A E N U G A artzape P O T N O R MARIASUN IRIBAR R A I R A T …€¦ · -Energia aurreztu eta...

artzape111. zenbakia - 2011ko abendua

]JOSTUNEN EGUNA

GABONETAKO KONTZERTUA ELIZAN]

GE

TA

RIA

RR

ON

TO

PA

GU

NE

A

MARIASUN IRIBAR

Errealeko

afizioa

Ilusioaren autobusean

artzape111. zenbakia

2011ko

abendua

“Adiskide onekin orduak labur”.

[argitaratzailea] Gure Txeru Elkartea [koordinazioa] Nagore Izagirre [maketazioa]

Monika Uzkiza [lan taldea] Izaskun Larrañaga, Amaia Iribar, Ane Azkue, Josune Urresti, Amets Etxabe,

Irantzu Ezenarro, Aitor Irigoien, Beñat Gereka, Mikel Mugika, Getaiko Gaztetxea eta Elan-Euskadi GKE

[kolaboratzaileak] Xabier Insausti eta Cesar Blanco[argazkiak] Artzape [publizitatea] Artzape [inprima-

keta] Gertu [tirada] 1150 ale [lege gordailua] SS-504/01 [ISSN] 1578-469X

Getariako Udalak, Foru Aldundiak eta Eusko Jaurlaritzak diruz lagundutako aldizkaria

artzapeEskualtxeta kulturguneaKrixketaneko Iturrigaina

Tel.: 943 00 05 [email protected]

2011ko abendua artzape-3

Gure Txeru Elkartea

]5/Txapakalezka:

Amaia Iribarrekin solasean

]6-7/Getarian zer berri?

Bizarzuri gutuna eta erregeak

Jostunen eguna

]8-11/Erreportajea:

Errealeko afizioa Getarian

]12-13/Argazki-txokoa:

Santo Tomas jaia

]14-15/Elkarrizketa:

Mariasun Iribar

]23/Akordatzen:

Zarauzko pilota-txapelketako txapeldunak

Eskainitako otar eder bat

SARIA:

AZAROAKO IRABAZLEA:

Izaskun Larrañaga

AZAROAKO ERANTZUNA:

1769ko irailaren 14an

Lehiaketa

]

Zure gutuna Artzapen argitaratzea nahibaduzu, Txeruko postontzian utzi, Eskualtxe-tara ekarri edo [email protected] helbi-dera bidali zure izen-abizenekin. Gutunakgehienez 200 hitz izan beharko ditu eta luze-agoak direnak mozteko eskubidea izango du Art-zapek. Ez dugu testu iraingarririk onartukoeta Artzapek ez du bere gain hartuko argita-ratzen diren iritzien gaineko erantzukizunik.

lehiaketa]

gutunak

artzape

Bejondaizuela!!

Cesar Blanco

Artzapetik begira

Abenduaren 3an hiru urtemuga ospat-zen dira, ospatu ditugu. Euskarareneguna; Nafarroaren eguna eta XabierkoFrantziskoren eguna. Ez da hau, hirurakegun berean ospatzea, halabeharrezgertatzen.

“Lingua Vascorum Lingua Navarrorunest” (euskera nafarren hizkuntza da)idatzi zuen Santxo VI. (Jakintsua) Nafa-rroako erregeak XII. mendean.Nafarroako erreinuak euskaradun hiz-

tunen lurrak batuz Euskal Herriari inoizberriz, egun arte, izango ez zuen bata-sun juridiko-politiko trinkoena emanzion.

Frantzisko Xabierrekoa, bere arlo erlijio-soagatik ezaguna bada ere Nafarroarenindependentziaren defentsari azkenondorioetaraino eutsi zion ahaide batensemea dugu, eta sekula ez zion uko eginez bere nafartasunari ez bere euskaldunizateari.

Eguna bere sinbologian, beraz, ezinmardulagoa dugu. Hirutasuna. Euskara-ren erpinetik begiratuta: hizkuntza_hiz-tuna_hizkuntzaren eremu geografikoa.Nafarroaren erpinetik: lurraldetasuna(estatua) _sujeto politikoa_hizkuntzaofiziala. Erpin etnikotik: pertsona_ama-lurra_subjektuaren hizkuntza. Hiru erpin, hiru begirada, baina hirukibera.

Abenduaren 3an, larunbatean, Geta-riako kaleetan hirukia hamaika kolorezmargotuz (hirukia gozatuz) belaunaldiberri oso bat. Gaztedi oso bat.

Bihar ere hirukia izango da. Bejondei-zuela!!!


TxapakalezkaAitor Irigoien, Beñat Gereka eta Mikel Mugika]

Txori txiki batek esan digu pixka

bat beldurtuta zatozela Txapaka-

lezkako elkarrizketara…

Uff… ba egia esan bai, ze alde bateanegon edo bestean aldaketa handiadago, eta burua zuri geratzen zaiobati erantzuterako garaian…

Urte ugari Artzapen lanean… Zer

izan da gogorrena? Eta aberasga-

rriena?

Aberasgarriena jendearekiko harre-mana izan da, jende piloa ezagut-zeko aukera eta ni neu jendearenaurrean irekiagoa izatea, jendeare-kiko gertutasuna.Gogorrena, aldiz, diru falta. Bertakolangileak ezin kobratu izatea bainogehiago (Artzapen lan egiten dute-nek ez baitute diruagatik egiten), fak-turak ordaintzeko garaian ordainduezinik ibiltzea. Telefono linea edointernet gabe geratzeko beldurra…

Memoria proba bat: Gogoratzen

Artzapen idatzi zenuen lehen erre-

portajeaz?

Lehen elkarrizketa Nardin Oliveririegin nion. Elkarrizketa egitera graba-gailu zaharrarekin joan nintzen, etaelkarrizketa erdian pilak agortu zit-zaizkion. Oso gustura egin nuenelkarrizketa, bera oso irekia baita…

Kontu serioetara biratuz, Artzape-

ren egoera ekonomikoa oso larria

da oraindik... Ba al dago konponbi-

derik? Zein?

Harpidetza kopurua igotzea ezinbes-tekoa da. Ezin da beti diru laguntzenzain egon, eta gaur dagoen egoerare-kin oraindik gutxiago. Herritarrakharpidedun egitea da gakoa.

Itsaso zakarrean aurrera egiteko

indar itzela erakutsi duzu Artzapen.

Itsasotik atseden hartzeko hon-

dartzaratu, eta hara non, pausu bat

harago eman eta Ozeano Zabalean

(Udal gestioan) nabigatzera igaro

zara…

(Barreak). Eta gustura gainera. Urtehasieran esan balidate hori horrelaizango zela ez nuke sinistuko, ustedut basamortura joango nintzela(barreak). Baina ezin hobeto nago lantaldearekin, ilusioarekin eta indarra-rekin, lan polita egiteko gogoarekin.

Lana, familia, Artzape, Udala… eta

hala ere, beti alai eta gogotsu.

“Superwoman” horietako bat

zarela esan genezake…

Ez ez, beste emakume asko dago nibaino lan gehiago egiten duena…

Pixka bat bustitzeko unea: Getariak

duen baina Zumaiak ez duen zer-

bait? Eta alderantziz?

Getariak duena da, txikia izanikparte hartze handia duela, eta horriesker, nik ere parte hartzen ikasi dut.Zumaiak “anonimotasun” gehiagoeskaintzen du, batez ere zure zirku-lutik kanpo.

Urte berria gainean dugun hone-

tan, zer eskatuko zenioke 2012ari?

Dudarik gabe osasuna. Eta aurten,nagoen ozeano zabal honetan, poli-tika egiteko zuzentasuna jende guzti-guztiaren aldetik.

Bukatzeko, Txapakalezkan faltan

botatzen duzun zerbait? Eta sobera

duguna?

Faltan botatzen dut ezin direla ikusiedo entzun zuen elkarrizketak etazuen lanen “preparatiboak” edomaking-off-a. Soberan duzuena,berriz, gogo eta ilusio itzela direlapentsatzen dut. Ez dut horren zalant-zarik.Egiya galanta!

artzape-5

Elk

arr

izk

eta

n:

Am

aia

Iri

ba

r

Jaiotzez zumaiarra, urte dezente daramatza Getarian bizitzen, eta Getariako

hainbat egitasmotan eragile aktibo izaten. 2006 eta 2011 bitartean Artzape

aldizkariko arduraduna, udazken honetan Nagore Izagirrek hartu dio erre-

leboa. Barne-barnetik irten zaigu elkarrizketa berari egitearen ideia... gure

omenalditxo eta esker on modura…

Datorren urtarrilaren 17an ospa-tuko dugu San Anton eguna, txa-kolin-uzta berriaren aurkezpena,trikitilariak, bertsolariak eta herrikirolak nagusi izango direlarik.Hala ere, hilaren 14ean emangozaie hasiera herriko jaiei, haurikuskizunak, erraldoi etaburuhandiak, bertso jaialdia etazaldi lasterketa izango direlarikosagai erakargarrienak.

Badatoz

San Anton jaiak

] getarian zer berri?

Getariaren eta Zumaiaren arteko derbia jokatu zen abenduaren 18an, Ketarenurteko azkeneko norgehiagoka izan zelarik . Mendibeltzen jokatu zuten partiduabi taldeek eta hiru puntuak bereganatu nahiean irten ziren urez betetako Oriokozelaira. Hala ere, hiru puntuak Zumaia aldera joan ziren, 2-3ko emaitzarekin.Lehen zatia gorabeheratsua izan zen bi taldeentzat. Jokoa parean izan zen etaaukerak bi ateetan ikusi ahal izan ziren. Markagailuan lehenak aurreratzen geta-riarrak izan baziren ere, alaitasunak ez zuen asko iraun. Izan ere, minutu gutxirazumaiarrek falta bat atera ostean, baloiak sareetan amaitu zuen banakoa ezarriz.Ketak berriz markagailuan aurretik jartzeko aukerak izan bazituen ere, zumaia-rren bigarren gola iritsi zen beste geldikako jokaldi batean. Bigarren zatiko 15.minutuan Aitor Arregik berdinketa lortu zuen penalti bati esker. Hala ere, partidairabazteko merituak egin arren, inork espero ez zuen zumaiarren 3. gola iritsi zenhamar minuturen faltan. Ketak ez zuen igandeko porrota merezi taldeko jokalarieta jarraitzaileen ustetan, hala eta guztiz ere, galdu arren, gustora dira taldekojokalari eta zaleak erakutsitako jokoarekin. Amaieran, 2-3 markagailuan eta hirupuntuak zumaiarrentzat baziren ere, urtarrilean itzuliko da taldea norgehiagokagehiagorekin, eta azken partidako itxura mantentzen badu, sailkapenaren goial-dean izango da ziur herriko taldea, jokatzeko gogoz eta ilusioz jarraituko baitutehurrengo partiduetan ere.

Getaria eta Zumaiak urteko azken

derbya ospatu zuten etxean

6-artzape @topagunea.com

Plazara hurbildu beharko dute laster haurrek, Bizarzuriren bidez Erregeei opariakeskatu ahal izateko. Hori bai, aurretik ongi pentsatu beharko dute urtean zehar zeregin duten eta eskatzen duten oparia benetan merezi duten ala ez. Laster etorriko diraetxeetara, bakoitzari berea ematera; ea ba gutun politak jasotzen dituzten ,eta erant-zuna ere halakoa den. Bizarzuri urtarrilaren 4an etorriko da, arratsaldeko 18.30ean,haurren gutunak jasotzeko prest. Erregeen kabalgata berriz, hurrengo egunean izangoda, arratsaldeko 18.30ean.

Olentzerori

kantatzen

Bizarzuri eta erregeekin hit-zordua dute haurrek laster

Herriko taldeak kalez kale ibili ziren besteurte batez Olentzerori kantatzen, haurrak,herriko Abesbatza eta presoen aldeko tal-dea besteak beste. Hilaren 24an, abendua-ren 10ean eta 17an Gure Txeru elkarteakantolatutako entseguen ostean, herrikokaleak girotu zituzten, Gabon-kanta alaiakabestuz.

Euskadi-Tunez

partidurako

autobusa

Gure Txeru elkarteak autobusaantolatu du datorren abenduaren28an Bilboko San Mames futbol-zelaian jokatuko den norgehiagokaikusteko; Euskadi eta Tunez hainzuzen ere. Sarrerak elkartean daudeeskuragarri, Euskadiko selekzioaanimatzera joan nahi duen ororent-zat.

Urtero bezala, Gabonetako kantaldiaren oihartzunek bete zuten Salbatore Deunareneliza. Musika-eskolako haurrek kanta tradizionalak abestu zituzten, Abesbatzak etaGazte Alaiak txistulari taldeak lagundurik. Abenduaren 18an, eguerdiko 12:30eaneman zioten hasiera emanaldiari, Musika-eskolak eta herriko musika-taldeak anto-laturik. Noski, aurten ere ezin falta Gabonetako xarma eta giroa pizten dituen eki-taldi hau, herrian hain erroturik dagoena.

Udaletan Energia Iraunkortasuna

Gipuzkoako Foru Aldundiak 2006.urtean abiarazi zuen Iraunkortasune-rako Ekintza Planak babesteko laguntza-lerroa. Azken urteotan, lehentasunaeman zaio energia-iraunkortasunari etamugikortasun iraunkorrari lotutako jar-dueren finantzaketari. GipuzkoakoLurralde Historikoko udalak diralaguntza hauek eskuratu ditzaketenak,betiere Tokiko Agenda 21 ekintza-planaonartuta duten udalek. Halaber, udalenekintza-plana aurrera eramateko lanki-detzan ari diren mankomunitateek eta,Gipuzkoako Lurralde Historikoanegoitza soziala eta fiskala izanik, osota-sunean kapital publikoa duten tokikoeta eskualdeko elkarteek ere eskura dit-zakete.Tokiko Agenda 21en barruan aurreikusi-tako Ekintza Planak bultzatzeko, Gipuz-koako Foru Aldundiaren laguntza-pro-gramaren 2011ko deialdira aurkeztutako52 proiektuetatik 29k bete dituztelaguntza jasotzeko baldintzak. Guztira,628.390 €-ko diru-laguntza jasoko dutenproiektuon ekimen nagusiak honakohauek dira:- Udal-instalazioetan energia berriztaga-rriak ezartzea.- Argiteri publikoaren eraginkortasunahobetzea.-Energia aurreztu eta kontsumoak kon-trolatzeko sistemak ezartzea.- Ekintza Planak berrikustea.- Energia-ikuskapenak egitea.- Garraio Publikoa sustatzea.Getariako Udalak, deialdi horren harira,bi egitasmo aurkeztu zituen:- Meaga auzoko biltokiaren leihoak etaatea aldatzea.- Autonomia duten eguzki-luminarienbidez Usotegi baserrirako bidearenargiztapenaEz bat ez bestea ez dituzte aukeratudeialdi honetako diru-laguntza jasot-zeko.Diru-laguntza programaren hurrengodeialdia 2012ko udaberrian egingo duGipuzkoako Foru Aldundiak eta 610.000euroko aurrekontua izango du.Informazioa gehiago:Tel. 943 896024 [email protected].

] bi hitzetan

Salbatore Deunaren elizan ospatutako gabonetako kantaldia. Argazkia: Ainhoa Mancisidor

Gabonetako kantaldia

ospatu zen Elizan


Abenduaren 13an Santa Luziaeguna izanik, Cristobal Balenciagamuseoak omenaldia egin zien jostu-nei. Parisera joan aurretik, Balent-ziagak Donostian lan egin zuen jos-kintza etxeetako 45 emakumeomendu zituzten. Jostunek muse-oko bilduma bisitatu zuten, bazka-ria egin aurretik. Herriko jostunek,gainera, urtero egiten dutenmoduan, afariak egin zituzten.

Jostunei omenaldia Balentziagan

Saxofoi-kontzertua

Getariako Musika Bandaren 100. urteu-rreneko azken ekitaldia izan zen aben-duaren 16an. Hernasax saxofoi-taldeakemanaldi bikaina eskaini zuen SalbatoreDeunaren elizan, arratsaldeko 20:15ean.

Nagore Izagirre ] Erreportajea

Getarian Errealeko jarraitzaileak ugari dira.

Horren adierazle dira autobusez norgehia-

goka bakoitzera Anoetara joaten diren 70

lagunak. Zarauztik hiru autobus eta Zumaiatik

bi ateratzen direla eta hiru herrien arteko biz-

tanle kopurua kontuan izanik, proportzioa

handia du Getariak. Herritik Anoetarako auto-

bus zerbitzua 1995. urtean hasi zen, ordurarte

Zarautza joan beharra izaten zutelarik jarrait-

zaileek.


Errealeko afizioa,

barru-barruko sentimentua

Errealarekiko maitasuna, errespetua, ilu-

sioa… horiek eta beste hainbat sentimentu

tartekatzen dira gipuzkoar futbol taldeko

jarraitzaileen artean. Getarian 70 lagun dira

autobusez bere taldea animatzera Anoetara

joaten direnak. Adin guztietakoak, baita gero

eta gazte jende gehiago ere. Zer ez lukete

egingo bere talde kuttunagatik?

] erreportajea] Errealeko afizioa Getarian

Felipe Garmendia eta Xabier Goikoet-xeak igandera itxaroten dute gogoz, gri-naz eta ilusioz, beti ere, Erreala animat-zeko helburuz eta ez dute aukerarikgaltzen autobusean igo eta Anoetara joa-teko. Bere taldea bihotzean dute eta nor-gehiagoka bakoitza barru-barrutik bizit-zen dute. Biak txikitatik hasi zirentaldearen ibilbidea jarraitzen, partidue-tara Atotxara joaten.

Felipe Garmendiaren kasuan, ez zuenaxola nola, baina xedea, bere taldea ikus-tea zen. Horregatik eman ditu urteakautoestop egiten, “garai hartan ez zegoendirurik. Nire aita nik bost urte nituela hilzen eta ez genuen kotxerik. Lehen aldiz 9urterekin egin nuen autoestop errealaikusteko”. Feliperentzat ez zegoen traba-rik ezta aitzakiarik ere, esan eta egin:bederatzi urterekin hasi eta igandero,autoestop egiten zuen Atotxara joan etaitzultzeko. Jaiero jaiero.

Xabier Goikoetxeari errealarekiko grinaFelipek sortu zion. Bien familiak lagundira eta harreman estua izan dute beti.Xabier, hamaika urte zituela hasi zenFeliperekin partiduetara joaten. Felipek40 denboraldi daramatza errealeko baz-kide eta Xabierrek berriz, 1993. urteazgeroztik. Biak akzionistak dira, Felipe,aspaldian, eta Xabierrek berriz duela 4urte erosi zituen akzioak, klubak akzio-nista kopurua zabaldu nahi izan zue-nean. Klubaren egoera ekonomikoahobetzearren hartutako neurri honekErrealeko hasierako filosofia hausten duhauen ustetan, izan ere, lehen, Erreala“denona zen”, eta duela lau urte, enpre-


Errealeko afizioa,

barru-barruko sentimentua

“Felipe: Lehen

aldiz bederatzi

urterekin

egin nuen

autoestop

erreala

ikusteko”

Felipe Garmendia eta Xabier

Goikoetxea: “Argi daukagu

errealagatik bazkide

izaten jarraitu nahi dugula”

Irudian, Xabier Larrañaga, Xabier Goikoetxea, Ibon Iribar eta Mikel Larrañaga.

Xabier Larrañaga “Xastre”, Ibon Iribar “Kortxo” eta Mikel Larrañaga.

sak sartu ziren tartean, nahiz eta akzio-nista txikiek ere parte hartu. Xabier 11 urte zituela hasi zen Felipere-kin Atotxara joaten. Izan ere, Feliperenanaia hil zenean, haren txartela erabilt-zen hasi zen Xabier, Anoeta eraiki zutenarte. Orduan bera ere bazkide egin zen.Egun, Xabier eta Feliperen seme-alabakere bazkide dira, errealarekiko maitasunaberaz, belaunaldiz belaunaldi pasatzendoa.

Bazkide kuotakBaina, zenbat ordaintzen du urtean baz-kide batek? Xabierrek eta Felipek, ezdute argi zenbatekoa den kopurua,haientzat, ezinbesteko gastua baita, ahaldenean beti ere. Hala ere, 500 euroinguru ordaintzen dutela onartu zuten.“Ez zaigu axola zenbat ordaintzendugun, argi daukagu errealagatik baz-kide izaten jarraitu nahi dugula”. Xabier eta Feliperekin solasaldia egingenuenean Errealak Granadaren aurkakoerrege kopako norgehiagoka baino ordubatzu lehenago izan zen. Dirudienez,zortea eman zioten taldeari, izan ere, 4-1ekoa izan baitzen emaitza. Kontu ugarizituzten kontatzeko, Errealaren ingurukohamaika abentura hain zuzen.

Nou Camp-era, doainik sartu zineten,

nola lortu zenuten?

Xabier Goikoetxea: Bartzelonara sarrera-rik gabe joan ginen Erreala ikustera. Hiruporterorekin berriketan aritu ginen.

Lehenak esan zigun beranduago azalt-zeko eta ordua iritsi zenean pasatzen utzizigun; bigarrena eta hirugarrenarekinsarrera erraztu zigun eta palkoarenparean eseri ginen. Bestuarioan sartzekozorian izan ginen.

Eta Bernabeura sartzeko, zer egin

zenuen Felipe?

1974. urtea zen eta aldizkariak banatzenzituzten mutilak zeuden futbol zelaian.Nik ale batzuk hartu eta banatzailebanintz bezala egin nuen, eta horrela,palkotik ikusi nuen partidua.

Nola ikusten duzue Erreala une hone-

tan?

Felipe Garmendia: Aurreko denboral-dian baino joku gehiago ikusten dut.Antoine Montanier entrenatzailearen

filosofia gustatzen zaigu, baloiarekingehiago saiatzekoa baitu filosofia,aurreko denboraldian jokua sinplea zen.

Zeintzuk esango zenituzkete izan

direla garairik gogorrenak Errealaren

jarraitzaile bezala?

Xabier Goikoetxea: Gasteizen irabazi ezzuenean eta ondorioz mailaz igo ezzenean gogorra izan zen. Eta noski, mai-laz jaitsi zen urtea ere bai.Felipe Garmendia: Saltsa deportibo-poli-tikoak ere gogorrak izan dira, ez nuenpentsatzen Errealean horrelakoak gerta-tuko zirenik. Klub bezala egoera zatarrakizan ditu. Vigoko partiduan galtzea eregogorra izan zen, partidu hori irabaziizan balu liga irabaziko zukeen denboral-dia izan zen hura.

Eta unerik ederrenak?

Felipe Garmendia: Duela 20 urte Gijonenliga irabazi zuenean. Hori barruan gel-ditzen da eta oraindik irauten du.

Xabier Goikoetxea: Cadizen irabazizunean ere ederra izan zen, horri eskermailaz igo baitzen.

Txoritxo batek esan dit Alonso ikustera

Liverpoolera joan zinela Xabier…

Bai, gogo handia nuen bertako zelaiaikusteko. Lehengusuek oparitu zidateneta New Castleren aurkako partidua izanzen. Ingelesek futbola asko errespetatzendute, ez dira altxatzen, ez dira mugitzen,eta bere taldeari asko abesten diote.Etxean ez dute ezer botatzen futbolzelaira, hori kanpoan egiten dute.

] erreportajea ] Errealeko afizioa Getarian


“Bartzelonako

bestuarioan

sartzeko

zorian izan

ginen”

“Autoa lapurtu ziguten eta

autoestopen itzuli

behar izan genuen”

] erreportajea ] Errealeko afizioa Getarian

Nola ikusten duzue Xabi Alonsok

Madrilen jokatzea?

Xabier: Madrilen, Casilas ez balego,Alonso izango litzateke kapitaina.Nahiago genuke ez balitz Errealetik joan,ez Liverpoolera ezta Madrilera ere. Bainabehin joanda, berdin zaigu.

Eta zuk Felipe, autoestop egiten hain-

bat abentura izango duzu kontatzeko…

Gogoratzen dut 12 urte nituela kotxezjoan nintzela lagun batzuekin baina auto-estopez bueltatu behar izan genuela(farre egiten du). David karrozeroa, JoseIgnacio Alberdi Txulo eta Eusebio Urres-tirekin joan nintzen Erreala eta Murtzia-ren partidua ikustera Atotxara. OrduanJoxe Antonio de La Hoz Uranga edoPintxe getariarrak jokatzen zuen Errea-lean. Ni nintzen bazkide bakarra eta nor-gehiagoka ongi ikusteko lekua hartzera

sartu nintzen Atotxara. Besteekin parti-dua bukatzean kotxean topo egingo genuela geratu nintzen. Partidua amaitzean, kot-xera joan nintzen baina ez zegoen berelekuan eta David-i esan nion “kotxeaostu digute”. Baina haiek partiduaz hit-zegiten jarraitu zuten niri jaramonik egingabe. David taxista zen eta kotxea, Glo-ria, Joxe Cruz Urrestiren emaztearen aita-rena zen. David zen kotxearen ardura-duna. David eta Euxebio Gobernuzibilera joan ziren parte ematera eta auto-estopen itzuli behar izan genuen (farrealgarak). Kotxea Madrilen azaldu zen.

Madrilen ere izan ziren 14

urterekin…nor ezagutu zenuen?

Bai, Hotel Alcala-n Periko Alonso ikusinuen, garai hartan Sanseko jokalaria.Madrilen soldaduska egiten ari zen.Gorriti ikusi nuen sarrerak banatzen etanik partidurako sarrera bat eskatu nion.Baina sarrerak zinerako ziren (farrez).

Merezi al du Erreala ikusteak suposat-

zen duen sufrimenduak?

Bai, gu ilusioz joaten gara. Egia da bat-zuetan sufritu egiten dugula, bainalehengo sentimentua beti ilusioa da.

Erreala noizbait liga irabazten ikusteko

esperantzarik baduzue?

Felipe: Baietz espero dut, agian bastoiare-kin ikusi beharko dut.Xabier: Errege kopa bat irabazten ikus-teko gogoa ere badut. Felipek ikusi zuenbaina niri amak ez zidan joaten utzi, 13urte nituen eta.

“Gorriti ikusi nuen sarrerak

banatzen eta nik partidurako

sarrera bat eskatu nion, baina

zinerako ziren”

Xabier eta Felipe 2007an El Sadarren. Mundo Deportivok publikatutako irudia.

1996. urtean Bilbon ospatutako derbian.

Festa giroa

San Tomas

egunean

Txorixo jana, taloak, sagardoa, musika… Festa-giroaizan zen nagusi abenduaren 17an Berdura plazanospatu zen San Tomas jaian. Txingorra, euria eta girohaizetsua nagusi baziren ere, giro kaskarrak ez zuenjendea atzera bota, eta lagun ugari hurbildu zen txori-xoa eta taloak dastatu eta giroaz gozatzera. Gure Txeruelkarteak antolatzen duen jaian, txerri txikiaren txarte-lak eta elkarteak Gabonetan zozketatzen dituenak eresalgai izan ziren, elkarteko ekintzak aurrera eramanahal izateko helburuz. Eguerdiko txorixo janaz gain,arratsaldean gaztaina erreak banatu zituzten herrita-rren artean, Gabonak badatozen seinale.

Argazki Txokoa


14- artzape @topagunea.com

Nagore Izagirre] Elkarrizketa

Noiz hartu zenuen odol-ematearen ardura?

Duela hogei urte, Gure Txeruko batzordean nengoela; odol-ematearen gaian hartu-eman gutxi zegoenez, hori gure gainhartzea erabaki genuen. Eta ordutik, nik jarraitu dut horrekin.

Zenbatean behin egiten duzue?

Otsailean, ekainean eta urrian edo azaroan egiten dugu. Oroko-rrean, hilaren erdialdera izaten da.

Nolakoa izaten da herriaren erantzuna?

Gazteak gero eta gehiago ari dira animatzen. Helduenekin bel-dur gehiago ematen du, erretiroaren adin horretan arriskutsua-goa izaten da eta. Gazteak gero eta gehiago ari dira animatzen,beti sortzen dira berriak. Nik aspalditik dut udaleko errolda,eta hortik ateratzen ditut hamazortzi urtetik gorakoen izenaketa helbideak; lagun horiei deialdia egiten zaie, bakoitzarigutun bat bidalita. Horrez gainera, kartelak ere ipintzen ditugu.

Mariasun Iribar

Mariasun Iribarrek duela 20 urte hartu zuen bere gain herriko odol-emateen

ardura. Lehen Mariñelak elkartea arduratzen zen; duela 20 urte, ordea, Gure Txe-

ruko batzordean zegoela, Iribarrek hartu zuen askoren bizitza erabakitzen duen

ekintza sozial honen ardura, odol-ematearen eta herriaren arteko hartu-emana

eta aberastu eta bultzatzearren. Zeregin horrekin jarraitu du gaur arte.

“Bizitza asko salbatzen dira odol-emateekin”


] Elkarrizketa] Mariasun Iribar

Zenbat jende azaltzen da?

Orain, 45-50 pertsona inguruazaltzen dira. Lehen, 20 batizaten ziren; orain, badirudijende gehiago animatzendela, gazteak batez ere. Gutu-nak bidaltzen hasteak jendeaanimatzen lagundu dueladirudi.

Noiztik bidaltzen diezu

gutuna emaile izan daitezke-

enei?

Bakoitzari gutuna bidaltzenduela bost bat urte hasi ginen.Lana ematen du, baina merezidu. Nik gutunak prestatu, etaGure Txerukoek banatzendituzte.

Noiz eta non egiten dira

odol-emateak?

Anbulatorioan egiten dira,arratsaldeko 19:00etatik21:00etara.

Odola eman aurretik, zer

kontrol egiten da edo zer

baldintza bete behar dira?

Tentsioa begiratu eta odol

pixka bat ateratzen dute hatzbatetik, analizatzeko eta bal-dintzak betetzen dituen ikus-teko; erantzunarekin gutunbat bidaltzen zaie. Kontrolhandia dago odola emanaurretik; bestak beste, hauekaztertu behar dira: kaltzio fal-tarik ez izatea, tentsio egokiaedukitzea… 18 urte edukitzeaezinbestekoa da, eta baita gut-xieneko pisua bat izatea ere.

Nortzuk dira odola jasotzeko

behar gehien duten talde

nagusiak?

Behar handia dago. Bizitzaasko salbatzen dira. Minbizia-ren kasuan, esaterako, trans-

fusio asko behar izaten dira.Hemofilikoei dagokienez ere,asko behar izaten da, baitaplaketa behar dutenen kasuanere. Lau edo bost mota des-berdin ateratzen dituzte odol-emate batetik. Duela hilabetebatzuk, Azpeitian izan ginenUrola-Kostako odol-emaileenbatzarrean, eta eskerrak emanzituzten bizitza ugari izatendirelako. Noiz edo noiz, apar-teko deialdiak egiten dituzte,

istripu larriren bat gertatuzgero edo beharra sortzenbada.

Deialdia egingo zenioke jen-

deari odola ematera animat-

zeko?

Noski baietz. Orokorrean jen-dea ez da zorabiatzen; orain,besaulkiak ditugu. Koloreanigartzen da, eta ura eta kokakola emanda pasatzen da.Medikua eta erizainak bertanizaten dira, idazkaria ere bai,eta baita Txeruko bi ordezkarieta ni ere. Aspaldi honetan eznaiz joaten ama ez dagoelakoondo, baina Txerukoek haiekarduratuko direla esatendidate. Hasierako inpresioa

gehiago da, ziztada eta odolaikustea, baina ez da ezer ger-tatzen eta bizitzak salbatzendira.

Hurrengo odol-ematea,

beraz, otsailaren erdialdera

izango da.

Bai, abisatuko dugu, karteleneta gutunen bitartez. Osogarrantzitsua da ematen denlaguntza; merezi du.

”Gazteak gero etagehiago animatzen dira;

emaile - kopurua igo egin da”

”Gutunak bidaltzen hasi

nintzenetik, emaileak 20

ingurutik 50era igo dira”

Otsailean izango da hurrengo odol-ematea.

“Kontrol

handia dago

odola

eman

aurretik”

Ainhoa Mancisidor

] Harritarten txutxupeka / herri eskola


Euskararen egunaAsko dira euskararen omenez egiten diren ekitaldiak. Horietako bat, guztietatik nabarmenena, Euskararen Nazioarteko Eguna da,urtero-urtero, abenduaren 3an, ospatzen dena. Aurten ere, nahiz eta larunbata izan, eskolan ostiralean ospatu nahi izan dugu gurepartehartzea tinko mantenduz.

Horretarako, eguraldiaren laguntzarik izan ez genuenez, eskolako ikasle eta irakasle guztiak, eta baita hainbat guraso ere, esko-lako sarreran bildu ginen.

Bertan, txistulari bikainen laguntzaz, hainbat abesti ezagun abestu genituen gure hizkuntzaren omenez. Jarraian, bertsolaritza-saioetan asmatutako bertsoentzat izan zen tartea, eta bukatzeko, eskolako txikienek Argitxori abestu zioten.

Hauxe izan zen gure ekitalditxo xumea baina bihotzez egindakoa.

Hona hemen, aurten, guk Euskararen Egunerako asmatutako bertsoak zuek ere kanta ditzazuen:

Gure hizkuntza zaharra Euskera ta erdera

maite dugu, maite, ezin gara nahastu

hitz eta pitz ibiliz bat gure hizkuntza da

nahi genuke bete. ezin dugu ahaztu.

Euskara gurea da, Euskal Herriko mapa

arnasa hainbeste nahi dugu marraztu,

erabili ta zaindu euskeraz bizi eta

beharko genuke. euskeraz arnastu.

Doinua: Orioko balearena 5.mailako ikasleak

2011ko abendua artzape-172011ko iraila artzape-17

] getaiko gaztetxea

Kaixo!! Hemen gaituzue berriro gure Artzape aldizkariko txo-koan, azken hilabeteotan egindako ekitaldiei buruzko informa-zio pixka bat jaso dezazuen. Azkenaldian lanean ibili gara,etengabe, eta jendearen parte-hartzeak benetan merezi izanduela erakutsi digu.

Nahiz eta garrantzitsuak izan antolatutako kontzertu zeinkontzentrazioak, arrakasta gehien Euskararen egunean Geta-riako Bertso Eskolarekin batera antolatu genuen jaiak izanzuen. Jaia poteo batekin hasi genuen, bertan euskal gizarteanurteetan zehar gurekin gorde ditugun abestiak kantatuz. Jen-detza bildu zen, kaleetan zerbait hartu bitartean kantuan egi-teko; adin guztietako jendea, gainera. Gero, gehiengo bat gaz-tetxera igo zen, bertan antolatutako afaria zela eta; ehunpertsonatik gora bildu ginen, eta ikaragarrizko giroa izangenuen. Entsalada eta kostilak parrillan jan eta gero hasi zenbertso-saioa, aparteko hiru bertsolarirekin; gero, gehiago ereanimatu ziren! Saio bikaina eskaini zuten, eta, askotan, entzu-leak izan ziren bertsoen gai eta protagonista.

Hori horrela, beti bezalaxe gonbita luzatu nahi dizuegu guztiguztioi gaztetxera agertzeko eta bertan antolatutako ekintzetanparte hartzeko. Ostegunero, arratsaldeko zazpietan egiten denbatzarrera etorri besterik ez duzue egin behar.

Amaitzeko, eskerrak eman nahi ditugu jendearen parte-hartzeahandia izan delako; horrela jarraituz gero, gauza ederrak antoladitzakegu.

Gabon onak pasa!!

GGA

Getaiko Gazte Asanblada

Azkenaldian lanean ibili gara etengabe

GETAIKO GAZTE ASANBLADA

GAZTETXETIK

18-artzape @topagunea.com18- artzape @topagunea.com

] Historiaren katebegiak/ Xabier Alberdi eta Suso Perez

Giza eskubideen aldarrikapena etabakea bezalako baloreak gure gizarteannagusi diren garaiotan, armekin, guda-rekin, gudarosteekin eta armadekin zeri-kusia daukan oro baztertzeko joeradugu. Dena den, ezin uka dezakeguduela zenbait mende beste balore bat-zuek zirela nagusi euskal gizartean.XVI., XVII. eta XVIII. mendeetan gipuz-koar denei kapare edo hidalgo edo nobleizaera onartzen zitzaien garaietan,armen erabilera eta erregeren zerbitzuragudaroste eta armadetan ohikoa ez ezikohoragarria ere ba zen. Gipuzkoargehienak aldean armaren bat eramatenzuten, behar izan ezkero beren ohoreagarbitzeko eta beste asko gudaroste etaarmadetako kide ziren: batzuk berengogoz eta besteak behartuta. Askotangoraipatzen dugu euskaldunok itsas his-torian izan dugun itzala eta gogoan izanbehar dugu euskal itsasgizon asko ger-lari eta militarrak izan zirela.

Horietako bat dugu Antonio deUrquiola jeneral getariarra. XVI. mendeerdi aldera jaioa, mende horren azkenhamarkadetarako jeneral izatera iritsizen eta Espainiako itsas armadako buru-zagi nagusienetako batean bilakatu zen:"Escuadra de Cantabria" delakoarenjenerala hain zuzen. Eskuadra edo guda-ontziteria horren buruzagi bezalaburutu zituen hainbat ekintzek benetaneragin negargarria izan zuten garaikoGipuzkoako kostaldeko biztanle asko-ren ekonomian eta bizitzan. Adibidez,bere eskuadraren zerbitzurako errekru-tatutako marinelak eta enbargatutakolau itsasontziak 1592an etxera itzuli zire-nean kostaldeko herrietako agintariekingatazkak izan zituen. Batetik, errekruta-tutako marinelei armadaren zerbitzurajardundako denboran irabaazitako sol-datak zor zitzaizkien eta, bestetik, lauitsasontziek kalte handiak nozitu zituz-ten armadan eta beren jabeek laguntzakeskatzen zituzten haiek konpontzeko.Zuzeneko kalte hauez gain, errekrutat-zen politika honek kalte ekonomikolarriak eragiten zituen: Ternuara joatekoontziak eta tripulazioak prest zeudelaerrekrutatzen baitzituzten armadakoagintariek.

ANTONIO DE URQUIOLA JENERALA

Dena den, Antonio de Urquiolaren "aldeiluna" aipatu ondoren, Gipuzkoako itsashistorian izan zuen ekarpen garrantzit-sua goraipatu behar dugu. Aipatu duguEspainiako inperioak Europako hainbatestaturen aurka burututako politika mili-tarrak ondorio latzak eragiten zituelaeuskal kostaldean: marinelen beharrezkoerrekrutaketak, ontzien beharrezkoenbargoak, heriotzak eta kalte materia-lak. Egoera hau zuzentzeko asmoz agin-tari militar zenbait Gipuzkoako itsasekonomia sustatzeko neurriak hartzenhasi ziren. Denetan aipagarriena Cristo-bal de Barros izan zen, "Superintendentede Montes y Fábricas de Ármadas" kar-gua betetzen zuena. Jaun honek ontzi-gintza sustatzeko, besteak beste, intere-sik gabeko kredituak ematen zizkiengarai hartako ontzigileei. 1598an Cristo-bal de Barros hil zenean gainbehera hasiziren hark bultzatutako hainbat neurri.Egoera hartan Antonio de Urquiolarieman zioten Superintendente kargua etaaurrerantzean garrantzi handia izanzuten hainbat neurri bultzatu zituen.Gipuzkoako ontzigintza gudaontzi,

galeoi eta itsasontzi handien eraikuntzanespezializatzearen erantzuleetako batgure Antonio de Urquiola izan zen: XVII.eta XVIII. mendeetan zehar armadarakogudaontzi handien, Indietako Itsasbi-dean zilarra ekartzen zuten galeoien,Ternua eta Artikora zihoazen bakailontzieta baleontzi handien eta Real Compañía

Guipuzcoana de Caracas bezalakoenpresa boteretsuen zamaontzi ederreneraikuntzan espezializatu ziren gipuz-koar ontziolak.

Batetik, Pasaiako portuan Bordalabor-dako errege ontziolak finkatu zituen.Bertan ontziak eraikitzeko gradak, kor-deleria, aingura-olak, almazenak etaabar zeuden, industria gune handi batosatzen zutenak. Ondorioz Pasaiakoportua Gipuzkoako itsasontzi handieneraikuntza gune nagusienetakoa izaterairitsi zen, Oria ibarrarakin batera. Supe-rintendente kargua eskuratu eta bere-hala 1598an zenbait galeoiren eraikuntzahasi zuen Bordalabordan eta Probint-ziako agintarien laguntza izan zuen sor-tutako arazoei aurre egiteko.

Bestetik, urte horretan bertan Gipuzko-ako basogintza indartzeko neurriakbultzatu zituen. Gipuzkoako udalherriguztiak urtero haritz kopuru bat aldat-zera eta aldaketa haien agiriak ematerabehartu nahi zituen. Bere helburua pro-bintziako basoak handitzea zen ontzi-gintzan behar adina zura arazorik gabeeskuratzeko. Dena den, neurri hau ezzuten Gipuzkoako herri eta probint-ziako agintariek gogoko izan eta Supe-rintendente kargua ezabatzeko etazuhaitz aldaketen agiriak probintziakoagintariei ematea eskatu zioten errege-ari. Antonio de Urquiola superinten-dente eta generalak ez zuen gatazkahonen amaiera ezagutu, 1601ean hilbaitzen: Gipuzkoako probintzia eta udalagintarien eta Superintendentearenarteko akordioa 1611ean iritsi zen.

Antonio de Urquiolaren semeak ere, Bal-tasar de Urquiola izenekoak, aitarenbidetik jarraitu zuen, itsasarmadakokapitain izan baitzen. Gainera Gipuzko-ako ontzigile garrantzitsuenekin harre-man onak izaten jarraitu zuen. Horrenlekuko, 1619an Gipuzkoako zenbaitarmadore eta ontzigilek itsasarmada-rako eraikitako "Escuadra de Guipúz-coa" izeneko gudaontziteriako almiranteizendapena Baltasar de Urquiola kapi-tainari ematea eskatu zioten eraikitzailehoriek erregeari.


Gudaontzi bat eraikitzen ari diren

ontziola baten irudia

Kilo 1 rape xerratan

2 txibi handi

300 gr tomate

Tipula 1

2 baratxuri ale

250 ml arrai salda

brandy kopa bat

10 ganba handi

Arto-irin koilarakada bat

Oliba olioa

Gatza, piper beltza eta

perrexila


] literatur txokoa / Izaskun Larrañaga] moniren errezeta [

ZER BARKATURIK EZRapea

amerikar erara

Istorioaren hasieran, eta pert-sonaia hauek agertzerakoan,ez da nabarmenduko elka-rren arteko loturarik, bainazenbait gertakariren ildotik,horien arteko katea osatuzjoango da.

Idazlea bera iruindarra da,eta istorioa hiri horretankokatzen du. Hiriko lekuenezaugarriak ez ditu zehatz-mehatz deskribatzen etahorrek lekuak imajinatzekoaskatasuna uzten dio irakur-leari.

Liburua luze samarra da,baina gauza asko gertatzendira bertan eta horrek bizita-suna ematen dio istorioari,baita idazleak sartu dituenhainbat elkarrizketak ere.Misterioa gustuko duena-rentzat liburu gomendaga-

Idazlea: Alberto Ladron

Arana (Iruñea, 1967)

Iñaki Irasizabal

(Durango, 1969)

Argitaletxea:

Elkar

Urtea: 2011

Orrialdeak: 316

Alberto Ladron Aranaren sei-garren eleberria aurkeztekoasmoz natorkizue hilabetehonetan. Seigarren eleberrihau ere literatura beltzarenalorrean koka genezake;Arana euskal literaturakopolizia-eleberrien espezia-lista legez kalifika dezakegu. Mikel Izu da eleberri hone-tako protagonista. Emazteakutzi du eta, horrek eragin-dako depresioa dela eta, lanaalbo batera uztea erabaki du.Horrez gain, aspaldi ikusi ezduen anaia alprojak istorio iasurrealista batean sartuko du,protagonistak berak nahigabe. Mota guztietako pert-sonaiak ezagutu ditzakegu,belarri bakarreko agure mis-teriotsua, Mikelen anaiarenbila datorren neska andalu-ziarra eta ukraniar droga-tra-fikatzaileak, besteak beste.

Osagaiak:

Prestaketa:

Ontzi batean tipula eta barat-xuri aleak jarri olio pixka bate-kin, ganba buruak bota eta 5minututan egin. Brandyagehitu eta flanbeatu.Tomatea eta fumeta jarri etagatzaz eta piperraz ondu. 15minututan utzi eta su hileanegozi.Saltsa hau irabiatu eta ira-gazki txinatar batetatik pasaontzi batetara. Saltsaren gor-putzaren arabera, arto-irinagehitu ala ez erabakiko dugu.

Rapeari gatza eta piperra jarrieta zartagi batetik pasatu oliopittin batekin. Saltsa gehitueta sutan eduki 5 minututan.Dekoratzeko txibiak pusketatxikietan egin, gatza bota etazartagi batetik pasatu etaaurretik eginiko nahasketarigehitu.

On egin!!


KolonbiatikKolonbian nago. Izugarria da hemengo jendea: oso emanko-rra, oso atsegina, oso alaia. Arriskurik ez da ikusten hemen.Eta oso sentsazio berezia da hemendik Euskadiko albisteakirakurtzea. Bateragune auziari buruz irakurtzen dut. Sumin-duta utzi omen die guztiei kondenak. Espainiako makinariapolitikoak "mendekuaren tripa-zoriak dantza gaiztoan jarriditu", Andu Lertxundi parangonatzen.Carlos Medina daukat laguna hemen. Tipo oso berezia. Berakez dauka arazorik. FARC-EPren biografia idazteko eta aldiberean oso umoretsua, oso samurra. Bera ez da gerrillaria,baina bere bizitza ez da intelektual erosoarena ere. Beti lekubatetik bestera, beti azkar, beti prisaz. Bogotan dena doaazkar. Eguraldia ere bai: izugarrizko zaparradak botatzenditu egunero, eta gero eguzkia ateratzen da. Hemen Colombisn ikasleak huelgan daude, paroan. Lege batinposatu nahi diete ikasleei, ikasketak garestitzeko. Eta horisaihesteko denak batera atera dira kalera. Asanblada bateanCarlosek hartzen du mikrofonoa eta hitz egiten die ikasleei.Denek entzuten diote hasieran. Baina bat-batean liskar izuga-rria sortzen da. Gehienek, nahi zutena lortu eta gero, huelgabukatu nahi dute. Besteek gehiago nahi dute, adibidez, Kultu-rako ministroaren dimisioa. Carlos eskoltatuta atera behar dahortik. Eta bere etxera doa ezer gertatu ez balitz bezala.Etxean komunikatu bat idazten du, whiski bat edaten. Beretelefonoak behin eta berriz jotzen du.Medellinen konferentzia bat emateko gonbidatzen dute.Hurrengoan maitale bat: “Arregla tu vida anterior y luego teestarè esperando” esaten dio. Gero, ikasle batzuek deitzendiote,asanbladako hitzak eskertzeko eta animoa emateko. Osoazkar doa bizitza. Ez dago denborarik gauzak gehiegi pent-satzeko. Bizitza azalean dago. Ez dago ezer ezkutatzeko.Hartu bizitza eta zukatu berehala. Bestela agur. Guri kontrae-sanak iruditzen zaizkigunak hor egunerokoari dagozkio.

Carlosek hitz egin eta hitz egin egiten du. Zer moduz EuskalHerrian? Carlosek orain dela pare bat aste komunikatu batidatzi zuen Otegiren askatasuna eskatzen. Hemen, oraindik,asko falta da borroka armatua bukatzeko. Kolonbian ere poli-tikoek aprobetxatzen dute borroka armatua, bere negozioakjustifikatzeko. FARC-EPen daude 4000 mila militante, gober-nuaren arabera; 8000 mila, beraien arabera. ELN-n askoz gut-xiago. Baina bi talde aurrez aurre daude; batzuetan istiluarmatuak antolatu dituzte. Kartzelan daude 17.000 preso poli-tiko. 4 milioi desplazatuta daude Kolonbian. Gerrilla osolotuta dago narkotrafikoarekin, hango lagunek kontatu dida-ten arabera.Baina, jada, borroka armatuak ez dauka gaur herritarren sos-

tengua Kolonbian. Horregatik oso garrantzitsua da ondoezberdintzea gerrillaren borroka eta besteak.Eta hori azpimarratzen dute ikasleek. Ikasleen borrokarenhelburua lortzen ari da; hau da, legea atzeratzea.Kolonbian borrokatzen duten ikasleek argi daukate zer nahiduten: beraiek bere gauzak erabaki nahi dituzte, kanpokoinjerentziarik gabe, edo, behintzat, parte hartu beraiei dago-kien erabakietan. Neoliberalismoak, bere aldetik, bere estrate-gia jarraitzen du. Hark nahi du askatasun guztia, berak baka-rrik dena menperatzeko. Neoliberalismoa eta demokrazia ezdira bateragarriak. Hortxe dago koska. Azken batean, borrokahoriek demokrazia errekuperatzeko egiten dira. Baina demo-krazia XX. mendean beste modu batean ulertua. Eta hori posi-bletzat jotzen duzu, Carlos? Posible, dena da posible; horretansinetsi behar dugu, gure borroka da eta.Bitartean, kontuz, demokraziaren aurkako gorbatadunekmendekuaren tripa-zoriak dantza gaiztoan jarriko dituzte eta.

Eta maitaleak berriz deitzen dio. Orain beste gela batetaradoa, nik entzun gabe berarekin hitz egiteko. Ordu erdi gero-ago nik: Carlos, abioia galduko dut. Nire azken bidaia Bogo-tako errepideetatik. Kartel batean irakurtzen dut: El problemaes que si vienes a Colombia no te quieres ir. Besarkada adeit-suarekin agurra ematen diot aireportuaren sarreran.Eta berriz Europara, berriz eskizofreniarekin borrokatzera.Europa zaharra da, pentsatzen dut. Banoa zaharren etxera.

] Xabier Insausti [

] elan-euskadi

Kalamuaren salerosketa eta ˙kontsumo arduratsua¨

arautu nahi ditu Jaurlaritzak

Debekatzera jo ordez, logiko-ena da bidea segurtatzea, jen-deak arduraz joka dezan,informazioari eta hezkuntzari

esker». Kalamuari buruzko araudietanfilosofia-aldaketa iragarri zuen atzoEusko Jaurlaritzako Osasun eta Kont-sumo sailburu Rafael Bengoak. 2012kohasieran aurkeztuko duen Mendekotasu-nen Legeak aurrera eginez gero,marihuana landatzeari, salerosteari etakontsumitzeari buruzko araudi berriaegongo da Araban, Bizkaian eta Gipuz-koan. Testuak ez ditu baliogabetukozigorrak, baina «pertsonen autonomiariespazio jakin bat» utziko dio.EAEko Mendekotasunen VI. Planaonartu berri du Jaurlaritzaren GobernuKontseiluak, eta horren barruan gara-tuko da legea. Hainbat mendekotasuniburuz jardungo da —jokoa, Internet, saresozialak...—, baina kalamuaren alorreanespero dira berritasunik handienak. Ildohorretan, «lege hutsuneak betetzeaz»mintzatu da Jesus Maria Fernandez Osa-sun sailburuordea: «Gizartean sendotutadauden jokaerak debekatzea baino hobeada ordenatzea. Besterik gabe debekatuegiten duten legeek klandestinitatea,delinkuentzia eta merkatu beltza sustat-zen dutela frogatuta dago».Hartara, kalamuaren salerosketa etakontsumoa debekatzeko irizpideetatik

urrunduko da legea, baina horrek ez duesan nahi zigorrak desagertuko direnik.Izan ere, Espainiako Zigor Kodeandaude ezarrita, eta Jaurlaritzak ez duhorren gaineko eskumenik.Horren ordez, pertsonen autonomiarenalde egin nahi du Jaurlaritzak, eta adin-dunei marihuana landatzeko, salerostekoeta kontsumitzeko aukera emango die,datorren urtean legea aurkeztean argi-tuko diren baldintzen arabera. Halere,jokabide «arduratsuak» bultzatze aldera,Fernandezek nabarmendu du«marihuana kontsumoaren ondorioeiburuzko informazio osoa» eman beharkozaiela herritarrei. Araudia, gainera, pert-sonen osasunerako eskubidearekiko«erabateko errespetuarekin» uztartukoda. Hala, kalamuaren kontsumo ludikozein terapeutikoaren aldeko elkarteekurteetan zehar aldarrikatu dutenarekinbat dator legea, neurri batean behintzat.Hain justu, Pannagh elkarteko presi-dente Martin Barriuso eta beste bi kide-ren atxiloketatik hilabetera iragarri dulegea Jaurlaritzak.

Tabakoa, zorrotzago?

Tabakoari buruzko arau berririk ere sardezake Jaurlaritzak MendekotasunenLegearen barruan. Espainiako Gober-nuak tabakoaren aurkako lege berriaonartu zuela urtebete pasatu ez den

arren, «urrats bat gehiago» egitekoaukera plazaratu du berriro Rafael Ben-goak: erretzea debekatzen saiatuko daespazio itxi pribatu batzuetan —autoa,esaterako—, baita egurats zabaleko kiroljarduerak hartzen dituzten klubetan ere.Dena den, emaitza onak eman ditu Taba-koaren aurkako Legeak. Arabako, Biz-kaiko eta Gipuzkoako tabernetan ez dazigorrik jarri, nahiz eta 277 salaketa jasoeta 60 ohartarazpen gutun bidali diren.Hori dela eta, tabakoaren kontrakoborroka «irabazita» dagoela esan du Ben-goak. Aldiz, alkoholaren aurkakoak«beste lege esparru bat» eskatzen duelaazaldu du. Izan ere, sailburua kezkatutadago, lehen mozkorraldiaren adina 13-14urtera jaitsi delako, eta gazteen kontsu-moa «normalizatu» egin delako.

Jatorria: berria.info

D

] urtarrilako agenda


] Dokumentala[Urtarrilaren 19a, osteguna]

“NOSTALGIA DE LA LUZ”

dokumentalaren emanaldia.Iraupena: 90 min. (2005-2010)Zuzendaria eta gidoia:

Patricio GuzmánOrdua: 19:00etan.Lekua: AlondegiaAntolatzailea:

ELAN-EUSKADI

] Kontzertua[Urtarrilaren 22a, igandea]

Getariako musika bandarenSAN ANTONetako Kontzertua.

Ordua: 20:30ean.Lekua: Salbatore Deunarenelizan.

] Saioa[Urtarrilaren 26a, osteguna]

KATUKALE irakurle taldearen saioa. Ordua: 18:30ean.Lekua: Alondegia.

] Xake

Txapelketa[Urtarrilaren 14a, larunbata]

GIPUZKOAKO LIGAKOhirugarren eta bigarren mai-lako partiden hasiera. Informazio gehiago udaletxean.

] Zinea[Urtarrilak 8, 15 , 22 eta 29]

ZINE EMANALDIAOrdua: 17:00etan. Lekua: Gure Txeru aretoan.Antolatzailea:

Guraso Elkartea.

] KZ gunea[Urtarrilak 8, 15 , 22 eta 29]

Urtarrileko ordutegia:

17:00etatik 20:00etara (urta-rrilaren 1etik 8ra itxita).*** Tutorea egongo da egun

hauetan:

Urtarrilak 13, 20, 27 (16:00-20:00).Lekua: Kultur Etxeko lehensolairua.

] Getaiko

GaztetxiaUrtarrilan zehar kontzertuakizango dira Gaztetxean.

] GaztelekuaTAILERRAK, TXAPELKE-TAK, TOPAGUNEAK …

[Urtarrilaren 7a, larunbata]

GABONETAKO DEKORAZIOA JASO

.[Urtarrilaren 8a, igandea]

TOPAGUNEA

[Urtarrilaren 13a, ostirala]

TOPAGUNEA

] Bizar Zuri[Urtarrilaren 4a, asteazkena]

Ordua: 18:00etan.BIZAR ZURI

[Urtarrilaren 5a, osteguna]

Ordua: 18:30ean. ERREGEEN KABALGATA

] Meza[Urtarrilaren 15a, igandea]

Ordua: 11:00etan.Urtean hil diren jubilatu etapentsionisten aldeko meza.Ondoren, hamaiketakoaelkartean.Antolatzailea: ArrantzaleZaharren Elkartea

] San Antonak[Urtarrilak. 14, 15, 16 eta 17]

Haur ikuskizuna, erraldoiaketa buruhaundiak, bertso-jaialdia, erromeria, bandarenkontzertua, zaldi lasterketa...

[Urtarrilaren 17a, asteartea]

SAN ANTON EGUNA

(Txakolin-uzta berriaren aur-kezpena, trikitilariak, bertso-lariak, herri kirolak …)


MURAL LEHIAKETA. Gaia:

San Antonak.

[Urtarrilaren 15a, igandea]

MURAL LEHIAKETA. Gaia: San Antonak.

[Urtarrilaren 20a, ostirala]

TOPAGUNEA


DARDO TXAPELKETA


TOPAGUNEA

[Urtarrilaren 27a, ostira]

TOPAGUNEA


PULTSERA TAILERRA


TXINTXON TXAPELKETA


TOPAGUNEA

Udal bulegoa 943 896 024

Faxa 943 140 190

e-mail: [email protected]

Kiroldegia 943 140 432

Kirol-portua 943 580 959

Taxiak

Jose Mari 607 403 498

Udaltzaingoa 943 896 146

Liburutegia 943 896 147

Anbulatorioa 943 140 653

Botika 943 140 441

Herri Eskola 943 140 729

SOSdeiak 112

Kofradia 943 140 200

Telefono interesgarriak

FULDAIN farmaziaren

zaintza egunak: urtarrilaren

2tik 8ra (biak barne)

] akordatzen

Zarauzko pilota-txapelketako

txapeldunak

Atal honetan jartzeko moduko argazki zaharren bat baduzu,deitu 943-00 05

48 telefonora edo [email protected] helbidera bidali.

1970. urtera garamatza irudi honek, garai hartan Zarautzen jokatu zen pilota-txapelketara. Argazkian, txapeldunak eta txapeldunordeak agertzen dira. Ezke-rretik hasita, Bittor Bordagarai, Pedro Uzin, Karlos Etxarte, Kaxildo Alkorta,Antonio Iturbe eta Joxe Mari Iturbe ikus ditzakegu. Txapelketa bikaina eginzutela nabarmena da horien aurpegiak ikusita. Norgehiagoka aparta izan zen.

Norbait zoriondu nahi izanezgero, argazkia bere testutxoarekinTxeruko postontzian utzi edo etaEskualtxetara eraman. Gogoratu!bazkideok doan daukazue etabazkide ez zaretenok 4 €ordaindu beharko dituzueargazki bakoitzagatik.

zorion agurrak

Xabier LarrañagaUrtarrilak 21

Zorionak kuadrilla eta Moniren partez.

Trago bat hire kontu!

Anhoa AlberdiUrtarrilak 25

Zorionak eta urte askotarako.Muxu haundi bana familia

eta Kixkurren partez.

KULTURA SAILAK DIRUZ LAGUNDUTAKO HEDABIDEA

Olentzero Maitea,

Gabon hauetan opari berezi bat eskatu nahi nizuke: Artzape herri

aldizkariari laguntzea, desagertu ez dadin, denon topagune eta ahotsa da

eta. Horretarako, arpidedun kopurua igotzea, herriko dendari, taberna eta

enpresak publizitatea egitera animatzea eta jendeak zozketatan parte hartzea

eskatuko nizuke. Eta baita, gure partez, aldizkariaren alde egiten duten

guztiei bihotzez eskertzea.

Gabon zoriontsuak!

Artzapeko lan taldea

A E N U G A artzape P O T N O R MARIASUN IRIBAR R A I R A T …€¦ · -Energia aurreztu eta...

Documents

Transcript of A E N U G A artzape P O T N O R MARIASUN IRIBAR R A I R A T …€¦ · -Energia aurreztu eta...