino handiagoa da

(% 32,7), aurreikuspenen arabera Euskal Herri osorako mix elektrikoa hobetu egingo delako eta

sektore honetan elektrizitate asko kontsumitzen delako.

EIEPeko egoeran 2020rako aurreikusitako BEG emisioak 18.212 tCO2·eq-koak izango lirateke,

alegia, EIEP gauzatu ezean sektore honetan izango genituzkeenak (20.586 tCO2·eq) baino

gutxiago, egindako BAU egoerako kalkuluen arabera.

Mugikortasun sektorearen kontsumo energetikoari dagozkion emisioak

Udalerrian mugikortasunari loturiko BEG emisioak kontuan hartuz gero, EIEPeko neurri guztien

ondorioak aplikatzean ikus daitekeenez, mugikortasunari dagozkion BEG emisioak % 36,7

murriztuko dira 2020rako oinarri urtearekiko (2007). Portzentaje hau sektore guztietarako

lortutakoa baino handiagoa da (% 35,2).

EIEPeko egoeran 2020rako aurreikusitako BEG emisioak 51.576 tCO2·eq-koak izango lirateke,

alegia, EIEP gauzatu ezean sektore honetan izango genituzkeenak (61.516 tCO2·eq) baino

gutxiago, egindako BAU egoerako kalkuluen arabera.

Page 23: BASAURIKO ENERGIA IRAUNKORRERAKO EKINTZA PLANA … PAES... · ENERinTOWN, eta Hiri Mugikortasun Iraunkorreko Plana. Era berean, GAP programa eta udalerriko haurrei zuzendutako ...

20

5. JOERAZKO EGOERA ETA

EIEPeko EGOERA

Hondakinen sektorearen kontsumo energetikoari dagozkion emisioak

Udalerrian sortutako hiri hondakinen kudeaketari loturiko BEG emisioak kontuan hartuz gero

(Udala, bizitegiak eta zerbitzuak sartuta), EIEPeko neurri guztien ondorioak aplikatzean ikus

daitekeenez, Udalari dagozkion BEG emisioak % 15,1 murriztuko dira 2020rako oinarri

urtearekiko (2007). Portzentaje hau EIEPeko sektore guztietarako lortutakoa baino txikiagoa da

(% 32,7).

EIEPeko egoeran 2020rako aurreikusitako BEG emisioak 4.505 tCO2·eq-koak izango lirateke,

alegia, EIEP gauzatu ezean sektore honetan izango genituzkeenak (5.485 tCO2·eq) baino gutxiago,

egindako BAU egoerako kalkuluen arabera.

Page 24: BASAURIKO ENERGIA IRAUNKORRERAKO EKINTZA PLANA … PAES... · ENERinTOWN, eta Hiri Mugikortasun Iraunkorreko Plana. Era berean, GAP programa eta udalerriko haurrei zuzendutako ...

21

5. JOERAZKO EGOERA ETA

EIEPeko EGOERA

Uraren sektorearen kontsumo energetikoari dagozkion emisioak

Azkenik, uraren zikloari loturiko BEG emisioak kontuan hartuz gero, EIEPeko neurri guztien

ondorioak aplikatzean ikus daitekeenez, urari dagozkion BEG emisioak % 49 murriztuko

dira 2020rako oinarri urtearekiko (2007). Portzentaje hau sektore guztietarako lortutakoa

baino handiagoa da (% 32,7).

EIEPeko egoeran 2020rako aurreikusitako BEG emisioak 404 tCO2·eq-koak izango lirateke,

alegia, EIEP gauzatu ezean sektore honetan izango genituzkeenak (449 tCO2·eq) baino gutxiago,

egindako BAU egoerako kalkuluen arabera.

Page 25: BASAURIKO ENERGIA IRAUNKORRERAKO EKINTZA PLANA … PAES... · ENERinTOWN, eta Hiri Mugikortasun Iraunkorreko Plana. Era berean, GAP programa eta udalerriko haurrei zuzendutako ...

22 6. ONDORIOAK

Basauriko Energia Iraunkorrerako Ekintza Planak guztira 77 neurri biltzen ditu.

Aurreikuspenen arabera, horiek gauzatuta 2020rako BEG emisioak % 32,7

murriztuko dira oinarri urtearekiko (2007); horrek, beraz, ituna sinatzean

hartutako % 20ko murrizketa konpromisoa gainditzen du.

� Plan honetako neurriak bost ildo estrategikotan egituratuta daude: eraginkortasun

energetikoa, energia berriztagarriak, mugikortasuna, hondakinak eta ura.

� Aipatzekoa da Planak Basaurin energiari lotutako kontsumoen eta berotegi efektuko gas

emisioen (BEG) zati bati eragiten diola, EIEPen aztertutako sektoreek udalerrian

kontsumitutako energiaren % 44 kontsumitzen baitute.

� Gastu publikoari eusten eta etxe eta establezimenduetako argindar

kontsumoan aurrezten laguntzeaz gain, EIEP gauzatzeak beste era bateko onurak ere

ekarriko dizkio Basauriri, esate baterako, airearen kalitatea eta hiriko segurtasuna

hobetzea edo etxe eta ekipamendu publikoetako erosotasuna nabarmen

handitzea.

� Bestalde, uste dugu EIEP aukera ona izan daitekeela tokiko ekonomia

dinamizatzeko, “ekonomia berdeko” eredu baten aldeko apustua indartuko

baitu eta horrek, gainera, udalerriaren irudia mugaz haraindi zabaltzen lagunduko

baitu.

VI. ONDORIOAK

Page 26: BASAURIKO ENERGIA IRAUNKORRERAKO EKINTZA PLANA … PAES... · ENERinTOWN, eta Hiri Mugikortasun Iraunkorreko Plana. Era berean, GAP programa eta udalerriko haurrei zuzendutako ...