456 guaixe

16
SAKANAKO ASTEKARIA • 2014ko marsuak 21, ostirala • 2. aldia • 456. zenbakia Sakatxartela asteburua, Beleixeguaixe txartela erabiliz sariak irabazteko aukera izanen da martxoko azken asteburuan Duatletek bihar Altsasu hartuko dute Sakanerria >> 25 Kirolak >> 11 >>5 Bihar, 17:30ean, Iruñeko Antoniutti parketik abiatuko da Nafarroako euskal komunitateak deitutako mainifestazioa. Sakanarako bide-orria Apirilaren 3ra arte planari ekar- penak egin ahal zaizkio garape- [email protected] bidez >>6-7 Hainbat arlotako iraunkortasune- an oinarrituta lanpostuak sortzea erraztea du helburu Sakana 2020 Plan Estrategikoan elikadura, industria, energia eta turismoa dira ildo estrategikoak Euskaraz bizitzeko nahia ozen eta tinko aldarrikatzera Lan istripuek 2013an %9,43 egin zuten behera >>3 Dena prest dute Etxarrin herri galdeketa egiteko >> 25

description

 

Transcript of 456 guaixe

Page 1: 456 guaixe

SAKANAKO ASTEKARIA • 2014ko marsuak 21, ostirala • 2. aldia • 456. zenbakia

S a ka t xa r te l a a ste b u r u a ,Beleixeguaixe txartela erabilizsariak irabazteko aukera izanenda martxoko azken asteburuan

Duatletek biharAltsasu hartukodute

Sakanerria >> 25Kirolak >> 11

>>5Bihar, 17:30ean, Iruñeko Antoniutti parketik abiatuko da Nafarroako euskal komunitateak deitutako mainifestazioa.

Sakanarako bide-orriaApirilaren 3ra arte planari ekar-penak egin ahal zaizkio [email protected] bidez

>>6-7

Hainbat arlotako iraunkortasune-an oinarrituta lanpostuak sortzeaerraztea du helburu

Sakana 2020 Plan Estrategikoanelikadura, industria, energia etaturismoa dira ildo estrategikoak

Euskaraz bizitzeko nahiaozen eta tinko aldarrikatzera

Lan istripuek2013an %9,43egin zutenbehera >>3

Dena prest duteEtxarrin herrigaldeketaegiteko >> 25

Page 2: 456 guaixe

Guaixe • 2014ko marsuaren 21a2

Argazkiak emateko lekuak: • Altsasu: Foruen Plaza 23-1 • Irurtzun: kate informatika, Bi ahizpak, 9(atzea) • Ordainketa, Guaixeren bulegoan edota 3035 0018 47 0181012564 kontu zenbakian ingre-satuta egin daiteke.ZORION agurrak

Eta orain... 4 euro argazkia eta Pirritx, Porrotx eta Marimototsen opari-papera doan! Bazkideek 3,50 euro!ARGAZKIAK ASTEBETE LEHENAGO EKARRI, TOKIRIK GABE GELDITUKO ZARA BESTELA! Jarraitugaitzazu

Bazkideekdeskontua

Bikoitza:

Bakarra:

Musika Epa! Martxoaren 22an, larunbatean,20:00etan Altsasuko Iortia kulturgunean. Demode Quartet.

Governors eta Nekez. Martxoaren22an, larunbatean, 23:00etan EtxarriAranazko gaztetxean.

ProiekzioaX-Pyr 2012 eta X-Alps 2013, oinez etaparapentean. Martxoaren 22an,larunbatean, 18:30ean Altsasuko Iortiakultur gunean. Iñigo Gabiria. Baizaparapente taldea.

ZinemaLa vida de Adele. Martxoaren 21ean,ostiralean, 21:45ean eta martxoaren23an, domekan, 20:00etan AltsasukoIortia kultur gunean.

La gran belleza. Martxoaren 21an,ostiralean, 22:00etan eta martxoaren23an, domekan, 20:10ean AltsasukoIortia kultur gunean.

Vaya pavos. Martxoaren 23an,domekan, 17:00etan Altsasuko Iortiakultur gunean.

Mendi irteeraImotz, itzulia. Martxoaren 23an,igandean. Irurtzungo Iratxo mendi taldea.

Saioa. Martxoaren 23an, domekan.Altsasuko Mendigoizaleak.

Txirrindula irteerakSorginetxeko trikuharria. Martxoaren23an, domekan, 9:00etan AltsasukoZumalakarregi plazatik. 50 km.Burunda mendi bizikleta taldea.

HitzaldiakSakana 2020 plan estrategikoarenaurkezpena. Martxoaren 24an,astelehenean, 19:00etan AltsasukoIortia kultur gunean. Martxoaren25ean, asteartean, 19:00etanIrurtzungo udaletxean eta martxoaren26an, asteazkenean, 19:00etan EtxarriAranazko kultur etxean.

Erakusketak Pintura eta eskultura. Martxoaren21era arte, Urdiaingo Kaluxa tabernan.Angel Antonio Agirre.

Mayar emakumeak, duintasunezkokoloreak. Martxoaren 23ra arte,Irurtzungo San Martin jubilatuelkartean.

Pintura erakusketa kolektiboa.Martxoaren 30era arte Irurtzungo LaTahonan eta Pikuxarren.

Saiak, elfoak, mariorratzak, gizonaketa emakumeak. Apirilaren 5era arte,astegunetan 18:30etik 21:00etara etadomekan 19:00etatik 21:00etaraAltsasuko Iortia kultur gunean.

Clarity. Apirilaren 6ra, astegunetan18:00etatik 20:00etar eta larunbatetan11:00etatik 14:00etara Irurtzungoudaletxeko batzar gelan. Cranafundazioa.

TailerrakArte birziklatua. Martxoaren 21ean,larunbatean, arratsaldez AltsasukoIntxostiapunta gazte gunean.

Bestelakoak Gaztainondoen lantaldea sortzeko.Martxoaren 21ean, ostiralean,19:00etan Bakaikuko auzoan.

Apirilak 13ko egitarau aurkezpena.Martxoaren 21ean, ostiralean,20:30ean Etxarri Aranazko plazan. A13ekimena.

Calçotada herrikoia. Martxoaren22an, larunbatean, 13:00etan EtxarriAranazko Larrañeta elkartean. A13.

Gaupasa. Martxoaren 22an,larunbatean, 23:59ean EgiarretakoSantialde elkartean, urteurrenagatik.

Deialdiak Alternatiba elektrikoak. Martxoaren21ean, ostiralean, 19:00etanIrurtzungo udaletxean. Hizlariak:Goiener eta Energia Garako kideak.

Udalak eta biok euskaraz. Martxoaren21ean, ostiralean, 18:00etatik aurreraAltsasuko Gure Etxea eraikinean. EHE.

Hipotekek kaltetutakoen Plataforma.Martxoaren 21ean, ostiralean,19:00etan Altsasuko Gure Etxeko lehensolairuko 1. gelan, bilera.

Isunen kontrako batzarra.Martxoaren 21ean, ostiralean,18:00etan Altsasuko Iortia kulturgunea. Ospa.

Euskal Presoak Euskal Herrira!Martxoaren 21ean, ostiralean,20:00etan Lakuntzako, Arbizuko etaEtxarri Aranazko plazetan,elkarretaratzeak.

Euskal Presoak Euskal Herrira!Martxoaren 23an, domekan, 20:00etanAltsasuko plazan, elkarretaratzea.

Sakanako Langabetuen Asanblada.Martxoaren 24an, astelehenean,15:30ean Altsasuko Gure Etxeaeraikinean.

EmiliZORIONAK amama!! Altsa-suko eta Etxarri Aranazkobilobek egun polita opa di-zugu. Musu erraldoi bat. As-ko maite zaitugu.

PatxiZORIONAKmaitia!Merezi duzun bezalaospa ezazu. Ana eta fa-miliaren partez. Muxus.

UxueZORIONAKeta milamuxu zuretzat, bihotza!! Zure aitaren partez.

Maria eta JosuHau zortea zuena!!! Gozatu zuen betaz mereziduzue eta!! Altsasuko Eroskiko zuen lankideenpartez!! Muxu potolo bat eta biharko afarian

elkar ikusiko dugu.

IgorZORIONAKmaitia!!Zu ere 40etara hurbil-tzen e! Lasai, gero etaguapoago zaude. AMZ.

marsuak 21-27Sakanan antolatzen diren ekitaldien berri emateko: [email protected]

LexuriZorionak politta! Zu urtiekospatzekin batia, txoriyekkantas hasten die,zengatikizenkua? 9 muxu Oinatz etaEnaitzen partes. Iyendienpuztuko ttugu kandelak.

Cranaren Clarity erakusketa.

Page 3: 456 guaixe

Guaixe • 2014ko marsuaren 21a 3

ezkaatza >>

ASENSIOA L T S A S U

100 €tik gorako erosketetanhurrengo erosketarako 10€ko balea. (eskaintza ez metagarria).

IL PADRINOA L T S A S U

Eguneko menuan txupitoadoan.

EROSKI CITYA L T S A S U

Eskaintza kanpainaren arabera.

SARABE TXOKOA A L T S A S U

30 €tik gorako erosketetanetxeko produktua doan.

VALCARCEO L A Z T I

0´06 €ko deskontua litroko,erregai guzietan.

EDERNE ILEAPAINDEGIAL A K U N T Z A

15 €ko gastuarekin, biboteadepilatzea doan. 30 €ko gas-tuarekin bibote eta bekai-nak doan. Eta ileapaindegianmakilaje ukitua doan.

XAGUA L T S A S U

% 5eko deskontua, 30 €tikgorako erosketa eginez gero.

LIBURUNDAA L T S A S U

%5eko deskontua paperte-gia eta irakurketarako libu-ruetan.

GOIKO LOREDENDAA L T S A S U

30 €tik gorako erosketetan% 10eko deskontua (baratzaeta garaiko loreetan izanezik. Eskaintza ez metaga-rria).

www.guaixe.net-enzerrenda osoa ikusgai

Nonerabili

Baja eragin zuten hiru istripu larriizan ziren pasa den urtean, haietatikbi abeltzaintzan

Nafarroako Osasun Publikoareneta Lan Osasunaren Institutuakjakinarazi digunez, 2013an Sakananlangilearen baja eragin zuten 240lan istripu izan ziren. Haietatik 237lan istripu arinak izan ziren eta 3larriak. 2012 urtearekin alderatu-ta 24 lan istripu arin gutxiago etalarri bat gehiago. Lan istripua izanzuten langile gehienak (226) beste-endako ari ziren lanean. Lan istri-puaren ondorioz baja hartu zutenautonomoak 11 izan ziren. Baja era-gin zuten dozena bat istripu lanto-kirako bidean izan ziren.

Baja eragin duten istripuen%78,33 industrian gertatu ziren(188, guztiak arinak). Zerbitzuakdira lan istripu gehien erregistra-tu den bigarren sektorea: %12,91.32 istripu guztira eta haietik batlarria. Eraikuntzan lan istripuen%5,41 gertatu ziren (13). Azkenik,abeltzaintzan %2,91 izan ziren.2013an lehen sektorean zenbatu

ziren zazpi lan istripuetatik bilarriak izan ziren, 2013an Sakananizan ziren istripu larrien bi heren.

Zergatiari dagokionez, aurre-neko arrazoia, %35, gehiegizko aha-legin fisikoagatik, trauma psikikoedo erradiazio, zarata edo argi espo-sizioagatik izan zen (84). Bigarre-na, %29,16 mugitzen ari zen objek-tu baten kontra kolpe edo istripua-gatik izan zen. 70 istripuetatik 2larriak izan ziren. Moztu, puntadun,gogor edo latza den zerbait ikutze-agatik %13,75 lan istripu izan ziren(33) pasa den urtean Sakanan. Istri-puen beste %12,5 geldi zegoen objek-tu baten kontra edo harekin zapal-tzeagatik izan zen (30). Hala ere, istri-puen %45,41 zauri eta lesio arinakeragin zituzten eta beste %35 dis-lokazioak, zaintiratuak eta bihurri-tuak izan ziren. Istripu horien%45,41 esku eta besoetan izan ziren(bi larri). Atzetik, beso eta oinak(%17,5) eta burua zeuden (%13,3).

Lan istripuak Sakanan2013 2012

Udalerria Arinak Larriak Guztira Arinak Larriak GuztiraAltsasu 80 1 81 101 2 103Arakil 6 0 6 6 0 6Arbizu 8 0 8 8 0 8Arruazu 0 0 0 0 0 0Bakaiku 10 0 10 7 0 7Ergoiena 0 0 0 1 0 1Etxarri Aranatz 13 0 13 19 0 19Irañeta 0 0 0 1 0 1Irurtzun 8 0 8 27 0 27Iturmendi 2 0 2 0 0 0Lakuntza 61 0 61 49 0 49Olatzagutia 22 0 22 21 0 21Uharte Arakil 17 1 18 11 1 12Urdiain 10 1 11 14 0 14Ziordia 0 0 0 0 1 1Guztira 237 3 240 261 4 265

Baja hartzea eragin duten lan istripuakArinak Larriak Guztira

2013 2012 2013 2012 2013 2012Besteen konturako langileak 226 250 3 3 229 253Autonomoak 11 11 0 1 11 12Bidean 12 10 1 0 13 10Berriz gaixotu 20 23 0 0 20 23Guztira 269 294 4 4 273 298

SektorekaArinak Larriak Guztira

2013 2012 2013 2012 2013 2012Abeltzaintza 5 11 2 1 7 12Industria 188 203 0 3 188 206Eraikuntza 13 16 0 0 13 16Zerbitzuak 31 31 1 0 32 31Guztira 237 261 3 4 240 265

Lesio motaArinak Larriak Guztira

2013 2012 2013 2012 2013 2012Azaleko zauri eta lesioak 109 127 0 1 109 128Hezurrak hautsi 28 27 1 2 29 29Dislokatu, zaintiratuak, bihurrituak 84 81 0 0 84 81Anputazio traumatikoak 1 1 2 1 3 2Barne kommozio eta zauriak 8 17 0 0 8 17Erredura, galdarraztatzea, izoztea 5 7 0 0 5 7Lesio anitz 2 1 0 0 2 1Guztira 237 261 3 4 240 265

Zauritutako gorputz atalaArinak Larriak Guztira

2013 2012 2013 2012 2013 2012Burua 32 26 0 2 32 28Lepoa, bizkar hezurra, lepaornoak 2 3 0 0 2 3Bizkarra, bizkar hezurra, ornoak 43 50 0 0 43 50Soina eta organuak 9 6 0 0 9 6Besoak, eskuak 107 109 2 1 109 110Hankak, oinak 41 62 1 1 42 63Gorputz osoa eta hainbat zati 3 5 0 0 3 5Guztira 237 261 3 4 240 265

Lan istripuen zergatiaArinak Larriak Guztira

2013 2012 2013 2012 2013 2012Argindarra, sua, tenperatura edo sustantzia arriskutsuak ukitzeagatik 6 8 0 0 6 8Ito, lurperatua edo bilduta gelditu 0 1 0 0 0 1Geldi dagoen zerbaiten gainean edo kontra zapatu 30 44 0 1 30 45Mugitzen ari zen zerbaiten kontra jo 68 64 2 2 70 66Moztu, puntadun, gogor edo latza den zerbait ukitu 33 38 0 1 33 39Harrapatuta gelditu, zapalduta, anputazioa 16 28 1 0 17 28Neurrigabeko ahalegin fisikoa, trauma psikikoa, Erradiazio, zarata edo argira esposizioa 84 77 0 0 84 77Hozkatzea, ostikadak eta abar 0 1 0 0 0 1Guztira 237 261 3 4 240 265

Nafarroako Gobernuak egin duen 15ikastaroren eskaintzaren barruandago Altsasukoa. Izenaematerakoan langabetueklehentasuna izanen dute

Nafarroako Enplegu Zerbitzuak(NEZ) antolatu dituen langabe-tuendako prestakuntza-ikastaro-tan izena emateko epea zabalikdago. 15 ikastaro eta 256 plazadira. Haiei buruzko informazioaNEZen web orrian dago. Enple-gu bulegoan edo aipatu web

orrian eman daiteke izena. Pla-za horiek betetzen lehentasunalangabetuek izanen dute. Akabe-ran lanbide-gaitasuna ziurtatzendieten profesionaltasun-ziurta-giriak jasoko dituzte.

Ikastaro horietako bat Altsa-sun dagoen Sakana Lanbide Hezi-keta institutuan eginen da: indus-tria ekipoaren mantenua eta mun-taia mekanikoa. 270 ordukoikastaroa da, heldu den astearte-

an hasi eta garagarrilaren 12raarte luzatuko dena. Klaseak15:30etik 20:45era izanen dira.Interesa dutenek DBH edo BBB-ko 2. mailako ikasketak eginakizan beharko dituzte (bi gai gain-ditu gabe gehienez). Bestela LH Iikasketak eginak izan behar dira.Ikastaroan sartzeko beste bidebat sarrera proba edo gaitasungakoen probak gaindituak izateaizanen da, besteak beste.

»

SAKANA

Industria ekipoen mantenu ikastaroa Altsasun

Nafarroan

Laneko baja ekarri zuten 6.672lan-istripu gertatu ziren pasa denurtean Nafarroan, 2012an baino% 0,5 gutxiago. Horietatik 5.979lanaldian gertatu ziren eta 693 initinere. 5.979 istripuetatik 5.592arinak izan ziren, 60 larriak eta9 istripuk heriotza eragin zuten.Bestalde, bajarik gabeko 13.251istripu erregistratu ziren.

Lan istripuek %9,43 egin dute behera

Langilea lanean.

Jendea Altsasuko plazan.

Page 4: 456 guaixe

Guaixe • 2014ko marsuaren 21a4 iritzia

Geir Lundestad-ek , Nobel Insti-tutoko Zuzendariak, (kontuz! ezkonfunditu hau Espainako NoosInstituoarekin, Nobel Saria-kematen dituen Instituto hau Sue-diarra da eta hemengo korrup-ziotik urrun dago, egon beharkolitzake behintzat), 2.014. urtekoBakearen Nobel Sariko hauta-gaien zerrenda argitaratu du

azken egun hauetan. 231 pertso-na eta 47 erakunde agertu dirairabazle posibleen artean.

Ez dakienarendako, BakearenNobel Saria Alfred Nobel-ek sor-turiko bost Nobel Sarietako batda. Urte horretan bakearen aldenazioen arteko elkartasunarenalde eta gerren aurka lan eginduen munduko pertsonaia

garrantzitsu bati ematen omenzaio eta, esandako zerrendahorretan, aurten gogoan hartu-tako izenen artean honako hauekdaude: Frantzisko Aita Santua,Edward Snowden CIA-ko eskan-dalua piztu zueneko espioi ohia,Vladimir Putin eta José Mujika,Uruguaiko Presidenteaz aparte,Denis Mukwegeren izena ager-

tu da, kongotar ginekologoarenizen ezezaguna.

Azken honek, berak eraikitakoospitalean lan egiten du Bukavun;askotan, egunean 18 orduz aritzenda lanean. 1997. urteaz geroztik,Kongon dauden guden erruz, bor-txatutako emakumeak artatzenditu, «derrigorrezko espezialista».

Ez dakit aurten, 2.009. urtean

bezala –Barack Obama izan zensariaren garaile– irabazlearenhautatze prozesurako amarru-rik egongo den ala ez, eta azke-nean gure Vladimir garaile ager-tuko den, baina horrela izatenbada ere nire irabazlea Mukwe-ge izango da. Zurea?Kexak, iritziak, iradokizunak: [email protected]

Arkaitz Bellon Blancoren herio-tzak saminez bete gaitu. Otsaila-ren 5ean jaso genuen berri hau,urtea hasteko erarik anker etagogorrena izan da.

Mediku txostenek diotenarenarabera, bapateko heriotza natu-rala izan da. Azken momentuan,ia konturatu ere egin gabe, sufri-mendu keinurik gabe hil delaonar genezake agian, baina ezbapateko heriotza izan denik, 13urte luze hauetan erahil baitute

krudelkeria neurtu eta sistema-tizatu baten bitartez. Arkaitzenespetxealdia ezagututa, aldiz,ezin dugu onartu bere heriotzanaturala denik.

Espetxe politika gogorrarenondorioz bizitako etengabekosufrimendu eta tentsioak herio-tza honen erantzule nagusiakizan dira. Atxilotu zuten momen-tuan torturak jasan zituen. Han-dik hiru urtera, epaiketan fiska-lak bere froga zuzenik ez zela

aitortu arren, kondenatu eginzuten, leporatzen zizkioten ekin-tzekin inongo proportziorik ezzuen kondena luze eta neurriga-beko batera.

Kartzela aldian, dispertsioarenpolitika gogorra jasan zuen,urtetik urtera etxetik gero etaurrunago egonaz. Gurasoakbera bisitatzera joan eta errepi-dean istripu larri bat izan zuteneta horren ondorioak ere paira-tu behar izan zituen. Gainera,

espetxean pasatako denborarenzati handi bat isolatuta egon zenkideen babesa eta laguntasunikgabe.

Guk badakigu horrek denak hilduela Arkaitz. Kartzela politikakrudel eta hiltzaile baten ondo-rio zuzena izan da gertatu dena,ez edozeini gerta dakiokeen zer-bait. Kasualitatea baino kausali-tatea izan da.

Azkenik, senitarteko eta lagunguztiei besarkada sentituena

helarazi nahi genieke. Arkaitz gogoan zaitugu!

Sakanako Etxerat

Arreta jartzea eta bai ingurune-arekiko harremanetan baita gurebarrenean gertatzen diren gau-zetaz konturatzea garrantzitsuada gure bizitzan. Arretarik jar-tzen ez dugunean, ez dakigu zersentitzen dugun, ez dakigu zernahi dugun eta zer behar senti-tzen dugun ere.

Gorputza entzunez eta gure sen-tsazioei arreta jarriz, nola senti-tzen garen konturatu gaitezke, etaondorioz, gure beharrak zein-tzuk diren jakin dezakegu, hauekasetzeko gure eskuetan dagoenaeginez. Beharrak mota askotako-ak izan daitezke, hala nola, atse-den hartzea, beste persona batizerbait adieraztea, bizimoduaz

aldatzea, besarkada bat eska-tzea… askotan, nahiz eta kontu-ratu, behar hauei ez diegu eran-tzunik ematen eta gure barrene-an gelditzen dira bueltaka. Etabestetan, ez dugu horietaz inola-ko kontzientziarik.

Osasun emozionalaren bidean,sentitzen dugunaren kontzien-tzia hartzea ezinbestekoa da; sen-titzen dugunaz konturatu, hauonartu (nahiz eta gustokoa ezizan) eta pauso bat e matea beha-rrezkoa bada, horri ekin, nahizeta askotan pauso hori emateakbeldurra sortarazi.

Emozio, sentimendu eta izaerabatzuk “onak” direla ikastendugu eta beste batzuk “txarrak”.

Beraz, azken hauek baztertzenikasten dugu eta gure nortasune-tik kanpo uzten saiatzen gara: ezditugu gustoko, beraz, horiek bes-teen aurrean mozten, estaltzen…saiatzen gara, nortasunean “zulo-ak” sortaraziz. Gure buruaz onar-tzen ez duguna, gustoko ez dugu-na, kutxa itxi batean gordetzensaiatzen gara.

Osasun emozionala, pertsona-

ren benekotasunarekin erlazio-naturik dago: benetan gu garena-rekin zerikusia du.Gure buruazgustoko duguna eta estaltzenduguna onartu eta horren arabe-ra, arduraz jokatu, bai gu gare-narekin, baita guk sentitzendugunarekin ere.

Horretarako, arretaz bizitzea etagertatzen zaigunaz kontziente iza-tea ezinbestekoa da, momentubatzuetan sortzen zaizkigun beldu-rrei eta egoera zailei aurre eginez.

Naroa Iraurgi Arrieta,psikologoa (Gestalt terapeuta)

hara zer dien

Osasun emozionalagora/behera

EuskaltzaleakBihar euskaraz bizitzekonahia aldarrikatuko dugu.

Lan istripuakArina edo larria izandaere, bat bera gehiegi da.

>>

>>

barrutik kanpora

Ekidin zitekeen heriotza

LAGUNTZAILEAK:

GuaixeERREDAKZIO BURUA: Alfredo Alvaro Igoa • [email protected]: Maider Betelu GanboaMAKETATZAILEA: Ainhoa Etxeberria PikabeaPUBLIZITATEA: Maria Saez de Albeniz • [email protected] eta Eneida Carreño Mundiñano • [email protected] ERREDAKZIO LAGUNTZAILEAK: Erkuden Ruiz Barroso eta

Maialen Huarte AranoZUZENTZAILEA: Maria Luisa Zelaia MendiaARGITARATZAILEA: Bierrik Fundazioa. Foru plaza 23-1. 31800Altsasu • 948 564 275 • 948 562 107 • 618 882 675 KOORDINATZAILEA: Ainhoa Urretagoiena Arruabarrena • [email protected] ZERBITZUA: Guaixe Komunikazioa • Amaia AmilibiaSalgado • [email protected]: Gixane Andueza GoikoetxeaLEGE GORDAILUA: NA-633/1995TIRADA: 3.200

BAZKIDEAK

astekoa

Eduardo Galan

Zuzenketa >>Aurreko asteko 11 galderetan Altsasuko berdintasun agente JaioneIraolari martxoaren 8aren inguruan antolatutakoaz galdetzerakoan,ostiraleko elkarretaratzea Altsasuko Feministak eta Altsasuko BilguneFeministak antolatu zutela argitu nahi dugu.

Bakearen nobel saria

Page 5: 456 guaixe

5

Lakuntza»Altsasu»

SAKANA

Guaixe • 2014ko marsuaren 21a

sakanerria >>

Harreman hori euskaraz izatea nahidutenek eskaera orriak udaletxeanedo liburutegian jaso dezaketeapirilaren 16ra arte

Ostiralean 15 bat lakuntzar uda-letxe atean elkartu ziren EuskalHerrian Euskaraz-en (EHE) gon-bitea onartuz. Guztiek ere udala-rekin harremana euskaraz nahidutela zioen idatzia sinatu zuteneta udaletxean aurkeztu zuten.Lakuntzako EHEtik jakinarazidigutenez, sinatzaileek “etxean,kalean zein udalean herritarrokjasoko ditugun paper, ohar, ban-do, inprimaki, publizitate euska-rri, lanpostu deialdi eta abar guz-tiak euskaraz izatea besteak bes-te” euskaraz jaso nahi dituzte.

Lakuntzarren eskaera horiEHEk martxan jarri duen Udalaketa biok euskaraz dinamikaren bai-tan kokatzen da. Udala da herrita-

rrongandik hurbilen dagoen admi-nistrazioa dela eta hizkuntza poli-tika egiteko konpetentziak dituelakontuan izanik, “udalari euskaraz

bizitzeko dugun nahia errespetatueta honekiko harremanak euska-raz izateko dugun eskubidea ber-matzeko eskaria bideratu diogu”.

Gainontzeko lakuntzarrei dei egindiete eskaera orriak sinatu eta uda-lari euskarazko harremanak ber-matzeko eskaera egiteko.

Udalarekinharremanakeuskaraz izatekoeskaerak jasokodituzte Gaur, 18:00etatik aurrera Gure Etxeaeraikinean. Bestela, Iortian edogaztetxean utzi daitezke eskaeraorriak

Udalak eta biok euskaraz kanpaina-ren barruan Altsasuko Euskal HerrianEuskaraz-eko (EHE) kideak udaleanaurkeztu beharreko eskaera orriakaltsasuarren esku jarriko dituzte.Haien bidez etxean eta kalean zeinudaletxean altsasuarrek jasoko dituz-ten paper, ohar, bando, inprimaki,publizitate euskarri, lanpostu deial-di eta bestelako guztiak euskaraz iza-tea eskatu diote udalean. Baita 012telefonoko informazioa euskarazizatea ere. Euskarazko hartu-ema-narekin erlazionatutako beste eska-eraren bat gehitzeko aukera izanendu norberak.

Udalarekin euskaraz aritu nahi dute

Udala eta biok euskaraz ekimeneko sinatzaileak . Utzitakoa

Antoniutti parketik abiatuko da17:30ean euskaltzaleek deitutakomanifestazioa

Nafarroako euskalgintzako espa-rru ezberdinetako makina bat per-tsonek egin dute biharko Iruñekomanifestaziorako deialdia, euska-raz bizitzearen aldeko manifesta-zioa. Euskaraz bizi nahi dugunokNafarroako Gobernuaren aldetikjasaten ditugun oztopoak salatze-ko manifestazioa.

Nafarroako euskal komunita-tean sentipen zabaldua da euska-raz aritzen garenok arrotz gisa tra-tatzen gaituela gobernuak, etagure lurrean berean desagerrara-zi nahi gaituela. NafarroakoGobernuak hartzen dituen eraba-kietan, egiten dituen adierazpene-tan eta bere hizkuntza politikanikusten da hori.

Adibideak ugari dira: euskaraz-

ko irakaskuntza zabaltzearen kon-tra Euskararen Legeak ezartzenduen zonifikazio estua erabiltzea;D eredua kakazteko ahaleginak(Guardia Zibilaren sasitxostena);elkarbizitzaren aitzakian D eredu-ko ikastetxeen funtzionamenduaerdaldundu nahia,; NafarroanETB sare digitalean ikusteko debe-kua eta isunak (haurrak euskaraz-ko marrazki bizidunik gabe erda-raz biziarazteko; Euskalerria Irra-tiari lizentziarik ez ematekotrikimailu lotsagarriak; tokikoeuskarazko hedabideak diru-laguntzarik gabe uztea, baita uda-len euskara zerbitzuak ere; euskaleremuko udalerrietan hainbat zer-bitzu euskaraz jasotzea galaraztea(liburutegietan, osasun-etxeetaneuskaraz ez dakiten langileakjarriz); epaitegietan euskara hutse-an aritzerik ez izatea; herri batzue-

tako udalek hartutako hizkuntzairizpide egokiei jarritako helegi-teak edo herri ekimeneko euskal-tegiak itotzea diru-laguntzarikgabe uztea.

Deia Nafarroako Gobernuak Euskara-ren Lege eskasak ezartzen duenahainbat arlotan ez du betetzen. Gai-nera, atal asko murriztu ditu edomodurik kaltegarrienean garatuditu. Horregatik, bihar Nafarroa-ko euskaltzaleak foru administra-zioaren hizkuntza politika salatu-ko dute Iruñean. Horrekin bate-ra, euskaraz bizitzeko nahiabermatuko duen hizkuntzarenaldeko benetako hizkuntza politi-ka eraginkor baten beharra alda-rrikatuko dute.

Biharko manifestazioaren dei-tzaileek dei egin diote Nafarroa-

ko euskal komunitate osoari“dinamika sozial indartsua abianjartzeko eta euskaraz bizitzekobehar diren pausoak emateko”.Ziurtatu dutenez, “pertsonak garaaldaketaren gakoa: bizitzaren arloguztietan euskara erabiliz, espa-zioak euskaldunduz, euskara ika-siz, euskaldun bezala harrotasu-nez agertuz”.

Bihar Iruñean euskaraz bizitzeko nahia ozen eta tinko aldarrikatuko da

AtxikimenduakDeialdia egiterakoan 80 bat lagu-neko zerrenda ezagutzera emanzuten. Dagoeneko 1.000 lagunekbat egin dute mobilizazioarekineta oraindik ere horretarakoaukera dago. Horretarako [email protected] hel-bidera jo.

PRESO ETA IHESLARIEN ESKUBIDEEN AL-DE: Arlo askotako 25 herritarrek, tarteanPeio Reparazek, adierazpen bat sinatu du-te, presoen giza eskubideak errespetatze-

ko eskatu dute. apirilaren 12an HerritarTopaketak antolatuko dituzte giza eskubi-deen alde, sare zabala osatzeko.

Page 6: 456 guaixe

Ibarreko biztanleen ekarpenakeskatu dituzte Sakana 2020 PlanEstrategikoa osatzeko

Lau lan-taldetan banatuta, sei hila-betez esperientzia eta ezagutzazabaleko 51 pertsona eta 8 dinami-zatzaile Sakana 2020 Plan Estra-tegikoa (SPE) lantzen aritu dira.Ibarreko aditu eta arituez taldehorrek osatutako diagnositik abia-tuta gizartearen, ekonomiareneta ingurumenaren iraunkorta-sunean oinarrituriko lanpostuaksortzea erraztuko duten etorkizu-nerako apustu eta ekimen zehatzakproposatu dituzte. SPEk lau espa-rru estrategikotan 13 ardatz, 54 lanildo eta 147 ekintza jasotzen ditu.

Etorkizuneko Sakana eraikitze-

ko ibarreko biztanle guztien partehartzea eskatzen duela iritzita, SPEdokumentua www.sakanagara-tzen.com web orrian ikusgai dago.Atari berean prozesu parte-har-tzailean zehar lan-talde bakoitzeanegin diren diagnostiko osoak etaAMIA taulak kontsultadaitezke.Hiru herri handienetan ereplanaren aurkezpen bana eginen da.

Hura aberasteko sakandarreiekarpenak egitea eskatu dute. Api-rilaren 3ra arteko epea izanen dahorretarako. [email protected] helbidera bidali behardira ekarpenak. Haiek lan batzor-deak aztertu eta Sakanako Sozio-ekonomia Behatokiak apirilaren12rako azken oniritzia emanen dioplanari. Udaletan mozioak aurkez-tuko dira SPEri oniritzia emateko.

Plan estrategikoa Sakanak pai-ratzen duen langabezia tasa altua-ri eta krisiari aurre egiteko bitar-teko bat izan nahi du. SakanakoMankomunitateak eskatutakoeskualde mailako hausnarketa pro-zesuaren ondorioa da. Cederna-Garalur, Sakanako Garapen Agen-tzia eta Sakantzen Sareak sustatu-tako Sakanako Sozio-ekonomiaBehatokiaren bidez egin du aurre-

ra planak, bidean ibarreko eragi-leen arteko elkarlana aktibatuz.

Planaren kudeaketaSPE aurrera eramateko euskarriinstituzionala, parte hartze zabala,adostasuna, eraginkortasuna etabirmoldatze aldiroko hausnarke-ta bilatzea aurreikusi dira. Mailainstituzionalean udalak, Mank,Nafarroako Gobernua, Ministerio-ak eta Europako Batasuna daude.

Maila operatiboa, planaren inple-mentazioaren erdigunea, Sakana-ko Garapen Agentzia eta Cederna-Garalur izanen dira, bestelako era-gileen laguntzaz. Ebaluatzekobatzorde bat osatuko da: SakanakoGarapen Agentzia, Garalur, AES,NEZ, LH, Sakantzen, lantalde bakoi-tzeko bina ordezkari eta udaletakoeta Mank-ekoak. Hausnarketa ins-tituzio eta Sakanako Sozio-ekono-mia Behatokiaren eginen da.

Plan estrategikoarenaurkezpenakAltsasun, martxoaren 24an,astelehenean, 19:00etan Iortiakultur gunean. Irurtzunen, martxoaren 25ean,asteartean, 19:00etan udaletxean. Etxarri Aranatzen,martxoaren26an, asteazkenean, 19:00etan,kultur etxean.

Guaixe • 2014ko marsuaren 21a6 sakanerria

Sakanako Plan Estrategikoa

Industria

Azken hamarkadetan, industria sek-toreak izugarrizko eraldaketa jasandu.Horren erakusle dira, esate bate-rako, ondasun merkatuen nazioar-tekotze handiagoa; diferentziazio-an, kalitatean eta ondasunaren bizi-tza zikloaren laburtzean oinarriturikolehiaren areagotzea; teknologian,antolaketan eta komertzializazioanberrikuntza sistemiko eta iraunko-rra; produkzio eta lanaren antola-keta paradigma berriak; eskala geo-grafikoen birformulazioa, non erre-gioak, garapenerako subjektu bezala,garrantzitsuagoak bilakatzen diren.2008-2013 urte bitartean Sakanak2.075 soldatapeko enplegu galduzituen. Enplegu horien %69ren sun-tsiketa industriari dagokio. Indus-trian suntsitutako enpleguaren%82,86a, 2008an 50 soldatapekotikgora zituzten 19 enpresetan elkar-tzen da. Mikroenpresak eta enpresatxikiek ibilera hobeago bat erakutsidute. Izan ere, 8 enpresen itxierek 1.153enpleguren desagerpena sortu dute,hau da, enpresa handi eta ertainenartean %72-ko enplegu suntsiketa. Bes-te modu batera esanda, Sakanako lan-gabeziaren gorakadaren gakoa 8enpresa hauen itxieran errotzen da.

Ardatzak

Industria lan-taldeak aurrera egite-ko lau ardatz, 12 jarduera lerro zehaz-tu ditu, eta haiek aurrea eramate-ko 50 ekintza ere. Industriako aurreneko ardatza

enpresen kokapen estrategikoahobetzea da. Planean jasotako laujarduera lerroak dira: enpresei bideaerraztea beren kokapena hobetze-ko tresnak eskura izan ditzaten; berri-kuntza bultzatzea; giza baliabide-en kudeaketa hobetzea eta koope-razioa bultzatzea eta enpresenarteko artikulazioa hobetzea. Jar-duerak garatzeko 24 ekintza jaso-ak daude planean. Industriako bigarren ardatz estra-tegikoa enpresa berriak sortzeko eki-menak bultzatzea da. Bi lan lerrojaso dira planean: enpresak sortze-ko ekimena bultzatzea eta kudea-keta proaktiboa, inbertsioak erakar-tzeko. Dozena bat ekintzen bidezgaratu nahi da asmoa. Azpiegiturak hobetzea da industria-

rako aurreikusitako hirugarren arda-tza. Horretarako hiru jarduera lerrozehaztu dira: industria lurzoruareneskaintza hobetzea; informatikasareetarako sarbidea hobetzea etahezkuntza alorreko hobekuntzak.Hiru lerro horiek 7 ekintzen bidezgaratu nahi dira. Hiru jarduera lerro eta 7 ekintzazehaztu dira industriako laugarrenardatzean: eskualdearen irudi posi-tiboa eta erakargarria eraikitzea.Horretarako aurreikusi da, batetik,eskualdea eta lehiatzeko bertandauden abantailak sustatzea. Aldiberean, eskualdeko dinamikak bul-tzatzea eta indartzea egoki jo da.Ekintza horiek beste eskualde etagarapen agentzia batzuekin harre-manak bultzatuz osatuko dira.

Turismoa

Sektore turistikoa eta aisialdi eskain-tza garapen iraunkor batean mur-gilduta daude eta eskaera turistiko-ak sakoneko eraldaketa jasan du.Oporretako ohituren eta lehentasu-nen joera berriak antzeman direla-ko. Europako joeren arabera kali-tatezko eskaintza turistiko jasanga-rri baten aldeko apustua egin beharradago. Batez ere, ingurune aniztasu-na eta kultur aberastasuna azpima-rratuz. (Jasangarritasuna kontuanhartuta, tokiko kultura eta ohituraksustatzen dituen eskaintza eta ingu-rumen ondarea eta kulturala man-tenduko duen eskaintza turistikoabultzatu beharra dago). Sakana igarobide puntua da etaondorioz, ezaugarri historiko eta kul-tural anitzak dauzka. Zentzu horre-tan, Europatik iradokitzen zaiguna-ri jarraiki, “Europako ibilbide kultu-ralak” omen dira eskaintza turistikokultural anitza sustatzeko abiapun-tua. Ibilbide kultural hauek ezagu-tzeke dagoen indargune turistikoadaukate. Eredu jasangarri, etiko etasozialak ere badira. Jakiturian, onda-rean eta tokiko erabilpenean oina-rrituta daudelako eta aldi bereanhain ezagunak ez diren tokiak sus-tatzen dituztelako.Turismoa, Sakanako tokiko garape-nerako tresna izateaz aparte, ibarre-rako kultur dinamizazioa ere ahalbi-deratuko du. Ez masifikatua eta erres-petuan eta gure ondare kultural etanaturalen balioan oinarritutako turis-

moaren alde egin da. Ibarrean abe-rastasuna sortuko duen turismoa.

Ardatzak

Turismoa garatzeko hiru ardatz eta13 jarduera lerro adostu ditu lan-taldeak. Haiek garatzeko 31 ekin-tza izanen dira. Ibarreko Plan Estrategikoko turis-mo arloko aurreneko ardatza Saka-na helmugaren kudeaketa da. Harenkudeaketarako oinarrien sorrerahelburu duen jarduera lerroa gara-tuko da bost ekintzen bidez. Sakana helmugaren dinamizazioada turismo arloko bigarren ardatza.Sei jarduera lerroren bidez eginenda: azpiegitura turistikoen sorkun-tza eta balioztatzea; dinamizazio kul-turala; turismo produktuak; turis-mo paketeen dinamizazioa; egonal-di gomendioak eta mikologiaturismoa. Horretarako dozena batekintza aurreikusi dira. Turismoko azken ardatz estrategi-koa salmenta eta promozioa da, seijarduera lerro eta 14 ekintzekin osa-tuta. Jarduera hauek zerrendatu dira:oinarriak; irudi korporatiboa; online promozioa; off-line promozioa;bestelako promozio ekintzak etaeskualde irudiaren kudeaketa.

»»

Lakuntzako industrialdearen ikuspegia.

Sakana 2020 Plan Estrategikoa egiten arituak eta adituak egon dira.

Sakanarako bide-orria

Lau esparruestrategikoakElikadura:lehen sektorea eta eli-kagaien industriaIndustria: industria eta enpre-sa-zerbitzuak.Energia: basogintza, energiaberriztagarriak eta eraikuntza.Turismoa: turismoaren sektorea.

Page 7: 456 guaixe

Guaixe • 2014ko marsuaren 21a sakanerria 7

Energia

Energiari buruzko politikak haren zen-tzuzko erabilera sustatzera bideratubehar dira, baita efizientzia energe-tikoa bultzatu eta energia berrizta-garriak sustatzera ere. Proposamenhoriek, gako estrategiko moduan har-tuz gero, bertako ekonomiarendakoeta ingurumenarendako onuraga-rriak izan daitezke, faktura energe-tikoa murrizten delako eta horrekin,gizartearen intentsitate energetikoaere jaisten delako. Bestalde, erregaifosilek sortzen duten kutsadura emi-sioa gutxituko litzateke.Horrela, arlo energetikoan garatubeharreko tokiko estrategia, energia-ren aurrezpena, efizientzia energe-tikoa eta energia berriztagarriak gai-lentzera bideratuko litzateke. Batikbat, ingurumenarekiko onuragarriakizango zitezkeelako eta horrela anto-latuz gero tokiko ekonomian sortu-ko luken eragin positiboa izugarriaizanen litzatekeelako.Errealitate horren aurrean, sektoreenergetikoa enplegu berriak sortze-ko eta enpresa jarduera berriak sor-tzeko sektore bideragarria da. Gai-nera beste hainbat sektoretan eral-daketa sortuz, hala nola, industriaeta eraikuntza batik bat, energiaberriztagarriak sortzera eta efizien-tzia energetikoarekin harremanaeduki lezaketen aktibitateak sortze-ra bideratu litzateke.Sakanan gero eta pertsona, ekintzai-le eta enpresa gehiago dira sekto-re honetan lanean hasi edota beraien

enpresak, energiaren sektorerantzeraldaketa bat jasan dutenak.Europak energia arloan 20-20-20 hel-buruak zehaztu ditu 2020rako: ener-gia berriztagarrien %20 kuota, ener-gia azken kontsumo gordinean; %20kontsumo murrizketa oinarrizkoenergian eta %20 murrizketa bero-tegi-efektuko gasen isurketan.

Ardatzak

Energia arloa Sakanan garatzeko bilan ardatz zehaztu dira. Horiek gara-tzeko hiru jarduera lerro eta 15 ekin-tza aurreikusi dira. Aurreneko ardatza industria enpre-sen kokapen estrategikoa hobe-tzea da. Energia ardatz hori indus-

triako aurreneko ardatzarekin bate-ra partekatuta garatuko da. Energia arloa Sakanan garatzekobigarren ardatz estrategikoa proiek-tu berde eta proiektu enpresarialenergetikoen sustapena eta sor-kuntza da. Hiru jarduera lerro aurrei-kusi dira. Lehenik, ekintzailetasunasustatzea. Bigarrenik, proiektu ber-de eta enpresa proiektu energeti-koen sustapena eta sorkuntza. Eta,hirugarrenik, inbertsioak erakar-tzeko kudeaketa pro-aktiboa egi-tea. 15 ekintza aurreikusi dira.Ardatz honetako zenbait jardueraindustria eta enpresendako zerbi-tzuen sektorearekin batera garatu-ko dira.

Sakanako Plan Estrategikoa

Elikadura sektorea

Azken hamarkadetan kontsumoportaeratan eta kontsumo ohiture-tan aldaketak ematen ari dira. Faseberri batera pausua eman da, nonlanda, elikagai eta lehengai ekoiz-le hutsa izatetik, kalitatera eta natu-rara lotutako produktuen ekoizle iza-tera pasa den. Indarra hartu dutenbaloreak izan dira: kalitatea, natu-rarekiko lotura, ekologia… Gertaka-ri horrek, aldi berean, gizartea neka-zaritza landara hurbiltzea ekarri du,kontsumo eta aisialdi ohitura berriekkrisian dagoen sektoreari berres-kuratze aukera bat emanez. Aldi berean, landa eremuen despo-pulatze arazoari eta lur sailen uzte-ari aurre egiteko aukera ematen du.Joera honek, lehen sektorean edoelikaduraren sektorean aktibitateasortzea edo hedatzea ahalbidetzendu, gainera bertako produktuei balioerantsia emanez eta eskualdean abe-rastasuna sortuz.Tokian tokiko ekoizpen sistemen era-bilerak, non errekurtso propioeibalioa erantsia ematen zaien, lehia-kortasunean abantaila bat ematendu eta gainera produktua eskual-dera lotuta geratzen da. Horrela, pro-duktuak dibertsifikatzeko ahalme-nak eta aukerak sortzen dira, pro-duktuei balio erantsi handiagoaemanez, lurraldeari aberastasunhandiagoa ekarriz eta kontsumo por-taera berriei egokitutako aktibita-

te ekonomiko berriak edo daude-nak handitzeko aukera emanez.Plan Estrategikoaren prozesuanzehar, Sakana baliabide naturalezeta merkatuan ondo kokatutakoproduktuez osatutako ibarra delaazpimarratu da, produktuen kalita-teari dagokionez. Gainera, produk-tu elaboratuen irudi ona eta kon-tsumo eremuen hurbiltasuna gehi-tuz, tokian tokiko produkzioanapustu egin daitekeela ondoriozta-tu da, horrek aktibitate ekonomikoberriak sor ditzakeelako edo dau-

denak handitu.

Ardatzak

Lehen sektorerako SPEk 4 lan ardatz,16 jarduera lerro eta 45 ekintza des-kribatu ditu, bakoitzari dagozkionarte-hartzaileak zehaztuz. Lehen ardatza, ekonomia, gizarteeta ingurumenari dagokienez, abel-tegiak ustiatze eredu iraunkor bate-rantz zuzentzea da. Horretarakoaurreikusitako jarduera lerroen arte-an daude: abeltzainen arteko topa-guneak bultzatzea; produktuaren

dibertsifikazioan eta eraldatze ziklo-etan laguntzea; abeltegien titularrengaitasuna eta prestakuntza garatzeaeta merkataritza eta turismoa elka-rri lotzea. Lehen ardatz hori gara-tzeko 11 ekintza jaso dira. Elikadura sektoreko bigarren arda-tza baliabide publikoen kudeaketada. Horren barruan hiru jarduera lerrodaude. Batetik, herri-lurrak Kude-atzeko Plana sortzea, intsumoeki-ko mendekotasuna murrizten lagun-tzeko eta instalazio berriak bultza-tzeko.Bestetik, jabetza publikoko

lurrak optimizatzea eta balioztatzeaeta, azkenik, eraldatzea eta salmen-ta xede dituzten azpiegiturak opti-mizatzea eta balioztatzea. Jardue-ra horiek aurrera eramateko 8 ekin-tza zehaztu dira. Sei lan lerro eta 18 ekintza ditu lehensektoreko 3. ardatzak, tokiko elika-dura sistemak bulkatzeaz ari dena.Adostutako jarduera lerroen arteandago kontsumitzaileen kontzientziaeta prestakuntza handitzea, tokiko pro-duktuak, kalitatekoak, ekologikoak...kontsumitzeak dakartzan onuren gai-nean (gizartean sektorearen irudiahobetzea). Horrekin batera, Sakananegindako produktuak sustapena egi-tea aurreikusten da. Ekoizle txikiei merkaturatzean etamarketinean laguntzea ere jasoadago SPEn. Baita ekoizleen arteko topa-guneak bultzatzea ere. Aldi berean,merkataritza jarduera turismo jardue-rari lotzea adostu da lan-taldea eta,azken jarduera lerroa nekazaritza eko-logikoa bultzada ematea da. Elikadura arloko laugarren eta azkenardatza sektorearen prestakuntzagaratzea edo berariazko presta-kuntza jarduerak antolatzeari buruz-koa da. Hiru lan lerro zehaztu dira:prestakuntza alorreko entitateekinlankidetza etengabea; ekintzaileberriendako berariazko prestakun-tza eta, azkenik, prestakuntza jar-duerak edo etengabeko prestakun-tza planak garatzea. Guztira zortziekintza garatzeko asmoa dago.

»

Behiak behitegian agotza jaten.

Eguzki plakak Irurtzungo etxe-bloke baten teilatuan.

Page 8: 456 guaixe

Guaixe • 2014ko marsuaren 21a8 sakanerria

Santialde elkartearen XI. urteurrenaospatzeko afaria eta gaupasa eginendute bihar

Egiarretan izanen da bakarrenbat bihar duela 13 urteko kontuezhizketan hasiko dena; gogora eka-rriko duena azkar asko erabakizutela eskola zaharra konpontzeahan elkartea egiteko. Bi hilabete-tan lortutako adostasuna gauza-tzea bi urte inguruko lanak eka-rri zituela aipatuko du. Eta mere-zi izan zuela, elkartearekinegiarretarrek non bildu, non afal-du, non kartetan jolastu, non…badutelako.

Aurretik beste egoitza zaharbatean zuten biltokia egiarreta-rrek. Baina haren jabetza zeine-na zen, elizarena edo herriarena,ez zegoen argi eta, horregatik,erabaki zuten eskola zaharrakkonpontzea. Santialde elkarteakbi solairu ditu eta Arakil ibarre-ko ikuspegi ederra eskaintzen du.Gainean kontzeju-etxea dago. Ohi-

ko afari eta festez aparte, aldianbehin hitzaldiren bat, erakuske-taren bat edo irteeraren bat anto-latzen da elkartetik. Bazkide bete-ranoek Arakilgo abesbatzan kan-tatzen duten bitartean gazteakRajatabla futbol taldean aritzendira.

Gaur egun 55 bazkide ditu San-tialde elkarteak. Genero ikuspe-

gitik bazkide kopurua orekatua daeta herrian bizi ez direnak ere baz-kideen artean daude. Bihar elkar-tearen XI. urteurrena ospatzeko50 bat afaltzera elkartuko dira.Sagardotegi menua izanen dute etaondoren Arruazuko Ander akor-deoilariaren doinuez lagundutagaupasa eginen dute Santialdenelkartutakoek.

Cederna-Garalurrek ostegunean,17:00etan, Altsasuko Gure EtxeanNafarroako Mendialdean sortudiren hainbat kooperatibeninguruko esperientzien berriemanen du.

Lanpostu bat izatea. Hori izatenda guztion helburua. Eta zergatikez guk gure enpresa sortu? Horibeste aukera bat ere bada. Enpre-sa hori bakarrik sortu ahal dugu,edo senitartekoekin edo besteakzionista batzuekin. Baina zer-gatik ez kooperatiba bat sortu?

Zer da kooperatiba bat? Zeinezaugarri, abantaila ditu? Galde-ra horiek guztiak erantzungodituzte Cederna Garalur elkarte-koek ostegunean, martxoaren27an, 17:00etan Altsasuko GureEtxean “Talde-ekintzailetza: koo-

peratibaren inguruko esperien-tziak Nafarroako Mendialdean”lelopean antolatutako jardunal-dian.

Altsasuko bi kooperatiba:Gertu Sakana S. Koop eta Cur-vados Alzania S. KoopANEL (Asociación Navarra deEmpresas Laborales) elkarteakkooperatiben ezaugarriak azal-duko ditu, ekintzaileendako bideoso interesgarria direla nabar-menduz, eta ondoren NafarroakoMendialdean berriki sortutakohiru kooperatibek euren esperien-tziaren berri emango dute. Tarte-an daude Altsasuko Gertu Saka-na S. Koop eta Altsasuko Curva-dos Alzania S. Koop.

Kooperatiba, beste aukera batEgitaraua17:00etan Jardunaldien aurkezpena.Isabel Elizalde, Cederna-GaralurElkarteko gerentea eta GaraziUrrestarazu, Altsasuko alkatea etaCederna Garalur Elkarteko ordezkaria. 17:15ean Lan kooperatibak etasozietateak. Abantailak eta konpromi-soak. Maite Berasain, ANEL (AsociaciónNavarra de Empresas Laborales)elkarteko ordezkaria. 17:45ean Ekintzaileen kooperatibamartxan. Elena Zabalza, ANEL elkartekoordezkaria. 18:00etan Kooperatiben ingurukoesperientziak Nafarroako Mendialdean:Gertu Sakana S. Koop (Altsasu)kooperatibako Andres Bengoetxea etaEdurne Goikoetxea, Curvados Alzania S.Koop (Altsasu) kooperatibako JoseJavier Fresneda eta Raul Mendoza etaErnaizu S. Koop (Basaburua) kooperati-bako Laura Martinena. 18:40an Galde-erantzunak eta bukaera.

Egiarreta»

Irurtzun»

SAKANA

Elkartearen urteurrenak elkartuta

Santialde elkartean kartetan jolasten. Artxiboa

Gaur abiatuko da ingurumenariburuzko egitaraua

Irurtzungo Udaleko Hirigintzaeta Ingurumen Batzordeak anto-latuta sortu da gaur abiarazikoden egitaraua. Haren baitanargindar kontsumorako alterna-

tibak, ingurumenean eraginaizanen duten egitasmoen inguru-ko saioak, argindar linearen kon-trako eguna, kontsumo ardura-tsua eta beste izanen dira, tailer,hitzaldi eta bisiten bidez eginendirenak.

Motzean

Dagoenari eutsikodio kontzejuak Aurten 53.648,5 euroko aurrekon-tua izanen du Izurdiagako Kontze-juak. Jose Luis Garcia Urbistondokontzeju-buruak jakinarazi digu-nez, ez da aurten inbertsiorik egi-nen. Pasa den urtean, Arakilgo Uda-laren laguntzaz, kontzeju-etxekoteilatua konpondu zuten. Baina lanhorren ondoren, ezer gutxi geldi-tzen da kontzejuaren diru poltsan.Bestalde, kontzeju-buruak jakina-razi digu aurten herriak ez duelaurtero hartzen dituen bi kirol pro-bak hartuko: ez mendi bizikleta las-terketa ezta futbol txapelketa ere

Ulayarrek aitarenhilketa liburuan jaso du Ostiralean aur-keztu zuen Sal-vador UlayarM u n d i ñ a n oMorir para con-tarlo (Sahats,2014) liburua.Bere aita JesusUlayar Liziaga-ren hilketaren lekuko izan zen 13urterekin eta argitalpenarekin “ger-tatutakoaren akta” jaso nahi izandu Ulayarrek, baita familiak bizi izan-dakoa ere. “Hau egin zioten nire aita-ri eta nire herriari. Oinazea adiera-zi beharra nuen” esan du idazleakDiario de Navarran. Elkarrizketaberean adierazi duenez, hamar urtebehar izan ditu liburua idazteko; “guz-tia atera beharra nuen”, baina idaz-keta prozesua oso mingarria izanzela gaineratu du.

Iheslariei babesaIhesian ibilitako makina bat ihes-larik larunbatean agerraldia eginzuten Altsasun. Konponbide pro-zesuarekin “konpromiso osoa” adie-raztearekin batera “azken ihesla-ria etxean izan arte babesa etalaguntza” emateko asmoa adiera-zi zuten. Iheslarien kolektiboakgaragarrilaren 15ean Miarritzenegindako adierazpenaren garran-tzia nabarmendu zuten. Aldi bere-an, azken 50 urteetan gertatuta-koa (gerra zikina, jazarraldiak,deportazioa, babesgabetasun juri-dikoa, tortura, gutxieneko bizi-bal-dintzarik eza) kontatzea beharrez-kotzat jo dute. Iortia kultur gune kanpoko aldeanCovite biktimen elkarteko kide Con-suelo Ordoñez, Laura Martin eta Con-cepcion Fernandez izan ziren. Ihes-larien aldeko ekitaldiko antolatzai-leei argitu gabeko ETAren hilketenzerrenda eman zieten. Coviteren ara-bera 400 hilketa daude argitu gabe.Ordoñezen iritziz artxibatutakoauziak “inori ez zaizkio interesatzen.Justiziarik ez badago, duintasunikez dago”. Larunbat goizean Guardia Civilarenpresentzia handia izan zen Altsasu.Hainbat tokitan patruilak geldi egonziren eta herri inguruan ere kontro-lak izan ziren.

Txikiei arauak nola jarri?Oinarrizko Gizarte Zerbitzuak 3saioko tailerra antolatu du UharteArakilen

Irurtzun zonaldeko Oinarrizko Gizar-te Zerbitzuak gurasoendako ondo-ko tailerra antolatu du: autonomia,arauak eta limiteak. Etxeko txikieiarauak eta mugak nola jarri eta txi-kien autonomia nola landu azaldu-ko du Belen Perez de Pradok. Tai-lerrak 3 saio izango ditu: martxoa-ren 24an, martxoaren 31n etaapirilaren 7an, 15:00etan, UharteArakilgo Udalean.

Eguneko bi kontrolAltsasuko Ospa mugimenduak pasaden urteko balantzea egin du etajakinarazi duenez, 600 kontrol ingu-ruren berri izan zuen mugimenduak.Herriko kaleetan eguneko bi kon-trol izan genituen bataz beste”.Horiek Foruzaingoak, Guardia Zibi-lak eta Policia Nacionalak jarri zituz-tela azaldu dute Ospatik. Alde egi-teko eskatu diete.Errepresioaren kontrako mugi-menduak 2013 urteko bere erre-pasoan gogora ekarri du bi altsa-suar “bortizki” atxilotu zituztela,bata, Donostiako herri harresianeta, bestea, Ospa egunean. Horre-taz aparte, hainbat koadrila etaherritarren jarraipen etengabeak,mehatxu eta kikiltze saiakerenberri jaso du Ospak. Mugimenduakjakinarazi duenez, “isun politiko-en” atala oraindik itxi gabe duela.Orain arte 23.500 euroko balioaduten isunen berri dutela jakina-razi dute “eta oraindik pasa denurteko isunen berriak iristen doaz”.Gaiaz hitz egiteko gaur, 18:00etan,batzarra deitu du Iortian.

ArgindargarestitzearenkontraMezu hori eraman dute Sasoia, Nafa-rroako jubilatuen elkarteko kideek Irur-tzungo, Altsasuko eta Etxarri Aranaz-ko azoketara. Azkena pasa den aste-lehenean Etxarri Aranatzen izan zen.32 jubilatuk argindar fakturaren igo-erak haien eros ahalmenean eraginzuzena zuela salatu zuten. Azokakokontzentrazioaren ondoren, kulturetxean Xabier Aiestaranek argindarenpresen eta sistemari buruzko argi-bideak eman zizkien.

Kamioi lapurrakatxilotuak Berriki Guardia Civilak Kantabria-ko bi gizon eta beste bilbotar batatxilotu ditu. Kargatuta zeudenkamioien lapurretan aritzea egoz-ten die. Lapurtu zituzten kamioienartean Altsasuko udal kamioi apar-kalekutik pasa den urteko martxo-an lapurtutako bat legoke. 17 tonaaltzairu zituela eraman zutenkamioia. Materiala saldu eta kamioiaLos Arcosen agertu zen gerora.Bitartean lapurtutako kamioiarenjabeak, beste kamioi bat eskuratubehar izan zuen bere lanarekinsegitu ahal izateko.

Ingurumena ikuspegi askotatik

EgitarauaAlternatiba elektrikoak. Martxoaren21ean, ostiralean, 19:00etan Irurtzungoudaletxean. Hizlariak: Goiener etaEnergia Garako kideak.

Clarity. Martxoaren 21etik apirilaren6ra, astegunetan 18:00etatik20:00etara eta larunbatetan11:00etatik 14:00etara udaletxekobatzar gelan. Crana fundazioa.

Hondakinen errausketa /balorizazioa.Martxoaren 28an, ostiralean, 19:00etankultur etxean. Hizlariak: Portland, 3MBplataforma eta Olaztiko Udala.

Autopista elektrikoen kontrakoeguna. Martxoaren 30ean, igandean,9:00etatik aurrera mendi martxa,Lurkideen argazkia eta herri bazkaria.Autopista Elektrikorik Ez plataforma.

Clarity, bisita gidatua. Apirilaren 2an,asteazkenean, 19:00etan udaletxean.

Kontsumo arduratsua. Apirilaren 4an,ostiralean, 19:00etan udaletxean. JoseLuis Mariñelarena, Setem.

Arbizuko hondakindegira etaLakuntzako konpostagailuari bisita.Apirilaren 5ean, larunbatean, 10:30eanForu plazatik abiatuta.

Ingurumena enpresetan (autogintzaeta Inasa). Apirilaren 11n, ostiralean,19:00etan kultur etxean. VWkoteknikariak.

Biaizpeko ikuspegia.

Page 9: 456 guaixe

Bierrik Fundazioaren BeleixeguaixeTxartelarekin martxoaren 28tik30era erosketak egiten dutenekpare bat sari ederren zozketansartuko dira

Bierrik fundazioak bere babeslediren 1.570 sakandarrei heldu denasteburuan Beleixeguaixe txarte-la erabiltzera gonbidatu ditu. 80establezimendu baino gehiagotanerabili dezakete txartela eta haie-tan hainbat deskontu eta abantai-la eskuratzeko aukera dute. Gai-nera, martxoaren 28tik 30era Belei-xeguaixe txartela erabiltzendutenek bi sariren zozketan sar-tuko dira: batetik, bi lagunenda-ko bazkaria Astizko aterpean etaMendukilo kobazulorako bi sarre-ra eta,bestetik, Iortia kultur gune-ko zinemarako hilabeteko bi abo-no eta Beleixeguaixe txartel batopari sarien zozketan sartuko da.

Erosketa handia edo txikiaeginda ere, Bierrik fundazioko1.570 babesleek krisi garai hone-tan Sakanako establezimendueibultzada emateko aukera izanendute. Fundazioko kudeatzaile Ain-hoa Urretagoiena Arruabarre-nak esan duenez, “ibarrean ero-siz sakandarren arteko harrema-nak sustatzen dituzte, herriei

aberastasun soziala emanez”. Etagaineratu du, “herri osasuntsubatek gertuko merkataritza sareaizan behar du, herritarrek etaestablezimendu txiki eta ertainekosatuta dagoena. Guztien arteanherriari bizitza eta kolorea ema-ten diogu”.

Txartela

Bierrik fundazioak 19 urteko ibil-bidea egin du Sakanan euskaraz-ko hedabideak sustatzen. Guaixeastekaria eta Beleixe Irratia (FM107,3) dira horren adierazle.

Bierrik fundazioak sustatuta,Beleixeguaixe Txartela hiru helbu-

rurekin sortu zen. Alde batetik,fundazioaren beraren auto-finan-tziazio maila igotzea. Bestetik, Saka-nan bertan erosketak egitera bul-tzatzea eta bertako komertzioaksustatzea. Eta, azkenik, Bierrikfundazioko bazkideei abantailakeskaintzea. Egun, 80 establezimen-

du baino gehiagotan abantaila inte-resgarriak eskuratzeko aukeraematen du txartelak, deskontu edobeherapen modura gehienetan.

SAKANA

Etxarri Aranatz»

Guaixe • 2014ko marsuaren 21a sakanerria 9

Ospakizun eguna izateanahi duenez, herriekimenak egitarau zabalaantolatu du egunerako

Nahi duzu Euskal Herriindependente bateko herritarraizan? Galdera erantzuteko aukeraizanen da

Dena prest dugu apirilaren 13koherri galdeketarako. Halaxe adie-razi du Manu Gomez Genuak A13ekimenaren izenean. Jakinarazpe-narekin batera etxarriarrak par-te hartzera deitu ditu. A13 herriekimeneko kidek azaldu dute egunhori “iritzi guztien topaleku” iza-nen dela, joera ideologiko guztie-tako kideek baiezkoarekin, ezez-koarekin edo boto txuriarekinaukera izanen dutelako euren iri-tzia emateko.

Apirilaren 13an botoa emate-ra joateko zergati asko daudelanabarmendu dute. Esaterako, inorez dela inor baino gehiago iza-nen. Herri galdeketa “demokra-zian sakontzeko” aukera gisaplanteatu dute, pertsonek botoaematerakoan “herritarroi botereaematen digulako”. Iritzia jakitea,errespetatzea eta ondoren egika-rikatzea erabakitzeko eskubide-aren ariketa praktikoa dela eregaineratu dute.

Galdeketaren egunean irabaz-le bakarra herria izanen dela ziur-tatu dute, “elkarren ezagutzansakondu dugulako. Etxarri herrianitza, tolerantea, heldua, lasaiabaina aktiboa izateaz harro gau-dela erakutsiko dugu”. Gainera,

galdeketa herritarrei dagozkiengaiak euren esku uzteko balio due-la iritzi diote ekimenean.

AraudiaDeitu dituzten batzar eta bileretanzehaztu dute galdeketako arau-dia. Apirilaren 13an 16 urte dituz-ten etxarriar guztiek parte hartuahalko dute herri galdeketan.Horretarako kale Nagusiko 14.zenbakian egonen den hautes-lokaletik pasa beharko dute,9:00etatik 20:00etara. Iritzia ema-terakoan nortasun agiria, pasapor-tea edo EHNA onartuko dituzte.Dokumentua iraungia badago edo-ta gaur egun jabea Etxarrin bizidela adierazten ez badu, erroldaagiria eraman beharko du.

Europar Batasunetik kanpo sor-tu direnek Bizileku-Txartelarekinasko izanen dute herri galdeketanparte hartzeko. Europar Batasune-ko herrialderen batean sortu dire-nek, aldiz, koomunitateko erregis-troko inskripzio egiaztagiria etapasaportea edo nortasun agiriaerakutsi beharko dituzte.

Aldez aurretik botoa ematekoaukera izanen da. Horretarakoantolatzaileekin harremanetanjarri beharra dago 620 378 338

telefonora hots eginez [email protected] e-postarenbidez. Martxoaren 22tik 12ra arteaurretik eman ahalko da aurreti-

ko botoa, bai etxean (antolakun-tzako kide batek hautestontziaeramanen luke) edo hautes-loka-lean. Jakina, botoa sekretua da.

Apirilaren 13ko herri galdeketarako dena prest

Herri ekimeneko sustatzaileak eta Araceli Markotegi ikuskaria, eskubian eserita.

Heldu den asteburuan Beleixeguaixe txartela ateratzeak abantailez aparte saria eman dezake.

Galdeketako ikuskariak

Araceli Markotegi. Etxarriarra.Abokatu laboralista jubilatua.Ikuskarien koordinatzailea. Maider Goñi. Etxarriarra. Aurre-ko legealdiko alkatea. Mario Zubiaga.EHUko politika ira-kaslea eta Euskal Nazionalismo-ari buruzko masterraren burua. Josep Manel Ximenis. Katalu-

niako lehen herri galdeketako,Arennys de Munt-eko galdeketa-ren bultzatzaile eta koordinatzai-lea. Anna Arqué. Kataluniako kontsul-taren aldeko koordinakundenazionalean komunikazio etanazioarte batzordeetako ardura-duna. Tatjana Zdanoka. Letoniakoa.Aliantza Libreko eurodiputatua.

Boluntarioen beharra

A13 ekimenak herri galdeketa eginahal izateko boluntarioak beharditu hurrengo batzordeetan ari-tzeko: mahai elektorala, informa-tika, segurtasuna, aurretiko botosekretua, komunikazioa, begira-leak eta ekitaldiak. Interesatuak620 378 338 telefonora hots eginedo [email protected] e-pos-tara jo.

A13koegitaraua

Ostiralean, 20:30ean, plazanjarritako pantaila batean aur-keztuko dute ekimeneko kide-ek apirilaren 13rako egitaraua.Aurreratu dutenez, herri kiro-lak, kale animazioa, herri-baz-karia, kontzertua eta beste iza-nen dira.

Sakatxartelasteburuak

Marsuak 28-30Maiatzak 30-Garagarrilak 1Garilak 25-27Irailak 26-28Azaroak 28-30

Sakatxartela Beleixeguaixetxartela lortzekoDeitu ondoko telefonoetara: 948564 275 eta 948 562 107 edowww.guaixe.net atarian sartu etaBierrik Fundaziokobazkide/babesle egin. Urteko 50euro ordaindu behar dira. Eros-ketak Sakanako dendetan egitendituzten babesleek erraz erreku-peratuko dute babesletzagatikordaindutakoa. Gainera, errentaaitorpenean %25a desgrabatukodu foru administrazioak.

Page 10: 456 guaixe

Opatutakoak / GaldutakoakGALDUTAKOAK

Oinez ibiltzeko Altus makila gorria galduzen. Arbizuko Sandindei dermioan otsailaren23an.Opatu duenak, mesedez, Guaixera hots egindezala 948 56 42 75.

IkastaroakAES.“Oinarrizko enpresa-ingelera”, Arbizun, 70ordu, apirila-ekaina; “Enpresa ingelera II”,Arbizun, 70 ordu, iraila-azaroa; “Ingelera elka-rrizketa praktikak”, Arbizun, 40 ordu, azaroa-abendua; “Ekoizpena eta biltegien kudeaketa:denbora eta kostuen murrizketa”, Arbizun, 80ordu, apirila-ekaina; “Planoen interpretazioa etaordenagailuz lagundutako diseinua”, Altsasu, 60

ordu, urria-abendua; “Adimen emozionala”,Arbizun, 30 ordu, iraila-urria; “ETEei aplikatuta-ko trebatasun pertsonalak”, Arbizun, 35ordu,ekaina; “EXCEL 2010: informazioaren kal-kulo eta kudeaketarako baliabideak”, Altsasun,40 ordu, apirila; Informazio gehiago: 948 46 8307 eta [email protected].

Cederna.Nire zaletasuna nire lanpostu bihurtu,Altsasun, maiatzak 8-15-22 eta 29, ekainak 5;Zuzenean saltzeko estrategiak, Arbizun,urria/azaroa zehaztu gabe.Argibide gehiago:Oskia Lazkoz [email protected] – 94856 70 10.

IFESek hainbat ikastaro antolatu dituIruñean.Informazio gehiago www.ifes.es, 948-

15 31 93 edo 948- 46 71 20. On line ikastaroak:izen ematea http://www.ifes.es

Forem Navarra – CCOO ikastaroak.Informaziogehiago: www.foremnavarra.org

AIN-consulting ikastaroak.Informazio gehia-go: 948 42 11 23 eta formacion.ain.es/

LehiaketakSaharari kantari 2014. Saharar herriaren egoe-raz sentsibilizatzea helburu duen kantu lehiaketa.Talde eta bakarlariek euren kantak martxoaren28ra arte aukeztu ditzakete. Informazioawww.saharaikantari-2014.saharaelkartea.org

ETBko lehiaketarako lehiakideak.Hizkamizka

lehiaketarako lehiakideak behar dira. Kultura oroko-rreko galderei erantzun beharko diete. Interesatuekeuren datuak eta kontakturako modua [email protected] e-postara bidali beharko dute.

Oharrak Bertso-udalekuak. 5 urtetik 18 urterawww.bertsozale.com web gunearen bidez emandaiteke izena martxoaren 11tik 27ra.

Nafarroan herri komunikabide bat sortzeko.Diru bilketa hasi dute, Ahotsa behar dugu lelope-an. Ekarpenak kontu korrontean (3035 0229 392290033933 Laboral kutxa) edohttp://goteo.org/project/ahotsa-behar-dugu?lang=eu bidez egin.

Tartalariendako laguntza. Laguntza ekonomi-koa Laboral kutxa 3035 0068 08 0680058591korrontean sartu daiteke.

Mintzakide proiektua. Egonkortzeko denonlaguntza behar dugu, lagundu zabaltzen etafinantzatzen: http://goteo.org/project/zu-gabe-ezin

Nafarroako Elikagaien Bankuaren alde. Diruekarpenak kontu korronte hauetan egin daitezke:Laboral kutxa 3035 0069 52 0690024878,

Rural kutxa 3008 0001 16 0700279128 etaCaixabank 2100 2173 87 0200346965.

Haurraren erritmoak errespetatzen ditueneskola librea nahi baduzu. Deitu 661- 59 0420 telefonora.

Euskonews ekonomikoki laguntzeko kanpai-na. Informazio gehiago:www.euskonews.com/[email protected], 943- 32 22 94.

Informatika - trukea. Informazio gehiago [email protected]

3MBk kontu korrontea zabaldu du. Ruralkutxan eta jendeak han egin ditzake ekarpenak3008 0093 66 2460985811

Auzolana Josefina Arregui klinikan.Auzolanean parte hartu nahi dutenek 948- 56 3850 (klinika) edo 689- 03 51 20 (Patxi) telefonoe-tara hots egin dezatela.

Bazkideak Josefina Arregi klinikarako.Bazkidea izan nahi duenak urtean 12 € edo nahiduen kopurua eman dezake. Informazio gehiago:amigosfosefinaarreguilagunak.blogspot.com [email protected]

NORBANAKOEN IRAGARKIAKWebgunean: guaixe.iragarkilaburrak.com-en doanGuaixe astekarian: Saldu/erosi, erretan eman/ hartu, lan eskaintzak 11 euro + BEZ / 3 aste

HARREMANETARAKO

Telefonoa: 948-56 42 75Posta elektronikoa: [email protected]

Francisco JavierLazkoz Flores

III. urteurrena

Dagoeneko hiru urte pasa dira,baina ez zaitugu ahaztuko.

Gure bihotzean betiizango zaitugu.

Lakuntzako fameliye

Naiara Goikoetxea ArtetaIII. urteurrena

Zure irribarreak bizirik diraugure artean,

bizitako une gozo haiek gogoratuz.Ikusi arte.

Naiara Goikoetxea ArtetaNire maitia,

nire maite xamur,xarmant, zoragarria.

Nire maitia,hari ikustezin batekbihotz bakarreanelkarren ondoan

lotzen gaitu.

Nire maitia,goizargitik arrats

iluneramaite zaitut.

Nire bihotzekokuttuna,

maite zaitut,maite zaitut.

Guaixe • 2014ko marsuaren 21a10 oharrak

Jaiotzak

• Miren Aranguren Cabodevilla,martxoaren 7an UharteArakilen.• Kai Renner Lareki, martxoaren9an Lakuntzan.• Adriana Parra Pino, martxoaren9an Altsasun.• Ekiñe Villanueva Moscoso,martxoaren 13an UharteArakilen.

Informazio hau epaitegietan eta udaletanjasotzen da

Naiara Goikoetxea Arteta eta Garazi Garasa GuerreroZuek zaituztegu

maitiagoakarrosak eguzkia baino,izarrak zerua baino.Eta egunez egun,maitasunez, gure

hutsarteabetetzen duzue,

beti bezalaeta betiko.

Maite zaituzteguprintzesak.

Zuen gurasoakAlfredo eta Grazi,Xabier eta Elena

eta anaiak Aitor eta Eneko.

III. urteurrena

Hainbataukera

Galdetu

948 564 275

Page 11: 456 guaixe

Sakanako Triatloi taldea gazteakanimatzeko sortu zen. Helburuabetetzen ari da: “kide berriak gehi-tzen hasi dira, gaztetxo batzukere. Probatu dute, gustatu zaie etagelditu dira”, adierazi du MikelLakuntza Sakana Triatloi taldekokideak. Aurten 40 lizentzia egindira eta umeen eta gazteen arte-an hogeiren bat. Hauek Nafarro-ako Kirol Jokoetan parte hartukodute. Helburua ahalik eta probagehienetan parte hartzea dela esandu Lakuntzak. Umeen artean bul-tzada ematea eta gustura egon dai-tezen nahi dute. “Kirola egin deza-tela eta lagun artean disfrutatzeanahi dugu”.

Duatloi eta triatloi proba gehie-netan parte hartzea da SakanaTriatloi taldearen xedea: “taldebatek distantzia luzetan parte har-tuko du”. Euskadiko eta Nafarro-ako zirkuituetan egongo direlaazaldu du Lakuntzak. Gainera,estatu mailan ere zenbait probe-tan arituko direla esan du, adibi-dez, Saloukoan. Gasteizko IronMan proban Felix Benjumea ari-tuko dela aurreratu du Lakun-tzak. “Bakoitzak bere mailan par-te hartuko du”. Umeen kasuanNafar Kirol Jokoetan lehiatukodira. Aurreko urtean umeak etagazteak podiumak egin zituztenNafarroako Kirol Jokoetan.

Guaixe • 2014ko marsuaren 21a 11

Triatloia Duatloia

Duatloia

kirola >>AIZKORA

ABIAN DA SAKANAKO AIZKORA ESKOLA:15 pertsonendako tokia zegoen eta bete eginda. Ikasleak Floren Nazabal, bere aita Juan

Mari eta Juanito Erdoziarekin murgilduko di-ra aizkoran, asteazkenetan eta larunbatetan,Nazabaldarren Etxarriko bordan.

Felix Benjumea 40.aOñatiko Duatloian271 duatletek hartu zuten parte Oña-tiko Duatloian. Guztiek 10 km korri-kan, 40 km bizikletan eta 5 km korri-kan osatu behar egin zituzten. Ira-bazleak Guillaume Ducasse (1:54:41)eta Maider Gaztañaga (2:08:12) izanziren. Sakana Triatloi Taldeko 5duatleta aritu ziren eta azkarrenaFelix Benjumea altsasuarra izanzen, helmugara 40.a heldu eta gero(2:03:18). Juan Luis Maiza 50.a izanzen (2:04:12), Javier Borrega 64.a(2:05:52), Isidro Asurabarrena 116.a(2:11:01) eta Juantxo Azurmendi204.a (2:25:35).

Odei Juango 23 urtez azpikohirugarren nafarra Obanoseko Circuito de PascuasenErik Altuna izan da elite mailakonafar onena eta Julen Amezketa 23urtez azpiko nafar onena

Igandean afizionatuen mailako 72.Circuito de Pascuas proba jokatu zen,Obanosen, aldi berean, NafarroakoTxapelketa zena. Zirauna taldekoImanol Estebez iritsi zen bakarrikhelmugara, Lizarteko Egoitz Fernan-dezi 3 segundo aterata. Hirugarre-na Telco´m-Gimex taldeko Erik Altu-na izan zen, 5 segundora. Erik Altu-na Nafarroako Txapelketako elitemailako txirrindulari onenaren sariajaso zuen. Seguros Bilbaoko JulenAmezketa izan zen 23 urtez azpi-ko Nafarroako txapelduna, helmu-gara 12. postuan heldu eta gero. JosuZabala (Rural Kutxa) izan zen biga-rrena, eta Odei Juango lakuntzarra(Rural Kutxa) hirugarrena.

Hector Saez laugarrena

Macario Sari Nagusian

Igandean Macario Sari Nagusia joka-tu zen Alcalá de Henaresen, afizio-natuen Espainiako Koparako balia-garria den hirugarren proba. Helmu-gara laukote bat iritsi zen eta lasterketaesprintean erabaki zen. Gomur-Can-tabriako Nacho Perez izan zen azka-rrena. Rural Kutxako Hector Saez lau-garrena izan zen, denbora berean.

Sakana Triatloi taldea handituz doaKide berriak gehitu dira taldean eta guztira 40 lizentzia egin dira

Arbizuko proba,martxoaren 29anArbizuko 18. Duatloia martxoa-ren 29an jokatuko da. (8 km korri-kan, 32 km txirrindulan eta 4 kmkorrikan). Helduekin batera kade-teek parte hartuko dute, distan-tziaren erdia eginez. Gainera,lehenengo aldiz Nafar Kirol Joko-en zirkuitua egingo da Arbizun. Sakanako Mankomunitateko webgunean edo rockthesport.comweb gunean eman daiteke izena. Nafar Kirol Jokoen proba10:45ean hasiko da, eta probanagusia 16:00etan.

Duatloiaren ikuskizunaz gozatze-ko aukera paregabea dago bihar,larunbatean, Altsasun, SakanaTriatloi Taldeak hainbat entitateeta babesleen laguntzarekin anto-latutako IV. Razesa Duatloi SariNagusia jokatuko baita. Goizean,10:50ean, kategoria txikikoak ari-ko dira lehian, Nafar Kirol Jokoe-tarako (NKJ) baliagarria den pro-ban, eta arratsaldean, 16:00etan,proba nagusia jokatuko da. Altsa-suko duatloia Nafarroako eta Eus-kadi-Nafarroako Zirkuituetarakobaliagarria da.

10:50ean kategoria txikiko-ak, TxiokanKategoria txikikoak Txioka haurikastolaren inguruetan prestatuta-ko zirkuituan lehiatuko dira. Aurre-benjaminak 10:50ean hasiko dira,benjaminak 11:10ean, kimuak

11:30ean eta haurrak 12:20ean. Junio-rrek eta kadeteek helduen probanparte hartuko dute.

16:00tan helduakIV. Razesa Duatloi Sari Nagusiaarratsaldeko 16:00tan abiatuko da

Foru Plazatik. 16:00etan emaku-meak abiatuko dira eta 16:15eangizonezkoak. Altsasuko herri gune-an prestatutako 2,5 km-ko zirkui-tuari bi bira eman beharko diotekorrika duatletek, segidan IortiaKultur Gunearen aurrean dauden

boxetan, trantsizio gunean, bizikle-ta hartu eta 22 km-ko distantzia osa-tzeko. Aurten bizikleta ibilbideaberria izango da: hasieran Olazti-rano joko dute duatletek, Urbasa-ko portua igotzen hasi, eta Altami-rako bidegurutzean beherako bideahartuko dute, Altamira jaitsiz.Altsasu zeharkatuta NA-1000 erre-pidean aurrera egingo dute, Zega-ma Ortzaurteko bidegurutzerai-no. Bertan buelta osoa hartukodute, Altsasuko boxetara joan arte.Bukatzeko, bizikleta utzi eta 2,5 km-ko zirkuituari bira bat eman behar-ko diote korrika, Foruen plazakohelmugara iristeko.

250 pasa espero diraAurreko urtean 197 duatleta arituziren proba nagusian eta Raul Ama-triain eta Nuria Rodriguez izanziren azkarrenak. Kategoria txiki-koetan 90 duatleta lehiatu ziren.Atzo Guaixeko erredakzioa ixtera-koan Nafar Kirol Jolasetan 130duatleta eta helduen proban 127duatleta zeuden izena emanda.

Sakana Triatloi Taldekoek talde argazkia egin zuten larunbatean Zelandin. Argazkia: Erkuden Ruiz Barroso.

Urko Berdud, 2013ko Altsasuko Razesa duatloian.

Duatletak gertu ikustekoaukera bihar AltsasunV. Razesa Duatloi Sari Nagusia dago jokoan. Goizeko 10:50ean Nafar Kirol Jolasen Duatloiaren

txanda izango da, eta 16:00tan nagusien proba jokatuko da

www.navarratriatlon.com Izena ematea eta probaren informazio guz-tia. Informazio gehiago www.dantzaleku-sakana.com web gunean.

Igor Flores 12.aArangurenenFlores lehen beteranoa izan zen etaIñigo Maiza 3. kadetea

Igandean Arangurengo II. Duatloiajokatu zen, aldi berean NafarroakoSprint Distantziako Txapelketa zena.Raul Amatriainek sekulako erakus-taldia eman zuen eta 188 duatletenartean bakarrik heldu zen helmuga-ra (54:46). Duatleta sakandarrek lanona egin zuten. 12.a Igor Flores izanzen (58:26), eta 13.a Sergio Garciade Eulate (58:40). 17. tokian iritsi zenFrancisco Javier Gomez (59:11), 48.aGorka Garcia de Eulate (1:02:50), 75.aIñigo Maiza (1:06:08) eta 107.a Car-los Manero (1:09:15).

Txirrindularitza

Burunda Klubak2014 denboraldiaaurkeztuko duIgandean, 14:30ean, Iortia KulturGunean

Txirrindularitza denboraldia hasiberri dago eta Burunda Txirrindu-laritza Klubak 2014ko taldeak aur-keztuko ditu eta aurtengo helburueta asmoen berri emanen du dome-kan Altsasun. 16:30ean taldeeiargazkiak egiteko parada egongoda Iortia Kultur Guneko kanpoalde-an, eta 17:00etan aurkezpena har-tuko du Iortiak.

»

»

Parapentea

Iñigo Gabiria, mendiaeta parapentea batuzIñaki Gabiriak 2012an Pirinioetaneta 2013an Alpeetan egindako men-di eta parapente ibilbideen berri ema-nen du bihar, larunbatean, 18:30ean,Altsasuko Iortia Kultur Gunean.

Page 12: 456 guaixe

Guaixe • 2014ko marsuaren 21a12 kirola

Futbola

Areto futbola

Etxarrik hartuko du herri kiroljokoen 2. jardunaldia, igandean,11:00etan

Igandean hasi ziren, Berrioza-rren, Nafarroako Herri Kirol Fede-razioak Nafarroako Kirol eta Gaz-teriaren Institutuarekin bateraurtero antolatzen dituen HerriKirol Jokoak. Bertan 3 kategorie-tako neska-mutikoek hartzen duteparte: kimuek (11-12 urte), haurrek(13-14 urte) eta kadeteek (15-16urte). Taldeak mistoak izaten dira.Haurren eta kadeteen mailan soka-tira eta proba konbinatua (koxko-lak biltzea, zaku lasterketa, txin-gak, korrika eta trontza) jokatzendira, eta kimuek proba konbina-tua egiten dute soilik, trontzarikgabe. Kimuek eta haur mailako-ek lau jardunaldi jokatu ondorenfinala jokatuko dute. Aldiz, kade-teek liga sisteman jokatuko dute,guztira 5 jardunaldi jokatuta.

TaldeakAtzera ere Andra Mari eta Iñigo Ari-tza ikastoletatik sortutako taldeakariko dira Herri Kirol Jokoetan.Kimuetan 10 talde ari dira lehian,horietatik 3 sakandar (Andra Mari,

Iñigo Aritza A eta Iñigo Aritza B).Haurren mailan, aldiz, 6 talde lehia-tuko dira proba konbinatuan, horie-tatik 3 sakandar (Andra Mari, Putte-rri eta Iñigo Aritza). Eta kadetee-tako proba konbinatuan talde

sakandar bakarra izango dugu,Andra Mari, beste 3 talderekin bate-ra. Asteburuan 2. jardunaldia har-tuko du Etxarri Aranazko pilotale-kuak, 11:00etatik aurrera.

Sakanako Futbol 8Topaketak15. jardunaldia jokoan

Igandean Sakanako Mankomunita-teko Kirol Zerbitzuak antolatutakokimuen mailako Sakanako Futbol 8Topaketetako 15. jardunaldia joka-tuko da Altsasuko Dantzalekun.

Larunbatean Futsal Sakana Are-to Futbol Txapelketako tituluaerabakitzeko play-offetako fina-lerdiko joaneko jardunaldia joka-tu zen eta asteazkenean itzulikojardunaldia.

Joanekoan, Uharte ArakilgoRacing San Migel taldea Altsasu-ko Biltokiren gainetik pasa zen eta16-1 gailendu ziren uhartearrak.Itzuleran parez pare aritu ziren bitaldeak eta 9-8 irabazi zuen Racin-gek. Beste finalerdian, Arbizuk joa-nekoan 9-2 hartu zuen menpeanBunker, baina itzuleran bosna ber-dindu zuten bi taldeek.

Hortaz, Racing San Migeleketa Arbizuk jokatuko dute gaurfinal handia. Final ikusgarriaespero da gaur, 20:30ean, UharteArakilgo pilotalekuan, areto fut-bol zaleak aseko dituena. Ondorensari ematea egingo da.

Futsalsakanaren debutaFutsal Sakana Txapelketan lehia-tzen ari diren taldeetako jokala-riekin Futsalsakana selekzioa sor-tu da. Taldeak igandean debutatuzuen, FS5 Nafarroa taldearen kon-tra, Irurtzunen. 1-11 galdu zutensakandarrek. “Emaitza gutxiene-

koa da. Hasi berria garen taldeada eta lanean jarraitu beharkodugu, taldea egiteko. Bigarrenzatian ongi jokatu genuen eta horida egin behar duguna, entrenatueta lan egin, talde honek etorkizu-na duelako” adierazi du FutsalSakana taldeko antolatzaile Lean-

dro Fernandezek.

Magna Nafarroa Xotak alde bate-ra utzi du Espainiako Kopan ger-tatutakoa eta ohorezko mailakoligan murgildu da bete betean.Irurtzungo taldeak gaur, ostirale-an, Umacón Zaragoza taldea har-tuko du, 20:30ean, Iruñeko Anai-tasuna Pabilioian.

Inter Movistar da ohorezkomailako liderra (61 puntu). Mag-na Nafarroa 5.a da (34 puntu) etaUmacon Zaragoza 14.a (17 puntu).Jokoan dauden 3 puntuak osoinportanteak dira bi taldeendako:goiko postuetan mantentzeko,Magnak, eta beheko postuetatikaldentzeko, Umaconek. Hortaz,partida lehiatu eta interesgarriaespero da.

Kopatik kanpo polemikarekinMagnak Espainiako Kopan izanda-ko esperientzia guztiz frustragarriaizan da. Final laurdenean InterMovistar 3-1 gailendu zitzaion, bai-na polemika handia tarteko. Izanere, partida azken txanpan eraba-ki zen eta arbitroaren akats izuga-rri batek –ez zuen Carlitosi eginda-ko falta larria seinaleztatu, Magna-ri partida bina berdintzeaahalbideratuko ziona, eta baloiaeskura jarri zioten Interri, 13 segun-doren faltan Tobek Interren hiru-garrena sartzeko– Magna Kopatikkanpo utzi zuen. Magnak ez zuengaltzea merezi izan eta arbitroek,beste behin, Interri egin ziotenmesede. Final handian Interrek El

Pozo hartu zuen menpean, 4-3, pole-mika berbera tarteko.

“Errespetua merezi dugu etaguri ez gaituzte errespetatu” adie-razi zuen Imanol Arregik. “Bipenalty bikoitz eta kanporaketaargi bat daude, arbitroek ez dituz-tenak seinaleztatu, eta, jakina,guztiak alde berdinera. Parez pare-

ko partida izan da. Ez digute ira-bazten uzten, argi eta garbi” gai-neratu zuen. “Sekulako partidaegin dugu baina guztiek ikusidute: ez digute irabazten utzi, edo,gutxienik, ez digute gure aukerakhuts egiteko aukerarik eman”esan zuen Roberto Martil jokala-ri irurtzundarrak.

»

Herri kirolak

Herri Kirol Jokoak etzi Etxarrira 1.jardunaldikoemaitzakKimuen mailako proba konbi-natuan Irisarri izan zen azkarre-na (6:58), Iñigo Aritza B (6:59)eta Iñigo Aritza A (7:08) talde-en aurretik. Andra Mari 7.a izanzen (7:19). Haur mailako probakonbinatuan Andra Mari izan zenlehena (8:54). Iñigo Aritza 3.a sail-katu zen (9:49) eta Putterri 5.a(10:13). Sokatiran Iñigo Aritzaizan zen onena (5 puntu) etaAndra Mari bigarrena (3,5 pun-tu). Eta, kadete mailako probakonbinatuan Basaburua (10:39)gailendu zitzaion Andra Mariri(11:32). Sokatiran, aldiz, AndraMari izan zen onena (3 puntu).

15. jardunaldia

Igandean, Altsasuko Dantza-lekun11:30ean: Dantzaleku – Urdiain 11:30ean:Tipi Tapa – Lagun Artea12:30ean: Kaixo – Txartel12:30ean: Sayas – Arbizu K.T.Atseden: Etxarri Aranatz

Arbizu taldeak Racing San Migelen kontra jokatuko du finala.

Kopatik LigaraEspainiako Kopako final laurdenetan Inter Movistarrekin modu

injustuan galdu eta gero, ligan murgilduko da Magna, Umacón

Zaragozaren kontra

Dani Saldise selekziora

Espainiako 21 urtez azpiko areto futbol selekzioak Magna Xotako jokalari Dani Saldise irur-tzundarra deitu du selekzioan aritzeko. Martxoaren 24an eta 25ean Italiaren kontra bi lagu-narteko partida jokatuko ditu Espainiako selekzioak Genovan.

Futsalsakana Areto Futbol Txapelketa

Final handia: RacingSan Migel vs Arbizu

Futsal Sakana finala

Ostiralean, 20:30ean, UharteArakilenRacing San Migel – Arbizu

2013ko Nafarroako Herri Kirol Jokoak Altsasun.

federatutako txapelketa

3. MAILA29. jardunaldia

Lagun Artea 3 – Pamplona 0

Urrezko 3 puntu lortu zituen larunbateanLagun Arteak. Defentsa sendoarekin arituzen Lagun, Pamplonak gainditu ezin izanzuena. Endika Galarzak eta Unai Bakaikoak(2 gol, 1 penaltyz) sartu zituzten golak.Merezitako garaipena. Asteazkenean Vallede Egüesen kontra aritu zen Lagun, baina ezdugu emaitzarik jaso.

Sailkapena >>1. San Juan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .67 p

15. Lagun Artea . . . . . . . . . . . . . . . . . .31 p

Asteburuko jardunaldiaLagun Artea - Cortes

(Igandean, 17:00etan, Lakuntzan)

ERREGIONAL MAILA. 4. multzoa24. jardunaldia

Baztan 1 – Lagun Artea B 2

Altsasu 2 - Ardoi 1

Univ. de Navarra 1 – Etxarri Aranatz 1

Baztan B taldeari 1-2 irabazi zion LagunArtea B-k. Baztanek akaso gehiagodominatu zuen eta garaipenagatik askoborrokatu zuen, baina Lagun Artea B-khobe probestu zituen bere aukerak etaRekalderen bi golei esker gailendu zen. Altsasuk eta Ardoik jokatutako partidaederra eta lehiatua izan zen. Altsasuklandutako eta merezitako garaipena lortuzuen. Ardoi izan zen aurreratu zena, baina2. zatian altsasuarrek gol aukera politaksortu zituzten eta Borregaren eta Mikelengolek garaipena eman zioten taldeari. Universidad de Navarra eta Etxarrirenarteko partidan, hasieran OPUS-ekoekdominatu zuten, baina Etxarrik mustu zuenmarkagailua, Asierren golari esker. 2. zatianzortea kontra izan zuen Etxarrik, bere ateangola sartu baitzuen. Garaipena lortzensaiatu ziren bi taldeak, baina banakakoberdinketarekin despeditu zen lehia.

Sailkapena >>1. Lekunberriko Beti Kozkor . . . . .50 p3. Lagun Artea B . . . . . . . . . . . . . . . .42 p9. Altsasu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32 p

15. Etxarri Aranatz . . . . . . . . . . . . . . .20 p

Asteburuko jardunaldiaLagun Artea B - San Jorge

(Igandean, 12:15ean, Lakuntzan)Kirol Sport - Altsasu

(Larunbatean, 18:00etan, Orkoienen)Etxarri Aranatz – Valle de Egües

(Larunbatean, 16:30ean, Etxarri Aranatzen)

Futbola

Page 13: 456 guaixe

Emakumeendako lasterketa anto-latu zuen Altsasuko EmakumeenBilguneak domekan. “Arrakasta-tsua izatea espero genuen, bainaez horrenbesteko arrakasta izatea”adierazi du Jaione Iraola Altsasu-ko Emakumeen bilguneko agen-teak. Izan ere, Lilasterketarakoegindako 100 petoak amaitu ziren.122 emakumek parte hartu zutenproban, gazteenak 5 urte zituen etahelduenak 64. Parte-hartzailegehienak 21-40 urte artekoak ziren.

Lilasterketa proba ez lehiako-rra zen. Gainera, korrikan, oinez,txirrindulaz edo patinez egitekoaukera zegoen. Korrikalariek 4kilometroko ibilbidea egin beharzuten, 2 kilometroko ibilbideari biitzuli eginez. Txirrindulaz eta pati-netan zihoazenak 3 itzuli emanbehar zizkioten ibilbideari, guzti-ra 6 kilometro osatuz. Oinez ziho-azenak itzuli bakarra egin beharzuten, 2 kilometro. Dena dela, dis-tantzia ere aukerakoa zen. Gehie-nek korrika osatu zuten ibilbidea.

Sakandarrak ziren partehartzai-

le gehienak, baina Berastegi etaLegazpitik eta Araia eta Aguraine-tik etorritako emakumeak zeudenere. Adin guztietako emakumeakparte hartu zuten proban.

Parte hartzaileak pozikParte hartzaileen artean poza zennagusi. Nekatuta bukatu zutenarren, errepikatzeko prest zeuden.

Garazi Urrestarazu Altsasuko alka-teak adierazi zuenez “lehenengoaldiz parte hartzen dut lasterketabatean. Ongi egon da. Gainera, jen-dea animatu da”. Korrikan egin zuenLilasterketa Urrestarazuk. “Manko-munitatetik korrikan egiteko ikas-taro batean gaude eta lasterketetanparte hartzera animatzen gaituzte.Baina luzeegiak dira, hau ongi egon

da”. Hurrengo urteetan errepika-tzeko prest dagoela gaineratu zuen.“Oso polita izango zen Emakume-aren egunean hau egitea eta hurren-go urteetan jarraitzea espero dut”.

Errepikatzeko aukeraJaione Iraolak eskerrak emannahi izan zizkion Sakana Dantza-leku Atletismo klubari bere lagun-tzarik gabe “lasterketa hau ez zela-ko posible izango”. DYA Sakana etaVirginia Ruiz de Eguino medikualasterketan zehar egon izana ereeskertu nahi izan zuen, baita par-te hartzaile guztiak ere. Arrakas-ta ikusita, hurrengo urteetan erre-pikatzea posiblea dela dio, “bainabatzordearekin hitz egin beharkodugu”. Lasterketa amaitu ondorenparte hartzaileentzako hamaike-takoa izan zen.

Guaixe • 2014ko marsuaren 21a kirola 13

Atletismoa

Plota

Plota

Mendi lasterketa

Maiza 12.aArriaranen253 korrikalarik parte hartu zutenIII. Arriarango mendi lasterketan

Larunbatean III. Arriarango mendi las-terketa jokatu zen (15,5 km). 253 korri-kalarik hartu zuten parte, eta DavidGarcia durangarra izan zen azkarre-na (1:04:26). Jose Javier Maiza etxa-rriarrak lan bikaina egin zuen eta 12.aizan zen helmugan (1:11:34).

Asteburuan despedituko da Binaka-ko hasierako ligaxka. Hiru bikotesailkatu dira finalerdietarako: Olai-zola II.a-Aretxabaleta, Irujo-Barrio-la eta Xala-Zubieta. Azken bikoanor den jakiteko asteburuko azkenjardunaldira itxaron beharko da:Titin III.a-Merino II.a, Urrutikoetxea-Beroiz eta Berasaluze II.a-Albisukdute jokoan azkeneko txartela.

Tamalez, Ezkurdia-Zabaleta fina-lerdietarako aukerarik gabe geratudira, tanto aldeagatik. Gaizki hasiziren eta nahiz eta azken txanpahonetan ongi aritu, ez da posible izan.

Titin-Merino finalerdietarako

sailkatuko dira Urrutikoetxea-Beroizen kontrako partida irabaz-ten badute. Urrutikoetxeak etaBeroizek, aldiz, partida irabazteazgain, Berasaluze-Albisuk gaurDonostian Xala- Zubietaren kontragaltzea dute derrigorrezko, kontra-koa gertatuko balitz Berasaluze etaAlbisuk egingo bailukete aurrera.

Xala-Zubieta bikainXalak eta Aitor Zubietak sekulakogaraipena lortu zuten Irujo etaBarriolaren kontra larunbateanLabriten. 7-12 aurreratuta zeudenIrujo eta Barriola. Baina atzelarietxarriarrak izugarrizko pilotaka-dak jo zituen, Barriola dominatuzuen, eta Xala sekulako txispare-kin aritu zen. 22-13 gailendu ziren,finalerdietarako sailkatuz. “Txa-pelketako partidarik konpletoenaegin genuen. Sentsazio onekin gau-de; garaipenek ematen dizute hori.Ostiraleko partidan irabaztera ate-rako gara, finalerdietara moralki

askoz hobeto iristeko” adierazi zuenZubietak material aukeraketan.

Ezkurdia-Zabaletak 5. puntua Joseba Ezkurdiak eta Jose JabierZabaletak 11-22 irabazi zieten Ben-goetxea VI.a ordezkatu zuen Sara-legiri eta Ibai Zabalari ostiraleanBergaran. Zabaletak Ibai Zabaladominatu zuen partida guztianeta aurrean Ezkurdiak min han-dia egin zuen bere bolearekin.

Tamalez, eta nahiz eta 5. puntualortu eta puntutara Berasaluze-Albisurekin eta Urrutikoetxea-Beroizekin berdinduta egon, bikosakandarrak ez du aukerarik fina-lerdietarako sailkatzeko, tanteoaedo averagea dela eta. “Ez nago kon-tentu egindako lanarekin, partidabatzutan salbu. Errendimendu irre-gularra izan dut. Hasieran kosta eginzitzaigun. Txapelketan orain hasi-ko bagina hobe joango zitzaizkigungauzak” adierazi zuen aurreko urte-ko txapeldun Zabaletak asteazkene-

ko material aukeraketan. Irujoordezkatuko duen Retegi Bi etaBarriola izango dituzte aurkaribihar Labriten, eta garaipenarekinesan nahi diote agur txapelketari.

Irurtzun aurreraBerria txapelketanBerria Txapelketa IrurtzunekZaramaga hartu zuen menpeanjokatutako 3 partidetan

Irurtzun pilota klubak sekulako debutikusgarria egin du Berria txapelke-tan, igandean Etxarrengo Aranburupilotalekuan Zaramagaren kontrajokatutako 3 partidetan irurtzunda-rrak gailendu baitziren, nagusitasunhandiz. Irurtzunek Iparralde izangodu aurkari maiatzaren 4-ko astebu-ruan, final zortzirenetan.

Berria Txapelketa:

Kadeteak: Beraza-De la Cruz (Irurtzun) 22 /Madrazo-Martinez (Zaramaga) 5Jubenilak: Zudaire-Mariezkurrena(Irurtzun) 22 / Diaz de Heredia-Agirre(Zaramaga) 6Seniorrak: Ongay-Mitxelena (Irurtzun) 22 /Larrañaga-Alvarado (Zaramaga) 11

Sakandarrak III. Arriaran mendi lasterketan:

1. Dabid Garcia 1:04:2612. Jose Javier Maiza 1:11:3426. Beñat Katarain 1:14:4435. Jorge Azanza 1:15:2976. Andoni Azanza 1:19:03

100. Iraitz Senar 1:22:13102. Aritz Pellejero 1:22:59190. Juan Carlos Perez 1:32:34248. Izaskun Beunza 1:51:06

Igone MorenoLekunberriko LegoanIgandean 36.Lekunberriko Legoa-Memorial Txikito de Arruitz pro-ba jokatu zen (6.040 m). 161 korri-kalarik hartu zuten parte. Irabaz-lea Oscar Primo izan zen (19:49).Igone Moreno etxarriarra 60.asailkatu zen (30:07).

Lilasterketa arrakastatsuaAdin guztietako 122 emakumek parte hartu dute proban

Lilasterketaren irteera. Argazkia eta testua: Erkuden Ruiz Barroso.

Sailkapena:

Olaizola II.a-Aretxabaleta 10 puntuIrujo-Barriola 9 puntuXala-Zubieta 8 puntuTitin III.a-Merino II.a 6 puntuBerasaluze-Albisu (+18) 5 puntuEzkurdia-Zabaleta (-17) 5 puntuUrrutikoetxea-Beroiz (-4 45) 5 puntuSalalegi-Ibai Zabala 4 puntu

14. jardunaldia

Berasaluze II.a-Albisu / Xala-Zubieta (gaur Donostian. ETB1)Retebi Bi-Barriola / Ezkurdia-Zabaleta(larunbatean Iruñean)Titin III.a-Merino / Urrutikoe-txea-Beroiz (larunbatean Arri-gorriagan. NITRO)Olaizola II.a-Aretxabaleta /Saralegi-Zabala (igandeanAizarnazagan. ETB1)

Barruan eta kanpoanXala eta Zubieta finalerdietarako sailkatu dira. Aldiz, Ezkurdia eta Zabaletak ez dute aukerarik.

Marcos Beraza lehenjuniorra ZallanMartxoaren 9an Zallako I. EnduroTxapelketa jokatu zen, EuskadikoEnduro Txapelketako baliagarriazen lehen proba. Pilotu askok har-tu zuten parte proban eta zale uga-ri bildu ziren proba jarraitzera. Mar-kos Beraza irintarrak txapelketakolehen juniorraren saria jaso zuen.

Motozikklismoa

Altsasu eta IrurtzunEspainiako KlubetakofinalerdietanAsteburuan Espainiako KlubenArteko Ohorezko Mailako Txapel-ketako bukaerako fasea jokatu-ko da Zaragozan. Gaur, ostiralean,buruz buruko finalerdiak jokatu-ko dira, 17:00etan hasita. IrurtzunNajerinoren kontra ariko da etaPaz Ziganda San Atilanoren kon-tra. Binakako finalerdietan Altsa-suk Pelota Madrid izanen du are-rio eta Huartek Irurtzun. Finalhandiak igandean jokatuko dira.

Mattin EzkurdiaZizurko txapeldun

Larunbatean Zizurko lau t́ erdiko finalak joka-tu ziren. Senior mailan, Irurtzun taldeko MattinEzkurdia arbizuarrak 18-10 hartu zuen men-pean Ardoiko Iñaki Eskudero. Emozioz bete-tako partida izan zen, eta nahiz eta hasieranparez pare ibili eta seira berdindu, Ezkurdiahobeto aritu zen eta txapela jantzi zuen. Kimuen I. mailan, Irurtzun taldeko Azpiro-zi 9-16 gailendu zitzaion San Migel talde-ko Berruete.

Page 14: 456 guaixe

Guaixe • 2014ko marsuaren 21a14

Bihar Iruñeanelkartuko gara

Udaberria ailegatu da. Gogo lotia…esna zaitez! Erne begira! Bizitza hauihes doaiela! Heriotza ixil-ixilikdatorrela! Bai, banuen, bai, gogoa urtaro hauiristeko, bizitza berriz ere benetanesnatzen ote den ikusteko. Bai,gogo bizia nuen. Irrikaz nengoen. Baina, konfiantza osoz esaidazue,ez gara benetan lotsatzen? Muturbatetik bestera pasa gara. Lehenbeti kalean aldarrika, eta orainberriz etxean lo. Udaberria iritsi daeta esnatu behar dugu behingoz…

Mutu nahi gaituzte, ikusezin… Argiutzi behar dugu hemen gaudela, eus-kara dela gure hizkuntza eta ez dugu-la inolaz ere galtzen utziko. Bai, Itu-rralde. Guztiz ados nago zurekin.Euskaraz bizi gara eta euskaraz bizinahi dugu aurrerantzean. Ahoaestali nahi digute, baina, mesedez,ez dezatela aukerarik izan esate-ko lortu dutela nahi zutena. Nafarroako Gobernuak euskaltegieieta euskal hedabideei zegokiendirua ukatu die. Guaixe! kaltetuhorietako bat izan da. ETB debe-katuta dago. Euskalerria Irratializentziarik gabe per secula secu-lorum amen. Iruñeko Haur Eskole-

tan ingelesa hedatzen ari da, eus-kara baztertzen ari den martxa bere-an. Nafarroako Unibertsitate Publi-koan Magisteritzaz aparte ez da ezerere euskaraz irakasten. D eredukoirakasle euskaldunak kriminaliza-tzen ari dira. Gutaz farre egiten dutebarre algaraz kar-kar, kar-kar, kar-kar. Nafarroa “Estatu Arazoa” da etaeuskara desagertuko balitz haiekhain pozik.Legea bera ere ez dute ezartzen,komeni ez bazaie; edo kontuan har-tzen dute haiek nahi duten irakur-keta eginez. Euskarak eskubidegutxi dituen arren, horiek ere ezdituzte betetzen. Euskararen arras-

torik ere ez dago Nafarroako erre-pide sarearen zatirik handienean.Euskaraz zerbait egotekotan, letratxikian eta grisez idatzita, ikus ezdadin. Euskara haientzat gogaika-rria da, eta erasotzen dute. Euska-ra guretzat bizitzeko ezinbestekoada eta defendatu behar dugu. Bai,defendatu… eta barkatu nire idaz-ki honek panfleto kutsu hain naba-ria badu, baina, nola nahi duzue hitzegin dezadan bestela? Duela ehun urte, Lehenengo MunduGerraren kariaz Baionako alkateakeuskaldunak errepublika defenda-tzera deitu zituen. Heroitzat hartuzuten. Herriak maite zuen. Gerra buka-

tu ondoren Aurrezki Kutxa Publiko-an dirua poltsikoratzen harrapatuzuten arte. Gizonak, lotsaz, dimitituzuen. Hemen ba al da norbait hola-korik egingo zuenik? Dimititzea esannahi dut, zeren dirua Aurrezki KutxaPubliko batetik ebasteko ustel uga-ri izan badirela argi geratu baita. Lapu-rrak. Lapur ahalenok. Benetan, esaidazue, nola nahi duzuenik hitz egitea hain lotsagabekiborrokatzen ari badira euskararenkontra? Nola? Berdin da. Negua joanda hurrengo urtera arte gutxienez.Udaberriarekin batera esna eta bilgaitezen denok bihar Iruñean eus-kararen alde.

bazterretik

Juankar Lopez-Mugartza

kultura >>

Xaiko musika taldea sortudute hainbat taldeetakokide ohiek, tartean XabierZelaia eta Haitz BujandaaltsasuarrekTrikitixa, punk-a eta ska musikakelkartzen ditu Xaiko musika taldeberriak. Asteartean lehenengo diskoakaleratu zuten, eta dagoeneko EuskalHerritik dabiltza kontzertuakeskaintzen

Erkuden Ruiz Barroso

Xabi Arakama, Trikizioeta Obrint Pas taldeeta-ko musikari ohia, etaKaotikoko David Agua-

yo Aguayiko dira taldearen sortzai-leak. Kontzertuetan ideia bat izanzuten: haien musika trikitixare-kin eta gitarra “indartsuekin”elkartzea, ongi pasatzeko. Pentsa-tu eta egin. Horrela sortu zutenRekorte Tu abestia, diskoko lehe-nengo abestia. “Trikipunk” musi-ka gisa izendatu dute. Lehenengoabesti hura hainbeste gustatuzitzaien abesti berriak egitenjarraitu zutela; diskoko abestiakosatu zituzten arte. Baga Bigaekoiztetxean proiektuaren berrieman zuten eta aurrera egitekoprest zegoela ikusita, lagun eta eza-gunekin harremanetan jarri ziren:“ezagunak dira eta musikari onak,gainera”; tartean, Xabier ZelaiaZelayika eta Haitz Bujanda altsa-suarrak daude.

Ongi pasatzea da xedeaMusika estiloa ez dago definituta.“Abesti batzuk punk ukituak dituz-te, beste abesti bat punk harkco-re estilokoa da baina letrak ez dituhainbeste aldarrikapen… atera-tzen dena. Ez dugu pentsatzen

nola egin behar dugun, edo zerjarraitu behar dugun. Horretandatza musika eta letra; gustatzenzaizuna jotzen ari zara, eta, agian,akorde batek barrura jotzen du”dio Aguayikok. Proiektu berrihonetan ez dute aurreko taldeetanegindakoa egin; talde bakoitzekohoberena hartu eta talde berrianeman nahi dute: “normala da gureaurreko taldeetako ukituak ikus-tea, saihestezina da. Letrak etamusika konposatzen dudaneannabaritzen da nondik natorren,hori delako egiten dudana. Denadela, musikari gehiago daudenezgauza aldatzen da” gaineratzen du.

“Ahal dugun guztia helarazinahi dugu : presoen injustiziak, laulapurrek kentzen digutena, kale-an egunero ikusten duguna… ikus-ten ez dena, baina esateko gogoaematen diguna. Une batean izanarren, jendeak gure kantak entzu-ten dituenean egunerokotasuna-ren miseriak alde batera utzi etadisfrutatzea nahi dugu. Baina,betiere, burua makurtu gabe” dio.

Diskoa asteartean kaleratuzenTherapydeitzen da diskoa. Haien-dako terapia moduko bat dela adie-razi du Aguayikok. “Eta jendea-rentzako ere izatea nahiko genu-ke”. Behintzat, pertsona bakoitzarimodu batean edo bestean lagun-tzea edo betetzea nahi dute. “Horibeti positiboa da”.

Jendearen erantzuna ona iza-tea espero dute. Izan ere zenbaitpertsonek entseguak ikusteko etamusika entzuteko aukera izandute eta dantza egiteko doinuakdirela esan dute. Gainera, koruakitsaskorrak dira: “kontzertu bate-

an primeran pasatzeko moduko-ak”. Xaiko taldearen debuta api-rilaren 4an izanen da, Donostia-ko Doka antzokian. Apirilaren

10ean Gasteizen joko dute etahilabete geroago, maiatzaren10ean, Sakanan izango dira, Olaz-tiko Gaztetxean.

NarrazioanaipamenaEtxeberriarendako

Besaingo Udalak antolatutakonarrazioen lehiaketan, D mai-

lan, aipamen berezia eskuratu zuenotsailaren 15ean Laida EtxeberriaCaiuelak. Bakaikuarrak lehiake-tara Agur t´erdi, zure ohi Oihaneizenburuko idazlana aurkeztu zuen.Etxeberriak azaldu digunez, “mai-tasun erlazio bat azaltzen da mai-tasun gutun modura. Beti buruanduela baina banatu beharra dute-la adierazten du idazleak. Akabe-ran jakiten da telefonoari idaztenari diola”. Narrazioarekin bakai-kuarrak teknologia berrien, bere-ziki telefonoen, gehiegizko erabi-lerari kritika egin nahi izan dio.

Etxeberriak azaldu digunez,“txikitatik ondo idatzi izan dut, bai-na lehiaketetan aurkeztera ez naizanimatu”. Atzerrian izan zeneanegunerokoa idazten hasi zen etanarrazioa segida izan da. Idaztea-rena zaletasuna dela esan digu etaondo idazten dakiela gaineratu du.Ordiziako Goierri eskolan DBH IIikasten ari da. Irakasle batek narra-zio bana egiteko eskatu zien etaondoren aukerak zituela aipatuzion, lana lehiaketara aurkezteraanimatuz. Gero etorri da saria.

Taldekideak

Xaiko musika taldea berria da, bai-na musikariak ez dira hasiberriak.Aguayiko eta Aguayo anaiak Kao-tiko taldeko kide dira; Xabier Ara-kamak Trikizio eta Obrint Pas tal-deetan jo du; Zelayika StupendaJones taldeko kidea da; Haitz Bujan-da Garagardo Gurako bateria; Joe-lek The Montons Aguraingo talde-an jotzen zuen eta Mikelek Beta-garrin. “Betidanik elkar ezagutzendugu, urteak daramatzagu agerto-kietan edota aldageletan elkar-tzen. Batzuetan anplifikadoreakpartekatu ditugu ere”, adierazi duAguayikok. Talde ezberdinetatikelkartu diren arren, guztiak eskual-

dekoak direla azaldu dute, “etxe-koak bezala gara guztiak”. Agua-yiko eta Aguayo anaiak Ziordianbizi dira; Zelayika eta Haitz altsa-suarrak dira; Joel Aguraingoa; Asier,Gasteizkoa; Mikel Otxandion bizida eta Xabi Arakama Zegaman. Ongi elkar ulertzen dutela azaldudu Aguayikok: “erabakiak Xabik etabiok hartzen ditugu, guk badakigu-lako taldearendako zein soinu nahidugun, baina beti jakinda musika-ri bakoitzak zer ematen duen”. Xaiko izena Xabierren hasieraeta Aguayikoren bukaera delaazaldu du ziordiarrak. Gainera,ingeleraz psycho idatzita psiko-pata dela esan du, baina haiek eus-karazko bertsioa nahiago dute.

Xaiko, egunerokotasunerako terapia

Page 15: 456 guaixe

Guaixe • 2014ko marsuaren 21a kultura 15

Izenburu hori eman dio Irurtzungopintura tailerrak hilabete honetan LaTahonan eta Pikuxarren jarri duenerakusketari

Lastailetik maiatzera, asteanbitan (asteazkenetan (19:00eta-tik 20:30era) eta ostiraletan

(15:30etik 17:00etara) biltzen segitu-ko dute. 13 urte baino gehiago horre-la dabil hamaboskote irurtzundarbat. Gehienak emakumeak. Udalakantolatuta, Isabel Garcia irakasle-arekin pinturako teknikak ikastenari dira. Baina ikasleek ere elkarrilaguntzen diote.

Hirugarren urtez jarraian pin-tura tailerreko kideak Emakume-en Jardunaldiak egitarauan partehartzen ari dira. Haien lanak, pin-turak, ikusgai jarri dituzte Irur-tzungo bi espazio publikotan. Han-dik koadroak ikustera pasa dire-

nak harritu egin dituzte. Orainarte olio pinturarekin egindakolanak jartzen zituzten ikusgai. Aur-ten, berriz, ohol gaineko teknikalehorra erabili dute margolaneta-rako. Aglomeratu gainean ikatza,pastelak eta bestelako teknikekinbiluziak margotu dituzte.

Larunbatean, 20:00etan AltsasukoIortia kultur gunean

Laukote iruindarra bihar Altsa-sura etorriko da bere teoriaazaltzera: euskal giltzak, gako-

ak eta esentziak eragina izan dutegainontzeko kulturetan. Hori ziur-tatu ahal izateko taldekideak jantziegin dira eta gainontzeko kulturenausardiaz ohartu dira. Hala, Demo-de Quartet taldeak countryaren,jazzaren, sanbaren, bollyboodaren

edo pop modernoaren jatorria Eus-kal Herriko mendi, portu eta iba-rretan opatu du.

Horixe frogatzera etorriko dirabihar Altsasura Mikel de la Fuen-te, Joli Pascualena, Iker Huitzieta Mikel Espinal. Laukoteak Epa!izenburua eman dio bere biga-rren ikuskizunari eta a capellaabestuz, umorea tartekatuz, eurenteoria azaltzeko beharrezko azal-pen eta adibide guztiak ematekoprest etorriko dira.

Txistuaren doinugozoaz

Belarriak goxatuta. Halaxe ate-ra ziren Iortia kultur gunetik

larunbatean areto erdia bete zutenikus-entzuleek. Burundar Txis-tulariek Hastapenak izenburukokontzertuan XVI mendetik XX.mendera doan musika ibilbideaondu zuten euren programan.Eszenatokian 22 musikari izanziren: 5 silbote, 9 txistu lehen, 7txistu bigarren eta perkusioa. Gai-nera, Xabier Gartziandia kanta-riaren eta Irune Lizarraga etaIñaki Agirre dantzarien laguntzaizan zuten.

Azken entseguetako urduri-tasuna airean, guztia beharbezala fintzen ari dira Saka-

nako banda osatzen duten musika-riek. Izan ere, aste eskasa gelditzenda bandaren emanaldi berria mus-tutzerako. Martxoaren 29an, larun-batean, 17:00etan eta 18:30ean, Ser-gei Prokofiev-en Peru eta Otsoaipuin musikatua emanen du ban-dak. Izenburuak dioen moduanPeru izeneko gaztetxo baten ibile-

rak kontatzen ditu obrak. HaizeBerriak bandako instrumentu tal-de bakoitzak ipuineko pertsonaiabaten papera jokatuko du. Sakana-ko musika bandak ipuin musika-tu horren emanaldietarako Osko-rriko kide den Natxo de Feliperenlaguntza aparta izanen du. LuisOrduña zuzendariak gidatuta Hai-ze Berriak bandako kideak guztiabehar bezala prestatzen ari diraikuskizun handi bat eskaintzeko.

Munduko musiken euskal jatorriarenteoria argituko du Demode Quartetek

Figuraren muina

Florentziara

Pasa den urtekoa salbuespena da,baina bestela urtero pintura tai-lerreko kideek bidaia bat egitendute. Aurten Aste Santuan lau egu-netarako Florentziara joanendira. Toskanako hiriburuko kul-tur eskaintzaz gozatzeko auke-ra izanen dute, baina aisiarakotartea ere hartuko dute.

Haize Berriak Natxo de Feliperekin

Bederatzi antzezle txiki

Martxoko aurreneko lehenegunetik, larunbatero, 6eta 12 urte bitarteko bede-

ratzi urdiaindar herriaren etxeanbiltzen dira. Zoila Berastegi ira-kaslearekin batera, antzerki tek-nikak ikasten hasi dira eta halasegituko dute garagarrila akabe-rara arte, larunbatero, 12:00etatik14:00etara. Ikastaro akaberan lite-keena da ikasitakoaren erakustal-dia egitea.

Haurrendako antzerki tailerra-ren proposamena guraso taldebaten ekimenez sortu zen. Futbo-la eta ingelesaz aparte sormenarloan Urdiainen eskaintzarik ezzegoela eta zulo hori estali beha-rraz hizketatu ziren. Udalarekinhitz egin zuten eta haren bidez eginzen eskaintza, bai haurrendako baigaztetxoendako. Azken horien tal-dea ez da atera baina antzezle txi-kien baratza sortu da Urdiainen.

Page 16: 456 guaixe

SAKANAKO ASTEKARIA • 2014ko marsuak 21, ostirala • 2. aldia • 456. zenbakia

1.Bergera gozotegiak 100 urtebete ditu.Bai, hain juxtu 1914ko San Jose egu-nean zabaldu zuten Juan Pedro Ber-gera aitonak eta Juana Bergeraamonak. Arruazuarrak ziren etamartxoaren hasieran heldu zirenAltsasura. Nonbait Arruazukoazen apaiz bat zegoen orduan etaesan zien Altsasuko plazan etxe batalokatzen zela. Hona etorri ziren,eta San Jose egunean, duela 100urte, gozotegia zabaldu zuten.

2.Aitona gozogilea zen?Sortzez ez. Arruazuko Padrerenaetxekoa zen, eta amona erremen-tarien etxekoa. Nire ama Maritxuzenak esaten zuen: noizbait aito-nak pastelen bat probatuko al zuenOlitera gozogintza ikastera joate-ko? Izan ere, aitonak Oliten ikasizuen gozogintza. Ondoren Altsa-sura etorri zen amonarekin etaBergera gozotegia zabaldu zuten.Denetatik saltzen zen gozotegian.

3.Ez al zen soilik gozotegia?Ke ba! Denetatik zegoen. Orduanerositakoak biltzeko erabiltzenzen paperean idatzita dagoenezondoko denda zen Bergera: “Con-fiteria, cereria y ultramarinos.Merceria, paqueteria y quincalla.Juan Bergera. Especialidad enpastillas de café y leche. Elabora-ción de la casa. Se reciben encar-gos sirviendo con puntualidad yesmero. Alsasua. Navarra”. Pen-tsa: pastelak, elikagaiak, kande-lak, ezpartinak, haurrak bataia-tzeko zapiak, eraztunak etabitxiak… denetatik saltzen zen.

4.Nork eramaten zuen negozioa?Hasieran aitonak eta amonak. 4seme alaba izan zituzten: Antonioosaba apaiza, Maria Angeles ize-ba, Maritxu ama eta Kontxi izeba.

Orduan seme nagusia gelditzenzen etxean, eta osaba apaiza zenez,Maria Angeles izeba geratu zengozotegiaren ardura eramaten,bere senar Avelinorekin eta aito-narekin batera. Amak eta Kontxiizebak magisteritza ikasi zuten etamaistrak izan ziren. Aitona hilzenean izeba Maria Angeles eta osa-ba Avelino Iruñera joan ziren bizi-tzera, eta orduan nire amak, Mari-txuk, hartu zuen gozotegiaren ardu-ra, nire aita Pepito Oiarbiderekin.Eta gero nik.

5.Zer nolako gozotegia egitenzuen Bergerak?Egun jarraitzen duenak. Oinarriapetit suisse-ak eta hostopilak ziren,egun bezala. Gero bizkotxo paste-la, “las Juanitas” deitzen zirenak…Pentsatzen dugu izen hori amona-ren izenetik datorrela. Baina Ber-gerako espezialitatea mantekadakdira. Horretaz gain kafesne gozo-kiak egiten ziren, kristalezko gozo-kiak, gardenak zirenak… Etagaraian garaikoak: Gabonetanturroiak, girlatxeak, angilak, maza-panilloak, mazapana eta Cadizekoogia, San Blasean San Blas opila,txantxigorriak, madalenak…

6.100 urtetan bitxikeri askogertatuko ziren, ez?Pentsa! Izebari eta amari entzun-da, orduko bikoteak pastelak jate-ra etortzen ziren eta udan freska-garri antzeko bat ematen zitzaien,“volao” izenarekin ezagutzenzena, ura, azukrea eta halakoakzeramatzana. Kafesneko gozokiakhemen egiten ziren eta hemenpaketatu. Biltzeko papera ere per-tsonalizatzen genuen. Eta eskae-rak etxeetara eramaten zituzten.Bagenuen saski berezi bat, bi pisuzituena eta bertan bi tarta sartzenziren. Izeba Juanitak kontatzen

du Olaztira oinez joana dela, sas-ki horrekin, tartak banatzera.San Pedro egunean San Pedrorajoaten ziren ere pastelak bertansaltzera, eta Altsasuko haur asko-ren bataiorako zapiak eta kande-lak hemen erosten ziren. Deneta-rik. 100 urte dira, Altsasu etaSakana gozotzen.

7.Zein da Bergera gozotegikoproduktu izarra, salduena.Petit suisse-ak, zalantzarik gabe.Gero mantekadak, etxeko espezia-litateak direnak.

8.Bergera gozotegiak Altsasukoplazan jarraitzen du, betikotokian. Lokala berritu duzuebaina betiko esentzia mantenduz.Obradorea berritu behar genueneta azkenean guztia berritu dugu.Baina gozotegiko produktuetangure bezeroek ez dute berrikun-tzarik nahi. Betikoa nahi dute. Ezdugu esne-gainik erabiltzen. Pro-batu izan dugu esne-gainez egiten-dako pastelak egiten, baina mun-du guztiak krema nahi du.

9.Bezeroak nongoak dira?Sakana guztikoak. Eta kanpoko-ak ere. Oso fidelak dira. Bestalde,egunero 3 langilek egiten dugu lan.

10.100 urteak ospatzeko festaegin duzue, txistua eta guzti!Aurrerago zerbait bereziagoaegin nahi dugu baina justu SanJose egunean 100 urteak bete-tzen genituenez, Irisarrik konben-tzitu ninduen eta auzate txiki bateskaini dugu gozotegiko atean.Jesus Irisarri, Cruz Mari Marti-nezek eta bestek txistua jo dute.Eta gustura.

11. 100 urte eta aurrera!Bai, betiko moduan.

>>11galdera

JuanjoOiarbide Bergera

Bergera gozotegiak 100 urte

Testua: Maider Betelu Ganboa

G : eguraldia : tenperatura>>asteko >>Max. °C Min. °C euria l/m2

Irurtzun - . . . . . . . . . . - . . . . . . . . .-Etxarri A. 25.9. . . . . . . -2.9 . . . . . . .0Altsasu - . . . . . . . . . . - . . . . . . . . .-Aralar 18.4 . . . . . . . 0 . . . . . . . . .1Urbasa 21 . . . . . . . . -5 . . . . . . . . .0

: ilargiaren aldia>>ilbehera ilberri ilgora ilbete

24 30 7 15

MARSUKO SARIAK:1. EKAINBERRI KOBAZULOTARAKO 2 SARRERA,GAZTEZULO ALDIZKARIRAKO 3 HILABETEKOHARPIDETZA, LACTURALE ESNEA ETA YOGUR-TAK, MAGNA NAVARRARAKO 2 SARRERA2. GAZTEZULO ALDIZKARIRAKO 3 HILABETEKOHARPIDETZA, LACTURALE ESNEA ETA YOGUR-

TAK, MAGNA NAVARRARAKO 2 SARRERA3. GAZTEZULO ALDIZKARIRAKO 3 HILABETEKOHARPIDETZA, LACTURALE ESNEA ETA YOGUR-TAK, MAGNA NAVARRARAKO 2 SARRERA4. GAZTEZULO ALDIZKARIRAKO 3 HILABETEKOHARPIDETZA, LACTURALE ESNEA ETA YOGUR-TAK, MAGNA NAVARRARAKO 2 SARRERA

Marsukobazkide zozketa

Min: 8 Max: 15 Min: 6 Max: 8 Min: 3 Max: 6 Min: 2 Max: 9 Min: 3 Max: 8 Min: 3 Max: 8 Min: 3 Max: 10

ostirala larunbata igandea astelehena asteartea asteazkena osteguna

euria: 25% euria: 92% euria: 96% euria: 83% euria: 87% euria: 93% euria: 70%

Bergerako Juanjo, Migeltxo eta Juanita, gozotegiko langileekin.