8. Erliebea

8. ERLIEBEA

5. MAILA

ALTZA HERRI IKASTETXEA

LAGUNTZA GELA – HIPI GELA

1

Zer da erliebea?

Lurraren gainazalak hartzen dituen formei, erliebea esaten

zaio. Lurra ez da laua (---). Formak ditu.

GOGORATU IKASITAKOA

BARRUALDEKO ERLIEBEABARRUALDEKO ERLIEBEABARRUALDEKO ERLIEBEABARRUALDEKO ERLIEBEA:

• MENDIAK

• ORDOKIAK

8. ERLIEBEA

5. MAILA



2

• SAKONUNEAK: Mendiz inguraturik, horiek baino

beherago aurkitzen den lur-eremua.

KOSTALDEKO ERLIEBEA:KOSTALDEKO ERLIEBEA:KOSTALDEKO ERLIEBEA:KOSTALDEKO ERLIEBEA:

• LURMUTURRA: Itsasora sartzen den lur-zatia.

• BADIA: Itsasoak bere ertzean egiten duen sakongunea

da.

8. ERLIEBEA

5. MAILA



3

• PENINTSULA: Urez inguraturik dagoen lur-eremua zati

bat ezik.

Ipini erliebe mota bakoitza dagokion taldean:

- mendia - ordokia -penintsula -uhartea -hondartza -sakonunea

BARNEALDEKO ERLIEBEAREN ELEMENTUAK

KOSTALDEKO ERLIEBEAREN ELEMENTUAK

Zein erliebe motari dagokio esaldi bakoitza?

• …………………….. alde batetik izan ezik, uraz inguratuta dagoen lur zatia da.

• …………………….. areaz osaturiko kostaldeko lekua da.

• …………………….. mendiz inguratutako sakonunea da.

• ……………………. Urez inguratutako lur zatia da.

• ……………………. Lurreko goragune handia da.

• …………………… gorabehera gutxiko laua da.

8. ERLIEBEA

5. MAILA



4

IBERIAR PENINTSULAKO ERLIEBEA

Espainiako lurraldeak hurrengo hauek dira:

• Iberiar Penintsula

• Balear uharteak

• Kanariar uharteak

• Ceuta eta Melilla

Penintsularen barrualdean, ordoki ordoki ordoki ordoki zabal bat dago: IBERIAR IBERIAR IBERIAR IBERIAR

GOIGOIGOIGOI----ORDOKIA ORDOKIA ORDOKIA ORDOKIA da.

Penintsulako hiru ibai luze igarotzen dira goi-ordoki zehar:

DUERO, TAJO ETA GUADIANA.DUERO, TAJO ETA GUADIANA.DUERO, TAJO ETA GUADIANA.DUERO, TAJO ETA GUADIANA.

8. ERLIEBEA

5. MAILA



5

Iberiar Goi-ordokia Gaztela eta Leon, Gaztela- Mantxan eta

Madrilgo eta Extremadurako erkidegoetan hedatzen da.

Herri eta hiri nagusiak ibaietatik gertu daude.

Haien inguruan, industriaguneak eta merkataritzaguneak sortu

dira.

Iberiar goi-ordokiaren barrualdean bi mendikate daude:

• ErdialdErdialdErdialdErdialdeko Mendikateaeko Mendikateaeko Mendikateaeko Mendikatea

• Toledoko MendiakToledoko MendiakToledoko MendiakToledoko Mendiak

8. ERLIEBEA

5. MAILA



6

MENDIAK ETA SAKONUNEAK

Iberiar goi-ordokia lau mendilerro inguratuta dago:

1. Leongo mendiak

2. Kantabriar mendikatea

3. Iberiar mendikatea

4. Sierra Morena

Goi-ordokitik kanpo, bi sakonune daude:

1. Ebroren sakonunea

2. Guadalquivirren sakonunea

Goi-ordokitik kanpo, bost mendilerro daude:

1. Galiziako mendigunea

2. Euskal mendiak

3. Pirinioak

4. Kataluniako Kostako mendikatea

5. Mendikate Betikoa.

(Mapan kokatu).Mapan kokatu).Mapan kokatu).Mapan kokatu).

8. ERLIEBEA

5. MAILA



7

OSATU TAULA HAU:OSATU TAULA HAU:OSATU TAULA HAU:OSATU TAULA HAU: GOI ORDOKIA INGURATZEN GOI ORDOKIA INGURATZEN GOI ORDOKIA INGURATZEN GOI ORDOKIA INGURATZEN DUTEN MENDIKATEAKDUTEN MENDIKATEAKDUTEN MENDIKATEAKDUTEN MENDIKATEAK

GOIGOIGOIGOI----ORDOKITIK KANPOKO ORDOKITIK KANPOKO ORDOKITIK KANPOKO ORDOKITIK KANPOKO MENDIKATEAKMENDIKATEAKMENDIKATEAKMENDIKATEAK

KOSTALDEA ETA UHARTEAKKOSTALDEA ETA UHARTEAKKOSTALDEA ETA UHARTEAKKOSTALDEA ETA UHARTEAK

Espainiako kostaldea hiru itsasok bustitzen dute:

1. Bizkaiko golkoak edo Kantauri Itsasoa

2. MEditerraneoa

3. Ozeano Atlantikoa

1.- BIZKAIKO GOLKOA (KANTAURI ITSASOA)

Kostalde altua eta malkartsua da.

Euskadi, Kantabria, Asturias eta Galizia bustitzen ditu.

Oso ezagunak bere lurmuturrak: Matxitxako Lurmuturra, Ajoko

lurmuturra, Peñas lurmuturra eta Estaca de Bares lurmuturra.

Matxitxako lurmuturra

8. ERLIEBEA

5. MAILA



8

2.- KOSTALDE ATLANTIKOA

• Galiziako kostaldeaGaliziako kostaldeaGaliziako kostaldeaGaliziako kostaldea. Kostalde altua, malkartsua eta

muxarratua.

Ortegal eta Finisterre lurmuturrak.

• Andaluziako kostaldea. Andaluziako kostaldea. Andaluziako kostaldea. Andaluziako kostaldea. Kostalde baxua, hareatsua eta

laua. Trafalgarko lurmuturra eta Tarifako lurmuturra.

• Kanarietako kostaldeaKanarietako kostaldeaKanarietako kostaldeaKanarietako kostaldea.

3.- KOSTALDE MEDITERRANEOA

Kostalde luzeena da.

Andaluziatik Kataluniara zabaltzen da.

Orokorrean kostalde hareatsua da.

8. ERLIEBEA

5. MAILA



9

4.-UHARTEEN ERLIEBEA

• Balear uharteakBalear uharteakBalear uharteakBalear uharteak: Iberiar penintsulako ekialdean daude.

Bost uhartek osatzen dute: Mallorca, Menorca, Ibiza,

Formentera eta Cabrera.

• Kanariar uharteakKanariar uharteakKanariar uharteakKanariar uharteak: Afrikako mendebaldean daude. Zazpi

uharte dira. Sumendi-erliebea du. Oso erliebe menditsua

dute. Teide Teide Teide Teide da Espainiako mendi altuena eta Tenerifen

dago.

8. ERLIEBEA

5. MAILA



10

Osatu hurrengo taula hau:

UHARTEAK BUSTITZEN DUEN ITSASOA

Idatzi Espainiako kostaldea bustitzen duten itsasoen izenak:

1 ............................................ 2 ............................................ 3 ............................................

8. ERLIEBEA

5. MAILA



11

IZENAK KOKATU

itsasoa badia lurmuturra mendia

8. ERLIEBEA

5. MAILA



12

• Frantzia eta Portugal seinalatu

• Kantauri Itsasoa, Azeano Atlantikoa, Mediterraneo Itsasoa

• BALEAR UHARTEAK.

• KANARIAR UHARTEAK

• CEUTA ETA MELILLA

8. ERLIEBEA

5. MAILA



13

• Frantzia eta Portugal seinalatu

• Kantauri Itsasoa, Azeano Atlantikoa, Mediterraneo Itsasoa

• Pirinioak, Euskal Mendiak, Iberiar Mendikatea, Kantabriar mendikatea, SIStema

Zentrala, Sierra Morena, Mendikate Betikoak, Iparaldeko Azpimeseta,

Hegoaldeko Azpimeseta.

• Balear eta Kanariar uharteak.

• Zeuta eta Melilla hiriak

8. ERLIEBEA

5. MAILA



14

• Kantauri Itsasoa

• Ozeano Atlantikoa

• Mediterraneo Itsasoa

• Kantabriar isurialdea: Bidasoa, Nerbioi, Nalon eta Narcea

• Isurialde Atlantikoa: Miño, Sil, Duero, Tajo, Guadiana eta

Guadalquivir.

• Isurialde Mediterraneoa: Ebro, Júcar, Segura, Turia, Llobregat

eta Ter.

8. ERLIEBEA

5. MAILA



15

8. Erliebea

Education

Transcript of 8. Erliebea