Astelehenekoa 397 (2013-02-11)

7/29/2019 Astelehenekoa 397 (2013-02-11)

2/40

2013-02-11 | astelehena | gOIENA2 asteko gaia

PSE:37/04

Kontrol mediku zorrotza Pisu galtze handia Gose gabezia

Bi lbon: Cl inica Sarabia: Erc i l la kalea, 42.

Zientzia eta zorroztasuna pisua galtzekometodoa

Euskal Herria plaza 3. ARRASATETel.: 943 79 44 22.

Rosa Sarabia doktorea

Benetanpisua galdunahi duzu?Orain

Arrasaten

Rosa Sarabia doktorea

Medikuntzan eta kirurgian lizentziaduna

OBESITATEAREN ETA GEHIEGIZKO PISUAREN UNITATEA

BOTOXA EZPAINAK MESOTERAPIA

BARIZEAK HAZIERA FAKTOREAK

BULARRAK SUDURRA SABELALDEA

Medikuntza estetikoa eta kirurgia plastikoa

betiko

Esanbaiet

z

julEN IrIONdO | arrasate

Izan atzo hasitakoa aari, mus

eta pirotekniarekin ziren ospa-

tzekoak, izan urtarrilaren 1ean

abiatutakoa, antzeratsu, ekintzaz

beteriko urtea izango dute aurre-

tik Shanghaiko Euskal Etxearen

bueltan ibiltzen diren euskaldu-nek, bost-hamar bat debagoien-

darrek tartean.

Lan kontuengatik Txinako

paraje urrun haietan dauden

hemengo hainbat lagunen topa-

leku da Euskal Etxea Asian

dagoen bakarra, tarteka mahaia-

ren bueltan batu, Euskal Herriko

garaian garaiko estak irudikatu

eta ospatu eta askotariko ekintzak

egiteko aukera ematen duena.

Horixe izan da Shanghaiko

Euskal Etxearen untzioetako bat

2004an sortu zenetik hona, eta

horrexek jarraitzen du izaten.

Zalantzarik gabe, hemendik joan-

dakoek asko eskertzen dute horre-

lako gune bat, gurearekiko haininguru desberdinean.

Iaz Euskal Etxeko lehenda-

kari izan den Xabi Coronado

arrasatearrak azaldu digu,

Shanghaitik bertatik, nolakoa

den euren topalekua, hiriaren

erdialdean dagoen hiru solairu-

ko eraikina: "Lehenengo solairuan

sukaldea, jantokia eta patioa

ditugu; lekuari sagardotegi itxu-

ra emateko, kupela dugu horma

batean, eta beste horma bat ron-

toi moduan margotuta ere badu-

gu ekintza gehienak lehenengo

solairu honetan egiten omendituzte. Bigarren solairuan

musean egiteko tokia eta euskal

liburu eta diskoak irakurri eta

entzun ahal izateko egongela

daude".

Solairu batetik bestera igo-

tzeko eskaileretako hormetan,

Euskal Herriko txokoak, kultura,

eraikinak... erakusten dituzten

argazkiak jarrita, euskaldunak

ez diren bisitariei haien bitartez

ematen diete gure berri: "Askotan,

beste herrialde batzuetako per-

tsonak ere etortzen dira euskal

giroa ezagutzeko gogoz; Shanghai

oso hiri kosmopolita da, beraz

oso aukera ona dugu gure kul-

turaren berri mundura zabaltze-

ko", dio Coronadok.

Hirgrr, przHirugarren solairuaren ezauga-

rrien nondik norakoak ulertzeko

euskaldun hauek han egotearen

arrazoiari so egin eta horien

enpresek Euskal Etxearen sos-

tenguan eta aurrera egitean ze

erru duten jakitea ondo dator,

eta baita, horrekin lotuta, dituen

bazkide mota desberdinak azaltzea

ere. Izan ere, norbanakoak 35,

euskaldunak, Txinan bizi direnak

eta han bizi ez direnak eta enpre-

sak hogei, Euskal Herrikoak

hauek ere, Fagorren hiru koope-

ratiba eta Mondragon taldea

tartean ditu bazkide Euskal

Etxeak; eta lehendakari izanda-koaren esanetan "jasotzen dituen

ekarpen ekonomikoen zati han-

diena bazkide korporatiboetatik

dator".

"Horregatik, eurei zerbitzu

konkretu bat eskaintzea ezinbes-

tekoa zela ikusten genuen. Horre-

tarako egokitu dugu hirugarrensolairua proiektorearekin, batza-

rretarako mahaiarekin,wif-are-

kin... Bezeroekin batzarrak egi-

teko edota enpresak berak team

building-ak antolatzeko", dio.

Iri, orr...Bestela ezin izan eta lan kontuez

nahikotxo hitz egiten omen da

Euskal Etxean, baina bestelako

giroa jartzeko ere erabiltzen dute

noski: "Euskal Herriko elkarte

gastronomiko baten moduan un-tzionatzen du"; ez da izango, dena

den, Euskal Herrian bere lurral-

dearen luze-zabaleko hainbeste

esta, punta batekoak eta beste-

koak, eta hain desberdinak ospa-

tuko dituen elkarterik. Etxetik

milaka kilometrora eta hainbat

txokotako euskaldunak batera

egonda hartzen du zentzua horrek;

Zeledonen jaitsiera, Maritxu Kajoi,

San Fermin, Inauteriak, danbo-

rrada... Ospakizun bakoitzari

dagozkion ezaugarriak kontuan

izanda, janzkera edo jan- edanak

adibidez, eta umore ona eta ondo

pasatzeko gogoa alta ezin diren

osagai.

Xabi Coronadok ondorengoekintzak nabarmentzen ditu:

"Jendetsuenak, babarrun jana

eta herri kirolak egiten ditugu-

nekoa eta Euskal Jaiak baserri-

tar jantzita; berezienak, Inaute-

riak eta Maritxu Kajoi. Baina

bat nabarmentzekotan, aurreko

a mk t, 4711

ek e k ,

nk kk 35 , kk

shghk

eukl etkg,

ut !

Arrasateko koadrila hiriko euskal jatetxearen aurrean. | xab i coronado

Ana Belastegi, Euskal Etxean, lankide batzuekin. | ana belastegi

datua

Norbanakoekin batera

enpresak ere badira EuskalEtxeko bazkide Shanghain.

20enpresaesanak

"ge ktamnan banazabatzeko osoakea ona a"x a b i c o r o n a d o | p r e s i d e n t e o h i a

7/29/2019 Astelehenekoa 397 (2013-02-11)

3/40

gOIENA | 2013-02-11 | astelehena 3asteko gaia

otsailak 16

2013ARRASATEKOBASERRIKO

PRODUKTUENAZOKA

09:00-14:00 Seber Altube Plaza

HILEKO 3. ZAPATUAN

Antolatzailea: Laguntzailea:

Martxoak 16Apirilak 20

Maiatzak 18Ekainak 15Uztailak 20

Irailak 21Urriak 19

Azaroak 16

urtean Shanghain barrena egin-dako zazpi orduko jinkana:

Shanghai express; hiri honek

aukera asko ematen ditu mota

honetako ekintza bat antolatzeko,

leku turistiko asko dituelako,

azalera handiko hiria delako eta

garraio publikoaren aniztasuna-

gatik, besteak beste".

Euskal Herrian ate joka dugun

hitzordurik deigarriena Inaute-

riak pasata Korrika izango da,

nola ez; ba, hara non, Txinan

ospatu dute dagoeneko, beste era

batera izan bada ere Korrika

ohikoagoa ere egin izan dute:

abenduan izan zen, Shanghaiko

nazioarteko maratoia egiten da

orduan; "Euskal Etxeko laguntalde batek Korrikako petoa jan-

tzita parte hartzen du lasterketa

horretan. Aukera denak aprobe-

txatu behar dira Euskal Herria-

ren berri lau haizetara zabaltze-

ko". Eta abenduan izaten da hemen

utboleko Euskal Selekzioaren

partidua ere; ba, Shanghain of-ziala da Euskal Herria, Euskal

Etxekoak arduratzen dira horre-

taz: "Hainbat txapelketatan har-

tzen dugu parte Shanghaiko

Euskal Etxea izenarekin.Mun-

dialito- ak ere jokatu izan ditugu

Euskal Herria izenarekin", dio

Coronadok.

Gro ghigoAurrera begira jarrita, arrasa-

tearraren arabera "gero eta gehia-

go dira Txina aldean proiektu

berri bat hastera animatzen diren

euskal enpresak"; ondorioz, iga-

rri omen da gorakada antolatzen

dituzten ekintzetako parte-har-

tzaile kopuruan. Eta gero erehortxe egongo da Shanghaiko

Euskal Etxea, egonaldia arinago

egiteko han dauden hemengoei

bai, baina baita ere haien senide

eta lagunei, oporretan doazenei,

denbora baterako doazen lankideei

eta ikasleei, besteak beste, harre-

ra egiteko: "Asko eta asko diraurtean zehar Euskal Etxetik pasa-

tzen direnak. Euskal Etxea erre-

erentzia eta topaleku bihurtu da

hona datozen euskaldunentzat".

Horrela izan da orain arte, eta

izango da gaurtik aurrera ere,

2013an edo 4711n.

Coronado erdian eta Ana Belastegi eskuinean, danborradan. | xabi coronado

nghaiko euskaldunak dotore jantzita, Maritxu Kajoiren ospakizunean. | xabi coronado

Hamargarrenurtemuga gertu

2004. urtean sortu zen

Shanghaiko Euskal Etxea,

hamazazpi lagunenekimenez. Enpresa zein

erakundeetako

arduradunek hara bidaia

egindakoan biltzen zirenordura arte, eta hala sortu

zitzaien Euskal Etxea

martxan jartzeko ideia.Gaur egun, Shanghai

inguruan bizi diren zein

bertara maiztasunez bidaiaegiten duten euskaldun

gehienak dira bazkide, eta

baita Txinan kokatutadauden hainbat enpresaere, Mondragon taldekoak

horien artean.

ana belastegi

a b s-

k ek ek kk . F e

, kktk k

- . 2011

j- , g , -

k k.

Txinaa iistean inpotanteaizano a Eska Etxea beza-

ako ne bat izatea, ena hain

aotz en ekan...

b, k , m

jkk k j

. bk k kk .

Noa ooatzen z iitsiea

eta ehen haemana EskaEtxeaekin?

h jk k

fm

, k k ek

e s. b

, k . o k j

; k, k

k m k k

mk.

Zetaako eabitzen zeEska Etxea?

s

kk kk,

k -

. bk k ,, , j -

k , k -k . ekk

, kk j

, -

k k s.

a ;

.Ekintzaen bat nabamenko

zenke Eska Etxean eiten

itzenen atean?n k k K-

k , ek J -

k -j. g . J

, k

kk .

Heimina aintzen antzente eo aeaot, aio-ai-

o ooaazten izkizeteako

Eska Heiko azak?nk k -

. b

k , j k, , m -

, ,

k, mk , k.

Eta Eska Heia ezataaz-

teko apobetxatzen ze?

e k k k k . b

fk , -

jk-. g k m-

k .

Aea beia, ze?a , m -

-

. hm

kk

j . ek e,, k , k

m ,

k mk -

k kk.

"Denok gaude antzeko egoeran, errazzabaltzen dizkiozu besoak ondokoari"

ana belasteGI | eusKal etxeKo bazKidea

Etxearen irudia. | sha nghaiKo ee.

7/29/2019 Astelehenekoa 397 (2013-02-11)

4/40

2013-02-11 | astelehena | gOIENA4 debagoiena

lEIrE kOrtAbArrIA | oati

Ariketa fsikoa egin, bai, baina

ondo egin nahi du jendeak gero

eta gehiago, eta dauzkan balia-

bideei zukua ateratzen jakin.

Horrekin pentsatuta, lan kardio-

baskularraren gaineko tailerra

eta it bike erakustaldia egin

zuten egubakoitz arratsaldean

Oatiko Zubikoa kiroldegian.

Ariketa fsiko suabea egiten dute-

nendako eta Zubikoako ftness

gelako makinak erabiltzen dituz-

tenendako zen, eta 13 lagun ager-

tu ziren. Egoitek-ekok Xabi Azka-

ratek eman zuen saio teoriko-

praktikoa. Honela laburtu zuen

mezu nagusia: "Ariketak egite-

rakoan, posizioa da oso inpor-

tantea; indarra lantzerakoan,

jende asko postura txarrean ibil-

tzen da, eta min hartzen du. Horrez

gain, intentsitatea eta lan-bolu-

mena zaindu behar dira, batez

ere adin batetik aurrera".

Azkaratek parte-hartzaileei

azaldu zienez, makinak erabil-

tzerakoan, pultsometroa eduki

ezean, intentsitatea kontrolatze-

ko modu on bat dago: "Berbaegiteko gai izan behar gara; ari-

ketaren intentsitateak ezin digu

hitz egitea galarazi".

Dbor probxSaioaren bigarren zatia ftness

gelan egin zuten; han, ariketa

kardiobaskularra edo aerobikoa

egiteko dauden lau makina motak

erakutsi zizkien Azkaratek par-

te-hartzaileei: bizikletak, arrau-

na, zintak eta eliptikoa. Gomen-

dio orokor gisa, "berotzen haste-

ko, lehenengo bizikletan ibiltzea"

komeni zela esan zien. "Onena

da hiru edo lau makina desber-

dinetan ibiltzea. Eta, ariketa

egitera hiru egunetan bazatozte,

saiatu egun baten ftness gelara

joaten", gaineratu zien.

Makinekin 45 minutu eta

ordu bete artean ematea gomen-

datu zien, eta ez ordu bete bai-

no gehiago; gainera, bertan

pasatzen den denbora baino

garrantzitsuago denbora hori

aprobetxatzea zela azpimarratu

zuen.

Sio ghigo gogo dirEgoitek-eko irakaslearen esane-

tan, jendeak "gero eta ardura

handiagoa" du norbere burua

zaintzeko, baina mugak apurtu

barik: "Gauza asko entzuten dira

eta jendea beldurtu egiten da

batzuetan. Horretarako prestatuditugu programa hauek; jendea-

ri azaltzeko ariketa aerobikoa

egitea ez dela zaila, baina kontrol

bat eraman behar dela".

Saio gehiago emateko asmoa

dute kirol arduradunek, beste

behar mota batzuen gainean.

a dsul h

g pu js un oni , p, - d

Zubikoako ftness gelako makina batzuk hobeto erabiltzen ikasi zuten hainbat herritarrek. | leire kortabarria

eSanak

x a b i a z k a r a t e | i r a k a s l e a

"Inensiaeaezin diu inoizhiz eieaaaazi"

"Onena da saioaoizean hiuedo au mainaeaizea"

Datua

Fitness gelako makinak 45

eta 60 minutu arteanerabiltzea aholkatzen da.

60minutu, gehienez

l.k. | oati

Euskararen inguruan ikasgelan

egindako lana herriari gerturatzea

eta eskaintzea lortu zuten egu-

bakoitzean Elkar Hezi ikastetxe-

ko ikasleek,Euskara ixuketan

jardunaldian. Maila handiko

mahai-inguru interesgarria egin

zuten, eta euskara sustatzeko

egindako lanarengatik 11 lagun

eta erakunderi sariak eman ziz-

kieten. Andoni Salamero ardu-

radunak "oso balorazio positiboa"

egin du: "Mahai-inguruko kideak

Alex Sardui, Peio Ospita l eta

Jon Maia puntakoak izan ziren,

eta belaunaldi desberdinak ordez-

katzen zituzten. Eta azpimarra-

tuko nuke ze ondo aritu ziren

ikasleak, egin zutena ez delako

erraz egitekoa", esan digu.

komir sriEuskara ixuketan sariekin, hona-

koak eskertu zituen Elkar Hezik:

Juanito Zelaia, Oatiko natur

eskola, Oatiko euskaltegia,

Michichou sendia (Marokotik

etorritakoak), Agustin Zamora,

Jerardo Elortza, mahai-inguruko

hiru mahaikideak eta Berritze-

guneak (Josune Alberdik jaso

zuen saria). Salamerok honela

azaltzen du: "Piztu duten bidea

errekonozitu gura izan dugu, bai-

na, saria erakunde akademiko

batek eman zien arren, hizkuntza

komunitate bat denez, denok

emandako saritzat dugu".

eusn ld ln hgu lu un el H sl'e x' d -

Maia, Sardui eta Ospitalen mahai-inguruaren une bat. | imanol soriano

l.k. | arrasate

Iaz, 1.300.000 dei jaso eta 164.000

gertaera bideratu zituzten Eus-

kadiko larrialdi zerbitzuek 112

zenbakiaren bidez. Iazko datuen

oso antzekoak dira horiek. Atzo,

domeka, 112 Larrialdietarako

Teleonoaren Nazioarteko Egu-

na, Txurdinagako Larrialdiak

Koordinatzeko Zentroan jaki-

narazi zituzten datuok Segur-

tasun sailburuorde Jose Zubia-

gak eta Larrialdi eta Meteoro-

logiako zuzendari Pedro

Anituak.

Gorabeheretatik % 19,58

osasun larrialdiak izan ziren;

% 19,10, bide publikoan arris-

kuak antzemateari; % 17,34,

pertsonen istripuei lotutakoak;

% 16,27, herritarren segurta-

sunaren ingurukoak; eta

%12,48, azkenik, zirkulazio

istripuen gainekoak.

ossunlulld,

ghnl.k. | bergara

Oraindik Bergarako klarata-

rren komentuan bizi dira,

baina dagoeneko ez dira mojak;

euren ordena desegin egin du

Vatikanoak. San Juan eta

Santo Domingoren Ahizpak

izeneko kongregazioa osatzen

zuten hainbat herrialdetik

etorritako 19 bat emakume

gaztek. Vatikanoak "eliza-di-

ziplina larri apurtzearren"

erabaki du ordena desegitea,

eta mundu osoko 300 bat ema-

kume orain seglar izatera

bueltatu dira ondorioz. Euren

ordena 2009an sortu zen, orde-

na handiago bat bitan banatu

ondoren.

Bergarako mojek agindua

onartu dute eta dagoeneko ez

daroate habiturik. Momentuz,

klaratarren komentuan jarrai-

tzen dute.

bgmjn dndsgn gn du

Vn

7/29/2019 Astelehenekoa 397 (2013-02-11)

5/40

gOIENA | 2013-02-11 | astelehena 5debagoiena

DVD salgai 12eGoienako Arrasateko eta Aretxabaletako egoitzetan

eta Bergarako Musika Eskolan.Erosi agortu aurretik!

Bergarako

musika

eskola

txOmIN mAdINA | debagoiena

Asteburuan saskibaloiaren

hiriburua izan da Gasteiz, ber-

tan jokatu dutelako Errege Kopa.

Ikusmin handia pizten duen

kirol ekitaldia da, eta estatu

osoko saskibaloizaleak erakar-

tzen dituena. Ondorioz, ez dira

gutxi izan Gasteizen ostatu

hartzea ezinezkoa izan, eta gure

ibarreko hoteletara etorri dire-

nak. Adibidez, Arrasateko Arra-

sate hotelean 18 saskibaloizalek

hartu dute ostatu eta Mondra-

gon Hotelean eta Azkoaga Enea

hotelean ere igarri dute lehia-

ketaren eragina. Bisitari gehie-

nak, gainera, domekara arte

geratu dira, fnalera arte. Urte-

ko sasoi hau izanda, primeran

etorri zaie ostalariei kirol hitzor-

du hori.

Jatorriari dagokionez, leku

askotatik etorri dira; besteak

beste, Madril, Galizia, Bartze-

lona eta Aragoitik. Batzuk goi-

zean lo-lekutik atera eta Gas-

teizera joan dira; baina egon

da gure ibarra ezagutzeko apro-

betxatu duenik ere.

Sskibliri esker, ibrreksttuk hi bin betege Kpk k , k

k

ubANE mAdErA | debagoiena

Uztailaz geroztik dabiltza Deba-

goieneko Ospitaleko langileen

ordezkariak protestan. Orain,

baina, protestak ugaritu egingo

dituzte. Arrazoia da Eusko Jaur-

laritzak aurrekontuak onartubehar dituela laster, eta dagoene-

ko gobernuak iragarri du murriz-

ketak egin beharko dituela; hala

adierazi du Ana Fran Astigarra-

ga LABeko ordezkariak: "Eurek

esan dute murrizketak egongo

direla, administrazioa %20 murriz-

tuko dute, eta beraz, osasungintzan

ere egongo dira; lehendik gabiltza

murrizketekin, beraz orain izan-

go dira oso mingarriak. Ez gure-

tzat langile moduan, baizik eta

erabiltzaile moduan".

Zazp dkak dzkaakHori oinarri, egubakoitzean sina-

durak batu zituzten ospitaleberriaren sarreran, 600 langileren

ordezkariek antolatuta: ELA,

LAB, SAE, CCOO; UGT, SATSE

eta UTESE sindikatuek, alegia.

250 eskuratu zituzten. Eta oso

positibo baloratu zuten erantzu-

na: "Oso pozik gaude, jende piloa

etorri da, ez langileak bakarrik,

baita erabiltzaileak ere. Jendea

zain egon da sinatzeko", kontatu

du Astigarragak. Eta horrekin

batera, mobilizazio gehiago ira-

garri ditu: "Zapatuan Arrasateko

Herriko Plazan inormazio orriak

banatuko ditugu UGT, CCOO,

ELA eta LAB sindikatuetako

ordezkariok, erabiltzaileak sen-tsibilizatzeko".

"Aa kalza"Orokorrean, "ordezkoen gutxitzea,

lanegunen gehitzea, itxaron

zerrenden handitzea, oporraldia-

ren txikitzea, eta horren guztia-

ren ondorioz, Osakidetzaren

kalitatezko arretaren kaltetzea"

salatzen dihardute.

ossun rlk murrizketen kntrkprtestk ugritu egin dituzteek 250 p ; p, , ak hk P k , "k"

ELA, LAB, SAE, CCOO, UGT, SATSE eta UTESE sindikatuetako ordezkariak, sinadurak batzen. | ubane madera

gurutZe ArregiazKoaga enea

virginiA cAsusomondragon hotela

"Zorionez, ia bete egin dugu,

Guretzat oso pozgarria da hori.

24 bat lagun etorri dira, binaka.Espainia osotik etorri dira:

Kanariar Uharteetatik,Madrildik Gazteak, familiak,lagunak denetik. Batzuk

aprobetxatu dute inguruak

ikusteko, baina eguraldi honetkin

ez da oso erraza. Hala ere,hemen ematen diegu ikus

daitekeenaren informazioa.".

"Ia hotela bete egin dute. Bi

hilabete daramatzate erreserbakegiten eta 24-25 gela gorde

dizkiegu. Eta gainera, gehienak

domekara arte geratu dira.Erreserbak ailegatzen hasi

zirenean, pentsatu genuen

Aratusteengatik zela, baina gero

konturatu ginen ErregeKoparengatik zela. Pozik ikusi

ditugu, pankarta eta guzti etorri

dira euren ekipoak animatzeko.

j o se a n t o n i o

lo re n zo

bergara

"Bi ordu daramagu larrialdietan.Eta aste osoa bueltaka; izan ere,

nahiago izan dute ospitalean

baino, semea etxean ingresatzea.Eta okerrera egin du".

m a i k a di e g o

eta beat

m u j i k a

aretxabaleta

"Osasun arloan, hezkuntzandaude murrizketak. Momentuz

ez zait tokatu eta ez dakit zela

eragingo diguten, baina protestaegin egin behar da".

beatriz

arta ch o

bergara

"Murrizketak txarto pentsatzenzaizkit, jakina. Plantan igartzen

da larriago dabiltzala, ez direla

iristen. Murrizketek guztionongizateari eragiten digute".

Arantza Tapiak, Garapen Ekonomiko eta Lehiakortasuneko

sailburuak, hitzaldia eskainiko du Eskoriatzako batzokian hila-

ren 13an, 19:00etan. Krisi honetatik ateratzeko bideez eta balia-

bideez hitz egingo du. "Euskal Autonomia Erkidegora ingurukobeste lekuetara baino beranduago iritsi ziren krisiaren ondorio

larriak. Baina orain, bete-betean ari gara ikusten eta jasaten

enpresen itolarria eta, ondorioz, enpresarien ezin jarraitua eta

langileen lan-galera. Jaurlaritza ez dago besoak tolestatuta eta

krisitik ateratzeko plana bultzatu gura du", dio Eskoriatzako

EAJk hedabideetara bidalitako oharrak. Tapiaren hitzaldira

herritar guztiak gonbidatu ditu Eskoriatzako EAJk.

arntz Tpi silburuk krisitik tertzek bideezet blibideez hitz eging du eguztenen

7/29/2019 Astelehenekoa 397 (2013-02-11)

6/40

6 2013-02-11 | astelehena | gOIENAdebagoiena | ekonomia

l.k. | bergara

Tavex multinazionalak Berga-

ran duen ordezkaritza desman-

telatzeko beste pauso bat eman

da azken asteotan. Zuzendari-

tzarekin hala adostuta, geratzen

ziren 17 langileetatik zortzi baja

izan dira. 45 eta 55 urte arteko

langileak ziren gehienak, eta

administrazio lanak egiten

zituzten.

Langileon oniritziarekin

izan da kaleratze hori, eta legeak

markatzen duen kalte-ordaina

jaso dute denek. Langileetako

batek esan digunez, "konorme"

joan dira kaleratutako langile

horiek.

Iturri berberek esan dutenez,

"espero bezala doa aurrera"

Tavex Bergaratik ateratzeko

prozesua, eta honako kaleratzeek

ez dute inor ustekabean harra-

patu.

Dmlzio prozBrasilgo jabeak ditu orain Tave-

xek, garai bateko Algodonerak.

2010eko azaroan jakinarazi zen

Bergarako lantegia itxi egin

behar zutela. Urte hartan, 64

langilek osatzen zuten lan-taldea.

Lantegia itxi eta gero, adminis-

trazio lanak egiteko bulegoa

bakarrik geratu zen Bergaran,

Gabiria dorrean.

Ztz llek dstht dte Tvexetk

bu kk uk tvxk b2010 zk; , 9 z l.k. | arrasate

Enpresek haien aktiboen balio

kontablea errealitatean duten

baliora gerturatu ahal izango

dute, inazioaren eragina eza-

batuaz, hala nahi badute beti

ere. Oraindik iazko kontuak

ormulatzen dabiltzan enpresek

horrela aurkeztu ditzakete, aben-

duaren 31rako atzera-eraginkor-

tasuna du-eta arauak.

Joan den asteko Diputatuen

Kontseiluak dekretu bidez era-

baki du eguneratze mekanismo

hori martxan jartzea, eta eguaz-

tenean eman zuen erabaki

horren berri. Azalpen hau eman

zuen: "Eguneratzearen bidez,

enpresek euren balantzeen

argazkia hobetu egiten dute

egoera zail honetan, eta fnan-

tzazioa lortzeko aukera hobeak

dituzte, balantze sendoago baten

bidez, fnantza-merkatuetara

baldintza hobeetan iritsi ahal

izateko".

Modu honetan, "balantzeek

modu zuzenagoan adieraziko

dute enpresen aktiboen balora-

zioa", Diputazioaren iritziz.

Hori egiteko, eguneratzen den

balioarengatik %5eko zerga

tasa ordaindu beharko dute.

Inguruko enpresen berdin

Igro brdiBerez, neurri hori aurrerago

hartzeko asmoa zuen Foru

Aldundiak, hil batzuk geroago,

Sozietate Zergaren erreorma-

rekin batera. "Azkenean, kon-

tuan hartuta beste lurraldeetan

eta estatuan onartu egin dute-

la, Gipuzkoan ere orain apli-

katzeko erabakia hartu" duela

esan du Aldundiak, Gipuzkoa-

ko enpresei besteen baldintza

berberak emateko.

Infazioa kenduta aurkeztu

dtzkete ktk epesek

"bz zk u" z ukm u Fu auk u k

Asian, 2016. urterako 1.800 milioi-

ko salmentak egitea espero du

Mondragon Korporazioak, hauda, orain baino bost aldiz gehia-

go (2012 bukaerarako, 340 milioi-

ko balioa aurreikusten zuten).

Joan den ekitaldian, 2.000 lagunek

osatutako lan-taldea beste 220

langilerekin handitu zen, eta

2011ko salmentak (283 milioi euro)

gainditu zituzten.

o st ldzeh sld h dMdek as

Cegasa eta IK4-Ikerlan parte har-

tzen dabiltza Iberdrola Ingenia-

ritzak lideratutako energia proiek-

tu baten. Hain zuzen, elektrain-

dar kantitate handiak gordetzeko

modu berriak topatzea da proiek-

tu horren helburua. Alia2 du

izena. Litio-ioi teknologian oina-

rritutako biltze-sistema potentea

garatu nahi dute. SPRIk diruz

lagundutako proiektua da.

Ces et iK4-ikel,ee tzek sstemtzek pekt te


Bidebarri gizarteratze eta lanera-

tze enpresak esperientzia ona izan

zuen Inserciona azokan, Ficoban.

Gizarteratze eta laneratze enpresen

azokaren bigarren edizioa egin

zuten Ficoban (Irun) urtarrilaren

31n eta otsailaren 1ean, eta era-

kusketa-postua izan zuen bertan

Oatiko enplegu zentroak.

Azoka FAEDEIk, Espainiako

gizarteratze eta laneratze enpre-

sen ederazioak antolatu zuen.

Bertako kidea da Gizatea, Eus-

kadiko halako enpresen elkartea,

eta Bidebarriko zuzendari Jon

Igartua da Gizateako oraingo

presidentea.

Jon Igartuak esaten digunez,

"dena aurreikusi bezala joan zen.

Urtarrilaren 31ko arratsaldean eta

otsailaren 1eko goizean zehar, hain-

bat ekitaldi egin ziren. Bileretara

jende ugari joan zen, batez ere

Prestakuntza eta Ikaskuntza kon-

tratua Gizarteratzeko Enpresentzat

(aretoa beteta egon zen);Marketina

eta lan komertziala Gizarteratzeko

Enpresetan; etaMerkatu Goranz-

korrei buruzko eztabaida-mahaia

eta Txostenaren Aurkezpena: Kri-

siaren eragina Gizarteratzeko Enpre-

setan". Azken hori "jendeak asko

baloratu" zuela dio Igartuak.

Gizateak azpimarratzen du

gizarteratze eta laneratze enpre-

sek "krisia gainditu" zutela 2012an;

izan ere, FAEDEIk ordezkatzen

dituen enpresek 4.500 lagunen

lanpostuei eutsi zieten, eta 83

milioi euro akturatu zituzten.

Bi miirioo ordzriInserciona azoka urtarrilaren

31n, goizean inauguratu zuten.

Bertan izan ziren hainbat era-

kundeko ordezkariak: Lanbideko

zuzendaria, Adolo Alustiza; Irun-

go alkatea, Jose Antonio Santano;

Espainiako Enplegu Ministerio-

ko Gizarte-ekonomia zuzendaria,

Miguel Angel Garca Martn;

Gizarte Zerbitzu eta Berdintasun

Ministerioko Familia eta Ume-

zarorako zuzendari orokorra,

Mara Salome Adroher; eta

FAEDEI ederazioko presidentea,

Nieves Ramos. Segidan, eriako

erakusketa-postuen bisita ofzia-

la egin zuten.

Otsailaren 1ean, amaiera eki-

taldian ere erakunde garrantzi-

tsuetako ordezkariak izan ziren

Inserciona azokan: Enplegu eta

Gizarte Gaietarako sailburua,

Juan Mari Aburto, eta sailbu-

ruordea, Iigo Pombo; Lanbide-

ko zuzendaria; Aragoiko Enplegu

Erakundeko zuzendari gerentea,

Jorge Lorenzo Escario; eta

FAEDEIko presidentea.

azk edets pte ht

ze bde epeskgzz p ii. zk ku zu ok zk

Bidebarriren erakusketa-lekua Insercionan. | bidebarri Carlos Askunze, Iigo Pombo eta Juan M. Aburto, azokan. | bidebarri

esanak

"gizaeazeenpesenpesaunzaonauaenaineo ieaajende asojoan zen"

j o n i g a r T u a

b i d e b a r r i k o a r d u r a d u n a

Datua

Lantegia itxi zuenean,2010ean, 64 langile zuen

Tavexek; orain, bederatzi.

64langile

7/29/2019 Astelehenekoa 397 (2013-02-11)

7/40

gOIENA | 2013-02-11 | astelehena 7debagoiena

ENEkO AzkArAtE / l. k. | oati

Urtea hasi dugun honetan, lan-

gabeziaren azken datuak ezagu-

tu berri, Urko Lopez ekonomia-

lari eta Enpresa Zientzietako

irakaslearekin errepasatu ditugu

egungo egoera ekonomikoa eta

aurtengo aurreikuspenak.

2013aen hasiea noa iusen duu,eonomiaen adei?

Izan ditugun lehenengo datuak,

langabeziaren gainekoak, ez dira

onak izan. Bestalde, beste gai

batzuk atera dira, berez, askoz

ere politikoagoak direnak, baina

ekonomian zuzen-zuzenean era-

giten dutenak. Aurreikuspenak,

beraz, ez dira onak, datuak ez

direlako onak. Mario Fernandez

Kutxabankeko presidenteak eta

beste batzuek esan dute irailetik

aurrera ekonomia berpizten hasi-

ko dela. Ikusi behar...

Espainiao banue ia 1.900 miioi

euo jasoo diue...

Erreskatearen kontzeptua, larre-

gi erabiltzeaz gain, dirua ema-tearekin lotzen da. Baina banku

sistemak beste erreskate mota

batzuk izan ditu. Esaterako, Espai-

niako Konstituzioaren 135. arti-

kuluaren aldaketa. Azken fnean,

aldaketa horrekin lehentasuna

ematen zaio erakunde publikoen

zorra ordaintzeari, eta zor horren

ordainketaren onuradun nagusiak

bankuak dira. Hori bada erres-

kate mota bat.

Banua auneo modua da?

Bai, ze zorraren hartzekodunak

asko izan baitaitezke: pertsonak,

erakundeak, enpresak eta guz-

tien gainetik, bankuak jartzen

dira. Agian, erakunde publikoek

beste lehentasun batzuk dituztehornitzaile pribatuei ordaintzeko,

esaterako, baina lehentasuna ban-

kuak dira. Legea, propio, bankuei

laguntzeko aldatu da.

Eonomia aiei daoiene, eahi eino duu aso auen?

Gai edo berba garrantzitsuena

izango da konfantza. Esaterako,

une honetan PPren barruan ger-

tatzen ari denak Espainiako Esta-

tuaren irudia baldintzatzen du.

Europako Batasunean zela ikusten

dute Espainiako Estatua? Bada,

ustelkeria azaleratzen den, bar-

neratuta dagoen, tokia bezala:

Noos kasua, Barcenas kasua Ze

irudi azaleratzen du honek guztiak

kanpoan? Lehen, egon zitekeen

ekonomia ez eraginkor baten iru-

dia; orain, ekonomia ez eraginkor

baten eta agintari ustel batzuen

irudia dago. Eta horrek guztiak

zaildu egiten du konfantza. Zai-

lago egiten du inbertsioa. Dirua

edukiko banu, non inbertituko

nuke? Konfantza ematen duen

toki batean, eta ez eguna joan eta

eguna etorri berri txarrak eta

ustelkeria kasuak azaleratzen

diren toki batean. Nahikoa geneu-

kan datu ekonomiko txarrekin;

orain, kudeaketa eskasa, ustelke-

ria kasuak Oso zaila da konfan-

tza zeureganatzea. Zuk zeuk ez

baduzu sinesten, besteek?

Zela berreskuratu konfantza?

Goitik beherako garbiketa beharda eta aldaketa horretara doitze-

ko ahalegina behar da, ze alda-

ketak drastikoak izaten baitira,

benetako aldaketa sakonak behar

baditugu.

lanabeia daua eaaia

dia. Eoea iauen hasio aa

auen?

Helburua izan behar du lanpos-

tu gehiago ez galtzea. Gero eto-

rriko da gora egiteko unea. Hor-

taz, lehenengo egitekoa da lan-

postuak suntsitzeko joera hori

geldiaraztea, hori oso zaila izan

arren.

Ea, isii ieeo neuia?

Austeritatearen bidea hartu da

eta horrek surimendu handia

ekarri du, geroago eta langabe

gehiago. Okerrena da orain arte

ez garela gauza izan egoera iraul-

tzeko. Zergatik? Azken inean,

botika zaharrak, neurri zaharrak,

erabili ditugulako krisi berri honi

aurre egiteko. Agian, austeritatea

ez da neurririk egokiena. Eta

egokiena bada ere, agian, beste

alor batzuetan aplikatu behar da,

eta ez hezkuntzan, osasunean eta

gizarte laguntzetan. Ze, alor horie-

tan egiten ditugun doikuntza edo

murrizketek eragina izango bai-

tute; ez, akaso, adierazle ekono-

mikoetan, baina bai giza garapen

indizean. Ze ekonomia eta ze gizar-

te eredu nahi ditugun erabaki

beharko dugu lehenbizi. Ekono-miaren kalteak jendarteak paira-

tzen ditu. Krisiak jendartean

eragiten du, ez ekonomian.

Maio Dahi esan du auen hasi-

o dea Euopa isii ieen. EaEspainia? Eusa Heia?

Spanish is dierentesan ohi da,

eta hala da. Europan, akaso, hasi-

ko dira igartzen krisitik ateratze-

ko zantzuak aurten, baina Espai-

niara geroago helduko da hobe-

kuntza. Espainiako ekonomiak

doikuntza positiboak igarri eta

hobekuntzaren trenean igotzeko

dohainik ez du izan inoiz. Espainia

eta Europa ezin dezakegu konpa-

ratu. Espainia ez dago Europako

herrialde aurreratuenen posizioan.

Euskal Herria? Espainia baino

hobeto gaude egoera kaskar haubideratzeko eta onbidean jartzeko.

Gure ekonomia dibertsifkatuagoa

da. Egia da, edozein modutan ere,

etxebizitza eta eraikuntza sektorean

ere asko inbertitu dugula, nahiz

eta ez Espainian beste. Balio eran-

tsi handidun jardueretan ere aha-

legin handia egin dugu Euskal

Herrian.

Eusa eonomia, haa ee, anpo-

o heiadeen mendean ee bada-

o...

Bai, hornitzaile-industria da gurea,

neurri handi batean. Gure beze-

ro nagusiak atzerrian daude. Eta

gure negozioa ondo doa gure

bezeroena ondo badoa. Itxoin

egin beharko dugu gure bezeroak

ondo egon arte. Eta, gainera,

kontuan izan behar dugu lehia

ere oso gogorra izango dela; izan

ere, ondo dauden bezeroengana

joan dira gure lehiakideak ere.

Uste dut, edozelan ere, gure eko-

nomia Espainiakoa baino azka-

rrago jarriko dela onbidean,

baina kostatuko zaigu.

Auen iano da hoi?

Gustatuko litzaidake esatea, bai-

na ezin jakin. Esan eta iragarri

dezakegu nahi duguna, baina

halakoetan hobe da edozer gauza

ez aurreratzea. Tamalez, ez dau-

kagu inormazio zehatz eta zuze-

nik krisitik noiz aterako garen

esateko. Agian, ausart naitekeesaten urtebeteren buruan atera-

tzen hasiko garela, baina

Eonomiai daoionean, nondi

noa joano da EAJen obenu

beia?

Joan zen zapatuan aurreratu zuten

doikuntza batzuk egin behar izan-

go dituztela jendartean, osasunean,

hezkuntzan eta hori latza da.

Baina, aurrekontuak onartu arte,

ezagutu arte, ezin izango dugu

jakin modu defnitiboan plantea-

mendu ekonomikoaren nondik

norakoa. Aurrekontua, gainera,

EAJrena bakarrik ez da izango,

adostu egin beharko du beste

alderdi batzuekin, PSE-EErekin

edo EH Bildurekin.Espainiao eonomiaen ama

ea eaien dio ueai?

Konfantza da kontua eta horretan

oso garrantzitsua da gurekiko

besteek daukaten pertzepzioa. Hau

da, zela ikusten gaituzten europa-

rrek, esaterako. Espainiako parte

ala Estatu Espainolaren barruan

dagoen egitura ekonomiko bere-

zitu moduan? Hori da gakoa. Serio-

tasun irudia ematen badugu, kon-

fantza handiagoa izango dute gugan

kanpoko bezeroek.

Unibesiaeo iaase isa, ias-

ee e dioe eoeai buu?

Kezkatuta daude, bereziki, azke-

neko kurtsoetakoak edo karrera

amaierako proiektua egiteko dau-

denak. Askok buruan daukate

atzerrira joatea, beste aukerarik

ez zaielako geratzen. Eta, hor ere,

arriskua da giza kapitalaren des-

kapitalizazioa. Oso larria da. Jen-

de gazte oso ondo prestatua joan

daitekeelako atzerrira eta ez daki-

gulako itzuliko den.

Urko Lopez zornotzarra Enpresagintzako irakaslea da Oatin. | ene ko azkarate

Urko Lopz | Ekonomialaria eta Enpresa Zientzietako irakaslea

"euskal gaztak oso ondo prstatuta doaz

atzrrira ta z dakigu inoiz itzuliko dirn"epg m ug uup du dgu

"i u m bp d d bu, b u b..."

"leea, popio,banuei auneoadaea eesaemodu ba da"

"Eonomia eeaino baen eaainai useeniudia du Espainia"

"Une honeanhebuu nausia daanposu ehiaoie aea"

"gue eonomiaEspainiaoa bainoaaao jaio daonbidean"

7/29/2019 Astelehenekoa 397 (2013-02-11)

8/40

2013-02-11 | astelehena | gOIENA8 iritzia

GipuzkoakoForu Aldundia

ArrasatekoUdala

BergarakoUdala

AretxabaletakoUdala

EskoriatzakoUdala

OatikoUdala

AntzuolakoUdala

AramaiokoUdala

ElgetakoUdala

LeintzGatzagakoUdala

E sk J l k K l S l k l k l k GOIENAkez du bere gain hartzen IRITZIA eta GUTUNAKorrialdeetan, edo bestelakoorriald eetakokolaboratzaileek, adierazitakoirit zien erantzukizunik.

aleGoiena Komunikazio

Taldea Kooperatiba Elkartea

E05 Basabe Poligonoa,

20550 ARETXABALETA

LehekEstepan Plazaola

zesIban Arantzabal

ze EnekoAzkarate

EekebUbane Madera

Slek kXabi Urtzelai

(Kirola), Iaki Iturbe (Diseinua), Mireia

Larraaga (Publizitatea)

asebk e

Leire Kortabarria

MkeKepa Martelo, Imanol Soriano

Pble Mireia Larraaga,

Amaia Mundiano, Ziortza Martin,

Imanol Elortza

teseekeSergioAzkarate

Hpe e bke Marta Leturia

amsAgurtzane Gaintzarain,

Ane Berezibar, Iratxe Bengoa

EgoitzanaguSia- goiEnaPaPEra

ArrAsAte 20500:

Otalora Lizentziaduna 31 | 132posta-kutxa

Tel.: 94325 05 05 | Faxa: 943 25 05 00

ordEzKaritza

AretxAbAletA20550:

E05 Basabe Poligonoa

Tel.: 94325 05 05 | Faxa: 943 25 05 09

Pble Aretxabaleta 20550

E05 Basabe Poligonoa | Tel.: 94325 05 05

Faxa: 94325 05 09 | [email protected]

HpeAretxabaleta 20550

E05 Basabe Poligonoa | Tel.: 94325 05 05

[email protected]

Leegl: SS-0088/04

iSSn:2173-707X

t:5.000 ale

dfs:4.383ale

KOMUNIKAZIO tAlDeA

LAGUNTZAILEAK

Munduan 870 milioi pertsonak gosea pasatzen dute.

Aldiz, egoera onean dagoen janari ugarik zaborrontzian

bukatzen du. Eta ugari ez dira kilo batzuk, milioika

tona baizik. Inkoherentzia galanta, drama makabroa

edo txanpon beraren bi aurpegiak, akaso?

Urtean 4.000 milioi tona janari ekoizten omen dira, baina 1.200

eta 2.000 milio tona artean ez dira inoiz gure sabelera iristen.

Ez naiz kapaz janari hori dena imajinatu ere egiteko. Are

gutxiago, hainbeste elikagaik zein bazterretan edo zulotan (zulo

beltza beharko du izan) amaitu dezakeen irudikatzeko.

Gai honetan adituak direnek

(gai guztietan bezala, honetan

ere badira adituak) ortuan, super-

merkatuetan, jatetxeetan zein

etxean guk uste baino janari askoz

gehiago alferrik galtzen dela dio-

te. Nekazariek, esaterako, uzta

jaso gabe lagatzen dute batzuetan,

salneurriek behera egin eta mer-

keago zaielako barazkiak edo

fruta bertan behera uztea, batu

eta saltzea baino. Supermerkatuetan saldu dezaketen baino askoz

produktu gehiago izaten dute, apalak beteta ikus daitezen. Jatetxeek

eta kontsumitzaileek behar duten baino janari gehiago erosten dute,

aurreikuspen faltagatik edo deskontuek eta 2x1 bezalako aukerek

erakarrita. Etxeetan ogia, fruta eta esnea dira zaborrontzian amai-

tzen duten elikagai nagusiak.

Bestalde, estetikari geroz eta garrantzi handiagoa ematen

zaion gizarte honetan, elikagaiak ez dira salbuespena. Hauek

ere 90-60-90 patroia betetzen ez badute, ez dira saltzeko ego-

kitzat jotzen. Hala, jateko inongo arazorik ez duten jakiak

alferrik galtzen lagatzen dira, edertasun lehiaketan porrot

egin dutelako.

Honen harira, eta bukatzeko, Esther Vivas-en hitzak erabi-liko ditut: elikagaien eginkizun nagusia, elikatzea, bigarren

mailan geratu da eta hauek salerosketarako merkantzia bihurtu

dira.

ENEIdA IturbEp://goi./iizi/

Janaria zaborrontzian

"Saeoseaao

meaniaih iaeiaaia"

z a b a l i k

E

zauketan dozue Bilboko Supersurra (nungua bestela!). Ba

nik bai. Daueneko bi aldiz sartu naiz, bixetan gura barik.

Izan be, supersurra supertranpia da. Kartel danak han

sartzeko dauz jarritta! Bueno, hori eta ni super ona eznaizela bolantiakin... Baina, hori bai, berihela konturaketan zara

supersurrian sartu zariela. Zela? Superhutsik dauelako; hau da,

jota hutsik! Ingurura begiratu eta pentsaitten dozu: hori be nere

moukon bat izango da... Eta bai, hala da! Badakit tranpan jausi

naizen bakarra ez naizela! Inguruan egiten dabitzen beste supe-

razpiegituraren bat be, supersurran moduan, superhutsik gera-

tuko ete dan susmua dakot.

ArANtzAzu EzkIbEl | [email protected]

Supersur = supertranpa

u s t e a k u s t e

h a n d i k e t a h e m e n d i k

Frackingadebekatzea etafrackingadebekatzea ezdira gauza beraunai bea

p://gi.com/bogk/ui-b/

Azken egunotan titular saltsaederra dabil hedabideetan

frackinga dela eta, behar

bezain adi ez dagoena

nahasteko modukoa. Albistegi,

egunkari eta bestelako

informazio emaileek diotenari

azaletik baino erreparatzen ez

dionak pentsa lezake Eusko

Legebiltzarra aldi berean

dagoela frackingaz

eztabaidatzearen alde eta

kontra. [...]

Legebiltzarreko Mahaiak ez

du onartu Fracking Ez Arabak

aurkeztutako herri ekimen

legegilea. Ekimen horren

helburua da EAE osoan

frackinga eta, oro har,hidrokarburo ez-konbentzionalen

ustiaketa debekatuko duen legea

egitea. [...]

Legediaren arabera, herri

ekimenez aurkeztutako

proposamenak ez dira

onartuak izango hainbat

baldintzatan. Horietako bat da

proposamena aurkezteko

unean Legebiltzarra gai berari

buruzko beste lege proiektu

edo proposamen bat

tramitatzen aritzea. Kasu

honetan horixe gertatzen dela

iritzita, Fracking Ez Arabaren

herri ekimena ez onartzea

bozkatu erabaki zuen, joan den

asteartean, Legebiltzarreko

mahaiak, EAJ, PP eta

PSE-EEren botoekin. EH

Bilduk onartzearen aldebozkatu zuen.

[...] Zehazki, Legebiltzarrak

kasu honetan Legebiltzar

osoak, ez mahaiak atzo

erabaki behar zuen

proposamen hori aintzat hartu

edo ez. Eta aintzat hartu zuten,

hots, lege proposamena

eztabaidatua izango da.

Legebiltzarra gai izan da

aste berean frackinga

debekatzearen gaineko

eztabaidari atea ixteko, eta

justu kontrakoa egiteko. Baina

debekuak eta debekuak daude.

Fracking Ez Araba

plataformako kideek argi

daukate euren proposamenaeta Arabako Batzar Nagusiena

ez direla gauza bera, eta

horregatik, errekurtsoa jarriko

dute Mahaiak beren ekimena

atzera botatzeko erabakiaren

aurka. Partidua hasi besterik

ez da egin.

GutunaAnje lexni Esna

p://bi.ifo/bogk/xudi/

John Lennonek honi eta hari

idatzitako gutunak argitaratu

dituzte. Mezuetako batean,

musikariak dio adiskide min

bati egindako gutun batean

baino lortzen ez den aitorpen

tonu biluzian: "Handiak izateko

onartu genuen gorotzaz

lotsatzen naiz". Lau musikariekerruz eta etekin handiz bazkatu

zuten beren garaiaren izpiritua:

artea egiteko, jenialtasunaz

gainera, probokazioa, astrapala,

deigarritasuna behar da.

Marketing etengabea. Ez ziren

lehenak izan, eskarmentu

handiko aurrekariak zituzten.

Inork ez bezala asmatu zuten,

ordea, ikusgarritasunaren

hariak mugitzen: John

Lennonek esan zuenean

Jesukristo bera baino

ezagunagoak zirela, ez zen

haren bat-bateko ateraldi bat

izan, taldean ondo

diseinatutako eskandalu bat

baizik.Handia izateko, gorotza

famaren/diruaren inguruko

parafernalia irentsi behar ote

den. Nor izateko farfaila behar

ote den. Galdetze hutsa gaur

da, ez dakit lotsagarri, baina

bai algarabide.

k a l e i n k e s t a

julio

mercadoarrasate

"Oso gaizki. Bizi dugun

egoera den modukoa

izanda, geroz eta gehiagoatsekabetzen gara

albisteak entzunda. Gauza

txarra da dirua, tentazioa".

mariano

azkaratearrasate

"Ez dakit zer pentsatu,

egun baten kasu bat

agertzen da, eta gerobeste bat. Eta adi ea zer

dagoen epaitegietan, dena

dago eta zabalduta".

ibai

romeroarrasate

"Ez zait ondo iruditzen,

baina horrela dago

eraikita dena. Ez dakitjendea ez den kexatu

behar eta ez dugun

arazoa konpondu behar".

maite

alonso de armioarrasate

"Ustelkeria asko dago eta

lotsagarria da. Ez nituzke

kartzelara eramango,meategira baizik.

Besteon esfortzua ikusi

eta baloratu dezatela".

Entzuten diren ustelkeria kasuen aurrean, zer duzu esateko?

7/29/2019 Astelehenekoa 397 (2013-02-11)

9/40

gOIENA | 2013-02-11 | astelehena 9

herriakoati


Oatieraz gehiago jakin gura

duenak oso tresna baliotsua du

orain eskura, Interneten, Oati-

ko Udalaren webgunean: Candi-

do Izagirreren Vocabulario vasco

de Aranzazu-Oati y zonas colin-

dantes lana, Aita Villasantek

bildu zuen moduan, eta bi modu-

tara argitaratuta: lehenengo edi-

ziokoa, 1970ekoa; eta 1994koa,

Oatiko Udalak eta Foru Aldun-

diak egindakoa eta Gerardo Mar-

kuleta oatiarraren alderantziz-

ko aurkibidearekin. Liburu hori

ez da 1994a ezkero berriz argita-

ratu, eta aleren bat lortzea oso

zaila da. Horregatik, Oatiko

hizkera eta, oro har, euskaragehiago ikertu gura dutenendako

erreerentziazko lana da.

Oatiko euskaltegiaren eki-

menez dago lan hori orain sarean:

"Nik oatiera ikastaroak eman

izan ditut eta jendeak liburu hori

eskatzen zidan. Gaur egungo tek-

nologiarekin, hori ezin zela desa-

gertuta egon, nolabait berresku-

ratu egin behar zela pentsatu

genuen", esaten digu euskaltegi-

ko zuzendariak, Roberto Altu-

nak.

Lehenengo bere kontura hasi

zen etxeko liburua digitalizatzen;

gero, Foru Aldundira, Euskal-

tzaindira eta Anuario Semanal

Julio Urquijo erakundera jo zuen.Euskaltzaindiak bere aldetik zeu-

kan lan hori digitalizatuta, baina

Markuletaren alderantzizko aur-

kibiderik gabe; eta ASJUk, aur-

kibidearekin. Bada, biak daude

Oatiko Udalaren webgunean:

www.oinati.eu/udal-zerbitzuak/

euskara-eta-hezkuntza/bedita-

larrakoetxea-udal-euskaltegia/

argitalpenak.

Erlkk, use bn bzgIzagirreren lanaren ruitua bizi-

rik dago eta "gauza askotarako

balio" du gaur egun ere, Roberto

Altunak esaten digunez. Eta hori,

sortu zen testuingurua gaurkoa-

ren guztiz desberdina zela kontuan

hartuta: "1940 eta 1960ko hamar-

kaden artean ibili zen Izagirre

hitz horiek jasotzen. Arantzazu

eta Araotz inguruan ibili zen.

XIX. mendeko jendearekin ibili

zen; baserritarrak eta ganadu eta

baso ingurukoak, hau da, naturan

bizi zirenak. Beraz, liburuan

agertzen diren perlak eta esaerak

mundu horretakoak dira". Hortaz,

edozein oatiarrendako eta eus-

kaltzalerendako ikasteko hitz

politak agertzen dira: "Erremin-

ten izenak, ganaduen izenak,

loreenak, landareenak, gaixota-

sunenak horrelakoak asko

agertzen dira. Garai bateko eta

esparru bateko lexikoa jakiteko

balio du liburuak", esaten du

Altunak.

Bestetik, "erlikia" moduan

geratu diren hitz batzuk uste

baino biziago daudela kontura-

tzeko ere balio du: "Hitz horiek,

esanez gero, jendeak badakizkie-

la edo gogoratzen dituela kontu-

ratu naiz. Adibidez, dindilizka

dagoeneko ez da erabiltzen,zin-

tzilik edo txintxiliz esango dute

oatiarrek, baina zuk dindilizka

esanez gero, jendeak antz bat

hartuko dio. Beharbada inoiz

aitajaunari-edo entzundakoa izan-

go da, eta orain entzuten badugu,

ezagun egiten zaigu", esaten digu

Roberto Altunak.

"Eguzku b emn"Oatiar asko harrituko dituen

beste zerbait ere erakusten du

Candido Izagirreren Vocabulario

vasco-k: "Konturatu naiz guk eus-

kara batuaren bidez ikasitakotzat

geneuzkan hitzak orduan Oatin

erabiltzen zituztela, bertakoak ere

badirela. Adibidez,amaginarreba,

aitaginarreba jasotzen dira, ber-

takoek erabilita garai hartan;

debekatu ere agertzen da, nik neuk

jende nagusiari behin ere ez dio-

dana entzun; baina orduko base-

rritarrek erabiltzen zuten".

Bestetik, berba jator askoak

ikasteko ere jo daiteke Izagirreren

lanera: "Poner algo al soleuskaraz

esan gura badugu, normalean

eguzkitan ipini esango dugu. Bai-

na liburu honetan beste hau ager-

tzen da:uzkittu bat emun", ipintzen

du Altunak adibide gisa.

Vocabulario vasco-ra jotzen

duenak "gauza onak eta oso-oso

aberatsak" topatuko ditu, eus-

kaltegiko zuzendariak kontatzen

digun moduan. Eta ez bakarrik

hitzak edo esamoldeak Arantza-

zuko, Araozko eta inguruko

baserritarrek esaten zituzten

moduan, oatieraz idatzita; bai-

ta azentua zeri eman ere. "Iza-

girrek oso belarri fna zeukan,

eta azentuak eta guzti markatu

zituen".

Hortxe, beraz, euskarazko

tresna ederra, denon eskura, guz-

tiz doan.

Oatiko hizkera maite duenak

sarean dauka orain tresna ederra'Vcu vc d azzu-o y z cd' g du ug

Cdd izg fd 40 60 md u zu z

Roberto Altuna, euskaltegiko zuzendaria, Izagirreren liburuaren ale bat erakusten; orain, lan guztia Oatiko udal webgunean dago. | leire kortabarria

Baserritarrekin soroan ibiltzen zenCandido Izagirre (1913-1967) Urretxuko semea zen, Ipiarrietaetxekoa. Arantzazun fraidea izan zen. Hizkuntzalaritzan egin zuen

lan garrantzitsuena Arantzazu, Araotz eta inguruetako hizkera

batzea izan zen. Euskaltegiko Koldo Zumalde irakasleak,araoztarra bera, gogoan du, bera mutiko zenean, Araotzen fraidea

askotan ikusi izana: "Bernabe Igartua soroan lanean ibiltzen zen,marrak banatzen; ikaragarrizko beroa egiten zuen eta fraidea, beresotanarekin, han zebilen Bernaberen atzetik, hark esaten zuena

apuntatzen". Gizon "handia" zela ere gogoan du.

Bere apunteetan, sei edo zazpi bat informante nagusi izenezaipatzen ditu Candido Izagirrek. Dena dela, fraidea belarriak adi

ibiltzen zen, eta Koldok gogoan du, adibidez, neska-mutikoen

berbak ere jasotzen zituela.

7/29/2019 Astelehenekoa 397 (2013-02-11)

10/40

7/29/2019 Astelehenekoa 397 (2013-02-11)

11/40

gOIENA | 2013-02-11 | astelehena 11asteburuari begiratua

julen iriondo

Iragarpenek agindu moduan, elurra egin du mendietan. Hona hemen

egubakoitz arratsaldean Urbian, 75 zentimetroko elur geruza zegoela

ateratako argazkia. Euskalmeten arabera, astelehenean zehar 500metroan egongo da elur-kota, baina goizean baliteke hortik jaistea

ere. Arrasaterako, 6C-ko tenperatura maximoa iragarri du Euskadiko

meteorologia zerbitzuak.

75 zentimetro elr urbian

Oati

arrasate

zurIE v.d.m. | arrasate

Hippyz mozorrotutako aurkezleak

gidatu zuen egubakoitzean Amaia

antzokian Arrasate Musikalek

antolatutako Aratusteetako kon-

tzertua. Aretoa beteta eta oholtza

gainean talde ezberdinak: Haize

Egur taldea, Soka talde txikia,

Juniors eta Seniors taldeak... Denak

mozorrotu ez baziren ere, sevilla-

na, preso, Wally edo cowboy pape-

rean sartu zirenak egon ziren.

Kantu herrikoiak jo zituzten,Eus-

kal Herrian Euskaraz,Furra Furra

edo Calderete, esaterako. Baina

gainera, Maria Izagaren eta Ane

Maiztegiren ahots ederrak ere

entzun ziren Amaian, The Cran-

berries taldearenZombie eta Nata-

lie Imbrugliaren Torn kantuak

intonatuz.

Ikusleek merezitako txalo

zaparrada eskaini zieten musika-

riei uneoro.

Mozorroak soinean, Arrasate

MusikalenAratuste kontzertu biziaegb a

Doinu biziak izan ziren Amaiako oholtza gainetik Arrasate Musikalekoek interpretatu zituztenak. | imanol soriano

z.v.d.m. | arrasateLudoteka ibiltaria Musakolako

Gaztetxokoan izango da otsaileko

zapatu guztietan. Eta Aratuste

zapatua izanik ere, bertan ibili

ziren hotzari aurre egin, eta baloi,

panpina, marrazketa eta bestela-koekin gozatzen. Ohi bezala,

10:30ean elkartu ziren San Anto-

lin ikastolaren aterpean, eta 13:30ak

bitartean ederto asko igaro

zuten.

Une batez jolasteari utzi eta

argazki kameraren aurrean beraien

irribarrerik onenak erakutsi zituz-

ten. Talde argazkirako, gainera,

nork aurpegi bitxiena ipiniko

lehiaketa egin zuten.

Bitxia izan zen. Aratusteakizanik ere, ez zen mozorrorik

ageri bertan eta gurekin parteka-

tu zuten sekretua; kontatu zigu-

tenez, arratsalderako utzi zituzten

denek mozorro-jantziak.

Jolas eta irri, MusakolakoLudoteka ibiltarian

Aurpegi bitxiena nork ipiniko saiakeran. | z.v.d.m. Billarrean aritu ziren. | imano l soriano

datua

Egubakoitzeko emanaldian

140 neska eta mutilekhartu zuten parte.

140musikari

Oati

arrasate

7/29/2019 Astelehenekoa 397 (2013-02-11)

12/40

2013-02-11 | astelehena | gOIENA12 aratusteak 2013

Leintz Gatzagan andaluziar giroko jaia egon zen. | mikel eta dorleta

Veneziako gondoleroak Aretxabaletan izan ziren domekan. | j.a. Aramaioko bikingoak; 14 urtetik gorakoetan biga

Arrasaten karroza onenaren saria jaso zuen koadrila: Faunoren labirintua karrozarekin. | a.t.

Mozorroen kolore

eta festaz blaiigarotako asteburua

AmAIA txINtxurrEtA | aretxabaleta

Mozorro eta karrozen kolore

estak alaitasuna ekarri du bes-

te behin bailarako herrietara.

Aurten ere originaltasun han-

diko mozorroak ikusi ditugu

han eta hemen, koadrilek aurre-

tik lan handia egin duten sei-

nale.

Disneyland ea EusoegasAretxabaletan karroza ikusga-

rrienek zoramena eraman zuten

herrira. Pariseko Disneylandeko

karroza Aretxabaletan azaldu

zen; Mickey, Minnie, Gooy...

Disneyko lagun ugari izan ziren

karroza handi batean eta etxekotxikienen ikusmira sortu zuen

eurendako hain ezagunak diren

aurpegiak herrian bertan ikusi

ahal izateak.

UDA utbol taldekoek hegaz-

kin konpainia bat sortu zuten:

UDAirlines. Izan ere, bertako

jokalariek kontatu ziguten aurten

lehenengo mailara igoko direla,

eta bidaia ugari egin beharko

dituztenez, hegazkin konpainia

bat sortu dutela bidaiak prezioz

hobeto irteteko.

Euskovegas laster Urkulu

inguruan eraiki behar dutela ere

esklusiban kontatu zigun beste

koadrila batek. Eta nola ez, azke-

naldian hain ezagun egin den

teleono kabinaz mozorrotu zenik

ere izan zen.

Benetako txerritxo bat ere des-

flean atera zuten Espainiako erre-

gearen anaia zela esanez, baina

txerritxo horrek ez zuela kabina

gainean amaituko esan ziguten.

Txerria zertxobait ikaratuta ikusi

genuen, edozelan ere.

Moorro deigarriaArrasaten ere desfle dotorea egin

zuten eta deigarria izan zen Dragon

Khan-ez mozorrotu zen bikotea;

Bergaran ere izan ziren hala mozo-

rrotutakoak. Pinguinoak eta egip-

toarrak ere ikusi ahal izan genituen

ArrasatenGangnam Styledoinuak

dantzatzen. Doinu horiek herri

guztietan entzun ahal izan dira

Aratuste hauetan. Eskoriatzako

desflean euria gogotik egin zuen,

baina herritarrek ez zuten umorea

galdu eta alaitasunez jarraitu zuten

esta. Bailarako herri gehienenetan

errepikatu dira, bestalde, ijito,

sevillana, hippy, pailazo edo bikin-

go mozorroak. Eta aurten herri

askotan errepikatu den beste mozo-

rro bat izan da hegazkinlariena.

Oaio Inaueri roioaOatin zapatuan estreinatu zituz-

ten Inauteri propioak. 200 lagun

inguru irten ziren eta sekulako

arrakasta lortu zuen berritasun

horrek. Lau dantza eta jantziak

estreinatu zituzten. Hala, urte-

beteko lanak bere ruitua eman

zuen azkenean.

Arausea Goiena elebisanAsteburuko Aratusteek eman

dutena ikusi ahal izango duzue

gaur, astelehena, 20:15ean Goiena

telebistan, eta

egubakoitzean

Aratusteen saio

berezia eskainiko

d i z u e g u

20:30ean.

e ,

a d

Euskovegas Aretxabaletako Urkulun jarriko dutela iragarri zuten domekan; musika topera

Arrasateko hegazkinlariak Herriko Plazan. | i.s..

7/29/2019 Astelehenekoa 397 (2013-02-11)

13/40

gOIENA | 2013-02-11 | astelehena 13aratusteak 2013

Elgetako Espaloiakafe antzokian

2013urtarrila | otsaila Elgeta

ko

I.MONO

LOGOMOSTRA

sarrerak erosteko: www.espaloia.com

Otsailak 15 eta16 - 22:30

PEDRO LLAMAS

eta DANI LOPEZ

Umorea %100 musikarekin, parodiarekin eta inprobisazioarekin jantzita.

Sarrera: 12-10 euro

aria eskuratu zuen koadrila. | lierni altuna Arrasateko drag queen-a. | i.s..

DISNEYLANDaretxabaleta

"Parisetik hartu dugu Disneykokarroza eta munduko Aratuste

onenetara etorri gara. Pertsonaia

ugari gaude eta umeei gozokiak

banatzen ari gara, guztieiateratzen diegu irribarre bat eta

hori da garrantzitsuena".

AzkENpOtE DISkOarrasate

"Oso ondo doa gabiltza; musika,

zerbezak, parranda... denadaukagu. Boney M taldearen

abesti guztiak dauzkagu

entseatuta eta gauean egingoditugu koreografak. Gure karrozan

ez da girorik faltako".

IjItOAkeskoriatza

"Kadizetik etorri gara karrozaribultzaka. Ez gara ibiltzen txatarra

jasotzen baina erdi galduta

dauden gauzak bere lekuraeramaten ditugu. Eguraldi

epelagoetara gaude ohituta, baina

festa ederra dago hemen".

SEvILLANAkbergara

"Sevillatik gatoz eta Bergaran osogiro ona aurkitu dugu, beti bezala.

Sevillanak dantzan egiten

badakigu pixka bat eta, gaua

aurrera doan heinean, geroz etagehiago dantzatuko dugu,

seguruenik".

MAIkRUX EtA MAIkARMEN

elgeta"Pello Zabalak Elgetako

Aratusteetan ondo pasatzeko esandigu eta hementxe gaude,

txokolate beroa hartzen, asko

gustatzen zaigulako. Gero dantzapixka bat egitera joango gara

DJ jaialdira".

, giro bikaina jarri zuten Aretxabaletako kaleetan. | josetxo arantzabal

atiko dantzariak makila eskuetan dutela. | imanol soriano

7/29/2019 Astelehenekoa 397 (2013-02-11)

14/40

2013-02-11 | astelehena | gOIENA14 aratusteak 2013

Antzuolan domeka eguerdian plazan dantzan. | a.a.

Eskoriatzan ere izan ziren Egiptotik etorritako lagunak. | i.s. Bergarako raperoak festan murgilduta. | e.a.

Oatiko Inauteri propioan jantzi berriak estreinatu zituzten zapatuan. | i.s.

Aretxabaletako UDAko jokalaiek UDAirlines hegazkin enpresa sortu zuten eta hegazkinarekin kaleetan barrena ibili ziren. | jOsetxO aRantZabal

Ezkongaien karrozan Aretxabaletan . | j.a.

Aretxabaletako neska-mutilak paperean sartuta. | j.a.

Gatzagarrak zapatuko afarian. | miKel eta DORleta

Hiper Eroskin mozorrotuta. | eROsKi

Arrasatearra danbor-jole. | a.t.

Cadizko txirigotak abesten. | j.a.

Harristi drag queen. | i.s.

7/29/2019 Astelehenekoa 397 (2013-02-11)

15/40

gOIENA | 2013-02-11 | astelehena 15aratusteak 2013

Bergarako moja korrikalariak. | eneKO aZKaRate Elgetako neskatila koadrila txokolate beroa eskutan dutela. | a.t.

Eskoriatzan sagardotegia jarri zuten zapatuan. | i.s. Aramaioko neska-mutiko ehiztariak egubakoitzean. | san maRtin heRRi esKOla

Eskoriatxien eskutik, Mexikoko rantxera doinuak entzuteko aukera izan zen Eskoriatzan zapatuan. | i.s.

Mozorro onenaksaritu dituzte

ARETXABALETA

16 urtetik beherakoetan, saridunak,hurrenez hurren: Herri kirolak,

Euskal txiringitoa, Kebab,

Eskimalaketa Noeren arka.

Nagusietan originalenak izan zirenTxipiroiak, girotze saria

Euskovegas-ek jaso zuen, muntaia

onena Hegazkina, talde txikiarensaria Leonardo da Vinci-k jaso zuen

eta adin nahastean onenak

Bikingoakizan ziren.

ARRASATE

Karroza onenaren saria Faunoren

labirintua karrozak jaso zuen etakoadrila onenaren saria, berriz,

Nasako astronauteklortu zuten.

Gizon-emakume originalenaDragon Khan mozorroa zeraman

bikoteak lortu zuen, eta

neska-mutiko onenaren saria,ostera, Joseba

Santakristinarendako izan zen;

alargun bezala mozorrotu zen,

sardinaren hiletarako.Tabernen lehiaketan Iluntz

tabernak irabazi zuen saria,

Cabarcenas mozorroarekin.Zoologikoko animaliez gain,

politikoen ustelkeria salatu zuten.

ESKORIATZAN

16 urtetik gorakoen artean

honakoak izan ziren sarituak:

lehenengo saria jaso zutenEskoriatxis eta Eskoriatzako izarrak

taldeek, bigarrena Egiptoarreketa

Echevarria ijitoen familiak, eta

hirugarren sariaAddams familiaketa Harriketarrekeskuratu zuten.

16 urtetik beherakoetan hauek izanziren hiru sarituak: Sagardotegia ,

Eskoriatzako boxealariaketa

Poliziak eta presoak.

ARAMAIO

Mozorro originalaren saria irabazi

zuten Igeriketa txapelketa etaBerde magikoa taldeek. 14 urtetik

beherakoen lehenengo saria irabazi

zuen Grease taldeak eta bigarrenaRap taldeak. 14 urtetik gorakoen

lehenengo saria Ozu Mi Arma

taldekoek eskuratu zuten eta

bigarrena Bikingoek.

Kritika sozialugariko mozorroak

Herri gehientsuenetan kritika

soziala egin duten mozorroak

ikusi ahal izan ditugu.

Politikoen ustelkeriakasuak salatu dituzte han eta

hemen eta Espainiako

erregearen eta monarkiareninguruko salaketak ere egin

dira hainbat herritan.

Esaterako, Aretxabaletan,Eskoriatzan edo Arrasaten.

Eskoriatzan, adibidez,

argazkian ikusten den bezala,Partidu Popularreko kideaktxorizoekin alderatu zituzten

eta aldi berean, herritarrei

dirua eta gutunazalakbanatzen ibili ziren

Eskoriatzako alderdi horretako

kideak. Eskoriatzan, Partidu Popularreko kideak txorizoekin alderatzen. | i.s.

Oatiko konde eta kondesaOatiko gebaratar konde eta kondesa ere izan ziren zapatuan

herrian, izan ere, ikusi nahi izan zuten 200 oatiar inguruk noladantzatzen zuten. Goizean biak burua tente-tente zutela ibili

ziren herriko kaleetan zehar dantzariak ikusten; hala ere,

arratsaldean konde eta kondesa bals bat dantzatzen hasi zireneta azkenean herritik joan behar izan ziren, dantzan irten ziren

beste 200 lagun inguru horiek herritik bota zituztelako.

Oatiko konde eta kondesa zapatu goizean Olakuan. | i.s.

7/29/2019 Astelehenekoa 397 (2013-02-11)

16/40

2013-02-11 | astelehena | gOIENA16 ArrAsAte

z.v.d.m.

Guaso Eskola ekmenaen bauan, b sao egn uen agan

asean Kuluaeko Loamend gelan. Seme-alaben sexualaea

gehago kas uen beaau en aa ea amek. Udaleko PebenoSalek anolauako kasaoak an da, ea Sexologa Bulegoko

Monse Velascok eman du eskolak. Beseak bese, sexualaeaen

gaana ea ga jakne buu nola beba egn an uen hpde.

Seme-alaben sexualitatea ardatz

zurIE vElEz dE mENdIzAbAl

Otsailaren 4an ireki zuten, Ema-

kume Txokoan, sexismoaren

aurkako komiki-tiren erakuske-

ta, eta datorren eguenera arte,

hilak 14, egongo da ikusgai. Ber-

tan, izen bereko lehiaketara aur-

keztutako lanak daude erakusgai;

25, guztira.

Eul Herrio mugz gidiOso balorazio positiboa egin du

Maite Barrea, Arrasateko Ber-

dintasun Saileko teknikariak.

Izan ere, uste baino oihartzun

handiagoa izan du lehiaketak,

eta Euskal Herriko mugak gain-

ditu ditu, gainera; hala, Katalunia,

Galizia eta Andaluziatik ere jaso

dituzte komiki-tirak. "Sarean

proposamena hedatzeak hori

dauka, handik eta hemendik iris-

ten direla lanak. Polita dena

horrenbeste jendek ideia berdin

batekin bat egitea da".

Leheego ri, TrrgorGuztira, 17 egile eta 25 lan aur-

keztu ziren lehiaketara. Lehe-

nengo saria Tarragonara joan

da, eta Joaquim Carrok eraman

ditu 400 euroak. Euskarazko lanik

onena Ainara Azpiazu hernania-

rrak egindakoa izan da, eta bes-

te 400 euro eman dizkiote. Bi

accessit ere eman dituzte: Maria

Esther galiziarrarentzat bat eta

Maitane Gartziandia hernania-

rrarentzat bestea.

Eguenera arte ikusgai daude

lanak (11:00-13:00 eta 15:00-19:00),

astelehenetik eguenera.

Sexismo jarreraksalatzen dituzten

tiren erakusketaek txk p kk-kk, g k k

LOMCE edo Wert legea hobe-

to ezagutzeko berbaldia anto-

latu dute. Kulturaten izango

da hitzordua, otsailaren 14an,

18:00etan. Arrasate EskolakoGuraso Elkarteak antolatu du

eta Xabier Mendizabal (BIHE)

eta Imanol Zubizarreta (Bai-

kara) izango dira hizlariak;

biek gertutik ezagutzen dute

legea. Interesa duten guztiek

har dezakete parte.

Eguenean 'Wert legea'ezagutzeko berbaldiaeskainiko dute

Arrasateko Udaleko Prebentzio

Zerbitzuak 12-18 urte arteko

seme-alabak dituzten gurasoei

zuzendutako ikastaroak anto-

latu ditu. Bizikidetza eta sozia-

lizazio espazioa, nerabeen

ezaugarriak eta haiekin jar-

duteko aholkuak, eta beste

landuko dituzte. Hilaren 21a

baino lehen eman behar da

izena: 943 25 20 07;prebentzio@

arrasate-mondragon.net; edo

BAZera joanda.

Nerabeen gurasoeizuzendutakoikastaroak

j.b. | arrasate

Zapatuko ajea gainditu ostean,

oraindik Aratusteetarako gogoz

dagoenak bihar izango du azken

aukera. Bihar izango da azken

traka, izan ere, SUDCekoek

Herriko plazan sardina erre

ostean Aratusteak datorren

urtera arte agurtuko ditugu.

Hori bai, gaur herriko txi-

kienak izango dira protagonis-

ta nagusiak.

Itetxeeto opizuAratusteak aurreratu egin zituz-

ten Arrasate Herri Eskolan.

Gaur, bihar eta etzi ez dute kla-

serik izango eta horregatik joan

den astean egin zuten ospaki-

zuna. Haur Hezkuntzakoak

Bedoaben ospatu zuten eta

Lehen Mailakoak, berriz, Ergui-

nen. Erguinen maila bakoitzak

ikuskizun bat prestatu zuen,

sorpresa eta guzti, adi-adi begi-

ra zeuden guraso eta senitarte-

koen aurrean. Hala ere, euria,

haizea eta hotza izan ziren pro-

tagonista; ospakizuna arkupe

berrian egin arren, eguraldiak

nahi baino gehiago hoztu zuen

giroa. Arizmendi Ikastolan,

berriz, gaur ospatuko dituzte

Aratusteak. Haur Hezkuntza-

koek eta Lehen Hezkuntzakoek

ikuskizun ezberdinak eskaini-

ko dituzte bazkalostean.

Txikienen txanda bihar,Aratusteen azken trakana h k gk g

pk; a, g a-

He Eskolako jaa. | j. bereziartua

Hilaren 15ean amaituko da

Naiara Agredaren aldekotapoi bilketa kanpainaG-p gk k kjOkIN bErEzIArtuA | arrasate

Egubakoitz honetan, hilak 15, amai-

tuko da Naiara Agreda garun-pa-

ralisia duen zortzi urteko haur

arrasatearraren aldeko tapoi bil-

keta kanpaina.

Almudena Vieco Naiararen

amak dioenez, hasierako helburu

gehienak bete dituzte. Esker on

hitzak izan ditu lagundu duten

guztiendako: "Ondo dago jakitea

mundu honetan badagoela jendea

momentu txarretan laguntzeko

gertu dagoena. Eskerrik asko guz-

tioi eskaini diguzuen babesagatik

eta jakin ezazue egin duzuena gure

bihotzetan geratuko dela betirako",

adierazi du.

Ori, uli berrire zi2012ko ekainean hasi ziren tapoiak

batzen. Ordutik, Arrasate eta bes-

te hainbat herritan tapoiak jaso-

tzeko guneak zehazteaz gain, zoz-

keta eta elkartasun kontzertua ere

antolatu dute. Abenduaren 26an

egin zen kontzertu hori eta gaztetxealepo bete zen; 2.300 euro inguru

lortu ziren egun hartan.

Kanpaina amaitutzat ematea

erabaki dute helburu gehienak bete

dituztelako. Helburu bat ez dute

bete: "Paseorako aulki berria da

falta zaiguna; bost hilabete itxaron

beharko dugu", dio Angel Agreda

aitak. Izan ere, abuztua ezkero

birritan apurtu zaie aulkia. Beste

helburuak, berriz, bete dira; etxean

egin beharreko egokitzapen obrak,

bainugelarako aulkia eta kotxearen

egokitzapena ordaindu ahal izan

dute herritarren elkartasunari

esker.

11 bt to guztirOraingoz zortzi tona jaso dutela

ziurtatu digute eta beste kamioi

bat noiz etorriko zain daude orain-

dik: "Gutxi gorabehera beste 3 tona

egongo dira kamioi horretarako",

dio amak. 11 tona guztira, beraz.

Elkartasun uholdea hainbat herri

ezberdinetatik heldu da. Arrasatez

aparte, Eskoriatzan, Oatin, Ber-

garan, Ordizian, Beasainen, Elorrion

eta Gasteizen ere batu dituzte

tapoiak. Zerrenda luzea da oso: "Ez

genuen espero deialdia horrenbes-

te zabalduko, oso pozik gaude", dioAgredak.

Oraindik tapoiak dituztenek,

gogoratu zeintzuk diren tapoiak

uzteko gune nagusiak: BAZ eta

Udal azoka.

Naaa Ageda. | almudena vieco

Esanak

"Ein enae ihoean

eao aeiao"

AlmudenA vieco | naiararen ama

ArAtUStE-MArtitzENA17:00: mozoo dsfl Hkoplz.

17:00: Hpo t Tox plzoDb Db tzzl atzok.

17:30: Ssku txgzo hko klt zh.

18:30: Dbgoko Xiii.Jduld Gstookoukzp Sb altub plz.Ptxo dsttz jduldtkojttx sk utk.

19:30 ta 22:30: egtldk dtzld Hkoplz.

21:00: Sd hlt. SgzoZjtk 20:30 btuko dt dldko klttk blodo Hko plz buktuko ddsfl, sd bt tzko.

7/29/2019 Astelehenekoa 397 (2013-02-11)

17/40

gOIENA | 2013-02-11 | astelehena 17Bergara

m.b. | bergara

Ernai kalea noranzko baka-

rrekoa dela gogorarazi duteUdaletik. Kontrako noranz-

koan igarotzen dira bertatik

zenbait gidari, eta Udaletik

azpimarratu dute "hori debe-

katuta dagoela eta Udaltzain-

goak kontrola areagotu egin-

go duela".

Udaletik hauxe jakinarazi

dute: "Aspaldi honetan ikusi

da, eta idatziz ere salaketa

idatzi bat jaso da, Ernai kaleak

duen norabide bakarra erres-

petatzen ez duten auto gidariak

pasatzen direla bertatik".

Oizoa, ozBestalde, kale horretan ibiltzen

diren oinezkoei ere jakinara-

zi nahi izan diete Udaletik

kontrako noranzkoan joaten

diren autoak ere badirela, eta

hori dela-eta gomendioa ere

egin dute Udaletik: zebra-bidea

gurutzatu aurretik, bi aldee-

tara begiratzeko, hain zuzen

ere.

Ernai kaleaknoranzko batduela ekarri dugogora Udalak

m.b. | bergara

Bergarako eta Oatiko ia 4.000

ikasle hondakinen pilaketa

aztertzen ari dira ikasturte

honetan Agenda 21en barruan,

eta maiatzean, lan horretatik

jasotako emaitzak eta propo-

satutako ideiak aurkeztuko

dituzte.

Tokiko Agenda 21 Eusko

Jaurlaritzako Ingurumen eta

Lurralde Antolamendu Sailak

eta Hezkuntza, Unibertsitate

eta Ikerketa Sailak ingurumen

hezkuntzarako sustatutako

programa da, eta ikastetxeek

garapen iraunkorraren eta

eskolako kalitatearen alde

udalekin elkarlanean aritzeko

konpromisoa hartzea du hel-

buru. Hala, ikastetxeek ikas-

turtean aztergai izango duten

gaia aukeratzen dute ura,

hondakinak, energia..., eta,

material didaktikoaren eta

hainbat jardueraren bidez,

hautatutako gaiaren diagnos-

tikoa egiten dute, hiri ikus-

puntu iraunkorretik begira-

tuta.

Blia alra Esan bezala, Bergarako eta

Oatiko ikasleak hondakinen

pilaketen arazoa ulertu eta

ikertzen ari dira aurten, eta

maiatzean emango dute azken

emaitzen zein proposaturiko

ideien berri. Bien bitartean,informazioa ematen hasteko

buletina www.bergara.net-en

ikus daiteke sortu dute.

Hondakinenpilaketa aztertzenari dira ikasleak

Hainbat talde ibili ziren Santa

Ageda bezperan kantuan kalez kale;baita Auzoko egitasmoko lagunak

ere. Hainbat herrialdetatik gurera

bizi izatera etorritakoak euskararahurbiltzeko bidean zer-nolako

ekimenak egiten dituzten erakutsi

zuten, beste behin.

JatorriaskotarikobergararrakSanta Agedaeskean

auzoko

m.b. | bergara

Erramu-zapatuan egiten den txo-

rimalo lehiaketarako izen-ematea

ireki du dagoeneko Jardun eus-

kara elkarteak, eta, hain zuzen,

martxoaren 15a da horretarako

azken eguna.

Lehiaketan nahi duen edonork

parte har dezake, bakarka nahiz

taldeka (gehienez, zortzi partaide

talde bakoitzeko). Izena ematera-

koan egilearen izena edo taldean

egina bada taldearen izena adie-

razi benarko da. Bestalde, edozein

material erabil daiteke, baina

txorimalo bakoitzak oinarri edo

ardatz bat eraman beharko du,

lurrean tinko eta zutik egon dadin.

Horrekin batera, txorimaloak

euskararen aldeko esaldi bat era-

man beharko du.

Aiar arabrao bi alLehiaketa bi taldetan banatuko

dute: alde batetik, 12 urtetik

beherakoak Lehen Hezkuntza-

koak; eta beste aldetik, 12 urte-

tik aurrerakoak.

Sari hauek banatuko dira,

taldeen arabera: 12 urtetik behe-

rakoetan, lehenengo hiru talde

sarituetako partaide bakoitzari,

Zabalotegi aretoan antolatzen

diren haur ekitaldietarako bi

sarrera eta 12 urtetik gorakoetan,

irabazleentzat 90 euro; bigarre-

nentzat, 60 euro; eta hirugarre-

nentzat, 30 euro. Esaldi onenaren

sari berezia, berriz, 60 eurokoa

izango da. Izen-ematea Jardun

elkartearen bulegoan egin dai-

teke edo 943 76 36 61 eta 605 71

24 69 zenbakietan. Azken eguna

martxoaren 15a izango da. Infor-

mazio gehiagorako Jardun eus-

kara elkartera jo daiteke.

Txorimalo lehiaketa deitudu Jardun elkarteakem-p ; mx 15

Iazko txorimaloak ikusgai Ibargarai kalean. | goiena

ENEkO AzkArAtE | bergara

"Gure inguruko hainbat udale-

rritan bezala, Bergaran ere Espai-

niako bandera udaletxeko balkoian

ikusgai jartzeko agindu judiziala

jaso du Udalak, 39/1981 Banderen

Erabileraren Legearen harira".

Hala dio Udalak hedabideetara

zabaldu duen oharrak. Eta, honen-

bestez, Espainiako bandera eta

Bergarako biztanle guztien jato-

rrizko banderak ere jarriko dituz-

te udaletxean, Eskoriatzan egin

duten moduan. Era berean, hila-

ren 23an, ikurrinari omenaldia

egingo dio Udalak.

"Udaletxea Bergarako herritar

guztien etxea izanik, jatorriz kan-

potarrak diren bergararrek ere

beren jaiotza-herrialdeetako ban-

dera bertan ikusgai izateko esku-

bide osoa dutela irizten dio udal

honek", diote Udaletik.

Jesus Elortza alkateari galde-

tuta, esan du 54 banderatik gora

izango direla, jatorri askotarikoak,

jarriko dituztenak. Neurri txiki-

ko banderak izango dira eta egu-

nero udaletxeko balkoian eta

osoko bilkuren aretoan egongo

dira, "leku preferentean", legeak

hala agintzen duelako, alkatearen

arabera.

Hrriarri gobiaHorrela, bada, Udalak gonbida-

pena egin die herritar guztiei

udaletxeko balkoian euren herrial-

deko bandera "ikusgarri nahi

badute, eskaera egiteko". Hiru

modu daude eskaria egiteko:alka-

[email protected] e-pos-

taz mezua idatzita; Udaleko harre-

ran eskaria eginda; eta Udalaren

Facebook eta Twitter sare sozia-

letako kontuen bidez.

Irriari gorazarrEra berean, "inposizioa salatzeko

eta udal honek bertoko sinbolo

bakartzat onartzen duen ikurri-

nari gorazarre egiteko", omenal-

dia antolatu du Udalak hilaren

23rako. Han, besteak beste, "inpo-

sizioaren aurkako manifestu" bat

irakurriko da. Azkenik, Udalak

herritarrak animatu nahi ditu

"sententzia inposatzaile honen

aurka beraien jarrera adierazte-

ra eta herriko balkoietan ikurri-

na edo euren jatorrizko herrial-

deko bandera ikusgarri" jartze-

ra. Ikurrinak herriko hainbat

okindegitan eskuratu ahal izango

dira datozen egunetan.

Espainiako bandera

jarriko dute udaletxean"h" j , " "h j j

dAtuA

Kopuru hori jarriko dute.

Herrian dagoen jaiotza-herrialdeetako kopuru bera.

54banderatik gora

esAnAk

"baloian eailuen aeoaneono diauia"

j e s u s e l o r t z a | a l k a t e a

7/29/2019 Astelehenekoa 397 (2013-02-11)

18/40

2013-02-11 | astelehena | gOIENA18 oati

J.I. | Oati

Azken osoko bilkuran erabaki

zuen udalbatzak Bidebarrieta

kaleko 24. zenbakian dagoen

izaera sozialeko etxebizitza

alokairuan ematea. Hutsik dago

etxebizitza, eta zenbait baldin-

tza bete beharko ditu orain

alokairuan hartu nahi dituenak:

azken bost urteetan Oatin

erroldatuta egotea eta bertan

bizi dela egiaztatzea, besteak

beste.

Diru sarreretan muga ere

badago: eskatzaileen eta bizi-

kidetza unitatearen urteko diru

sarrerak ezin dira lanbide arte-

ko gutxieneko soldata baino

1,7 aldiz handiagoak izan. Kon-

tuan hartuko dira, baita ere,

eskatzailearen egungo etxebi-

zitza baldintzak, errentan bizi

den, bizileku duen etxebizitza

prekarioa den eta desjabetzeko

prozesuan dagoen, esate bate-

rako.

Gipuzkoako Aldizkari Of-

zialean argitaratuko da Udala-

ren deialdia; eskatzaileen izae-

ra aztertu eta dagokionari

emango diote etxebizitza erren-

tan. Alokairuaren zenbatekoa

zehaztuko dute maizterraren

egoeraren arabera.

Mozioa ere onartu zutenOsoko bilkura berean, eta Bil-

duko eta EAJko zinegotziek aho

batez, OatiAlzheimerrarekiko

hiri solidario izatea ere erabaki

zuten, Aagi elkartearen propo-

samenari jarraiki.

Deialdia egingo duUdalak etxebizitza sozialbat errentan ematekoe o g, 'ao odo' d d

Oatiko udalbatzak egindako azken osoko bilkura. | Oihana elOrtza

mIrEIA bIkuA | Oati

Oatiko Udalak Euskara Bizibe-

rritzeko Plan Nagusia (EBPN)

aurkeztu zuen hilaren 7an. Eus-

kara gehiago erabiltzea eta oa-

tiarrak euskararen aldeko sub-jektu aktibo bihurtzea ditu hel-

buru. Aurkezpen ekitaldian egon

ziren Nerea Zubia, Euskara eta

Hezkuntza zinegotzia; Udal Gober-

nu Taldeko kideak; Xabier Zaba-

leta, Euskara teknikaria; eta

EBPNren batzarretan parte har-

tu duten hainbat herritar. Horiei

eskerrak eman zizkien egindako

lanarengatik.

Ildo nagusiakEuskara eta Hezkuntza batzordeak

eta herritarrek garatu duten plan

estrategikoa 2013-2017 aldirako

da, eta hiru ildo nagusi ditu:

Oatiko herritarrek euskarare-

kiko sentsibilizazio handiagoa

izatea, herriko euskaldun kopu-

rua handitzea eta Oatiko eus-

kaldun sarea sendotzea.

Horiek guztiak lortzeko, eus-kararen erabilera "esparru guztie-

tara" zabaltzea ezinbestekoa dela

uste dute. "Guztion parte-hartzea

eta inplikazioa beharrezkoa da.

Orain arte egin duguna pausu bat

izan da. Aurkezpen-ekitaldia, zer-

baiten amaiera baino gehiago,

etapa berri baten hasiera da", esan

zuten aurkezpenean.

Tranmisioaren garrantziaEuskararen erabilera indartzeko

transmisioak duen garrantzia

azpimarratu zuten: "Guraso eus-

kaldunak dauden amilietan, eus-

kara amilia-hizkuntza bihurtzea;

guraso erdaldunek euskararen

aldeko jarrera izatea; eta gurasoen

artean euskararen ezagutza area-

gotzea ezinbestekoa da".

Sare gisa antolatuko duteEkainean eta irailean egindako

batzarretan parte hartu zutenen

ondorioetako bat izan da "sare

gisa antolatzearen beharra". Hori

horrela, lehen ekimena martxan

ipini dute: Mintzalagun taldea.

"Prozesuan behin baino gehiago-

tan aipatu zuten berbalagun taldeen

alta. Hori horrela, laster hasiko

gara Mintzalagun taldearekin",

esan zigun Nerea Zubiak.

Esparru ezberdinetan lan egin-

go dute. "Plan Nagusia egiteko

piztu dugun su-garra bizirik man-

tendu behar dugu guztion inpli-

kazioarekin", gaineratu zuen.

Euskara BiziberritzekoPlan Nagusia aurkeztutae j o d

Euskara Biziberritzeko Plan Nagusian parte hartutako batzuen talde argazkia. | mireia bikua

JulEN IrIONdO | Oati

Inauterien aurreneko zatia pasa

da, baina bigarrena alta da orain-

dik. Asteburuko ekitaldien ostean,

astelehenean atseden hartu eta

bihar martitzena izango dira

Aratuste giroko berriak.

Arratsaldeko bostetan da

aurreneko hitzordua, gaztelekuan;

Kiki, Koko eta Moko pailazoek

Natura gara izeneko ikuskizuna

eskainiko dute. Istorio horretan,

basoko iratxoak oso izuturik

daude, aztoratuta eta haserre,

ikusirik "gure planetako gauzarik

baliotsuena, naturaren bizia,

suntsitzen eta birrintzen ari dela".

Baina dantza, barre, abesti, zuze-

neko musika, malabare eta aba-

rren bitartez, denek elkarrekin

ospatuko dute, azkenean, "natu-

raren biziaren garaipena"; hain

zuzen, erakutsiko dutelako "natu-

ra garela". Ikuskizunerako sarre-

ra doan izango da.

18:00etan izango da hurrengo

hitzordua: Oatiko Elizbarrutiko

Misio Taldeak antolatuta txoko-

late-jan solidarioa egingo da pla-

zan, txokolatea eta galletak bi

eurotan. Dirua izango da Maliko

proiekturako, jatekoa erosteko

beharra dago, uzta txarren ondo-

rioz.

18:30ean, berriz, txorimaloen

txanda izango da, kalerik kale

ibiliko dira, eta, iluntze osoan,

18:00etan hasi eta 21:30era arte,

erromeria ere egongo da, Alaiki

taldearen eskutik.

Pailazoen ikuskizuna, txokolate-jansolidarioa, txorimaloak etaerromeria, Inauteri-martitzenean

Umea mozorrotuta, iaz.| mi reia bikua

Umeentzako txanoak dierenteak dira mailaren arabera, kolore

eta animalia-irudi desberdinak dituzte. Nagusien txanoek, berriz,

Zubikoa kiroldegiaren irudia eta izena daramate. Bost eurotan

saltzen dituzte, harreran. Aurrerantzean, beraz, txanoa etxeanahaztuz gero, erosteko aukera ere izango da, nahiz eta orain arte

bezala utzi ere egingo dituzten, gurago izanez gero.

Igerilekurako txanoak daude salgai kiroldegianbertan, bai umeenak eta baita nagusienak ere

Otsailaren 17rako antolatu du Aloaren mendi sailak hilabete

honetako irteera. Trapagarango bailaran dagoen Pico de la Cruz

mendira izango da; lau ordu inguruan egiteko ibilbidea da, zail-

tasunik gabekoa. Irteera 08:00etan izango da, postetxe parean.

Izena eman daiteke Aloa tabernan, eguenera arte. Bazkide ez

direnek 12 euro ordaindu beharko dituzte, bazkideek 9 eta lan-

gabeek 5. Horiei prezio berezia egiten hastea erabaki dute.

Aloaren mendi irteera domekan, Trapagaranera,langabeentzako prezio berezi eta guzti: 5 euro

Odol emaileek egubakoitz honetan izango dute hurrengo hitzor-

dua, Txantxiku ikastolan. 17:30etik aurrera egongo da aukera

odola emateko, 19:30era arte. Uda arteko beste ateratzeak izango

dira data hauetan: martxoaren 8an, apirilaren 19an, maiatzaren

17an eta ekainaren 14an. Odol emaileen kopurua gora doa Oa-

tin poliki-poliki, baina pozik hartuko lituzkete berriak ere.

Animatu egiten dituzte herritarrak odol-emaileen taldekoek.

Egubakoitzean izango da hilabete honetako odol

ateratzea, 17:30etik 19:30era, Txantxiku ikastolan

7/29/2019 Astelehenekoa 397 (2013-02-11)

19/40

gOIENA | 2013-02-11 | astelehena 19aretxa baleta, eskoriatza

MIrIAN BItErI | eskoriatza

Eskoriatza Garbia herri platafor-

mak aurkeztutako mozioaz gain,

joan den urtarrilean egindako

ezohiko osoko bilkuran beste bi

mozioren gainean jardun zuen

udalbatzak, eta proposamenak

onartu egin zituen. Pentsioen

murrizketen gainean egin zuten

berba lehenengo, Ezker Anitza-IU

eta PSE-EE alderdiek aurkeztuta-

ko mozioen harira. Bi taldeetako

ordezkarien ikuspuntua antzekoa

zela ikusita, proposamen bakarra

egitea adostu zuten Juan Luis

Merinok (Ezker Anitza-IU) eta Jose

Luis Canterok (PSE-EE).

Ete-hmen ehenetiLau puntuz osatuta dago mozio

hori: lehenak dio Eskoriatzako

udalbatzak guztiz arbuiatzen

duela Espainiako Gobernuak

pentsioen balioa ez handitzeko

hartu duen erabakia eta Espai-

niako Gobernuari eskatzen diola

pentsiodunen eroste-ahalmena

lehengoratzeko; aldi berean,

Gobernuari eskatzen dio pentsioen

arloko erabaki guztiak adostuak

izan daitezen, eta aurrez pertso-

na adinduen ordezkariekin hitz

egin dadila administrazioen

aurrean.

Bigarrenean, eskoriatzarrei

akordio horren berri ematea

adosten da, herriko komunika-

bideen bidez, eta erabaki bide-

gabe horren aurka eta gizarte

-estatuaren desegitearen aurka

antolatzen diren mobilizazioetan

parte hartzeko deia egitea.

Hirugarrenean, Gizarte Segu-

rantzako sistema sendotzeko eta

bermatzeko neurriei buruzko

Errege Lege Dekretuaren aurka-

ko konstituzio-kontrakotasun

errekurtsoa jartzeko eskatzen die

udalbatzak. Eta laugarrenik lege-

biltzar-talde eta Espainiako Gober-

nuari akordioaren berri

Astelehenekoa 397 (2013-02-11)

Documents

Transcript of Astelehenekoa 397 (2013-02-11)