ADITIVOS ALIMENTARIOS
-
Upload
carmen-lopez -
Category
Documents
-
view
212 -
download
0
description
Transcript of ADITIVOS ALIMENTARIOS
-
CO
NC
EPTO
DE
AD
ITIV
O A
LIM
ENTA
RIO
El c
once
pto
actu
al d
e ad
itivo
alim
enta
rio, d
e ac
uerd
o co
n la
vig
ente
regl
a-m
enta
cin
tcn
ico-
sani
taria
, es
el d
e c
ualq
uier
sus
tanc
ia q
ue n
orm
alm
ente
no
se c
onsu
ma
com
o al
imen
to e
n s
ni s
e us
e co
mo
ingr
edie
nte
cara
cter
stic
o en
laal
imen
taci
n, i
ndep
endi
ente
men
te d
e qu
e te
nga
o no
val
or n
utrit
ivo,
y c
uya
adi-
cin
inte
ncio
nada
a lo
s pr
oduc
tos
alim
entic
ios,
con
un
prop
sito
tecn
olg
ico
en la
fase
de
su fa
bric
aci
n, tr
ansf
orm
aci
n, p
repa
raci
n tr
atam
ient
o, e
nvas
e,tr
ansp
orte
o a
lmac
enam
ient
o te
nga
o pu
eda
espe
rars
e ra
zona
blem
ente
que
ten-
ga d
irect
a o
indi
rect
amen
te c
omo
resu
ltado
que
el p
ropi
o ad
itivo
o s
us s
ubpr
o-du
ctos
se
conv
iert
an e
n un
com
pone
nte
de d
icho
s pr
oduc
tos
alim
entic
ios
.
SIST
EMA
INTE
RNA
CIO
NA
L D
E C
LASI
FIC
AC
IN
Y N
UM
ERA
CI
N D
E LO
S A
DIT
IVO
S
ALI
MEN
TARI
OS
La C
omisi
n M
ixta
FAO
/OM
S de
l Cod
ex A
limen
tariu
s Mun
di h
a in
clui
do lo
sad
itivo
s en
tres
list
as (
A, B
, C).
La li
sta
A se
sub
divi
de e
n A-
1 y
A-2.
La
lista
A-1
cont
iene
todo
s los
adi
tivos
tota
lmen
te e
valu
ados
des
de e
l pun
to d
e vi
sta
toxi
co-
lgi
co y
par
a lo
s que
se h
a de
term
inad
o un
a in
gest
a di
aria
adm
isibl
e (ID
A) o
bie
nno
se
esta
blec
e ni
ngn
lm
ite. L
a lis
ta A
-2 c
orre
spon
de a
los
aditi
vos
cuya
eva
-lu
aci
n no
se
ha c
ompl
etad
o, p
ero
cuyo
uso
se
ha a
cept
ado
prov
ision
alm
ente
.La
list
a B
se h
a pu
blic
ado
com
o do
cum
ento
de
trab
ajo
por e
l Com
it d
el C
odex
Alim
enta
rius
y co
ntie
ne lo
s ad
itivo
s pe
ndie
ntes
de
eval
uaci
n y
cuy
o in
ter
sde
sde
el p
unto
de
vist
a te
cnol
gic
o no
ha
sido
toda
va
dete
rmin
ado
por d
icho
Com
it. L
a lis
ta C
se
ha d
ivid
ido
en d
os: C
-1 y
C-2
. La
lista
C-1
con
tiene
los
adi-
tivos
que
a ju
icio
de
Com
it M
ixto
FAO
/OM
S no
son
apto
s par
a lo
s alim
ento
s. Y
la li
sta
C-2
con
tiene
los a
ditiv
os c
uya
utili
zaci
n e
st
rest
ringi
da p
or m
otiv
os to
xi-
col
gico
s. Es
tas l
istas
son
abie
rtas
y so
met
idas
a c
ambi
os d
e ac
uerd
o co
n lo
s inf
or-
mes
toxi
col
gico
s que
se p
ueda
n ir
eval
uand
o de
form
a su
cesiv
a. L
os a
ditiv
os d
ela
s list
as A
y B
se h
an a
grup
ado
de a
cuer
do c
on la
s fun
cion
es te
cnol
gic
as, t
enie
n-do
en
cuen
ta q
ue m
ucho
s de
ello
s so
n m
ultif
unci
onal
es.
El v
olum
en X
IV d
el C
odex
Alim
enta
rius r
ecog
e un
ndi
ce a
lfab
tico
de lo
s adi
-tiv
os. E
xist
e ta
mbi
n u
na d
enom
inac
in
de la
Uni
n e
urop
ea (E
-seg
uido
de
unnu
mer
o de
tres
cifr
as).
En la
tabl
a I s
e re
coge
n de
mod
o or
ient
ativ
o, lo
s gr
upos
de a
ditiv
os c
on lo
s n
mer
os q
ue s
e le
s re
serv
an.
Se h
an e
stab
leci
do la
s sig
uien
tes
cate
gora
s de
adi
tivos
alim
enta
rios:
col
o-ra
nte,
con
serv
ador
, ant
ioxi
dant
e, e
mul
gent
e, s
ales
de
fund
ido,
esp
esan
te, g
elifi
-
29. A
ditiv
os a
llim
enta
rios
. G
il H
ern
ndez
cant
e, e
stab
iliza
dor,
pote
ncia
dor
del s
abor
, aci
dula
nte,
cor
rect
or d
e la
aci
dez,
antia
glom
eran
te, a
lmid
n m
odifi
cado
, edu
lcor
ante
, gas
ifica
nte,
ant
iesp
uman
te,
agen
te d
e re
cubr
imie
nto
(se
incl
uyen
los
agen
tes
desm
olde
ador
es),
agen
tes
detr
atam
ient
o de
la h
arin
a, e
ndur
eced
or, h
umec
tant
e, se
cues
tran
te, e
nzim
as, a
gen-
tes
de c
arga
, gas
pro
pulso
r y g
as d
e en
vasa
do.
CRI
TERI
OS
GEN
ERA
LES
PARA
LA
UTI
LIZA
CI
N D
E A
DIT
IVO
S
Los a
ditiv
os a
limen
tario
s, a
dem
s d
e te
ner c
ompr
obad
a su
inoc
uida
d de
ben:
1) c
umpl
ir un
a fu
nci
n t
il, 2
) no
ser i
ntro
duci
dos
para
disi
mul
ar in
gred
ient
es o
prc
ticas
de
elab
orac
in
defic
ient
es, 3
) no
caus
ar re
ducc
in
cons
ider
able
del
val
ornu
triti
vo d
el a
limen
to, 4
) no
ser u
sado
s co
n el
fin
de o
bten
er u
n ef
ecto
que
se
podr
a lo
grar
con
bue
nas
prc
ticas
de
man
ufac
tura
y, p
or
ltim
o, 5
) que
exi
stan
anl
isis
con
que
ejer
cer c
ontr
ol s
obre
el u
so d
el a
ditiv
o.
Eval
uaci
n t
oxic
olg
ica
de lo
s ad
itivo
s Ti
ene
por o
bjet
o lle
gar a
con
ocer
qu
sus
tanc
ias
pued
en e
mpl
ears
e y
cul
esno
com
o ad
itivo
s alim
enta
rios e
n ra
zn
de su
segu
ridad
. La
FAO
/OM
S re
com
iend
aqu
e es
tos e
nsay
os to
xico
lgi
cos d
eber
n h
acer
se p
or a
dmin
istra
cin
ora
l en
varia
ses
peci
es a
nim
ales
. La
tabl
a II
reco
ge u
n re
sum
en d
e lo
s ens
ayos
toxi
col
gico
s ms
frec
uent
es, q
ue in
cluy
en e
nsay
os d
e to
xici
dad
agud
a, lo
s cu
ales
se
cons
ider
ans
lo o
rient
ativ
os, a
s co
mo
los e
stud
ios d
e to
xici
dad
subc
rni
ca, s
ubag
uda
o pr
o-lo
ngad
a. S
e re
aliz
an, a
dem
s, e
stud
ios
sobr
e la
repr
oduc
cin
, tal
es c
omo
eva-
luac
in
de lo
s ef
ecto
s de
una
sus
tanc
ia s
obre
la fe
rtili
dad,
la g
esta
cin
y la
des
-ce
nden
cia
y, p
or
ltim
o, e
stud
ios d
e te
rato
geni
cida
d. L
os c
riter
ios g
ener
ales
par
ala
util
izac
in
de a
ditiv
os e
xige
n, a
dem
s d
e su
pera
r una
eva
luac
in
toxi
col
gica
,es
tudi
os e
n lo
s que
se e
val
en p
osib
les e
fect
os a
cum
ulat
ivos
, sin
rgi
cos y
de
into
-le
ranc
ia. E
n to
do c
aso,
la e
valu
aci
n se
r c
ontin
ua y
cua
ndo
se a
prue
ba u
n ad
i-
440
. Gil Hernndez
TABL
A I.
Cla
sific
aci
n de
los
aditi
vos
alim
enta
rios.
Cla
se d
e ad
itivo
Rang
o de
nm
eros
E
Col
oran
tes
E-
100
Con
serv
ador
es
E-20
0An
tioxi
dant
es
E-30
0Em
ulge
ntes
, est
abili
zant
es, e
spes
ante
s E-
400
Acid
ulan
tes
y co
rrec
tore
s de
la a
cide
z E-
500
Antia
glom
eran
tes
E-50
0Po
tenc
iado
res
del s
abor
E-
600
Edul
cora
ntes
E-
900
Prod
ucto
s sin
misi
n e
spec
ifica
E-
900
Gas
ifica
ntes
E-
200,
E-5
00
-
tivo
se
deb
e es
pec
ifica
r al
imen
to y
co
nd
icio
nes
de
uso
, as
co
mo
la d
osi
s m
ni-
ma
par
a al
can
zar
el e
fect
o.
Tras
tod
os
esto
s es
tud
ios
se p
ued
e es
tab
lece
r un
a in
gest
a di
aria
adm
isib
le(I
DA)
def
inid
a co
mo la
d
osi
s d
iari
a d
e un
a su
stan
cia
exp
resa
da
en m
g p
or
kg d
e
pes
o co
rpor
al q
ue p
ued
e ad
miti
rse,
con
sid
eran
do
su a
bso
rci
n p
rolo
ng
ada
dur
an-
te u
n la
rgo p
erio
do d
e tiem
po e
incl
uso d
uran
te t
od
a la
vid
a, s
in q
ue e
ntr
ae
ries
-
go o
pel
igro
par
a la
sal
ud
del
con
sum
idor.
Se
calc
ula
a p
artir
de
la d
osi
s si
n e
fec-
to a
pre
ciab
le e
n la
ms
sen
sib
le d
e la
s es
pec
ies
anim
ales
est
ud
iad
as y
se
div
ide
po
r un
fac
tor
de
seg
uri
dad
, g
ener
alm
ente
10
0,
con
lo c
ual
la ID
A e
s s
lo e
l 1%
de
la d
osi
s m
xim
a si
n e
fect
o.
Para
au
tori
zar
la in
corp
ora
ci
n d
e u
n a
dit
ivo
a u
n a
limen
to,
se c
on
sid
erar
adem
s d
e la
IDA
: 1)
si t
ien
e re
alm
ente
uti
lidad
tec
nol
gic
a; 2
) en
qu
dosi
s ti
e-
ne
uti
lidad
el a
dit
ivo
; 3
) la
rel
aci
n e
ntr
e d
osi
s
til y
do
sis
txi
ca;
4)
la f
recu
en-
cia
de
con
sum
o d
el a
limen
to o
alim
ento
s al
que
se v
a a
inco
rpora
r el
ad
itiv
o (
dia
-
ria,
sem
anal
, m
ensu
al).
Los
adit
ivos
tien
en u
na
uti
lidad
ind
ust
rial
lo q
ue
lleva
a e
stab
lece
r otr
os
tr-
min
os: d
osi
s te
cno
lg
icam
ente
ti
l, es
la d
osis
que
per
mite
ob
tener
el e
fect
o b
us-
Aditi
vos
alim
enta
rios
44
1
TAB
LA I
I.Val
ora
ci
n t
oxi
col
gic
a d
e lo
s ad
itiv
os
alim
enta
rio
s p
or
adm
inis
trac
in
ora
l
(FA
O/O
MS)
.
Etap
as
-O
bte
nci
n
de
dat
os
toxi
col
gic
os
y p
arat
oxi
col
gic
os
-In
terp
reta
cin
de
los
dat
os
toxi
col
gic
os
Fact
ore
s q
ue
reg
ula
n la
s p
rueb
as
-Es
truct
ura
qum
ica
del
pro
duct
o
-Fa
rmac
oci
nt
ica:
.A
bso
rci
n
.Bio
tran
sform
aci
n
-C
om
pon
ente
s n
orm
ales
del
org
anis
mo
-C
on
dic
ion
es d
e uti
lizac
in
del
ad
itiv
o.
Pru
ebas
ms
fre
cuen
tes
-To
xici
dad
ag
ud
a, s
ub
agud
a, c
rn
ica
-Es
tud
ios
esp
ecia
les
.C
arci
nog
enic
idad
.M
uta
gen
icid
ad
.Re
pro
ducc
in
.En
sayo
s b
ioq
um
icos
.En
sayo
s ci
nt
icos
.In
tera
cci
n a
dit
ivos
-To
xici
dad
por
inte
rmed
iari
os
cad
o. E
ste
con
cep
to n
o e
s sa
tisf
acto
rio d
esd
e el
pun
to d
e vi
sta
toxi
col
gic
o. O
tros
trm
inos
utiliz
ados
en la
dosi
ficac
in
de
aditiv
os
son
: bu
ena
pr
ctic
a d
e fa
bri
ca-
ci
n (
BPF)
, ace
pta
do
por
la le
gis
laci
n y
mar
cado
junt
o a
la li
sta
pos
itiva
de
muc
hos
aditiv
os
en d
eter
min
ados
alim
ento
s. U
n t
rm
ino p
arec
ido e
s el
em
itid
o p
or
la U
E
qu
antu
m s
atis
(Q
.S.)
. La
dosi
s te
cnol
gic
a d
ebe
ser
com
pat
ible
con
la ID
A.
CO
LOR
AN
TES
Co
lora
nte
es
un
a d
esig
nac
in
gen
eral
que
se r
efie
re a
cual
quie
r co
mp
ues
to
qu
mic
o q
ue im
par
te c
olor
. Seg
n la
nor
mat
iva
esp
aol
a se
def
ine
colo
rante
com
o:
A)
sust
anci
as q
ue
aad
en o
dev
uel
ven
co
lor
a u
n a
limen
to e
incl
uye
n c
om
po
-
nen
tes
nat
ura
les
de
sust
anci
as a
limen
tici
as y
otr
as f
uen
tes
nat
ura
les
que
no
so
n
nor
mal
men
te c
onsu
mid
as c
omo
alim
ento
y n
o so
n h
abitu
alm
ente
util
izad
os c
omo
ing
red
ien
tes
cara
cter
sti
cos
en a
limen
taci
n
; B
) lo
s p
rep
arad
os
ob
ten
ido
s a
par
-
tir
de
los
alim
ento
s y
otr
as m
ater
ias
nat
ura
les
ob
ten
idas
med
ian
te e
xtra
cci
n f
si-
ca o
qu
mic
a q
ue
oca
sio
ne
un
a se
lecc
in
de
los
pig
men
tos
qu
e se
usa
n c
om
o
com
pon
ente
s n
utr
itiv
os
o a
rom
tic
os.
Cla
sifi
caci
n
Los
colo
ran
tes
se p
ued
en c
lasi
ficar
ate
nd
ien
do a
la c
om
posi
cin
qum
ica:
C
olo
ran
tes
org
nic
os
nat
ura
les
- D
eriv
ados
isop
rn
icos:
car
ote
noid
es y
xan
tofil
as.
- D
eriv
ados
del
ben
zop
iren
o: an
toci
anin
as y
fla
von
oid
es.
- D
eriv
ados
de
hid
rato
s d
e ca
rbon
o: ca
ram
elos.
- D
eriv
ados
tetr
apir
rlic
os:
clo
rofil
as.
- O
tras
est
ruct
ura
s.
O
rgn
icos
sin
tti
cos
- D
eriv
ados
de
alq
uit
rn
de
hulla
.
In
org
nic
os
- Pi
gm
ento
s y
laca
s.
Co
lora
nte
s o
rgn
ico
s n
atu
rale
s
Der
iva
dos
isop
rn
icos
: ca
rote
noi
des
y x
an
tofil
as
-car
oten
o (E
-160
a):p
igm
ento
res
pon
sab
le d
el c
olo
r en
num
eroso
s al
imen
-
tos
com
o:
man
teq
uill
a, q
ues
o,
zan
aho
rias
, al
falfa
, g
ran
os
de
cere
ales
. Pr
esen
ta
cier
to v
alo
r n
utr
icio
nal
ya
que
tien
e ac
tivi
dad
co
mo
pro
vita
min
a A
. El
co
lora
nte
se o
bti
ene
po
r s
nte
sis
qu
mic
a y
se u
tiliz
a en
co
nce
ntr
acio
nes
de
2-5
0 p
pm
de
colo
ran
te p
uro
en
mar
gar
inas
, m
ante
quill
as, q
ues
os,
dulc
es, zu
mos
y b
ebid
as.
Anna
to. B
ixin
a y
Nor
bixi
na (E
-160
b):e
l com
pon
ente
pri
nci
pal
de
las
sem
illas
de
innat
o, u
n
rbol
cul
tivad
o en
clim
as t
rop
ical
es, e
s el
car
oten
oid
e b
ixin
a. E
l col
o-
44
2.
Gil
Her
nnd
ez
-
rant
e m
ayor
itario
de
la so
luci
n a
cuos
a al
calin
a es
la n
orbi
xina
. Se
empl
ea e
n co
n-ce
ntra
cion
es d
e 0,
5 a
10 p
pm, p
rese
ntan
do u
n ra
ngo
de to
nalid
ades
des
de e
lam
arill
o m
ante
ca a
l mel
ocot
n. S
e ut
iliza
en
alim
ento
s co
mo
man
tequ
illa,
mar
-g
arin
a, a
ceit
es d
e fr
er,
con
dim
ento
s d
e en
sala
das
, ce
real
es, h
elad
os
y es
pec
ias.
-apo
-8-c
arot
enal
(E-1
60 e
):es
un
ald
ehd
o a
mp
liam
ente
dis
trib
uid
o e
n la
nat
ura
leza
. Se
en
cuen
tra
en n
um
eroso
s p
rod
uct
os:
esp
inac
as,
nar
anja
s, c
sp
ed,
man
dar
inas
, ca
ln
dula
s, e
tc. Se
ob
tien
e p
or
sn
tesi
s y
pre
sen
ta a
ctiv
idad
de
pro
-
vita
min
a A
. Com
o t
od
os
los
caro
ten
oid
es, s
e al
tera
al a
ire
por
oxi
dac
in
. Las
solu
-
cion
es o
leosa
s p
rese
nta
n c
olo
raci
n
rojo
-nar
anja
. Las
per
las
seca
s d
isp
ersa
ble
s en
agu
a se
em
ple
an p
ara
colo
rear
beb
idas
co
mo
zu
mo
s, b
ebid
as d
e fr
uta
s, s
op
as,
jam
on
es,
gel
atin
as.
Las
solu
cion
es e
n a
ceit
es v
eget
ales
se
emp
lean
par
a al
imen
-
tos
gra
sos:
qu
eso
s, m
arg
arin
as.
La c
on
cen
trac
in
de
uso
osc
ila e
ntr
e 1
-20
pp
m
de
colo
ran
te p
uro
.
Cant
axan
tina
(-ca
rote
no-4
-4d
iona
). (E
-161
g):
des
con
oci
do
has
ta 1
95
0 e
n
que
se a
isl
de
un
hon
go c
om
estib
le (C
anth
arel
lus c
inna
barin
us).
Se
ha
enco
ntr
a-
do
tam
bi
n e
n t
ruch
as m
arin
as, a
lgas
, sal
mn
y e
n a
lgun
as e
spec
ies
de
flam
enco
s.
El p
rod
uct
o c
rist
aliz
ado
tie
ne
un
a co
lora
ci
n m
arr
n-v
iol
cea.
Co
mo
los
dem
s
caro
ten
oid
es e
s se
nsi
ble
a la
luz
y al
ox
gen
o,
cuan
do s
e ca
lien
ta e
n d
isolu
cin
o
se e
xpon
e a
la lu
z U
V. N
o tie
ne a
ctiv
idad
de
pro
vita
min
a A
y e
s es
table
en
un a
mplio
rang
o d
e p
H. S
e us
a a
conce
ntr
acio
nes
de
5-60
pp
m d
e co
lora
nte
pur
o p
ara
log
rar
un
colo
r ro
jo e
quiv
alae
nte
al d
el t
om
ate.
Se
uti
liza
par
a so
pas
de
tom
ates
, sa
lsas
de
esp
agu
etis
, sa
lsa
de
piz
zas,
beb
idas
de
fru
tas.
Tam
bi
n e
s ef
ecti
vo p
ara
pro
-
duct
os
asad
os,
gen
eral
men
te a
ves,
par
a su
ple
men
tar
los
caro
ten
oid
es n
atura
les.
Col
ora
nte
s d
eriv
ad
os d
el b
enzo
pir
eno
Anto
ciani
nas (
E-16
3):u
no d
e lo
s g
rup
os
ms
imp
ort
ante
s d
e co
lora
nte
s, s
olu
-
ble
s en
ag
ua
y am
plia
men
te d
istr
ibu
ido
s en
la n
atu
rale
za.
Son
los
resp
on
sab
les
de
los
colo
res
rojo
, p
rp
ura
o a
zul d
e la
may
or
a d
e la
s flo
res,
fru
tos
y ve
get
ales
.
Se h
an id
enti
ficad
o m
s d
e 200 m
ol
cula
s d
ifere
nte
s, d
e la
s cu
ales
un
as 2
0 e
stn
pre
sen
tes
en la
s u
vas
neg
ras,
qu
e so
n la
may
or
fuen
te c
om
erci
al d
e an
toci
ani-
nas
par
a la
colo
raci
n
de
alim
ento
s. D
esd
e el
pun
to d
e vi
sta
qum
ico s
on
glu
c-
sid
os
de
anto
cian
idin
as. L
as s
eis
anto
cian
idin
as m
s c
om
un
es s
on
: pel
arg
on
idin
a,
cian
idin
a, d
elfin
idin
a, p
etu
nid
ina,
peo
nid
ina,
mal
vid
ina.
Se
emp
lean
a c
on
cen
-
trac
ion
es d
e 10-4
0 p
pm
en
beb
idas
ref
resc
ante
s, a
lcoh
lic
as, p
rod
uct
os
de
con
-
fiter
a, al
imen
tos
enla
tad
os
o c
on
gel
ados,
alim
ento
s d
esec
ados,
etc
.
Col
ora
nte
s d
eriv
ad
os d
e h
idra
tos
de
carb
ono
Cara
mel
o (E
-150
): Es
el p
rod
uct
o l
qu
ido
o s
lid
o m
arr
n o
scu
ro o
bte
nid
o
por
cale
nta
mie
nto
con
trola
do a
que
se s
om
eten
hid
rato
s d
e ca
rbon
o d
e ca
lidad
Aditi
vos
alim
enta
rios
44
3
alim
enta
ria:
dex
trosa
, az
ca
r in
vert
ido,
lact
osa
, ja
rab
e d
e m
alta
, h
idro
lizad
os
de
alm
id
n o
de
saca
rosa
. Es
hab
itu
al d
esh
idra
tar
el p
rod
uct
o y
se
pre
sen
ta c
om
o
colo
ran
te e
n p
olv
o. E
l colo
ran
te c
on
cen
trad
o t
ien
e un
sab
or
cara
cter
sti
co a
que-
mad
o q
ue
no
se
man
ifie
sta
en la
s co
nd
icio
nes
de
uso
co
mo
co
lora
nte
. El
uso
may
ori
tari
o d
e es
te c
olo
ran
te e
s b
ebid
as e
spum
osa
s, c
om
o c
erve
za y
cola
s. T
am-
bi
n s
e usa
en
mez
clas
de
wis
kies
y c
erve
zas.
Otr
os
uso
s so
n d
ulc
es,
jara
bes
, al
i-
men
tos
par
a an
imal
es d
om
sti
cos,
alim
ento
s c
rnic
os
enva
sad
os,
pro
duct
os
far-
mac
uti
cos,
etc
. Lo
s n
ivel
es m
edio
s d
e em
ple
o e
stn
en
tre
1.0
00
- 5
.00
0 p
pm
.
Este
colo
ran
te e
s re
lati
vam
ente
bar
ato y
pre
sen
ta b
uen
a es
tab
ilid
ad e
n la
may
o-
ra
de
los
alim
ento
s a
los
que
se a
dic
ion
a.
Otr
os c
olor
an
tes
Clor
ofila
s y
com
plej
os c
pric
os d
e cl
orof
ilas
y cl
orof
ilina
s (E
-140
, E-1
41):
las
cloro
filas
son
los
pig
men
tos
resp
on
sab
les
del
colo
r ve
rde
de
las
hoja
s d
e lo
s ve
ge-
tale
s. L
a su
bst
ituci
n
del
mag
nes
io p
or
cob
re o
rig
ina
el c
olo
ran
te E
-141, m
uch
o
ms
est
able
. La
s cl
oro
filas
se
uti
lizan
poco
com
o a
dit
ivos
alim
enta
rios,
slo
oca
-
sio
nal
men
te e
n a
ceit
es,
chic
le,
hel
ado
s y
beb
idas
ref
resc
ante
s, e
n s
op
as p
rep
a-
rad
as y
en
pro
duct
os
lct
eos.
No s
e h
a es
tab
leci
do ID
A,
ya q
ue
esta
can
tid
ad e
s
des
pre
ciab
le fr
ente
a la
ing
erid
a a
par
tir
de
fuen
tes
nat
ura
les.
Sin
em
bar
go, l
a ID
A
par
a el
der
ivad
o c
p
rico
es
de
15
mg
/kg
de
pes
o y
da
, d
ebid
o a
su c
on
ten
ido
en c
ob
re (
4-6
% d
el p
eso d
e co
lora
nte
).
cid
o ca
rmn
ico o
coc
hini
lla (E
-120
):el
prin
cip
io a
ctiv
o e
s la
car
min
a. E
l ext
rac-
to d
e co
chin
illa
se o
btien
e p
or
extr
acci
n
hid
roal
coh
lic
a d
e la
coch
inill
a, q
ue s
on
los
cuer
po
s d
esec
ado
s d
e u
n in
sect
o (
fem
enin
o)
Cocc
us c
acti.
El c
olo
ran
te p
rin
-
cip
al d
el e
xtra
cto e
s el
ci
do c
arm
nic
o y
su
estr
uctu
ra q
um
ica
corr
esp
on
de
a un
a
antr
aqu
ino
na.
La
carm
ina
es u
na
laca
de
hid
rxi
do
de
alu
min
io o
alu
min
io y
calc
io q
ue
con
tien
e ap
roxi
mad
amen
te u
n 5
0%
de
cid
o c
arm
nic
o. S
e usa
en
un
ran
go d
e 25-1
.000 p
pm
par
a ob
ten
er t
on
alid
ades
rosa
s en
alim
ento
s p
rote
icos,
pas
tele
ra,
con
fecc
in
, co
smt
icos
y fo
rmas
far
mac
uti
cas.
Curc
umin
a (E
-100
):es
el c
olo
ran
te d
e la
crc
um
a, e
spec
ia o
bte
nid
a d
el r
izo-
ma
de
una
pla
nta
pro
ced
ente
de
la In
dia
. Se
utili
za, a
dem
s d
el c
olor
ante
, la
esp
e-
cia
com
ple
ta y
la o
leorr
esin
a, e
n c
uyo
cas
o p
rese
nta
un
efe
cto a
rom
atiz
ante
. La
esp
ecia
es
un
co
mp
on
ente
fu
nd
amen
tal d
el c
urry
, al
qu
e co
mu
nic
a co
lora
ci
n
amar
illa
cara
cter
sti
ca. Se
uti
liza
tam
bi
n c
om
o c
olo
ran
te d
e m
ost
azas
, en
sop
as
y en
der
ivad
os
crn
ico
s. E
l pri
nci
pal
co
lora
nte
es
la c
urc
um
ina.
La
do
sis
dia
ria
adm
isib
le f
ijad
a p
or
OM
S es
, p
rovi
sio
nal
men
te,
de
0,1
mg
/kg
de
pes
o p
ara
el
colo
ran
te y
0,3
mg
/kg
par
a la
ole
orr
esin
a. S
e p
ued
e uti
lizar
sin
ms
lm
ite
que
la
bue
na
pr
ctic
a d
e fa
brica
cin
en m
uchas
ap
licac
iones
Se
usa
junto
con
otr
os c
olo-
ran
tes
com
o e
l an
nat
o p
ara
esp
ecia
s, m
ost
azas
, mar
gar
inas
, ace
ites
de
fritura
, ali-
os
de
ensa
lad
as.
44
4.
Gil
Her
nnd
ez
-
Beta
lain
as (E
-162
):so
n e
xtra
ctos
de
la fa
mili
a b
ot
nic
a Ce
ntro
espe
rmae
, pla
n-
tas
tale
s co
mo
rem
olac
ha,
ace
lgas
, hig
o ch
umb
o, h
ierb
a ca
rmn
, bug
anvi
llas.
Des
-
de
el p
unto
de
vist
a q
um
ico
son g
luc
sid
os. S
e han
iden
tific
ado
70 b
etal
ainas
dife
-
ren
tes.
El m
s r
epre
sen
tativo
es
el a
glic
on
de
la r
emola
cha,
la b
etac
ian
ina.
Se
uti-
lizan
par
a co
lore
ar p
rod
uct
os
de
pas
tele
ra,
beb
idas
, sal
sas
y d
eriv
ados
crn
icos.
Ribo
flavi
na (E
-101
):se
ob
tien
e p
or
sn
tesi
s q
um
ica
o p
or
pro
ced
imie
nto
s b
io-
tecn
ol
gic
os.
Es
rela
tiva
men
te p
oco
uti
lizad
a co
mo a
dit
ivo, y
a q
ue
el c
olo
r am
a-
rillo
es
db
il y
com
un
ica
sab
or
amar
go a
las
con
cen
trac
ion
es q
ue
se d
ebe
uti
lizar
,
per
o p
rese
nta
la v
enta
ja d
e se
r flu
ore
scen
te, l
o q
ue
da
un
cie
rto b
rillo
al m
edio
al
que
se a
ad
e. S
i se
emp
lea
com
o c
olo
ran
te, n
o p
ued
e h
acer
se r
efer
enci
a al
en
ri-
quec
imie
nto
vit
amn
ico.
Co
lora
nte
s o
rgn
ico
s si
nt
tico
s
Este
gru
po
de
colo
ran
tes
pre
sen
ta c
iert
as v
enta
jas
fren
te a
los
nat
ura
les:
de
form
a g
ener
al s
e p
ued
e o
bse
rvar
qu
e p
rese
nta
n c
olo
res
ms
per
sist
ente
s y
un
i-
form
es,
men
or
cost
e y
se p
ued
en o
bte
ner
en
gra
nd
es c
anti
dad
es.
Gen
eral
men
-
te, d
ebid
o al
alto
pod
er t
int
reo,
se
emp
lean
en b
ajas
con
centr
acio
nes
. Est
os c
olo-
ran
tes
se p
rese
nta
n e
n f
orm
a so
lub
le,
com
o s
ales
de
sod
io,
pota
sio y
en
oca
sio-
nes
sal
es a
mn
icas
, y
en f
orm
a in
solu
ble
ap
arec
en la
s sa
les
de
calc
io o
alu
min
io,
o b
ien
se
adso
rben
sob
re h
idr
xid
o d
e al
um
inio
form
and
o u
na
laca
. Se
usa
n e
n
pro
duc
tos
de
confit
era
, pan
ader
a, p
rep
arad
os p
ara
ensa
lad
as y
sus
titut
os d
e ch
o-
cola
te,
en lo
s cu
ales
no
se
des
ea la
pre
sen
cia
de
agu
a. T
amb
in
se
usa
n e
n la
s
ind
ust
rias
de
enva
sad
o,
do
nd
e la
s p
elc
ula
s y
tin
tas
est
n e
n c
on
tact
o c
on
los
alim
ento
s.
No
so
n b
ien
ace
pta
do
s p
or
el c
on
sum
ido
r al
des
con
fiar
de
su in
ocu
idad
, a
pes
ar d
e h
aber
sid
o e
nsa
yad
os
a n
ivel
toxi
col
gic
o. A
sim
ism
o, p
ued
en s
er c
ausa
de
la a
par
ici
n d
e al
erg
ias
alim
enta
rias
en
ind
ivid
uos
susc
epti
ble
s. S
in e
mb
arg
o,
las
man
ifest
acio
nes
de
hip
erq
uin
esia
aso
ciad
as a
colo
ran
tes
sin
ttico
s n
o h
an s
ido
dem
ost
rad
as s
ufic
ien
tem
ente
.
De
acuer
do c
on
la e
stru
ctura
qum
ica
del
gru
po c
rom
fo
ro, s
e p
ued
en c
lasi
-
ficar
en
var
ias
cate
gor
as.
Col
ora
nte
s a
zoic
os
Esto
s co
lora
nte
s fo
rman
par
te d
e d
eriv
ados
del
gru
po a
zo (
N=
N)
un
ido a
anill
os
aro
mt
ico
s. T
od
os
tien
en u
n o
rig
en s
int
tico
. El
n
mer
o d
e lo
s co
lora
n-
tes
de
este
gru
po a
uto
riza
dos
es p
eque
o e
n c
om
par
aci
n c
on
la d
isp
on
ibili
dad
qum
ica.
Act
ual
men
te s
e en
cuen
tran
ace
pta
dos:
Tart
razi
na (E
-102
):es
un
o d
e lo
s co
lora
nte
s m
s a
mp
liam
ente
uti
lizad
os
en
el h
og
ar c
om
o s
ust
ituti
vo d
el a
zafr
n.
Se u
tiliz
a en
pas
tele
ra,
post
res
con
fiter
a,
licore
s, q
ues
os
(cort
eza)
, en
vuel
tas
de
char
cute
ra.
Aditi
vos
alim
enta
rios
44
5
Amar
illo a
nara
njad
o S
(E-1
10):
las
aplic
acio
nes
son
muy
sim
ilare
s a
la t
artr
azin
a.
Azor
ubin
a (E
-122
):co
lora
nte
rojo
em
ple
ado e
n c
on
fiter
a, b
ebid
as y
jara
bes
.
Amar
anto
(E-1
23):
colo
raci
n
ro
jo B
urd
eos.
Se
han
pla
nte
ado
alg
un
os
pro
-
ble
mas
con
l,
ya q
ue
un
gru
po d
e in
vest
igac
in
en
los
aos
70 m
ost
r u
n e
fec-
to c
ance
rg
eno e
n e
nsa
yos
con
rat
on
es.
Post
erio
rmen
te s
e d
emost
r q
ue
no e
ra
el a
mar
anto
el c
ausa
nte
de
esto
s ef
ecto
s, s
ino
las
imp
ure
zas
deb
idas
a d
eter
mi-
nad
as f
orm
as d
e fa
bri
caci
n
, lo
que
ha
hec
ho q
ue
se v
uel
va a
ad
mit
ir e
n la
list
a
posi
tiva
. U
tiliz
ado e
n la
s b
ebid
as l
ctea
s, e
spec
iam
ente
bat
idos,
en
la c
olo
raci
n
del
ca
viar
y
en la
beb
ida
de
gra
nad
ina.
Rojo
coc
hini
lla A
(E-1
24):
aplic
acio
nes
sim
ilare
s al
rojo
am
aran
to.
Neg
ro b
rilla
nte
BN (E
-151
):en
beb
idas
lct
eas
y p
rod
uct
os
de
pas
tele
ra
Col
ora
nte
s tr
ifen
il m
et
nic
os
Es e
l seg
un
do g
rup
o d
e co
lora
nte
s si
nt
tico
s, a
ctual
men
te e
n u
so s
ola
men
te
tres
: az
ul p
aten
tad
o V
(E-
13
1),
azu
l bri
llan
te F
CF
(E-1
33
) y
verd
e c
ido
bri
llan
te
BS
(ver
de
lisam
ina)
(E-
14
2).
Se
uti
lizan
en
pas
tele
ra,
co
nfit
era
, ja
rab
es y
co
n-
serv
as.
Col
ora
nte
s xa
nt
nic
os
Slo
se
encu
entr
a au
tori
zad
o la
eri
tro
sin
a (E
-12
7),
que
pre
sen
ta c
iert
a flu
o-
resc
enci
a, lo
cual
la h
ace
agra
dab
le e
n s
u a
plic
aci
n a
alim
ento
s.
Otr
os
colo
ran
tes
son
el a
mar
illo d
e q
uin
ole
ina
(E-1
04)
y la
ind
igoti
na
o c
ar-
mn
de
nd
igo
(E-
13
2),
qu
e se
uti
lizan
en
pas
tele
ra,
co
nfit
era
, h
elad
os
y fr
uta
s
con
fitad
as.
Col
ora
nte
s in
org
n
icos
Slo
un
as p
oca
s sa
les
y el
emen
tos
puro
s se
en
cuen
tran
en
est
e g
rup
o. S
e uti
-
lizan
fun
dam
enta
lmen
te c
om
o c
olo
ran
tes
de
cub
iert
as. S
on
sust
anci
as m
uy
esta
-
ble
s y
slo
alg
un
a d
e el
las
es s
olu
ble
en
ag
ua.
Se
reco
gen
en
la t
abla
III.
CO
NSE
RV
AD
OR
ES O
CO
NSE
RV
AN
TES
Los
con
serv
adore
s se
han
def
inid
o c
om
o s
ust
anci
as q
ue
por
sep
arad
o o
mez
-
clad
as e
ntr
e s
so
n c
apac
es d
e in
hib
ir,
reta
rdar
o d
eten
er lo
s p
roce
sos
de
fer-
men
taci
n
, en
moh
ecim
ien
to,
putr
efac
cin
y o
tras
alt
erac
ion
es b
iol
gic
as d
e lo
s
alim
ento
s y
beb
idas
. Q
ue
la a
cci
n s
ea b
acte
riost
tic
a o f
un
gis
tti
ca y
bac
teri
ci-
da
o f
un
gic
ida
dep
end
e d
e d
osi
s d
el c
on
serv
ador.
Cla
sifi
caci
n
Co
nser
vant
es o
rgn
icos:
ci
do s
rb
ico y
sorb
atos
(E-2
00 a
E203),
ci
do b
en-
zoic
o y
ben
zoat
os
(E-2
10 a
E213),
st
eres
del
ci
do p
-hid
roxi
ben
zoic
o (
E-214
44
6.
Gil
Her
nnd
ez
-
a E2
19),
cid
os o
rgn
icos
: ci
do l
ctic
o (E
-270
), c
ido
prop
ini
co y
der
iva-
dos
(E-2
80 a
E-2
83),
act
ico
y de
rivad
os (E
-260
E-2
63).
Co
nser
vant
es in
org
nico
s: di
xid
o de
azu
fre y
der
ivad
os (E
-220
a E
-228
), ni
tra-
tos
y ni
trito
s.
Antib
itic
os: n
atam
icin
a o
pim
aric
ina
(E-2
35) y
nisi
na (E
-234
).
Co
nse
rvan
tes
org
nic
os
cid
o s
rbico
y so
rbat
os (E
-200
a E
-203
):es
un
cid
o d
bil,
de to
xici
dad
esca
-sa
, que
en
el h
ombr
e se
elim
ina
por b
eta
oxid
aci
n. S
on a
ctiv
os fr
ente
a m
ohos
,le
vadu
ras,
bac
teria
s cat
alas
a-po
sitiv
as y
aer
obia
s est
ricta
s. S
uele
n ut
iliza
rse
a co
n-ce
ntra
cion
es d
e 0,
05 a
0,1
% o
men
or. N
o co
mun
ican
sabo
r a lo
s alim
ento
s a q
uese
adi
cion
an.
cid
o be
nzoi
co y
ben
zoat
os (E
-210
a E
213)
:se
com
port
an c
omo
cid
os d
bi-
les
y pr
esen
tan
esca
sa to
xici
dad,
elim
inn
dose
hab
itual
men
te c
omo
cid
o hi
p-
rico.
Son
act
ivos
fren
te a
moh
os, l
evad
uras
, y p
oco
activ
os fr
ente
bac
teria
s l
cti-
cas
y Cl
ostr
idiu
m. S
e ut
iliza
na
conc
entr
aci
n de
0,0
5 a
0,1%
o m
enor
. Com
uni-
can
sabo
r a lo
s al
imen
tos
a qu
e se
adi
cion
an.
ste
res
del
cido
p-hi
drox
iben
zoico
(E-2
14 a
E21
9):p
rese
ntan
acc
in
anes
t-
sica
loca
l. Se
met
abol
izan
tras
hid
rlis
is de
l st
er y
pos
terio
r con
juga
cin
. Son
act
i-vo
s fre
nte
a ho
ngos
y b
acte
rias g
ram
posit
ivas
. Se
utili
zan
a co
ncen
trac
ione
s ent
re0,
05 a
0,1
% o
men
ores
. Com
unic
an sa
bor d
esag
rada
ble
a lo
s alim
ento
s. E
s rec
o-m
enda
ble
no su
pera
r 0,8
g/k
g de
pro
duct
o te
rmin
ado,
a fi
n de
no
gene
rar s
abo-
res
extr
aos
. c
idos
org
nic
os:
cido
lct
ico
(E-2
70),
prop
ini
co y
der
ivad
os (E
-280
E-2
83,
act
ico y
der
ivad
os (E
-260
E-2
63):
act
an c
omo
cons
erva
dore
s por
que
mod
ifica
nel
pH
del
med
io, i
mpi
dien
do p
or ta
nto
el d
esar
rollo
de
los m
icro
orga
nism
os. E
ste
com
port
amie
nto
impl
ica
mod
ifica
cion
es o
rgan
olp
ticas
impo
rtan
tes
en e
l ali-
men
to y
ade
ms
es
prec
iso a
dici
onar
los
al m
edio
en
conc
entr
acio
nes
supe
riore
sal
1%
. No
pres
enta
n rie
sgo
txi
co e
n la
s co
ndic
ione
s de
em
pleo
.
Aditi
vos
alim
enta
rios
447
TAB
LA I
II.C
olor
ante
s in
org
nico
s.
Pro
du
cto
Col
orC
ompo
sici
nN
C
E
Di
xido
de
titan
ioBl
anco
TiO
2E1
71
xido
de
Fe ro
joRo
joFe
2O3,
anhi
dro
E172
xi
do d
e Fe
bla
nco
Blan
coO
xido
ferr
oso-
frr
ico
E172
Oxi
do d
e Fe
am
arill
oAm
arill
oFe
2O3
hidr
atad
oE1
72C
arbo
nato
cl
cico
Blan
coC
aCO
3E1
70Pl
ata
(lm
inas
o p
olvo
)Pl
ata
AgE1
74O
ro l
min
aO
roAu
E175
Alum
inio
(lm
inas
o p
olvo
)Pl
ata
AlE1
73
Co
nse
rvan
tes
ino
rgn
ico
s
Di
xido
de
azuf
re y
der
ivad
os (E
-220
a E
-228
):se
incl
uye
SO2,
sulfi
to, b
isulfi
-to
y m
etas
ulfit
o. L
a pr
opor
cin
de
cada
esp
ecie
qu
mic
a qu
e se
pro
duce
est
en
func
in
del p
H, y
a qu
e a
4,5
se ti
ene
una
alta
can
tidad
de
bisu
lfito
y a
med
ida
que
se re
duce
el p
H s
e fa
vore
ce la
form
a no
diso
ciad
a de
l ci
do s
ulfu
roso
, con
-si
dera
do c
omo
el a
gent
e pr
opia
men
te a
ctiv
o co
ntra
los
mic
roor
gani
smos
. Se
empl
ean
en z
umos
de
fruta
s, ja
rabe
s, fr
utas
sec
as y
vin
os. S
on e
fect
ivos
con
tra
leva
dura
s, h
ongo
s y
bact
eria
s. S
u us
o es
t li
mita
do a
500
mg/
kg, y
a qu
e se
vuel
ven
into
lera
bles
al p
alad
ar. N
o de
bera
n a
adirs
e a
alim
ento
s que
fues
en fu
en-
te d
e tia
min
a (v
itam
ina
B 1),
ya q
ue la
des
truy
en. A
las
conc
entr
acio
nes
empl
ea-
das
de 5
00 p
pm m
xim
o no
gen
eran
olo
res
inde
seab
les
ni s
on t
xico
s pa
ra la
may
ora
de
la p
obla
cin
.N
itrat
os y
nitr
itos
(E-2
49 a
E-2
52):
la e
xpos
ici
n a
esta
s su
stan
cias
es
varia
-da
, pro
cede
n de
la a
gric
ultu
ra, d
e ag
uas
resid
uale
s (d
eter
gent
es, p
estic
idas
...) y
de lo
s ve
geta
les
que
acum
ulan
tant
o ni
trat
os c
omo
nitr
itos.
Com
o ad
itivo
s co
n-se
rvad
ores
se
utili
zan
las
sale
s s
dica
y p
ots
ica
de n
itrat
os y
nitr
itos
(E-2
49
E-25
2) e
n la
con
serv
aci
n de
que
sos
y de
pro
duct
os c
rni
cos.
Por
el r
iesg
o de
toxi
cida
d de
est
as m
olc
ulas
, pre
sent
an u
na d
osis
diar
ia a
dmisi
ble
muy
est
ricta
de 3
,6 m
g/kg
/da
, par
a ni
trat
os y
de
0,13
mg/
kg/d
a p
ara
los
nitr
itos.
Los
nitr
a-to
s no
son
txi
cos
per
se
, sl
o pr
esen
tan
efec
to d
iur
tico
por
sm
osis
(des
-pl
aza
Cl
retie
ne N
a+).
La tr
ansf
orm
aci
n de
nitr
atos
en
nitr
itos
se re
aliz
a co
n la
part
icip
aci
n de
nitr
ato
redu
ctas
a, p
rodu
cida
por
pla
ntas
y b
acte
rias.
Los
nitr
itos
ejer
cen
dive
rsos
efe
ctos
no
dese
able
s so
n m
etah
emog
lobi
niza
ntes
, pre
curs
ores
de n
itros
amin
as, a
ntiti
roid
eos,
vas
omot
ores
, ant
ivita
mn
icos
(des
truc
cin
vita
mi-
nas:
A y
B1,
B 2),
y pr
oduc
en fa
lsas a
lerg
ias a
limen
taria
s (al
tera
cion
es h
istam
nic
as,
no m
edia
das
por m
ecan
ismos
inm
unol
gic
os).
Ant
ibi
ticos
Los d
os a
ntib
itic
os m
s im
port
ante
s em
plea
dos e
n m
ucho
s pa
ses c
on fi
nes
cons
erva
dore
s de
alim
ento
s so
n la
nat
amic
ina
y ni
sina.
N
atam
icina
o p
imar
icina
(E-2
35):
es a
ntif
ngic
o y
est
per
miti
do e
n al
guno
spa
ses.
In v
itro
inhi
be e
l des
arro
llo d
e ho
ngos
pro
duct
ores
de
afla
toxi
nas e
n se
mi-
llas
alm
acen
adas
. En
embu
tidos
, con
cent
raci
ones
de
nata
mic
ina
de u
nas
1.00
0pp
m e
vita
n la
con
tam
inac
in
por h
ongo
s. P
uede
apl
icar
se c
on s
alm
uera
, ba
oso
en fo
rma
de
spra
y p
ara
dife
rent
es ti
pos d
e tr
ipas
(cho
rizo,
salc
hich
n y
jam
n)
y pa
ra tr
atar
la c
orte
za d
el q
ueso
, tan
to b
land
o co
mo
duro
, por
inm
ersi
n en
bao
s o
roci
ndo
lo c
on s
uspe
nsio
nes
de 5
00 p
pm d
e na
tam
icin
a.
Nisi
na (E
-234
):se
enc
uent
ra e
n la
lech
e c
ida
y en
el q
ueso
de
gran
ja. E
s pos
i-bl
e qu
e de
sde
siem
pre
el h
ombr
e ha
ya in
gerid
o pe
que
as c
antid
ades
de
este
ant
i-bi
tic
o. L
a in
gest
a m
edia
dia
ria in
cond
icio
nal e
s de
0-33
.000
U/k
g de
pes
o (O
MS)
.
448
. G
il H
ern
ndez
-
En la
con
serv
aci
n d
e al
imen
tos
se r
ecom
ien
dan
de
100 a
400 u
nid
ades
por
gra
-
mo
de
alim
ento
(o
2,5
-10
pp
m).
Se
uti
liza
com
o c
on
serv
ante
de
cier
tos
tip
os
de
ques
os
pro
cesa
dos,
esp
ecia
lmen
te lo
s fu
nd
idos.
No t
ien
e ap
licac
ion
es c
lnic
as,
por
esto
se
pued
e utiliz
ar e
n a
limen
taci
n
sin
pro
ble
mas
sec
un
dar
ios.
Se
ha
com
-
pro
bad
o q
ue lo
pro
duc
e la
flora
inte
stin
al h
uman
a; n
o p
rese
nta
toxi
cid
ad o
pod
er
aler
gn
ico,
en p
arte
porq
ue
la n
isin
a in
ger
ida
se d
estr
uye
dura
nte
la d
iges
tin
y
sus
amin
oc
idos
se m
etab
oliz
an c
om
o lo
s p
roce
den
tes
de
otr
as p
rote
nas
.
AN
TIO
XID
AN
TES
Los
anti
oxi
dan
tes
son
su
stan
cias
cu
ya f
inal
idad
es
pre
ven
ir e
l det
erio
ro o
xi-
dat
ivo
de
los
lpid
os.
Lo
s an
tio
xid
ante
s ad
icio
nad
os
a lo
s al
imen
tos
son
un
o d
e
los
ing
red
ien
tes
prin
cip
ales
par
a p
rote
ger
su c
alid
ad, a
l pre
ven
ir p
roce
sos
de
auto
oxi
dac
in
de
lpid
os
Clasificacin
An
tioxi
dant
es d
e or
igen
nat
ural
: ci
do
asc
rb
ico
y a
lgu
no
s d
eriv
ado
s
cid
o
asc
rbic
o,
asco
rbat
o s
d
ico
, as
corb
ato
cl
cico
, p
alm
itat
o d
e as
corb
ilo
(E-3
00E
-304)
y to
cofe
role
s (v
itam
ina
E)(E
-306E
-309)
An
tioxi
dant
es d
e sn
tesis
:gal
atos
(gal
ato d
e p
rop
ilo, g
alat
o d
e oct
ilo y
gal
ato
de
do
dec
ilo (
E 3
10
E3
12
), b
uti
lhid
roxi
anis
ol (
BH
A),
(E-
32
0)
y b
uti
lhid
roxi
-
tolu
eno (
BH
T) (
E-321).
Des
de
el p
un
to d
e vi
sta
de
tecn
olo
ga
alim
enta
ria,
el a
scorb
ato s
d
ico t
ien
e
tres
funci
ones
en la
ela
bor
aci
n d
e d
eriv
ados
cur
ados
: 1)
red
ucto
r d
el n
itrito
a
xi-
do n
itro
so, l
o q
ue
faci
lita
la fo
rmac
in
de
nitro
som
iog
lob
ina
(ace
lera
la fo
rmac
in
del
colo
r ro
sad
o e
n ja
mn
coci
do);
2)
con
trib
uye
a la
est
abili
dad
del
colo
r en
el
pro
du
cto
ter
min
ado
y 3
) co
ntr
ibu
ye a
evi
tar
la f
orm
aci
n d
e n
itro
sam
inas
, b
lo-
quea
nd
o la
form
aci
n d
e ag
ente
s n
itro
san
tes
(N2O
3)
a p
artir
del
xi
do n
itro
so.
Den
tro
de
los
extr
acto
s d
e o
rig
en n
atu
ral r
ico
s en
to
cofe
role
s se
co
nsi
der
a
el a
lfa t
oco
fero
l el d
e m
ayo
r im
po
rtan
cia,
ya
qu
e su
po
ne
el 9
0%
de
los
toco
fe-
role
s en
tej
idos
de
anim
ales
y m
ues
tra
la m
ayor
acti
vid
ad e
n c
asi t
od
os
los
sist
e-
mas
de
bio
lg
icos
. Son
lip
osol
uble
s y
slo
se
utili
zan
en
alim
ento
s g
raso
s. S
e au
to-
riza
s
lo e
l to
cofe
rol c
om
o a
dit
ivo
an
tio
xid
ante
en
el a
ceit
e d
e o
liva
refin
ado
,
mie
ntr
as q
ue
en a
ceit
es d
e se
mill
as y
otr
os
alim
ento
s g
raso
s se
auto
riza
n a
dem
s
otr
os
anti
oxi
dan
tes.
En
est
ud
ios
con
an
imal
es,
los
anti
oxi
dan
tes
de
sn
tesi
s p
ue-
den
lleg
ar a
ind
uci
r c
nce
r, p
or
lo q
ue
se e
st
con
sid
eran
do s
u u
so e
n a
limen
ta-
cin
hum
ana.
EDULCORANTES
Uti
lizad
os
par
a d
ar s
abo
r d
ulc
e a
los
pro
du
cto
s al
imen
tici
os,
su
val
or
ener
-
gt
ico s
e h
a re
duci
do c
om
o m
nim
o e
n u
n 3
0 p
or
100 e
n r
elac
in
al p
rod
uct
o d
e
Aditi
vos
alim
enta
rios
44
9
orig
en o
el a
zca
r. En
oca
sion
es p
rese
nta
n u
n s
abor
alg
o d
ifere
nte
al a
zca
r y
ade-
ms
los
alim
ento
s a
que
se
adic
ionan
pre
senta
n fa
lta d
e cu
erp
o y
text
ura.
Se
obtie
-
nen
po
r s
nte
sis
o p
or
mo
difi
caci
on
es d
e co
mp
on
ente
s n
atu
rale
s. L
os
ms
fre
-
cuen
tes
son
los
sig
uie
nte
s:
Saca
rina
(E- 9
54):
es u
nas
200-7
00 v
eces
ms
dulc
e q
ue
la s
acar
osa
. En
Esp
a-
a
se u
tiliz
a en
beb
idas
ref
resc
ante
s, e
n y
og
ure
s ed
ulc
ora
dos
y en
pro
duct
os
die
-
tti
cos
par
a d
iab
tic
os.
Se
ha
pla
nte
ado u
na
gra
n p
ol
mic
a so
bre
su p
osi
ble
toxi
-
cid
ad. L
as c
on
clusi
on
es a
las
que
se h
a lle
gad
o t
ras
num
eroso
s es
tud
ios
es q
ue
no
es c
arci
ng
ena
a la
s d
osi
s usu
alm
ente
em
ple
adas
IDA
= 5
mg
/kg
.
Cicl
amat
o (E
-952
):se
uti
liza
en b
ebid
as c
arb
n
icas
, yo
gu
res
edu
lco
rad
os
y
com
o e
du
lco
ran
te d
e m
esa.
Per
o n
o t
ien
e la
co
nsi
der
aci
n u
niv
ersa
l de
adit
ivo
alim
enta
rio
sin
rie
sgo
s. L
os
po
sib
les
efec
tos
txi
cos
der
ivan
de
estu
dio
s en
an
i-
mal
es d
e ex
per
imen
taci
n
, d
on
de
dosi
s al
tas
de
esta
sust
anci
a m
ues
tran
efe
ctos
can
cer
gen
os
y te
rat
gen
os.
Lo
s m
ayo
res
ries
go
s p
ote
nci
ales
se
pla
nte
an e
n e
l
caso
de
los
ni
os
y ad
ems
es
cues
tio
nab
le s
u u
so p
or
mu
jere
s em
bar
azad
as.
Com
o la
sac
arin
a, n
o e
s ca
riog
nic
o,
ni f
erm
enta
ble
. La
ID
A t
emp
ora
l est
able
ci-
da
es 7
5 m
g/k
g d
e p
eso c
orp
ora
l; en
est
e ca
so e
l fac
tor
de
seg
uri
dad
es
200.
Aspa
rtam
o (E
-951
):fo
rmad
o p
or
do
s am
ino
cid
os
nat
ura
les
(ci
do
asp
r-
tico
y fen
ilala
nin
a). Q
uiz
se
a el
ms
imp
ort
ante
de
los
nuev
os
edulc
ora
nte
s ar
ti-
fici
ales
. La
s p
rop
ied
ades
ms
in
tere
san
tes
son
su
alt
o p
od
er e
du
lco
ran
te (
20
0
vece
s m
as q
ue
la s
acar
osa
), A
po
rta
4 c
alo
ras
po
r g
ram
o, p
ero
al d
osi
ficar
lo 2
00
vece
s m
eno
s el
ap
ort
e ca
lri
co e
s ca
si n
ulo
. Pr
esen
ta u
n s
abo
r si
mila
r al
de
la
saca
rosa
y n
o d
eja
reg
ust
os
amar
go
s n
i m
etl
ico
s. E
s in
esta
ble
en
pH
ext
re-
mo
s y
tem
per
atu
ras
elev
adas
. Po
ten
cia
el s
abo
r d
e lo
s al
imen
tos
a lo
s q
ue
se
adic
ion
a N
o e
s fe
rmen
tab
le,
ni ca
rio
gn
ico
En
cu
anto
a s
u p
osi
ble
to
xici
dad
,
slo
est
co
ntr
ain
dic
ado
par
a lo
s fe
nilc
eto
n
rico
s. L
a ID
A r
eco
men
dad
a es
40
mg
/kg
.
Aces
ulfa
me
K (E
-950
):Es
20
0 v
eces
ms
du
lce
qu
e el
az
car,
pre
sen
ta g
ran
esta
bili
dad
an
te lo
s tr
atam
ien
tos
tecn
ol
gic
os
y d
ura
nte
el a
lmac
enam
ien
to. N
o
se m
etab
oliz
a en
el o
rgan
ism
o h
um
ano,
excr
etn
dose
rp
idam
ente
sin
cam
bio
s
qum
icos.
Otr
os
edulc
ora
nte
s so
n la
tau
mat
ina
(E-9
57)
y la
neo
hes
per
idin
a d
ihid
roca
l-
con
a (E
959),
per
o s
u u
so e
s m
uy
limit
ado.
Asi
mis
mo,
en la
act
ual
idad
cad
a ve
z
ms
se
uti
lizan
los
polia
lcoh
ole
s d
eriv
ados
de
pen
tosa
s y
hex
osa
s (x
ilito
l, so
rbit
ol,
man
itol y
mal
tito
l).
POTENCIADORES DEL SABOR
Son
pro
du
cto
s q
ue,
uti
lizad
os
en c
on
cen
trac
ion
es b
ajas
, n
o c
om
un
ican
su
pro
pio
sab
or
a lo
s al
imen
tos,
sin
o q
ue
pote
nci
an e
l de
los
otr
os
com
pon
ente
s d
el
alim
ento
. Lo
s ad
itiv
os
de
este
gru
po s
on
los
sig
uie
nte
s:
45
0.
Gil
Her
nnd
ez
-
cido L- glutmico
y sa
les (E-620 a E-625): s
e em
ple
an p
ara
pote
nci
ar s
abore
s
sala
dos
de
carn
e, p
esca
dos,
etc
. ad
icio
nad
os
a p
lato
s p
rep
arad
os,
sop
as y
ext
rac-
tos.
Se
ha
rela
cio
nad
o la
ing
esti
n
rel
ativ
amen
te e
leva
da
(30
g/k
g d
e p
eso
co
r-
po
ral)
de
glu
tam
ato
co
n u
na
seri
e d
e s
nto
mas
co
mo
ho
rmig
ueo
, so
mn
ole
nci
a,
sen
saci
n
de
calo
r y
op
resi
n
en
la c
ara,
etc
., a
gru
pad
os
en e
l lla
mad
o sndrom
edel restaurante chino
, ya
que
la in
ges
ta e
leva
da
se p
ued
e d
eber
al a
lto
co
nsu
mo
der
ivad
o d
e la
s re
ceta
s tr
adic
ion
ales
de
la c
oci
na
ori
enta
l. Pe
ro e
ste
sn
dro
me
no a
fect
a a
ms
del
1-2
% d
e p
ob
laci
n
y n
o o
casi
on
a re
spues
tas
gra
ves.
Guanilatos, inosinatos y 5-ribonucle
tido de sodio (E-628 a E-635):
son 2
0 ve
ces
ms
pote
nte
s q
ue
el g
luta
mat
o.
Se u
tiliz
an m
ezcl
ados
entr
e el
los
y co
n e
l glu
ta-
mat
o e
n d
eriv
ados
crn
icos,
rep
ost
era
, en
sop
as y
cal
dos
des
hid
rata
dos.
Maltol y etil maltol (E-636, E-637):
Pote
nci
an e
l sab
or
dulc
e d
e lo
s az
ca
res
y
per
mit
en r
educi
r la
can
tid
ad d
e az
ca
r a
aad
ir. S
e uti
lizan
en
rep
ost
era
, co
nfi-
ter
a, b
olle
ra
y el
abora
cin
de
gal
leta
s.
ESTA
BILI
ZAD
ORE
S D
E LO
S C
ARA
CTE
RES
FSI
CO
S (G
ELIF
ICA
NTE
S, E
SPES
AN
TES,
ESTA
BILI
ZAN
TES,
EM
ULS
IFIC
AN
TES,
LIG
AN
TES
Y D
ISPE
RSA
NTE
S)
Las
dife
ren
tes
sust
anci
as a
gru
pad
as e
n e
ste
apar
tad
o p
rese
nta
n f
un
cio
nes
m
ltip
les
de
form
a q
ue
des
taca
n a
lgu
na
de
ella
s en
det
erm
inad
as c
on
dic
ion
es
fsic
o-q
um
icas
del
alim
ento
. No s
e p
ued
en s
epar
ar c
lara
men
te lo
s d
iver
sos
efec
-
tos
gen
erad
os.
En
gen
eral
, so
n s
ust
anci
as c
apac
es d
e au
men
tar
la v
isco
sid
ad y
form
ar g
eles
y s
e uti
lizan
en
la p
rod
ucc
in
de
alim
ento
s d
esd
e h
ace
much
o t
iem
-
po.
Los
agen
tes
emuls
ifica
nte
s y
esta
bili
zan
tes
se a
ad
en a
l alim
ento
par
a ob
te-
ner
un
a m
ezcl
a un
iform
e d
e d
os
o m
s f
ases
no m
isci
ble
s. L
os
agen
tes
esp
esan
-
tes
se a
ad
en p
ara
aum
enta
r la
vis
cosi
dad
y lo
s ag
ente
s g
elifi
can
tes
le c
on
fiere
n
al m
edio
con
sist
enci
a d
e g
el.
Exis
ten
gom
as y
muc
lag
os
que
se s
uel
en e
mp
lear
par
a re
forz
ar o
mod
ifica
r la
tex
tura
de
num
eroso
s al
imen
tos.
Est
os
pro
duct
os
son
de
vari
ada
pro
ced
enci
a y
se p
ued
en c
lasi
ficar
seg
n
se
reco
ge
en la
tab
la IV
.
Almidones modificados: e
l alm
id
n a
cta
mu
y b
ien
co
mo
esp
esan
te e
n c
on
-
dic
ion
es n
orm
ales
, p
ero
su
fre
el p
roce
so d
e re
tro
gra
dac
in
no
reg
ener