Andoni Eizagirre

23
Ingurumari sozialari begiratua Andoni Eizagirre HUHEZI, EKT graduondokoa 2011-03-16 Humanitate eta Hezkuntza Zientzien Fakultatea HUHEZI

description

Andoni Eizagirrek aztertu du bere belaunaldiak —estatutuaren belaunaldia— zelan bizi dituzten aldaketak garai aldakor eta ziurgabe hauetan.

Transcript of Andoni Eizagirre

Page 1: Andoni Eizagirre

Ingurumari sozialari begiratua

Andoni Eizagirre

HUHEZI, EKT graduondokoa

2011-03-16

Humanitate eta Hezkuntza Zientzien Fakultatea HUHEZI

Page 2: Andoni Eizagirre

Helburua

Bizitza sozialaren eta esperientzia indibidualen mapa kognitibo eta afektibo bat marraztea.

(Diagnostikoaren inplikazioak zedarritzea eta hipotesi bezala euskal herrigintzaren abagunea eztabaidatzea.)

Aldaketa-garaia nire belaunaldiak nola bizi duen aztertzea.

Humanitate eta Hezkuntza Zientzien Fakultatea HUHEZI

Page 3: Andoni Eizagirre

GIDOIA

Modernitatea hitz bitan

Esperientzia soziologikoa

Aldaketa soziologikoaren tesiaMetamorfosi instituzionalaBelaunaldien arteko metabolismoa bizi-prozesuen esperimentazioan

Aldaketaren klabe teorikoakIndibidualizazioaPertsonalizazioa

Azken oharrak

Humanitate eta Hezkuntza Zientzien Fakultatea HUHEZI

Page 4: Andoni Eizagirre

GIDOIA

Modernitatea hitz bitan

Esperientzia soziologikoa

Aldaketa soziologikoaren tesia1. Metamorfosi instituzionala2. Belaunaldien arteko metabolismoa bizi-prozesuen esperimentazioan

Aldaketaren klabe teorikoak1. Indibidualizazioa2. Pertsonalizazioa

Azken oharrak

Humanitate eta Hezkuntza Zientzien Fakultatea HUHEZI

Page 5: Andoni Eizagirre

Modernitatea hitz bitanProiektu diseinatua Pertsonalitate sendoa

Historiaren filosofia baikorra, aurrerabidearen profezia: destinoa, itxaropena, segurtasuna, konfiantza,

identitate kolektiboa

 

Historiak teleologia bat du: nora-bide bat, proiektuak barneratua du(te)

etorkizuna

(Askatasun nazionala, status aldaketa, higikortasun soziala, liberazio

kolektiboa)

 

Estatu-nazioa: herria eta bere existentzia, muga geografikoak, muga moralak (nor naiz, nor gara, nor dira),

kultura nazionala

 

Proiektu diseinatu bat: naturaz eta jendarteaz gaindi, dotrina bat, bide-

mapa bat, bide-makuluak

Jokamolde erlijiosoa, dotrinarioa

 

Lanaren etika

Diziplinaren espiritua, austeritatea, errukia, zuhurtzia

 

Autoritateari leialtasuna

 

Sakrifizioaren kultura

 

Orainaldia (esker-ordainak, irabaziak) geroratzea eta etorkizuna irudikatu (zain

egonaz, bizi)

Sozializazioa eta subjektibotasuna

Humanitate eta Hezkuntza Zientzien Fakultatea HUHEZI

Page 6: Andoni Eizagirre

GIDOIA

Modernitatea hitz bitan

Esperientzia soziologikoa

Aldaketa soziologikoaren tesiaMetamorfosi instituzionalaBelaunaldien arteko metabolismoa bizi-prozesuen esperimentazioan

Aldaketaren klabe teorikoakIndibidualizazioaPertsonalizazioa

Azken oharrak

Humanitate eta Hezkuntza Zientzien Fakultatea HUHEZI

Page 7: Andoni Eizagirre

Esperientzia soziologikoaInstituzioak

Norbanakoa Harreman

interpertsonalak

Unibertso sinboliko instituzionalaAntropologia negatiboa

Ortzemuga alternatiboak

KonfiantzaLegitimazioa

Autoritatea Obedientzia

Segurtasuna Ziurtasuna

Ekintza / Portaera kolektiboak

Sozializazioa SubjektibotasunaGu vs Bestea

Ordena soziala legitimatu, sakralizatu

Erreprodukzio sistemikoa Pertsonen ekoizpena Lotura sozialak

Balioen monoteismoa

Rol profesionala / Errespetuaren

balioa

Humanitate eta Hezkuntza Zientzien Fakultatea HUHEZI

Page 8: Andoni Eizagirre

GIDOIA

Modernitatea hitz bitan

Esperientzia soziologikoa

Aldaketa soziologikoaren tesiaMetamorfosi instituzionalaBelaunaldien arteko metabolismoa bizi-prozesuen esperimentazioan

Aldaketaren klabe teorikoakIndibidualizazioaPertsonalizazioa

Azken oharrak

Humanitate eta Hezkuntza Zientzien Fakultatea HUHEZI

Page 9: Andoni Eizagirre

Instituzioen beheraldia

Arlo ekonomikoan Arlo politikoan Arlo sozio-kulturalean

Globalizazioa (des- lokalizazioa, -kapitalizazioa)

Arriskuaren gizartea (ingurumen krisia)

Migrazio-fluxuen areagotzea

Kultura-aniztasuna, kohesio-sozialaren oinarri

moralen auzia

Ikusmin sozio-ekonomikoen gezurtatzea edota etetea (statusaren betikotzea)

(...)

Estatuaren pribatizazioa, interbentzio anti-fiskala

Audientzien demokrazia

Kultura zibikoaren etetea

Iritzi publikoa, iritzi publikatua, merkatu-

iritzia

(...)

Kultura nazionalaren erosioa

Merkantilizazioa

Bizitza-estrategia egokitzaileak

Hezkuntzaren porrota

Kultura terapeutikoa, psikologikoa

Hedonismoa

Aldi-batekotasunaren kontzientzia

(...)

Humanitate eta Hezkuntza Zientzien Fakultatea HUHEZI

Page 10: Andoni Eizagirre

Aske izateko obligazioa

Garailearen morala

Kultura indibidualista

Subjektuaren errepresentazio

indibiduala

Bizitzaren ideia

pertsonalista

Arduren iheskortasuna

Homo eligensErrealitate sozialaren

psikologizazioa /

Konformismo soziala

Aske izateko obligazioaNiaren konstrukzioan sinismena

(Giza baliabideak eskaini + Autonomoa izan)

Niaren errealizazioa

Harremana, hitzarmena

Konpetentziak – Gaitasunak

Efikazia - Ebaluazioa

Industria psikoterapeutikoa

Auto-laguntza literatura

Flotazio-estrategiak

Indibiduoaren gramatikak

Nortasun irazkorrak:

Diferentziazioa, esperientzia sozialetan

Aldaberatasuna, denbora sozialetan

Aukerak, ekintza kolektiboetan

Humanitate eta Hezkuntza Zientzien Fakultatea HUHEZI

Page 11: Andoni Eizagirre

ExcursusKultura, sozializazioa eta subjektibotasuna

Logika modernoa Logika berantiarra

Nazio-kultura partikularra, zibilizazio unibertsala

Gizarte artifiziala, pauta sendo eta arau-emaileak

Artisauaren ofizioa, bokazioa

Nazioa, Gizartea, Gizabanakoa

Estatu-aparatuak, intelligentzia, elitea

Gizarte aldaketa, kontrol soziala

Muga, bereizgarritasuna, identitatea (kidetasuna) eta bereizketa (desberdintasuna)

Egitarau instituzionalak (eskola, lege-kodeak, familia): sozializatu, kultibatu, subjektibotasuna

atxiki

Kultura hegemonikoa / Osotasunezko alternatiba

Ideo-kulturak, hibridazioa, brikolaje autonomoa

Merkatuaren artifizioa, balioen ugaritzea, printzipioen indibiduazioa

Sorkuntza pertsonalista, rol profesionala, autentikoa, efikaza

Kontsumoa, Nortasunak, Harremanak

Mundu-korporazioek, elkarteek, mugimendu sozialek

Irabaziak metatzeko, identitate autonomoa gestionatzeko

Globalizazioa, merkatu-logika, identifikazioa, bizi-proiektu pertsonala

Erregimen liberalaren zikloek aldakortasuna, gizarte eragintzak aktibazioa

Pertsonismoa, bizitza-estiloa, kontsumitzaile indibidualen metaketa

Humanitate eta Hezkuntza Zientzien Fakultatea HUHEZI

Page 12: Andoni Eizagirre

Egitura biografiko modernoaEgitura biografikoa Ziklo biografikoak Fordismo keynesiarra

Lana eta Maitasuna dira subjektu modernoen garapen

biografikoa artikulatzeko ardatz egituratzaileak

Eleberri burgesetako heroia (Lucaks) ... Bizi propioaren

zentzu baterakoia

Argumentu linealaren logika eta giza bizitzaren hiru adin

kanonikoak

Ongizate-estatua, segurtasun materiala

Senidetasun egituren bidez, integrazio soziala (pater

familia)

Statusaren atxikipena esleipena eta baliabideak

ipiniz... seme-alabek: okupazio-statusa, klase-kontzientzia,

kapital sinbolikoa, harremanak

Ezkontza monogamiko deseginezina

Biziarteko (patroi) enplegua

Salbazioaren, giza garapenaren eta predestinazioaren bide

unilineala

Haurtzaroa eta gaztaroa

Helduaroa (ipuinaren korapiloa), behin-betiko

erabakia, bakarra, singularra

Zahartzaroa (bizi-erretiroaren barkamen irabazia)

Irudikari kolektiboa

Segurtasuna

Ziurtasuna

Humanitate eta Hezkuntza Zientzien Fakultatea HUHEZI

Page 13: Andoni Eizagirre

Egitura biografioen kraskaduraKraskadura biografikoa Ziklo biografikoen ilusioa Errejimen neoliberala

Lan-merkatuaren iraulketa: Jarraipen etena eta ez-

metagarria

Enplegu berria, pertsonalitate berria

Hezkuntza formalaren krisia

Bizi-propioaren eroate metodikoa auzitan ... Aniztasun pertsonala

Aldaketa kualitatiboa, bidegurutze biografiko

estrategikoa dela eta

Homo prudens

Aitaren eklipsea

Eskolatzearen luzapena, lan-merkatu kualifikatua

Familiaren des-instituzionalizazioa

“Enpleguaren aurreztea”, “malgutasunaren kontsumoa”

Ekintza propioen subjektu autonomoak

Atzerapena: gaztetasunaren zaharkitzea

Errebisio konstantea, errepikakorra

Inflexio-uneen ugaritzea

(Adin berriak, adinen malgutzea)

(Aurreikuspena: biografia modernoaren bigarren krisia,

zahartzaroa auzitan)

Desfamiliarizazioa:

Haustura biografikoa, sinbolikoa, ekonomikoa, kulturala

Sarien debaluazioa, higikortasunaren krisia,

hezkuntzaren kostua vs ordaina

Efektu perbertso eta osagarriak?

Politikoa: emantzipazioaren oztopatzea, atzeratzea

Peter Pan berriak? (“Isilpeko emaitzak”, “identitate

mozorrotuak”)

Humanitate eta Hezkuntza Zientzien Fakultatea HUHEZI

Page 14: Andoni Eizagirre

GIDOIA

Modernitatea hitz bitan

Esperientzia soziologikoa

Aldaketa soziologikoaren tesiaMetamorfosi instituzionalaBelaunaldien arteko metabolismoa bizi-prozesuen esperimentazioan

Aldaketaren klabe teorikoakIndibidualizazioaPertsonalizazioa

Azken oharrak

Humanitate eta Hezkuntza Zientzien Fakultatea HUHEZI

Page 15: Andoni Eizagirre

Aldaketaren klabe teorikoakGizarte aurre-modernoak Lehen modernitatea Bigarren modernitatea

Egitura komunitarioak:

Egitura zehatzak “gu” batean moldeatuak (familia hedakorrak;

eliza; nekazal erkidegoak);

Integrazio bertikala eta horizontala;

Jendea harreman lekutuek (denboran eta espazioan)

egituratua

Iraunkorra, naturala eta izaera-emailea

Egitura kolektiboak:

“Gu” abstraktua(-ri leialtasuna);

Autonomia, askatasuna eta bizitza pertsonala;

Integrazio bertikala eta horizontala;

Espazioa, denbora eta harremana egitura kolektiboetara

lekualdatua;

Banaketa funtzionalak;

Burokrazia(-tze) inpertsonala

Agentziaren lehentasuna:

Indibiduoak, agente bezala, autonomia eta bizitzaren gestio

indibiduala irudikatzen ditu;

Egituraketa erreflexiboa;

Malgutasun-sareak;

Berrikuntzaren kultura eta hezkuntzaren gakoa;

Komunikazio-teknologiak egitura berri bezala;

Bezeroan ardazturiko ekoizpen partekatua eta hiper-kontsumoa

Esanahi konpartituak: bizitza-modu egituratuak esanahi-emaile

bezala

Interes/behar/nahi konpartituak: indibiduoak agente bezala gu

bati (taldeak, egiturak, instituzioak) leialtasuna

Desegituraketa prozesua…

Bizitza-narrazio erreflexiboak

… Aldaketen motorea giza-agentzia …

... Arriskuaren gizartea…

Humanitate eta Hezkuntza Zientzien Fakultatea HUHEZI

Page 16: Andoni Eizagirre

Esplikazioak (2/13)

Askatasunaren lortzea

vs.

Segurtasunaren galtzea

Logika demokratikoa

vs.

Merkatu logika

Erreflexibitatea

Hitzarmena

Autodeterminazio indibiduala

vs.

Kontsumoaren estetika

Moral erlazionala

vs.

Harreman erorkorrak

Arduren

indibiduazioa

Arriskuaren gizartea

Des-

tradizionalizazioa

Humanitate eta Hezkuntza Zientzien Fakultatea HUHEZI

Page 17: Andoni Eizagirre

Indibidualizazioa (I)Testuingurua

(1960)

Alderdi-sistema, demokrazia, hazkunde ekonomikoa, ongizate soziala

Indibidualizazioa

Ahalmen efektiboa

(1980)

Arlo sozialean: independentzia ekonomikoa

Arlo kulturalean: autonomia indibiduala

Bilbadura sinbolikoa “Giza Garapenaren Sindromea”

Aldaketak

1- Kognitiboak (hezkuntza-sistema orokortua, informazio- eta komunikazio-

teknologiak)

2- Afektiboak (erabakien araberako harremanak, askatasun pertsonalen

hedatzea)

3- Kulturalak (bizitza asoziatiboa eta harreman-sareak, askatasun politikoa,

ekintza kolektibo berriak)

Humanitate eta Hezkuntza Zientzien Fakultatea HUHEZI

Page 18: Andoni Eizagirre

Indibidualizazioa (II)

Bizitza estiloen indibidualizazioa Erakundetze indibidualizatua

(legala)

Esperientzia sozial berria

1. Bizitza modernoaren desintegrazioa

2. Erregulazio, baldintza, kontrol berrien ezarpena

Gizarte post-tradizionala

(1) Mundu basa, mundu iheskorra

(2) Gizabere erreflexiboa

Auto-konfrontazioa

Erreflexibitatea

Dis-kontinuitatea

Askatasun politikoa

Gizarte zibila

Hiritartasuna

Humanitate eta Hezkuntza Zientzien Fakultatea HUHEZI

Page 19: Andoni Eizagirre

Pertsonalizazioa (I)

Testuingurua

(1960)

Aldaketa botere-gatazkan

Soberakinen banaketa

Soldata, prestigioa, posizio soziala

Aldaketa efektiboa

(1980)

Kontsumismoa, Kontsumitzailea, Kontsumoa

Merkatu-logikaren barneratze orokortua

Bilbadura sinbolikoa

Autonomia gabezia (Prekaritatearen kultura)

Auto-mugaketa gabezia (alienazio kontsumista)

Merkatu-kultura, orainaldia, aldibatekotasuna

Mugaren zentzua eta kontzientzia falta, muga-gabetasuna

Harreman sozialen hauskortasuna

Homo prudens, Gizaki zuhurra (auto-dependientea)

Humanitate eta Hezkuntza Zientzien Fakultatea HUHEZI

Page 20: Andoni Eizagirre

Pertsonalizazioa (II)Segurtasunik eza Ziurgabetasuna Babesgabetasuna

Duzuna galtzeko beldurra

(familia, lana)

Posizio soziala, eskubideak, bizirauteko kapital soziala,

ekonomikoa, kulturala, sinbolikoa

Bide-maparik eza

Iraunkortasun sozio-indibidualik eza

Etorkizunaren aurreikuspen eza

Distantziamendua, autokontrola, negoziazio

pribatua

Erreflexibitatea

Intimitatearen merkantilizazioa

Krisi sozio-emozionala

Angustia, beldurra, egonezina

Krisi metafisikoa, zientifikoa,

epistemologikoa

Inpotentzia

Desmoralizazioa

Konformismoa

Humanitate eta Hezkuntza Zientzien Fakultatea HUHEZI

Page 21: Andoni Eizagirre

GIDOIA

Modernitatea hitz bitan

Esperientzia soziologikoa

Aldaketa soziologikoaren tesiaMetamorfosi instituzionalaBelaunaldien arteko metabolismoa bizi-prozesuen esperimentazioan

Aldaketaren klabe teorikoakIndibidualizazioaPertsonalizazioa

Azken oharrak

Humanitate eta Hezkuntza Zientzien Fakultatea HUHEZI

Page 22: Andoni Eizagirre

Azken oharrak (I)

Plano epistemologikoa Plano metodologikoa Plano normatiboa

Biografia indibidualen analisirako

heuristikak?

Kultura indibidualaren gramatikarako

eskema normatiboak?

---

Indibidualtasunaren bi bektoreak

(emantzipazioa, ziurgabetasuna)

artikula litezke, eta nola?

Nola bereizi analisi enpirikorako teoria

eta printzipio legitimatzaileen

gorputz dotrinala?

Biografia indibidualen egitura sozialak analisi enpirikorako ereduak

sortzen ditu?

Errelatu berrietarako aldagaien

neurketarako adierazle

soziologikoak posible dira?

---

Estatutuaren haurrak

Humanitate eta Hezkuntza Zientzien Fakultatea HUHEZI

Page 23: Andoni Eizagirre

Azken oharrak (II)

Humanitate eta Hezkuntza Zientzien Fakultatea HUHEZI

Azken galdera batzuk...

- estatutuaren haurrei buruz,

- euskaltasunari buruz,

- ehuntze sozialari buruz...