2

ขาว (Oryza sativa L.) พนธจสมนแมโจ 100

ผยนค าขอขนทะเบยน ชอ – สกล 1. ส านกงานพฒนาการวจยการเกษตร (องคการมหาชน) 2. มหาวทยาลยแมโจ ทอย 1. เลขท 2003/61 ถนนพหลโยธน แขวงลาดยาว เขตจตจกร กรงเทพมหานคร 10900 2. เลขท 63 หมท 4 ต าบลหนองหาร อ าเภอสนทราย จงหวดเชยงใหม 50290 โทรศพท 1. 02-579-7435 2. 0-5387-3000 แหลงทมาและประวตพนธ ขาวพนธจสมนแมโจ 100 เปนขาวสายพนธใหมทเปนขาวไมไวตอชวงแสง ตนเตย ขาวเหนยวหอม โดยเกดจากการปรบปรงพนธ มพนธรบคอขาวพนธขาวดอกมะล 105 และพนธใหคอขาว กข6 ตนเตยไมไวตอชวงแสง ใชเวลาปรบปรงพนธทงหมด 22 ฤด เรมจากในป พ.ศ. 2554 ผลตไดตน F1-BC1F1 และท าการคดเลอกดวย hd1 (ไวตอชวงแสงตอไมไวตอชวงแสง), sd1 (ตนสงตอตนเตย) และ wx (ขาวเจาตอขาวเหนยว) marker และป พ.ศ. 2555 - 2563 น าสายพนธทมอยมาผสมกลบเพม และแตละครงจะคดเลอกดวยเครองหมายโมเลกล 3 ชนด คอ target, flanking และ background marker คดเลอกตนทเปน heterozygous ทกต าแหนง และผสมกลบ ขณะเดยวกนท าการผสมตวเอง ตอจากนนในฤดนาปรง พ.ศ. 2556 ถงฤดนาปรง พ.ศ. 2559 ปลกคดเลอกตน BC2F2 - BC2F7 ในแปลงนาทดลองของมหาวทยาลยแมโจ เพอเพมความคงตวทางพนธกรรมใหมากขน ในฤดนาป พ.ศ. 2559 ปลกศกษาพนธ ตน BC2F8 2 แถว และฤดนาปรง พ.ศ. 2560 ปลกศกษาพนธ ตน BC2F9 4 แถว ทดสอบผลผลตภายในสถาน จ านวน 3 ฤด คอ นาป พ.ศ. 2560 นาปรงและนาป พ.ศ. 2561 เกบขอมลลกษณะประจ าพนธของขาว ผลตรวงพนธดก ศกษาลกษณะทางกายภาพของเมลด และศกษาลกษณะทางเคมของเมลด โดยในฤดนาปรง พ.ศ. 2561 ใหผลผลตเฉลย 897 กโลกรมตอไร และในฤดนาป พ.ศ. 2561 ใหผลผลตเฉลย 766 กโลกรมตอไร ลกษณะประจ าพนธทางพฤกษศาสตร ชนด/ประเภท ชอไทย ขาว ชอวทยาศาสตร Oryza sativa L. วงศ Poaceae พชลมลก ขาวเหนยว ไมไวตอชวงแสง ตน ตนเตย ทรงกอตง เสนผานศนยกลางของล าตนขนาด 3.43 มลลเมตร ความสงของตน วดถงคอรวง 61 เซนตเมตร ใบ แผนใบมขนมาก ลนใบมรปราง 2 ยอด กาบใบสเขยว มมของใบธงตงตรง ดอก/ชอดอก จ านวนวนออกดอก 50 เปอรเซนต นาปรงและนาปเทากบ 97 วน ยอดเกสรเพศเมยสขาว

รวงโผลมาก จ านวนรวงตอกอ 14 รวง เมลด อายการเกบเกยว นาปรงและนาปเทากบ 127 วน รวงยาว 23 เซนตเมตร เปลอกเมลด

สเหลองฟางขาว ขาวเปลอกมขนาดเฉลย ยาว 10.85 มลลเมตร กวาง 2.55 มลลเมตร และหนา

3

1.90 มลลเมตร ขาวกลองสขาวมขนาดเฉลย ยาว 7.45 มลลเมตร กวาง 2.10 มลลเมตร และหนา 1.70 มลลเมตร จดเปนขาวรปรางเมลดเรยว (อตราสวนความยาวตอความกวางเทากบ 3.55) น าหนกขาวเปลอก 1,000 เมลด (ความชน 14 เปอรเซนต) 27 กรม มประสทธภาพการสด (เปอรเซนตขาวเตมเมลดและตนขาวเทากบ 43.35) จ านวนเมลดตอรวง 108 เมลด การตดเมลด 74 เปอรเซนต การรวงของเมลด 6 - 25 เปอรเซนต มปรมาณอะมโลสต าเทากบ 6.58 เปอรเซนต อณหภมแปงสกต า คาการสลายเมลดในดาง (1.4% KOH) เทากบ 4.5 และมปรมาณสารหอม 2AP เฉลย 2.55 ppm

ขาวพนธจสมนแมโจ 100

4

ขาว (Oryza sativa L.) พนธจสมนแมโจ 555

ผยนค าขอขนทะเบยน ชอ – สกล 1. ส านกงานพฒนาการวจยการเกษตร (องคการมหาชน) 2. มหาวทยาลยแมโจ ทอย 1. เลขท 2003/61 ถนนพหลโยธน แขวงลาดยาว เขตจตจกร เทพมหานคร 10900 2. เลขท 63 หมท 4 ต าบลหนองหาร อ าเภอสนทราย จงหวดเชยงใหม 50290 โทรศพท 1. 02-579-7435 2. 0-5387-3000 แหลงทมาและประวตพนธ ขาวพนธจสมนแมโจ 555 เปนขาวสายพนธใหมทเปนขาวไมไวตอชวงแสง ตนเตย ขาวเจาหอม โดยเกดจากการปรบปรงพนธ มพนธรบคอขาวพนธขาวดอกมะล 105 และพนธให คอขาวพนธ กข6 ตนเตย ไมไวตอชวงแสง ใชเวลาปรบปรงทงหมด 22 ฤด เรมจากในป พ.ศ. 2554 ผลตไดตน F1-BC1F1 และท าการคดเลอกดวย hd1 (ไวตอชวงแสงตอไมไวตอชวงแสง), sd1 (ตนสงตอตนเตย) และ wx (ขาวเจาตอขาวเหนยว) marker และป พ.ศ. 2555 - 2563 น าสายพนธทมอยมาผสมกลบเพม และแตละครงจะคดเลอกดวยเครองหมายโมเลกล 3 ชนด คอ target, flanking และ background marker คดเลอกตนทเปน heterozygous ทกต าแหนง และผสมกลบ ขณะเดยวกนท าการผสมตวเอง ตอจากนนในฤดนาปรง พ.ศ. 2558 ถง ฤดนาปรง พ.ศ. 2559 ปลกคดเลอกตน BC5F2 - BC5F4 ในแปลงนาทดลองของมหาวทยาลยแมโจ เพอเพมความคงตวทางพนธกรรม ใหมากขน ในฤดนาป พ.ศ. 2559 ปลกศกษาพนธ ตน BC5F5 2 แถว และฤดนาปรง พ.ศ. 2560 ปลกศกษาพนธ ตน BC5F6 4 แถว ทดสอบผลผลตภายในสถาน จ านวน 3 ฤด คอ นาป พ.ศ. 2560 นาปรงและนาป พ.ศ. 2561 เกบขอมลลกษณะประจ าพนธของขาว ผลตรวงพนธดก ศกษาลกษณะทางกายภาพของเมลด และศกษาลกษณะทางเคมของเมลด โดยในฤดนาปรง พ.ศ. 2561 ใหผลผลตเฉลย 711 กโลกรมตอไร และในฤดนาป พ.ศ. 2561 ใหผลผลตเฉลย 603 กโลกรมตอไร ลกษณะประจ าพนธทางพฤกษศาสตร ชนด/ประเภท ชอไทย ขาว ชอวทยาศาสตร Oryza sativa L. วงศ Poaceae พชลมลก ขาวเหนยว ไมไวตอชวงแสง ตน ตนเตย ทรงกอตง เสนผานศนยกลางของล าตนขนาด 3.70 มลลเมตร ความสงของตนวดถง คอรวง 64 เซนตเมตร ใบ แผนใบมขนมาก ลนใบมรปราง 2 ยอด กาบใบสเขยว มมของใบธงตงตรง ดอก/ชอดอก จ านวนวนออกดอก 50 เปอรเซนต นาปรง 103 วน และนาป 100 วน ยอดเกสรเพศเมยสขาว

รวงโผลพนคอนขางมาก จ านวนรวงตอกอ 14 รวง

5

เมลด อายการเกบเกยว นาปรง 133 วน และนาป 130 วน รวงยาว 25 เซนตเมตร เปลอกเมลดสเหลองฟางขาว ขาวเปลอกมขนาดเฉลย ยาว 10.95 มลลเมตร กวาง 2.50 มลลเมตร และหนา 1.95 มลลเมตร ขาวกลองสขาวมขนาดเฉลย ยาว 7.75 มลลเมตร กวาง 2.10 มลลเมตร และหนา 1.74 มลลเมตร จดเปนขาวรปรางเมลดเรยว (อตราสวนความยาวตอความกวางเทากบ 3.69) น าหนกขาวเปลอก 1,000 เมลด (ความชน 14 เปอรเซนต) 28 กรม มประสทธภาพการสดมาก (เปอรเซนตขาวเตมเมลดและตนขาวเทากบ 52.53) จ านวนเมลดตอรวง 126 เมลด การตดเมลด 66 เปอรเซนต การรวงของเมลด 6 - 25 เปอรเซนต มปรมาณอะมโลสต าเทากบ 14.25 เปอรเซนต อณหภมแปงสกต าคาการสลายเมลดในดาง (1.7% KOH) เทากบ 7.0 และมปรมาณสารหอม 2AP เฉลย 1.02 ppm

ขาวพนธจสมนแมโจ 555

6

ผกกาดกวางตง (Brassica chinensis L.) พนธเหลองลานนา

ผยนค าขอขนทะเบยน ชอ – สกล มลนธชยพฒนา ทอย เลขท 2012 ซอยอรณอมรนทร ถนนอรณอมรนทร แขวงบางยขน เขตบางพลด กรงเทพมหานคร 10700 โทรศพท 0-2447-8585-8 แหลงทมาและประวตพนธ สถาบนวจยและฝกอบรมการเกษตร ล าปาง ไดปรบปรงพนธผกกาดกวางตงประเภทบรโภคดอกและใบ มาตงแตป พ.ศ. 2529 โดยท าการรวบรวมพนธทนยมปลกในเขตภาคเหนอและปลกทดสอบพนธ จากนนคดเลอกพนธแบบเกบรวมจ านวน 4 รอบ (ระหวางป พ.ศ. 2529 - 2535) ไดพนธผสมเปดทมลกษณะผลผลตและองคประกอบของผลผลตสง ชอสายพนธ ราชมงคล 1 (R.M.1) ซงเปนพนธเบาทมอายการเกบเกยว 35 - 40 วนหลงปลก ลกษณะใบสเขยวเขม เปนมน ปลายใบแหลม ตนอวบใหญ แขงแรงและเจรญเตบโตสม าเสมอ ปรมาณผลผลต 3 - 4 ตนตอไร และสามารถปลกไดตลอดป ตอมาในป พ.ศ. 2540 จนถงปจจบน ศนยขยายพนธพชท 7 กองขยายพนธพช กรมสงเสรมการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ ไดใช เมลดผกกาดกวางตงพนธราชมงคล 1 เปนเมลดพนธหลกในการผลตเมลดพนธขยาย เพาะปลกในป พ.ศ. 2540 ไดเมลดพนธขยายจ านวน 1,066 กโลกรม ปลกในพนท 2,132 ไร (อตราเมลดพนธ 0.5 กโลกรมตอไร) โดยเกษตรกรผปลกรายงานวา เปนพนธทใหผลผลตสง และมลกษณะเปนทตองการของตลาด ตอมาระหวางป พ.ศ. 2541 - 2546 มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลลานนา ไดใหการสนบสนนงบประมาณวจยในโครงการ “การพฒนาความบรสทธของผกกาดกวางตงสายพนธราชมงคล 1 และปรบปรงสายพนธใหม” ในปจจบนสายพนธราชมงคล 1 ไดรบการคดเลอกแบบเกบรวมจ านวน 10 รอบ ซงใหผลผลตสง และมลกษณะทางพนธกรรมสม าเสมอ โดยไดด าเนนการน าพนธนมาปลกผลตเมลดพนธใหกบศนยพฒนาพนธพชจกรพนธเพญศร และเมอวนท 13 กมภาพนธ 2562 สมเดจพระกนษฐาธราชเจา กรมสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ไดเสดจทอดพระเนตร และพระราชทานชอพนธวา เหลองลานนา ลกษณะประจ าพนธทางพฤกษศาสตร ชนด/ประเภท ชอไทย ผกกาดกวางตง ชอวทยาศาสตร Brassica chinensis L. วงศ Brassicaceae

พชผก พชลมลก ราก ระบบรากแกว ตน ล าตนตงตรง สเขยว ขนาดตนเมอระยะเกบเกยว เทากบ 0.78 เซนตเมตร ความสงตน 59.00 เซนตเมตร และความกวางของทรงพม 41.67 เซนตเมตร มอายเกบเกยว 35 – 40 วน ปรมาณผลผลต 3 – 4 ตนตอไร

7

ใบ ใบรปร สเขยวเขม ไมมขน ขอบใบหยกมน กานใบแคบ การโคงของเสนกลางใบนอย ขนาดใบกวาง 12.33 เซนตเมตร และยาว 19.33 เซนตเมตร กานใบยาว 13.17 เซนตเมตร มจ านวนใบ 9 – 10 ใบตอตน

ดอก/ชอดอก ดอกออกเปนชอ กลบดอกสเหลอง รปรางกลม มอายวนออกดอก 50 เปอรเซนต 50 วน ผล มลกษณะเปนฝก รปรางเรยวยาว ยาว 4.68 เซนตเมตร จ านวนฝกตอชอ 12 – 13 ฝก

จ านวนฝกตอตน 70 - 72 ฝก เมลด ลกษณะคอนขางกลม ขนาดเลก สน าตาลถงด า มจ านวนเมลดประมาณ 21 - 22 เมลดตอฝก

น าหนกเมลดแหงตอไร เทากบ 84 กโลกรม

ผกกาดกวางตงพนธเหลองลานนา

8

ฟกทอง (Cucurbita moschata Duchesne. ex Poir.) พนธประกายดาวลานนา

ผยนค าขอขนทะเบยน ชอ – สกล มลนธชยพฒนา ทอย เลขท 2012 ซอยอรณอมรนทร ถนนอรณอมรนทร แขวงบางยขน เขตบางพลด กรงเทพมหานคร 10700 โทรศพท 0-2447-8585-8 แหลงทมาและประวตพนธ ฟกทองพนธประกายดาว คดเลอกมาจากฟกทองพนธพนเมอง จากอ าเภอแจหม จงหวดล าปาง ตงแตป พ.ศ. 2553 เปนตนมา เปรยบเทยบกบพนธอนๆ ซงมลกษณะเดนคอ มการเจรญเตบโตด คณภาพเนอผลด และผวผลมลายจดสขาว จากนนท าการคดเลอกและน าเมลดพนธมาปลกทศนยพฒนาพนธพชจกรพนธเพญศร อ าเภอแมสาย จงหวดเชยงราย และท าการคดเลอกตอเนองภายในกลมประชากรเดยวกนมากกวา 6 รน จนลกษณะประจ าพนธมความคงตวและสม าเสมอ และเปนพนธทปรบตวไดด เจรญเตบโตเรว และแขงแรง ใหผลผลตอยางนอย 2 - 3 ผลตอตน เนอผลสเหลอง เหนยวแนน เมอน าไปแปรรปมรสชาตหวานอรอย มผวผลเรยบและมลายจดสขาว ขนาดผลมน าหนกประมาณ 1 - 2 กโลกรม ลกษณะประจ าพนธทางพฤกษศาสตร ชนด/ประเภท ชอไทย ฟกทอง ชอวทยาศาสตร Cucurbita moschata Duchesne. ex Poir. วงศ Cucurbitaceae

พชผก ไมเถาลมลก ราก ระบบรากแกว ตน ล าตนเดยว ลกษณะเปนเถา ทอดเลอยตามพนดน ใบ ใบสเขยวเขม ใบมรอยหยกปานกลาง มขนบนแผนใบ กานใบยาวปานกลาง ดอก ดอกแยกเพศรวมตน (monoecious plant) ดอกมสเหลอง รปทรงกระดง มอายวนออก

ดอก 50 เปอรเซนต 45 วน ผล ผลกลมแปน ขวผลมรอยบมเลกนอย ผวผลเรยบและมลายจดสขาว ขนาดผลมความกวาง

16 – 18 เซนตเมตร และยาว 10 เซนตเมตร ความหนาเนอ 2.46 เซนตเมตร เนอผลสเหลอง เนอแนน น าหนกผลประมาณ 1 - 2 กโลกรม ผลผลต 660 ตนตอไร มอายการเกบเกยวผลผลต 90 วน

เมลด เมลดแบน รปรางรแคบ สขาวนวล

9

ฟกทองพนธประกายดาวลานนา

10

ผกกาดหอมหอ (Lactuca sativa var. capitata) พนธชอผกาพฒนาเอง

ผยนค าขอขนทะเบยน ชอ – สกล มลนธชยพฒนา ทอย เลขท 2012 ซอยอรณอมรนทร ถนนอรณอมรนทร แขวงบางยขน เขตบางพลด กรงเทพมหานคร 10700 โทรศพท 0-2447-8585-8 แหลงทมาและประวตพนธ ผกกาดหอมหอ สมวงรหสพนธ 0102-A-3-A-7-1-2-1-1-B เกดจากการผสมขามโดยการใชสายพนธแม ผกกาดหอมหอ (Head Lettuce) รหสพนธ MJ-1 เปนผกกาดหอมหอสเขยว มลกษณะเขาปลแนน ใบหนาเปนคลน แผนใบเตม เมลดสด า ใหผลผลตสง ผสมกบสายพนธพอ ซงเปนผกกาดหอม กลมเรดโครอล (Red Coral) รหสพนธ MJ-2 มลกษณะขอบใบหยกเปนฟนเลอย สแดงคอนขางเขม เมลดสขาว ใหผลผลตสง โดยผสมขามพนธในป พ.ศ. 2554 ท าการคดเลอกพนธ ณ ส านกฟารมมหาวทยาลยแมโจ อ า เภอสนทราย จงหวดเชยงใหม มวตถประสงคเพอสรางพนธใหมใหเปนผกกาดหอมหอทมสมวง ทพฒนาขนในเขตรอน ใหสามารถปลกไดในประเทศไทย โดยคดเลอกพนธแบบบนทกประวต จ านวน 9 รอบ ได พนธทมลกษณะใหมตางจากพนธเดมคอเปนผกกาดหอมหอทมสมวง มความสม าเสมอ และมความคงททางพนธกรรมของลกษณะประจ าพนธ ผกกาดหอมหอพนธดงกลาวผานการทดสอบเปรยบเทยบผลผลต และคณภาพกบพนธการคาพบวามคณสมบตทดดานรสชาต และใหผลผลตสง ท าการปลกศกษาลกษณะประจ าพนธ ณ ส านกฟารมมหาวทยาลยแมโจ และน าไปปลก ณ ศนยพฒนาพนธพชจกรพนธเพญศร อ าเภอแมสาย จงหวดเชยงราย และเมอวนท13 กมภาพนธ 2562 สมเดจพระกนษฐาธราชเจา กรมสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ไดเสดจทอดพระเนตร และพระราชทานชอพนธวา ชอผกาพฒนาเอง ลกษณะประจ าพนธทางพฤกษศาสตร ชนด/ประเภท ชอไทย ผกกาดหอมหอ ชอวทยาศาสตร Lactuca sativa var. capitata วงศ Asteraceae

พชผก พชลมลก ราก ระบบรากแกว มรากฝอยและรากแขนง ตน ล าตนตงตรง อวบสน และจะยดยาวขนเมอเรมแทงชอดอก ใบ มลกษณะเปนแผนเตมไมแยกเปนแฉก ผวใบไมเรยบ มลกษณะโปงพองขนาดเลก ปลายใบ

มน ขอบใบเปนคลน หยกเปนซฟน ใบแกมสมวงกระจายทวทงใบ ใบออนมสขาวแตมมวงเปนบางจด ขนาดใบ กวาง 15 - 20 เซนตเมตร และยาว 15 - 17 เซนตเมตร รปรางใบ เปนแบบรกวางตามแนวขวาง เมอเกบเกยวจะมกาบใบทไมหอหวประมาณ 8 - 12 ใบ จ านวนใบทหอหวประมาณ 17 - 25 ใบ มหวแบบหวปดหรอซอนทบกน มการเขาปลแนน ลกษณะเปนทรงกลม ขนาดของปลมความกวางประมาณ 17 - 20 เซนตเมตร น าหนกผลผลตกอนตดแตงประมาณ 400 - 500 กรม และหลงตดแตงประมาณ 300 - 400 กรม อายการเกบเกยว 45 - 50 วนหลงยายปลก

11

ดอก/ชอดอก ดอกสเหลอง เปนดอกสมบรณเพศ ระยะเวลาออกดอกประมาณ 70 วนหลงยายปลก เมลด เมลดสด า มขนาดประมาณ 0.15 มลลเมตร และยาว 0.4 มลลเมตร

ผกกาดหอมหอพนธชอผกาพฒนาเอง