96 - 2009 ekaina

20
Alazne Olaizola, udaletxeaz haratago 09/06 96. alea

description

deskribapena

Transcript of 96 - 2009 ekaina

Page 1: 96 - 2009 ekaina

A l a z n e O l a i z o l a , u d a l e t x e a z h a r a t a g o

09/06 96. alea

Page 2: 96 - 2009 ekaina

www.zestoaautoak.com

Erizain laguntzaileaERDI MAILAKO HEZIKETA ZIKLOA

OOssaassuunn ffaammiilliiaa.. AA--DD eerreedduuaakk

JJ..MM..IIppaarrrraaggiirrrree BB..HH..IISSaannttaa BBaarrbbaarraa BBiiddeeaa zz//gg 2200770000UUrrrreettxxuu TTeelleeffoonnooaa//FFaaxxaa:: 994433 772211440033--772211441133 ee--ppoossttaa::jjmmiippaarrrraaggiirrrree@@eedduunneett..eess wwwwww..iippaarrrraaggiirrrree..nneett

AAUURRRREEMMAATTRRIIKKUULLAA:: EEkkaaiinnaarreenn 11eettiikk 1122rraa ((bbiiaakk bbaarrnnee)) MMAATTRRIIKKUULLAA EEGGIITTEEKKOO EEPPEEAA:: EEkkaaiinnaarreenn 2299eettiikk uuzzttaaiillaarreenn 33rraa ((bbiiaakk bbaarrnnee))

-- ZZaahhaarrrreenn eeggooiittzzeettaann,, EEgguunneekkoo zzeennttrruueettaann-- HHoorrttzz--kklliinniikkeettaakkoo llaagguunnttzzaaiilleeaa

-- KKoonnttssuullttaa pprriibbaattuueettaann-- GGaaiixxooeenn zzaaiinnttzzaa

LLAANNBBIIDDEE EETTOORRKKIIZZUUNNAAKK::-- OOssppiittaalleekkoo eerriizzaaiinn llaagguunnttzzaaiilleeaa-- LLeehheenn aarrttaappeenneettaakkoo llaagguunnttzzaaiilleeaa

Page 3: 96 - 2009 ekaina

NN OO NN DD AA GG OO UU ZZ TT AA PP II DD EE ??DDaannbboolliinneko aurreko alea ikusi zenuten orori barkamena eskatu behar dizue-gu. Azalean, oraindik ulertzen ez ditudan arrazoiak direla eta, Uztapideren ar-gazkia ez zen ia ikusten. Azal osoa Uztapideren argazkiari eskaini genion etaitxura oso polita zuela esan beharra dut. Danbolin beltza hartu eta Azalerako ar-gazkirik ez zenuten? Ere galdetu zidaten. Danbolinen historiarako azal batgehiago izan zen aurrekoa. Zestoako armarri eraldatua agertzen zuena bezala.Herriko historia izango direnbezala kale, plaza eta parajee-tako izen berriak. Asko hitzegin da, eta gehiago hitz egingoda izendegiaren aldaketez. Gu-rean ere bere lekutxoa egindiogu gaiari eta ez naiz niizango iritzia ematen lehena,bakoitzak berea baitu, bainaargi dago ez dela normala he-rri batean San Juan kalea, SanJuan bidea, Lizarraitz kaleaedo Lizarraitz auzunea izatea.Herritarrok diferentziak eza-gutzen ditugu, baina kanpotikdatorren jendearengan erepentsatu beharko genuke.Alazne Olaizolari, Zestoako al-kateari, eginiko elkarrizketa ezdakit Zestoako historia izangoden, baina ziur jende askokirakurri eta eztabaidatuko due-la bertan esaten duenaren inguruan. Hala ere, ez dakit oraingo ale hau goitik be-hera irakurri ondoren jendeari zer gustatuko zaion gehien, baina badut susmoa.Egun gutxiren buruan argituko dugun ustea. Gexalari egindako elkarrizketakziur jendearen interesa piztuko duela. Gizon ezaguna dugu herrian, eta beti lanegiteko prest dagoena. Beraz, elkarrizketa hau Gexalari egiten diogun omenaldiadugu. Gehiago ere merezi du, baina ibilaldiak lehen pausuarekin hasten dira etahau lehenengo pausua dela esan genezake.Ezin dut amaitu maiatzean hil, eta DDaannbboolliinnerako elkarrizketatu nuen, AnaGudula Von Derchau aipatu gabe. Baltxola zenarekin batera Danbolinerako elka-rrizketatu dudan pertsona harrigarrienetakoa. Lekua zela eta, edo hobe esanda,leku falta zela eta, kontatu zizkigun pasarte ugari ezin izan nituen Danbolinenkaleratu zen elkarrizketan sartu. Zestoara jende xelebrea hurbiltzen dela esatendugu, baina jende ona ere etortzen dela esan beharra dugu eta Ana Gudula ho-rietakoa zen. Agur Ana Gudula, agur eta ondo izan zauden lekuan zaudela.

arg i tara tza i l ea : Danbolin Zulo elkartea. Kultur Etxea. Gurutze zk.g. 20740 Zestoa (Gipuzkoa) Telefonoa: 943 147 123 h.el.: [email protected]

danbo l in : Jone Bergara, Urko Canseco, Janire Diaz, Margari Eizagirre, Naiara Exposito, Joxeba Larrañaga eta Nerea Odriozola

kolabora tza i l e/zuzen tza i l e ta ldea : Lierni Arrieta, Jon Artano, Fernando Arzallus, Onintza Irureta , Mireia Orbegozo eta Nora Palmitano

d ise inua e ta maketaz ioa : Eneko Aristii npr imateg ia : Gertu (Oñati). l ege gorda i lua : SS-1108/2000 ISSN : 1576-9429

dd aa nn bb oo ll ii nn E K E Z D U B E R E G A I N H A R T Z E N A L D I Z K A R I A N A D I E R A Z I TA KO E S A N E N E TA I R I T Z I E N E R A N T Z U K I Z U N A

Urko canseco

34 6 10 12 14 17 18 II NN KK EE SS TT AA EE NN BB II DD OO AA KK

AA LL AA ZZ NN EE OO LL AA II ZZ OO LL AA

AA LL KK AA TT EE AA

EE UU SS KK AA RR AA ZZ SS EE GG UU RR UU AA GG OO

DDAANNBBOOLLIINN ZZUULLOO

AAGGEENNDDAA

diruz lagundutakoa

JJ AA RR DD UU NN II AA NNGG EE XX AA LL AA

LL EE KK UU II ZZ EE NN EE NN II DD AA ZZ KK EE RR AAAA RR AA UU TT UU KK OO DD UU UU DD AA LL AA KK

Page 4: 96 - 2009 ekaina

enb idoa I .

E T A O R A I N Z E R ?

-“Garai latzak dira denontzat! Denok estutu beharko dugu gerrikoa aurreran-tzean!”-diote batzuk etengabe. Krisia gora eta krisia behera! Batzuk sortuduten krisia, alegia, eta gehienbat langileria pairatzen ari den krisia. Joan zi-

tzaigun maiatzaren 21a, sindikatu abertzaleen gehiengoak krisi honi erantzun batemateko aukeratutako data, eta egun horren ondotik, betikoa. Sindikatuen aldetikbalorazio positiboak, kalean ikusi genuen panoramarekin bat zetozenak, eta patro-nal eta gobernuen aldetik, berriz, guztiz balorazio kontrajarriak. Baina hori gutxie-nekoa da, ni beste gauza batek kezkatzen nau. Krisi ekonomiko honek dakarren

guztia jasateko prest al gaude? Hala ematen du,bai. Sistemaren aurrean belaunikatzen gara, sis-temak bere horretan jarrai dezan guztia egitendugu, nahi gabe, agian. Berdintasunaren garaiakamesten ditut, diruak garrantzirik ez duen mun-du bat amesten dut, pertsonen baloreek beneta-ko garrantzia duten mundua. Argi eta garbi ge-ratu da sistema hau ez dela perfektua, sistemahonek aurrean harrapatzen duen guztia jatekobesterik ez duela balio. Milioiak gora eta mi-lioiak behera, eta poltsikoan eskua sartu eta ezeraurkitu ez, hori da gure errealitatea. Baina nolaeman guzti horri buelta? Etorkizunera begiratueta laino beltz batzuk besterik ez ditut ikusten.Zer egin behar dut, iraganera begira jarri? Iraga-nera begiratu eta are panorama okerragoa antze-maten da. Jauntxoen aginduak, esklaboen sufri-mendua, errege-erreginen bizi ona... hori da gi-zakiaren iragana. Ondorioz, aurrera begirajartzea bakarrik geratzen zait. Indarrak hartu(baba zuri piloa janda) eta laino beltz guztiak

zeharkatzera joango naiz, etorkizun hobe bat merezi dugulako. Agian hoberenaametsetatik esnatu eta errealitatera bueltatzea izango da, hurrengo baterako utzikodugu bizi hobe hori eta betikora itzuliko gara. Krisia gora eta krisia behera, etaorain gainera krisiaren aitzakiarekin PPk irabazi Europarako hauteskundeak estatuespainiarrean, horiek omen dira krisitik aterako gaituztenak!

Bai, betiko-ak, kristalezkoontziak, papela,plastikoak etalatak eta… ja-naria ez bai-na… Arropaberriz batzue-tan potera bo-tatzen dugu etabestela ba etxe-an aprobetxatu,ondo etortzendira eta!

Beñat Arakistain

27 urte

Bai, saiatzengara. Plastikoabere tokian, bi-drioa ere bai etabesteak ere bai.Jatekoa eta arro-pa ere bai, an-dreari esker e! Niikasten ari naiz.

Eladio Leturiondo

55 urte

Z u k b i r z i k l a t z e na l d u z u ?

A imar E txeberr ia Kor ta

Pi n t a d a .Gaztelekua. Egunkariak zabaltzen ditudanean inbidiaz irakurtzen ditut inguruko herrietako berriak, batez ere gazte-entzako albisteak. Sarritan gaztelekuek antolatzen dituzte ekintza ezberdinak hamabi eta hemezortzi urte bitarteko-entzat, eta era guztietako interesak betetzeko asmoz burutzen dira. Nik gustura parte hartuko nuke nire herrian horrelako ekintzak antolatuko balira, baina ez da horrelakorik gerta-tzen, eta astebururo kalean gaude asperturik. Gure elkar-tokiak kalean bertan daude; autobus geltokia, gozoki den-daren aurrealdea, parkea, eta noizean behin tabernak (futbol partidak ikusteko).Zestoan nahiko gazte bagaude ekintza batzuk aurrera eramateko eta inbertsioa alperrik ez izateko, baina falta zai-guna funtzionatzeko egitura da eta ez gogoa.Bada garaia udaletxeak gazteentzat ekintzak antolatzeko behar dena martxan jartzeko. Badakit, gazteen gaiak au-rrera eramateko dinamizatzaile bat dagoela duela bi urtetik. Orain arte, pertsona horren lana ez da asko nabaritu,pasa den urtean udaleku irekiak antolatu zituen, baina besterik ez. Aurten ere antolatuko dituzte, baina nik eska-tzen dudana, batez ere neguan, elkarrekin egoteko eta jolasteko lekua da. Baita ikastaroak, txapelketak, eta abar egi-teko ere. Horregatik nire adineko gazteen egoera salatu nahi dut eta udaletxeari gazteleku bat antolatzeko eskaeraegiten diot.

BB EE ÑÑ AA TT EE TT XX AA BB EE

Page 5: 96 - 2009 ekaina

ZKENbolada honetan Gazumen eraiki nahi duten zentral eolikoaren berri izan dugu. Maiatzaren 17ankontzentrazioa egin zen Zelatunen inguruko herrietako hainbat taldek deituta. Ez gaude adoshorrelako txikizioa eta begiko min ikaragarria sortuko digun obrarekin, baina prest al gaude gureohiturak aldatzeko? Uste dut oso gaizki edo oso eroso bizitzen ohitu garela. Denok nahi dugusukaldea etxetresna elektrikoz josita edukitzea, eta jakina, komunean ere ez dadila makinarikfalta! Hori gutxi balitz, hiru telebista eta bost irrati ere nahi ditugu etxean! Aspiragailua eta parebat ordenagailu gabe ere, ezin ba bizi! Eta nondik uste dugu datorrela horiei guztiei jaten emate-ko energia? Zerutik?Gazumeko zentral eolikoaren aurretik erraustegia herrian jarriko ote zuten esan ziguten. Orduanere denok kontra! Inork ez du horrelakorik eraikitzerik nahi! Baina galdera bera egingo dizuet,prest al gaude gure ohiturak aldatzeko? Erosketak egitera joan eta jogurtak erosteak tripako mi-na ematen dit! Lehenik eta behin, bakarkako pototxoetan datoz, berriz erabili ezin diren poto-txoak, jakina! Eta gero kartoiz inguratuta, zertarako hainbeste bilgarri? Eta magdalenei buruz ezdut ezer aipatuko, leihotik salto egiteko gogoa pizten zait eta! Eta hainbeste alferrikako plastikoeta kartoiren ondoren, horiek guztiak etxera eramateko beste bospasei plastikozko poltsa hartu-ko ditugu! Eta gero zer egingo dugu horrekin guztiarekin? Koltxoi azpian gorde?Uste dut oso erraza dela horrelako txikizioei ezetz esatea, herrian bertan eraikitzeko asmoa ba-dago gainera, are errazago. Baina, ez al gara konturatzen geure bizimoduaren ondorio dela ho-riek eraikitzea? Uste dut benetan eta serio hausnartu beharko genukeela (neu barne) gure bizi-modu honekin jarraitu nahi badugu, zer egin daitekeen sortzen dugun zaborrarekin eta nondikatera nahi dugun hainbeste argi-indar. Badakizue, norbaitek magoen moduko makilatxo magiko-ren bat badu edo sorginen bati harrapatutako edaberen bat, esan dezala lehenbailehen!

5Bai, saiatzen

naiz behintzat,olioarekin egitendet fallo pixkabat, baina gai-nontzean denetikegiten degu, arro-pa eta poteak,papera …

Mari Karmen Uria

63 urte

Bai, sukaldeguztia poltsazbeteta daukatbaina! Kristalak,poteak, papelaketa olioa. Lanada baina ohituegin gara eta de-rrigor egin beha-rrekoa gainera!

Maria Angeles Izeta

73 urte

E nbido 2 . M a i d e r a r r e g i

Bai, saiatzennaiz, konpostaezik beste guztiaegiten dudalauste dut. Kon-postajea egitekoez daukat ohitu-rarik, lurra izanbadaukat, aitaketa baratza ba-dute, baina ezdut ohiturarik.

Txixu Arakistain

39 urte

Bai, papelaeta kartoiabehintzat baieta kristalezkoontziak eta esneontziak… ,me-rezi du, bestelabaino gehiagokostatzen dabaina merezidu.

June Alberdi

16 urte AKONTRAESANAK

Page 6: 96 - 2009 ekaina

Neska urduria da Alazne, perfekzionista,gauzak oso estu hartzen dituena. Finegia,akaso, agintari artean ibiltzeko. Politikoa

izateko lasaia izan behar da, apur bat gibel-handia, azala pixka bat egindakoa. Oso

bestelakoa da, ordea, gure alkatea. Bereizaera, kultura zainetan daramanaren

jarrerarekin lotuagoa dago politikoarenmoduekin baino. Kuriosoa: historia osoan biemakume izan dira alkate Zestoan, eta biak

oso konprometituak hezkuntza etakulturarekin. Agintariak ia gestore hutsak

bihurtzen ari diren garai hauetan, inoiz bainobeharrezkoagoa da beste jarrera horiek gureudaletara zabaltzea. Irakurleak esan beharko

du aukerarik ba ote dagoen horretarako. Amets bat eskatu diogu Alazneri eta

liburutegia aipatu digu, Alonderokoa.Borgesek bezala. Hark beti uste izan omenzuen Paradisua liburutegi modukoren bat

izango zela.

AlazneO la i zo la ,

a lka tea

I. HASIERA

Bi urte alkatetzan. Zer moduzsentitzen zara?

Nik uste dut zailena egin dudalaeta, beraz, halako lasaitu bat sentitunuen. Hobeto sentitu nintzen, hasie-ran baino askoz hobeto, denborakberak irakasten digulako. Eta udale-txean kokatzea-eta, ba kosta egin zi-tzaidan, dudarik gabe. Bi urte haue-tan, atzera begiratzen dudanean,iruditzen zait gauza asko egin ditu-gula. Eta oskola ere gogortu egitenda, ohitu egiten zara… Hobeto na-go. Dudarik gabe –eta ez daukat ez-kutatzeko–, niretzat bi urte hauekgogorrak izan dira. Kontuan hartubehar da ni aurretik ez nintzela zi-negotzi izan, ni zerrenda-buru aur-keztu nintzen eta aterrizaje forzosoiruditu zitzaidan; lurra hartu nueneta alkate.

II. GESTIOA

Zeintzuk izan dira buruhaustegehien eragin dizuten gaiak?

Ba hainbat… Bat, Rezola eremu-ko lurzoruaren kalitatearen ziurtagi-ria lortzea. Kasu honetan Inmobilia-ria Loiolak dauka eskuratu beharraeta horren baitan dago eremu harengarapena. Ziurtagiri hori lortzeak lanhandia eskatu digu. Gai horrek inpli-kazio ekonomiko handiak zeuzkan:Inmobiliaria Loiolak 353 etxebizitzaegiteko asmoa du baina horretarakolur horrek kalitate ziurtagiria lortubehar du.

Guri horrek nola eragin digun? BaRezola eremua zela-eta, [etxegileaeta udalaren artean] egindako hi-tzarmena medio etorriko ziren diru-sarrerekin, Udalak aurreikustenzuen hainbat obra egitea (Arroakogarapena, Iraetako futbol zelaia…).Garai hartan ez zen desblokeatu ziur-tagiri hori eta orduan, 2007an, –urtegogorra izan zen– milioi bat eurokokreditua eskatu behar izan genuen[lehen aipatutako obrak egiteko].Orain banketxearekin ari gara nego-ziatzen kreditu hori luzatzeko [ziur-tagiria lortzeko gutxi falta da-eta].

Beste buruhauste bat anbulatorioberria izan dugu. Ni pertsonalki,gaizki sentitu nintzen gai horrekin,segurutzat jotzen zelako anbulato-

Page 7: 96 - 2009 ekaina

7nahi dugu, ba behintzat azterketaegiteko. Guk nahi duguna da ezta-baida hori berriro mahai gainean ipi-ni eta berriro foro bat sortu. Eta iku-siko ditugu alternatibak.

Eta beste gai bat da etxebizitzapolitika. Egia da gauden egoeranegonda, krisi egoeran, udalak ezdaukala ahalmen handirik etxebizi-tza kontu honetan esku-hartzeko.Bere momentuan Irure hoteleanetxebizitza sozialak egiteko egitas-moa zegoen. Baina erabaki zutenetxe hura eraistea eta gero Foru Al-dundian galdetu nuenean ea zer egi-teko aukera geneukan, erantzunaizan zen foru arauaren arabera erre-pidetik ez dakit zenbat metrora arteezin zela eraiki.

Bestalde, askotan aipatu izan du-gu Korreos etxea, eta etxebizitza sai-leko ateak jo beharrak dauzkagu.Eta Bizigune programa bera ere kon-tuan hartu behar da. Gure asmoa daetxebizitza hutsen errolda egitea etagero etxejabe horiekin harremane-tan jarri eta azaldu Bizigune progra-mak zer aukera eskaintzen dituen.Eta Rezolako korapilo hori askatzendenean ere, etxebizitza babestuakegiteko aukera dago.

rioa Caravan Park-eko etxeetan joango zela, eta paneletan-eta ikusi zenuten.Eta gero hasi ginen joan den urtean Osakidetzakoekin, eta planoa atera ge-nienean hogeita hamar segundo ez zituzten behar izan han ezin zela eginesateko. Orduan ni zuri-zuri jarri nintzen eta esan nien: “Eskerrak medikuakzareten eta nire aurrean zaudeten…! Baina nola ezetz!”. Azkenean, bilerahartan behintzat beste zenbait irtenbide aztertzeko aukera eman zitzaigun.

Beste arantzaren bat?Arantza handia daukat Ibainarrietan. Hasieratik datorrelako, hango ema-

kume batekin nik neuk pertsonalki konpromisoa daukatelako, eta eskerronaemateko besterik ez nagoelako. Han kantera bat dago eta haren gainaldetikbide bat; bide horren aurrean dago baserri bat eta bide horrek beste hiru ba-serritara eramaten du. Bide haren zati bat erori egin zen eta arrisku handiaegon zen. Guk proposatzen genuen betelana egitea. Gero, pertsona bati es-katu genizkion terreno batzuk bidea zabaldu ahal izateko eta hiru baserrihaietara trankil joan ahal izateko. Pertsona harekin hitz egin genuen, berrirobidea zabaltzeko aukera eman zigun eta emakume harekin hitzarmen bat si-natu zen, utzitako lurrak itzultzeko konpromisoarekin. Eta bi urte pasa diraeta nik pertsonalki emakume harenganako konpromiso handia daukat.

Eta zein dira poz handiena eman dizuten gaiak?Gehiago ikusten ditut buruhausteak pozak baino. Baina poz bat aipatzea-

rren, niretzat poz handia izan zen anbulatorioarentzat toki egoki bat aurkituizana. Bai, azkenean kalitatean irabaziko dugulako, zerbitzu gehiago egongodirelako… Gero, bestea, poz handia eman zidana izan zen, asko emozionatuninduen, Unescoren izendapenak [Ekain gizateriaren ondare].

Askotan, herritarrok sentsazioa dugu alderdi bat izan edo besteaizan, udalean gauza igualtsuak egiten dituzuela; finean, aurrean di-tuzuen gaiak gestionatu eta kito. Zer proiektu berritzaile ari zaretesustatzen, ohiko gestiotik kanpo?

Ba begira, nik esango nuke guk hasiera hasieratik jendearen partehartzeabultzatu dugula, eta hainbat foro ipini ditugu martxan: Kultur Errota [kulturtaldeen batzarra], eta hor jende askok hartzen du parte. Gero martxan jarrizen auzo batzordea ere; nik uste dut auzotarrak elkartzea, aldian behin bile-rak egitea eta gaiak tratatzea oso interesgarria dela.

Besterik ikusten duzu? Zabor bilketa kontua, adibidez? Hori lehendik datorren konpromiso bat da eta heldu nahi diogu. Eta ikus-

ten dugu herri honen gehiengo batek galdeketan esan zuela guk ez dugulanahi hemen erraustegirik. Baina gainera konpromiso bat hartu zen, alegia, ezdugula gure zaborrik bideratuko inongo erraustegira. Guk konpromiso horriheldu egin nahi diogu. Horretarako gure asmoa zein da? Ba lantalde bat jarrinahi dugu martxan eta hor berriro herriko eta auzoetako jendea inplikatu

···

Page 8: 96 - 2009 ekaina

···Etorkizunari begira zer erron-

ka dituzue? Nik uste dut erronka handi bat

dela harrobia. Lehengoratzekoproiektu-lehiaketa hura martxan ja-rri zen, aurten amaituko dute, etanik uste dut historikoki eragin duenezinegona ba… Bere momentuanmakina bat iskanbila izan ziren. Ba,azkenean ustiaketa hori bihurtu ahalizatea aisialdirako gune bat… Muturbatetik bestera pasatzeko ideia horinik uste erronka dela.

Nola ikusten duzu Zestoa he-mendik 20 bat urtera?

Kaskoa ikusten dut… Nik ustedut hor garapen handiena etxebizi-tzekin egingo dela. Igual momentuhonetan zaila da baina hemendikurte batzuetara…

Eta auzoei dagokionez, iruditzenzait batzuk bere horretan gelditukodirela, ez dakit. Argazki bat egitendut eta, esate baterako, Ibainarrie-ta… Ez dakit zergatik, iruditzen zaithorrelaxe geldituko dela. Arroabeak,berriz, uste dut kristoren kanbioaemango duela. Zestoa adinakoa ezdizut esango, baina herri handi batikusten dut. Etxebizitza horiek de-nak egiten badira eta kostatik hurbil,lau kilometrora, eta horrekin bateraaurreikusita dauden zerbitzu guztiakmartxan ipiniz gero eta…

Aizarna ikusten dut… Etxe ba-tzuk egin dira eta eskola ere egin da,baina niri auzo batzuk ez zait irudi-tzen, bere izaeragatik-eta, asko han-dituko direnik eta ez nuke nahi gai-nera!

Iraeta galdetzen badidazu, berriz,Iraeta da kale hori eta orain egin di-ren etxe berriak, baina guk hemenaskotan komentatu dugu, Iraetakozera hori, sabea, hori dela momentuhonetan la joya de la corona, deneknahi dutena…

Zuen postura zein da kontu horretan?Nik garbi daukat hor zer edo zer egin behar bada, hori zerbait publikoa

izan beharko lukeela. Zati batean etxebizitzak egin behar badira, nik nahiagonuke babes ofizialekoak izatea, ez? Edo beste zerbait. Hemen komentatu izanda, ba ospitale bat-edo egin beharko balitz, eskualde mailakoa-edo… Horrela-ko zerbitzu bat eskaintzeko. Dudarik gabe, nik uste dut nekazaritzak horeduki egin behar duela bere tokia lur oso-oso aberatsak direlako. Baina nirietortzen zaizkidanean hemen halako “plataforma de transporte” eta horrelakoizenekin, nik ikusten ditut horrelako toki eder batean kamioiak-eta, eta nik ezdut argazki hori nahi.

A! Eta Lasao! Lasaon problema handi bat ikusten dut. Txikia da eta hor au-zo baten suspertzea hasten da jende gaztea etortzen denean eta jende hori in-plikatzen bada auzo horretan, ezta? Eta hor jende batek nahi du gauzak egi-tea baina gertatzen da… Ba horrelako kasuetan zein da gune inportantea? Baelkartzeko lokal bat ezta? Eta elkarte horren bueltan jende asko mugitzen daeta egia da funtzio sozial bat betetzen duela, ez? Eta han hori falta da eta kez-ka eragiten digu, baina guk momentu honetan arazo handiak dauzkagu dirua-rekin.

III. GIZATIARTZEA

Nolakoa izan da harremana herritarrekin bi urte hauetan?Ni harrituta gelditu nintzen hasieran. Nik ez nekien jendeak horrenbeste

jotzen zuenik udaletxera eta alkatearengana zuzenean. Bata dela, bestea delaeta “alkatearekin hitz egin nahiko nuke”. Dauzkagu herritarrak oso-oso hurbi-lean. Oraintxe dator bat oilarraren kantuak molestatu egiten diolako, eta geroegon behar duzu enpresari batekin ez dakit zer konpondu behar diogulako.Eta oilarraren problema hori daukan pertsona ere ezin da gutxietsi, atendituegin behar duzu. Gero gainera herri honetan, zorionez, denok ezagutzen du-gu elkar. Eta aste bukaeratan kale txiki bat konpartitzen dugu denok. Horrekaskoz ere hurbilagokoa egiten zaitu. Eta idazkariari ere hori gertatzen zaio;nik uste dut idazkariaren figura hori beste herrietan urrutiago gelditzen dela.Gero egia da hurbiltasun hori eskertu egiten dela, ezagutzen duzulako jendea,baina beste batzuetan gertatzen da ba, igual erantzunetan, erantzun nahi ezduzun moduan erantzuten duzula, eta horrek ere eragiten du.

Legealdi honetan ezagutuko al dugu bakea?Bakea termino bezala, barkatu baina, oso zera da, oso kontzeptu kristaua

iruditzen zait. Izan ere, zer da bakea? Ni neu neure buruarekin ez naiz bake-an bizi askotan. Gatazkak erpin asko dauzka; nik ezin dut ukatu besteen su-frimendua baina besteek ere ikusi egin behar dute [geurea]. Azkenean kon-ponbidera iristeko denok egin beharko dugu halako ahalegin bat, enpatia horisentitzeko. Momentu honetan bakoitzak berea defendatzen du, bere ikuspe-gia, baina konponbidea bilatzeko ez dago beste erremediorik: mahai batenbueltan ipintzea.

Baina legealdi honetan iritsiko al gara konponbidera?Begira, ni ez naiz… [“politologoa” esan diot nik]. Azken batean denok…

komunikabideetan irakurtzen duguna. Niri iruditzen zait urrats inportanteakemango direla. Baina urrats inportanteak emateko, hemen ezin da alderdi bathortik kanpo utzi; “dena ETA da” horrek ez du balio. Gainera, Alderdien Le-gea indarrean ipini zenetik-eta ikusi da zenbat auzi dauden (Egunkaria, Udal-

biltza, 18/98 eta horiek denak). Uste dut ikusi dela ikusi beharrekoa, eta ho-rrek ez duela fruiturik eman. Esan nahi dut: ikusi besterik ez dago lehengoigandean, hauteskundeetan, Iniziatiba Internazionalistak legez parte hartzeko

“Nire aurpegiak dena islatzen du etahorrek barrua ahulagoa sentiarazten dit”

Page 9: 96 - 2009 ekaina

9

F ernando Arza l lus

aukera izan zuen, ezker abertzaleak haientzako botoa eskatuzuen, eta hor daude boto horiek. Hori dena kontuan hartutaezin dira begiak itxi. Gaur interneten irakurri dut eta nik ahalegi-nak eta bi egingo ditut, hau ikusteko: “aldaketa politiko eta so-ziala”.

Argazki kamerarik ez dut ekarri baina irudika iezadazuaurpegiera batekin bi urte hauetan bizitakoa.

Nik zer edo zer baldin badaukat (eta nahiko nuke antzezleprofesionala izatea)… Nire aurpegiak dena islatzen du eta ho-rrek barrua ahulagoa sentiarazten dit. Ni ezagutzen nautenekbadakite nire begikerarekin eta aurpegierarekin zer ari naizenpentsatzen, noiz daukaten kezka aurpegia, noiz daukaten zera,eta noiz daukaten benetako tristura.

Eta herritarrak nola ikusten zaituzte? Estereotipoa jartzen dizute, ez pertsonala bai-

zik gure alderdiari buruz duten estereotipoa. Etahorrekin sentimenduak kentzen dizkizute. Etagero eman behar, bueno, gutxienez gorriz jantzi-ta zaudela, beti isatsa eta tridentearekin, buff! Bai-na gero zenbait egoeratan gertatu da (eta kultu-rak laguntzen du zenbait egoeratan hurbiltzen,eta nire literatura zaletasunak ere laguntzen dit,beste mundu ikuskerak ere badaudela, eta ez ho-rren itxia izaten…). Ba zenbait egoeratan gertatuda jendea konturatu egin dela: “Ez da hain gaiz-toa!” [barrez]. Estereotipo hori hautsi egiten da,ez?

Zaletasun bat: ll ii tteerraattuurraa..Atsegin duzun Zestoako txoko edo parajebat: AAllttzzoollaarraattss bbaaiillaarraa..Euskal Herria ez den beste herri bat, zurigustatzen zaizuna: PPaarriiss ..Balore edo irizpide bat: llaagguunnttaassuunnaa..Politikari bat: OOtteeggii ..Abesti bat: RRuuppeerrrreenn ““eennee bbeeggiieekk eezzdduuttee mmaallkkoo iissuurriittzzeekkoo ggooggoorriikk……””Orain irakurtzen ari zaren liburu bat:ppoollttssaann ddaauukkaatt llaarruunnbbaatteeaannLLaarrrraabbeettzzuunn eerroossiittaakkoo UUxxuueeAAllbbeerrddiirreenn AAuullkkii--jjookkooaa. Zure jaki gustukoena: mmaarriisskkooaa.Gustuko kolore bat: bbeerrddeeaa,, uummeettaattiikkbbeettii iizzaann ddaa nniirree gguussttuukkoo kkoolloorreeaa;;jjaannzztteekkoo,, bbeellttzzaa. Atsegin duzun usain bat: kkrreessaall uussaaiinnaa.Nola ikusten duzu zeure burua hogei urtebarru: ii lleeaakk ddeennaakk uurrddiinndduuttaa..Amets bat: ll iibbuurruutteeggiiaa AAlloonnddeerrookkooaann.

UZTAPIDEREN MENDEURRENEKO EKITALDIA/ ALKATE IZENDATU ZUTEN MOMENTUA/

SIZILIAN 2008KO UDAN

Page 10: 96 - 2009 ekaina

Guru tzeaga f ron to iko sa l t sa . Bada frontoian pilota festa aspaldian.Beteranoen txapelketa bukatu zuten eta gazteak ondoren. Palan ere aridira eta eskuz binakako Gipuzkoako herriarteko txapelketa ere Gurutze-aga frontoian joka-tu da. Guzti hauekgutxi balira, gazte-txo mordoa, neskaeta mutil ari da joeta su. Ea noizikusten ditugunneskak gogor txo-koan!

M a i a t z a k 2 9Euskal musika tresnen saio didaktikoa

M a i a t z a k 3 0Donostiako I. emakumezkoen triatloia

M a i a t z a k 3 0 Onintza Irureta bere mailako

txapelduna Lanzaroteko trabesian

E k a i n a k 5 Itxaropena dantza taldearen ikasturte

bukaerako emanaldia

Eka in aurk i tu ze la 40 ur te . Berrogei urte igaro dira1969ko ekainaren 8an Andoni Albizurik eta Rafael RezabalekEkaingo koba aurkitu zutenetik. Urteurren hori zela eta,Ekainberrin bildu ziren Ekain Fundazioko idazkari Pilar Azur-mendi, Aranzadi Zientzia Elkarteko idazkari Juantxo Agirre,Zestoako alkate Alazne Olaizola, Debako alkate Jesus MariAgirrezabala, Madrileko Unibertsitateako irakasle MikelAsensio eta Ekainberri kudeatzen duen Arazi enpresako zu-zendari Juanjo Aranburu.Ekainberriko bisitarien iritziak momentuan ezagutzeko, eba-luazio sistema berri bat jarri da matxan. Aparatu batzuekin,

pantaila batean agertzen diren gal-derei erantzuten diete bisitariek.Lehen 7 hilabetetan 27.000 bisitariizan ditu erreplikak.

danbolinzulo

E k a i n a k 7 Europako hauteskundeak; Iniziatiba Internazionalista 514, EAJ 431, Indep. eta

ezkertiarrak 144, PSOE 87, PP 17, EB-B 12, besteak 14. Partaidetza %42,09

Page 11: 96 - 2009 ekaina

E k a i n a k 7Arroako V. bira eta hamaiketakoa auzo elkartean

E k a i n a k 1 1 , 1 2 , 1 8 1 9Ertxiña ikasturte bukaerako emanaldia

E k a i n a k 1 2Gaztetxean Julius kontzertuan

11

E k a i n a k 1 3Sastarrain-Zestoa elkartasun lasterketa

E k a i n a k 1 3Zezenketen inguruko galdeketarik ezmomentuz

a l e / b a l e

K A L E . IRURE HOTELA BOTA

ZUTELA BADA DENBORA BAINA ORDUAN

JARRITAKO SAREAK HAN JARRAITZEN DU

ORAINDIK

B A L E . HAUTESKUNDETAN

BOTOA EMATERA JOATEKO KOSKARIK EZ

DA JAITSI BEHAR IZAN ORAINGOAN, AL-DAPATXOA JARRI DUTE

kAizarnarraren b i z i t za l i buruan jaso du Ju l i an Serranok Danbolineko artikuluetan nahikoa leku ez eta Jose Maria Odriozola

Oñativia aizarnar mar-golari, matematikarieta fisikariaren bizitzajaso du liburu bateanJulian Serranok. “De las bellas artes a

las ciencias matemáti-cas y físicas” da libu-ruaren izenburua etaZestoako herriari es-kaini dio. Azalekomargolana ere Julianekegina da

Eka inaren 2 1ean , X I I . i b i l a ld i neur tua Partaidetza bezain giro bi-kaina aurtengoan ere

Page 12: 96 - 2009 ekaina

Euskararen Gizarte Erakundeen Kontsei-luak, Hizkuntz Eskubideen Behatokiak,Ziurtagiriaren Elkarteak eta Zestoako Uda-lak, “Euskaraz seguruago” kanpaina jarridute abian, aseguru-etxeetan euskararenerabilera normalizatzeko. Zestoari dago-kionez euskalgintzarekin elkarlanean aridira kanpaina aurrera eramaten. Emandakolehen pausua herriko aseguru etxeekin hitzegitea izan da, “euskaraz bai” ziurtagiriaizanik erabateko prestutasuna agertu duteiristen zaizkien eskaerak bideratzeko. Eraberean euskaraz funtzionatzeko aukera egi-na dute eta hala eskatzen zaienetan euska-raz egiten dituztela aseguruak esan digute.Badira oraindik ere hobetu beharreko arlo-ak, etxeen aseguruetan eta abar, bainaprest agertu dira eskaerak dagokien ardu-radunei bidaltzeko. Beraz orain norbana-koen konpromisoa falta da.

Azken urteotan Hizkuntz Eskubideen Behato-kiak. hainbat kexa jaso ditu Euskararen telefono-an herritarren aldetik, aseguru-polizak, kontra-tuak, baldintzak eta halakoak gaztelania hutseanhelarazten zaizkielako. Behatokiaren arabera,aseguru-etxeek arreta berezia jarri beharko luke-te herritarren hizkuntza-eskubideak bermatzeko.Izan ere, eskaintzen dituzten hainbat zerbitzunahitaezkoak dira: auto-asegurua, erantzukizunzibileko asegurua eta abar.

ESKABIDE ORRIAK

Herriko gizarte-eragileek eta erakundeek Euska-raz seguruago kanpainako eskabide orria jasokodute egunotan. Jarraian, egitasmoan parte hartunahi dutenek beraien aseguru-etxeari bidalikodiete aipatutako eskabide-orri hori. Horrekin ba-tera, aseguru-etxe nagusiei euskarazko zerbitzuaeskaintzeko eskaria egingo diete. Norbanakoek,berriz, udaleko euskara zerbitzura jo dezaketeedota Danbolineko buzoira bidera dezakete es-kaera orria. Kontseiluaren webgunean(http://www.kontseilua.org ) eskaera batera-tua egiteko aukera egongo da.

M argar i E i zag i rre

Euskarazseguruago

Page 13: 96 - 2009 ekaina
Page 14: 96 - 2009 ekaina

IMANOL GOIKOETXEA, IKERKETAREN GIDARITZA:

Ainara, dokumen-tu zaharretan; Mar-gari, baserriz baserri;Iñaki, Manuel etabeste batzuk mapengainean... Halere, zuzeu bertaratu zarahainbat tokitara...

Nire zeregin nagusiaizan da lanarekiko kon-plizitatea eta maitasunasortzea lantaldean. Eta

bigarren maila batean, egiten diren gauzak errepasatzea, kon-trolatzea, lekuetara bertaratzea... Azkenean, Zestoako zirrikitugehienak ezagutzen ditut, baserri guztietara bertaratu naiz, etakale guztiak nire oin azpitik pasa dira.

Mapa bat egitea eta mapa on bat egitea ez da gauzabera. Konforme zaude egindako lanaren emaitzekin?

Egia da, beste lan askotan kalitatea ez da kartografian bestenabaritzen. Mapa itxuroso eta polita egin dezakegu, baina ma-pak informazioa eman behar du, besterik ez. Eta informazioada garrantzitsua, ez mapa politagoa edo erakargarriagoa iza-tea. Horregatik, gure mapetan azaltzen den informazioarekinzorrotzak izaten gara. Zestoako lan honek eman dituen emai-tzak egokiak direla uste dut, bai ni bai lantaldeko beste kideakpozik gaude. Datuak gogoan eduki: 1.100 toponimo arautuak,100 inkesta inguru, 300 dokumentu historiko, 6.000 lekukodokumental, urte beteko lana, Iñaki eta Manuelen eta besteherritar askoren filtroa, Euskaltzaindiaren onespena,…

AINHARA PLAZAOLA, AGIRITEGIAK ARAKATU DITUENA

Paper zaharren artean ibili zara. Nola egiten dalan hori?

Udal artxibategian hasten gara. Badira dokumentu ba-tzuk, herri guztietan egoten direnak, eta toponimo askoizaten dituztenak; horiekin hasten naiz, eta ondoren, bes-teak begiratzen ditut, toponimoren bat aurkitzeko espe-rantzaz. Gero, banan-banan irakurri eta toponimoakapuntatzen ditut, ahaztu gabe, jakina, noizkoa den eta ze-ri egiten dion erreferentzia (mendia, erreka, baserria…).

Erraz aurkitzen dira leku-izenak paper zaharretan? Paper zaharrenak izaten dira husteko zailenak, kaligra-

fiagatik. Zestoako kasuan, dokumentu oso zahar batzukaurkitu ditugu eta irakurketaoso zaila izan da Zestoakoagiritegian 80 dokumentu in-guru hustu dira, Azpeitian20, Deban beste 20, Irargin(Euskadiko Dokumentu on-darearen zentrua) beste do-zena bat…

Zestoako toponimoenbilketak izan al du zerbaitberezia edo bitxia?

Bilketak izan duen berezi-tasunetako bat inguruko herrietako agiritegien erabileraizan da. Aipatzekoa da, oso erabilgarria den agiri bat erre-kuperatu dela udal agiritegirako: Amillaramendua, herrikobaserri eta beraien lursailen inbentarioa. 50. hamarkada-koa.

Leku-izenen idazkera

arautuko du Udalak

Urtebeteko lanarenemaitzak ikusgai daudeUdaletxeko aretoan dagoenerakusketan. Guk jakinnahi izan dugu nola eginden lan hori eta,horretarako, prozesu osoabizi izan duten batzuekinhitz egin dugu.

Page 15: 96 - 2009 ekaina

51IÑAKI AZKUNE ETA MANUEL ARREGI, MAPEN GAINEAN

ETA IZEN ZERRENDEKIN ZORROTZ

Ez da lehenengo aldia Zestoako toponimia etakale-izendegiarekin aritzen zaretela. Herriko mapatxukun bat edukitzea baino zerbait gehiago ote dalan hori zuentzat?

Manuel: Oker ez banago 1983. urte inguruan hasi gi-nen honelako lanetan, eta harrezkero, aldika, zerbait esa-tea, egitea, kexatzea… egokitu izan zaigu. Baina orain ar-te egindako saioek ez dute zer ikusirik orain egin den la-narekin. Udalak profesionalen esku utzi du lanarengidaritza. Beste batzuk iritziak ematen, proposamenakegiten aritu gara. Horrela, lanak beste seriotasun eta sen-dotasun bat hartzen ditu. Zalantzarik gabe, herriko mapatxukun bat edukitzeak badu garrantzia. Baina horrezgain, hainbeste izenek gure herriko historiaren eta onda-rearen lekukotza eskaintzen digute.

Aurretik ezagutzen ez zenuten zerbait aurkitu alduzue lan honetan?

Manuel: Oso aberasgarria gertatu zait, adibidez, zen-bait izenen bilakaeraz jabetzea, eta toponimia txikiarenzokoetan dagoen “jakinduria” jasotzea. Bide batez, udale-rria gehiago ezagutzeko ere balio izan dit.

Zertan laguntzen du dokumentu zaharretan ara-katzeak?

Iñaki: Garai bateko bizimoduaren eta ohituren berriematen dute. Deiturei eta leku-izenei begiratuta, adibi-dez, garbi ikusten da Zestoan gehienak euskaldun eleba-karrak izan direla. Gaur egungo egoera askoz ere hobetoulertzen da horrela. Garrantzitsua da nondik gatozen, zergaren eta nora joango garen jakitea.

Zergatik berreskuratu aspaldi ahaztutako izenak?Iñaki: Aspaldiko zenbait izen garrantzitsu izan dira

Zestoako bilakaeran. Gure ondarearen, nortasunaren etakulturaren zati dira. Beste maila batean daude, oraingozenbait asmakizun artifizialen ondoan.

Manuel: Nire iritziz, garrantzi handia du, gure historiatxikiaren parte bat hor dago.

Izenen idazkera finkatzea da helburuetariko bat.Hainbesteko garrantzia al du horrek?

Manuel: Oso inportantea izango da hemendik aurreraegiten dena. Akatsak zuzendu beharko dira, sortzen di-ren gune berriei izena eman… Udalak eta herritarrek ho-nen guztiaren erabilera egokia eta kontsekuentea egin be-harko lukete. Euskara hizkuntza gutxitua da, ez dagonormalizatua; beraz, beste arlotan bezala, toponimian eregauzak ondo egin behar dira beste hizkuntzen parerahurbiltzen joatea nahi badugu.

MARGARI EIZAGIRRE, BIZIRIK DAUDEN LEKU IZENEN BILA

Baserriz baserri ikusi zaitugu. Zein zen zure lana?Ba, baserri inguruetako izenak jasotzea: mendi, errekatxo,

zelai eta txokoen izenak.Laguntzaile bikaina izan duzu, gainera...Eta ezinbestekoa, aita. Inguruko baserri eta paraje guztiak

ezagutzen ditu, baita baserritarrak ere. Pentsa, aita ikusi ordu-ko aurpegia aldatzen zuten, ezagutu egiten zuten eta. Amakere lagundu zidan Santa Engrazi inguruak lantzen.

Hainbat plano, kilometro, hitzordu... Izen asko lortudituzu?

Uf! Hasie-ran galdu xa-mar ibili gi-nen. 400 ba-serritik goradaude etahorietatik er-diak edo hu-tsik. Nolaegin? Koka-penaren ara-bera eta lursailik handienak edo zituztenak aukeratu ditugu eta inguruagehien ezagutzen zutenekin grabaketak egin ditugu. 80 batbaserritan izan gara.

Eta izenak lortu? Bai asko, eta batzuk polit askoak gainera. Zoragarri portatu

dira baserritarrak eta baita zenbait herritar ere. Batean kafea,bestean txorizoa… goxo hartu gaituzte. Eta nik gainera askoikasi dudala esan behar. Leku izenez gain, hainbat istorio etakontu zaharrekin gozatu ederra hartu dut. Altxorra da baserrimundua.

EUSKALTZAINDIAREN ONOMASTIKA BATZORDEA

Zein da Euskaltzaindiaren lana honelakoetan?Toponimia hizkuntzaren alorra delako parte hartzen du

Euskaltzaindiak. Toponimia babestea agintarien betebeharrada. Eta hori ez da biltzera eta kutxa batean sartzera muga-tzen; belaunaldi berriek ezagutzea eta erabiltzea lortu beharda, gal ez dadin. Udalei aholkularitza emanez laguntzen die-gu. Horretaz gain, arautzea da gure eginkizuna.

Zertarako arautu?Mundu osoan egiten da eta helburu praktikoak ditu. Ize-

nek idazkera bakarra izan behar dute jendea elkarrekin ko-munikatzeko balioko badute.

Zer irizten diozu Zestoan egindako lanari?Lan bikaina eta segida izan behar duena. Gainera, herriko

izenak osotasunean hartu izana oso garrantzitsua da.

N ora pa lmi tano

Page 16: 96 - 2009 ekaina

JPelotan ibiltzeari aspaldi utzi arren,kiroldegiko frontoian edo frontoi zaharreanaurkituko duzue seguruena. Frontoian ez badago,beharbada telebistari begira egongo da, Irujoktantoa noiz egingo.

Zestoan futbola existitzen ez zen garaian pelotan jo-katzen zuen Luis Mendizabalek. Berak eta herriko mutilia guztiek, guztiek ez esateagatik. Frontoi zaharrean etamaixtetan ibiltzen zen, kategoriko pelotariekin, XabinoIruretarekin, Olalde, Inaxio Sorazu eta Fidel Etxaberekinesate baterako, haiek lagunak behar izaten baitzituztenentrenatzeko.

Jokatzeari utzita, haur-gazte-ak entrenatzen eta txapelketakantolatzen hasi zen. ZestoanManolo Sagarzazu ibiltzenomen zen batik bat eta harenerreleboetako bat izan zen Luis.Lanean lagun izan zituen Beko-la, Larrarte zena eta Manuel Er-txin, besteren artean. Artikuluhau idatzi duena jende hori ai-patu duenean akordatu da Lui-

setaz. Garai hartan neskek zein mutilek jokatutako txa-pelketak argazkitan inmortalizatuta daude, eta hantxeageri dira jokalariak, Bekola eta Larrarte entrenatzaileak,

Frontoia,bigarren

etxea

eta Luis. Urte batzuk pasa dira harrez-kero eta Luisek hortxe segitzen duoraintxe kiroldegian oraintxe frontoizaharrean.

Azken urtebete pasatxoan Pelota Es-kolan ari da laguntzen. Herriko bostbat lagun elkartu eta hogei bat haur-gazte dauzkate entrenatzen. Gusturaari da lanean, baina badu kexa bat: “As-tean lau bat aldiz izaten ditugu entre-namenduak, orduak eskatzen ditugu ki-roldegiko frontoia libre egon dadin. Ba-tik bat euria egiten duenean gaizkiibiltzen gara, frontoian ume txikiak sar-tzen direlako. Arriskutsua da ume ho-rientzat pelotarien ondoan jolasean ibil-tzea. Gurasoei esan izan diegu, bainaez dute kasurik egiten. Pelotariak be-rriz, desesperatu egiten dira ume arte-an. Eskatuko nieke gurasoei frontoianez sartzeko”.

LEHEN HOBEAK

Ume asko eta garai desberdinetako-ak ezagutu ditu pelotan. Zer moduz jo-katzen dute oraingo gazteek, eta lehen-goek?: “Orain maila baxuagoa dago”.Seguru esan du hori Luisek. Eta zerga-tik ote dio maila baxuagoa dela?: “Nireiritziz, futbolak eragin du. Gehienekfutbolean egiten dute eta herrian ume-ak ere ez dira lehen adina. Pelota azke-neko trastoa da. Esaminak direla, fut-bola dela... lehenengo utziko dutenapelota da. Gurasoek ere ez dute intereshandirik jartzen. Gu umetan pelotare-kin ateratzen ginen kalera”. Orain kuo-ta jarri ez jarri dabiltza: “Normala denbezala gastuak dauzkagu, pelotak-etagarestiak dira. Batzuetan pentsatzendugu gurasoek kuota ordaindu beharkoluketela gastuei aurre egiteko. Bestetan,pentsatzen dugu orain dela denbora gu-txi hasi garela pelota eskola honekineta ez dela komeni segituan kuota jar-tzen hastea”.

Luis MendizabalGexala

ardunian

LLUUIISS,, PPIILLOOTTAA TTAALLDDEEKKOO ZZEENNBBAAIITT LLAAGGUUNNEEKKIINN

Page 17: 96 - 2009 ekaina

7LLeehheenneennggoo ppaarrttiidduuaa

“16 urterekin jokatu nuenlehenengo partidua Fatirekin,Inaxio Lokatza eta AntonioIruitaren kontra. Partidu askojokatu nituen AizarnakoSakarekin eta baita HilarioIbargurenekin ere. Murgirekinbikote eta bere kontra ere aritunintzen eta baita ZurdoMadariagarekin ere.Behin, eskuko minez nintzeneta partidu bat ikusten arinintzen. Hiru zeuden jokatzekoprest, laugarrena falta. Hasizitzaizkidan lata ematenjokatzeko eta jokatzeko. Eta nikezetz, eskuko minez nengoela.Bikotea osatuta zutenakdesiratzen zeuden nikjokatzeko, ni eskuko minezegonda uste baitzuten errazirabaziko zutela. Azkeneanbaietz esan eta hasi ginenjokoan. Eskuinarekin ezin nueneta dena ezkerrez hasi nintzenjokatzen... eta partidua irabazigenuen! Beste biei ez ziengrazia handirik egingo!Beste batean Saka eta biokazpeitiarren kontra ari ginen.Bazen ikusleen arteanazpeitiarren alde jokatu zuenenbat eta momentu hartaneskutan geneukan pilotazestoarrontzako zen ona, ezazpeitiarrentzat. Partiduarenerdialdean pelota hark ikusleartera ihes egin zigun eta bilajoan ginenean falta! Baterenbatek ederki ezkutatu zuenpelota hura!

PASARTE HAUEK

GURUTZEAGA PILOTALEKUAK 100 URTE

LIBURUAN DAUDE JASOTA

Esan digu pelotak garestiak izaten direla. Txikitako pelota zuri gogor haiek gogoangaldetu diogu ea oraingo umeen eskuak goxoago ibiltzen diren: “Bigunekin hasten dira.Nahi izanez gero bigunekin segi daiteke, baina txapelketetan parte hartzen hasten baza-ra pelota gogorragoarekin jokatu behar da, eta beraz, komeni eskuak ohituta edukitzea”.Oraingoek ere eskuan kailua, alegia: “Bai, eskuan kailua eginda egon behar da. Orain pe-lota gogorra ebitatzeko pala ere sartu da. Neskak ere gaizki ibiltzen dira eskutatik eta pa-lara errazago jotzen dute”. Pelota eskolan neska gutxi izaten dituzte.

FRONTOIAN HOBETO TELEBISTATIK BAINO

Baietz dio Luisek, Zestoa pelotazalea dela. Amabirjinetako partiduan behintzat hutsikez dutela egiten. Azkeneko urtetan jende gehiago joan omen da herriko festetako parti-dura eta gehienak herritarrak. Fidelak omen zestoarrak. Orain badute nahikoa buruhaus-te irailerako. Amabirjin eguna asteartea baita eta hor dabiltza zer egin ez dakitela; edoegun horretantxe utzi partidua edo asteburura pasa. Bat ala bestea, ea punta-puntako pe-lotariak ikusten ditugun.

Punta-puntakoak Luisek telebistan ikusten ditu eta baita Azpeitian, Azkoitian eta Za-rautzen ere. “Garai batean Zarautza askotan joaten nintzen, delegatu izateagatik sarreralibre izaten nuelako. Gero iturria itxi zuten, nonbait debaldekoak asko ginen!”. Telebis-tan ia partidu denak ikusten ditu, baina ez omen da gauza bera pantailan ikusi ala fron-toian: “Telebistan ez da hobeto ikusten. Bentaja bat dauka, repetizioa. Frontoian aldame-nekoarekin hizketan ari zarela ez zarela, dejada! Ez duzu ikusi, eta ez dago repetiziorik.Gainerakoan, frontoian askoz hobeto, han egoten den anbientea... A, eta etxean bestebentaja bat: debalde da”.

Ezin gelditu galdetu gabe zein pelotari profesional gustatzen zaion gehien: “LehenOlaizola II.a. Baina azkenaldian egin dituen gauza batzuk ez zaizkit gustatu, eta orainIrujoren alde egiten dut. Jokalari bezala Aimar kategorikoa da, baina gauza batzuk...”.Eta Aspe enpresari sinpatia handia diola aitortu digu.

Ondo sasoiz egindako elkarrizketa da hau, oraindik Banakako Txapelketa finalerdie-tan zegoenean. Panorama horrela zegoen Luisi kiniela eskatu genionean: Irujo finalerapasa berri eta Beloki-Olaizola II.a jokatzeko. Luisen kiniela: “Finalerdian Aimarrek egin-go du aurrera eta finalean Irujok irabaziko du”.

Asmatu al du?

O nintza I rure ta

1

Page 18: 96 - 2009 ekaina

ekAAIINNAA

27 LLAARRUUNNBBAATTAA

Toponimia eta kale izendegiaren azterketa-ren erakusketako azken eguna. Goizean zehar, Altxorrarenbila jolasa egingo da herri osoan zehar gaztetxoentzat kaleenizenak ikasteko asmoz.••Juan Mari Igarataundi presoariomenaldia. Iluntzeko 20:00etan manifestazioa. 22:00etan he-rri afaria eta berari buruzko DVD emanaldia.

28 IIGGAANNDDEEAA

Amalda abesbatzak eta Parrokiko abesba-tzak, meza ondoren, eguerdiko 13:00ak aldera, elizan ema-naldi bat eskeiniko dute.••San Juan egoitzak 90. urteurrenfesta. 11:30ean egoitza atarian mokadutxoa. 13:00etan mezakapilan. 14:00etan bazkaria. Benantxio eta Kontxitari omenal-dia. Festa alaitzeko trikitilariak, dantzariak, aizkolariak etaharrijasotzaileak.

a g e n -d a

uzTTAAIILLAA

03 OOSSTTIIRRAALLAA

Ekialdeko dantzak, Kultur Etxe-ko atarian, arratsaldeko 20:00etan. Alima dantza taldeakantolatuta.

04 --55 AASSTTEEBBUURRUUAANN

Agiro Mendi Taldeak antolatutairteera Picos de Europara. Izena ematen duen jendearenarabera egokituko dira ibilbideak. Informazio gehiagokiroldegian edo 943 147 942 telefonora deituta.

10 OOSSTTIIRRAALLAA

Zestoako bandaren kontzertua,udaletxeko arkupetan, arratsaldeko 20:00etan.

17 OOSSTTIIRRAALLAA

21:00etan afari-mokadutxoaumeentzat, plazan. Norberak eraman beharko du boka-diloa; Ekain Guraso Elkarteak jarriko ditu postre, edari,mahaia eta gainontzekoak. 22:00etan Zinea Izarpean,umeentzat.

24 OOSSTTIIRRAALLAA

Saxo laukotea, Pio Baroja plazan, arratsaldeko20:00etan.

Au zoak ja ie tan

S ankr is toba lak NarruondonUztailaren 10, 11 eta 12an.

K armengo Amaren ja iak ArroabeanUztailaren 16 tik 19ra

Sant io San tanak Arroago ianUztailaren 24 tik 26ra.

••Udaleku irekiak. Ekainaren 29tik uztailaren 24 bi-tartean, 3 eta 12 urte bitarteko 119 haurrek parte

hartuko dute udalekuetan. Herriguneaz gain, Aizarnaneta Arroabean ere taldeak osatu dira. Urtez-urte haurgehiago animatzen da!

••2urtekoentzat udalekuak. Guraso talde batek, uztai-lean zehar begirale bat hartuko du umeen zaintza-

rako. Guraso bat txandakatuko da egunero begiralearilaguntzeko.

••Kirol udalekuak. Ekainaren 24tik uztailaren 24ra, 9eta 16 urte bitarteko gazteentzat kirol udalekuak

izango dira. Oier Agirrezabala izango da koordinatzai-lea.

Page 19: 96 - 2009 ekaina

91

JOXE ALBERDI Zenbat denbora daramazu konposta egiten?

2 urte. Ikastaro bat egin ge-nuen Azkoitian eta han emanzidaten ontzia. Zestoan lehe-netariko bat izan nintzen.

Nabaritu al duzu zabor gu-txiago sortzen duzula etxean?

Dudarik gabe. Baratzeandaukagu ontzia, zabor poltsabat ekartzen dut egunero etxe-tik eta baratzean bertan sortzenden hondakin organikoa erebertara botatzen dut baina halaere ez da betetzen ia konposta-

gailua, askogutxitzen daprozesuan.Bertatik lor-tzen dudankonposta ge-ro baratzeanerabiltzendut.

Etxean konposta

egitenEtxean sortutako elikagai-hondakinak

eta landare-hondarrak zerorrek birzikladitzakezu konposta eginaz. Berdegunezati bat (lorategia, baratza...) besterikez duzu behar

p u b l i e r r e p o r t a j e a

MIKEL ODRIOZOLAZein da helburua?Zaborrari beste irtenbide bat ema-

tea. Etxean bi ontzi ditugu eta bestebat Aizarnan. Sei hilabetetan ontzibat betetzen dugu eta gero konpostprozesua egiten uzten dugu, itxita,eta bigarrenera hasten gara hondaki-nak botatzen. Gure etxean ia %100birziklatzen da. Nora bota ez daki-guna edo bakarrik botatzen dugu za-borretara. 6 pertsonek jaten duguetxe honetan eta astean zabor poltsabat ez dugu betetzen. Erosketak egi-teko orduan ere saiatzen gara plasti-kozko ontzietan eta datozen produk-tuak ez erosten…

Lan handia al da?Ontzi batera bota beharrean bes-

tera botatzea ez da lana. Denborapixka bat dedikatu behar zaio kon-postagailuari, mugitu ezkero ez duusainik botatzen.

Lortutako konpostarekin zer egi-ten duzue?

Gure ongarria begetala da, ez du-gu animaliatik datorren ezer bota-tzen konpostagailura. Aizarnan era-biltzen dugu.

Page 20: 96 - 2009 ekaina