1- DEFINIZIOA Kiwia struthioniformeen, hegan egiten ez duten hegaztien, apterigidoa da, hau da, kiwien familiakoa.

2- BIZITOKIA Nueva Zeelandan eta inguruko irla txikietan bizi da.

3- EBOLUZIOA

Bere eboluzioa ezezaguna da. Baina Moa -tik datorrela uste da.

4- ELIKADURA

Omniboroak dira, hau da, mota guztietako janaria jaten dute.Mokoa lurrean sartzen dute zizareak,

intsektuak, eta beste ornogabe batzuk, adibidez, sugandilak aurkitzeko. Fruta ere jaten dute, esate baterako, baso fruituak eta , horretaz aparte, batzuetan karramarro txikiak, anfibioak eta

angelak jaten dituzte. Gaueko animaliak dira eta gauez irteten dira elikatzeko.

5- UGALKETA

Ugalketa sasoian arrak “kiwi ” deialdia egiten dio emeari.Kiwien arrautzak handiak dira, emearen gorputzaren ¼ gutxi- gora- behera.Arrak arrautzak zaintzen ditu 80 egunetan. Baita ere, batzuetan, bi arrautza jartzen dituzte baina hilabete bat igarotzen da lehenengoa jartzetik, bigarrena jartzera.Kiwi jaioberri bat oso handia da arrautzen tamainagatik eta bakarrik elikatzeko gai dira.

6- EZAUGARRI FISIKOAK

Kiwia oilo baten tamainakoa da. Moko luzea dute eta puntan arnas zulo bana. Biboteak ditu Mokoan eta horiei esker usaimena oso garatua dauka. Gorputz indartsu eta sendoa dute eta bere hankak motzak eta sendoak dira. Berea begiak txikiak dira eta ez du oso ikusmen ona. Lumen ordez ilea dauka eta ez dauka isatsik.

7- ARRAZAK

5 arraza daude:

Apteryx Australis (kiwi arrunta)

Apteryx Mantelli (iparreko irlako kiwi marroia)

Apteryx Haastii (kiwi moteado handia)

Apteryx Owenii (kiwi moteado txikia)

Apteryx Rowi (rowi edo okarito kiwia)

8- ZERGATIK BABESTUTA?

Kiwia babesean dago. Proiektu asko daude kiwia ez desagertzeko. Hala ere, % 5,9 desagertzen da urteko.XlX mendean lumen salmentagatik eta harrapariengatik, kiwiak, desagertzeko zorian egon ziren. Esate baterako, zakur basatiak eta armiñoak.

9- IZENA NONDIK

Kiwiaren izena nondik dator?Kiwia, ugalketa sasoian emeari deialdi bat egiten dio “kiwi ”.Hortik datorkio izena.Gainera, lehenengo munduko gudan Australiako soldaduek “kiwi ” izena eman zioten. Kiwi hitza Maoria, Zeelanda Berriko antzinako hizkuntzakoa da.

10- DATU INTERESGARRIAK

Kiwia Zeelanda Berriko ikurra da. Gainera fruta batek izen bera dauka.

Kiwia

ugaztunak bezalako ezaugarri batzuk ditu.

11- INFORMAZIO ITURRIAK

Hiru informazio iturri erabili ditut:

* http://www.newzealandfauna.com/

* WIKIPEDIA

* Microsoft ® Encarta