65. zenbakia (2007ko urria)

24
a rtzape 65. zenbakia - 2007ko urria ] IV. SURF TXAPELKETA HERRIKOIA] GURE TXERU ELKARTEA] GETARIARRON TOPAGUNEA GAZTE ALAI TXISTU TALDEA Laino guztien gainetik Estibalitz Larrañaga

description

 

Transcript of 65. zenbakia (2007ko urria)

Page 1: 65. zenbakia (2007ko urria)

aarrttzzaappee65. zenbakia - 2007ko urria

] IV. SURF TXAPELKETA HERRIKOIA]GURE TXERU ELKARTEA]

GE

TAR

IAR

RO

NT

OP

AG

UN

EA

GAZTE ALAI TXISTU TALDEA

Laino guztien gainetikEstibalitz Larrañaga

Page 2: 65. zenbakia (2007ko urria)
Page 3: 65. zenbakia (2007ko urria)

]]5/Inkesta: Perretxikoen gora beherak

]]6-7/Getarian zer berri?

IV. Surf Txapelketa HerrikoiaGure Txeru Elkarteari saria

]]8-11/Elkarrizketa/:

Estibalitz Larrañaga]]12-13/Argazkien Txokoa:

Kultur Aniztasun Astea

]]14-15/Erreportaia: Gazte Alai Txistu Taldea

]]17/ELAN-EUSKADI

]]19/Petrilaren harritarteetatik

]]20/Katrapunako petriletik: Felipa Larrañaga

]]23/Akordatzen: Garai bateko arraunlariak

artzape65. zenbakia

2007ko urria

Azaroa hotz, negua motz; azaroa bero, negua gero

[argitaratzailea] Gure Txeru Elkartea [koordinazioa] Amaia Iribar eta Maider Ostolaza [lan taldea] Izaskun Larrañaga, Monika Uzkiza, Ane Azkue, Jon Illarramendi, Josune

Urresti, Harkaitz Etxaniz, Kepa Iribar, Zigor Saizar, Amets Etxabe, Irantzu Ezenarro[kolaboratzaileak] Cesar Blanco, Gari Berasaluze [maketazio berria] Vicente Dávila [argazkiak]

Artzape [publizitatea] Artzape [inprimaketa] Gertu [tirada] 1.125 ale[lege gordailua] SS-504/01 [ISSN] 1578-469X

Getariako Udalak, Foru Aldundiak eta Eusko Jaurlaritzak diruz lagundutako aldizkaria

artzapeEskualtxeta kulturguneaKrixketaneko Iturrigaina

Tel.: 943 00 05 [email protected]

2007ko urria artzape-3

Gure Txeru Elkartea

Page 4: 65. zenbakia (2007ko urria)

4-artzape @topagunea.com

gutunak]

KULTURA SAILAK DIRUZ LAGUNDUTAKO HEDABIDEA

Beharrezko ekipamendua

etariako udal gobernuak, EAJ-PNV-ren eskutik, ohituta gaitu ekipamenduhandi eta sonatuei arreta eta bultzadaematen, herritarren beharrei arretagehiago eskaini ordez. Ezker Abertza-leak betidanik eskatu izan ditu kulturekipamendu, hezkuntzari arretagehiago, adineko pertsonen beharrakbetetzeko baliabideak etabar. Gaur egunerabilpen anitzeko gune baten beharraagerikoa da. Alondegia Gazte Lekubihurtu zenetik, berak betetzen zuenfuntzioa faltan botatzen dugu herrian;makina bilera, ekitaldi, erakusketa,hitzaldi, … jasotako gunea izan da.

Egun Udalak oportunitate ezin hobeadauka, behingoz, herriak merezi duenerabilpen anitzeko lokal egoki bateskeintzeko: autobus geltokian daudenbi udal lokaletaz ari gara (BalenciagaFundazioak erabili duena eta Txakolinelkarteak erabiltzen duena).

Alde batetik, lau urteko atzerapenaizan arren, berriro udalaren esku geratuda, 2000. urtean Balenciaga Fundazioari

Urriaren 12an izan behar zuen Pin-tura Eguna atzeratu egin zen egunberean hainbat ekintza zeudelako.Pintura Eguna noiz egingo den orain-dik zehazteko dago, baina aldezaurretik abisatuko da.

Arantxa Otamendi.

Getariako Guraso Elkartea.

dohainik utzitako lokala; eta bestetik,sortu berria zen Txakolin Elkarteak,1992. urtetik erabili duen lokala (hau eredohainik utzitakoa) jabegoan hartzekonahia erakutsi du.

Udalak duen lokal gabezia kontutanhartuta, herritar guztien probetxurakokokapen egokia izanik, eta egun, Geta-rian lokal bat jabegoan edukitzekoaukerak egonik, Udalak proposatubeharko lioke Txakolin elkarteari lokalbat erosteko, orain erabiltzen dutenalibre utziz. Modu horretan, gaur egunGipuzkoa osora zabaldu den elkarteakbere ekimenak eta jarduera aurrera era-mateko aukera izango luke udalarenpean egon gabe.

Oso momentu aproposa deritzogu,getariarrok merezi dugun lokal egokibat izateko, aipatutako bi lokalak bateginik, ez baitute irisgarritasun arazo-rik, leku ezin hobea da eta benetanaukera onak ematen ditu emanaldi,hitzaldi, eta herri ekitaldi ugari burutuahal izateko.

Iker AzkueIñaki Mondragon

Karmele Iribar

Getariako EAE-ANV

Zure gutuna Artzapen argitaratzea nahibaduzu, Txeruko postontzian utzi, Eskualtxetaraekarri edo [email protected] helbiderabidali zure izen-abizenekin. Gutunak gehienez200 hitz izan beharko ditu eta luzeagoak direnakmozteko eskubidea izango du Artzapek. Ez dugutestu iraingarririk onartuko eta Artzapek ez dubere gain hartuko argitaratzen diren iritziengaineko erantzukizunik.

G Oharra

Page 5: 65. zenbakia (2007ko urria)

Sorlekura itzultzea

inkesta]

2007ko urria artzape-5

Egundoko estimazioa dute

perretxikoek: batzuetan

aho-gozagarri, besteetan

arazo iturri; joan al zara

inoiz perretxikoak biltzera?

Pare bat aldiz joan naiz: behin, gaztetan, lehengusua eta biokjoan ginen Beduatik San Lorente aldera, eta perretxiko batzukbildu genituen; bueltakoan, amonak mahai gainean zabaldueta bat txarra bilatu zuenean, guztiak zakarrontzira. Gustukoe-nak onddoak eta ziza horiak, batez ere nahaskian. Perretxikoakjateak ez dit inoiz kalterik egin, gehiegi jateak bai!

Ez naiz inoiz joan perretxikoak biltzera, baina nire aitakjasotakoak ederki jaten ditut, asko gustatzen baitzaizkit;

gibelurdinak eta onddoak dira gehien gustatzen zaizkida-nak, nahaskian batez ere. Niri ez zait inoiz ezer gertatu,

baina nire hurbileko bati bai.

Juan Osa

Bere garaian joan izan naiz nire aitarekin perretxikotara, bainaorain ez gara joaten; nik ez nuen ulertzen, baina aitak hartu-tako guztiak jaten nituen. Ez didate beldurrik ematen, hartzenduena ezagutuz gero, beldurrik ez jateko; gainera, inoiz ez dutsustorik izan perretxikoekin.

Ainhoa Manzisidor

Garbiñe Etxeberria

Ez naiz inoiz joan perretxikoak hartzera, ezta beste norbaitilaguntzera, baina jatea asko gustatzen zait, batez ere ziza

horiak, onddoak... nahaskian edo labean plantxan. Inoiz ezdidate kalterik egin, eta ez nuke nahi gainera!

Trini Etxabe

Gari Berasaluze

Artzapetik begira

Ni ere izan nintzen haurra Getarian.Hitz horiekin hasten da Joseba Sarrionan-diak Elkanori idatzi zion poema luzea.Liburu hartan, egileak marinel korapiloakere lotu zizkigun bihotzean. Ez genekienpoema haiek amuetan bilduta zeudenik, etairentsi egin genituen. Arrainak bezala,kresalari kateatuta bizi gara ordudanik,itsasoari ihes egin ezinik. Izan ere, itsasoaribegiratzen diogun bakoitzean, ihes eginzuten marinel haien ubera sumatzen dugu,eta haien itsasontziak irudikatzen ditugu,eta portu galduren batean ikusten, memo-riaren mapan barrena, auskalo zein farorenmagalean.

Beharbada horregatik izango da, bainagustukoak ditut faroak. Orain, gainera, kre-salaren izaretan bildutako kale honetan bizigarenetik, faroaren taupadak ikusten dirailunabarra heldu orduko. Eta batzuetanfaroari begira geratzen naiz gauetan, noiz-bait marinel galduen itsasontzia erakutsikodigun esperantzan.Noizbait, munduari itzulia eman, eta sorle-kura itzuliko baitira haiek ere.

Itzuli egingo dira.Badakit.Gu ere itzuli egin gara.Munduko zazpi itsasoetan barrena ibili

eta sorlekura itzultzea baita Getaria. Etaarrain errearen usaina. Eta Lisboa euritsubat euskal kostaldean. Senegal, Errumania,Kuba, Ekuador berriak gure artean. Etahaurrak portuan bainatzen. Eta hondartza.Eta zure larrua eguzkiari begira. Eta sareak.Eta harrizkoa bihurtutako balea. Eta elizakokanpaiak. Eta surfistak itsasora sartzen. Etaarrantzaleak itsasora ateratzen. Surfistaksartu egiten baitira itsasora, eta arrantza-leak atera. Hori dena da Getaria. Munduariitzulia eman dioten marinelen herria. Itsa-soak emandako maitalea. Noizbait itzulikodirenen azken portua.

Portu hori da gure aberria. Izar gorriakdituzten itsasontziekin. Teilatuekin. Alda-pekin. Gauean lagunak bahitu dituztelaesanez ustekabean esnatzen gaituzten tele-fono deiekin. Bihotzean ditugun arantzaguztiekin. Katuekin. Batelekin. Exilio inmo-biliarioak bultzatuta alboko herrietatik iri-tsi garen biztanle berriekin. Itzultzen dire-nak ez direla sekula joan ziren haiek izatendakitenen begiradarekin.

Page 6: 65. zenbakia (2007ko urria)

Joan den irailaren 22an hasi zen Gipuzkoako Bertsolari Txapelketaren sailkapen faseko saioa jokatu zen urriaren 6an Iturzaeta Herri Eskolako aretoan; bertan, 6 bertsolarik hartuzuten parte: Andoni Otamendik, Bixente Gorostidik, Oier Aizpuruak, Jose Joakin Aizpuruk, Jokin Labayenek eta AitorUrbietak. Guztien artean saio goxoa gauzatu zuten, eta amaieran, Bixente Gorostidik lortu zuen txapelketako finallaurdenetarako txartela.

Bertsolarien sailkapena

6-artzape @topagunea.com

] getarian zer berri?

San Prudentzio

elizako

indusketa lanak

San Prudentzio elizan egiten ari direnindusketa lanak aurten egiten direnhirugarrenak dira, izan ere, aurretik,Askizuko San Martin de Tourseko elizaeta San Anton mendia eta bertanzegoen ermita aztertu ziren. Askizukoelizan egindako indusketan San Antonmendian baino zorte gehiago izanzuten. San Prudentzioko indusketanhasi eta berehala hasi dira gauza inte-resgarriak topatzen.

Pilota Txapelketa

Dagoeneko abian da Getariako Gazteeta Helduen V. Eskuz Binakako PilotaTxapelketa; aurten 16 bikotek emandute izena, horien artean, orain artekotxapeldun bakarrak, Oier eta Iosu Iri-bar anaiak.

Oharra

Artzape aldizkariko urteko kuotakobratzen ari gara; Kutxan edo Euskadiko Kutxan helbideratuta ez dauden guztiei, KUTXAko21010040600011067949 zenbakira etaEUSKADIKO KUTXAko(Laborala):3035.0192.9.1.1920005322 zenbakira18€ sar ditzaten eskatzen diegu.

Herriko Surf Txapelketa jendetsuaGaztetape Surf Elkarteak antolatuta, IV. Surf Txapelketa Herrikoia jokatu zen urria-ren 12 eta 13an; guztira 70 bat herritar animatu ziren ohola hartu eta olatuen gaineanibiltzera. Aurtengo irabazleak Aritz Sustaeta (Body Sub 12), Markel Iribar (Surf Sub12), Manex Bikuña (Surf Sub 16), Amaia Irazabal (Neskak), Iñaki Bikuña (Master),Iñaki Aizpurua (Longboard), Iosu Iribar (Body Open) eta Andoni Ibarbia (Open Surf)izan ziren.

Horrez gain, Getariako Udalak Manuel Etxaide S.L. enpresari esleitu dizkio Gazte-tape hondartzako hainbat zerbitzu jartzeko lanak, eta horrela, bai surfistak eta baisorosleek ere laster erabili ahal izango dute egoitza berria.

Iturzaeta Eskolan egin zen bapateko saioaren une bat.

Txapeldun guztiak euren sariekin.

Getariarrak olatu gainean gozatzen.

Argazkia: Manzisidor

Page 7: 65. zenbakia (2007ko urria)

2007ko urria artzape-7

Zergatik sortu dira Hiri Konpromisoaproduktuak? Hiri bizigarriak sortu,inguru degradatuak berpiztu eta auzo-tarrei leku publikoen kudeaketan partehartzea ahalbidetuko dien ideiak sor-tzeko aukera emateko.

Udalerriek Tokiko Agenda 21 gogozbereganatu baldin badute ere, bertanjasotzen diren helburuak betetzea ahal-bideratzen duten konponbide berriakeskaintzen dituzten enpresa liderrakfalta dira. Hiri Konpromiso produktuenasmoa da herrietan hiri kontzeptu jasan-garriak aplikatzea.

Horietako produktu bat “sormenkolektiboaren tailerra” da, gu guk“foroa” deitzen duguna. Horietankomunitatean arazoak edo gai zehatzakaurkezteko eta diagnostikatzeko proze-suak gara daitezke. Foro horiek, besteakbeste, honako helburuak izan ditzakete:arazoak aurkitu, eztabaidatu eta ekin-tzak proposatu; debatea garatu eta ados-tasunezko erabakiak hartu; herrietanberrikuntzarantz eta inguruaren aldake-tarantz aldeko jarrera sortu. Foro horiekleku publikoetan gara daitezkeen ustegabeko soluzioak eman ditzakete.

Gure herri eta herrikideen ongizateadefinitzen du kalitatezko espazio publi-koak. Obra esanguratsu handiak eratzeabaino garrantzitsuago da. Eratutakoherri-guneetan zein hiri-inguruetanbeharrezkoa da espazio publikoan esku-zabaltasunarekin eta asmatzearekin jar-dutea. Sarritan kostu txikiko eta azkarezartzeko konponbide berriak proposa-tzea nahiko izaten da.

Espazio publikoak gisa, zein jolas, kul-tur eta ekonomi jarduerak ahalbideratubehar ditu. Jasangarritasuneranzkoheziketa, gune publikoan erabilerajasangarriak zehaztetik dator. Esku har-tzeek ez dute behar ez azpiegitura han-dirik ezta lur mugimendu handirik ere.Gutxieneko errekurtsoekin arazo zeha-tzak konpontzeko gai diren esku har-tzeak proposatzen dira.

Informazioa gehiago:Tel.: 943 [email protected]

] bi hitzetan

HITZAHITZAren diseinu berriaren aurkezpenekitaldia azaroaren 6an izango da:Azpeitian izango da, Aitonenan, eta7an iritsiko da lehenengo aldiz HITZAberria etxeetara. Banaketa etxe guztie-tan egingo da egun horietan:

Azaroaren 9an, ostiraleko azokan,pertsona bat egongo da egunkariakbanatzen eta 7tik 11ra Izarri goikoan etabehekoan egongo da nahi duenakhartu dezan.

DV Multimedia saria Gure Txeru Elkartearentzat

Bailarako DV multimedia sariak banatu ziren Orioko San Martin Erretegian; Geta-riari dagokionez, aurten Gure Txeru Elkarteari eman zaio saria. Zorionak guztioi!!!

Argazkia: JM Azpeitia

Hiri Konpromisoa

DV Multimedia jaso duten saridun guztiak.

Amaieran, Arantzazuko saindutegian.

Urbiara irteeraGure Txeruk antolatuta, berrogeitabederatzi laguneko taldea joan zenUrbiara urriako azken asteburuan.Eguraldi bikaina, giro ederra eta taldepolita; nahiz eta hasieran artzainakartaldea biltzen nahiko lan izan, gai-nontzean ederki gozatu zuten udazke-nak eskainitako eguna.

Page 8: 65. zenbakia (2007ko urria)

8-artzape @topagunea.com

Amaia Iribar] elkarrizketa

Nola bururatu zitzaizun aza-fata izatea?Txiki-txikitatik gustatu izanzait, eta gainera horretarakoprestatu nintzen; etxekoekuste zuten ideia hori burutikjoango zitzaidala, baina... Ianire familia guztiak itsasoanegiten du lan, urarekin duteharremana, baina familiakokide bat, ordea, airean dabil.

Noiz hasi zinen azafata iza-teko prestatzen?Batxilergoa amaitu eta gero,azafata izateko ikasketak eginnituen Bilbon; horrez gain,hizkuntzak ere ikasi beharizan ditut: Irlandan urtebeteegin nuen ingelesa ikasten, etaitaliera eta frantsesa ikastekopartikularrera joan izan naiz.Bestalde, nire hegaldiak Bar-tzelonatik irten eta bertaraitzultzen naizenez, katalanaikasteko aukera izan dut;azkenaldian, berriz, kuriosita-teak bultzatuta, arabiera etagrekoa ikasten ari naiz.

Noiz hasi zinen azafatalanean?1998an hartu ninduten, bainalanean 1999an hasi nintzen,beraz, zortzi bat urte.

Nora izan zen

lehen hegaldia?Londresera izan zen, eta biaste behar izan nituen gorpu-tzaldi txarrari buelta emateko;izan ere, gu atzera begira joa-ten gara eserita. Oporretatikbueltatzean ere, astebetebehar izaten da berriro ohi-tzeko.

Zer motatako hegaldiak egi-ten dituzu?Normalean Europan jardutendut, baina beste destinobatzuk ere izaten ditut: TelAviv, Mosku, Lagos, Afrika...Estatu barruko hegaldirik iaez dut izaten.

Hegazkinean bidaiatuz gero,bat-batean beste kulturabatean aurki zaitezke. Izatenal duzu kultura horiek ezagu-tzeko aukerarik?Bai, tartea izan eta hartzen dutbeste kulturak ezagutu ahalizateko; oro har, jarraian hiruedo lau egunetarako irtenal-diak izaten ditugu, eta ondo-ren, egun bat edo bi izatenditugu libre. Gainera, egunlibre horretan Bartzelonanegotea suertatzen bazait,nahiz eta denbora gutxirakoizan, ni beti etxera etortzennaiz, Getariara; etxean bezalainon ez!

Estibalitz Larrañaga

Txikitatik buruan zebilkion ideia omen da azafata izatea:hegan egiteak ez du beldurtzen, baina errespetua dio; txi-kitako ametsa ogibide bihurtzen jakin du.

Zortzi bat urte daramatza zeruak zeharkatzen: kotoizkolainoen gainetik ibiltzen ohitua dago, baita tximistez bete-riko ekaitzen gainetik ere. Zerutik gertuago egonagatik,beharbada lurrean aurkitzen zaila diren aingeru horietakobatekin topo egin ote du urte horietan guztietan? Eazalantza hori argitzen digun.

Page 9: 65. zenbakia (2007ko urria)

2007ko urria artzape-9

] elkarrizketa]Estibalitz Larrañaga

Eta bertako gastronomiazgozatzen al duzu?Bai, beti saiatzen gara tokiantokiko janaria jaten: Atenase-koa oso goxoa da, batez eremoussaka izeneko lasagnaantzekoa; Alemanian txerrikijanaria, Iparraldean izokina.Londresekoa ez da horrengoxoa, eta Parisekoa ere ez daaipamena merezi duena. Kon-tuan izan behar dira lekuanlekuko ohiturak: jateko ohitu-rak, erlijio kontuak...

Adibidez?Hainbat gauza guretzat arro-tzak direnak, besteentzatarruntak dira: adibidez, Israe-

lekoei ezin zaie eskua aurrekoaldera begira jarri, atzekoaldea gehienez, bestela irainada beraientzat. Bestalde, japo-niarrei ezin zaie zuzeneanbegietara begiratu, eta emaku-meei baino lehenago, gizonez-koei zerbitzatu behar zaie;gainera, horiek ez dute 7. ila-ran eseri nahi izaten, eurenkulturan, zenbaki horrek gurekulturan 13 zenbakiak duenesanahi bera baitu (gurehegazkinean ez dago 13. ilara-rik).Bestalde, judutar ortodoxoekezin dute emakume batenaldamenean eserita egon, eztaberaiekin hitz egin ere, eta

errezatzen ari badira, bukatuarte ezin da beraiekin hitzegin; judutar ortodoxo guz-tiek bedeinkatutako janariajaten dute, Kosher janaria, etahorregatik, gure janariak Bru-selako rabino batek bedeinka-tzen ditu, ondoren ondoestaldu, eta eurek ireki beharizaten dute (beroa jan nahibadute galdetu egin behardiegu ea pixka bat ireki deza-kegun estaldura, eta bestela,hotza jaten dute). Horrez gain,ezin dute otordu berean hara-gia eta esnekia nahastu.Musulmanak, bestalde, sukal-dera etortzen zaizkigu unehorretan ekialdea non dagoenjakin nahian, eta horrela,euren errezoak egiten dituzte;horiek ezin dute txerrikirikjan, eta beraientzat prestatutadagoen janariak eranskailubatean horixe azaltzen du,hau da, janariak ez duela txe-rrikirik.

Beraz, janari mota pila iza-ten duzue.Hegaldia baino hiru bat egunlehenago, abisatu behar dubidaiariak zer motatako jana-ria nahi duen; izan ere 70 batjanari desberdin daude:mahometar janaria, musul-man janaria, Kosher janaria...

Ordutegi finkoa al daukazu? Ez, bai lotarako eta bai jatekoordutegia, beti desberdinaizaten da.

Hegaldiaren amaieran iris-ten zareten herrian, non egi-ten duzu lo?Hoteletan egiten dugu lo, etanora joan behar dugun aldezaurretik prestatuta izatendugu; gainera, normalean betileku berdinetara joaten gara.

Zein izan da orain artekohegaldi luzeena?Usten dut Lagosera izan dela,baina Moskurako bidaia ereluzea izaten da.

Eta bidaia luze horietan loegiten al duzu?Bat ere ez, kafea tope hartuta

irauten dut.

Jende ugarik dio beldurrahegazkinean joateari; nolajokatzen duzue kasu horie-tan?Bai, jende pila bat dago beldu-rra duena, eta beldurrarenbeldurraz, txiza egin, geldi-geldi egon edo eta negarrezhasten direnak; behin, bidaiaribatek, 9 aldiz eskatu zidanura, eta azkenean egarri ezinzuela izan esan nionean, izu-tuta zegoela esan zidan.Orduan, bere aldameneanjarri eta ia hegaldi guztia hitzegiten pasa genuen; norma-lean, hitz egiteak eta ukitzeaklasaitzen du jendea, eta kasu-ren batean, kantatu ere eginizan dut.

Hegaldia simulatzen dutenikastaroak izaten dira, ezta?Bai, eta bukaeran benetakohegaldi bat edo bi egitendituzte, normalean airekozubi (puente aereo) bat(Madril-Bartzelona). Behin,kurtsoa errepikatzen ari zenneska bat ezagutu nuen:Mexikora bidaia egin beharzuen, eta galdetu zidan ea zer-gatik ezin nuen nik hegaldihartan joan, nonbait, ni omennintzen pertsonak ukitzenzituen bakarra.

Arazorik izan al duzu hegal-diren batean?Bidaiariekin hainbat gauzagertatu izan zaizkigu hegaz-kin barruan: gaixotzea, oxi-geno falta izatea, zorabiatu-tako jendea, bihotzeko arinaizan dutenak... Ia beti suertatuzaigu sendagile bat bainogehiago izatea hegazkinean;bestalde, guk lehen-laguntzaikastaroak egiten ditugu.

Eta hegazkinarekin arazorik?Larrialdirik ez zait inoiz ger-tatu; larrialdien aurrean nolajokatu behar den jakitekoikastaroak izaten ditugu,urtero egiten dira simula-kroak.Bestalde, ohiko beldurra iza-

“Beti saiatzen garatokian tokiko janariajaten: Atenasekoa oso goxoa da”

Page 10: 65. zenbakia (2007ko urria)

] elkarrizketa ] Estibalitz Larrañaga

10-artzape @topagunea.com

ten da hegazkinaren motorrageldituko ote den: hegazkinguztiek, bi motor izanda ere,ahalmena dute bakar batekinbidaiatzeko; orain, biak izo-rratuz gero... Baina, Atlanti-koa zeharkatzen duten hegaz-kinek lau motore izatendituzte.

Zuretzat, hegazkina autoabaino ziurragoa al da?Bai, noski, ikusi besterik ezdago urtean zenbat jende hil-tzen den errepidean; bainahegazkin batek istripua iza-nez gero, tamalez zenbatekoahandia izaten da.

Baina hor goiko turbulentziak ez diramakalak izaten, ezta?Gehiago mugitzen zara, beste-rik ez, baina radarrak horreta-rako daude, noiz eta nolakointentsitateaz mugituko zarenabisatzeko; gainera, mugitubeharra dauka: pentsa, autoanjoatean, zulo bat baldinbadago, mugitu egiten gara,ba hegazkinean beste horren-beste. Eguraldi ona deneanbestelakoa gertatzen da:atmosferan halako beroa iza-ten da, ezen aire poltsak sor-tzen dira. Orduan, ez da laino-rik ikusten, eta gutxien esperoduzunean, ieeuppp, behera-kada ederra izaten da, tripankilima ederrak egiten dutenhorietakoa; hau dela eta, nikbarraketan jada ez dut kilima-rik sentitzen! Beraz, askotanhobe eguraldi txarrarekinbidaiatzea, aktibitatea nondagoen ikusi eta saihestu bai-taiteke.

Inoiz horrelako beherakade-tan minik hartu al duzu? Giro oneko turbulentzietan eznaiz oraingoz erori, eta egu-raldi txarra denean, bidaiariguztiak bezala, eserita joatengara: guk gerrikoaz gain, goi-tik behera doan beste arnes batizaten dugu, atzera begira ese-rita baikaude.

Bi hegazkin nahiko gertupasatzean, ez al

dago arriskurik?Goian zaudenean gertu dau-dela dirudi, baina 2 edo 3 kilo-metrora egoten dira bata bes-tearengatik; gainera,kontrolean dauden langileakhegazkin bakoitzari zer posi-zio hartu behar duen agintzendio, eta bestela, hegazkinbakoitzak badu sistema batnon bata eskuinetik bidaltzenduen eta bestea ezkerretik.

Hegaldien hasieran zenbaitinstrukzio ematen dituzue,horien artean mugikorrakitzaltzeko; nolako eraginadute horiek?Jendea ez da ohartzen zenba-terainoko eragina dutenmugikorrek interferentzietan:beharbada bakar batek ez,baina bostek, bai.

Atzera eta aurrera ibiliaz,lanean lagunak egitea erraza al da?Gure lanbidean norekin lanegin nahi dugun eskatu deza-kegu, eta beti berdinak ibil-tzen gara; guztiok euskaldu-nak gara, eta oso gusturagaude elkarrekin.

Lanbidez aldatuko al zenuke?Inolaz ere ez; nahiz eta gogo-rra izan kanpoan lan egitea,familiarekin eta lagunekin bategiteko aukera gutxi izatendelako, niri une honetangehien gustatzen zaidan lan-bidea da. Horregatik, nik betioporren zati bat Gabonetaneskatzen dut familiarekin ego-teko, nire etxeko Gabonakgoxamen bat izaten dira, etanik hori ez dut inondik eregaltzen!

Inoiz ezagunen batekintopatu al zara hegaldirenbatean?Euskaldun jendea asko, bainagetariarrak oso gutxi, urteguzti hauetan hiru edo laubakarrik.

Zein aireportuk erakarri duzure atentzioa?Amsterdangoak denetarik

“Askotan hobe eguralditxarrarekin bidaiatzea,aktibitatea non dagoenikusi eta saihestu baitaiteke”

Page 11: 65. zenbakia (2007ko urria)

] elkarrizketa ]Estibalitz Larrañaga

2007ko urria artzape-11

dauka: arrandegia, bingoa...Behin Las Vegasera joan nin-tzen oporretan, eta han,hegazkinean sartu aurretikpasarelaren amaieran “traga-perrak” zeuden.

Eta txikiena?Hondarrabiko aireportuakbezalakoek abantaila izatendute, bi ate bakarrik izatenbaitituzte: bata, iritsi direnen-tzat, eta bestea, badoazenen-tzat.

Zikinena?Egiptokoa nahiko narrasa da,moketa itsusiak... Bertakodutyfreean denetarik aurkidaiteke: garbigailuak, hozkai-luak...

Izaera aldetik, ba

al dago alderik bidaiarien artean?Bai, edukazio onenekoakholandarrak eta alemaniarrakdira, eta aldiz, edukaziogutxien dutenak, Londrese-koak.

Zein da gehien gustatu zaizun hiriburua?Guztiek dute bere xarma,baina gehien Atenas gustatuzait.

Inoiz galdu al zara aireporturen batean?Inoiz ez; bestalde, nahiz etalagunekin pixka bat inpun-tuala izan, lanera beti orduerdi lehenago iristea gusta-tzen zait: hegaldi bat galtzeafalta grabea izaten da.

Gaur egun aireportuetakosegurtasun neurriak zorrotzak dira; bidaiariakjakinaren gainean joaten al dira?Bai, jendea mentalizatutadago: 100 ml-tik gorako edukiontzirik ezin da hegazkineraigo, ez eta punta zorrotzaduen tresnarik (guraizeak...);horiek guztiak edo fakturatuedo kendu egiten dituzte.Egoera horretan, gehien kexatzen direnak ile apain-tzaileak izaten dira: askotan,erabiltzen dituzten guraizeakasko balio izaten dute, etamaleta galtzearen kezka iza-ten dute.

Maleta asko galtzen al da?Egunero milaka maleta kude-atzen direla kontuan izanda,

galtzen den portzentajea txi-kia dela iruditzen zaitZenbat urterekin hartzenduzue erretiroa?Ni lanean nagoen tokian 55urterekin hartzen da jubila-zioa, arrantzaleen tankeran.

Haurdun geratuz gero,lanean jarraitzen al du azafata batek?Ez, jakiten den lehen egunetikamatasun baja ematen dute,izan ere, lehen hiru hilabetee-tan haurra galtzeko arriskuahandia da, eta azken hiru hilabeteetan, aldiz, "kontra-zioak" hasteko arriskua dago.Beraz, hamahiru hilabeteta-rako bajarekin etxera joatengara, 9 hilabete amatasun bajaeta 4 edoskitzea.

Horrenbeste urtean jendeezaguna edo famatua iku-siko zenuen, ezta? Bai, noski, baina niretzatfamatu onena herrikoak era-matea da, ilusio gehiago egi-ten dit, baina tamalez, ez zaiz-kit suertatzen!

Hegaldi mota aldatzekoaukerarik ba al duzu? Hauda, putzua zeharkatzekoaukerarik izango al duzu?Orain arte ez dut halakohegaldirik egin, baina lasterhasiko naiz, eta gainera taldeguztia pasako gara horrelakohegaldiak egitera: 200 bidaiariizatetik 400era!

“Niretzat onena herrikoak eramatea da, baina tamalez, ez zaizkit

suertatzen!”

Page 12: 65. zenbakia (2007ko urria)

12-artzape @topagunea.com

Getariako Udalak eta ELAN-Euskadik eta etorkinek anto-latuta, Kultur Aniztasunaren astea ospatu zen irailarenamaieran. Hainbat ekitaldi burutu ziren: hitzaldiak, filmemanaldiak, Jon Iriarteren “Bidaia luzearen probetxuariburuz” argazki erakusketa, emakume sahararrek eskaini-tako henna tailerra, Txileko folklore erakustaldia, te das-tatzea, Habana Son taldearen kontzertua, eta azkenik, txi-kienei zuzenduta, “Munduari Bira Jolasean”, non haurrekjokoak eta tailerrak egin zituzten.

Amaia Iribar eta Maider Ostolaza

Kultur AniztasunarenAstea

Getariako Udala

Page 13: 65. zenbakia (2007ko urria)

Getariako Udala

Getariako Udala

Getariako Udala

Page 14: 65. zenbakia (2007ko urria)

Gogoz, umoretsu, alai: hala bilatu ditugu

Gazte Alaiak taldeko hainbat kide euren

entsegu gelara sartzean, Musika Esko-

lako gela batean hain zuzen ere; gaur-

koan ez dira denak etorri, baina zeudenekin

hitz ordu polita egiteko aukera izan dugu.

Taldea berria da, bai, baina Getarianlehen ere baziren txistua jotzen jardutenzuten hainbat lagun.

Makina bat urte izango dira, baina garaibatean, Emeterio Isasti eta Anjel Aizpu-ruak jarduten zuten igandero izaten zenerromeria alaitzen; horien ostean, JoxeIsasti eta Jaxinto Isastik ere txistua jozuten urte askotan.

Duela 47 urte inguru, 1960an, GureTxeru Elkartea sortu zen, eta horren bai-tan hainbat talde: Dantza Taldea, Abes-batza eta Txistu Taldea (gerora sortu zenAntzerki Taldea). Orduko txistu taldeaederra zen, eta txistulari hauek osatzenzuten: Koro Iribar, Maritxu Ezenarro,Juanita Egurbide, Arantxa Salegi (Urre-txukoa), Leterio Iribar, Alejandro Egur-bide, Juan Basurto, Eujenio Egurbide,Joxe Antonio de la Hoz eta KarlosEtxarte. Garai hartan herriko hainbatekintzetan hartzen zuten parte eurentxistuekin (noizbehinka, beste herrietaraere joaten ziren jotzera): Euskal Jai Egu-nean, Alkate Soinua jotzean, Diana

jotzen... Azken hori,igandero izaten zen,eta Indaux zaharra-ren parean dagoenbihurgunean hastenziren goizeko zazpie-tan; ondoren, 30metro beherago,parada egiten zuten

Kaxparrenekoak jartzen zieten hamaike-takoa hartzera: galletak eta txakolina.Taldea 1968an desegin zen.

Urte batzuk geroago, 1980an berriro

Amaia Iribar] erreportaia

14-artzape @topagunea.com

txistu talde berri bat sortu zen: pare baturte lehenago Joxe Mari Eizagirrezarauztarrarekin jardun zuten, eta gero,Jesus Uria zumaiarrarekin hasi ziren.Hasiera batean, gazte ugarik hartu zutenparte, baina gero jendeak utzi etaondoko hauek jarraitu zuten: KarmeleIribar, Agurtzane Uranga, Imanol Iribar,Markos Aizpuru, Ibon Gereka, JesusAldalur, Gaizka Ezenarro, Ibon Sustaetaeta Andoni Aristi. Horiek guztiek, aurre-koek bezala, batez ere herriko ekintzetanhartzen zuten parte: kontzertuetan, dan-

Gazte Alai Taldea

Txistulari taldea. Zutik: Leterio Iribar, Juan Basurto, KarlosEtxarte, Eugenio Egurbide, Jose Antonio de la Hoz, eta Alejan-dro Egurbide. Zutik eta ezkerraldean, Pako Aizpuru dantzaria.

Txistulari taldea Gure Txeru dantza taldearekin.

Page 15: 65. zenbakia (2007ko urria)

Entseguetan hainbat abesti ikastendituzte: Dantzak (Agurra, Fandango etaArin-arina, Zinta-dantza, Makil-dantza),Obrak (Miinuetoa, Alkate Soinua, Gabo-netako kantak) eta Biribilketa (Zubi-gain, Artekale, Pozik-gatoz, Udaberrikolore politena, Loramendi).

Taldearen asmoa, urtean zehar egiten diren hainbat ekintzetan partehartzea da:

- San Anton Eguna: Txakolin eguneankorporazioari jo eta uzta berriari Txakolin dantza eta agurra eskaini.

- Meagako Festak (San Isidro): GureTxeruko dantza taldeari lagundu.

- Komunioak: haurrei elizara lagundueta ondoren plazara.

- Euskal Jai Eguna: Diana jo eta ondoren kalez kale ibili (bezperan GureTxeru dantza taldeari lagundu euren emanaldian).

- San Juan Festak: Gure Txeruko dantza taldeari lagundu.

- Salbatore Jaiak: Diana, ArrantzaleEgunean kofradiari lagundu, baita pro-zesioari ere.

- Haurren Eguna: haurrei elizaralagundu.

Bestalde, Gazte Alai txistulariez gain,une honetan beste hainbat lagun aridira txistua jotzen ikasten eta horienmaisu Joseba Egaña zumaiarra da: Izas-kun Azkue, Mari Jose Otamendi (helduak), Iker Aizpuru, Unai Gereka,Aitzol Martinez, Gaizka Gorostiaga,Ihintza Gurrutxaga, Julen Arangureneta Jokin Aizpuru (gaztetxoak).

]Gazte Alai Taldea ] erreportaia

2006ko iraila artzape/152007ko urria artzape-15

tzariei laguntzen, Dianan (festetan baka-rrik); tamalez, denborarekin talde horiere desagertu egin zen.

Duela lau urte, 2003an, maiatzean eginzen Euskal Jai Egunean, Alardea osatuzuten ordura arteko txistulari guztie-kin. Harrez gero, 2007 urte arte, lau battxistularik Gure Txeru elkarteko dantzataldeari lagundu izan die euren ema-naldietan: horiek, ekintza bat zegoenbakoitzean, egun batzuk lehenagobildu eta entseatzen zuten.

Aurten, ordea, hainbat txistulari anima-tuta, zerbait serioagoa egin nahi etaGazte Alaiak izeneko txistu taldea sortudute; izena, taldeko kide bati bururatuzitzaion, eta duela urte batzuk itxi zenGazte Alai Sozidadetik datorkio. Egun,talde hori, 10/12 lagunez osatuta dago,eta asteazkenero biltzen dira entsea-tzera: Alejandro Egurbidek, KarmeleIribarrek, Ibon Gerekak, Andoni Aristiklehen txistua jotzen dute; Gaizka Eze-narrok, Jesus Aldalurrek, Jose Mari Aiz-puruk, Eujenio Egurbidek bigarrentxistua; Juan Basurtok eta Markos Aiz-puruk silbotea, eta Xabier Goikoetxeakatabala.

Gazte Alai Txistu Taldea Musika Eskolan entseatzen.

Page 16: 65. zenbakia (2007ko urria)

] harritarten txutxupeka / herri eskola

Donostiako zinemaldira egunpasa!Irailaren 28an Donostiako Zinemaldirajoan ginen, Ice Age pelikula ikustera.

Goizeko 9etan eskolatik atera ginenDonostiako bidea hartuz. Autobuseankantatuz eta ondo pasaz Anoetara iritsiginen. Motxilak hartu, Belodromorasartu, eseri, pixka bat itxaron eta filmeahasi zen. Oso ongi pasatu genuen ber-tako pertsonaia barregarriekin, nahiz etajende askok pelikula ikusita eduki.

Zinematik atera eta eguraldi ona zegoe-nez, Igeldo mendira joan ginen egunapasatzera. Autobusak eraman gintuen,baina hala ere bazkaltzeko tokirainooinez joan ginen, motxilak bizkarreangenituela.

Gain batean bazkaldu genuen egurrezkomahai batzuetan eserita itsasoari begira.Bazkaldu ondoren, denbora dezenteanjolasten ibili ginen han inguruan.

Ondoren inguru guztia jaso, eta Orioalderako bidea hartu genuen.

Bidean gauza asko ikusi genituen: zal-diak, ardiak, behiak... eta masustabatzuk ere hartu genituen.

Oriora iritsi, autobusetan sartu eta Geta-riara itzuli ginen arratsaldeko 4retan.

Eguraldiaren laguntzaz, oso egun politaizan zen!!

6. MAILA

Page 17: 65. zenbakia (2007ko urria)

2004ko maiatza artzape -17

Elan-Euskadi taldeak egitenduen moduan, munduko bestelekutan jendea hobeto bizidadin saiatzen diren ekimenakasko dira, eta Elanekoek bes-teen lana ere jarraitzen dute.Horregatik, oraingoan, Elane-kin zerikusirik ez duenproiektu bati eskainiko diogutarte hau.

Surflari talde batek abian jarri-tako ekimena da, gehienakzarauztarrak. Surflari horiekaskotan jo dute munduko

beste txokoetara, olatu ede-rren bila. Olatuekin baterajoandako leku horietako jen-dearen errealitate gordina ereaurkitu izan dute, beraienganegonezina sortuz.

Aukera ikusi dutenean, surfbidaia berezi bat egitea era-baki dute. Indian haurrekinlan egiten duen GobernuzKanpoko The Lalu Smile tal-dearekin harremanetan jarridira, eta Smiling Surfing InIndia proiektua sortu dute.

Bi hitzetan esateko: haurreiirribarrea sortu nahi diete.Oinarrizko baldintzak (osa-suna, elikadura, etab.) bete-tzen ez dituzten haurreihoriek hobetzen lagundukodiete, eta indartsuago direnhaurrei, surfa egiten iraka-tsiko diete, eguneroko errea-litatea apur bat aldatuz, ola-tuekin jolastuz.

Lehenik egin beharreko lanahemen izan da: proiektuarenberri eman, hainbat komuni-

kabide harremanetan jarri,eta garrantzitsuena, diruabildu. Zenbait bide jorratudituzte: kamisetak saldu, sur-flari ezagunen tablak enkan-tean jarri, hainbat marka eza-gunen laguntzak bilatu, etab.Bildu dute dirua (uste bainogehiago beraien esanetan),eta orain Indian dira.

Ederra izaten ari da Smilingekimeneko lagunen lana egu-nero jarraitzea, eta argazkibidez ikustea kasu askotanari direla helburua lortzen:haurrak irribarretsu ageridirela. Merezi du egunerominutu batzuk eskaintzea,interneten www.smilingsur-fing.com edo http://unaima-genymilpalabras.blogspot.com helbideetan duzue horreta-rako aukera.

Elan Euskadik askotan azpi-marratu du gazteek koopera-zioan duten garrantzia.Horra beste adibide bat. Ziursurflari horiek ez dituztelaeuren bizitzako tuborik onenak egin, surf aldizkarie-tan lehen orria izatekomoduko olaturik ez dutelaaurkitu, baina ziur sekulaegin duten bidaiarik bere-ziena eta aberasgarrienaizango dutela.

2004ko maiatza artzape-17

] elan-euskadi

Indian irrifarrak sortuz

Argazkia: Willy Uribe.

Page 18: 65. zenbakia (2007ko urria)

18- artzape @topagunea.com18-artzape @topagunea.com

] gogoeten txokoa

“Bi mutilekin nabil harremanetan, ez baitut ez bata ez bestea galdu nahi. Konturatzen naiz, ordea, batekin nagoenean bes-tea faltan botatzen dudala eta besteaz pentsatzen harrapatzen dut sarritan nire burua. Bestearekin nagoenean, berriz, aldre-bes gertatzen zait: bestearekin gogoratzen naiz eta hobeto egongo nintzatekeela hasten naiz zalantzan. Ipuina irakurtzeanni ere ardia sentitu naiz jan beharrean datorrenaren esperoan dagoena. Bai bertan goxo bertan goxo nahi nuke errazagoesan eta jokatu.”

“Igandero koadrilakook dantza egitera joaten gara, aste egunak inertziaz eta nahiko grisak pasatzen ditut igandearen zain.Gero igandea etorri eta ziztu batean joaten da ni berriz hurrengo igandearen zain utzita. Askotan sentitzen dut ez nabilela niredenbora (batez ere lan egunekoak) ondo aprobetxatzen. Hori etorri zait burura ipuin horrekin.”

“Oso surf zalea naiz eta ipuin hori irakurtzean olatuaren zain nagoenekoa etorri zait gogora. Beti izaten dut olatu ona dato-rrenean zalantza: hori hartu edo oraindik hobeago baten zain itxaron. Lagunek nik baino olatu gehiago hartzen dute, niri horiez zait axola, eta bitartean pilo bat galtzen badut ere olatu izugarriaren zain jarraituko dudala uste dut.”

Erromesa herrixka baten ingurura ailegatu zen, eta ber-tan gaua igaro eta lo egiteko prestatzen hasi zen. Halakobatean, herritar bat presaka hurbildu zitzaion hau esa-nez: harria eman, arren, harria eman!!-Zer harri baina? -galdetu zion erromesak.Bart ametsetan Jaungoikoa agertu zitzaidan, eta honailunabarrean etorriz gero, betiko aberatsa egingo nin-duen harribitxia emango zidan erromesa topako nuela

azaldu zidan. Zeu izan behar zara erromesa!-esan zion herritarrak arnas estu.

Erromesak bizikleta zaharraren far-delean arakatu eta harri bat atera

zuen, herritarrari ematean hau

esan zion:-Seguruenik atzo bide bazter batean topatu nuen harrihonetaz arituko zitzaizun, tori ba hartu lasai zuretzat.Gizonak harrituta begiratu zion harriari. Inoiz imajinazezakeen diamanterik handiena zen, gizon baten eskuabezain handia hain zuzen; diamantea hartu eta pozarrenetxeratu zen. Harri horren balioa kalkulaezina izanbehar zen. Gau osoa ohean bueltaka loak hartu ezinikeman zuen, bere bizitzako ataka baten aurrean zegoelaulertu baitzuen. Goizaldean erromesa esnatzera joan zeneta xalotasunez eskatu zion:-Emadazu diamante honetaz horren erraz askatzekodaukazun aberastasuna.....

“BERTAN GOXO” IPUINAREN GAINEKO ZUEN GOGOETAK

Diamantea

OHARRA: eskerrik asko zuen harreragatik eta bidalitako laguntzagatik. Zerbait bidali nahi, baina nola egin asmatu ezduzuenok bi modu hauetan egin ahal duzue: 1. Helbide elektroniko honetara emailez: [email protected]. Helbide arrunt honetara eskutitza bidaliz: Gure Txeru Elkartea, Kale Nagusia 1-3(Zuek bidalitako aportazioak izenik gabe argitaratzen ditugu, kontrakoa eskatu ezean)

Ipuin hau hainbestetan bezala norberak bukatu behar du, nik beste batek kontatutakoa zuri kontatubaino ez dut egin.

Page 19: 65. zenbakia (2007ko urria)

] petrilaren harritarteetik / Zigor Saizar

mak deitu dizu. Etxekoaltzariak berritzen ari dela etahiru kaxa azaldu omen zaiz-kio. Hiruak ireki eta hiruakeskutitzez beteta aurkitudituela. Guzti-guztiak zurizuzenduak.

10 urte baino gehiago pasadira etxetik joan zinenetik.Independentzia. Ez autono-mia, ez kidetza askeko estatu-rik (alegia, norberak bereetxea izan lotarako, bakarrikegoteko, txortarako... bainagero jatorduetan gurasoen-gana joan, amari arropa ziki-nen poltsak eraman, eta abar).Amaren zilborrestea etenzenuen hartan, bidean zenbaitarrasto utzi zenituen. Tarteaneskutitzez betetako hiru kaxa.

Zure aurrean dituzu gutunaketa oroimenak garaiotara era-man zaitu: Nikolas postaria-ren zain egoten zinen, bazene-kien eguerdiko 12:30etik12:45era bitartean pasatzenzela zuen etxe ataritik. Hanzetorren bera, ohiko larruzkobandoleratzar marroia sorbal-datik zintzilika zuela. TAN,TAN, TAN. Hiru aldabakolpe. Eta zu hirugarreneanbizi zinenez han jaisten zinensaltaka batean, eskailera mai-lak binaka edo hirunaka jai-tsiz.

Nikolasek umore berezia

zuen. Lanbidez postaria izanarren, aseguru-etxe batekopolizak ere saltzen zituen.Zure amak hilkutxa ordain-tzeko poliza zuen Nikolasekinhitzartuta, eta amak betigogoratzen zizun berak ezzizuela anaioi herentziarikutziko, baina behintzat hilku-txa ordainduta izango zenu-tela (hori felizidadia!). Aipatupolizak hileroko kuota izatenzuen eta ordainketa egunairisten zenean... orduan Niko-lasek ez zituen betiko aldabakolpeak ematen, etxeko ate-raino joaten baitzen. TAN,TAN, TAN. Egurrezko atea joeta bestaldetik “Zein da?” gal-detzen zenuten. Eta berak,ahotsa erabat lodituz, “LAMUEEERTE” erantzutenzuen. Umore beltza Nikola-sena.

Baina zure aurrean zenitueneskutitz guztiak berak ekarrizizkizun. Gutunazalaklehertu beharrean egotenziren, barruan eskuz idatzi-tako orri asko zeuden seinale.Urduri irekitzen zenituen,hamabost bat egun lehenagoidatzi zenion gutunari zererantzungo ote zion galdezka.Zure amodio platonikoa zen.Edo agian, hobe legoke pluto-nikoa deitzea; izan ere Pluto-nera iristea ia ezinezkoa denbezala, neska haren bihotzaurratzea are zailagoa zen.

Bainahiruga-rren, lau-garren edobosgarrenorriaren amaieran,agurtze-rakoanbeti erabiltzenzuen esaldiberbera:askomaite zaituen... laguna. Ja,laguna. Noski, asko maite zin-tuen... hori egia da... bainalagun bezala. Eta zuk olerkiakidazten zenizkion, zure balen-trien berri ematen zenion,asmatutako maiteminetazhitz egiten zenion, jeloskor-tuko zenuelakoan...

Gurasoen etxetik joan zinen,eta ez zenuen gehiago beregutunik jaso. Bazirudieneskutitzei etxe berrirako bideaahaztu egin zitzaiela. Ehun-daka eskutitz hamar urteanzehar eta bat-batean ezer ez.Ordutik gaurdaino ez duzubere berririk izan, ez dakizunorbaitek bihotzik urratudion ala ez. Gordeko al dituberak ere zuk idatzitakoehundaka eskuizkribu?

Egun postontzian banketxekogutun aseptikoak: telefonoa,argia eta berokuntza fakturakbesterik ez zaizkizu agertzen.Sikiera hilean behin aldizkari

honek poz apurra ematendizu. Jada ese-eme-eseak(sms), e-mailak eta messenge-rrak ordezkatu dituzte nostal-giara pasatako eskutitzak. Etazalantza sortu zaizu: eseme-sez nola amaituko lituzkemezuak zure lagun plutoni-koak? + mt ztn lgna. Eta e-mailez? Agurrik ez. Eta mes-sengerrez? Muñekito alu batagertuko litzaizuke imintzioarraroak eginez.

Bazoaz zure karrotxo horiare-kin. Atarira iritsi eta ez dagoaldabarik. 1A, 1B, 2A, 2B, 3A,3B. Txirrina jo duzu. “Bai?”“Postaria”. Postontzien ahoakbete-beteak aurkitzen dituzu,Eroski, Ikea, Telepizza, Eusko-mobel... enpresa handien ira-garki-liburuekin. 3A poston-tzian zuk idatzitako eskutitzasartu duzu, gutunazalalehertu beharrean duela. Pos-tontziak ahoaren azpian zurehelbidea duela ondotxodakizu.

A

2007ko urria artzape-19

Asko maite zaituen...laguna

Page 20: 65. zenbakia (2007ko urria)

20- artzape @topagunea.com20-artzape @topagunea.com

] katraponako petriletik / Amaia Iribar

koek bapore handia egin zuten, etaorduan ere berdin jarraitzen genuenlanean”.

Esan bezala, goizean goiz arraina "des-peskatu" eta saldu egiten zuen, eta eguer-dian, zer edo zer jan eta gero, etxekoekerabiltzen zituzten sareak konpontzerajoaten zen Felipa: “Sare mota ugari erabil-tzen zen, eta marea beheratu baino lehen,horiek jasotzera joan behar zen harral-dean kateatu ez zitezen: nolako arraina,halako sarea, eta azkarrago baino azka-rrago egin behar sare konpontzen! Gai-nera, garai hartan igandetan ere itsasorairteten ziren, jai handia zenean, San PedroEguna adibidez, egiten zuten jai”.

Horrez gain, antxo lanean ere gustura jar-duten omen zuen Alegriarenean (gauregun"Viveroa" dagoen lekuan): “Gerraaurretik egin zuten fabrika berria, eta ber-tara oso pozik joaten ginen, asko kanta-tzen zen; norbaitek atera kanta eta besteguztiok segi egiten genion”.

Laurogeita zortzi urte ditu soinean, bainaburua erabat bizkorra dauka: ederkigogoratzen du bera txikia zeneko mais-traren “Doña Paz” izena, eta orduko jola-sen izenak: sakaponeta, soka saltoa, ezku-tuka, piper potoka... Orduko Getarian iaguztiak kale baserriak omen zirela esandigu Felipak: “Etxe guztietan okoilua iza-ten zen, behia eta txerria batez ere; gai-nera, etxe guztietako ateak irekita egotenziren, nahi zuena pasa zedin. Gu kaleanjolasten ginen; iluntzean Don Nikasioapaiza plazara etortzen zen eta haur guz-tiak elizara eramaten zituen, han pulpi-tuan jarri eta hark esandakoa denok erre-pikatzen genuen”.

Eskola bukatuta, beti lanean jardutenzuen; bere aitak, arrantzako hiru txalupazituen, San Antonio, San Jose eta Maritxu:“Batzuetan txibita, eta txibita ez zenean,sarera joaten ziren; sare klase asko izatenzen, arrainaren arabera. Goizean goiz,seiak aldera eta etxeko lanak eginda, "des-peskatzen" laguntzera joaten nintzen;horren goizo joaten ginen ezen zumaia-rrak etortzen zirenean zera abesten zuten:“Al entrar en Getaria lo primero que se veson las ventanas abiertas y las camas sinhacer”.

Etxekoek harrapatutako arrain guztiaburu gainean arrain-saltzeko otarreanjarri (biribildutako zapi baten gainean),eta Zarautzera abiatzen ginen, eta ezpentsa!, joan-etorria oinez egitengenuen, orduan ez baitzegoen automo-bilik, horiek gerora hasi ziren eta. Zarau-tzen plaza goiz egiten zen, ea han ezbazen guztia saltzen, gero kalez kaleibiltzen ginen; edozein ordutan joatenginen Zarautzera arraina saltzera, baitaarratsaldea bazen ere. Geroxeago,Zarauzko moilan ere sartzen hasi ziren,beti ere itsaso onarekin, aurreraka sartu,eta olatuari kontu eginda, atzerakaatera. Urte batzuk pasa eta gero, etxe-

Ezkondu aurretik Zarautzera oinez joa-ten ziren igandetan, eta zinera nekez:“Getarian beti danbolina eta txistua iza-ten zen, Emeteriok jotzen zuen; dantzaegitea libre zen, baina baltsa neskekinbakarrik egin zitekeen (Hijas de Mariakongregaziotik kanpo egonez gero,mutilekin dantza egin zitekeen).

1951n ezkondu zen eta lanean jarraituzuen etxekoen arraina saltzen. Tamalez,urte batzuk geroxeago, txorkatilan hartu-tako kolpe bat zela eta, ez du nahi adinalan egin: “Behin, nire iloba txikia eskolaraeskutik neramala, kantoitik behera gin-doazen eta azken metroan erori eta belau-narekin lurra jo nuen; harrez gero,makina bat operazio izan ditut!”.

Dagoeneko badira 6 urte Felipak etasenarrak, Eulegio Alberdik, urrezkoezteiak ospatu zituztela Askizuko elizanfamilia guztiarekin. Egun, eguraldi ede-rreko egunetan, kalera irtetea gustatzenzaio, paseatzera.

Felipa Larrañaga

“Azkarrago baino

azkarrago egin behar

sare konpontzen!”

“Goizean goiz, seiak aldera, eta etxeko lanak eginda, despeskatzen laguntzera joaten nintzen”

Page 21: 65. zenbakia (2007ko urria)

Aski ezaguna da Jon Arretxe-ren bidaiatzeko zaletasuna.Idazle horrek munduko hain-bat txoko ezagutu ditu urtebatzuen baitan eta herrialdehorietan bizitakoak kontatuizan dizkigu paperean nahizirrati edo telebistan.

Oraingoan, Burkina-Fasoraegin zuen bidaian bizitakoazhitz egiten duen liburu bate-kin natorkizue: Griot. Bur-kina-Fason, kantariz, dantza-riz, musikariz… osatutakotaldeetako partaideei honeladeitzen zaie; izen bitxia, origi-nala.

Lan horretan, idazleakherrialde bateko bizimodua-ren kronika egin nahi izan du;egilea eta bere bizikleta ezdira istorioko protagonistak,Burkinako biztanleak baiordea. Bertako biztanleenbizi-poza sumatu dezakeguArretxeren lanean; ezer gutxi

kritika / Izaskun Larrañaga]] moniren errezeta [[

edukitzeak irribarrea aurpegi-tik kentzen ez duten pertso-nen bizimodua. Arretxekegindako bidaiaren xehetasu-nik ez dugu aurkituko, baiordea, bidaia horretan ezagu-tutako zenbait biztanlerenbizitza eta sentsazioak.

Liburuan argi ikusten datxirotasuna eta aberastasuna-ren desberdintasunak; gizartetxiro eta aberatsaren artekoaldeak eta, bide batez, zerbaiterakutsi nahi digun bidaiakronika eder horrek: askoeduki nahiak pertsonen bizi-poza eta lasai bizi ahal izateazapuzten dituela, eta agian,Afrika sakonean, guk dugu-naren zati ttipi batekin gubaino alaiagoa den jendeabadela.

Idazlea: Jon Arretxe (Basauri, 1963)Argitaletxea: ElkarArgitalpen urtea: 2004Orri kopurua: 156

“Griot” (liburua)

Berenjenak xaflatan moztueta zartaginean bigundu arteegiten utzi. Arrautza eta iri-netan pasa eta frijitu.Tomatea xerratan egin etapiper berdeak zartaginbatean frijitu olioarekin.Ontzi batean berenjena xaflabat, bi xerra tomate, pipergorri zati bat, gazta birrin-duta eta berriz berenjenaxafla bat gainean ipini. Piperberde zati bat, bost espa-rrago berde, gazta birrin-duta, berenjena xafla bat,gainetik gazta birrindutapixka bat bota eta labeansartu 5 minutu.

Saltsa egiteko:Porrua eta tipulina egosigatzarekin, irabiagailutikpasa pure fin bat egin arte,eta zartagin batean esnegaina egosiarekin saltsaegin. Oinarri bezala saltsaipini eta lasagna gainean.

On egin!!!

Osagarriak:

berenjena bat

tomate handi bat

lau piper gorri

lau piper berde

ontzi bat zainzuri berde

250 gr gazta birrindu

olioa

saltsa egiteko:

gatza

hiru porru

tipulin bat

100 ml esne gain

Berenjena lasagna begetarianoa

(4 lagunentzat)

Page 22: 65. zenbakia (2007ko urria)

22-artzape @topagunea.com

] azaroko agenda

Noiz: 21:30eanNon: Getariako gaztetxean

[Azaroaren 8a, osteguna]KONTZERTUA(PICORE+DECAPANTE)Noiz: 21:30eanNon: Getariako gaztetxean

[Azaroaren 16a, ostirala]KONTZERTUA(EASPA MEASA+MOS-TROS+TXIXAPARRAZTA)Noiz: 21:30eanNon: Getariako gaztetxean

[Azaroaren 24a, larunbata]KONTZERTUA(STREET ALARM+AFO-NIA+HELL DIVISION+DIS-KOIRAA)Noiz: 21:30eanNon: Getariako gaztetxean

] Haurren Eguna[Azaroaren 24a, larunbata]GRAFITTI TAILERRA etaBESTE TAILER BATZUKNoiz: 16:00etanNon: Sahatsaga kiroldegian

JUDO ERAKUSTALDIA, 4 eta 7 urte bitarteko haurrentzat.Noiz: 16:00etanNon: Sahatsaga kiroldegianAntolatzailea: ZARAUZKOeta GETARIAKO JUDOESKOLA

HAUR eta GAZTEENHERRI-AFARIA, ondorenKARAOKEANoiz: 20:30eanNon: Sahatsaga kiroldegian* Koadrilek beren afaria eraman behar dute

[Azaroaren 25a, igandea]ALKATE TXIKIAREN PREGOIANoiz: 10:30eanNon: plazan

HAURREN MEZANoiz: 11:00etan

HAUR-JOLASAKNoiz: 12:30ean

] Hitzaldiak[Azaroaren 20a, asteartea]“ZAHARTZAROAETA SEXOA”Noiz: 18:00etanNon:Arrantzale Zaharren ElkarteanAntolatzailea: Arrantzale Zaharren ElkarteaKutxa

] MusikaAZAROAN

MUSIKAZ BLAI[Azaroaren 17a, larunbata] KONTZERTUA: BILBOKOUDAL TXISTULARI BANDAETA AITOR FURUNDARENASOINUJOLEA.“HALA ERE”diskoaren aurkezpenaNoiz: 20:15ean Non:Salbatore Deunaren elizan

[Azaroaren 22a, asteartea]SANTA ZEZILIA EGUNA- Musika Eskolak antolatuta,KALEJIRA (18:00etan) etaTXOKOLATADA (18:30ean)- 19:30ean, Getariako MusikaBandarekin kalejira

[Azaroaren 25a, igandea]Goiz eresia Getariako MusikaBandarekinNoiz: 09:30ean

KONTZERTUA. GETA-RIAKO MUSIKA BANDANoiz: 12:30eanNon:Salbatore Deunaren elizanZuzendaria: Aitor Uria

[Abenduaren 2a, igandea]KONTZERTUA(GETARIAKO ABESBATZA)Noiz: 12:00etanNon: Salbatore Deunaren elizanZuzendaria: Jazinto Isasti

[Azaroaren 1a, osteguna]KONTZERTUA(BLACK PANDA+DESTIE-RRO)

Antolatzailea: Getariako Guraso Elkartea

] FestakSAN MARTIN JAIAKAskizu auzoko jaiak[Azaroaren 8a, osteguna]BAILARAKO MUS TXAPEL-KETANoiz: 21:30ean

[Azaroaren 9a, ostirala]BAILARAKO EZKONDUENETA BIKOTEEN AFARIA(Izen-ematea, azaroaren 6abaino lehen 943140043 telefonora)Noiz: 21:00etanOndoren: erromeria IZERETA ALABIERekin

[Azaroaren 10a, larunbata]Erromeria IZER ETAALABIERen eskutikNoiz: gauean

[Azaroaren 11, igandea]MARTIN DEUNAREN

EGUNA

MEZA NAGUSIANoiz: 11:30eanOndoren: HERRI KIROLAK.Bailarakoak Zumaiakoarraunlarien aurka neurtukodituzte indarrak.GORRITI ETA BERE ANI-MALIAK.Giroa alaituz bertan izangodira ARATZ eta ERLANTZtrikitilariak.

[Azaroaren 17a, larunbata]BAILARAKOEN AFARIA(Izen-ematea azaroaren 14a bainolehen 943140043 telefonora)Noiz: 21:00etanBertan izango dira SAIOA etaALABIER trikitilariak

] KirolaGETARIAKO V. GAZTE ETAHELDUEN ESKUZ BINAKAKO PILOTATXAPELKETAfederatu gabeentzat[Azaroaren 11, igandea]BEHOBIA-DONOSTIA

LASTERKETAAUTOBUSANoiz: 09:00etanIzena ematea: azaroaren 8abaino lehen (Tel.: 943 140432)Non: Sahatsaga kiroldegian

KIROLDEGIKO ESKAINTZA BERRIAKSahatsaga kiroldegiko eskain-tza berriak: - Astearteetan eta ostegune-tan, 20:30etik 21:30era,SASOIAN EGOTEKO GIM-NASIA eta PILATES- Igandeetan, federaziokoeskubaloiko eskolak eskai-nita, ESKUBALOIKOENTRENAMENDUAK.Kategoriak: alebinak (95-96.urtean jaiotakoak), infantilak(93-94. urtean jaiotakoak),kadeteak (91-92. urtean jaio-takoak). Informazio gehiagokiroldegian (Tel.: 943140432).

] Kz guneaKZgunearen ordutegia:17:00etatik 20:00etara Astelehenetan, hamabostegunetik behin, tutoreaegongo da urriaren 8an eta22an (12:00-13:00)

] GaztelekuaNoiz: ostiraletan, 17:00-20:00eta larunbat eta igandetan,16:00-20:00

Azaroaren 3a, larunbata: AJE-DREZ JOKOAAzaroaren 10a, larunbata:MAHAI JOLAS MARATOIAAzaroaren 17a, larunbata:PICTIONARY JOKOAAzaroaren 18a, igandea:ESKALATZERA IRTEERAAzaroaren 24a, larunbata:DOMINO JOKOAAbenduaren 2a, igandea: PELIKULA

] LehiaketakIII. POSTAL LEHIAKETAGabonetako postalak etazorion-esaldiakEpea: azaroaren 23a

Page 23: 65. zenbakia (2007ko urria)

zorion agurrak

1985ean, Villa de Bilbao estropada jokatu zuten getariarrek. Oraingo arraunla-rien moduan, aurpegian nabaritzen zaie egiten ari diren esfortsua ziaboga har-tzera doazen unean.

Goialdean, Jose Mari Alberdi, Pablo Camino, Aitor Bikuña eta brankan JabierEtxabe. Behealdean: Jose Manuel Guridi, Juanjo Azpeitia, Jose Manuel Azpeitia,Jon Esturo, Andoni Aristi eta Joseba Idiakez.

] akordatzen

Trainerua

Unai BerasaluzeAzaroak 28

Zorionak eta muxu handibat familia osoaren

partetik.

Juana Mº BerasaluzeUrriak 30

Zorionak eta egun on batpasa dezazula. Zure

Familiaren partetik. Muxux.

June EizagirreAzaroak 18

Bat, bi, hiru, lau... Lau belarritirakada, lau txalo, LAU muxu

erraldoi gure maitiarentzat!

telefono interesgarriak

Udal bulegoa ....943 896 024Faxa ............943 140 190e-mail: [email protected]

Kiroldegia ........943 140 432Kirol-portua ......943 580 959Taxiak

Segundo ......607 720 242Jose Mari ....607 403 498

Udaltzaingoa ....943 896 146Liburutegia ......943 896 147Anbulatorioa ....943 140 957Botika ..............943 140 441Herri Eskola.......943 140 729SOSdeiak ......................112Kofradia............943 140 200

artzape aldizkaria943 000 548

[email protected]

2007ko urria artzape-23

Gari BerasaluzeUrriak 30

Artzapeko kolaboratzaileberriari, zorionak guztion

partetik.

FULDAIN farmaziaren zaintza egunak: azaroaren

19tik 25era (biak barne)

Norbait zoriondu nahi izanez gero, argaz-kia bere testutxoarekin Txeruko poston-tzian utzi edo eta Eskualtxetara eraman.Gogoratu! bazkideok doan daukazue etabazkide ez zaretenok 4 € ordaindubeharko dituzue argazki bakoitzagatik.

Atal honetan jartzeko moduko argazki zaharren bat baduzu,deitu 943000548 telefonora edo [email protected] helbidera bidali.

Alejandro Egurbidek utzitako argazkia.

Page 24: 65. zenbakia (2007ko urria)

Izen-deiturak:..................................................................................................................................................................................

Helbidea:...........................................................................................................................................................................................

Herria:.......................................P.K....................Telefonoa:..............................................................................................................

Kontu zenbakia:....................................................................................................................................................................................

Sukurtsala:........................................................................................................................................................................................

Getariatik kanpo bizi bazara eta aldizkaria etxean jaso nahi baduzu, EGIN BAZKIDE eta bilaliko dizugu!

Bazkide-kuota: urtean 18 euroaarrttzzaappee