ARANTZAKO UDAL PLANARAKO HERRITARREN PARTAIDETZA ... · bizimodua landa eremuaren ustiapenarekin...

ARANTZAKO UDAL PLANARAKO HERRITARREN PARTAIDETZA SUSTATZAILEEN TALDEA

1

3. Saioa. DINAMIKEN AZALPENA ETA ERANTZUNAK

AURKIBIDEA:

LUR EZ URBANIZAGARRIA. PAISAIA. ..........................................................................................2 1go DINAMIKA (1.0H)..................................................................................................................3 1. DINAMIKAN BETETZEKO HORRIA............................................................................................5 1go DINAMIKAREN ERANTZUNAK..............................................................................................7 LUR EZ URBANIZAGARRIA. ERABILERAK. ................................................................................ 23 2. DINAMIKA (1.0H)................................................................................................................. 255 2. DINAMIKAN BETETZEKO HORRIA....................................................................................... 266 2. DINAMIKAREN ERANTZUNAK............................................................................................. 288


2

3. SAIOA Arantza, 2018ko apirilaren 12an

(urdinez parte-hartzaileetatik jasotako erantzunak eta berdez saioaren analisia)

LUR EZ URBANIZAGARRIA. PAISAIA. Lur ez urbanizagarria zein den jada denok dakigu, herri-gunetik kanpo dauden eta urbanizagarriak ez diren lur guztiak. Lur hauek erabilera ezberdinak izan ditzakete, beti ere ingurumenarekin erlazionatuak egonik gehien bat.

Baino, aurretik aipatu izan dugun bezala, oso argi izan behar dugu eskuak gai honen inguruan oso lotuak ditugula, udalak ezin ditu nahi dituen erabakiak hartu, euren gainetik Nafar Gobernua baitago. Nafar Gobernua eta Autonomia Erkidegoko legeak eta araudiak bete behar dira, udaleko araudiak lege hauek baino zorrotzagoak izan daitezke,baino ezin dira inoiz malguagoak izan.

2011KO uztailean indarrean jarri zen Nafar Gobernuko Lurralde Antolamendurako Plana, POTa. Plan honek Nafarroa osoko lurraldea sailkatzen du eta baldintza ugari ezartzen ditu.

POTaren helburua Nafarroako udalerria baino lurralde eremu handiagoko esparruak antolatzea da:

o Lurraren erabilera EGOKIA, ZENTZUZKOA ETA OREKATUA erraztu, errekurtso naturalei dagokionez edota lurrarengan eragina izan dezaketen jardueren inguruan.

o Lurraldearen antolakuntzarako eta artikulaziorako oinarrizko elementuak ezarri.

o Lur urbanizagarrian eraman nahi izango diren proiektu, plan, politika eta programen koordinaziorako erreferentzi marko bat ezartzea.

POT hauek gaur egun dagoen egoerarekin ez dira oso zehatzak eta orain, parte- hartze honekin, Arantzako ingurumen balorea hobeto ezagutaraztea dugu eskutan eta horretarako zuen laguntza behar dugu.


3

1go DINAMIKA (1.0H) Gurekin lan egiten duten biologoek lan handia egin behar dute gaur egun Arantzako benetako ingurumen, paisaia eta natura baloreak eguneratzen eta horretarako zuen laguntza eskatu digute.

Orain orri batzuk banatuko dizkizuegu, bertan lan hau modu egokian jorratzeko behar diren datuak daude adierazita, bate-baten berri badaukazue mesedez paperean idatzi honen ingurune, izen edo dituzuen datuak adieraziz edota banatuko zaizuen mapan marraztu errazagoa iruditzen baldin bazaizue. Hala ere, lasai egon ez badakizkizue edota ez bazaizkizue bururatzen. Orain elementu bakoitzaren zergatia azaltzen saiatuko gara.

‐ Zuen herrialdeak ezagutzen dituzuen balore naturalak adieraztea nahi dugu, ze gune natural identifikatzen duzue Arantzarekin? Balore natural hauek edozein izan daitezke, mendikateak, mendi gailurrak, haranak, ibai edo errekak, antzeko landaretza duten guneak, abeltzaintzako ohiko jarduerekin sortutako guneak eta abar... Adibidez; Mendaur mendiak, nahiz eta Arantzatik kanpo egon, garrantzia al dauka zuen ingurunean?

Ze behatoki ezagutzen dituzue? ba al da begi-lerroa sortzen duen gune nabarmenik?

‐ Gaur egun Nafar Gobernuak Igantzi eta Arantzaren artean aurkitzen den “San Juan Xar” gunea bakarrik babesten du Arantzako udalerrian. Ze iruditzen zaizue babes hau? Oso eremu txikia dago babestua, eremu egokia iruditzen al zaizue? Babestua dagoenez ezin dira legeak ezartzen dituen erabilera eta jarduera onartuak aldatu baino balorazio bat egin dezakegu honen inguruan eta zehaztu.

Zonalde honetan Pago-lizarra edota Xarma arrunta bezala ezagutzen dugun zuhaitzez osatutako, eta penintsulan aurkitzen den baso autoktono bakarra, daukagu, eta horregatik dago babestua. Beraz, garrantzitsua da jakitea ea ezagutzen duzuen zuhaitz mota hau biltzen dituen beste gunerik gune hauek ere babesteko.

Mapan adierazi Berde kolorearekin gune hauek.

‐ Xarma arrunta zuhaitzaz gain beste zuhaitz interesgarriak aurkitzen ditugu Arantzan, eta jakin nahi dugu ea ezagutzen dituzuen hurrengo zuhaitzak elkartzen dituen gunerik:

o Gaztainondoak marroi kolorearekin markatu o Ametzak hori kolorearekin markatu

‐ Ubideen bazterrak babestu behar dira ur uholdeetatik babesteko. Ezagutzen al dituzue gaur egun urak gainezka egiten duten punturik?

‐ Putzubeltz ur-jauziaren antzera, ezagutzen al dituzue beste ur-jauzirik? Dauden beste ubideek ba al dute zuentzako esanahi berezirik? Adibidez Muxtrina ubidea? Eta modu berdinean dauden beste ubide edo erretenak markatu mapan more kolorearekin.


4

‐ Paisaiaren beste elementu berezirik aipatuko al zenituzkete Arantzako ezaugarri bezala? Adibidez itxiturak edo langak, belar-metak, iturriak (urdinez markatu), askak (urdinez markatu), kexu-labeak, presak, errotak eta abar, antzinako erabilerara lotuak baina baita kontutan izan behar da gaur egun erabilera horiek garatzen jarraitzen duten eta jarraitzeko intentzioa dagoen baietz edo ezetz erantzunaren arabera paisai hori aldatu daitekeelako ere.

‐ Bestalde, paisaiarekin eta ingurumen babesarekin zuzenki erlazionaturik, ezagutzen al duzue babesturik dauden animalien presentzia? Adibidez europar bisoia edo ur-ipurtatsa?

‐ Ze zonalde ezagutzen dituzue Arantzan egoera txarrean, degradatuak eta leheneratu beharrekoak? Markatu mapan gorriz.

‐ Babestutako ze monumentu megalitiko ezagutzen dituzue? Non kokatzen dira?

‐ Aurreko elementuen barne ezin direnak sartu baina zuei interesgarria iruditzen zaizkizuenak babestea bere balore sinbolikoarengatik. Adibidez erromeri bideak, aintzinako lanak egiten ziren lekuak, inon agertzen ez diren elementu historikoak eta abar.

Parte-hartzaideak taldeka banatu genituen, taldeak nahiko hetererogeneoak atera ziren, honek taldeak aberastu zituen, pertsona nagusiagoak gazteagoekin elkartuz. Talde bakoitzean Arantzako herrialdearen plano bat banatu genuen eta laburpen moduan erabili zezaketen orri batzu, bertan euren ezagupenak idatzi edo marrazteko. Egindako dinamika honetan jendea oso motibatua zegoela ematen zuen, interes eta errespetu handia azaldu zuten euren lurraldearen paisai eder, elementu berezi eta ezagupenak adierazterako orduan. Nahiz eta galdetutako zuhaitzei buruz informazio gehiegi jaso ez, nahiko ezezagunak direnez gero zaila baita kokatzea, beste zuhaitz interesgarri batzuei buruz informazioa jaso genuen, adibidez gorostien eta haginen kokapena azaldu zituzten. Aska, iturri, kexu-labeaj, errotak, belar-meta, ur-jauzi eta elementu paisajistiko ugari ere kokatu zituzten planoetan. Ezagutzen ez genituen elementu berezi baten existentzia ere adierazi ziguten, ixkindegiak, gaztainak gasotzerakoan biltzeko lekua, adibidez. Arantza mendiz inguraturik dagoenez gero, balore natural ugari atera ziren Arantzaren ezaugarri nagusitzat, haran hondo eta gailurrei garrantzi handia eman zieten. San Juan Xar bezalako erreserben babestea ere garrantzitsua iruditu zitzaien. Gai hau nahi bezainbeste luzatuz gero jendea gustura jarraituko zen, baina moztu beharra izan genuen saioarekin jarraitzeko. Dokumentu honen amaieran atxikitzen ditugu saiotik ateratako laburpen orriak eta mapak.


5

1. DINAMIKAN BETETZEKO HORRIA

ARANTZAKO PAISAIA ETA INGURUMEN BALIOA

-Udalerri osoa lotzen duten gune naturalak daude? Ze gune identifikatzen duzue Arantzarekin? Mendikateak, mendi gailurrak, haranak, ibaiak edo errekak, antzeko landaretza duten guneak, abeltzaintzako ohiko jarduerekin sortutako guneak eta, laburbilduz, Arantzako paisaia osatzen dutenak. Ze behatoki ditu Arantzak? Ba al dago begi-lerro sortzen duen gune nabarmenik?

- Ba al daude "San Juan Xar" bezalako babestu beharreko beste gunerik? San Juan Xar babestua egotea egokia iruditzen zaizue? Babestutako eremua handituko zenuke?

- Ezagutzen al dituzue Pago-lizar edo Xarma arrunta izeneko zuhaitzak biltzen diren beste gunerik?

-Zuhaitz mota ezberdinen kokapena: *Gaztainondoak.

*Ametzak. Hori kolorearekin adierazi mapan: *Urak gainezka egiten duen gunerik ezagutzen al dituzue:

*Ur jauzi, ubide, edo erretenen kokapena. -Paisaiaren beste elementu interesgarriak: (urarekin erlazioa ez dutenak, boligrafo beltza)

*itxiturak:

*belar-metak:

*Iturriak:


6

*Askak.

*Kare-harrobiak:

*Presak:

*Errotak:

- Ezagutzen dituzuen ingurumenarekin erlazio duten animalia babestuak aurkitzen diren guneak:

-Degradatutako zonaldeak:

-Monumentu megalitikoen kokapenak: (kolore grisarekin adierazi mapan)

-Beste ezaugarriengatik balore sinbolikoa dituzten guneak:


7

1go DINAMIKAREN ERANTZUNAK Igo TALDEA


8


9


10


11

2. TALDEA


12


13


14


15

3. TALDEA


16


17


18


19

4. TALDEA


20


21


22


23

LUR EZ URBANIZAGARRIA. ERABILERAK. 1/2017. dekretu foralaren arabera Lur Ez Urbanizagarriko jarduerak, hauek izan daitezke:

‐ Baimenduak:

o Lurzoru Ez Urbanizagarriaren gorde eta babes helburuekin bateragarri diren jarduerak. (Nafar Gobernuaren baimenik ez da behar)

o Egungo eraikuntzen birgaitzea, jarduera, erabilera eta bolumen aldaketarik eragin gabe, eta zerbitzu berririk behar izan gabe.

o Animali babeserako bordak eta landa ustiapeneko tresnen gordelekuak, gehienezko 15 m2.

o Partzela itxiturak. o Nekazal eta abeltzaintza jardueren handitzea (%20 gehienez) o Lur mugimenduak jarduera berriei loturik.

‐ Onargarriak: o Lur ez urbanizagarrian kokatu beharreko jarduerak, eta gorde eta babes

helburuarekin bateragarri direnak. (nafar Gobernuko baimena beharrezkoa da)

o 15m2 baino gehiagoko animali babeserako bordak eta landa ustiapeneko tresnen gordelekua.

o Erabilera eta jarduera aldaketekin o Araudi sektorialak erregulatutakoak

‐ Debekatuak: gainontzeko guztiak.

Arantza POT2aren barne aurkitzen da eta honek berezitasun batzuk dakartza.

Garrantzitsuenetako bat POT honen barne dauden herrialdeetako batzuk salbuespen gisa lur ez urbanizagarrian etxebizitzak eraikitzeko baimena lortu dezaketela da, hau beste POTetan debekatua dagoelarik.

Salbuespen hau, lur ez urbanizagarria ustiatzeko ohiturazko bizimodu batean oinarritzen da, non etxebizitza lantzen ziren landa eremuetan eraikitzen zen, eta bizimodua landa eremuaren ustiapenarekin zuzen-zuzenean lotuta zegoen. Berez, ez ziren etxebizitza soilak, baizik eta nekazal eraikuntza eta etxebizitza eraikuntza batean uztartzen zituen bizimodua zelarik.

Etxe isolatu bat eraiki ahal izateko ondorengo ezaugarriak ezartzen ditu: Famili bakarreko etxebizitza berrien eraikitzea onartzen da Arantzan, beti ere

betirako eta ohiko etxebizitza izan behar duelarik. Erabilera hau Arantzako planean ezarriz gero izango da onargarria, hau da, Arantzak nahi badu erabaki dezake lur ez urbanizagarrian etxebizitza berririk ezin dela egin eta plan berriak etxebizitzak onartzen baditu kokapen ezaugarriak ezarri beharko ditu.


24

Etxebizitza berri hauek bakarrik bere ustiapen naturalerako baloreagatik gorde beharreko lurretan eraiki daitezke:

‐ Eraiki ahal izateko gutxienezko partzela 10.000m2koa izango da POTaren arabera, lur hau ezingo da gerora segregatu 10.000m2ko baino gutxiagoko azaleradun partzeletan eta horrela agertu beharko da erregistroan.

Etxe berri bat Auzoetan eraiki ahal izateko ondorengo ezaugarriak ezartzen ditu : Ezaugarriak aurreko kasuaren antzekoak dira, eta aldatzen den punturik

garrantzitsuena azalera da. Auzo tradizionaletan famili bakarreko etxebizitza berriak eraikitzeko lursailaren gutxienezko azalera 1.500m2koa da.

Beharrezkoa da Arantzako Planak legediaren arabera Auzo Tradizionalak mugatuta izatea. Gainera planak lurraren klase eta kategoriak, sektorearen ordenazioaren oinarrizko ezaugarriak eta irizpideak eta lur ez urbanizagarriaren babes neurriak ezarri beharko ditu, eraikuntzen izaera isolatua eta natura ingurunea mantendu eta babesteko helburuarekin.

Arantzako planak ere, famili bakarreko etxebizitza berrien ezaugarri eta betebehar xehekatuak definitu beharko ditu.

Guzti hau Udal Planean jasotzen da, Nafarroako Gobernuko Ingurumen Sailetik igorritako informazioa isladatuz. (aldaketarik proposatu nahi izanez gero, Nafarroako Ingurumen Sailak onetsi beharko duelarik).

Ondorioz, POT2aren arabera lur ez urbanizagarrian etxebizitza bat eraiki ahal izateko 10.000m2ko lursaila izan beharko duzu eta Auzo tradizional gisa definitutako eremuetan, ordea, 1.500m2ko lursaila izanik aski da etxebizitza bat eraiki ahal izateko. Gainera Arantza erdigunetik gertu dauden lursailetan etxebizitza bat eraiki ahal izateko ordea 10.000m2ko lursaila beharrezkoa da (entorno del núcleo de población).

Hau Arantzako gaur egungo planak esaten duenarekin kontrajarrian dago, Arantzako araudietan esaten da Auzo tradizionaletan etxebizitza bat eraiki ahal izateko 5.000m2ko lursail bat beharrezkoa dela. Arantzako plana POTa baino zorrotzagoa izan daitekeenez azalera hau bete beharko da auzoetan eraiki nahi bada, hau da 5.000m2koa izan beharko da lursaila, baina beste edozein lekutan eraikitzeko 10.000m2ko lursaila beharko da.


25

2. DINAMIKA (1.0H) Bigarren dinamika honek aurreko azalpen guztiak praktikan jartzeko helburua zeukan.

Lehendabizi jakin nahi genuen Arantzako Lur ez urbanizagarrian zein erabilera motako eraikuntzak dauden eta erabilera bakoitzeko eraikuntza kopuru nahiko, gehiegi edota gehiago egon beharko luketen iritzia jaso nahi genuen.

Hau garatzeko horri batzuk prestatu eta banatu genituen, taldeka lantzeko eta beraien iritziak jasotzeko.

Bigarrenez jakin nahi genuen Lur ez urbanizagarrian eraikuntza gehiago egitea baimenduz gero, hauek zertarako erabiliko zituzten jakiteko galderak prest genituen.

Bestalde lur ez urbanizagarrian eraiki daitezkeen eraikuntza berrien kopurua mugatu beharko litzatekeen edo ez galdetu genuen, erabileraren arabera eta baietz uste izanez gero nola mugatuko lituzketen ere galdetu genuen.

Bukatzeko Plan Orokorraren garapenean oinarrizkoa iruditzen zitzaigun hurrengo galderei buruz herritarrek daukaten iritzi orokor bat izatea:

Gaur egun plan aldaketarekin erabaki dezakegun gauzetako bat hau da, nahi al dugu Arantzako Plan Berria POTa baino zorrotzagoa izatea?

Hau da, auzo tradizionaletan 1.500m2 ordez 5.000m2ko lursailean eraikitzeko behar izatea egokia iruditzen al zitzaien?

POTak ezartzen dituen azalera minimoak gaur eguneko Arantzako Planak ezarritakoak baino egokiagoak direla iruditzen al zitzaien?

Dinamikan azaldutako mugek Arantzako ingurumenaren okupazio ereduan zein ondorio ekar lezakeen hausnartzeko Arantza eta inguruko beste herri batzuren argazki eta ortofotoak erakutsi genizkien beraiek emandako erantzunek ondorioak dakartzatela ikus zezaten eta adierazi zezaten ondorio hauek gustuko zituzten edo ez.

Argazki batzuk diseminatuagoak, hau da azalera handiko lursailekin, eta beste batzuk kontzentratuagoak, azalera gutxiko lursailekin erakutsi genizkien.

Bakoitzari ze alde on eta txar ikusten zizkien galdetu nahi genien. Emandako eskeman adierazten diren eraikuntza mota ezberdinei buruz hausnarketa egin eta azaldu.

Dinamika ordea ezin izan genuen guztiz garatu, denboraz gaizki ibili ginen, lehenengo dinamikan espero genuen baino gehiago luzatu ginen eta ondorioz bigarren dinamika honekin labur geratu ginen, beraz hurrengo saioan ere gai honen inguruan mintzatzea erabaki genuen.

Azalpen guztiak eman genituen, lantzeko orria banatu eta lehenengo galderari erantzuteko beta baino ez zuten izan.


26

2. DINAMIKAN BETETZEKO HORRIA LUR EZ URBANIZAGARRIAREN ERABILERA ETA OKUPAZIOAREN EREDUA:

‐ Zein eraikuntza mota ditugu gaur egun Arantzako Lurzoru Ez Urbanizagarrian?

O Etxebizitzak. Erabileran? Nahikoak? Gutxi? Gehiegi?

O Bordak. Erabileran? Nahikoak? Gutxi? Gehiegi?

O Nekazal jarduerak. Erabileran? Nahikoak? Gutxi? Gehiegi?

O Eraikuntza osagarriak. Erabileran? Nahikoak? Gutxi? Gehiegi?

O Turismora zuzendutako eraikuntzak. Erabileran? Nahikoak? Gutxi? Gehiegi?

LUR EZ URBANIZAGARRIAN ERAIKUNTZA GEHIAGO EGINEZ GERO, ZERTARAKO IZAN BEHARKO LUKETE?

o Lurzoruaren ustiapenari lotutako eraikuntzak Abeltzaintza nabeak

Egurraren ustiaketa

Biltegiak

Bestelakoak

o Bizitzeko eraikuntzak Etxebizitzak

Baserriak

o Turismoari lotutako eraikuntzak Landa-etxeak edo hotelak

Ibilbideei loturiko eraikuntzak (informazio guneak, mendi aterpeak,...)


27

MUGATU BEHARKO LITZATEKE ERAIKUNTZA BERRI KOPURUA? NOLA? o Gutxieneko partzela ezarriz. Zeren arabera?

Jarduera

Kokapena

o Eraikuntzen arteko gutxieneko distantzia ezarriz? Zeren arabera? Erabilera

Kokapena

o Eremu finkoetara mugatuz? Zeren arabera? Ingurumena

Kokapena

Irisgarritasuna

o Bestelako irizpideren bat

ZEIN ONDORIO IZAN DEZAKE ERABAKI BAKOITZAK INGURUMENAREN OKUPAZIO EREDUAN?

o Eraikuntzen ugaritzea. Ondorioak?

o Okupazioaren dispertsioa. Ondorioak?

o Eraikuntza multzoen sorrera. Ondorioak?

o Herri-gunearengan eragina?


28

2. DINAMIKAREN ERANTZUNAK

‐ Zein eraikuntza mota ditugu gaur egun Arantzako Lurzoru Ez Urbanizagarrian?

o Etxebizitzak.

Nahikoak? Gutxi? 4 taldeek erantzun hau

Etxebizitzen eraikitzea erraztu behar dela azpimarratzen dute.

o Bordak

Nahikoak? 2 talde Gutxi?

Borda gehiegi daudela hutsak nabarmendu dute. Gaur egun bordak %25 erabilera izango dute gutxi gora behera eta 112 borda inguru daude.

Borda asko moldatzeko aukera daitezke, baina arazoak daude moldaketa hauek egiteko.

o Nekazal jarduerak

Nahikoak? Gutxi? 4 taldeek erantzun hau

Nekazal jarduera gehio egotea nahiko lukete, era berean honek lanpostu gehio ekarriko zituen.

o Eraikuntza osagarriak. Nahikoak? 2 talde Gutxi?

o Turismora zuzendutako eraikuntzak. Nahikoak? 3 talde Gutxi? Ez dute turismo masifikaturik nahi. Turismoa baserriak mantetzeko modu bat izan daitekela aipatu dute.

ARANTZAKO UDAL PLANARAKO HERRITARREN PARTAIDETZA ... · bizimodua landa eremuaren ustiapenarekin...

Documents

Transcript of ARANTZAKO UDAL PLANARAKO HERRITARREN PARTAIDETZA ... · bizimodua landa eremuaren ustiapenarekin...