Aralar Gasteiz 2011 - Gizarte politika

Aralar Gasteiz 2011ko UDAL EGITARAUA

1

Andres Landa Candidato de aralar para Gasteiz

EU

GIZARTE POLITIKAK GIZARTE EKINTZA

Udaletxetik igaro diren udal gobernu batzuek eta besteek hainbeste goratu izan duten egungo gizarte politika eredua, inposatu nahi diguten eredu antisozial eta neoliberalaren beste adibide bat baizik ez da. Ez dago gaur jasaten duguna baino eredu desorekatuagorik eta zigor sozial gehiago inposatzen duenik; desoreka maila gure hirian inoiz ikusi gabeko indizeetara iristen ari da. Horren arduradunak erraz ezagutzen dira: EAJ, PP, PSE. Guztiok pairatu ditugu haien politikak, alde batetik, despotikoak, bestetik, pertsonalistak edota paternalistak (subsidiarioak), baina guztiek gauza bat dute elkarrekin: jarraitutasunaren bermez hiriko gizarte harremanetan aldaketa bat eragingo lukeen gizarte proiekturik ez izatea. Betidanik, Gasteizko ezker abertzalea, non kokatzen baitugu Aralarren proiektu politikoa, gizarte eredua aldatzeko aritu da lanean, eta udal gobernu batzuek eta besteek gizarte eskubide asko mantentzea lortu da lan horri esker. Tamalez, udaletik kanpo geratzean sektore publikoa ahuldu eta ezabatzeko beharrezkoak diren mekanismoak abiarazi dira. Gasteizko herritarren arteko aldeak ahalik eta gehien murrizteko, hiri eredu trinko eta orekatua sustatzeko, zerbitzu publikoek aukera berdintasunaren eta gizarte orekaren berme izan behar dute. Krisia dela eta herritar batzuen egoerak okerrera egin du eta, ondorioz, gero eta handiagoa da gizartetik kanpo eta behartasun egoeran gelditzeko arriskuan dagoen herritar multzoa. Udalak behar horiei erantzuteko gai izan behar du, oinarrizko azpiegiturak eta zerbitzuak bermatuz. Gizarte Ekintzaren esparruan, aurre egin behar diogun errealitatea elkarren artean oso desberdinak diren hiru administraziotan (Eusko Jaurlaritza, Foru Aldundiak eta Udalak) oinarrituriko sistema batean elkarrekin koordinaturik aritzeko zailtasuna da, arreta jarraitua bermatzea ahalbidetuko luketen kudeaketari, gizarte zerbitzuak emateari, prozeduren homogeneotasunari eta abarri dagokienez. Erakundeen zatiketa eta elkar osatuz lan egiteko zailtasuna –baita alderdi berberek gobernatutako erakundeen artean ere– da gizarte ekintza oso eta trebeseko bat modu egokian garatzeko eragozpen handienetako bat. Hau erakundeek zuzendu beharreko zerbait da, udalek batik bat, herritarrengandik gertuen dagoelako, eta Aralarrek norabide horretan lan egiteko konpromisoa hartu du. Arretaren koherentzia eta jarraitasuna bermatu behar ditugu, elkarrekin kudeatutako gizarte zerbitzuen sare publikoaren zuzendaritzan –beste sare batzuetan bezala (osakidetza, hezkuntza)– egun dagoen zatiketa gorabehera. Onartezina da herri honetako ezkerreko sektore batzuek iraultzaile itxuran saldu nahi duten baina gizarte zerbitzu horien kudeaketa esku publikoetan egon beharrean enpresa pribatuen esku –etxez etxeko laguntzan, egoitzetan eta beste gizarte zerbitzu batzuetan ustiatzeko moduko merkatu-nitxo bat aurkitu baitute– egon dadin ateak zabal-zabalik uzten dituen Gizarte Zerbitzuen lege bat onartu izana. Aralarrek kudeaketa publiko zuzen koordinatu eta irabazi asmorik gabeko gizarte entitateekin partaidetzan egingo den baten aldeko apustu sendoa dagi. Gure helburua Gizarte zerbitzuen kudeaketan irabazi asmoko enpresa pribatuen parte hartzea mugatzea izango da, eta gizarte


3

zerbitzuak emango dituzten irabazi asmorik gabeko entitateetako langileen lan baldintzak langile publikoenen antzekoak edo berdinak izatea. Hona zer aldarrikatzen dugun: Gizarte zerbitzu publikoak ez dira ez lehen baliabidea eta ezta azkena ere, eta gizarte babesa blindatuko duen gizarte solidario baten barruan baizik ez dute zentzurik izango, kudeaketa publiko zuzenari lehentasuna emanez. Hiri osasungarriak: Osasuna eta ongizatea oinarrizko eskubideak Gasteizen Udalerriak, gure bizitza eta gure osasun egoera baldintzatzen dituzten jarduerak garatzen diren elkarbizitzarako tokiak dira; eta, beraz, gure herritarren osasun maila eta ongizatea hobetzeko politika publikoetan jarduera jakinak garatu eta abiarazteko toki egokienak. Maila sozioekonomikoa, genero desberdintasunak, ingurugiroa, bizi eta lan baldintzak, bizitzeko era eta osasun arreta biztanlegoaren osasun eta ongizatearen faktore erabakigarrietako batzuk direnez, modu integralean eta zeharkako politiken bidez aritu beharko da haiekiko, eta gure auzokoen parte hartzearekin, arazoak hobeto zehaztu eta arrakasta izateko bermez erabiltzeko ezinbesteko elementua baita. Eskubide subjektibo perfektu gisa eratutako gizarte zerbitzu batzuez ari gara eta, beraz, nolanahi dela ere, eta inongo aitzakiarik gabe, botere publikoek nahitaez bete beharrekoak dira. Benetan unibertsalak, eta herritar guztientzat diren gizarte zerbitzu batzuez ari gara, orobat. Gizarte zerbitzuak administrazio ardura batzuetan eta besteetan banaturik antolatzeak arazoak sor dakizkieke herritarrei; beharrezkoa da sistema bakar bat sendotzea, jarrera publiko bakar bat, nortasun bat, irudi bat, eskubide eta betebeharretan homogeneotasun bat. Ezinbestekoa da ardura publikoen gobernu bakarreko organoak eta tresnak sortzea. Udalak bere herritarren beharren bozeramailea izan behar du, Gasteizko auzo bakoitzak behar bezalako gizarte azpiegitura bat izan dezan. Horregatik, Aralarretik ondoko puntuetan egingo dugu indar: ● Etxez etxeko laguntza zerbitzua: etxez etxeko laguntza egokia emateko oinarria, zerbitzu hori eskaintzen dutenen lan baldintzak zaintzea da. Horregatik erabiltzaileen eta zerbitzu hori eskaintzen duten langileen interesak kontuan izanik, kontratu-dokumentuan baldintza sozialak, lan baldintzak eta generoari dagozkionak jasoko dira. ● Egoitzetako zerbitzua. Etxez etxeko laguntza zerbitzuan aipatu den oinarri berbera. ● Mendekotasun edo ezintasun egoeran, buruko gaitzak jota… dauden pertsonak zaintzen dituzten pertsona edo familiei babesa emateko zerbitzuak. ● Programas de intervención socioeducativa. ● Esku-hartze sozio-hezigarrietako programak. ● Gizarte bitartekaritzako programak. ● Eguneko egoitzak ugaltzea. ● Gizarte informazio eta orientazioko zentro eta zerbitzuak.. ● Gizarteratzeko eta lana aurkitzeko zentro eta zerbitzuak. ● Gizarte bazterketari eta diskriminazioari aurre egiteko programak. ● Gizartean parte hartzeko programak.


4

(Hori guztia dela eta, begien bistakoa da gizarte zerbitzuen sistema publiko zentralizatu bat behar dela). ● Gasteizko Udala indartzea eta bere eskumen berekiak eta beste administrazio publiko batzuekin partekatu beharrekoak ak zeintzuk diren argitzea, eta hori subsidiariotasun eta askitasun ekonomikoaren printzipioan oinarrituz. ● Herritarrak eta familiak arreta, gizarte kohesio eta plangintza integralaren ardatz gisa hartzea. Ezkerrarentzat, Aralarrentzat, familiak garrantzitsuak dira, ez da eskuinekoen kontua bakarrik. Horiek, gainera, familia tradizionala ez, baizik eta familiaren ikuspegi tradizionalena defendatzen dute; familiaren babesean ezkerreko politikak eta eskuineko politikak daude. Aralarrek ez ditu familiak–emakumeek familietan izan duten eginkizun tradizionala– sendotu nahi, norbanakoaren euskarri (adinekoak, ahalmen urrikoak, gazteak, eta abar), izan daitezen, ez du “Mediterraneoko eredu” esaten zaion hori bilatzen, gizarte politiken eta talde horien herritartasun eskubideen kaltetan. ● Emakumeei, adinekoei, ahalmen urrikoei, etorkinei eta gizarte bazterketa jasateko arriskuan dauden taldeei zuzenduriko politika integral global eta espezializatuak indartzea. ● Udaleko sail batzuk eta besteeak koordinatzea. ● Sexualitate zerbitzu integrala ezartzea, aholku, informazio eta prestakuntza emateko eginkizuna izango duena. ● Parte hartzeko esparru sektorial eta integratuak finkatzea, Foro eta Aholku Batzorde sektorialen (gazteak, emakumea, adinekoak, etorkinak eta abar) edota gaikakoen (hezkuntza, berdintasuna, ingurugiroa, gizarte ongizatea, enplegua, osasuna,…) inguruan egituratutako parte hartzearen oreka ziurtatuz. ● Gasteizek bere “Gizarte Eskubideen Gutuna” izatea proposatzen dugu, herritarrei eskaintzen zaizkien zerbitzuak eta horiek erabiltzeko bete beharreko baldintzak jasoko dituena. ● Udaleko sailen arteko organo bat sortzea proposatzen dugu gizarte bazterketa eta hori gertatzeko arrisku egoerei benetan eta modu eraginkorrean helduko dien politika estrukturalak eta zeharkakoak planifikatu eta beteko direla zainduko duena. Oinarrizko gizarte arreta: ● Oinarrizko gizarte zerbitzuak bermatzea, horretarako beharrezkoak diren langile guztiak zerbitzuan jarriz. ● Gizarte zerbitzuko zentro guztietan lanbide batzuetako eta besteetako kideak dituzten taldeak egotea: gizarte langileak, psikologoak, gizarte hezitzaileak,… ● Gainerako administrazioetako gizarte zerbitzuekiko koordinazioa sustatzea ● Gizarte Zerbitzuen Legea betez, 5.000 biztanleko gizarte langile bat izatea, gutxienez. Gizarte larrialdiak: ● Gizarte larrialdietarako zerbizuekiko koordinazioa sendotu eta laguntzak abiaraztea. ● Behartsu eta etxegabeentzako aterpe eta jangela sarea zabaltzea, publiko eta laiko izateari lehentasuna emanez. ●Alorren arteko zeharkakotasuna bultzatzea, gizarte larrialdiei erantzun ahal izateko.


5

Adinekoak (erretiratuak eta pentsiodunak) Gauzak asko aldatu dira; orain 30 edo 40 urte adinekoen taldea nahiko homogeneoa zen. Haien errealitatea eta gizartean zuten irudia, babestu beharreko pertsonena zen; garai hartan ez zen kontuan hartzen, gaur bezala, gizarteari egin diezaioketen ekarpena, adineko bizi eta osasuntsuak, beren familiei laguntzen dietenak, borondatezkoak,…; bizitzaz gozatzen jarraitzen dute eta erretiro aktibo eta osasuntsua nahi dute. Horregatik, hona zer proposatzen dugun: ● Adinekoen Arreta Osorako Udal Plan bat sortzea. ● Etxez etxeko laguntza hobetzea. ● Telelaguntza gehitzea. ● Eguneko laguntza/arreta (eguneko egoitzak). ● Adinekoak zaintzen dituzten familiei babesa ematea: atsedenaldi programak. ● Beste era bateko laguntzak: dirulaguntzak, pentsioak, tasen murrizketak, pertsonalak, etxebizitza egokitzea, eta abar ● Behar izanez gero aldi baterako non bizia eta arreta espezializatua. ● Etxebizitzak eta egoitzak. ● Osasuna edota familiaren beharrak direla eta aldi baterako arreta egoitza batean. ● Gizartean parte hartzea eta animazio soziokulturala. ● Gizartean parte hartzea eta elkarteak: elkarteak sortu eta garatzea, belaunaldi batzuen eta besteen arteko topaketak, borondatezkoak. ● Prebentzioa, gizarteratzea eta babesa. ● Kirolarekin, jolasarekin eta kulturarekin lotutako jarduerak. ● Sexualitateko zerbitzu integralaren bidez, berariazko lantegiak, erakusketak eta aholkua eskaintzea. ● Gizarte eta kultur turismoa: uda, ibilaldiak bidaiak eta bisitaldi kulturalak. ● Zentro soziokulturalak, etxeak eta adineko pertsonen klubak dinamizatzea. ● Belaunaldien arteko elkarrizketa, elkar ulertzea eta solidaritatea garatzea, adinekoek zahartzeari hobeto aurre egin ahal izateko eta merezi dituzten errespetua eta duintasuna berreskuratzeko. Belaunaldi batzuetako eta besteetakoen topaketarako eta elkarbizitzarako guneak sortzea. ● Beren eskubideak sustatu eta defendatzea. ● Adinekoen sektoreko batzordea. ● Parte hartzeko mahaiak. ● Talde honen beharrak aztertzen eta haikin zerikusia duten erabaki politiko, sozial eta kulturalak hartzen diren erakunde publiko eta pribatu guztietan ordezkariak izatea. Tokiko Adinekoen Batzordeak sortzea, entitateak Administrazioaren aurrean ordezkaritza lanak egiteko eta solaskide izateko. Batzorde horiek organo independiente egitea eta haien erabakiak lotesle izatea.


6

Haurtzaroa: ● Haurren eskubideak bermatzeko estrategia eta agenda zehatzak garatzea. ● Haurren txirotzeari aurre egiteko babes neurriak finkatzea. ● Ikastetxe guztietan aitatasun eta amatasun partekatuko eskolak, erantzunkideak, sortzea. Bestelakotasun funtzionala duten pertsonak: Presakoa da enplegua izateko eta mantentzeko politikak; sartzeko erraztasuna sustatzeko eta eraikinetan, hirian, garraioan eta komunikazioan hesiak (fisikoak, zentzumenezkoak,…) ezabatzeko politikak abiarazi eta sendotzea; etxebizitza egokituen politikak, osasun arreta espezializatua, ahalmen urritasunagatiko gastuen ordaina, zerga politikak, eta abar. ● Sartzeko erraztasuna bermatzeko beharrezkoak diren neurriak hartzea: igogailuak jartzea, espaloiak jaistea, udal eraikinak egokitzea, igogailu publiko zabalak egitea,… ● Oinarrizko informazioa eta seinaleak braillez izateko beharrezko akordioetara iristea. Informazio hori euskaraz ere egongo dela ziurtatzea. ● Elkarteekin eta erakundeekin elkarlanean aritzea: buruko gaitza duten pertsonenak, mendekotasun egoeran dauden pertsonanak, beste era bateko disfuntzioak dituzten pertsonenak,… ● Enplegu publikoa izateko aukera bermatzea. ● Buru nahasmendu kronikoak dituzten pertsonei arreta emateko planak proposatzen ditugu, gaitze eta birgaitze psikosoziala barne hartzen dituena eta baita etxebizitza, enplegua, osasuna eta laguntza ekonomikoak ere. ● Ostatua: Egoitzetan, Lanbide Zentroetan eta Eguneko Egoitzetan nahiko plaza sortzea. Diru publikoarekin finantzatu eta GKEek kudeatutako plaza horiek Sare Publiko izaera izango dute eta arreta irizpideak, ratioak, programak… homologatuak eta prezioa zerbitzuari dagokiona izan beharko dute. ● Gaitzea eta birgaitzea, aisialdia eta denbora librea: birgaitzeko nahiko plaza eta aisialdi eta denbora libreko programak sortzea. ● Familien babesa: atseden hartzeko, prestakuntzarako eta abarretarako programak. ● Baliabide ekonomikoak izatea: Kotizazio Gabeko Pentsioak, Laguntza Pentsioak, Elbarriak Gizarteratzeko Legea, eta beste pentsio batzuk . ● Lanean integratzea. ● Gizarte zerbitzuen laguntza teknikoa langilearen eta lanpostuaren arteko soslai eta konpatibilitateari dagokienez. Ahalmen urritasuna duten langileen produktibitatea ahalbidetuko luketen era bateko eta besteko lanpostuak sortzea (Enplegu Babestua, Enplegu Zentro Bereziak…) ● Oinarrizko arreta indartzea seropositiboen –sintomadunak zein sintomagabeak izan– tratamendua eta jarraipena bere gain hartuz. Beharrean daudenei etxez etxeko arreta eskaintzea. Mendekotasunak: ● Gasteizen mendekotasunei aurre egiten arreta plan bat garatzea. Pobretzearen eta gizarte bazterketaren aurkako borroka Herritarrak eta, bereziki, gizarte bazterketa jasateko arriskuan daudenak babestuko dituzten gizarte zerbitzuak defendatzen ditugu, bizi kalitatea


7

oinarrizko beharrak estaltzetik harago sustatuko dituztenak, eta gizarte sistema honek eragiten dituen desberdintasun egoeren sustraiak kritikoki agerian utziko dituztenak. Ezin dugu onartu eta ez dugu onartzen pertsonen pobretzea ezin saihestuzko gaitza denik. Gaur egun bizi baldintzak kolokan jartzearen ondorioa da, horrek, bitan banaturik dagoen gizarte honetan, biztanle kopuru handi bat segurtasunik gabeko eta ahultasuneko egoera batera eraman baitu. Gaur egun pobretzeak eta gizarte bazterketak beste ezaugarri batzuk ditu, berriz ere emakumezko ezaugarriak, partekatu gabeko familia kargak dituzten emakumeak, iraupen luzeko langabeziarekin eta langabetuen babes urriarekin zerikusia duten ezaugarriak, eta azkenean, nahikoa ez den gizarte babes batekin, gizartearen eta administrazioen pobretze erlatibo eta babesik gabera daramana, pobretze larri eta erabatekora; buru gaixotasunak dituzten pertsonen ezaugarriak, etorkinen multzoa, gutxieneko pentsioak dituzten adinekoen multzoa… Testuinguru honetan, erakundearteko planteamendu bat eginez eta bereziki Gasteizko udalean, hurbileko erakundea eta erkidego-ikuspegia duena, zera proposatzen dugu: ● Euskal gizarte zerbitzuen sistemaren barruan erakunde maila batzuen eta besteen arteko koordinazioa hobetzea. ● Gizarte zerbitzuekiko erantzukizun publikoa mugatu eta betearaztea, ekimen pribatuarekiko anbiguitatea alde bat utziz. ● Gizarte zerbitzuak pertsonen eguneroko bizitza erraztuko eta ohiko inguruan gelditzea ziurtatuko den eran egituratzea. ● Gizarte zerbitzuei dagokien gastu publikoa gehitzea gure inguruko herri aurreratuenen mailara iritsi arte. ● Gizartean esku hartzen duten gizarte mugimenduen eta gobernuz kanpoko erakundeen gizarte ekimen solidarioa sustatu eta babestea. ● Udalaren gizarte zerbitzuen hornidura hobetzea, giza baliabidei eta baliabide material eta teknikoei dagokienez. ● Familiaren eta erkidegoaren ehuna babesteko gero eta joera handiagoa izango duten gizarte zerbitzuak eratzea, bizitza pertsonala, familiakoa eta lanekoa bateratu ahal izatea sustatuz; gizonen eta emakumeen arteko aukera berdintasuna; enpleguaren sorkuntza eta tokiko garapena. ● Gizarte zerbitzuetan, zeharbidezko kudeaketa dutenetanbereziki, lan ibilbidearen eta lan baldintzen kalitatea hobetzea. ● Kontratu eta lizitazioetan gizarte eta genero klausulak sartzea, langileen lan baldintzetan murrizketarik gerta ez dadin, emakumeak gehiengoa diren sektoreetan batik bat.


8

Candidatura de Aralar para Gasteiz

Aralar Gasteiz 2011 - Gizarte politika

News & Politics

Transcript of Aralar Gasteiz 2011 - Gizarte politika