Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza...

59
Alloantikor ve Otoantikor Tanı ve Transfüzyon Yaklaşımı Dr. Yeşim Aydınok TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Transcript of Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza...

Page 1: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Alloantikor ve Otoantikor Tanı ve Transfüzyon

Yaklaşımı

Dr. Yeşim Aydınok

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 2: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Sunum Planı

Eritrosit alloimmunizasyonu ve otoantikorlarının klinik önemi

Allo-antikor ve oto-antikorların laboratuvar tanısı

Antikor problemlerine yaklaşım

Allo-antikor varlığında transfüzyon yönetimi

Oto-antikor varlığında transfüzyon yönetimi

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 3: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Eritrosit antijenleri D

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 4: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Eritrosit antikorları

Doğal antikorlar (isoagglütinin)

anti-A, anti-B

Otoantikorlar

Alloantikorlar (atipik antikor)

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 5: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Allo-antikorların oluş mekanizması

Transfüzyonlar;

Transfüze edilen eritrositlerde bulunan eritrosit antijenlerine karşı

Alıcıda

Gebelik ve doğum;

Fetal eritrosit antijenlerinin maternal dolaşıma girmesi ile fetal eritrosit antijenlerine karşı

Gebede

Genellikle IgG yapısında antikorlardır TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 6: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Eritrosit antijenlerinin immünojenitesi Eritrosit antijeni Antikor oluşturma %

D 70

C 0.22

c 4.1

E 3.38

e 1.12

K 10.0

k 3.0

Jka 0.14

Jkb 0.06

Fya 0.46

S 0.08

s 0.06

Spesifik antijen için negatif bireye, 1Ü antijen pozitif kan verilmesi ile allo-antikor gelişme olasılığı TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 7: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Transfüzyon öncesi immun-hematolojik testler

ABO ve Rh(D) antijenlerinin saptanması

Antikor tarama

Antikor tanımlama

Çapraz karşılaştırma

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 8: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

İndirek antiglobulin test (IAT)

Oda ısısı

37C0

AHG

Serumda (anti-A ve anti-B dışında) kalan serbest eritrosit antikorlarının varlığını değerlendirmede kullanılır

Jel ve mikroplak yöntemlerinde oda ısısı ve 37 0C fazları gözlenmez

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 9: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Direk antiglobulin test (DAT)

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 10: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

İAT (Antikor tarama) pozitif

DAT negatif DAT pozitif

Allo-antikor

Oto-antikor

Oto + allo-antikor

İmmun Hemolitik Tx. Reak.

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 11: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Primer ve sekonder immun yanıtlar

IgM IgM

IgG IgG

Primer İmmun Yanıt

Sekonder İmmun Yanıt

Ag

5-7 gün 1-2 gün

Ag

Hafıza B hücreler

Daha önce allo-immunizasyonu saptanan kişi, ömür boyu antijen negatif eritrosit almalıdır

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 12: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Ne zaman antikor tarama yapalım ?

Eritrosit transfüzyonu öncesinde, alıcı serumunda allo-antikor varlığını değerlendirmek için

Gebelerde fetal eritrosit antijenlerine karşı allo-antikor gelişimini değerlendirmek için

Hemolitik transfüzyon reaksiyonu şüphesinde DAT ile beraber

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 13: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Antikor tarama prensipleri

Hücre paneli (antigram); O grubu test eritrositleri

D C E c e Cw M N S s P Lea Leb Lua Lub K k Fya Fyb Jka Jkb

I + + 0 0 + 0 + + 0 + 0 + 0 0 + + + + 0 + +

II + 0 + + 0 0 0 + + 0 + 0 + 0 + 0 + 0 + + 0

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 14: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Antikor tarama prensipleri

Hücre IS 37C AHG

I 0 0 0

II 0 0 0

Antikor tarama negatiftir

Allo-antikor yok

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 15: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Antikor tarama prensipleri

Antikor tarama pozitiftir

Direk antiglobulin test (DAT) değerlendirilmelidir

Hücre IS 37C AHG

I 0 +2 +3

II 0 0 +3

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 16: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

İAT pozitif

DAT negatif DAT pozitif

Allo-antikor

Oto-antikor

Oto + allo-antikor

İmmun Hemolitik Tx. Reak.

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 17: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Reaktivitenin fazı

IS veya

oda ısısı

Soğukta reaktif allo- oto- antikorlardır

Çoğu IgM yapısındadır (anti-P1, -Lea, -Leb,-M,-N,-I,-IH,-A1)

IS poz. 37C/IAT’de neg. ve klinik hemoliz yoksa önemsiz

Bazen pr. imm. yanıtın “pencere” evresindeki IgM Ab’ların

(anti-K,-E, Jka) varlığı nedeniyle poz. bulunur.

Anti-M ve anti-P1, varlığında reverse gruplamada güçlük olur

37C0

reaksiyon

Bu faz, gel ve solid faz tekniklerde yer almaz.

Çoklu kompleks antikorları tanımlamada yararlı olabilir

AHG

Ilık antikordur

IgG yapısındadır

Klinik öneme sahiptir

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 18: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

D C E c e Cw M N S s P Lea Leb Lua Lub K k Fya Fyb Jka Jkb

I + + 0 0 + 0 + + 0 + 0 + 0 0 + + + + 0 + +

II + 0 + + 0 0 0 + + 0 + 0 + 0 + 0 + 0 + + 0

Reaktivitenin gücü

Tek güçte reaksiyon Tek bir alloantikor

Değişken reaksiyon Birden fazla antikor veya dozaj etkisi

Doz etkisi gösteren antikorlar; c, E, K, k, M, N, S, Fya, Jka, Jkb

Hücre IS 37C AHG

I 0 0 +3

II 0 0 0

Hücre IS 37C AHG

I 0 0 +2

II 0 0 +3

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 19: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Reaktivitenin gücü

Güçlü reaktivite Anti-D, -E,-e,-K,-Fya,

Zayıf reaktivite Anti-c, -Jk, Fyb, Lu

Bazı Ag’ler, farklı kişilerin eritrosit yüzeyinde farklı sayı ve yoğunlukta

yer alarak, Ab’larıyla değişken reaktivite gösterebilir; P1, Lea, Leb,

Hücre IS 37C AHG

I 0 0 +3

II 0 0 +3

Hücre IS 37C AHG

I 0 0 +1

II 0 0 +1

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 20: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Antikor taramanın değerlendirilmesi

Hücre IS 37C AHG

I 0 0 0

II 0 0 +2

Hücre IS 37C AHG

I 0 0 +3

II 0 +2 +3

Hücre IS 37C AHG

I +1 0 0

II +2 0 0

D.Coombs test; neg

D.Coombs test; neg

D.Coombs test; neg

Alloantikor

Alloantikor

Alloantikor

IgG

Tek faza spesifik

IgG

Çoklu spesifite

IgM

Tek faza spesifik

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 21: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Hücre IS 37C AHG

I +1 0 0

II +1 0 0

Hücre IS 37C AHG

I 0 0 +2

II 0 0 +2

Otoantikor

Otoantikor / tf.reax

Poly IgG C3

+2 0 +1

Poly IgG C3

+2 +2 0

Antikor taramanın değerlendirilmesi

IgM

Soğuk otoantikor

IgG

Ilık otoantikor / allo?

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 22: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Antikor tarama problemlerinin çözümü

Hastanın öyküsü

Rutin serolojik tipleme (ABO ve Rh tipleme)

Kullanılan yöntemin (tüp, jel, solid faz) özellikleri

Antikor tarama sonuçları

Antikorun gözlendiği test evresi

Reaktivitenin fazı

Reaksiyonun gücü

Reaksiyonda hücreden – hücreye veya fazda – faza değişim

Hemoliz olup olmadığı

dikkate alınarak bir hipotez oluşturulur

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 23: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Antikor Tarama Sonucu

Hücre IS 37C AHG

I 0 0 +3

II 0 +2 +3

D.Coombs test; neg

Alloantikor

IgG

Çoklu spesifite

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 24: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

D C E c e Cw M N S s P Lea Leb Lua Lub K k Fya Fyb Jka Jkb İAT

1 + + 0 0 + 0 + + + 0 + 0 + 0 + + + 0 + + 0 0

2 + + 0 0 + + + 0 0 + + 0 + 0 + 0 + 0 + + + 0

3 + 0 + + 0 0 0 + 0 + + + 0 0 + + + 0 0 + + +3

4 0 + 0 + + 0 + 0 + + + 0 + 0 + 0 + + 0 + + +2

5 0 0 + + + 0 + + + + + 0 + 0 + 0 + + 0 + 0 +2

6 0 0 0 + + 0 + + + + + + 0 0 + 0 + + 0 + + +2

7 0 0 0 + + 0 + 0 + 0 0 0 + 0 + + 0 + + 0 + +2

8 0 0 0 + + 0 + 0 + + + 0 0 0 + 0 + 0 + 0 + 0

9 0 0 0 + + 0 + + + + 0 + 0 0 + 0 + + + + 0 +2

X 0 + 0 0 + + 0 + + 0 + 0 + 0 + 0 + 0 + + 0 0

H 0

Antikor tarama problemlerinin çözümü Panel hücreleri ile antikor tanımlama

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 25: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Antijen tanımlama (Fenotip); İndirek antiglobulin test

Antikor tarama problemlerinin çözümü

Antikor Anti-E Anti-Lea Anti-Lua Anti-Fya

Hasta RBC neg poz neg neg

Anti-Lua; Lua düşük sıklıkta bir antijendir. Toplumda %5’den

daha az sıklıkta göründüğü için antikor geliştirme olasılığı

düşüktür. Bu nedenle dışlanabilir.

Anti-Lea; Hasta eritrositleri Lea antijeni taşımaktadır.Allo-

antikor Lea’ya karşı gelişmiş olamaz.

Anti-Lea IgM yapısında olduğundan, hastada anti-Lea bulunsa,

antikor taramada IS (oda ısısı) fazı da pozitif olurdu.

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 26: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Çoklu antikor problemlerine yaklaşım

Proteolitik enzimler (ficin, papain)

Eritrosit yüzeyinde sialic asid rezidülerini uzaklaştırır

Bazı eritrosit antijenlerini ortadan kaldırırken bazılarını güçlendirir

Böylece antikor reaktivitesini azaltır veya arttırır

Deprese olan Ag Ekspresyonu artan Ag

M, N, S

Fya, Fyb,

Rh (D,E,e,C,c)

Jka, Jkb,

Lea, Leb,

P1

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 27: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

D C E c e Cw M N S s P Lea

Leb

Lua

Lub

K k Fya

Fyb

Jka

Jkb

Enz AHG

1 + + 0 0 + 0 + + + 0 + 0 + 0 + + + 0 + + 0 0 0

2 + + 0 0 + + + 0 0 + + 0 + 0 + 0 + 0 + + + 0 0

3 + 0 + + 0 0 0 + 0 + + + 0 0 + + + 0 0 + + +3 +3

4 0 + 0 + + 0 + 0 + + + 0 + 0 + 0 + + 0 + + 0 +2

5 0 0 + + + 0 + + + + + 0 + 0 + 0 + + 0 + 0 +3 +2

6 0 0 0 + + 0 + + + + + + 0 0 + 0 + + 0 + + 0 +2

7 0 0 0 + + 0 + 0 + 0 0 0 + 0 + + 0 + + 0 + 0 +2

8 0 0 0 + + 0 + 0 + + + 0 0 0 + 0 + 0 + 0 + 0 0

9 0 0 0 + + 0 + + + + 0 + 0 0 + 0 + + + + 0 0 +2

X 0 + 0 0 + + 0 + + 0 + 0 + 0 + 0 + 0 + + 0 0 0

H 0 0

Antikor tarama problemlerinin çözümü Panel hücreleri ile antikor tanımlama

Anti-E ve anti-Fya allo-antikorlar tanımlandı

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 28: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Transfüzyon için eritrosit seçimi

Eritrosit süspansiyonu;

ABO ve RhD uygun olmalıdır

Her iki allo-antikor (anti-E, anti-Fya) klinik öneme sahip antikorlar olduğundan

Donör eritrositleri içinde antijen tanımlama yapılarak E ve Fya antijenleri negatif eritrosit

olmalıdır

AHG çapraz karşılaştırma uygunluğu sağlanmalıdır

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 29: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Alloantikor varlığında transfüzyon

• Rh (CcEeD)

• Kell

• Kidd

• Duffy

• Anti-S,-s

• Anti M (37 0C’de reaktif)

• Anti-P1,

• Anti- N

• Anti-Lea • Anti-M

Ag(-), ABO-RhD ve AHG cross-match uygun

ABO-RhD ve AHG cross-match uygun

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 30: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Sonuç-I

Transfüzyon öncesi; ABO ve RhD antijen saptaması ardından antikor tarama yapılmalıdır

Antikor tarama (AHG fazında) pozitif bulunursa, DAT kontrol edilir

DAT negatif alloantikor DAT pozitif oto-antikor

oto-antikor + alloantikor? son zamanda transfüzyon?

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 31: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Sonuç-II Antikor taramada, AHG fazında reaktif antikorların klinik önemi

vardır

Oda ısısında reaktif allo-antikorlar, AHG fazında reaktiviteleri sürmedikçe ve hastada hemoliz yoksa klinik önem taşımazlar

AHG fazında antikor tarama pozitif olgularda, antikor tanımlama yapılarak, allo-antikorun spesifisitesi değerlendirilir

Allo-antikorun klinik öneme sahip olduğu düşünülürse transfüze edilecek eritrositin antijen tanımlaması yapılır ve antikorun yönelik olduğu antijeni taşımıyor olması sağlanır. Çapraz karşılaştırma (İAT) uygunluğu denetlenerek transfüzyonu sağlanır

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 32: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Bir kez klinik önemi olan allo-antikor saptanırsa, kişi yaşamı boyunca, antikor taraması negatif bulunsa da, allo-antikorun yöneldiği antijen için negatif eritrosit uygulaması sürdürülür

Bir allo-antikor geliştiren olgu, başka allo-antikorlar da geliştirebileceğinden, transfüzyon öncesi antikor tarama yanı sıra tanımlama yapılmaya devam edilir.

Sonuç-III

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 33: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Antikor tarama sonucu

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Hücre IS 37C AHG

I 0 0 +2

II 0 0 +2

Otoantikor / tf.reax Poly IgG C3

+2 +2 0 IgG

Ilık otoantikor / allo?

Hastaneye yatan olguların %1-2’de hemoliz bulguları olmaksızın DAT (+) olabilir. Anemi, mikrosferositoz, retikulositoz, hiperbilirubinemi, LDH artışı, haptoglobin düşüklüğüne eşlik ediyorsa otoimmun hemolitik anemi tanısı koydurur. Daha güçlü DAT pozitifliği, eritrosit yüzeyinde daha fazla antikor yoğunluğu ve muhtemelen daha şiddetli hemoliz ile ilişkilidir.

Page 34: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

DAT pozitifliğinde uyumluluk testleri

Otoantikorlar prevalansı yüksek antijenlere veya geniş antijenik spektruma karşıdır.

Tüm antikor tanımlama panel hücreleriyle panaglütinasyon verir.

Nadiren tek bir antijenik spesifisite (özellikle e antijenine karşı) gösterir.

Oto-antikor pozitif olguların %32’de alloantikor gösterilmiştir.

Panaglütinin nedeniyle alloantikor maskelenir.

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 35: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

DAT pozitifliğinde uyumluluk testleri

Olguların tama yakınında cross-match uyumu sağlanamaz.

Cross-match uygunluğu ancak tüm otoantikorlar eritrosit yüzeyine bağlı ve alloantikor yoksa gözlenebilir.

Hasta kendi eritrositlerini yıkış hızıyla, verilen eritrositleri yıkacaktır

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 36: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

DAT pozitifliğinde uyumluluk testleri

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

• Amaç: Allo-immunizasyonun eşlik edip etmediğini, varsa spesifisitesini tanımlamak

• Yöntem: Elüsyon-otoadzorbsiyon testi

Tarama hücre

Örnek 1 Örnek 2

Abzorb. (-) serum

Abzorbe serum

Abzorb. (-) serum

Abzorbe serum

I 2+ 0 2+ 0

II 2+ 0 4+ 2

III 2+ 0 2+ 0

Son bir ay içinde transfüze edilen olguda veya otoabzorbsiyon için yeterli örnek elde olunamıyorsa allo-adzorbsiyon kullanılır

Page 37: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Geniş fenotip uygun kan seçimi

– Rh (D, E,e,C,c), Kell, Jka, Jkb, Fya, Fyb,S, s antijen tanımlama

– Bu antijenlerden hastanın eritrositlerinde bulunmayanlar belirlenir ve negatif olan antijenler için negatif olan eritrosit suspansiyonu seçilir

– Cross-match uyumsuz olacaktır

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

DAT pozitifliğinde uyumluluk testleri

Page 38: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

DAT pozitif olgularda transfüzyon

OIHA’de gerekli bir transfüzyonu, cross-match uygunsuz kan vermemek için engellemek hasta için daha riskli olabilir.

Hastaya, transfüze edilen eritrositler, hastanın kendi eritrositlerinin yıkım hızıyla yıkılacaktır.

Alloantikor var ve dikkate alınmazsa hemoliz şiddeti artacaktır.

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 39: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Antikor tarama sonucu

DAT’in C3 ile pozitifliği klasik olaral soğuk aglütinin hastalığında gözlenir. IgM soğuk otoantikor C3 aracılığıyla intravasküler hemolize neden olur

Ancak ilaçlar da (kinidin, seftriakson) ilaca spesifik ılık antikorlarla immun kompleks oluşturarak C3 aktivasyonu yoluyla OIHA’e neden olabilir.

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Hücre IS 37C AHG

I +1 0 0

II +1 0 0

Otoantikor Poly IgG C3

+2 0 +1 IgM

Soğuk otoantikor

Page 40: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

• Hemoliz yoksa klinik önemi yoktur.

– Ön ısıtmalı teknikle cross-match uyumlu eritrosit sağlanır

• Hemoliz varsa, otoantikor reaktivitesinin 37C0 de sürdüğü düşünülür

– Çoğu kez erişkin I Ag’e yönelik otoantikorlardır

– Mycoplasma ve EMN’da fetal i Ag’lerine yönelik geçici otoantikor görülebilir

– Hot-plate ile ısıtılalarak transfüzyon uygulanır. Oda ısısının 37C0 yakın korunması önemlidir

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Soğuk aglütininde uyumluluk testleri

Page 41: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

http://www.kanmerkezi.ege.edu.tr

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 42: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Talasemi ve Orak Hücreli Anemide Transfüzyon

Dr. Yeşim Aydınok

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 43: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Talasemi Majorda ilk transfüzyon öncesi yapılması gerekenler

• Tanısal testler tamamlanmış olmalıdır

• ABO-Rh(D) yanısıra eritrosit fenotiplemesi (Ee,Cc, Cw Kell, Jka, Jkb, Fya, Fyb, P, Lea, Leb, M,N,S,s)

• Bazal HAV, HBV, HCV, HIV, CMV serolojisi

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 44: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Talasemi majorda transfüzyon hedefleri

Dokulara

Oksijen dağılımını iyileştirir

Aneminin düzeltilmesi

Normal büyüme

Hemopoezin enerji

gereksinimi azaltır

Kİ hiperplazisini önler GI demir abzorbsiyonun

azaltır

Iskelet deformitelerini

önler

Hipervolemiyi önler Hipersplenizmi

önler

Normal fizik

aktivite

KVS yükünü

hafifletir

Piomelli S, et al. Ann N Y Acad Sci. 1974;232:186-92. Pootrakul P, et al. N Engl J Med 1981,11;304(24):1470-

3; Pootrakul P, et al. Blood 1988, 71(4):1124-9;

İnefektif eritropoezin kontrolü

Page 45: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Talasemi majorda transfüzyon yönetimi

• Eritroid proliferasyon (sTfR)1;

﹘ pre-Tx Hb 10 -11 g/dl iken normalin 2 katı

﹘ pre-Tx Hb 9 -10 g/dl iken normalin 4 katı

﹘ pre-Tx Hb 8.5 -9 g/dl iken normalin 6 katı

• Hb >9 g/dl (9-10.5 g/dl) sürdürülmesi2; ﹘Eritropoezi yeterince suprese eder

﹘Transfüzyon gereksinimini azaltır (100-200 ml RBCs/kg/y)3

﹘Transfüzyonel demir birikimini yönetilebilir seviyelerde tutar (0.30-0.59 mg/kg/d)4

1. Cazzola M, et.all, Br J Haematol. 1995;89(3):473-8. 2. Cazzola M, et.all, Transfusion 1997;37(2):135-40.3. Porter JB, Br J Haematol.

2001,115; 239-252. 4. Cohen AR et al, Blood 2008, 111; 583-587.

Page 46: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Talasemi Majorda Transfüzyon Prensipleri • ABO-Rh(D) uygun (E,e,C,c,Cw,Kell)

• Her transfüzyon öncesi antikor tarama/tanımlama

• Laboratuvar tipi lökositi azaltılmış ERT

• 2-6 hafta aralıklarla 10-15 (mak. 20) ml/kg ERT

(3 ml ERT Hb’ni 1 gram arttırır)

• Transfüzyon kayıtları düzenli tutulmalıdır –Transfüze edilen ERT volümü (ml) ve Hct’I

–Pre-transfüzyon Hb düzeyi

–Hastanın ağırlığı- boyu

–Yıllık kan tüketimi

–Demir birikim hızı TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 47: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Talasemi majorda kan tüketimi

• ERT volüm x Hct (%) = saf eritrosit (ml)

• Saf eritrosit (ml) x 1.08 (mg Fe/ml)= ERT demiri (mg)

• ERT demiri (mg) x yıllık transfüze edilen ERT (ünit): kg v.a.: 365 = günlük demir birikimi (mg/kg/gün)

• TM’da ortalama günlük demir birikimi 0.3-0.5 mg/kg/gündür

Transfüzyonlarla demir birikimi

• 200-220 ml (Hct %70) ve 250-275 ml (Hct %60) olan ERT tüketilir

• Transfüzyon gereksinimi 250-300 ml/kg/yılı aşarsa yüksek kan tüketiminden söz edilir

–ERT Hb içeriği düşüktür

–Alloimmunizasyon vardır (Geç hemolitik reaksiyon)

–Hipersplenizm gelişmiştir

Page 48: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Olgu

• AD

• DT: 23.01.2007

• 09.11.2010

Ab Tarama: +2 / +3

DAT: neg

Ab tanımlama: E,c,Cw,Jka,Lea

Ag tanımlama: D, C, e, Fya(+2), M(+2), N, S

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 49: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Olgu

20.10.2011

• karaciğer 4 cm, dalak 8cm

• Ab tarama: +2 / +3

DAT: 3+

Ab tanımlama: E, Cw, K, Jka, Fya, M, S

Ag tanımlama: D, C, e, Fya(+2), M(+2), N, S

Cross-match: uygunsuz

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 50: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Tarih Ab tarama DAT Ab tanımlama CM 01.11.2011 +2 / +3 3+ E,Cw,K,Jka,Fya, M,S uygunsuz

16.11.2011 +2 / +3 2+ E,c,Jka uygunsuz

05.12.2011 neg / +3 neg E, Jka uygun

11.01.2012 +2 / +3 3+ E, Cw, K, Jka uygunsuz

20.01.2012 neg / +2 3+ E, Jka uygunsuz

12.04.2012 neg / +2 3+ Jka, Cw uygun

26.04.2012 neg / +2 3+ Jka uygun

03.07.2012 +2 / +2 2+ Jka uygunsuz

25.07.2012 neg / +2 4+ Jka uygunsuz

23.08.2012 +1 / +2 3+ Jka uygunsuz

06.11.2012 +2 / neg 2+ Jka uygunsuz

29.11.2012 +2 / neg 3+ Jka uygunsuz

27.12.2012 +3 / neg 2+ Jka uygunsuz

24.01.2013 +2 /neg Jka uygun

04.04.2013 +2 / +1 2+ Jka uygunsuz

02.05.2013 +1 / +2 Jka uygun

01.08.2013 +2 / +2 Jka uygunsuz

29.08.2013 +2 / +2 Jka uygun

26.09.2013 +2 / +1 3+ Jka uygunsuz

14.11.2013 +2 / +2 1+ Jka uygun

05.12.2013 +1 / neg Jka uygun

02.01.2014 +2 / neg Jka uygun

16.01.2014 +1 / +2 Jka uygun

04.02.2014 +1 / +1 2+ Jka uygun

Page 51: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Olgu

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

4000

4500

5000

bl 3 6 9 12 15 18 21 24

Splenektomi 05.09.2012

YKT: 426 ml/kg/yıl Demir birikimi: 0.72 mg Fe/kg/g

YKT: 100 ml/kg/yıl Demir birikimi0.29 mg Fe/kg/g

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 52: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Orak Hücreli Anemide Transfüzyon

• S/S olgularda Hb 6-8 g/dl arasında değişir

• Transfüzyon kararı için bir eşik değer yoktur

• Post-tx hiperviskoziteden kaçınmak için Hb 10 g üzerine çıkarılmamalıdır

• Transfüzyon hedefleri

–Doku oksijenizasyonunu iyileştirmek

–Dolaşımdaki orak hücre sayısını azaltarak organ hasarını önlemektir.

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 53: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Orak Hücreli Anemide Akut Transfüzyon

• Kan kaybı (BT)

• Aplastik kriz (BT)

• Sekestresyon krizi (BT)

• Hiperhemolitik kriz (BT)

• Akut göğüs sendromu (BT, ET -pO2 <70 mmHg ise-)

• Akut serebrovasküler olay (ET)

• Çoklu organ yetmezliği (ET)

• Priapizm (?)

• Ağrılı (vazooklüziv kriz) (Tx endikasyonu değildir)

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

BT: Basit transfüzyon, ET: HbS<%30 olacak şekilde exchange transfüzyon

Page 54: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Orak Hücreli Anemide elektif transfüzyon

• Preoperatif hazırlık (BT)

• Gebelik (çoğul gebelik ve perinatal mortalitede BT)

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Orak Hücreli Anemide kronik transfüzyon

• Serebrovasküler olayın önlenmesi (MCA >200 mmHg)

• Tekararlayan akut göğüs sendromu (HbS<%50)

• Şiddetli tekrarlayan Hidroksiüre yanıtsız vazooklüziv kriz

Page 55: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

http://www.kanmerkezi.ege.edu.tr

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 56: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Antikor tarama negatif çapraz karşılaştırma uygunsuz

Alıcı-verici ABO uygunsuzluğu

Anti-A1 antikor varlığı

Doz etkisi gösteren antikor varlığı

Ab düşük insidanslı bir Ag’e karşıdır

Vericinin DAT pozitif olması

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 57: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

Antikor tarama pozitif uygun çapraz karşılaştırma

ABO grubundan etkilenen Ab (anti-IH, Leb)

Ab düşük insidanslı bir Ag’e karşıdır

Doz etkisi gösteren antikor varlığı

Test hücrelerinin koruyucu solüsyonuna reaktivite

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 58: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

İndirek antiglobulin test (IAT) nerede kullanılır?

Antikor tarama Test eritrositlerine karşı plazma

antikorlarını araştırma

Antikor tanımlama Plazma antikorlarının spesifisitesini

saptama

Cross-match Alıcı plazmasında donör eritrositlerine

karşı antikor araştırma

Antijen tipleme Eritrositler ile antijen spesifik bir antikoru

karşılaştırarak antijen varlığını araştırma

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014

Page 59: Alloantikor ve Otoantikor · 2020-02-08 · D.Coombs test; neg Alloantikor Alloantikor IgG Tek faza spesifik IgG Çoklu spesifite IgM Tek faza spesifik TPHD Transfüzyon Okulu 14-16

İmmun hemolitik transfüzyon reaksiyonu

Donör eritrositleri Alıcı antikorları

Yenidoğanın hemolitik hastalığı

Fetal eritrositler Maternal antikorlar

Otoimmun hemolitik anemi

Hasta eritrositleri Hasta oto-antikorları

İlaçla ilişkili mekanizma

Hasta eritrositleri İlaç/anti-ilaç kompleks

Direk antiglobulin test (IAT) nerede kullanılır?

TPHD Transfüzyon Okulu 14-16 Şubat 2014