PDF xerado utilizando as ferramentas de código aberto mwlib. Olle a páxina http://code.pediapress.com/ para obter máis información.PDF generated at: Wed, 08 Jun 2011 16:34:32 UTC

O Principiño

ContidosArtigos

O Principiño 1Antoine de Saint-Exupéry 3Francia - France 5Carlos Casares 31Tradución 33Deserto do Sáhara 36

ReferenciasFonte dos artigos e colaboradores 38Fontes das imaxes, licenzas e colaboradores 39

Licenzas de artigosLicenza 41

O Principiño 1

O Principiño

O Principiño

estatua do Principiño

Título orixinal Le Petit Prince

Tradutor Carlos Casares

Autor Antoine de Saint-Exupéry

Ilustrador Antoine de Saint-Exupéry

Artista da cuberta Antoine de Saint-Exupéry

País Francia

Lingua francés

Xénero(s) Novela, Conto infantil

Data de publicación 1943

O Principiño (en francés Le Petit Prince), publicado en 1943, é a novela máis famosa do aviador francés Antoine deSaint-Exupéry, que escribiu mentres se hospedaba nun hotel de Nova York. É un conto filosófico, moi poético que,baixo a aparencia dun conto infantil, aborda temas tan profundos como a vida e o amor, a morte, a amizade, asactitudes e as preocupacións da vida.Nas conversacións entre o narrador e o principiño, o autor revela a súa propia visión sobre a estupidez dahumanidade e a sinxela sabedoría que os adultos semellan esquecer cando medran.A obra está igualmente ilustrada polo propio autor. Os seus debuxos, sinxelos e dun estilo se cadra algo infantil, sontan célebres como o libro mesmo.O Principiño foi traducido a 180 linguas e dialectos. Ata o momento, vendeu xa máis de 50 millóns de copias entodo o mundo e tornouse nunha serie de debuxos animados de 39 episodios. Moitas veces é empregado como lecturapara os que comezan a estudar unha lingua estranxeira.

O Principiño 2

HistoriaAviso: esta sección pode revelar detalles da trama e/ou do argumento.

O narrador é un aviador que durante un voo ten unha avaría no motor. Para arranxalo párase no deserto do Sáhara.Para el é unha cuestión de vida ou morte.Á mañanciña do seguinte día o aviador é sorprendido por unha pequena voz que lle demandaba “Por favor... píntameun año!”. Despois da sorpresa do aviador ante a presenza do rapaciño, o aviador debuxou o que sabía, unha boa cunelefante dentro, debuxo que sempre fora interpretado como un sombreiro. O principiño insistía en quería un año e oaviador tentouno debuxar varias veces, pero estes debuxos eran rexeitados polo príncipe ata que lle debuxou unhacaixa e lle dixo que dentro dela estaba o año. O principiño deuse por satisfeito.Tralas conversacións entre os dous, o aviador logrou saber algo do pequeno príncipe. O principiño vivía nunasteroide, o B612, pouco máis grande cunha casa, que ten tres volcáns (dous activos, e un inactivo) e unha rosa.Pasaba os seus días coidando do seu asteroide, removendo as árbores baobabs para que non botaran raíces. Depermitirlles medrar, as árbores partirían o seu asteroide en pedazos. O principiño abandona o asteroide un día paracoñecer o resto do universo e visita outros planetas, cada un dos cales se encontra habitado por un adulto que, á súamaneira, demostra o parvos que son a maioría das persoas cando se volven “maiores”:• O Rei, quen cre "controlar" as estrelas ordenándolle cousas que farían de todos modos.• O Vaidoso, quen pensa que todos son admiradores seus, pero vive só no seu asteroide. Todo o que non sexa un

cumprido el non o escoita.• O Bebedor, quen bebe para esquecer que se avergoña de beber.• O Home de Negocios, quen está sempre recontando as estrelas que el pensa que son súas. Quéreas para ser rico e

mercar máis estrelas. O principiño retrucoulle que se el non é útil para as estrelas non podería posuílas, ócontrario ca el, que era útil para o seu asteroide, xa que ten unha flor que rega todos os días, e catro volcáns quelimpa de charrizo.

• O Faroleiro, quen vive nun asteroide que xira unha vez nun minuto. Hai moito tempo que lle fora encargada aconsigna de acender o farol de noite e apagalo de día. Por aquel entón, o asteroide rotaba a unha velocidaderazoábel e tiña tempo para descansar. Co tempo, a rotación acelerouse e, negándose a abandonar o seu oficio, ofaroleiro acende e apaga o farol unha vez por minuto, non podendo descansar nunca. Para o principiño, este é oúnico dos que visitou que non lle pareceu ridículo, se cadra porque se preocupa máis doutra cousa que de simesmo.

• O Xeógrafo, quen pasa todo o tempo debuxando mapas, mais endexamais deixou o seu escritorio para explorar.Soamente por interese profesional, o xeógrafo solicita ó príncipe que describa o asteroide de seu. O príncipe describeos volcáns e a rosa. O xeógrafo decide non tomar nota da rosa, argumentando que as flores son efémeras. O príncipequeda conmocionado ó saber que a súa rosa desaparecerá algún día. O xeógrafo recoméndalle visitar a Terra, xa queten unha boa reputación.Unha vez na Terra, o principiño encontra todo un xardín cheo de rosas, o que lle fai sentir moi desgrazado porque asúa rosa lle dixera que era única no universo. Máis tarde coñece e domestica un raposo, que lle explica ó príncipeque a súa rosa é única e especial porque é a que el ama.Despois disto é cando se encontra co aviador no medio do deserto.No deserto o principiño coñece a unha serpe que ten o poder de devolvelo ó seu asteroide. Despois de pensalo, oprincipiño despídese emotivamente do narrador e deixa que a serpe o trabe. O principiño ficou inmóbil por un intre edespois caeu a modiño, coma unha árbore. Cando o aviador procura o seu corpo ó día seguinte, este xa non estaba.

O Principiño 3

DedicatoriaSaint-Exupéry dedicou o libro ó seu mellor amigo, León Werth, e despois corrixe a dedicatoria e dedícallo a LeónWerth cando era neno, xa que todas as persoas maiores foron nenos antes, aínda que poucas se lembren.

TraduciónsEn 2005, O Principiño foi traducido á lingua toba, unha lingua ameríndia do norte de Arxentina, baixo o título SoShiyaxauolec Nta'a. Este é o primeiro libro traducido a esta lingua despois do Novo Testamento. Fixéronse máis de180 traducións d’O Principiño, con máis de 500 edicións. Foi traducido ao galego polo escritor Carlos Casares en1972.

AstronomíaUn asteroide : 46610 Bésixdouze foi nomeado en honra ó planeta de orixe do principiño. Ademais, o asteroide 2578Saint-Exupéry foi nomeado en honra ó autor d’O Principiño.

Antoine de Saint-Exupéry

Marco histórico na casa que foi de Saint-Exupéry (Quebec,Canadá)

Antoine de Saint-Exupéry, nado en Lyon o 29 dexuño de 1900 e finado no mar Mediterráneo o 31 dexullo de 1944, foi un escritor, ilustrador e aviadorfrancés, autor d'O Principiño, nado nunha familia nobrede Lyon. Estudou na Universidade de Friburgo. Comoaviador participou en grandes conflitos bélicos como aGuerra Civil española (do bando republicano) ou aSegunda Guerra Mundial (do bando aliado).

Traxectoria

Antoine Marie Jean-Baptiste Roger de Saint-Exupéryfoi un dos pioneros dos voos postais internacionais, unaviador nos días nos que a aviación posuía poucosinstrumentos e voar era unha tarefa extremadamente difícil e perigosa.Comezou traballando en Aéropostale entre Toulouse, Francia, e Dakar, Senegal, mentres escribía o seu primeirolibro, L'Aviateur (O Aviador). En 1928 publicou Courrier-Sud e voou a ruta que vai de Casabranca a Dakar. En1931, Vol de Nuit (Voo Nocturno), que recibiu o Prix Femina, foi publicado. Continuou escribindo e voando (enÁfrica e Sudamérica) ata o comezo da guerra. Piloto de Latecoere, "A Liña", como lle chamaban familiarmente,precursora de Air France, estivo anos baixo as ordes de Didier Daurat, admirado xefe ao cal lle adicou unha das súasobras. Terra de homes, Piloto de guerra e Ciudadela foron outras obras famosas súas, e o feito de que a últimaquedase inconclusa, non lle resta valor como verdadeira obra mestra.

Durante a Segunda Guerra Mundial escapou á cidade de Nova York, pero voltaría pouco máis tarde para voar xunto ás forzas aliadas nun escuadrón instalado na área do Mediterráneo. Á idade de 43 anos atopábase disposto a abandonar a aviación, pero a súa aeronave de recoñecemento, un Lockheed Lightning P-38 (coñecido tamén como F-5), estrelouse no Mar Mediterráneo no que foi a súa última misión. En 1998, un brazalete de prata foi atopado por un pescador ao leste da illa de Riou, preto do lugar da desaparición na costa de Marsella e identificado como pertencente a Saint-Exupéry: estaba gravado cos nomes da súa esposa e os seus editores, Reynal & Hitchcock, e

Antoine de Saint-Exupéry 4

estaba enganchado a unha peza de tea do seu traxe de piloto. En abril de 2004 o Departamento de InvestigaciónsArqueolóxicas Submarinas francés confirmou que os restos do avión extraídos en outubro de 2003 da zona onde seatopou o brazalete pertencían ao avión de Saint-Exupéry. A esta conclusión chegouse logo de comprobar que onúmero de matrícula dos restos corresponden co do escritor segundo os arquivos da USAF. En todo caso ascircunstancias concretas do accidente seguen sen coñecerse.Aínda que non sempre autobiográfico, o traballo de Saint-Exupéry foi inspirado en gran medida pola súa experienciacomo piloto nos seus voos postais. Unha excepción é Le Petit Prince (O Principiño), o seu libro máis famoso, unrelato poético ilustrado no cal el imaxínase varado no medio do deserto, onde coñece ao principiño, un neno provintedun pequeno asteroide. De moitas formas, O Principiño é unha historia filosófica, con énfase na crítica social e omundo adulto. A un asteroide (#2578) foille outorgado o nome de Saint-Exupéry en 1975 en honor ao seurecoñecemento mundial.En 1931, Saint-Exupéry casou con Consuelo Suncin Sandoval de Gómez (falecida en 1979), unha escritora e artistasalvadoreña enviuvada dúas veces, que foi modelo para a "rosa temperamental" no Principiño.

DesapariciónO 31 de xullo de 1944, durante unha misión de recoñecemento destinada a preparar o desembarco en Provenza, nosur de Francia, Saint-Exupéry a bordo do avión Lightning P38, partira poucas horas antes de Borgo, na illa deCórsega, cando os radares deixaron de ver o avión que pilotaba e nunca máis se soubo del, cubrindo para sempre aoescritor e piloto dun halo de misterio e romanticismo.Nunca se tivo indicios do aviador nin da súa nave ata 1998, cando un pescador atopou unha pulseira a beiras do mar.A alfaia que a auga achegara á costa Marsella tiña gravado o nome do escritor, pero a súa autenticidade quedou endúbida.

Obra conmemorativa no aeroportode Bastia

O descubrimento da alfaia axudou ás autoridades francesas a iniciar unha procurano sector. Cinco anos despois, no case 60 cabodano da súa desaparición, forondescubertos en augas de Marsella restos do avión, preto do lugar onde anos atrásfora descuberto a pulseira.

As pezas recuperadas foron decapadas, limpadas. Sobre un panel da caixa doturbo-compresor, localizada na viga esquerda do avión, os investigadoresdescubriron, segundo o seu informe, "unha serie de catro cifras illadas e gravadasmanualmente": 2734, seguidas pola letra "L", que significa "left". Trátase, segundoo informe, "do número de fabricación que o construtor de avións Lockheedinscribía nos seus avións ao lanzar a súa fabricación nunha cadea de montaxe". Estenúmero civil correspondía, na táboa de concordancia da Forza Aérea de EstadosUnidos, á matrícula militar 42-68223, ou sexa a do avión de Saint-Exupéry.

Pese ao achado, as razóns polas que o avión de Saint-Exupéry estrelouse son unmisterio. Ata o momento non foi posible asegurar se o derribaron ou el perdeu o

control do avión, ata se sufriu un percance mecánico. Entre as causas máis posibles menciónanse fallas mecánicas,problemas de osíxeno a bordo ou un ataque cardíaco do escritor.No 60º cabodano da morte de Saint-Exupéry, realizáronse dúas cerimonias conmemorativas en Marsella e noaeroporto de Bastia en Córsega, próximo ao lugar onde ocorreu a morte e o último despegue do aviadorrespectivamente; colocáronse flores e celebrouse unha misa á que asistiu un familiar do aviador.En 2008 o ex-piloto alemán Horst Rippert recoñeceu que foi el quen abatiu o avión de Exupéry[1] .

Antoine de Saint-Exupéry 5

Obras• 1926 : L'Aviateur• 1928 : Courrier sud• 1931 : Vol de nuit (Prix Femina)• 1938 : Terre des hommes (Grand prix du roman de l'Académie française)• 1942 : Pilote de guerre• 1943 : Lettre à un otage• 1943 : Le Petit Prince (en galego O Principiño)• 1948 : Citadelle, obra póstuma• 1982 : Ecrits de guerre 1939-1944.

Escritos de circunstancias• « La Paix ou la guerre » (1938 no xornal Paris-Soir)• « Moscou » (1935 no Paris-Soir)• « Espagne ensanglantée » (sobre o 1936 no xornal L'Intransigeant)• « Madrid » (xullo de 1937 no Paris-Soir).

Notas[1] http:/ / www. galiciae. com/ nova/ 8233. html Eu derrubei a Saint-Exupéry

Francia - France

République françaiseRepública de Francia

Bandeira Escudo

Lema: Liberté, Égalité, Fraternité(en galego: Liberdade, Igualdade, Fraternidade)

Himno nacional: A Marsellesa

Francia - France 6

Capital • Poboación

París2 181 371 (2006)(e co conxunto da zona urbana 11.174.743)

Cidade máis poboada París

Linguas Francés 1

Forma de goberno República

PresidentePrimeiro Ministro

Nicolas SarkozyFrançois Fillon

Superficie • Total • % augaFronteirasCostas

Posto 40º675.417 2 km²0,262889 km5500 km

Poboación • Total • Densidade

Posto 20º64.473.140 (2008) 395,9 hab./km²

PIB (nominal) • Total (2.515.241 millóns USD) • PIB per cápita

Posto 6º2.515.241 millóns USD40.782 USD

PIB (PPA) • Total (2006) • PIB per cápita

Posto 7º1,9 billóns USD29.203 USD

IDH (2005) 0,952 (10º) – elevado

Moeda Euro(€, EUR)

Xentilicio Francés, francesa

Fuso horario CET (UTC+1)5

Dominio de Internet .fr

Prefixo telefónico +33

Prefixo radiofónico FAA-FZZ, HWA-HYZ, THA-THZ, TKA-TKZ, TMA-TMZ, TOA-TQZ,TVA-TXZ

Francia - France 7

Código ISO 250 / FRA / FR

Membro de: UE, OTAN, ONU, OSCE, OCDE, G-8, OIF, UL.

1 Fálanse varios idiomas rexionais.2 Dos cales 551.098 km² corresponden á Francia metropolitana, isto é, europea (cifras do Instituto Xeográfico Nacional Francés)3 Dos cales, 61.875.822 na Francia metropolitana.4 Toda a República Francesa salvo os territorios de ultramar no Océano Pacífico, onde se emprega o franco CFP (XPF).5 Só a Francia metropolitana.

Tódolos países do mundo

Francia (en francés: France) é un estado membro da Unión Europea, con capital en París, que se estende sobre unhasuperficie total de 675.417 km², incluíndo Francia Metropolitana e os territorios de ultra mar espallados nos cincocontinentes. Conta cunha poboación de 64,5 millóns de habitantes[1] .Constituído en estado democrático de dereito, a súa forma de goberno esta organizada como repúblicasemipresidencialista, co nome oficial de República Francesa (République française) e o lema Liberté, Égalité,Fraternité (Liberdade, Igualdade, Fraternidade). O territorio de Francia esténdese por diversas rexións do mundosituándose a súa parte metropolitana (refírese ao territorio continental de Francia máis a illa de Córsega, a partecontinental chámase popularmente l'Hexagone (o Hexágono) pola súa similitude con esta forma xeométrica), enEuropa Occidental, onde limita ao sur co Mar Mediterráneo, Mónaco (4,4 km), España (623 km) e Andorra (56,6km); ao oeste co Golfo de Biscaia e o Océano Atlántico; ao norte coa Canle da Mancha (que separa o continente dasIllas Británicas), o Mar do Norte e Bélxica (620 km) e ao leste, con Luxemburgo (73 km), Alemaña (451 km), Suíza(573 km) e Italia (488 km). O seu territorio insular europeo, comprende a Illa de Córsega, no Mediterráneooccidental, e diversos arquipélagos costeiros no Atlántico. En América, son territorio de Francia a Güiana francesa,que limita con Brasil (673 km), a maior fronteira do país cos seus países veciños, Surinam (510 km), e as illas earquipélagos de Martinica, Guadalupe, San Bartolomé, San Martín (que limita coas Antillas Neerlandesas) e de SanPedro e Miquelón. No Océano Índico, son francesas as illas de Mayotte e de Reunión, así como os arquipélagos dePolinesia francesa e de Nova Caledonia, estes no Océano Pacífico. Son territorios de Francia deshabitados o atol deIlla Clipperton, no Pacífico Oriental, e as denominadas Terras Austrais e Antárticas Francesas.Francia é un país altamente desenvolvido económica e socialmente, influente no plano xeopolítico. A súa economíaé de tipo capitalista cunha intervención estatal non desprezable dende o fin da Segunda Guerra Mundial. Nonobstante, dende mediados dos anos 1980, reformas sucesivas arrastraron unha liberación progresiva do Estado devarias empresas públicas. É a sexta economía mundial en termos de PIB, membro do G8, da Zona Euro e do EspazoSchengen, e sede de numerosas multinacionais de primeira orde, líderes en diversos segmentos da industria e dosector primario, e é o primeiro destino turístico mundial, con máis de 75 millóns de visitantes estranxeiros anuais[2] .Francia, fogar da primeira Declaración dos Dereitos do Home e do Cidadán, é membro fundador das NaciónsUnidas, do Consello de Europa, un dos cinco membros permanentes do Consello de Seguridade das NaciónsUnidas[3] e sede da Organización para a Cooperación e o Desenvolvemento Económico e da UNESCO. É taménunha das oito potencias nucleares recoñecidas[4] e membro da OTAN.Francia é un país cunha elevada difusión internacional da súa cultura. Dende o século XV, participando nasexploracións marítimas, e a continuación como potencia colonial, a súa cultura e civilización atópase difundida porpaíses de todo o mundo agrupados na organización da Francofonía. O idioma francés é unha das linguas con maiorinfluencia, tradicionalmente empregada como lingua da diplomacia e relacións internacionais, que xunto con outras77 linguas rexionais, conforma o patrimonio lingüístico de Francia. Francia é membro da Unión Latina.Francia foi formada polas artes e a filosofía. Berce da Ilustración, influíu nas revolucións americanas, despois aRevolución francesa deu o arranque e o exemplo democrático no mundo enteiro, desenvolvendo valores deliberdade, de igualdade, de fraternidade e, dende 1905, de laicismo.

Francia - France 8

HistoriaArtigo principal: Historia de Francia.

A Francia actual é un país de lingua románica con superestrato xermano que ocupa a maior parte da antiga Galiacelta conquistada por Xulio César.

Evolución do nome «Francia» e do seu territorio

Bautizo de Clodoveo I, rei dos francos

O país tomou o seu nome dos francos, pobo xermánicocuxo nome significaba «homes libres». Os francosforon unha tribo que invadiu a Galia no século V, entempos da desintegración do Imperio Romano deOccidente. Os francos e os galos (xermanos osprimeiros e celtas os segundos, ambos indoeuropeos)fusionados e xunto a outros grupos importantes, deronorixe aos franceses. Aínda na actualidade adóitaseempregar "franco" ou "galo" para se referir ao que é"francés" ou ao que está en relación cos franceses.

Inicialmente, a palabra latina Francia designou arexión do norte de Europa, poboada, ou máis bendominada, por pobos guerreiros xermánicosautodenominados francos. Francia é unha adaptaciónlatina do século III[5] En efecto, dende os séculos III eIV os romanos xa tiñan contactos cos francos, a quenenrolaban como mercenarios no seu exército, xa antesdas invasións propiamente xermánicas. Adenominación Francia non tiña daquela unhaconnotación política senón xeográfica ou sociolóxica,coma o Magreb ou os Balcáns no século XXI. Osfrancos eran ante todo un pobo de guerreiros que elixía

a un xefe caudillo, a quen nomeaban rei dos francos e que constituía a máxima autoridade para asuntos militares.Naqueles tempos a guerra considerábase o valor por excelencia da liberdade e isto fixo que co tempo o termo francose convertese en sinónimo de libre.

En 1204, a palabra Francia designou, por vez primeira, o territorio sobre o cal exercía a súa autoridade o rei dosfrancos, a quen comezou a chamarse rex Francie. A autoridade dos reis francos sobre os señores do que se chamabareino franco só constituía unha autoridade de señor a vasalo, de home a home. O vencello que unía as diferentestribos francas era tan só de tipo militar, para facer a guerra. O rei franco só era señor no dominio territorial de seu. Ofeito de que o rei franco compartise costumes e cultura cos outros señores non significaba que mandase nosterritorios e nas xentes dos territorios dos señores francos. O rei franco só era un xefe de guerra, non un xefe deestado.É por isto polo que se compara o concepto da Europa de 1957, na que existe unha unidade de mando con respecto aun único tema, co modelo de reinado do rei franco. Para o rei franco, o que lle daba unidade a todos os territorios eraa guerra de defensa do reino franco, mentres que para os europeos de 1957 era a economía de Europa (CECA). Paraque fose recoñecido o concepto dunha autoridade civil de rei sobre un territorio habería que agardar ata o século XVcando, polas boas ou pola forza, así o entenderon a inmensa maioría dos señores.A comezos do século XVI o concepto de res publica ("cousa pública") reaparece timidamente logo de esvaecer coa caída do imperio romano. En 1499, o contrato de casamento do rei Luís XII de Francia con Ana de Bretaña, que

Francia - France 9

dispuña da propiedade de Francia, intentou, sen éxito, constituír un compromiso non só entre os asinantes, senóntamén entre os seus descendentes e mesmo os seus sucesores. O concepto de nacionalidade francesa comezouse adefinir naquela época.É tamén cara esta época cando se iniciou o embrión do estado. Ata a metade do século XVI, o rei era un nómade quese desprazaba ao longo de tódalas súas terras, sen ficar nunca máis dalgunhas semanas na mesma residencia, o callimitaba singularmente as posibilidades de centralismo das funcións estatais.A principios do século XVII, a política exterior de Francia comezou a ir alén da defensa e da agresión militar directaao introducir Richelieu a diplomacia como medio para facer levar a cabo as súas guerras por outros países.A revolución francesa constitúe a partida de nacemento da nación francesa, e do pobo francés como actor político.Son as guerras napoleónicas, e sobre todo as grandes guerras de 1870, 1914 e 1939, as que conformaron a imaxemental de Francia compartida polos franceses. As dificultades económicas vencelladas á globalización da primeira esegunda metade do século XX exacerban (como no resto de Europa) este sentimento nacional no nacionalismo.

Prehistoria, protohistoria e antigüidadeArtigos principais: Galia e Galia romana.

Escena da rendición de Vercingetorix ante César

A presenza humana sobre o territorio francés remóntase aopaleolítico inferior. Unha das localizacións máis antigas(1.800.000 anos a. de C.) onde se poden atopar vestixios dunasentamento humano é na localidade de Chilhac (no Alto Loira).Varios lugares franceses con datacións posteriores deron o seunome a facies culturais, como o Achelense, o Musteriense, oSolutrense ou o Magdaleniano.

Ao longo do territorio francés atópanse un número importante decovas adornadas do paleolítico superior, das cales a máis coñecidaé a cova de Lascaux (Dordoña) cuxas pinturas remóntanse 15.000a. de C. A partir de 7.000 a. de C. aproximadamente, a rexiónentrou no neolítico, o asentamento máis antigo coñecido é o lugar de Courthézon (Vaucluse), datado de 4.560 a. deC. aproximadamente.

Aló polo ano 900 a. de C. os celtas chegaron e instaláronse no territorio da actual Francia ata ocupar o conxunto noséculo III a. de C.. Por outra banda cara ao ano 680 a. C., os primeiros colonos gregos comezaron a instalarse nolitoral mediterráneo, fundando a colonia grega de Antibes.

Cara ao ano -125 a Galia Narbonense, pasou a estar baixou o dominio romano. O dominio romano seguiuespallándose logo da guerra das Galias ata ocupar todo o territorio da actual Francia no ano 51 a. de C. Baixo oImperio Romano desenvolveuse unha próspera civilización galo-romana, achegando a Francia unha base de culturalatina e conducindo indirectamente á súa cristianización, a cal tería lugar nun lento proceso comezado no século II erematado no século VI.

Francia - France 10

A Francia merovinxia e carolinxiaArtigos principais: Invasións dos pobos bárbaros, Merovinxios, Reino franco e Carolinxios.

A partir do século V comezou a época das migracións bárbaras á Galia, destacando a presenza de varios pobos entreos cales se atopaban os burgundios, os visigodos e os francos.Unha grande parte das rexións que constitúen a Francia actual uníronse baixo o dominio de Clodoveo I no ano 507(reunión baixo a dominación franca, ou regnum francorum, dos alamáns, os burgundios e os visigodos no norte dosPireneos[Cómpre referencia]. Este "reino dos Francos" que se estendía sobre o que aínda se chamaba a Galia instaurousecoa lexitimidade e unidade que lle outorgaba a herdanza cultural romana. O reino franco, durante a dinastía dosMerovinxios, estivo a mercé das herdanzas dos herdeiros de Clodoveo, dividíndose e reuníndose logo durante variasocasións. Cando estiveron divididos, estes reinos ulteriores eran a Neustria (París), a Austrasia (Metz), a Borgoña(Chalon-sur-Saône) e a Aquitania (Bordeos).Na segunda metade do século VIII Pipino o Breve, rei non merovinxio dos Francos, estende considerablemente oreino dos Francos, pronto erixido en Imperio polo seu fillo Carlomagno e o seu neto Luís o Piadoso (Louis le Pieux).Logo da morte de Luís, o seu dominio é compartido en tres partes onde a autoridade central se afunde rapidamente,volvendo a organización da rexión á situación anterior: a Francia orientalis (ao leste), a Francia occidentalis (aooeste) e entre as dúas a efémera Lotarinxia, dominio dun emperador moi teórico.A parte oriental corresponde ao que se converteu máis tarde en Alemaña e a parte occidental, Francia. A fonte máisantiga que testemuña o uso das dúas linguas diferentes dunha e outra parte do río Rin (a tedesca e a romana) data de842, cos xuramentos de Estrasburgo pasados entre os netos de Carlomagno. Este texto presentouse a miúdo como oacto fundador de Francia (e de Alemaña). Os descendentes de Carlomagno (os Carolinxios) conservan unhainfluencia simbólica sobre os territorios que se corresponden moi aproximadamente con Francia ata 987, cando oduque Hugo Capeto (Hugues Capet) foi elixido rei dos francos.

A Francia feudalArtigos principais: Dinastía dos Capetos e Dinastía Valois.

Xoana de Arco no Sitio de Orleans

Hugo Capeto, modificando as regras de sucesión, creou ascondicións que permitirían, ao longo dos séculos seguintes, ainstitución de Francia como estado. Os seus descendentes reinaronsucesivamente sobre Francia, en tres dinastías (os Capetos, osValois e os Borbóns), ata 1792 cando Luís XVI perde o trono narevolución francesa, logo dun intermedio de trinta anos (do 1814ao 1848).

Francia - France 11

Os primeiros reis da dinastía espallaron progresivamente o dominio real, consolidando a realeza franca malia aoposición dos Plantagenêts, materializada na guerra dos Cen Anos. A autoridade do rei dos Francos non seestendería desde os Pireneos ata a canle da Mancha ata finais do século XII, con Philippe Auguste. Naquela épocacomezouse a empregar a expresión reino de Francia e esta expresión adquire un peso comparable ao de Inglaterra oude Sacro Imperio Romano Xermánico. Os últimos séculos da Idade media, marcados polas crises da guerra dos CenAnos e da peste negra, reforzan finalmente a autoridade real, a cal vólvese indiscutible durante o século XV, coreinado de Luís XI.

Renacemento e absolutismoArtigos principais: Renacemento e Antigo Réxime.

Luís XIV, o rei Sol

Trala fin da Idade media, España convértese nunha forte ameazapara os franceses ao unirse o reino dos reis católicos coasposesións dos Habsburgo dando orixe ao imperio de Carlos I deEspaña e V de Alemaña. Buscando facerlle fronte, Francisco I e oseu fillo Henrique II de Francia declararíanlle a guerra á potencia.A segunda metade do século XVI marcaría o reino francés coasguerras de relixión e os reinados dos derradeiros Valois (FranciscoII, Carlos IX, Henrique III) que afastarían Francia do escenariopolítico europeo.

Habería que agardar ao reinado de Henrique IV, Luís XIII e o seuministro Richelieu, para que a potencia española cedese o paso áde Francia. Malia a temperá desaparición destes actores, oequilibrio das forzas sería de novo restablecido e derrubado, porgrandes políticos como Mazarin, particularmente cos tratados deWestfalia (1648) e dos Pireneos (1659).

No campo colonial, Francia vería as súas empresas con luces esombras. Malia a boa saída cara a América coa expedición deJacques Cartier baixo o reinado de Francisco I, e osestablecementos conseguidos nas Antillas, Luisiana e no Senegal

durante o reinado de Luís XIV, a falta de determinación de Luís XV conduciría ao reino a graves fracasos fronte osingleses na India e no Canadá, rompendo os éxitos conseguidos polos primeiros colonizadores franceses.

Revolución e imperioArtigos principais: Revolución francesa, Primeira República Francesa, Imperio dos Cen Días e PrimeiroImperio Francés.

As dificultades financeiras, a repulsa das reformas e a impaciencia popular conducen á Revolución francesa, do 1789ao 1799. Neste importante episodio na construción da historia nacional vai nacer asemade a Declaración dos dereitosdo home e do cidadán de 1789 e a promoción dos ideais de liberdade, igualdade e fraternidade.A partir de 1799, Napoléon Bonaparte toma o poder, inicialmente como primeiro cónsul e logo como emperador.Este período ve a instauración de novas institucións, mentres que Francia se estende militarmente a través de Europa,antes dun período de revés importante. Este período termínase coa restauración dos Borbóns en 1815.

Francia - France 12

Da restauración de 1815 ao segundo imperioArtigos principais: Restauración Francesa, Revolución de 1830, Segunda República Francesa e SegundoImperio Francés.

La Liberté guidant le peuple ("A liberdade guiando aopobo") de Eugène Delacroix (1833), obra pictórica

convertida en símbolo da Revolución de 1830

A Restauración de 1815 marca o principio dunha nova tentativa demonarquía constitucional, pero as tensións dos reinados de LuísXVIII e logo sobre todo de Carlos X conducen á Revolución de1830, que leva a Luís-Filipe I ao poder. Desde 1830 ata 1848, aMonarquía de Xullo é un réxime sostido pola burguesía, pero quesuscita unha oposición lexitimista, bonapartista e sobre todorepublicana.

Esta última arrastra a revolución de febreiro de 1848 que ve unha tentativa de réxime presidencial, a SegundaRepública.O 2 de decembro de 1851, o presidente da República, Louis-Napoléon Bonaparte, sobriño de Napoleón I, organizaun golpe de estado. O 14 de xaneiro de 1852 é nomeado emperador baixo o nome de Napoleón III. Baixo o SegundoImperio, o país coñece os principios da segunda industrialización, impulsada por orientacións económicas liberais,fundadas en construcións capitalistas estruturais básicas (bancos de negocios, compañías de ferrocarril e marítimas,industrias téxtiles, grandes comercios e industrias, etc.). No plan da política exterior, Napoléon III asegúrase aconfianza do Reino Unido (guerra de Crimea) que permite asentar a influencia de Francia en Próximo Orientementres que a súa acción en Italia, contra Austria, é coroada con éxito e conduce á anexión en Francia das rexións doPiemonte (Savoia, Niza). Con todo, graves reveses empeñan considerablemente a imaxe do réxime e reforzan unhaoposición exterior e interior (Victor Hugo). A aposta da loita contra Prusia para devolver un certo brillo ao Imperioprecipita a súa caída. O imperio remata así en 1870 logo da derrota de Sedán. A perda da Alsacia-Lorena e asindemnidades[Cómpre referencia] considerables debidas o Imperio Alemán creado a favor da vantaxe tomada porPrusia, conducen a un gran resentimento nacional ("o desquite", en francés la Revanche). Un feito significativo paraos acontecementos seguintes será que o crecemento da poboación italiana e sobre todo da alemá excede con moito ade Francia, que fora o país o máis poboado de Europa durante a revolución.

Francia - France 13

A terceira república e a liberación de 1945Artigos principais: Terceira República Francesa, Primeira Guerra Mundial, Período de entreguerras eFrancia de Vichy.

O emblemático Caso Dreyfus

A guerra de 1870 arrastra a caída do Segundo Imperio Francés e avolta á república, logo da insurrección do Municipio de París(Comuna de París). O Segundo Imperio evolucionara cara a unréxime parlamentario, e a súa herdanza é en parte repetida TerceiraRepública Francesa. Logo dalgúns anos de vacilación, a TerceiraRepública é finalmente confirmada en 1875, a práctica dasinstitucións facendo un réxime de asemblea.

Baixo a Terceira República, Francia estende o seu imperiocolonial, cuxa conquista comezara baixo as monarquías do séculoXIX (África occidental e ecuatorial, Marrocos, Tunisia,Madagascar, Indochina).

Saída vitoriosa, pero ao prezo de sufrimentos inmensosdemográficos e económicos, da Primeira Guerra Mundial, Franciacoñece un período de crise económica e política nos anos 1930. Aderrota de 1940 conduce á atribución por voto dos plenos poderesao mariscal Pétain durante a Segunda Guerra Mundial. Estesubstitúe a república por un Estado francés negado pola Francia Libre do xeneral de Gaulle ata 1944.

A cuarta e a quinta repúblicaArtigos principais: Cuarta República Francesa e Quinta República Francesa.

O xeneral Charles de Gaulle

En consecuencia da Segunda Guerra mundial, a Cuarta Repúblicaé promulgada o 27 de outubro de 1946, pero ponse fronte adificultades graves no Imperio colonial, primeiro en Indochina,logo en Alxeria, mentres que noutro lugar a descolonización faisepor negociación. A inestabilidade gobernamental que resulta diso,finalmente, xera unha crise que conduce a un cambio deconstitución. Con todo, malia os cambios frecuentes deministerios, unha certa constancia da política de construcióneuropea permitiu participar activamente en primeiro lugar naComunidade europea do carbón e do aceiro en 1950, logo na firmado tratado de Roma en 1957 fundador do Mercado común. Doutrabanda, a política de desenvolvemento da industria nuclear tantocivil como militar, permitiu asentar unha política independente nosanos 1960.

A constitución da quinta república, redactada baixo a influencia doxeneral Charles de Gaulle e de Michel Debré, é adoptada o 4 deoutubro de 1958. Coloca a república en réxime parlamentario quedemostra resistir mellor as inestabilidades que as repúblicasparlamentarias precedentes. En 1962, a conxunción da elección dopresidente da república por sufraxio universal directo e do feito

Francia - France 14

maioritario no parlamento favorable para o presidente van modificar a constitución para ter unha lectura favorablepara o presidente. Fálase entón de réxime parlamentario presidencializado. Este caso de Francia é único; en todos osdemais réximes parlamentarios, o xefe do estado sistematicamente borrouse en proveito do xefe de goberno, que ésostido pola maioría parlamentaria. Maurice Duverger desexou definir a quinta república como que dependía dunhanova categoría, a do réxime semipresidencial. Con todo, esta tipoloxía non esta aceptada por todos.A partir de 1973, a economía francesa coñece unha sucesión de crises económicas e de períodos de débil crecemento,que arrastran unha alteración frecuente no seo do poder. Do 1986 ao 1988, logo do 1993 ao 1995 e por fin do 1997ao 2002, o fenómeno da convivencia (anulación do feito maioritario favorable para o Presidente, o que fai que oPrimeiro ministro é dun diferente pensamento político que o Presidente) aínda modifica a lectura da constitución,para volver a unha lectura máis próxima da súa concepción en 1958, é dicir, un réxime parlamentario.Dende os anos 1950, a reconciliación, logo a cooperación con Alemaña permitiron a Francia desenvolver un papel demotor na construción europea, particularmente coa Comunidade Económica Europea. Fíxose un dos principais paísesda Unión Europea, partidario dunha Europa política forte, aínda que rexeitase a Constitución europea polo 55% dossufraxios o 29 de maio de 2005.

PolíticaArtigo principal: Política de Francia.

Poderes centraisArtigo principal: Administración pública central francesa.

Nicolas Sarkozy, presidente da República Francesa,elixido por cinco anos en maio 07

Francia é unha república constitucional, "indivisible, laica,democrática e social" (artigo Iº da constitución de 1958) de réximeparlamentario presidencialista (porque a lectura se fai a favor doPresidente da República, ás veces chamado, con razón ou sen ela,réxime semipresidencial). A reforma constitucional do 28 demarzo de 2003 (acto II da descentralización) engadiu no mesmoartigo que a organización da República esta agora descentralizada.

Francia - France 15

François Fillon, Primeiro ministro, do gobernoformado en maio 2007

Antes de 1962, o presidente da República francesa era elixido porsufraxio universal indirecto por un corpo electoral estendido. Esteestaba ensanchado para evitar a preponderancia do poderlexislativo sobre o poder executivo que se produciu baixo a IVRepública e que provocara o bloqueo das institucións. Ennovembro de 1962, o presidente da República, Charles de Gaulle,pediu por referendo que fose elixido por sufraxio universal directo,utilizando o artigo 11 da constitución de 1958, e non o artigo 89desta. O artigo 11 permite someter a referendo leis sobre ospoderes públicos, sobre a organización das institucións ou aíndasobre os tratados internacionais mentres que o artigo 89 permitesometer unha reforma constitucional ao pobo pero despois doacordo do Parlamento reunido en congreso[6] . Esta opciónarrastrou a caída do goberno Pompidou por unha moción decensura. Esta moción de censura foi a única da Quinta repúblicaque tivo éxito.

Na Constitución da Vª República, reforzouse o poder executivo endetrimento do lexislativo. O presidente ten o dereito de disolver aAsemblea Nacional (artigo 12 da Constitución), o dereito derealizar referendos (artigo 11 da Constitución), o poder de nomearao primeiro ministro (artigo 8 da Constitución) ou mesmo odereito de enviar mensaxes[7] ao Parlamento (artigo 18 da Constitución). En canto ao goberno, este determina e levaa política da nación. Tamén dispón do poder regulamentario[8] o que lle permite facer e adoptar leis. Tamén fixa as3/4 partes das ordes do día na Asemblea Nacional.

Logo da reforma constitucional de 2001, o presidente da República elíxese por cinco anos por sufraxio universaldirecto (anteriormente eran 7 anos). O Parlamento está constituído pola Asemblea Nacional (elixida mediante votopopular), composta por 577 deputados, e do Senado, que conta con 331 senadores (que serán 346 no ano 2010)elixidos por seis anos mediante sufraxio indirecto e renovado á metade cada tres anos. Os franceses residentes noexterior contan para a defensa dos seus intereses diante do Parlamente coa Asemblea dos Franceses no Estranxeiro.

A sede do Senado de FranciaSenado atópase no palais duLuxembourg A Asemblea nacional de FranciaAsemblea nacional atópase no palais

Bourbon

Francia - France 16

XeografíaArtigo principal: Xeografía de Francia.

Mapa de Francia, foto satélite de la NASA, agosto 2002.

O territorio de Francia esténdese polos cinco continentes domundo, polo tanto a xeografía física estúdase separadamentesegundo a rexión do mundo na que se atope. O territorioeuropeo de Francia (Francia metropolítana) está localizado nooeste deste continente. A configuración das súas fronteirasxeográficas no continente europeo fixo que se lle coñeza coma ohexágono.

A Francia metropolitana ten unha gran variedade de paisaxes,entre as chairas costeiras situadas no norte e o oeste e as cadeasmontañosas no sueste -os Alpes- e no sueste -os Pireneos. OsAlpes franceses posúen o punto máis alto de Europa do Oeste, oMont Blanc, que alcanza os 4.810 m. Existen tamén outrasrexións montañosas máis antigas, tales a Córsega, o Macizo Central, o Xura, os Vosges, o Macizo Armoricano e asArdennes que son bastante rochosas e arboradas. O territorio da metrópole implica os rastros de varios episodios deformación de cadeas de montaña: as cadeas antigas e erosionadas (a cadea herciniana) e as cadeas recentes sempre enformación (Pireneos e Alpes). Estas cadeas recentes son na orixe dunha actividade sísmica non desprezable.

O subsolo francés permitiu e permite aínda a explotación de diversos minerais: bauxita, carbón, ferro, etc.A rede fluvial de Francia é extensa e está composta principalmente polo río Loira, o río Ródano, que ten a fonte enSuíza, o río Garona, que ten a fonte en España, o río Sena e unha parte dos cursos dos ríos Rin, Mosa, Mosela,Somme e Vilaine.Francia forma parte dos países desenvolvidos, que disputa coa Alemaña e o Reino Unido o liderado económico naUnión Europea, pois é a segunda economía da Europa e a cuarta do mundo (EUA, Xapón, Alemaña, Francia, ReinoUnido). A capital da Francia, París é unha das cidades máis poboadas do continente, e figura como unha cidade dasmáis importantes do mundo.Francia funciona coma un istmo que liga a Península Ibérica ao resto do continente, facendo fronteira coa Bélxica,Luxemburgo, Alemaña, Suíza, Italia, España, Andorra e co Principado de Mónaco. O Eurotúnel liga Francia coReino Unido, pasando por baixo do canle da Mancha. Por ese túnel circúlase soamente en tren, que leva dun paíspara o outro mercadorías, turistas e pasaxeiros. Francia é privilexiada por ter tres áreas de litoral: ao oeste o OcéanoAtlántico, ao norte o canle da Mancha e ao sur o Mar Mediterráneo.

Francia - France 17

Divisións administrativasArtigos principais: Divisións administrativas de Francia, Departamentos franceses de ultramar e Illasfrancesas.

Norte-Paso de Calais

Picardía

    AltaNormandía

Illa deFrancia

Champaña-  Ardenas

Lorena

Alsacia

FrancoCondado

Francia - France 18

Borgoña

Centro

Países doLoira

Bretaña

    BaixaNormandía

Poitou-Charentes

Lemosín

Auvernia

Ródano-  Alpes

Aquitania

Mediodía-Pirineos

Languedoc- Rosellón

Provenza-Alpes-Costa Azul

Córsega

Bélxica

Luxemburgo

Alemaña

Suíza

Italia

Canle da Mancha

Reino Unido

OcéanoAtlántico

Francia - France 19

Andorra

España

MarMediterráneo

Güiana francesaGuadalupeMartinicaReunión

Francia divídese administrativamente en rexións, departamentos, distritos, cantóns, e concellos (ou comunas).Ademais conta con colectividades, territorios e dependencias. O departamento máis amplo é o da Güiana Francesacon 91.000 km².[9]

As 26 rexións e os seus correspondentes 100 departamentos atópanse na metrópole e máis nas súas terras deultramar.División territorial metropolitana:

• 22 rexións (en fr. régions): Francia atópase dividida en 26 rexións, das que 22 atópanse na metrópole. Maliaser a división principal, Francia é un país unitario e as rexións non posúen autonomía lexislativa nin executiva,se non que reciben do estado unha parte consecuente dos impostos nacionais que poden dispor e repartirsegundo as súas necesidades.

• 96 departamentos (en fr. départements): Son rexidos por un Consello Xeral elixido por seis anos por sufraxiodirecto. Foron creados en 1790 co fin de que toda persoa poidera dirixirse nunha xornada a cabalo comomáximo aos seus representantes. Cada un ten cadanseu prefeito.

• 329 distritos (en fr. arrondissements): Cada departamento está dividido en varios distritos, que teñen cadanseusubprefeito. A súa función é axudar ao prefeito do departamento.

• 3.879 cantón: Trátase dunha división máis pequena, sobre todo a efectos electorais.• 36.571 comunas: Equivalente ao concello. Na cidade de París, reciben o nome de arrondissements.• Intercomunidades de Francia (en fr. intercommunautés): equivalente a unha Mancomunidade, agrupan

dentro dun mesmo departamento a varias comunas.As 4 rexións de ultramar están constituídas por 4 departamentos de ultramar: Reunión, Guadalupe, Martinica eGüiana Francesa.As 6 colectividades de ultramar son San Pedro e Miquelón, Mayotte, Polinesia Francesa, Wallis e Futuna SanBartolomé e San Martiño. Ademais existe unha colectividade sui géneris: Nova Caledonia.Un territorio de ultramar conformado polas denominacións Terras Austrais e Antárticas Francesas. Seisdependencias son illas francesas espalladas polos océanos e actualmente deshabitadas: Clipperton, no nor-oriente doOcéano Pacífico (administrada dende a Polinesia Francesa); e Europa, Gloriosa, Saint Cristopher, Tromelin, e Bassasda India, no sur-occidente do Océano Índico (administradas dende o departamento de Reunión).

Francia - France 20

DemografíaArtigo principal: Demografía de Francia.

Cidades principais de Francia

A poboación de Francia é estimada dede 65,1 millons de habitantes aoprimeiro de xaneiro 2009.[10] .. Asprincipais cidades francesas segundo asúa poboación son París, Marsella,Lyon, Lille, Toulouse, Niza e Nantes.

No ano 2003, o crecemento natural deFrancia (excluíndo a inmigración) foiresponsable de case todo o crecementonatural da Unión Europea. No ano2004, o crecemento poboacional foi do0,68%, un ano máis tarde, no 2005, astaxas de fertilidade e crecementovolveron medrar de novo. Ocrecemento natural do país galo (nadospor riba dos finados) foi de 299.800 en2006. O número de fillos por mullerascendía a 2,00 en 2007, fronte ao 1,92de 2004[11] . Aínda así, Francia é unpaís avellentado: un 18,76 % dapoboación ten de 0 a 14 anos, un 60,74% da poboación ten de 15 a 49 anos eun 20,53 % da poboación ten máis de60 anos.

No ano 2004, un total de 140.033 persoas elixiron ao país galo para emigrar. Deles, 90.250 viñan de África e 13.710de Europa[12] . No ano 2005, a inmigración baixou lixeiramente ata os 135.890[13] . Francia constitúe un estadoetnicamente diverso. Segundo o Instituto Nacional Francés para as Estatísticas e Estudos Económicos, no país moranun 4,9 millóns de inmigrantes estranxeiros, dos cales preto de 2 millóns adquiriron a nacionalidade francesa[14] . Conpreto de 50.000 solicitudes no ano 2005 Francia é o principal destino dos refuxiados na Europa Occidental, maliaminguaren nun 15% o número de refuxiados respecto ao 2004[15] . A Unión Europea permite a libre circulación decidadáns entre os estados membros. Mentres o Reino Unido (xunto con Irlanda) non impuxeron restricións, Franciapuxo aranceis aos inmigrantes dos novos socios membros da Europa do Leste.

Como moitos países europeos, Francia está sufrindo a despoboación do seu rural. No período 1960-1999 quincedepartementos rurais experimentaron un descenso da súa poboación. O caso máis extremo é o do departamento deCreuse que perdeu o 24% dos seus veciños.

Francia - France 21

Listaxe Cidade Departamento Pob. Listaxe Cidade Departamento Listaxe

París

Marsella

Lión

1 París París 2.125.246 11 Rennes Ille e Vilaine 206.229

2 Marsella Bocas de Ródano 798.430 12 O Havre Seine-Maritime 190.905

3 Lión Ródano 445.452 13 Reims Marne 187.206

4 Tolosa Alta Garona 390.350 14 Saint-Étienne Loira 180.210

5 Niza Alpes Marítimos 342.738 15 Toulon Var 160.639

6 Nantes Loira Atlántico 270.251 16 Grenoble Isère 153.317

7 Estrasburgo Baixo Rin 264.115 17 Angers Maine e Loira 151.279

8 Montpellier Hérault 225.392 18 Dijon Côte-d´Or 149.867

9 Burdeos Xironda 215.363 19 Brest Finistère 149.634

10 Lille Norte 212.597 20 Le Mans Sarthe 146.105

Censo 1999

EconomíaArtigo principal: Economía de Francia.

Francia é considerado un país do primeiro mundo polo seu nivel de vida. O país é a 6º (ou 5º[16] ) potenciaeconómica mundial, por detrás dos Estados Unidos de América, Xapón, Alemaña, a China e o Reino Unido. Cosseus 551.602 quilómetros cadrados na metrópole e os seus 64 millóns de habitantes, incluíndo aqueles que habitannos territorios de ultramar, Francia non pode considerarse coma un "gran" país a nivel mundial. Porén, o seu pesoeconómico foi capaz de facerse un papel importante na escea internacional. A República Francesa logroubeneficiarse dos seus bens naturais intanxibles, da súa situación xeográfica e dos principais puntos de venda dosmaiores fluxos comerciais da Europa Occidental: o Mediterráneo, a Canle da Mancha e o Atlántico.Segundo o Índice de Desenvolvemento Humano (IDH) Francia situouse no posto 10º sobre 173 estados no ano 2005,o que constitúe unha subida respecto ao posto 16º de 2003 e 2004.O paro en Francia era do 7,5 % en marzo de 2008, sendo un dos máis elevados de Europa. Dende hai 30 anos esteproblema é oficialmente a prioridade gobernamental, calquera que sexa o partido no poder. O paro afectaparticularmente ás mulleres, ás persoas maiores de 50 anos e aos mozos (aínda que as estimacións sexanlixeiramente falseadas para estes últimos, pola sobrerrepresentación que resulta debido a que son unha minoría quebusca un emprego antes dos 22 anos).En 2008, 3,68 millóns de persoas (o 6,4% da poboación) vivían baixo o limiar de pobreza do 50%, e 7,13 millóns depersoas (o 12,1% da poboación) vivían baixo o limiar de pobreza do 60%[17] . A pobreza absoluta diminúeconstantemente en Francia, e a pobreza relativa diminúe máis feblemente (a pobreza relativa que foi definidarespecto ao nivel de vida medio, pode só dificilmente desaparecer)[18] . O 15% dos fogares máis ricos posúe o 55,8%do conxunto do patrimonio (son na súa maioría persoas de idade)[19] .O déficit público, coma o déficit orzamentario, é moi elevado: para 2007, os gastos netos do estado establécense en271 mil millóns de euros; mentres que os ingresos totais netos ascenden a 228 mil millóns de euros. Segundo oMinisterio francés das finanzas, o déficit estableceuse en preto de 42 mil millóns de euros en 2007[20] .A débeda pública das administracións públicas (Estado, colectividades territoriais, Seguridade Social, organismosvarios da administración central) ascendía a 1.150 mil millóns de euros a finais de 2006, é dicir o 64,2% do PIB (oscriterios do Pacto de estabilidade e de crecemento do Tratado da Unión Europea limitan o déficit ao 30% do PIB e adébeda ao 60% do PIB)[21] .

Francia - France 22

Sector primarioArtigo principal: Sector primario de Francia

O cultivo de cereais tivo unha facturación de 10millóns de euros en 2000

As principais actividades do sector primario son a agricultura, a pesca,a explotación forestal, a explotación mineira e a gandería.

Cun 23% da produción agrícola europea (1999), Francia é o principalprodutor agrícola da Unión Europea[22] . Os seus principaiscompetidores son Italia (15,4%) e Alemaña (15,2%). Os produtos máisimportantes do sector agrícola galo son os cereais (millo e trigo), oazucre, o viño, os produtos lácteos, as froitas, os legumes e os produtoscárnicos.

En termos de produción, o gando, con 11,9 mil millóns de euros envalor no ano 2000, atópase á cabeza en canto a ganancias, por diantedos cereais (10000 millóns para 66 millóns de toneladas) e o viño (8,9mil millóns de euros). Con 22,6 mil millóns de litros en 2000, a produción leiteira de Francia, malia recuar fronte ascifras do ano 1990, representa unha quinta parte do total europeo. A produción agrícola tamén se atopa detrás dunimportante sector de industrias de procesamento de alimentos que, no ano 1999, abranguía un total de 3.000empresas que empregaban a 370.000 traballadores, dos cales 122.000 adicábanse á industria dos produtos cárnicos.

Malia representar unha pequena porcentaxe do sector primario europeo e mundial, o sector pesqueiro galo captura643.000 toneladas de peixe (2003), ocupando o 3º posto europeo en número de capturas por detrás de Dinamarca eEspaña. En euros, o país ten un volume de capturas por valor de 1,144 billóns de euros (2003).A produción de madeira no país ascendía a 36,2 millóns de metros cúbicos no ano 1999. Esta industria abastece demateria a unha importante cadea de industrias que traballan coa madeira ou os seus derivados (papel, cartón, artigosde madeira, etc.), e que emprega a uns 100.000 traballadores no país. En Francia, os bosques ocupan 147.000quilómetros cadrados, ocupando aproximadamente o 27% do territorio nacional (2003).

Sector secundarioArtigo principal: Sector secundario de Francia

La Défense é o centro financeiro de París

No ano 2006, o sector secundario representaba o 20,6% do PIB francése ocupaba ao 24,4% da poboación activa[23] . O país galo é unha dasmeirandes potencias industriais do mundo. En diversos eidos, variosgrupos franceses ocupan o primeiro posto fronte aos seus competidoresestranxeiros. Este é o caso de L'Oreal ou Michelin.

As ramas que aspiran aos números máis grandes de empregados son asindustrias da mecánica, da electricidade e da electrónica (o 25 % en1998), o traballo dos metais (11,7 %) e a madeira - papel-imprenta-editoriais (10,2 %). Tamén, o automóbil ocupa unha praza particularcuxa produción anual, da orde de 5 millóns de vehículos, é aseguradapor uns 300.000 asalariados de grandes grupos (Peugeot-Citroën, Renault).A industria nuclear francesa constitúe, hoxe en día, un dos sectores punteiros da economía do país, e un dos piares dasúa política enerxética. Francia é o segundo produtor de enerxía nuclear tralos Estados Unidos. Con 58 reactoresnucleares, explotados por EDF, Francia posúe o segundo maior número de centrais trala potencia americana; encanto á participación da enerxía nuclear sobre o total da enerxía producida, cun 79%, Francia ocupa o primeiro postoa nivel mundial.

Francia - France 23

O emprego da enerxía nuclear contribuíu de xeito constante a minguar a factura enerxética de Francia. Deste xeito ataxa de independencia enerxética do país medrou fortemente: do 26% en 1973, pasou ao 50% a finais dos 80. Aenerxía nuclear tamén permitiu a Francia minguar a taxa de emisións que contribúen ao efecto invernadoiro. Franciaten deste xeito unha das menores taxas de emisión de CO2 dos países da OCDE. Así, Francia posúe unha taxa deemisión de gases de efecto invernadoiro per cápita de máis dun 21% por baixo da media europea, e dun 30 a 40%menor cós seus países veciños.

Sector terciarioArtigo principal: Sector terciario de Francia

No ano 2005 a enerxía nuclear produciu o 79% daelectricidade francesa

O sector terciario posúe un lugar preponderante na economía francesaao igual que na maioría dos grandes países industrializados. O sectoremprega ao 71,5% da poboación activa, ou o que é o mesmo, a máis de16 millóns de franceses[24] . Éste constitúe o sector que contribúe dunxeito maior ao crecemento de Francia[25] .

Con 79,1 millóns de turistas estranxeiros no ano 2006[26] , Franciaocupa o primeiro posto na listaxe dos principais destinos turísticosmundiais por diante de España (55,6 millóns no 2005) e dos Estados Unidos (49,4 millóns no 2005). Os principaisatractivos de interese turístico de Francia son as súas cidades, as praias e destinos costeiros, os resorts de esquí, erexións rurais. Francia tamén atrae cada ano millóns de peregríns que se achegan ao santuario relixioso de Lourdes.

Particularidades do sistema económicoA súa organización é de tipo capitalista cunha intervención estatal forte ("neo-mercantilismo") desde a fin daSegunda Guerra Mundial, ata tal punto que a miúdo se fala de "capitalismo á francesa":• No tocante ao "sistema produtivo", Francia é o cuarto exportador mundial (sumando todos os produtos), malia

unha debilidade inherente, xa que non controla o sistema produtivo.• A economía francesa é principalmente unha economía de servizos, sendo nisto o segundo exportador mundial (é o

primeiro destino turístico mundial con máis de 60 millóns de visitantes ao ano). O sector terciario ocupa ó 72 %da poboación activa.

• Pero é sobre todo ao nivel do "sistema de distribución" no que Francia destaca: a gran distribución en Francia tenun peso moi forte no circuíto económico, iso vese cos grandes distribuidores que dominan en parte, polo aval, osistema de produción (particularidade de Francia, os grandes distribuidores poden, en certa medida, fixar osprezos dos produtores).

• Francia é o segundo exportador mundial para os produtos agroalimentarios, detrás dos Estados Unidos. O sectorprimario (agricultura, pesca) non representa máis que o 4 % da poboación activa.

• Francia tamén puido constituír campións industriais internacionais, que están bastante esparexidos. Franciafabrica así os trens comerciais máis rápidos do mundo, dispón dunha industria automobilística poderosa(Peugeot-Citroën, Renault, Michelin), constituíu o primeiro grupo mundial de construción de centrais nucleares,coopera cos grupos aeronáuticos e aeroespaciais Airbus, Eurocopter, Ariane, Safran; acolle o grupo independentede aeronáutica militar Dassault, grupos farmacéuticos mundialmente reputados (Sanofi Aventis grupo industrial[27] , Institut Pasteur[28] fundación privada sen ánimo de lucro), algúns dos primeiros grupos mundiais da industriaagroalimentaria, apoiándose na potencia da súa agricultura e a excelencia da súa gastronomía, e da industria doluxo, desenvolve unha industria de obras públicas e construción moi poderosa (Bouygues, Eiffage, Vinci), unhaindustria cinematográfica de calidade, etc. O sector secundario representa o 24 % da poboación activa.

Francia - France 24

TransportesArtigo principal: Transportes en Francia.

Aeroportos de Francia

A rede de ferrocarrís de Francia, cos seus 31.840 quilómetros, é a máisextensa da Europa Occidental. A rede é operada por SNCF. Entre ostrens de alta velocidade que circulan polo país galo, atópanse o Thalys,o Eurostar e o TGV, que viaxa a unha velocidade de 320 km/h. OEurostar, xunto co Eurotunnel Shuttle, conecta o país co veciño ReinoUnido a través do Eurotúnel. A rede de ferrocarrís gala conecta ao paíscon tódolos seus veciños estranxeiros, agás Andorra.

O transporte urbano nas cidades atópase tamén altamentedesenvolvido, existindo metros e tranvías nas cidades principais,complementados cos servizos de autobús. En Francia existen 893.300quilómetros de vías de servizo. A rexión de París é a mellorcomunicada do país estando conectada virtualmente por medio deestrada e autoestradas con tódalas vilas principais. As vías detransporte francesa son percorridas cada ano por milleiros de visitantes estranxeiros que proveñen das veciñasBélxica, España, Andorra, Mónaco, Suíza, Alemaña e Italia.

En Francia, o mercado dos automóbiles de nova adquisición está dominado por marcas nacionais como Renault(27% dos automóbiles vendidos no ano 2003), Peugeot (20,1%) e Citroën (13,5%)[29] .Existen aproximadamente 478 aeroportos en Francia, incluíndo aeródromos e pistas de aterraxe. O Aeroportointernacional Charles de Gaulle (Aéroport Paris-Charles-de-Gaulle) constitúe o maior aeroporto do país en tamaño enúmero de pasaxeiros, 59.922.177 pasaxeiros no 2007. Este atópase nos arrabaldes de París e conecta a capital coasprincipais cidades e destinos de Europa e do mundo. O segundo aeroporto francés, tamén na rexión parisiense é Orly(Aéroport d'Orly) con 26 millóns no 2007. Os tres que seguen atópanse fóra da rexión parisiense: Nice-Côte d'Azurcon 10,3 millóns, Lyon-Saint-Exupéry con 7,3 millóns, Marseille Provence con 6.9 millóns en 2007.[30] Air France éa principal aeroliña francesa, malia existiren numerosas aeroliñas privadas.Existen dez portos de certa importancia, o maior deles é o da cidade de Marsella (Grand port maritime de Marseilledende 2008 e anteriormente Port Autonome de Marseille- PAM) localizado no concello de Fos-sur-Mer. No paísgalo existen 14.932 quilómetros de vías navegables, entre as que destaca a Canle du Midi que conecta omediterráneo co océano Atlántico a través do río Garona.

Ciencia, tecnoloxía e educaciónArtigo principal: Educación en Francia.

En Francia naceron grandes inventores como os Irmáns Montgolfier (inventores do globo aerostático),Joseph-Nicéphore Niépce (químico, litógrafo e científico afeccionado que inventou, xunto ao seu irmán, un motorpara barcos e, xunto a Daguerre, a fotografía), Clément Ader (inventor do avión, un micrófono e os primeirosperfeccionamentos do teléfono), os irmáns Lumière (inventores do proxector cinematográfico), René ThéophileHyacinthe Laënnec (inventor do estetoscopio), Louis Pasteur (a técnica coñecida como pasteurización) entre outros,cuxas achegas á ciencia foron decisivas na historia da humanidade.En Francia a educación pública é de balde en tódolos seus niveis, tanto para os estudantes franceses como para osestranxeiros. No ano 2007 os gastos en educación acadaron o 28% do orzamento do Estado.

Francia - France 25

CulturaArtigo principal: Cultura de Francia.

Belas Artes

O cadro Impression, soleil levant de ClaudeMonet deulle o nome ao movemento

impresionista

As primeiras manifestacións proveñen da arte prehistórica, en estilofranco-cantábrico. A época carolinxia marca o nacemento dunha escolade iluminadores que se prolongará ao longo de toda a Idade Media,culminando nas ilustracións do libro d'As moi ricas horas do duque deBerry. Os pintores clásicos do século XVII francés son Poussin eLorrain. No século XVIII predomina o rococó, con Watteau, FrançoisBoucher e Jean-Honore Fragonard. A finais de século comeza oclasicismo con Jacques-Louis David coma un dos seus expoñentes. Oromanticismo está dominado polas figuras de Théodore Géricault eEugène Delacroix. A paisaxe realista da Escola de Barbizon ten a súacontinuación en artistas dun realismo máis testemuñal sobre a realidadesocial do seu tempo, como Jean-François Millet e Gustave Courbet. Afinais do século XIX, París, convertida en centro da pintura, ve nacer oimpresionismo, precedido pola obra de Édouard Manet. A estes seguen Toulouse-Lautrec, Gauguin e Cézanne. Xano século XX, xorden os fauvistas ao redor de Matisse e o cubismo da man de Georges Braque e o español PabloPicasso que traballa en París, despois de exiliarse de España. Outros movementos artísticos vanse sucedendo noParís de entreguerras, decaendo como centro pictórico mundial logo da Segunda Guerra Mundial.

En Francia a escultura evolucionou desde vello por diversos estilos, sobresaíndo en todos eles: prehistórico, romano,cristián, románico, gótico, renacentista, barroco e rococó, neoclásico (Frédéric Auguste Bartholdi: Estatua daLiberdade), romántico (Auguste Rodin: O pensador), e os contemporáneos.

Arquitectura

A Catedral de Notre-Dame de París é unha dasiconas da capital francesa xunto á Torre Eiffel

No que se refire á arquitectura, os celtas deixaron a súa pegada taménno erguemento de grandes monólitos ou megálitos, e a presenza gregadesde o século VI a. de C. lémbrase hoxe na herdanza clásica deMassalia (Marsella). O estilo romano ten exemplos na Maison Carrée,templo romano edificado entre 138-161 a. de C., ou no Pont du Gardconstruído entre os anos 40 e 60, en Nimes, declarado patrimoniouniversal en 1985. En Francia inventouse o estilo gótico, plasmado encatedrais como as de Chartres, Amiens, Notre-Dame ou Estrasburgo. Orenacemento xurdido en Italia, ten o seu estilo arquitectónicorepresentado maxistralmente no Castelo de Blois ou no Palacio deFontainebleau entre outros. A arte barroca (tamén de orixe italiana) e orococó (de orixe francesa) teñen obras extraordinarias en Francia. Tal éo caso do Palacio do Louvre e o Panteón de París entre tantos outros. Omodernismo ou arte moderna en arquitectura abrangue todo o séculoXIX e a metade do XX, e nel Gustave Eiffel revolucionou a teoría epráctica arquitectónica do seu tempo na construción de xigantescaspontes e no emprego de materiais coma o aceiro. A súa obra máisfamosa é a chamada Torre Eiffel. Outro grande da arquitectura

Francia - France 26

universal é Le Corbusier, un innovador e funcionalista celebrado especialmente polas súas achegas urbanísticas nasedificacións de vivendas e conxuntos habitacionais.

Lingua e literatura

Lingua

Artigos principais: Lingua francesa e Idiomas de Francia.A lingua oficial en Francia é o francés, proveniente do franciano, variante lingüística falada na Illa de Francia que acomezos da Idade Media, e ao longo dos séculos, impúxose ao resto de linguas e variantes lingüísticas que se falanen calquera parte do territorio francés. Segundo o artigo nº 2 da constitución francesa, o francés é a única lingua deFrancia.A miúdo, esta imposición do francés foi froito de decisións políticas tomadas ao longo da historia, co obxectivo decrear un estado uniformizado lingüisticamente. De feito, o artigo 2 da Constitución francesa de 1958 di textualmenteque «La langue de la République est le français» (A lingua da República é o francés)[31] .

Literatura

Artigo principal: Literatura de Francia.A historia da literatura francesa empeza co francés antigo (ancien français) da Idade Media. Un dos Xuramentos deEstrasburgo (842) é o primeiro texto completo coñecido redactado en roman (O roman é unha evolución do latín quese desenvolveu ao principio da Idade Media, coa perda das declinacións e con transformacións morfolóxicas), o"antecesor" do francés. O primeiro texto conservado nesta lingua que se considera hoxe como "literario" é oSéquence ou Cantilène de sainte Eulalie, probablemente escrito entre 881 e 882; é unha simple adaptación en 29versos dun poema latino a vocación relixiosa e pedagóxica.A literatura da idade media está composta de:• Cantar de xesta• A Literatura cortés• A Novela cortés• A Literatura burguesaNa poesía da Idade Media distínguese• A Poesía cortés• A Poesía burguesaA Literatura francesa do século XVI está marcada polos principios do humanismo: volta aos textos antigos (gregos,latinos e hebreos), desexo de coñecemento, epicureísmo indiscutible, a renovación das formas e dos temasdistinguíndose da literatura medieval. A poesía conta con autores importantes como Marot, Jean de Sponde, Agrippad'Aubigné e os poetas da Pléiade, entre os cales figuran Ronsard e Du Bellay. As novelas máis notables son as deRabelais e de Margarida de Navarre. Os Ensaios de Montaigne son unha importante obra situada entre a filosofía e aautobiografía.O século XVII conta dúas grandes correntes literarias , o clasicismo e a literatura barroca. Competidores posto que oclasicismo en literatura imporá cara ao barroco pero tamén complementarios posto que certos autores foron influídospolas dúas correntes á vez (como Corneille). Pero dende o fin do século debúxase en literatura unha corrente depensamento que anuncia xa a ilustración (con La Bruyère por exemplo).Ademais Francia foi cerne da ilustración, que se espallou polo continente europeo, sendo os principais escritoresVoltaire, Diderot, Rousseau e Montesquieu, coñecidos como os filisofos da ilustración.

Francia - France 27

MúsicaA música francesa naceu na Idade Media, co xénero do canto plano gregoriano, chamado organum. Desenvolveuse acontinuación elaborada baixo os auspicios da escola de Notre-Dame ou do Ars antiqua co conductus, un canto deprocesión. Despois viñeron os trobadores e os troveros que afirmaron máis a independencia da arte lírica cara oclero. Ás veces, simples artistas invitados nas cortes dos nobres, fixeron a estes melómanos traendo a música aosasuntos (de corazón) humanos polo medio de cancioncillas. Este atragoamento musical suscitou a vocación dosmalabaristas, músicos ambulantes que non eran máis que os intérpretes de composicións creados polos precedentes,e que non vacilaban en falar a lingua vulgar.Se non se pode datar exactamente a aparición da música tradicional ou folclórica posto que é esencialmente detransmisión oral, os instrumentos como a gaita parecen ter unha longa historia no seo dos diversos pobos que formanFrancia.Na música francesa desde antes do ano 1000 destácase o canto gregoriano empregado nas liturxias. En Franciacreouse a polifonía. Francia foi o berce dos trobadores no século XII, así como do Ars Nova dous séculos máis tarde.Durante o Romanticismo París converteuse no centro musical do mundo e na actualidade Francia mantén un lugarprivilexiado na creación musical grazas a novas xeracións de compositores. Dentro dos expoñentes da músicapopular francesa, atópanse figuras como Edith Piaf, Dalida, Charles Aznavour e Gilbert Becaud.

Deportes

Tour de France

A mellor participación de Francia nos Xogos Olímpicos foi no ano1900 en París, cidade que acolleu o certame en dúas ocasións. Aparte adelegación gala nunca baixou dos 10 primeiros lugares sendo unhapotencia a nivel deportivo e das olimpíadas.

Os deportes individuais estan ben implantados en Francia. Así porexemplo o Tour de Francia, celebrado anualmente no mes de xullodende 1903, é a competición ciclista máis prestixiosa do calendarioprofesional. O Torneo Roland Garros en París é un dos torneos máiscosmopolitas do Grand Slam[32] . No referente ás artes marciais,Francia tamén destaca entre os mellores de Europa dominando ata odía de hoxe no karate, judo e savate (boxeo francés), este último un dosmáis difundidos no mundo principalmente nos torneos do Knock Out. En judo destaca como un dos máisimportantes na historia do mundo o francés David Douillet con diversas participacións e premios ao longo da súatraxectoria neste deporte.

En canto aos deportes de equipo, a Selección de fútbol de Francia é un dos combinados nacionais máis importantes anivel mundial. Obtivo o Campionato Mundial de 1998, e no 2006 obtivo o 2° posto grazas á xeración douradaliderada por Zinedine Zidane. Este mesmo conxunto obtivo a Eurocopa 2000 e as Copas Confederacións de 2001 e2003. Pola súa banda a Selección de rugby de Francia é unha das mellores do mundo sendo a que conta con máistítulos do mesmo xeito que Inglaterra. Tamén a Selección de baloncesto de Francia é igualmente un dos combinadosnacionais máis importantes a nivel mundial, coa que obtivo o quinto posto no Campionato mundial de baloncesto de2006.

Francia - France 28

RelixiónArtigo principal: Relixión en Francia.

Relixiosidade en Francia

relixión porcentaxe

Cristianismo 54%

Irrelixioso 31%

Islam 4%

Budismo 1.2%

Xudaísmo 1%

Outras relixións/Non contestan 10%

Constitucionalmente, Francia é un estado secular. O laicismo francés carrexa unha separación recíproca entre asigrexas e o estado, sobre a base do postulado de que, para que o estado poida respectar todas as relixións, non deberecoñecer ningunha.En efecto, dende 1905, as igrexas e o estado están separadas oficialmente, agás en Alsacia-Mosela, que non erafrancesa no momento da separación. O dereito local en Alsacia-Mosela é un réxime xurídico creado en 1919.Concirne aos departamentos franceses do Alto Rin, do Baixo Rin (rexión Alsacia), e do de Mosela, reagrupadosbaixo o nome xenérico de Alsacia-Mosela. En materia de relixión, coñece e organiza os cultos católico, luterano,reformado e xudeu. Estes cultos reciben un tratamento financeiro do estado francés.Por principio pois, en Francia prohibese os censos de carácter relixioso. Non obstante, certa cantidade de estudos ede sondaxes foron levados. A relixión maioritaria é o catolicismo. Influíu amplamente na cultura francesa; cabecitar así que a meirande parte dos días festivos correspóndense coas festas relixiosas católicas, ao igual cá maioríadas catedrais e as escolas privadas, das cales 9 sobre 10 son católicas. En xeral, a taxa de práctica relixiosa érelativamente feble e estable.A comunidade xudía francesa, con 600.000 membros segundo o World Jewish Congress, é a maior de toda Europa.As estimacións sobre o número de musulmáns varían amplamente. Segundo o censo francés do ano 1999, había 3,7millóns de persoas de fe musulmá (6,3% da poboación total). Na actualidade existen entre 200.000 e 1 millón deinmigrantes ilegais.

FestivosEn Francia, os días festivos son definidos legalmente polo código de traballo, artigo L 3133-1 [33] , sendo a ultimamudanza feita pola lei n° 2008-67 do 21 de xaneiro 2008 (Loi n° 2008-67 du 21 janvier 2008) [34] . A nivel nacionalcontase 11 festivos legais, cinco civiles e seis da relixión católica.

Francia - France 29

Festivos

Data Nome en galego Nome local Observacións

1 dexaneiro

Aninovo Jour de l'an

abril Luns de Pascua Lundi dePâques

1 de maio Día internacionaldos traballadores

Fête dutravail

8 de maio Vitoria de 1945 Armistice de1945

Segunda Guerra Mundial, non e festivo legal, mais celebrase a vitoria ; tamén se celebra a tomade Orléans por Xoana de Arco na noite do 7 ao 8 de maio de 1429.

maio Xoves daAscensión

Jeudi del'Ascension

xuño Luns dePentecoste.

Lundi dePentecôte

Cincuenta días despois da Pascua. O luns de Pentecoste é o día instituído para a xornada desolidariedade cara ás persoas maiores, salvo acordo diferente. É dicir que este día festivo legalfoi escollido para que se traballe e ca ganancia do traballo dediquese a financiar axuda para osmaiores.

14 de xullo Festa nacional Fêtenationale

Revolución Francesa, 1789: Revolta do Terceiro Estado — Toma da Bastilla. Fête de laFédération 1790

15 deagosto

Asunción Assomption

1 denovembro

Tódolos santos Toussaint

11 denovembro

Armisticio 1918 Armistice de1918

Primeira Guerra Mundial

25 dedecembro

Nadal Noël

Notas[1] Datos de 2007, balance oficial demográfico de Francia, no INSEE. (http:/ / www. insee. fr/ fr/ ffc/ pop_age. htm)[2] O turismo bate marca. (http:/ / www. dw-world. de/ dw/ article/ 0,2144,2330859,00. html)[3] http:/ / news. bbc. co. uk/ hi/ spanish/ international/ newsid_6560000/ 6560077. stm[4] O explosivo discurso de Chirac. (http:/ / www. dw-world. de/ dw/ article/ 0,2144,1862696,00. html)[5] do termo franco, nome que daban os francos aos seus dominios, entón situado probablemente na actual Flandres belga.[6] En dereito constitucional francés chámaselle congreso á reunión das dúas cámaras para unha votación.[7] A posibilidade de que o Presidente poida dirixirse directamente ao Parlamento está no proxecto de reforma[8] O poder regulamentario, dentro da constitución da quinta república francesa, é a lexislación nos dominios que a constitución non atribúe á

competencia das leis que van pola conta do poder lexislativo, é dicir, o parlamento[9] Un sistema semipresidencialista (http:/ / www. elpais. com/ comunes/ 2007/ elecciones_francesas/ sistema_frances. html) (español). Diario El

País.[10] Statistiques de l'INSEE (http:/ / www. insee. fr/ fr/ themes/ tableau. asp?reg_id=0& ref_id=NATTEF02131)[11] (http:/ / www. insee. fr/ en/ ffc/ pop_age4. htm)[12] http:/ / www. migrationinformation. org/ datahub/ countrydata/ data. cfm[13] http:/ / www. migrationpolicy. org/ pubs/ France_Elections050307. pdf[14] http:/ / www. insee. fr/ fr/ ffc/ ipweb/ ip1098/ ip1098. html#encadre1[15] http:/ / www. unhcr. org/ publ/ PUBL/ 4492677f0. pdf[16] Francia foi superada pola China no ano 2006 en termos de Produto Interior Bruto. Dende que a paridade de cambio euro/libra cambiou

fortemento no ano 2008 (a libra esterlina devaluouse fortemente en beneficio do euro, chegando ao seu punto máis baixo en 10 anos), Francia superou ao Reino Unido na listaxe das principais economías mundiais. Esta clasificación vén dada polo Director do Instituto Nacional de Investigación Económica e Social, e o Instituto de investigación británico. Vexa Financial Times (http:/ / www. ft. com/ cms/ s/

abe2ffc4-c08b-11dc-b0b7-0000779fd2ac,Authorised=false. html?_i_location=http:/ / www. ft. com/ cms/ s/ 0/

abe2ffc4-c08b-11dc-b0b7-0000779fd2ac. html?nclick_check=1& _i_referer=http:/ / fr. wikipedia. org/ wiki/ France& nclick_check=1) 11 de

Francia - France 30

xaneiro do ano 2008[17] Véxase o artigo detallado en francés fr:Pauvreté en France.[18] Véxase o artigo detallado en francés fr:Pauvreté en France.[19] (en francés) Patrimonio: Quen posúe canto? (http:/ / www. inegalites. fr/ spip. php?article38), Observatorio das desigualdades, 7 de xuño

2007.[20] Ministère de l'Économie, des Finances et de l'Emploi, ministerio francés de finanzas Documento de presentación do orzamento do Estado

para o ano 2007 (http:/ / www. minefi. gouv. fr/ directions_services/ sircom/ finances_etat/ LF/ 2007/ depliant_budget_etat2007. pdf).[21] Xornal Le Monde.fr: Arquivos (http:/ / www. lemonde. fr/ web/ article/ 0,1-0@2-3404,36-852867@51-666777,0. html)[22] http:/ / www. diplomatie. gouv. fr/ fr/ france_829/ decouvrir-france_4177/ france-a-z_2259/ economie_2624/

les-grands-secteurs-economiques_5945. html Les grands secteurs économiques Os grandes sectores económicos Ministerio francés de asuntosexteriores

[23] https:/ / www. cia. gov/ library/ publications/ the-world-factbook/ geos/ fr. html#Econ France sur CIA factbook[24] Fonte: https:/ / www. cia. gov/ library/ publications/ the-world-factbook/ geos/ fr. html#Econ[25] Os grandes sectores económicos. Páxina do Ministère des Affaires étrangères (http:/ / www. diplomatie. gouv. fr/ fr/ france_829/

decouvrir-france_4177/ france-a-z_2259/ economie_2624/ les-grands-secteurs-economiques_5945. html).[26] http:/ / www. tourisme. gouv. fr/ fr/ z2/ stat/ tis/ att00015987/ TIS_2007-2. pdf Ministerio de Turismo.[27] http:/ / www. sanofi-aventis. com/ en-bref/ mission/ mission. asp Datos 2007 do grupo[28] http:/ / www. pasteur. fr/ ip/ easysite/ go/ 03b-000002-007/ institut-pasteur Presentación do instituo na súa páxina web[29] L'automobile magazine, hors-série 2003/2004 páx. 294.[30] http:/ / www. aeroport. fr/ fichiers/ stats_2007. pdf Résultats d'activités des aéroports français, Resultados de actividades do 2007

publicados pola Union des Aéroports Français[31] http:/ / www. conseil-constitutionnel. fr/ textes/ constit. htm Constitution du 4 octobre 1958[32] http:/ / news. bbc. co. uk/ hi/ spanish/ specials/ newsid_3722000/ 3722571. stm As pegadas na arxila francesa.[33] Artigo L3133-1 do código de traballo vixente en Francia (http:/ / www. codes-et-lois. fr/ code-du-travail/

toc-nouvelle-duree-travail-salaire-interessement-participation--19da946-texte-integral)[34] lei n° 2008-67 do 21 de xaneiro 2008 (http:/ / www. legifrance. gouv. fr/ affichTexte. do;jsessionid=?cidTexte=JORFTEXT000017942034&

dateTexte=& oldAction=rechJO)

Carlos Casares 31

Carlos Casares

Carlos Casares Mouriño

Estatua de Carlos Casares en Pontevedra

Nacemento: 24 de agosto de1941Ourense Galicia

Falecemento: 9 de marzo de 2002Vigo

Lingua: Galego

Xénero(s): Narrativa

Carlos Casares Mouriño, nado en Ourense o 24 de agosto de 1941 e finado en Vigo o 9 de marzo de 2002, foi unescritor en lingua galega.

TraxectoriaNaceu en Ourense, pero pasou a maior parte da súa infancia en Xinzo de Limia, vila na que o seu pai, Francisco,exerceu como mestre. Estudou Filosofía e Letras na Universidade de Santiago. Desenvolveu a súa actividade culturale profesional como escritor, editor e catedrático de instituto.En 1971 casou con Kristina Berg, de orixe sueca, coa que tivo dous fillos, Håkan e Christian[1] .A súa ideoloxía estivo marcada polo maxisterio e amizade con Ramón Piñeiro e polo grupo de galeguistasvinculados á editorial Galaxia, da que foi director dende o ano 1985 ata a súa morte. Foi elixido membro da RealAcademia Galega en 1977. Foi un dos catro deputados galeguistas independentes integrados nas listas doPSdeG-PSOE (1981-1985), e presidente do Consello da Cultura Galega en 1996.

Predecesor:Xosé Filgueira Valverde

presidente do Consello da CulturaGalega

1996 - 2002

Sucesor:Alfonso Zulueta de Haz

Carlos Casares 32

Obra

RevistasColaborou en numerosas revistas e xornais, entre eles Grial, revista da que foi director dende 1989 a 2002, ano doseu falecemento, La Región, El País e La Voz de Galicia. Parte deste traballo xornalístico foi publicado en formatolibro: Á marxe. Palabra de escritor (2 de xaneiro - 10 de marzo de 2002) (2003), Á marxe, 1992 (2005), Á marxe,1993 (2005), Á marxe, 1994 (2006) e Á marxe, 1995 (2006).

Narrativa• Vento ferido (1967). Relatos breves sobre a violencia e o fatalismo.• Cambio en tres (1969)• Xoguetes pra un tempo prohibido (1975)• Os escuros soños de Clío (1979)• Ilustrísima (1980)• Os mortos daquel verán (1987)• Deus sentado nun sillón azul (1996)• Na marxe de cada día: follas dun diario (1994)• Un país de palabras (1999)• O sol do verán (2002).

Literatura infantil• A galiña azul (1968)• As laranxas máis laranxas de tódalas laranxas (1973)• O can Rin e o lobo Crispín (1983)• Este é Toribio (1991)• Toribio contra o profesor Smith (1991)• Toribio e o contador de contos (1991)• Toribio ten unha idea (1992)• Toribio revoluciona o tráfico (1994)• O galo de Antioquía (1994)• Lolo anda en bicicleta (1996)• Un polbo xigante (2000)

Biógrafo e ensaístaComo biógrafo e ensaísta legounos varios traballos sobre a vida e obra de Vicente Risco, Otero Pedrayo, RamónPiñeiro, Curros Enríquez e o Padre Sarmiento; así como unha achega á presenza de Ernest Hemingway en Galicia ede Galicia na obra do escritor norteamericano, Hemingway en Galicia (1999)O humor, a sinxeleza e a claridade no tratamento dos temas que afectan ó mundo de hoxe constitúen as marcas máiscaracterísticas do seu estilo narrativo e ensaístico.

Carlos Casares 33

TradutorTraduciu O principiño (1983) do francés Antoine de Saint-Exupéry, Os escaravellos voan á tardiña (1989) da suecaMaria Gripe e O vello e o mar (1998) do norteamericano Ernest Hemingway.

Referencias[1] http:/ / www. culturagalega. org/ noticia. php?id=2410& soportal=lg3

TraduciónA tradución (< latín traducere: facer pasar dun lugar a outro) é unha actividade que comprende a interpretación dosignificado dun texto nun idioma, chamado texto orixe, a un texto equivalente noutro idioma, chamado texto meta.Tamén o produto desta actividade, o texto meta, denomínase tradución.Tradicionalmente, a tradución foi unha actividade desenvolvida por humanos, aínda que hai numerosos intentos deautomatizar a tarefa de traducir textos naturais (tradución automática) ou de utilizar ordenadores para axudar a estatarefa (tradución asistida por ordenador). Un exemplo de tradución asistida sería o uso dunha memoria de tradución.O obxectivo da tradución é crear unha relación de equivalencia entre o texto orixe e o texto meta, é dicir, aseguridade de que ambos os textos comuniquen a mesma mensaxe, á vez que se teñen en conta aspectos coma oxénero textual, o contexto, as regras da gramática de cada un dos idiomas, as convencións estilísticas, a fraseoloxía,etc.É importante diferenciar a tradución da interpretación: No primeiro caso, transfírense ideas expresadas por escritodunha lingua a outra, mentres que na interpretación as ideas exprésanse oralmente ou mediante a xesticulación(como acontece na linguaxe de signos) dunha lingua a outra.Segundo a análise dos procesos implicados na tradución e interpretación, poderíase considerar que esta últimaconstitúe unha subcategoría da tradución[Cómpre referencia].

O proceso tradutolóxicoNa súa obra, Teoría e práctica da tradución, Valentín García Yebra recoñece dúas fases no proceso tradutolóxico: "afase da comprensión do texto orixinal, e a fase da expresión da súa mensaxe, do seu contido, na lingua receptora outerminal".Na etapa de comprensión, decodifícase o sentido do texto orixe, nunha actividade denominada semasiolóxica (dogrego, sema, sentido ou significado). Na etapa de expresión, recodifícase este sentido na lingua meta; etapa taménchamada onomasiolóxica (do grego, onoma, nome).Na etapa de decodificación do sentido do texto, o tradutor debe identificar en primeiro lugar os segmentos quecompoñen o texto orixinal. É dicir, debe estabelecer as unidades mínimas con sentido. O segmento pode ser unhapalabra, frase ou incluso unha ou máis oracións (por exemplo, un texto completo).Na etapa de recodificación na lingua meta, o tradutor debe manter o sentido do segmento orixinal nun segmento dalingua meta, respectando o xenio da mesma. A reunión do segmento orixe co segmento meta é o que se denominaunidade de tradución.Ambas as dúas etapas son de índole recursiva, e non necesariamente sucesivas, é dicir, o tradutor pode volverdesentrañar o sentido do texto orixe, unha vez que recodificou o sentido na lingua meta.Após este procedemento, sinxelo a primeira vista, agóchase unha operación cognitiva complexa. Para decodifica-lo sentido completo do texto orixe, o tradutor ten que interpretar e analizar tódalas súas características de forma consciente e metódica. Este proceso require un coñecemento profundo da gramática, semántica, sintaxe e frases

Tradución 34

feitas ou similares da lingua orixe, así como da cultura dos seus falantes.O tradutor debe contar tamén con estes coñecementos para recodificar o sentido na lingua meta. De feito, estesadoitan ser máis importantes e, polo tanto, máis fondos cós da lingua orixe. De aí que a maioría dos tradutorestraduzan á súa lingua materna.Ademais, é esencial que os tradutores coñezan a área que se está tratando.Os estudos realizados nos últimos anos en lingüística cognitiva permitíronnos comprender mellor o procesocognitivo da tradución.

Historia da TraduciónAs primeiras traducións foron da Biblia, xa que como os xudeus levaban moito tempo sen fala-la súa lingua (ohebreo), esta perdeuse e as Santas Escrituras debéronse traducir para que as entendesen os xudeus que non falaban asúa lingua orixinal. Ptolomeo Filadelfo no século III adC mandou traducir do hebreo ó grego as Sagradas Escriturasa 72 vos souben que dominaban o hebreo e o grego. Esta versión coñécese como versión Alejandrina ou versión dos70. No século II D.C. a Biblia traducíuse do grego ó latín (Antigo e Novo Testamento). A esta versión chamóuseleVetus Latina.

Estratexias de TraduciónA traducibilidade é un dos primeiros problemas da tradución. É a posibilidade de traducir con éxito un enunciadonun idioma a un equivalente noutro idioma. Non sempre é posíbel traducir os enunciados con estruturasequivalentes, polo que o tradutor debe recorrer a varias estratexias a fin de asegurar a tradución dun textodeterminado.

AdaptaciónA adaptación, coñecida tamén como tradución libre, é un procedemento de tradución no cal o tradutor substitúeunha realidade cultural ou social no texto orixinal coa correspondente realidade no texto meta. Esta nova realidaderesulta máis común para a audiencia do texto meta.A adaptación a miúdo resulta útil para a tradución de poesía, obras de teatro e publicidade.

PréstamoO préstamo consiste en utilizar unha palabra ou expresión do texto orixinal no texto meta.Os préstamos adóitanse escribir en cursiva, e consisten en achega-la palabra na lingua de orixe. Un exemplo depréstamo é blue jeans, do inglés.

CalcoO decalco léxico é un procedemento de tradución que consiste na creación de neoloxismos seguindo a estrutura dalingua de orixe. Como, por exemplo, fútbol, orixinada da palabra football en inglés.

Tradución 35

ModulaciónConsiste en traducir unha palabra por unha frase explicativa.

TransposiciónTranspor as palabras

EquivalenciaEquivalencia indica a correspondencia en significado dunha palabra nun idioma fronte a outro idioma. Dúas palabrasson equivalentes se teñen o mesmo significado.

Tradución literalRefírese ó paso da lingua de orixe á lingua meta sen emprego de estratexias de tradución máis cá conversión dostermos tendo como resultado unha tradución correcta. O tradutor só ten que se preocupar da orde dos termostraducidos:Mon Dieu pardonnez-moi cette méprisable prière,mais je ne puis écarter son nom de mes lèvres, nin oublier a peite de mon coeurDeus meu, perdóame esta desprezable oración,pero non podo apartar o seu nome dos meus beizos, nin esquece-la pena do meu corazónSegundo Vinay e Dalbernet, a tradución literal é lícita sobre todo entre linguas que comparten unha mesma cultura.

Principais asociacións de tradutores (e intérpretes) de Galicia• AGPTI, Asociación galega de profesionais da tradución e interpretación [1]

• ATG, Asociación de tradutores galegos [2], responsable da biblioteca virtual Bivir [3] e da revista Viceversa [4].

Universidades públicas onde cursar Tradución (e interpretación oudocumentación)• Universidade de Vigo [5]• Universidad de Málaga [6]• Universidad de Salamanca [7]• Universidad de Valladolid [8]• Universitat de Vic [9]• Universitat Pompeu Fabra [10]

Referencias[1] http:/ / www. agpti. org/[2] http:/ / www. tradutoresgalegos. org/[3] http:/ / www. bivir. com/[4] http:/ / webs. uvigo. es/ webatg/ viceversa. html[5] http:/ / webs. uvigo. es/ centros/ fft/ web/[6] http:/ / hs. sci. uma. es:8070/ pls/ apex/

f?p=101:1:2482992703622550::NO::INICIO_LOV_CURSO_ACAD,INICIO_LOV_CENTROS,INICIO_LOV_TITULACIONES,INICIO_LOV_CICLOS,INICIO_LOV_CURSOS,INICIO_BUSCAR:2008,304,55,-1,-1,[7] http:/ / exlibris. usal. es/[8] http:/ / www. uva. es/ cocoon_uva/ impe/ uva/ centro?idCampus=36161& idCentro=34493& idDep=& idInsts=& tamLetra=&

idMenus=93,3185[9] http:/ / www. uvic. cat/ fchtd/ ca/ inici. html[10] http:/ / www. upf. edu/ estudiants/ titulacions/ grau-traduccio/ presentacio/ index. html

Deserto do Sáhara 36

Deserto do Sáhara

Imaxe de satélite do deserto do Sáhara

Solpor no Sáhara

Dunas en Marrocos.

O Deserto do Sáhara é o segundo maiordeserto do mundo (despois do da Antártica),localizado no Norte de África, cunha áreatotal de 9,065,000 km2, sendo apenas unpouco menor que a Europa (10,400,000km2).

Tal deserto considérase unha ecorrexión. Onome Sáhara é unha transliteración do árabeque á súa vez é a tradución (Sahhra) ,ءارحصda palabra tuareg teneriwe (' os desertos', deonde lle vén o nome ó deserto do Teneré).Viven preto de 2,5 millóns de persoas naárea do Sáhara, distribuídas pola Mauritania,Marrocos, Sáhara Occidental, Libia, Exipto,Malí, Níxer, Alxeria, Tunisia, Sudán eChad.

As fronteiras do Sáhara son: o OcéanoAtlántico ao oeste, as montañas do Atlas e oMar Mediterráneo ao norte, o Mar Vermelloao leste e o val do Río Níxer ao sur.

O Sáhara divide o continente africano endous: África Norte e Subsahariana . Afronteira sahariana ao sur é marcada porunha faixa semiárida de sabana chamadaSahel, e ao sur de Sahel encontrase a rexiónchamada o Sudán.

Os seres humanos viviron na extremidadedo deserto durante case 500.000 anos.Durante a última Idade do Xelo, o desertodo Sáhara foi (como o Leste africano enxeral) máis húmido do que é agora. Fósilesde dinosauros foron encontrados alí. OSáhara moderno, xeralmente, está exento devexetación excepto no val do Nilo, nunpoucos oasis e nalgunhas montañasdispersas.

Deserto do Sáhara 37

Tuaregs.

Límites xeográficos

Criterios botánicos

por Capot-Rey (1953)• ao Norte: O límite de maduración das palmeiras

datileiras.• ao Sur: Límite sur do had (Cornucala monacantha),

especie pertencente ás Chenopodiaceae ou límitenorte do cram-cram (Cencrus biflorus), unha poáceado Sahel.

Criterios climáticos

• ao Norte: a isohieta dos 100 mm.• ao Sur: Un límite máis difuso que se pode basear na isohieta dos 150 mm sabendo que as chuvias varían moito

dun ano a outro.

Fonte dos artigos e colaboradores 38

Fonte dos artigos e colaboradoresO Principiño  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=1910125  Colaboradores: Albert galiza, Ayto, Estevoaei, Lara, RNC, Xoán Carlos Fraga, 9 edicións anónimas

Antoine de Saint-Exupéry  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=1919250  Colaboradores: Albert galiza, Atobar, Ayto, CommonsDelinker, Elvire, Hugo22, Servando2, Xosé

Francia - France  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=1943950  Colaboradores: AMPERIO, Adelbrecht, Adorian, Agremon, Albert galiza, Alyssalover, Angeldomcer, Arale, Arcode Rayne, Banjo, Basilio, Caronium, CommonsDelinker, Elvire, Estevoaei, Gallaecio, HombreDHojalata, Hugo22, Jchapela, Joao Xavier, Lameiro, Landriessen, Lansbricae, Lmbuga, Luisinho,Meu rei, Norrin strange, Pablo Grandio, Porto, Prevert, Purodha, Rocastelo, Servando2, Sobreira, Toliño, Xabier Cid, Xas, Xoacas, Xosel, Xosé, 20 edicións anónimas

Carlos Casares  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=1869090  Colaboradores: AT, Albert galiza, Arco de Rayne, Atobar, Ecemaml, Elvire, Estevoaei, Gustavo Adolfo Garrido,HombreDHojalata, Hugo22, Lameiro, Lansbricae, Lmbuga, Miguel.lima, Miñato, Ogcbizrohnoacn, PepedoCouto, Ramiro Torres, Sobreira, Xabier Cid, Xas, Xoacas, Xosé, Xoán Carlos Fraga, 33edicións anónimas

Tradución  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=1921727  Colaboradores: Cheluco, Fadesga, Lara, Lmbuga, Prevert, Sobreira, Toliño, Xosé, 4 edicións anónimas

Deserto do Sáhara  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=1907454  Colaboradores: Hipólito, Iago Pillado, Lmbuga, Prevert, Rocastelo, Servando2, Sobreira, Xaguar, Xosel, XoánCarlos Fraga, 2 edicións anónimas

Fontes das imaxes, licenzas e colaboradores 39

Fontes das imaxes, licenzas e colaboradoresFicheiro:Lepetitprince.jpg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Lepetitprince.jpg  Licenza: Creative Commons Attribution-Sharealike 2.0  Colaboradores: Nicholas Wangfrom NYC, USAFicheiro:St-ExuperyPlaque.jpg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:St-ExuperyPlaque.jpg  Licenza: Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported Colaboradores: Dickbauch, Friejose, GeorgHH, Gilbertus, Man vyi, Olivier2, Phil13, Skeezix1000, 1 edicións anónimasFicheiro:Sainte Exupery01.jpg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Sainte_Exupery01.jpg  Licenza: GNU Free Documentation License  Colaboradores: Damouns,EugeneZelenko, Gabor, Markus Schweiss, Olivier2Ficheiro:Flag of France.svg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Flag_of_France.svg  Licenza: Public Domain  Colaboradores: (en lingua portuguesaportugués)Ficheiro:Armoiries république française.svg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Armoiries_république_française.svg  Licenza: Creative CommonsAttribution-Sharealike 2.0  Colaboradores: User:Wagner51Ficheiro:Location France EU Europe.png  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Location_France_EU_Europe.png  Licenza: Public Domain  Colaboradores: QuizimodoFicheiro:Chlodwigs taufe.jpg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Chlodwigs_taufe.jpg  Licenza: Public Domain  Colaboradores: (en lingua francesafrancés)Ficheiro:Siege-alesia-vercingetorix-jules-cesar.jpg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Siege-alesia-vercingetorix-jules-cesar.jpg  Licenza: Public Domain Colaboradores: Lionel-Noël RoyerFicheiro:Lenepveu, Jeanne d'Arc au siège d'Orléans.jpg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Lenepveu,_Jeanne_d'Arc_au_siège_d'Orléans.jpg  Licenza: Public Domain Colaboradores: Jules Eugène LenepveuFicheiro:Louis XIV of France.jpg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Louis_XIV_of_France.jpg  Licenza: Public Domain  Colaboradores: Bjankuloski06en, Bohème,Cecil, Daigaz, Ecummenic, Hailey C. Shannon, Itsmine, Kürschner, Mattes, Paris 16, Redtigerxyz, Shakko, Tancrède, Thorvaldsson, Tony Wills, Washiucho, Wutsje, Xenophon, Zolo, 8 ediciónsanónimasFicheiro:Eugène Delacroix - La liberté guidant le peuple.jpg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Eugène_Delacroix_-_La_liberté_guidant_le_peuple.jpg  Licenza:Public Domain  Colaboradores: Aavindraa, Alvaro qc, Anetode, Arnomane, Berrucomons, Better than Hustler, Bibi Saint-Pol, Dbenbenn, Didactohedron, Encephalon, FoeNyx, Husky, JJMesserly, Jarekt, Jean-Frédéric, Kelson, Makthorpe, Marianika, Martin H., Mattes, Mglanznig, Miniwark, Mmxx, Olivier2, Paris 16, PawełMM, Plindenbaum, Pline, Pyb, Ranveig, The artmaster, Thuresson, Trycatch, Tsui, Warburg, White Cat, たね, 10 edicións anónimasFicheiro:Degradation alfred dreyfus.jpg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Degradation_alfred_dreyfus.jpg  Licenza: Public Domain  Colaboradores: Henri Meyer(1844-1899)Ficheiro:De Gaulle-OWI.jpg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:De_Gaulle-OWI.jpg  Licenza: Public Domain  Colaboradores: Office of War Information, OverseasPicture Division. The image prefix (LC-USW3) at the Library of Congress image page matches that of pictures from the OWI collection (see prefix list here.Ficheiro:Nicolas Sarkozy (2008).jpg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Nicolas_Sarkozy_(2008).jpg  Licenza: Creative Commons Attribution-Sharealike 2.5 Colaboradores: א (Aleph)Ficheiro:Fillon-181207.jpg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Fillon-181207.jpg  Licenza: Creative Commons Attribution 3.0  Colaboradores: Benjamin LemaireFicheiro:Pano-lux1.jpg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Pano-lux1.jpg  Licenza: Public Domain  Colaboradores: Gryffindor, Olivier2, Sir GawainFicheiro:Logo de la République française.svg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Logo_de_la_République_française.svg  Licenza: Public Domain  Colaboradores:Aaker, Alkamid, Bcnof, Beao, Blinking Spirit, Coyau, Cybercobra, Dahn, Duduziq, Essam Sharaf, Jack Phoenix, JenVan, Kyle the hacker, PhiLiP, Razzairpina, SRyll, Sarang, Tonym88,Ve4ernik, Writtenright, Wwooter, Zscout370, 28 edicións anónimasFicheiro:Paris Assemblee Nationale DSC00074.jpg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Paris_Assemblee_Nationale_DSC00074.jpg  Licenza: GNU Free DocumentationLicense  Colaboradores: User:David.MonniauxFicheiro:Satellite image of France in August 2002.jpg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Satellite_image_of_France_in_August_2002.jpg  Licenza: Public Domain Colaboradores: Unknown NASA officialFicheiro:France template.png  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:France_template.png  Licenza: GNU Free Documentation License  Colaboradores: ChrisDHDR,Mortadelo2005, Paintman, W!B:, Zyxw59Ficheiro:Blason Nord-Pas-De-Calais.svg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Blason_Nord-Pas-De-Calais.svg  Licenza: Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0Unported  Colaboradores: Adelbrecht, BrightRaven, Bruno Vallette, Ewan McTeagle, Fhiv, Jimmy44, Kilom691, Siebrand, Skim, Urhixidur, Verdy pFicheiro:Blason région fr Picardie.svg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Blason_région_fr_Picardie.svg  Licenza: Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0Unported  Colaboradores: User:SpedonaFicheiro:Blason duche fr Normandie.svg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Blason_duche_fr_Normandie.svg  Licenza: Public Domain  Colaboradores: SyryatsuFicheiro:France moderne.svg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:France_moderne.svg  Licenza: GNU Free Documentation License  Colaboradores: SodacanFicheiro:Blason région fr Champagne-Ardenne.svg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Blason_région_fr_Champagne-Ardenne.svg  Licenza: Creative CommonsAttribution-ShareAlike 3.0 Unported  Colaboradores: User:SpedonaFicheiro:Blason Lorraine.svg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Blason_Lorraine.svg  Licenza: GNU Free Documentation License  Colaboradores: User:DarkbobFicheiro:Alzacja herb.png  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Alzacja_herb.png  Licenza: GNU Free Documentation License  Colaboradores: Alexandrin, Kelson,Maksim, Ske, Tzeentch, Verdy p, Vindicator, Милан Јелисавчић, 2 edicións anónimasFicheiro:Blason fr Franche-Comté.svg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Blason_fr_Franche-Comté.svg  Licenza: Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0Unported  Colaboradores: User:Bruno Vallette, User:Bruno ValletteFicheiro:Blason fr Bourgogne.svg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Blason_fr_Bourgogne.svg  Licenza: Creative Commons Attribution-Sharealike 3.0,2.5,2.0,1.0 Colaboradores: ZigeunerFicheiro:Blason Orléans.svg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Blason_Orléans.svg  Licenza: Public Domain  Colaboradores: User:Anno16, User:SsireFicheiro:Blason région fr Pays-de-la-Loire.svg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Blason_région_fr_Pays-de-la-Loire.svg  Licenza: Creative CommonsAttribution-ShareAlike 3.0 Unported  Colaboradores: User:Bruno ValletteFicheiro:Blason region fr Bretagne.svg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Blason_region_fr_Bretagne.svg  Licenza: Public Domain  Colaboradores: SyryatsuFicheiro:Blason Poitou-Charentes 3D.svg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Blason_Poitou-Charentes_3D.svg  Licenza: Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0Unported  Colaboradores: Badeu, Kilom691Ficheiro:Blason région fr Limousin.svg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Blason_région_fr_Limousin.svg  Licenza: Creative Commons Attribution-Sharealike3.0,2.5,2.0,1.0  Colaboradores: User:infofiltrageFicheiro:Blason de l'Auvergne.svg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Blason_de_l'Auvergne.svg  Licenza: Creative Commons Attribution 2.5  Colaboradores: Peter17Ficheiro:Blason_ville_fr_Lyon_(Rhone).svg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Blason_ville_fr_Lyon_(Rhone).svg  Licenza: Public Domain  Colaboradores: SyryatsuFicheiro:Blason de l'Aquitaine et de la Guyenne.svg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Blason_de_l'Aquitaine_et_de_la_Guyenne.svg  Licenza: Creative CommonsAttribution 2.5  Colaboradores: Peter17Ficheiro:Blason ville fr Toulouse (Haute-Garonne).svg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Blason_ville_fr_Toulouse_(Haute-Garonne).svg  Licenza: Creative CommonsAttribution-Sharealike 3.0,2.5,2.0,1.0  Colaboradores: User:TomKrFicheiro:Blason région fr Languedoc-Roussillon.svg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Blason_région_fr_Languedoc-Roussillon.svg  Licenza: Creative CommonsAttribution-Sharealike 3.0,2.5,2.0,1.0  Colaboradores: User:infofiltrageFicheiro:Blason région fr Provence-Alpes-Côte d'Azur.svg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Blason_région_fr_Provence-Alpes-Côte_d'Azur.svg  Licenza: CreativeCommons Attribution 2.5  Colaboradores: Peter17Ficheiro:Coat of Arms of Corsica.svg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Coat_of_Arms_of_Corsica.svg  Licenza: descoñecido  Colaboradores: User:MarianSiglerFicheiro:France map FR.png  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:France_map_FR.png  Licenza: Public Domain  Colaboradores: CIA World Factbook (original)Traduction et adaptation : w:User:Hégésippe CormierHégésippe Cormier aka Hégésippe

Fontes das imaxes, licenzas e colaboradores 40

Ficheiro:Aftnn The Seine from the Eiffel Tower.jpg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Aftnn_The_Seine_from_the_Eiffel_Tower.jpg  Licenza: Creative CommonsAttribution-ShareAlike 1.0 Generic  Colaboradores: Bibi Saint-Pol, Ddxc, Docu, Ed g2s, Mayhem, Mu, Olivier2, Quadell, Schaengel89, Thbz, YannFicheiro:Vieux port de Marseille 2.jpg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Vieux_port_de_Marseille_2.jpg  Licenza: Creative Commons Attribution-Sharealike 2.5 Colaboradores: User:Pumbaa80File:Lyon stjean.JPG  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Lyon_stjean.JPG  Licenza: Creative Commons Attribution-Sharealike 2.5  Colaboradores: HaragayatoFicheiro:Épône - récolte du maïs01.jpg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Épône_-_récolte_du_maïs01.jpg  Licenza: Creative Commons Attribution-Sharealike3.0,2.5,2.0,1.0  Colaboradores: SpedonaFicheiro:La Défense.jpg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:La_Défense.jpg  Licenza: Creative Commons Attribution-Sharealike 2.5  Colaboradores: ChosoviFicheiro:Centrale de Cruas.jpg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Centrale_de_Cruas.jpg  Licenza: Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported Colaboradores: IodamaFicheiro:France airport map.png  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:France_airport_map.png  Licenza: Creative Commons Attribution-Sharealike 2.0  Colaboradores:User:David.MonniauxFicheiro:Claude Monet, Impression, soleil levant, 1872.jpg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Claude_Monet,_Impression,_soleil_levant,_1872.jpg  Licenza: PublicDomain  Colaboradores: Ardfern, Avatar, Denniss, Duduziq, Ephemeronium, Fanghong, Hekerui, Luestling, Man vyi, Marv1N, Rlbberlin, Thuresson, Zolo, 4 edicións anónimasFicheiro:060806-France-Paris-Notre Dame.jpg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:060806-France-Paris-Notre_Dame.jpg  Licenza: Creative CommonsAttribution-ShareAlike 3.0 Unported  Colaboradores: AnRo0002, Bibi Saint-Pol, Otium, ParaFicheiro:TourDeFrance 2005 07 09.jpg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:TourDeFrance_2005_07_09.jpg  Licenza: Public Domain  Colaboradores: Ardfern, Heidas,Jx, LimoWreck, Lumijaguaari, Schekinov Alexey Victorovich, Vzach, Yonatanh, 1 edicións anónimasFicheiro:Carlos Casares.jpg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Carlos_Casares.jpg  Licenza: descoñecido  Colaboradores: User:EstevoaeiFicheiro: Flag of Galicia.svg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Flag_of_Galicia.svg  Licenza: Public Domain  Colaboradores: Pedro A. Gracia FajardoFicheiro:Sahara satellite hires.jpg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Sahara_satellite_hires.jpg  Licenza: Public Domain  Colaboradores: NASAFicheiro:Solpor_no_sáhara.jpg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Solpor_no_sáhara.jpg  Licenza: GNU Free Documentation License  Colaboradores: LmbugaFicheiro:Dune 2.jpg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Dune_2.jpg  Licenza: Public Domain  Colaboradores: Khalid hassani, Matanya (usurped), Rmhermen, Uroboros,1 edicións anónimasFicheiro:Azawakh 52 jd.jpg  Fonte: http://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ficheiro:Azawakh_52_jd.jpg  Licenza: GNU Free Documentation License  Colaboradores: Masen, Nya, ToB

Licenza 41

LicenzaCreative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unportedhttp:/ / creativecommons. org/ licenses/ by-sa/ 3. 0/