40.001 euroko isuna Movistarri “bezero” baten datu ... · Euskal Herriko Kontsumitzaileen...

__________________________

• Kutxabank, borrokaez da amaitu

• Banku gordailuak: tipoaketa oinarrizko ‘osagaiak’

• Balioen MerkatukoBatzorde Nazionalareninbertsio ‘semaforoa’

• Saltokitik kanpokokontratuetan atzeraegiteko eskubidea

• Elikagaien etiketetanzehaztasun gehiagoekartzen duen arau berria

• Emakume aurpegiko foroaEKA

EUS

KA

L H

ERR

IKO

KO

NTS

UM

ITZA

ILEE

N A

NTO

LAK

UN

DEA

. PLA

ZA B

AR

RIA

, 12,

1. e

zke

rra

- 4

80

05

- B

ILB

O

2014 negua 2015 / 54

AArrrriisskkuu llaarrrriiaakk oonnlliinneeAArrrriisskkuu llaarrrriiaakk oonnlliinnee

40.001 euroko isuna Movistarri“bezero” baten datu pertsonalen kudeaketan

arau-hauste larri bat egiteagatik

Euskal Herriko Kontsumitzaileen Antolakundearen argitalpena / Lege Gordailua: BI-770/01Plaza Barria, 12, 1. ezkerra - 48500 - Bilbo / 944150050 • [email protected] • www.eka.orgEEKKAA 5544

EEuusskkaa lldduunnoo nnKKoonnttssuumm ooAAllddiizzkkaa rriiaaZUZENDARIA

Berta García

ERREDAKZIOABerta García José Luis SeguraKoldo Nabaskues

MAKETAZIOA ETA DISEINUAJosé Luis Segura

ARGAZKIAKKoldo Nabaskues / José LuisSegura

KABINETE JURIDIKOAIñaki VelascoMikel MuñozArantxa López

ItzulpenaGermán Uriarte

2014 negua 2015

IIRRIITTZZIIAA--EEuu sskkaall ffiinn aannttzzaa zzeerrbbii ttzzuuaakk• Kutxabank, borroka ez da amaitu 33

FFIINNAA NNTTZZ AA ZZEERRBBIITTZZ UUAAKK• Banku gordailuak: tipoak eta oinarrizko ‘osagaiak’ 66• Gordailu bat kontratatu baino lehen ondo balioztatu behar diren‘osagai’ nagusiak 99• Balioen Merkatuko Batzorde Nazionalaren inbertsio ‘semaforoa’ 1100

SSAAKKOONNEEAANN -- UUkkoo eeggiitteekkoo eesskkuubbiiddee aa• Saltokitik kanpoko kontratuetan atzera egiteko eskubidea 1111• Salbuespenak 1144

EELLIIKK AADDUURRAA• Elikagaien etiketetan zehaztasun gehiago ekartzen duenaraudi berria 1155• Aldaketarik aipagarrienak, kontsumitzailearentzako mesedean 1166

TTRR IIBBUUNNAA IIRREEKK IIAA• Emakume aurpegiko foroa 1177

EERRRREEKKLLAAMMAAZZIIOOAA EEGGIITTEEAA KK MMEERREEZZII DDUU• 40.001 euroko isuna Movistarri “bezero” baten datu pertsonalentratamenduan arau-hauste larri bat egiteagatik 1188• Datuak Babesteko Espainiako Agentziaren gomendioak telefoniaeta Interneten bidezko kontratuetan segurtasuna indartzeko 2200• Kontsumitzaileen Defentsarako Lege Orokorraren 98. artikulua:Urrutizko kontratuen betekizun formalak 2211

EAJk, PPk, PSEk eta CCOOek urriaren 24anKutxa banku-fundazio bihurtzearen aldekobotoa eman zuten; horrela burutu zen EuskalKutxak banku-fundazio bihurtzeko prozesua.Une horretatik aurrera, Kutxabanken eta fun-dazioen etorkizuna 60 pertsonaren esku gera-tu da, eta inolako kontrol aukerarik ez duteizango kutxen sortzaile izandako erakundeek,Kutxen batzarrek, ezta bezero eta langileekere. Bost dozena horiek izendatuko dituzte,gainera, beren ondorengoak, eta Kutxabanke-ko akzioak noiz eta nola salduko diren.

Kutxabank Euskal Kutxen bankarizazio eta pribatizazio pro-zesua egundoko iruzurra da, EAJk, PPk eta PSEek erabakieta antolatua; hau aurrera ateratzeko gezurra, engainua,datuen eta errealitatearen faltsutzea erabili dira, AurrezkiKutxetan jasota dauden aurrezkien harrapaketa sinesgarriegite aldera.

Honelako harrapaketaren helburua kapital pribatuak Kut-xabanken akzio gehienak eskuratzea da. Hau gertatuz gero,euskal aurrezkietan metatutako 40.000tik gora milioi akzio-dun espekulatzaileen interesen arabera kudeatuko dira. Bidehau leuntzeko kontrol publiko eta soziala ebatsi dute, Kutxa-banken inguruko erabakiei, inbertsio politikari eta euskalsare ekonomiko eta sozialean txertatzeko ereduari buruz.

Behin eta berriz salatu izan dugu harrapaketa hau hemenantolatu dela, bertoko alderdien eta Kutxabankeko oraingoarduradunen aldetik. Eurek negoziatu eta adostu dituzte

koartada gisa erabiltzen dituzten legeak, baita prozesuaatzera ezineko errealitate bihurtzeko neurriak ere; Bildurekinitxitako akordioa medio banku bat sortzea erabaki zuten, era-

kunde sortzaileen jabegoa merkatuan saldu eta erosi zitez-keen akzio bihurtzearren. Eurek erosi zuten Banco deMadrid, eta milaka milioi euro xahutu dituzte Elizaren Caja

Euskaldunon Kontsumo Aldizkaria • IRITZIA / Euskal finantza zerbitzuak 3

Kutxabank, borroka ez da amaitu

Sur kutxan, “espainiar banku handi bat” eraikitzeko asmoz;zabaltzeko politikari ekin eta higiezinen espekulazioan bela-rrietaraino murgildu dira; 340 milioiko balioa zuten bankuarenaktiboak oparitu egin dituzte, 5 milioiren truke baino ez, etaenpresa estrategikoetako akzioak saldu dituzte; bankuaketekinak honela lortzen ditu: aurrezteko ahalmen txikienaduten bezeroek ordaintzen dituzten komisioen bitartez, langi-leei soldata jaitsiaz eta milatik gora lanpostu amortizatuaz;etxe-gabetzeetan txapeldunak dira, eta gizarte-ekintza liki-datzen ari dira.

Prozesu guztian aipatutako alderdiak eta Kutxabankekokudeatzaileak euskal herritarrei ziria sartzen ahalegindu dira.

Kutxabank sortzeko erabakia inposatu zutenean esanzuten euskal kutxen ahalmen finantzarioa hobetu nahi zutela,gure lurraldeko enpresa estrategikoetako inbertsioa ahalbi-detu eta erabakitzeko ahalmena berton mantentzea, akzioakkapital pribatuaren esku jarri gabe.

Aurrezki Kutxak banku-fundazio bilakatu direnean esandute erakunde horien izaera sozial eta publikoa mantenduegingo zela, gizarte-ekintza bermatuta zegoela eta akzioenjabegoari eutsi egingo zitzaiola.

Proposamen alternatiboak plazaratu ditugunean, edotaGipuzkoako Foru-Aldundiak (GFA) proposatu duenean Kut-xen benetako jabegoa herri-erakunde sortzaileei akzioenbidez itzultzea, erantzun ere ez dute egin.

Ez dira gauza izan arrazoi politiko, sozial edo ekonomikobat bera ere emateko, azaltze aldera euskal kutxen likidazioaEuskal Herriko sare produktiboaren, enpresan eta herritarrenonerako dela, ezta agertu ere pribatizazioa saihesteko Bildu-ren eta GFAren proposamena blokeatzera eraman dituztenzioak.

Egunotan ikusten ari gara herritarrei iruzur egiteko altxazuten egitura demagogikoa erortzen ari dela. Bankarizazioedota banku-fundazioak sortzeko prozesuan esan zituztene-tatik ale bat ere ez da egia; protesta eta mobilizazio sozialikez sortzea zen helburu bakarra.

Mario Fernandezek esan du Kutxabanken etorkizuna zein

izango den (akzioen salmenta edota kapitala zabaltzea, etaakziodun pribatuen dibidendoa hobetzeko helburua); erreali-tate gordina adierazi besterik ez du egin.

EAJ, PP eta PSE urduritu egin dira agerian geratu dela-ko helmugaren berri eman gabe urratsez urrats aurrera egite-ko zeukaten estrategia; Espainiako Bankuaren zirriborroari


_______________________________________

• Kutxabank Euskal Kutxen bankarizazio etapribatizazio prozesua egundoko iruzurra da,EAJk, PPk eta PSEk erabaki eta antolatua;gezurra, engainua, datuen eta errealitatearenfaltsutzea erabili dira Aurrezki Kutxetakoaurrezkien harrapaketa sinesgarri egite aldera_______________________________________

_______________________________________

• Honelako harrapaketaren helburua kapital pribatuak Kutxabanken akzio gehienakeskuratzea da. Hau gertatuz gero, euskalaurrezkietan metatutako 40.000tik gora milioiazkiodun espekulatzaileen interesen araberakudeatuko dira_______________________________________

jarri nahi dizkioten alegazioen xede bakarra herritarrekikoduten ardura ezkutatzea da. Orain arte aukeratu eta ibili denbidearen helmuga bakarra izan daiteke, Espainiako Bankuakiragarri duena, eta hori ondo asko zekiten. Espainiako Ban-kuaren eta EAJren artean paperak banatzea, batentzat gaiz-toarena eta bestearentzat ustez onarena geratzen delarik,parodia hutsa da; honez gero inork sinesterik ez dute lortuko.

Kutxen Legearen alde bozkatu eta zuzenketak adostea,EAJk egin duen moduan, jakinaren gainean izanik horiekinkontrol publiko eta soziala ezabatu eta akzioak kapital priba-tuari salduko zitzaizkiola, herri-erakundeen oinarrizko ardu-rari muzin egitea da (hots, interes orokorra, ez gutxi batzure-na aintzat hartzeko ardura).

Harrapaketa honek baditu arduradunak: Araugintza alde-tik erabakiak hartu eta hauek gauzatzeko kudeatzaileak izen-datu dituzten alderdiak; baina bada ere Jaurlaritzak etaLehendakaritzak saihestu ezineko ardura politiko bat. UrkulluLehendakariak eta Eusko Jaurlaritzak estrategia hau babes-tu izan dute, eta horretan jarraitzen dute, Kutxabankeko

egungo zuzendaritzarenganako “konfiantza” adierazi baitute.Kutxabank esku pribatuetan utzi nahi dutenekin fio badira,ados daude; ez dago bestela ulertzeko modurik.

Ataka honetara ekarri gaituen prozesua bertan behera

utzi beharra dago berehala; horretarako aukera badago etaeuskal jendarte zein ekonomiak premiaz behar du:

-Kutxabankeko akzioak berehala herri erakundeei itzuli.-Kapitala ez da handitu behar, Burtsara aterata zein akzio-

dun pribatuak sartuaz. Kutxabankeko kapitalaren %100publikoa izango denaren konpromisoa.

-Konpromisoa hartzea ez dela onartuko prozesuan atzeraegiteko eragozpen izan daitekeen neurririk, esaterako Espai-niako Bankuak eskatu dituenak, desinbertsio plan bat aur-keztea edota 700 milioi euroko funts bat zuzkitzea.

-Araugintza aldetik erabakiak hartzea honako helburue-kin: Kutxen-Kutxabanken izaera publiko eta soziala defenditueta hobetzea; erakunde, bezero eta langileen arteko kudea-keta ezartzea, administrazio-kontseilua eta akziodunen bat-zarra demokratizatuta.

-Marko normatibo bat sortzea euskal finantza-sistemapubliko bat eraikitzeko, non Kutxek-Kutxabankek funtsezkoeginkizuna beteko duten.


ERAGILE SOZIALAK: AHT Gelditu Elkarlana, Berri-Otxoak, Bilboko Auzo Elkarteen Federazioa, Coordinadora ONGD Euskadi, Danok Lan, Euskal HerrikoPentsionisten Plataformak, Ezker Gogoa, IRPH STOP Gipuzkoa, Kontsumitzaileen Elkarteak (EKE, UCE, EKA/OCUV, EHKB), Kutxabank publikoa, M15M, MugarikGabe, Mujeres del Mundo, REAS, PAH Kaleratzerik ez!, SOS Racismo Bizkaia, STOP Desahucios Gasteiz y Gipuzkoa.

SINDIKATUAK: EHNE, HIRU, ELA, LAB, ESK, STEE-EILAS.

Euskal Herria, 12 de noviembre de 2014

_______________________________________

• Bada ere Jaurlaritzak eta Lehendakaritzaksahiestu ezineko ardura politiko bat. Urkulluketa Eusko Jaurlaritzak estrategia hau babestuizan dute, eta horretan jarraitzen duteKutxabankeko egungo zuzendaritzarenganako“konfiantza” adierazi baitute_______________________________________

_______________________________________

• Kutxabankeko akzioak berehala herrierakundeei itzuli; kapitala ez da handitubehar; marko normatibo bat sortu behar daeuskal finantza-sistema publiko bateraikitzeko, non Kutxek-Kutxabankekfuntsezko eginzikuna beteko duten_______________________________________

Euskaldunon Kontsumo Aldizkaria • Finantza zerbitzuak 6

Bankaren merkatuak eskaintzen dituen finantza produktu kopuru itzelaren artean, hedatuenak (kontu korronteakaparte) gordailuak izaten dira oraindik, kontratatzeko errazak, gehienetan errentagarriak eta seguruak orokorrean.Erreportaia honetan azalduko dugu zeintzuk diren gordailu ohikoenak, haien ezaugarri nagusiak eta haietariko batkontratatu baino lehen aztertu behar ditugun alderdiak.

BBaannkkuu ggoorrddaaiilluuaakk::TTiippooaakk eettaa ooiinnaarrrriizzkkoo ““oossaaggaaiiaakk””BBaannkkuu ggoorrddaaiilluuaakk::TTiippooaakk eettaa ooiinnaarrrriizzkkoo ““oossaaggaaiiaakk””

EKA/OCUV

Banku gordailuetaz hitz egitendugunean epe eta interes finkoe-tan pentsatzen dugu. Baina gor-dailu guztiak ez dira horrelakoak.Gordailu bat xedatzen duen ezau-garri nagusia epea da: bankuandiru kopuru bat uzten dugu epezehatz batetan. Baina ez kasu guz-tietan interes finko eta bermatuta-ko baten truke.

Badira interes finko zein bermatuta-koa dutenak, seguruenak, eta gauzaanitzi lotutako interes aldakorra dute-nak: Euriborra bezalako indizerenbilakaerari lotutakoak, Ibex 35arenbilakaerari, zenbait merkatu edolehengaien bilakaerari... Interes alda-korrakoak, jakina denez, arriskutsue-nak dira baina era berean etekin han-diagoak eskaini ahal dituztenak.

Eta bi muturren artean (errentafinko osoa eta errenta aldakor osoa),badira tartean dauden beste bankugordailurik, mistoak, konplexuagoak,arriskua eta segurtasuna nahastendituztenak. Gordailu denek badituztehaien abantailak eta haien eragozpe-nak eta oinarrizkoa da ondo bainohobeto aztertzea haietarikoren bataukeratu baino lehen, zein inbestit-zailearen ezaugarrietara egokitubehar izango den, edo aurreztailea-ren ezaugarrietara kasu honetan.

Epe zein interes finkoko gordailua Gordailu ohikoena epe finkoko gor-

dailu klasikoa izaten jarraitzen du(orokorrean ez urte bat baino gutxia-gokoa, urtebete eta bi urteren arte-koa), interes finko eta bermatutakoa-rekin. Interes hori (ia beti KontsumoPrezioen Indizearen azpitik) gordeta-ko kapital eta eta epearen arabera-koa. Orokorrean, epe handiagora etakapital handiagora, interes altuagoa.Jakina da diruak dirua ekartzenduela eta diru gehiago duenari dirugehiago ematen diotela.

Gordailu klasikoa etekin txikienaeskaintzen duena da baina bestalde-tik seguruena. Aspalditik aldarte bat-zuk barne hartzen dituzte, erdi mistobihurtzen dituztenak: oso interesbaxua eta epea amaitzerakoan indi-zearen bat bilakaera bat edo besteizan badu interesa %3 interesgarribat izatera hel daiteke, adibidez.

Interes aldakorraBeste muturrean interes aldakorrekogordailuak aurkitzen dira, zeinekzenbait adierazleren bilakaerari lotu-ta daudenak: Euriborra, Ibex 35,lehengaien merkatuak, urrea, finant-za talde baten bilakaera bera, edozenbait inbertsio funtsetakoak... Epeminimoa urte batekoa izaten da etabatzutan diru kopuru minimo batbehar da gordailu hauetakoren batireki ahal izateko.

Gordailu misto eta lotutakoakMuturren artean gordailu mistoakaurkitzen dira, zeinek bi zatitanbanatzen diren, orokorrean %50rera:

diruaren erdia interes finko batenpe-an kokatzen da eta beste erdiarenerrentagarritasuna Burtsa, Euribor,zenbait dibisa, lehengaiei... lotzenda.

Azkenaldi honetan lotetsita izene-ko gordailuak ere kontratatzen aridira, 12 hilabeteko epe minimoare-kin, epeko gordailuak baino errenta-garritasun handiagoak eskaintzendituztenak (nahiz eta %3a baino inte-res tasa handiagoak oso arraroakizan), baina bestaldetik arazo batzukdituztenak. Haietariko bat kapitalminimo nahiko altua eskatzea da,baita 60.000 eurotakoa ere; bestebat bankuak beste produktu batzukkontratatzera behartzen duela (ase-guruak, adibidez), saldo minimo batizan behar duen kontu korronte batmantentzera, etxeko ordainagirinagusienak eta soldata helbideratze-ra, edo kreditu edo zor txartelen batmantentzera, edo gastu minimo bat


_______________________

Banku gordailu klasikoa,interes finkokoa, etekin

txikiena ematen duena dabaina bestaldetikseguruena ere bai

_______________________

“Lotutako” gordailuek osopenalizazio garrantzitsuak

izate dituzte bezeroakklausula guztiekinbetetzen ez badu

_______________________

izatera... Eta lotutako gordailu hauekpenalizazio oso garrantzitsuak izatendituzte bezeroak klausula guztiakbetetzen ez baditu.

Gordailuen egokitasunabezero motaren araberaBa al dago aurreztaile profil egokiagordailu bakoitzarentzat (edo alde-rantziz?). Orokorrean, esan litekeinteres aldakorreko banku gordailuakkomenigarriagoak direla finantzaezagupeneak dituzten aurreztatzaile-entzat, edo hobe esanda inbertitzai-leentzat, aurre egiten dituzten arris-kuak ondo baino hobeto ulertzekogai izan behar direnak. Eta epekakogordailuak gomendagarriagoak izan-go lirateke finantza ezagupen xume-agoak dituzten pertsonentzat.

Bankuen kontrolaeta AdministraritzaEta legeak bankuak bezeroak gor-dailu bakoitzeko (edo inbertsiobakoitzerako, orokorrean) profil ego-kia daukala ziurtatzera derrigortzenditu eta, batez ere, bezeroak kontra-tatzen ari dena ondo baino hobetoulertzen duela. Hori da eguneroprentsan azaltzen diren hainbatkasuetan ondo atera ez dena (lehen-tasunezko partaidetzak, Eroski etaFagorren finantza ekarpenak, gehie-gizko zoru klausulak dituzten maile-guak, akzio bihur daitezke bonoak,Santander bankukoak...) eta berrirogertatu behar izango ez liratekeenak.

Zerbait egin al dute Gobernuak

edo finantza sistema kontrolpeanmantentzeko erantzukizuna zuteninstituzioek errepika ez dadin, ban-kuak gauzak ondo egitera behartze-ko? Egia esan ez gehiegi. Bankuekbezeroei eskaini behar izan zietenaholkularitza egokia, haien arriskuprofilaren eta kontratatzeko produk-tuen arabera, bazegoen zehaztutainbertitzailea babestea helburu beza-la zuen MIFID arau europarraren

bitartez. Baina, ikusi izan dugunez,banku askok ez zuten bete eta hordaude emaitzak: lehentasunezkopartaidetzak eta milaka aurreztatzai-

leri saldutako beste produktu toxiko-ak...

Lehentasunezko partaidetzeniskanbilaren ondoren, Balioen Mer-katuko Batzorde Nazionalak liburux-ka bat argitaratu du non finantza pro-duktuak arrisku maila ezberdinetansailkatzen diren, kolore ezberdinekin;f inantza produktuen arrisku etasegurtasun semaforo antzeko bat.Ikus eta jaitsi daiteke Balioen Merka-

tuko Batzorde Nazionalaren (CNMV)web orrian. Era berean inbertitzailetxikiak, finantza produktu konplexuakontratatzen duenean “informatutakoonespena” antzekoren bat sinatzekobeharra ezarri du, testu bat nonfinantza produktu konplexu horrenarriskua onartzen duela esaten den,bankuak berari zertan datzan eta zernolako arriskuak izan ditzakeen azal-du ondoren.


_______________________

Legeak gordailu bakoitzekobezeroak profil egokia

daukala ziurtatzerabehartzen ditu bankuak

_______________________

Gordailu bat kontratatu baino lehen ondobalioztatu behar diren ‘osagai’ nagusiak• Gordailu mota eta zenbait baldintza. Gor-dailu ohiko bat bada, beste finantza aktibo batilotuta badago edo jarraitua izateko baldintza bere-ziak eskatzen baditu.

• Epeak garrantzi handiko beste alderdi bat diradiru-sartze bat sinatzeko orduan.

• Eskatutako gutxienezko eta gehienezko-ak. Gaur egungoko eskaintza oso anitza da etamuga handiak ditu aurrezkiak gordailatzeko eskat-zen diren zenbatekoen inguruan. Datu hori ezagut-zea garrantzitsua da sarritan aurreztitzaileek pro-duktu bat harpidetu nahi dute eskaintzarenbarruan aurkitzen ez den zenbateko baten truke,nahikoa ez delako edo, aldiz, proposamenarenmugak gailentzen dituelako.

• Interes tasa. Tarteko errentagarritasuna jakinbehar da, epe zehatz baterako, beste finantza pro-duktu bati lotutako bada, edo balioen “saski” batenbilakaeraren araberakoa, errenta aldakorrarenindize edo arlo zehatzaren araberakoa...

• Interesen epemuga egiaztatzea. Hilerokoak,hiruhilerokoak, urterokoak edo produktuaren irau-pena amaitzen duen une berberakoak, ohikoena dena betiko gordailuetan. Bezeroen beharren arabera, moda-litate bat edo beste aukera daiteke.

• Artesariak kontutan hartu beharreko beste alderdi bat dira. Egotekotan, produktua garestitu dezakete %1-3ren artean. Erabateko zein partzialezko ezeztatze artesariak ezar daitezke eta gomendagarria da jakitea pro-duktua kontratatu baino lehen, batez ere, erreskate partzialak egon daitezkeela aurreikusten bada.



BMBN-aren inbertsio “semaforoa” Balioen Merkatuko Batzorde Nazionalak bitarte finantzieroak sailkatzeko eta finantzaproduktu konplexuak ezagutzeko sistema berri bat prestatu eta argitaratu du. www.cnmv.esweborrian ikus eta deskargatu daiteke. Tresna ona deritzo EKA-k finantza produktuen arteanaukeratzeko bakoitzak dituen “osagarri” nagusiak eta batez ere arrisku mailak konparatuta.

Euskaldunon Kontsumo Aldizkaria • Sakonean - Uko egiteko eskubidea 11

Uko egiteko eskubidea CECU

Urrutitik erabilitako kontratua

indarrik gabe uztea edozein kont-

sumitzaileren eskubidea da (tele-

fono bitarteko salmentetan, adi-

bidez), bere erabakia zuritzeko

beharrik gabe eta inolako zigo-

rrik gabe. Eskubide hau aurrera

eramateko epea 14 egun natura-

lekoa da eta enpresariak nola

egin behar denari buruzko infor-

mazioa eskaini behar du, baita

uko egiteko agiria eskaini ere.

Uko egite eskubidea erabiltzeko

nahikoa da jaso izana egiaztat-

zea, adibidez uko egite agiri

baten bidalketaren bitartez edo

jasotako produktuen itzuleraren

bitartez. Kontsumitzaileak froga-

tu behar izango du eskubide hau

burutu izana.


NOIZ ERABIL DAITEKE ESKUBIDE HAUUrrutiko kontratuetan (merkataritza elektroni-koan, kontratatze telefonikoan…), merkatalgunearen kanpoan (kontsumitzailearen etxebi-zitzan burututako kontratazioak…) eta eskaint-za batek onartzen duen kasuetan erabil deza-ke kontsumitzaileak uko egiteko eskubidea.Egoitza fisikoetan ez da kontsumitzaileak era-bili ahal duen eskubidea, enpresaren merkatalpolitikak hala erabakitzen badu, saltoki han-dietan gertatzen den bezala.

EPEA HASTEN DA...Ondarea jaso edo kontratua sinatzen denetik(kontratatzen dena zerbitzu bat bada). Eskae-ra berberan ematea aparte egiten bada ukoegiteko epea hasiko da: (a) kontsumitzaileakerositako azken ondaera jasotzen duenetik;(b) zatikako emate baten kasuan, kontsumit-zaileak azken osagaia jasotzen duen egunetik;(c) aldizkako emateetarako epe zehatz batenbitartez, kontsumitzaileak lehenengoarenjabetza materiala hartzen duen egunetik.

Enpresak uko egite eskubideari buruz agiriaketa informazioa eskaintzeko betebeharrarekinbetetzen ez badu, epea izango da:-12 hilabete 14 egunetako hasierako uko egiteepearen amaieraren ondoren. -14 egunetakoa agiriak jasotzen direnetik.

ONDORIOAK1. Aldeek prestakuntzak elkarri itzuli beharkodizkiete: kontsumitzaileak produktua itzulikodu eta enpresak, dirua.

2. Kontsumitzaileak itzulerak eragindako gas-tuak ordaindu beharko ditu, enpresariak gastuhauek onartu ez baditu edo haien berri emaneman ez badio. 3. Kontsumitzaileak ez du dirurik ordaindukoondasunaren balioa gutxiago bada, haren era-bilera normalaren ondorioa bada. 4. Artikulua itzuli behar izango du, bidegabekoatzerapenarik gabe, eta edonola ere kontratuaindargabetzeko erabakitzearen berri emanduenetik 14 egun naturaleseko epean.


5. Enpresariak zenbatekoa itzuliko du bidega-beko atzerapenik gabe, eta edonola ere ukoegitea ezagutu zuenetik 14 egun naturalekoepea bete baino lehen. Kontrakoa gertatzenbada, kontsumitzaileak zordundutako zenba-tekoaren baino diru kopuru bikoitza eskatuahal izango du, kalteordaina jasotzeko eskubi-dea galdu barik. Enpresariak diru-itzultzea gel-ditu ahal izango du ondasunak jaso arte edokontsumitzaileak haien itzulera egiaztatu arte.6. Egoitzaren kanpoan emandako erosketakasuetan non produktuak kontsumitzailearenetxeetan emanak izan diren erosketarenunean, enpresariak haren kontura batuko dituartikuluak, haien natura dela eta, postaz itzuliezin direnean.

URA, GASA ETA ARGINDARRARENKONTRATUAKHiri sistemen bitartez ura, gasa, elektrizitateaeta berokuntza hornitzeko, urrutitik erabilitakokontratuetan edo merkatal egoitzatik kanpoerabilitakoak, enpresariak uko egite eskubideaizatearen, baldintzen, epea haren erabilerare-rako eta uko egite formulario ereduaren berrieman behar izango du. Uko egiteko eskubidehau erabiltzeko epea kontratua sinatzen denunean hasiko da. Kontsumitzaileak presta-kuntza uko egiteko epearen barruan has dadi-la nahi badu, enpresariak honi eskaera bera-riazko aurkez dezala eskatuko dio eta, kasuhorretan, bere uko egite eskubidea erabiltzenbadu mailegatutako aldeari zenbateko pro-portzional bat ordaindu behar izango diolarenberri eman behar izango du.

UKO EGITEAREN ONDORIOAKKontrakoa esaten ez bada, kontsumitzaileakmerkataritzako legeak ematen dio uko egite

eskubidea erabiltzen duenean aurreko konpai-niak hornitu behar izango dio. Zerbitzuarenkontratazioa baino lehen horniketa burutzenari ez bada, uko egite eskaera zerbitzuarenbaja suposatuko du. Kontsumitzaileak ez duinolako kosturik ordainduko hurrengo kasue-tan: -Ez badu eskatu berariazko zerbitzuaren pres-takuntza uko egite epearen barruan has dadi-la.-Enpresariak uko egite eskubideari edo jasota-ko zerbitzua ordaindu beharrari buruzko infor-mazioa eskaini ez badu, beraiek uko egiteepearen barruan hasiko balira.

KONTRATU GEHIGARRIAKUko egiteak kontsumitzailearentzat kontratugehigarri guztiren erabateko iraungipena, etakosturik gabe, suposatuko du, arauan aurrei-kusitakoak izan ezik. Kontratu nagusiaren gai-neko uko egitea burutzen denean, aldeekelkarri jasotako prestakuntzak itzuli beharkodizkiete kontratu gehigarriarenari jarraiki,inolako bidegabeko atzerapenik gabe eta,edonola ere, uko egitetik 14 egun naturalakigaro baino lehen; kontrakoa gertatzen bada,zenbatekoaren bikoitza eskatu ahal izango daeta zenbateko hori gailentzen duten eraginda-ko kalteengatik ordaina jasotzeko eskubideagaldu barik.

LOTUTAKO FINANTZA KONTRATUAKontsumitzaileak ondasunaren edo presta-kuntaren erosketa finantzatu badu, erabat edoera partzialean, enpresariak edo hirugarrengobatek emandako kredituaren bitartez uko egiteeskubidearen erabilera unean bertan kreditua-ren ebazpenak suposatuko du inolako kalteor-dainik gabe.

______________________________

• Uko eskubidea erabiltzen deneanaldeek prestakuntzak elkarriitzuli beharko dizkiete:kontsumitzaileak produktuaitzuliko du eta enpresak, dirua______________________________

______________________________

• Saltokitik kanpoko salmentansaltzaileak, kontratua sinatu bainolehen, uko egitearen eskubideaduela eta zelan gauzatu azaldubehar dio kontsumitzaileari ______________________________


SALBUESPENAK -Zerbitzuen prestazioa hau uko egiteko epearen barruan burutu behar bada eta kontsumit-zaileak behin zerbitzu hori prestatuta uko egiteko eskubidea galtzeko bere onespenaematen badu.

-Ondasunen horniketa edo zerbitzuen prestaketa, zeinen salneurria uko egite epearenbarruan eman daitezkeen finantza merkatuaren gorabeherenpean dagoen.

-Kontsumitzailearen eskakizunenpean ekoiztutako edo era garbian neurrira egin direlafrogatu ahal diren ondasunen horniketa.

-Azkar narrastu edo zaharkitu ahal diren ondasunen horniketa.

-Osasunaren babeseko edo higiene arrazoiak direla medio eta zigilua galdu duten zigila-tutako ondareen horniketa.

-Ondasunen horniketa, zeinek haren ematearen ondoren era bereizezin batetan nahastudiren.

-Edari alkoholdunen horniketa zeinen salneurria salmenta kontratua burutzearen uneanadostu den, 30 egun baino lehenagoko epean eman ezin diren eta zeinen benetako balioaenpresariak kontrolpean mantendu izan dituen merkatuaren gorabeherepean dauden.

-Larraialdiko konponketa edo mantentze lanak. Bisita horretan enpresariak zerbitzu gehi-garriak eskaintzen baditu (kontsumitzaileak era garbian eskatu ez dituenak) edo mantent-ze zein konponketa lanak burutzeko derrigorrez erabili behar diren baino ordezko piezakedo zerbitzu gehiago erabiltzen baditu, uko egite eskubidea ezarri behar zaie aipatutakozerbitzu zein ondasun gehigarri horiei.

-Zigilua kendutako bideo zein soinu grabaketen salmenta.

-Eguneroko prentsa, aldizkako argitalpenak edo aldizkarien horniketa, aipatutako argital-penen harpidetza kontratuen salbuespenarekin.

-Enkante publikoaren bitartez burututako kontratuak.

-Etxebizitza, ondasunen garraioa, ibilgailuen alokairua, janaria edo aisialdiarekin erlazio-natutako zerbitzuak helburutzat ez duten ostatu zerbitzuen horniketa, kontratuek gauzatzeepe edo data zehatza aurreikusten badute.

-Euskarri material batetan burutzen ez den eduki digitalaren horniketa, erosketa kontsu-mitzailearen aldez aurretiko berariazko onarpenarekin hasi denean, jakinez, bere ukoegite eskubidea galtzen duela.

Zeintzuk dira elikagaien etiketetanagindutako aldaketarikgarrantsitzuenak?EKAren ir i tzian, aipagarrienakhurrengo hauek dira.-Elikagaien jatorria aipatzeko beha-rra zabaltzen da. Orain arte jatorriaipini behar zen behikian, frutan,barazkietan, eztian eta olibakoolioan. Orain jatorria zehaztu beharda ere bai txerriki freskoan, ardikianeta baserriko hegaztietan. Arrainarenkasuan jatorriko herria aipatu beharda akuikulturakoa denean, etaitsaoan harrapatua bada mundukoitxas-zonaldea.-Alergenoen presentzia ohartarazibehar da hizki bereziekin, ondonabarmenduta. Alergenoak dira pert-sona batzuentzat arriskutsuak izandaitezkeen elikagaiak. 14 dira dekla-ratu beharrekoak; horien artean glu-tena, arraultzak, arraina, moluskuak,sesamoa, soja, apioa, laktosa...-Nutrizio informazioan balore energe-tikoa, koipeak, karbono hidratoak,azukrea, gatza eta proteinak zehaztubehar dira. Honetan aldaketa dainformazio hori 100 gramoko edo 100mililitroko zehaztu behar dela. Horre-

la kontsumitzailearentzat errazagoaizango da balore horiek bi elikagaiezberdinetan konparatzea eta horienartean aukeratzea.-Araudi honek batez ere dakarrenada zehaztasun handiagoa. Adibidez,orain ez da nahikoa elikagai bateklandare-olio duela esatea. Zehaztubehar da zer motako olio begetaladen hori: olibakoa, palmondokoa,ekilorekoa...-Hainbat jakik gatza sodio hitzarenatzean ezkutatzen dute. Orain gatzaipini behar dute, jende askok ez bai-taki sodioa gatza dela.-Jaki bat desizoztua izan bada, etike-tan ohartarazi behar da kontsumitzai-leak berriro ez izozteo.-Datu guzti horiek jakien urrutiko sal-mentan ere bai.-Etiketen hizkiaren neurria pixka bathanditu da. Txikiena 0,9 milimetrokoaizango da.-Eta informazio guzti hori begiradabatez ikusgarri egon behar da, ont-ziaren edo bilgarriaren toki bakarbatean, kontsumitzaileak informazioguztia erraz ikusteko.-Araudiaren bederatzigarren artiku-luak deklaratu beharreko datuak

Abenduaren 13an Europar Batasunean elikagaien

etiketak arautzen dituen araudi berri bat sartu zen

indarrean. Horretaz mintzo zen EKA Euskadi Irra-

tian egindako elkarrizketa batean. Hona hemen.

Euskaldunon Kontsumo Aldizkaria • Elikadura 15

Elikagaien etiketetanzehaztasun gehiago

zehazten ditu: elikagaiaren izena,osagaien zerrenda, alergenoen pre-sentzia, jakiaren kopuru netoa, gut-xieneko iraupeneko edo kaduzitatekodata, mantentze edota erabiltze bal-dintza bereziak, enpresaren datuak,jatorria, erabilpen era, alkohol gra-dua %2,1 alkohol baino gehiagoduten edarietan eta informazio nutri-zionala.

Zein da bezeroarentzako onura?-Kontsumitzaileentzako onura dainformazio zabalagoa eta zehatza-goa jasoko duela elikagaien etikete-tan eta hori beti ona da erosketa onbat egiteko eta batez ere jakien etaelikaduraren segurtasuna indartzeko.Indarrean sartu berri den araudi hau2011 urtetik prestatuta dago etaharen helburua elikadur-segurtasunabermatzea da, edo ahal den gehiensegurtasuna babestu. Eta horretara-ko elikagaiaren ekoizleak edo salt-zaileak kontsumitzaileari eman behardion informazioa funtsezkoa da. Zen-bat eta informazio gehiago eta zehat-zago jaki bati buruz hainbat eta segu-ruagoa izango da jaki hori.

Zerbait faltan ikusten du EKAk?Orokorrean ondo jotzen dugu, alda-ketak kontsumitzaileentzat onuraga-rriak direla uste dugu. Hala ere, badi-ra gure ustez akats batzuk etahobetu litezkeen gauza batzuk.-Edari alkoholikoetan ez da zehaztubehar, Europar Batasun osoan, osa-gaien zerrenda. Ez dugu ulertzen

zergatik ez.-Etiketen hizkiaren neurri minimoahanditu da baina oraindik txikiegiada, jende askok ezin baitu irakurri.-Trans izeneko koipeak ez dirazehaztu behar eta gure ustez horizehaztu beharko litzateke.-Amaitzeko, elikagaien publizitateariburuz zerbait esan nahi dugu. Arau-diaren 7. artikuluak elikagaien infor-mazioa egiazkoa izan behar dela dio.Salbuespen gutxi batzuk kenduta (urmineralak, adibidez), elikagaieninformazioak, publizitateak, erabatdebekatuta dauka esatea elikagaibatek gaixotasun bat sendatzeko,tratatzeko edo ekiditeko gaitasunaduela. Baina ugari dira holakoak esa-ten dituzten elikagaien publizitateak,batez ere “elikagai funtzionalen” arlo-an. Legea argia da gai honetan,baina debeku horren betetzea ea ezda kontrolatzen. Eskatzen duguna dahori askoz gehiago kontrolatzea etazigortzea, kontsumitzaileari iruzurlarria delako. EKAn askotan esatendugun moduan, elikaduran ez ezikea kontsumoaren arlo guztietan,legeak eta araudiak, orokorrean,nahiko onak eta zehatzak dira. Ara-zoa, ordea, haien betetzea eta betze-zearen kontrolean dago.

Aldaketarikaipagarrienak_________________

Alergenoak. Alergenoen pre-sentzia ohartarazi behar dahizki bereziekin, ondo nabar-menduta.Gatza bai; sodio ez. Ezin dasodio ipini gatzaren ordez.

100 gramoko/litroko. Nutri-zio informazioa (balore ener-getikoa, koipeak, karbonohidratoak, azukrea, gatza etaproteinak) 100 gramoko edo100 litroko zehaztu behar da.

Hizkiaren neurria. Pixka bathanditu da; txikiena 0,9 mili-metrokoa izango da.

Jatorria. Jatorria zehaztekobeharra txerriki freskora, ardi-kira eta baserriko hegaztieta-ra hedatu da.

Landare-olio zehatza. Orainlandare-olio mota zehaztubehar da: olibakoa, palmon-dokoa, ekilorekoa...

Informazio guztia bilduta.Beharrezko informazio guztiaontzi edo bilgarriaren tokibakar batean egongo da,begirada batez ikusgarria.

Euskaldunon Kontsumo Aldizkaria • Elikadura 16

_______________________

Legeak gordailu bakoitzekobezeroak profil egokia

daukala ziurtatzerabehartzen ditu bankuak

_______________________

EMAKUME AURPEGIKO FOROAMondoñedon, Galizian, LANDA-GIRO BIZIAREN ALDEKO IX. FOROaren esparruan, landakoemakumeek hitz egin digute. Haien hitzak energia eta aldarriz beteta zeuden, euren arrazoibi-deak eta eguneroko jarduteen artean koherentzia gainezkatuz.

Nekazal emakumeen bitartez ulertu dugu zer diren haien bizitzak eta emakumea izateaga-tik oraindik bazterketa eta isekak pairatzen jarraitzen dituen herritargoaren ehuneko berrogei-ta hamarraren errealitatera hurbildu gara; gehienetan lurren jabegotik edo elikagaien ekoizle-ak izatea erabaki dutenean haien ekoizpen guneen eskubide osoko jabeak izatetik baztertuakizan direlako.

Hunkitu gaituzte eta gure arreta deitu dute aldi berean. Elikadura Subiranotasuna eta neka-zal mundu bizia errealitatea izan dadin beharrezkoa suertatzen da gizon eta emakumeak elka-rrekin ibil gaitezela, esaten ziguten.

LANDA-GIRO BIZIAREN ALDEKO IX. FOROa more kolorez jantzita egon zen eta bestedeialdietan bezala proiektuak, ekimenak elkar banatu ditugu, zeinek bertokotik beste garapenereduak josten doazenak, gizakia zein hartu eta babesten gaituzten habitatak arretaren erdi-gunean jartzen dituztenak. Herrietan dagoeneko bizi edo bizi nahi duten, zein nekazal mundubizi bat posible eta beharrezkoa dela gizartearentzat uste duten pertsonen arteko elkarretarat-zeaz gozatu dugu.

Gure lurraldeen Ondasun amankomunak eta dibertsitatea, arima nekazal zein feministare-kin eta gazteekin, emakume eta gizonen lekukoa hartzeko prest.

Pertsona horiek lurrak eskaintzen ziotenetik bizitzeko gai izatea, lurralde hartan bizitzenjarraitzeko gai izatea, batzutzan lurralde basatietan, baina lurralde horiek zaintzen, arduraosoz kudeatzea, modernitateak jasangarritasuntzat jotzen duena praktikan jartzea, datozenbelaunaldiei etorkizuna uzteko, izan dira, beste batzuen artean, foro honetan lortutako helbu-ruak.

Elikadura Subiranotasuna, lurra, haziak, aniztasuna... Historian zehar landan, era autono-moan, duintasunarekin eta menpekotasunik gabe bizitzea posible dela egiaztatu dute nekazalkulturek, non kolektiboa, kontsumoa eta ongizatearen gizarteak, zuzendu gaituzten norbana-koen jarrerak baino garrantzitsuagoak diren. Hau da bi urtero, Nekazal Mundu Bizi baten alde-ko Foroaren testuinguruan, Nekazal Plataforman antolatutako kolektibo eta erakundeen bata-sunatik, indartu eta antolatzen saiatzen den nekazal proposamena. Itxaropena eta bizitzazbetetako proposamena, gure eskuekin mundua elikatzeko prest gaudelako.

Eta guzti hau emakume aurpegiarekin.

URRIA 2014 *De la revista entre todo CAS – COLECTIVOS DE ACCIÓN SOLIDARIA

Euskaldunon Kontsumo Aldizkaria • Tribuna irekia 17

Euskaldunon Kontsumo Aldizkaria • Erreklamazioa egiteak merezi du 18

EKA/OCUV

“Erreklamazioa egiteak merezi du” atalaren emanaldihonek onlineko kontratazioak eta datu pertsonalen trata-mendu telematikoak oraindik ere ezkutzatzen dituztenarriskuak islatzen ditu, arlo horretan teknologia eta lege-gintza-aurrerapen handiak izan badira ere. Balio handikozerbitzuak kontratatzea edo prezio handiko produktuakerostea EKA-k toki fisiko batean burutzea gomendatzendu, oraindik ere telefonoz edo Interneten bidezko izapideabaino askoz ere seguruagoa baita.

2011ko martxoaren 1ean F.J.M.L. inizialak dituen EKA-ko baz-kidea (aurrerantzean Francisco) zur eta lur geratu zen bereetxeko postontzian Telefónica Móviles Españak (Movistar)bidalitako gutun bat aurkitu zuenean, non otsailaren 2tik inda-rrean zegoen telefono mugikorreko linea baten erabilpenagatik2.095 euroko faktura bat zetorren bere izenean. Nola bainaberak linea hura ez bazuen kontratatu ezta erabili ere, etaMovistarreko bezero ez bazen ere?

Gainera, telefono mugikor hura (Apple iPhone4 16GB bat)bidaltzeko helbidea (hala zehazten zuen gutunak) Jaengo herribatean zegoen! Arroyo del Ojancon, hain zuzen ere. Eta fakturahandi hura kobratzeko ikusten zuen banku kontua ere ez zenberea! Horrek apur bat lasaitu zuen Francisco: behintzat ez ziz-

kioten 2.095 horiek kendu eta ez zuen bere bankura korrikajoan behar kobratze hori deusezta ziezaioten. Hala ere, zerbaitegin behar zuen halako bidegabekeriaren aurka, berankor-fit-xategi batean sartzea ekar liezaiokeena, besteak beste.

Francisco 2008 urtea arte Movistarreko bezero izan zenez,otu zitzaion konpainiak huts larri bat egin zuela berak kontrata-tu ez zuen telefono linea baten titulartasuna berari adjudikatuta.Zitekeena zen. Edo hirugarren bat bere nortasuna faltsutzen arizen bere kontura gastu egiteko. Aipatu Jaengo herrian mugikorbat doan hartu eta hilabete bakar batean 2.000 euro bainogehiago gastatu zuen norbait? Seguraski gauza biak.

Movistarri erreklamazioa eta salaketa bana Ertzaintzaneta Datuak Babesteko Espainiako Agentziaren aurreanEKA-ko abokatuen aholkuari jarraituz, Franciscok egin zuenlehena, faktura sinestezin hura jaso eta bi egun beranduago,Movistarri deitzea izan zen, azalpenak eskatzeko eta hirugauza exijituz: kontratua berehala baliogabetzea, bere datupertsonalak konpainiaren fitxategitik ezabatzea eta berankor-fitxategi batean ez sartzea. Movistarren erantzuna kontratuaInterneten bidez egina zela eta zuzena zela izan zen.

Haserre bizian, egun hartan bertan iruzurra eta nortasun-ordezpenagatiko salaketa bat aurkeztu zuen Franciscok Ert-zaintzan, eta hurrengo egunean, martxoak 4, Movistarrenganajon zuen berriro (burofaxez, edukinaren ziurtapenaz) haren

40.001 euroko isuna Movistarri “bezero” baten datupertsonalen kudeaketan arau-hauste larri bat egiteagatik• Movistarrek EKA-ko bazkide bati honek kontratatu eta erabili ez zuen mugikor linea baten hiru faktura handi bidali zizkion

• “Bezeroak” Ertzaintzan eta Datuak Babesteko Agentziaren aurrean salatu zuen eta Movistarrek ezin izan zuen kontratatzea frogatu

EKA/OCUV - irabazitako auziak - EKA/OCUV - irabazitako auziak - EKA/OCUV - irabazitako auziak - EKA/OCUV - irabazitako auziak



erreklamazioa argi eta garbi uzteko.Oraindik hirugarren pausu bat eman zuen EKA-ko bazkide-

ak, azkenean erabakigarria izango zen eragiketa. Martxoaren16an, Datuak Babesteko Espainiako Agentziara jo zuen kasuasalatzeko eta laguntza eske, martxoaren 1ean Movistarrekbidali zion faktura eta Ertzaintzaren aurrean aurkeztu zuensalaketa erantsita. EKA-ko abokatuek Datuak BabestekoAgentziaren izapidea luzea izan zitekeela esan zioten Francis-cori eta postontzia “zaintzea” aholkatu ere bai.

Telefonoz zein burofaxez (martxoaren 3an eta 4an) EKA-kobazkideak aurkeztu zuen erreklamazioari inolako jaramon egingabe, Movistarrek bi faktura gehiago bidali zion, apirilaren 1eaneta maiatzaren 1ean, 692 eurokoa lehena eta 12 eurokoa biga-rrena. Faktura bi horiek ere bidali zizkion Franciscok DatuakBabesteko Agentziari, zeinen Ikuskapen Zerbitzuak, uztailaren5ean, salatzailearekin (Franciscorekin) zuen harremanariburuzko informazioa exijiti zion Movistar konpainiari. Eta horrekerantzun zuen, laburbilduta: F.J.M.L., Bilbon helbideratua, Inter-neten bidez otsailaren 2an kontratatutako eta martxoaren 17anbajan emandako telefonia mugikor linea baten titularra izanzen; gailua bidaltzeko helbidea Jaengo herri batean zegoen;Franciscori bidalitako hiru fakturak deuseztatuak izan zirela; eta“bezero” horrek konpainiarekin “hartu zuen” zorra barkatutazegoela.

Azkenik Movistarrek Francisco pakean uzten badu ere,Datuak Babesteko Agentziak larritzat jotzen du gertatutakoa eta2012ko martxoaren 12an jardunbide zigortzailea irekitzen dioMovistar konpainiari 15/199ko Datu Pertsonalen BabeserakoLegearen 6.1 artikulua urratu egin zuelakoan (lege horren44.3.b artikuluan arau-urratze larritzat jotzen da hori).

Movistarrek ezin du “bere bezeroak”onlineko kontratazioa egin zuela frogatuDatuak Babesteko Espainiako Agentziak Franciscok onlinekokontratazio hura egin zuela frogatzea eskatzen dio Movistarrieta konpainiak ustezko kontratazio haren prozesuaren pantaila-

atzemate batzuk bidaltzen dizkio Agentziari, baina “pantallazo”horietan ez dago kontratugilearen inolako daturik. Hortaz, Tele-fónica Móviles Españak ezin du Datu Pertsonalen BabeserakoLegeak ezartzen dituen oinarrizko bi behar bete dituela egiazta-

tu: datu pertsonalen tratamenduaren arduradunak baiezkoaematen duena benetan datu horien titularra dela ziurtatu behardu, lehena, eta behar hori bete izatearen froga gorde eta Admi-nistraritzaren eskura mantendu behar du, bigarrena.

________________________________________

Seguraski hirugarren bat bere nortasunafaltsutzen ari zen bere kontura gastu egiteko;

halere, Movistarrena da hutsa eta arau-haustea________________________________________

________________________________________

Kontratugilearen baiezkoa egiaztatzekosinadura elektronikoa eta kode berezi bat

erabiltzea gomendatzen du Agentziak ________________________________________


Epaitza eman baino lehen, fakturak bidaltzeko helbidea Bil-bon egotea eta telefono mugikorra bidaltzeko helbidea Jaengoherri batean egotea zelan azaldu daitekeen galdetzen dioMovistarri Datuak Babesteko Agentziak. Movistarren erantzunada... bat ere ez.

Datuak Babesteko Agentziak hauxe ondorioztatzen du:“Dokumentu hauen azterketatik (Movistarrek aurkeztu dituen‘frogak’) ezin da ondorioztatu Datuen Babeserako Legearen 6.1artikuluak exijitzen duen datuen titularraren baiezko garbiaegon dela, ez eta konpainiak, kontratazio honetan, datu pertso-nalen babeserako oinarrizko eskubidearen zaintzarako presta-sunak eskatzen dituen neurriak hartu zituenik ere”.

Datu pertsonalen tratamenduan arau-hauste larria,zabartasuna, berrerortzea... isun eredugarriaEsandako guztia ondo aztertuta eta kontuan izanda, DatuakBabesteko Espainiako Agentziak Telefónica Móviles Españakarau-urratze larri bat egin duela ebatzen du, eta gaineratzendu: “Ezin da, gainera, salatuak sortutako irregulartasunazuzentzeko prestasunaz eta azkartasunaz jokatu duela esan”,izan ere bere bezeroak luzatu zion kontratuaren berehalakobaliogabetzeko exigentziari kasurik egin ez eta lehena ez ezikbeste bi faktura gehiago bidali zion. “(...) kaltetuaren datuen tra-tamenduari dagokionez, konpainiak ez zuen prestasunezkoerantzuna erakutsi, izan ere, datu horien kudeaketarekin2011ko maiatzaren lehena arte, gutxienez, jarraitu zuen, hiru-garren fakturaren eguna arte”.

Beraz, Movistarrek egindako arau-hauste larriagatik, urratzehorretan berrerortzearen larrigarriarekin, eta kontuan hartuzkonpainia hori espainiar Estatuko telefonia operadoreen arteanhiru handienetako bat dela eta “datu pertsonalen tratamenduankonpainiak duen estekadura, bere enpresa aktibitatearen gara-penak datu pertsonalen (bezeroena zein hirugarrenetakoa)etengabeko tratamendua eskatzen baitu”, 2012ko irailaren 7anDatuak Babesteko Espainiako Agentziak Telefónica MóvilesEspañari (Movistar) 40.001 euroko isuna ipintzea ebatzi zuen.

Datuak Babesteko Espainiako Agentziaren gomendioaktelefonia eta Interneten bidezko kontratuen segurtasuna idartzeko“Agentzia honek, Telefonia eta Interneten bidezko Kontratazioan Datuen Kontrolari buruzko Arlo-txostenean, kontratatzearibaiezkoa egiaztatzearren, kontratugilearen sinadura elektronikoaren erabilpena bideratzea gomendatzen du, Sinadura Elek-tronikoaren 59/2003 abenduaren 19ko Legeak eskuz idatzizko sinadurari bezalako balio juridikoa ematen baitio sinaduraelektronikoari; eta, horren faltan, kontratugilearen identitatea bermatzen duten neurriak har daitezela, aipatu txostenaren 1.eranskinean adierazten diren bezalakoak.Gomendatutako neurriak dira, alde batetik, enpresak PDF agiri bat sortzea eta bezeroari bidaltzea, non baieztapena eskat-zen duten helburu guztientzat Datuen Babeserako Legearen 5. artikuluak agintzen duen moduan informazioa agertuko deneta bezeroak egindako markak islatuko diren. Agiri hori bezeroarentzat deskargagarria izango da, litezkeen eruntzukizuneierantzuteko behar den denboran mantendu beharko du konpainiak eta honek ere elektronikoki sinatuta egon beharko da agi-ria, eta bezeroak ere sinadura elektronikoa baldin badu, sinadura horrekin ere bai.Bigarren gomendioa da konpainiak bezeroari posta elektroniko bat bidaltzea non kontratatzea amaitzeko bezeroak weborriansartu beharko duen kode bat egongo den. Kode hori ezberdina izango da bezero eta kontratu bakoitzarentzat, bezeroarendatuen erregistroan idatzita geratu beharko da eta konpainiak litezkeen erantzukizunei erantzun ahal izateko behar den den-boran gorde beharko du".


98. artikulua. Urrutitik egindako kontratuen baldintza formalak.

1. Urrutitik egindako kontratuetan, enpresariak 97.1 artikuluan eskatutako informazioa eskainiko diokontsumitzaile eta erabiltzaileari, kontratazio- proposamenean erabilitako hizkuntzan edo kontrata-ziorako hautatutako hizkuntzan, eta gutxienez, gaztelaniaz; bestela, erabilitako urrutiko komunika-zio-teknikekin bat datorren moduren batean jarriko du informazioa haren eskura, termino argietaneta ulergarrietan, eta merkataritza-transakzioetan fede onaren printzipioa errespetatu beharko du,baita kontratatzeko ezgai diren pertsonak babesteko printzipioak ere. Informazio hori euskarriiraunkorrean helarazten bada, hark irakurtzeko modukoa izan beharko du.2. Bitarteko elektronikoen bidez egin behar den urrutiko kontratu batek kontsumitzaile eta erabiltzai-leari ordainketa-betebeharrak eragiten badizkio, enpresariak behar bezala jakinarazi beharko dio97.1 artikuluaren a), e), p) eta q) hizkietan zehaztutako informazioa, modu argian eta nabarmene-an, justu eskaera egin aurretik. Enpresariaren ardura izango da kontsumitzaile eta erabiltzaileak,eskaera egiteko unean, eskaera horrek ordainketa-betebehar bat eragiten duela badakiela berres-tea. Eskaera botoi bat edo antzeko funtzioren bat aktibatuz egiten bada, botoiak edo antzeko funt-zioak "ordainketa-betebeharra duen eskaera" etiketa izan beharko du, erraz irakurtzeko moduan;bestela, anbiguoa izango ez den formulazio analogo bat izan beharko du, eskaerak enpresariariordaintzeko betebeharra eragiten duela adieraziz. Aurkako kasuan, kontsumitzaile eta erabiltzaile-ak ez du kontratu edo eskaera dela-eta ordaintzeko betebeharrik izango.3. Saltokiaren webguneetan modu argian eta ulergarrian adierazi beharko da, gehienez ere eroske-ta-prozedura abiarazten den unean, entrega-mugarik aplikatzen den eta onartutako ordainketa-modalitateak zein diren.4. Kontratua urrutiko komunikazio-teknika baten bidez egiten bada, eta informazioa helaraztekolekua edo denbora mugatuak badira, enpresariak, kontratua egin aurretik, gutxienez honako infor-mazio hau eskainiko du, euskarri espezifiko horretan: ondasun edo zerbitzuen ezaugarri nagusieiburuzko kontratuaren aurreko informazioa, enpresariaren nortasuna, guztizko prezioa, atzera egite-ko eskubidea, kontratuaren iraupena eta, iraupen mugagabeko kontratuen kasuan, indargabetzekobaldintzak, 97.1 artikuluarena), b), e), i) eta p) hizkietan adierazten den moduan. Enpresariak moduegokian eskaini beharko dio 97. artikuluan adierazten den gainerako informazio guztia kontsumit-

zaile eta erabiltzaileari, 1. paragrafoari jarraiki.5. 4. paragrafoan xedatutakoari kalterik egin gabe, enpresariak kontsumitzaile eta erabiltzaileariurrutiko kontratu bat egiteko xedearekin telefonoz deitzen badio, elkarrizketaren hasieran, bere nor-tasuna adierazi beharko du, eta, hala dagokionean, baita deia noren izenean egiten ari den ere; eraberean, deiaren merkataritza-xedea adierazi beharko du.6. Urrutiko kontratu bat egiteko helburuarekin kontsumitzaile eta erabiltzailearekin telefono bidezharremanetan jartzen den pertsona enpresaria bera bada, eskaintza idatziz berretsi beharko diokontsumitzaile eta erabiltzaileari, edota, hark uko egiten ez badu, izaera iraunkorreko edozein eus-karritan. Kontsumitzaile eta erabiltzailearentzat, kontratua loteslea izango da eskaintza sinadurarenbidez onartzen duenetik edo bere adostasuna idatziz bidaltzen duenetik aurrera -paperean, postaelektronikoz, faxez edo sms bidez, adibidez-.7. Enpresariak euskarri iraunkor batean helarazi beharko dio kontratuaren berrespena kontsumit-zaile eta erabiltzaileari, urrutiko kontratua egin eta arrazoizko epe batean; beranduenera ere, onda-sunak entregatzean edo zerbitzua gauzatzen hastean. Berrespenak honako hauek jasoko ditu: a)97.1 artikuluan adierazten den informazio guztia, enpresariak informazio hori kontsumitzaile etaerabiltzaileari aurrez euskarri iraunkor batean eta urrutiko kontratua egin aurretik helarazi dioneansalbu, eta b) Hala dagokionean, kontsumitzaile eta erabiltzailearen berariazko eta aldez aurretikobaimenaren eta atzera egiteko eskubidea galdu izanaren berrespena, 103. artikuluaren m) hizkiarijarraiki.8. Kontsumitzaile eta erabiltzaile batek zerbitzuen prestazioa edo uraren, gasaren edo elektrizitate-aren -bolumen mugatu batean edo kantitate zehatzetan salmentarako ontziratuta ez daudenean-nahiz sistema hiritar bidezko berokuntzaren hornidura 104. artikuluan aurreikusitako atzera egitekoepean abiaraztea nahi badu, enpresariak hori jasotzen duen berariazko eskaera aurkezteko eska-tuko dio kontsumitzaile eta erabiltzaileari.9. Enpresariari dagokio artikulu honetako betebeharrak betetzen direla frogatzea. Enpresariak neu-rri egoki eta eraginkorrak hartu beharko ditu, kontratua egin duen kontsumitzaile eta erabiltzaileainolako zalantzarik gabe identifikatu ahal izateko.10. Artikulu honetan jasotakoa gorabehera, aplikatzekoak izango dira uztailaren 11ko 34/2002Legean kontratu eta eskaerak bide elektronikoaren bidez egiteari buruzko xedapenak.


3/2014 Legea, martxoaren 27koa, Kontsumitzaileen eta Erabiltzaileen Defentsarako Lege Orokorraren eta beste lege

osagarri batzuen testu bategina aldatzen duena, azaroaren 16ko 1/2007 Legegintzako Errege Dekretuak onartua


EKA/OCUV

ArabaVitoria-GasteizFrantzia, 21, 1. eskuma. 3. bulegoa945 283 [email protected]

GipuzkoaDonostiaBoulevard, 25, behea, 8. bulegoa943 423 [email protected]

IrunFueros, 2. eskuma943 632 194

HondarribiaKasino Zaharra943 640 488

BizkaiaBilbaoPlaza Barria, 12, 1. ezkerra944 168 506 / 944 150 [email protected]

GetxoAmesti, 6, 1. 8. bulegoa944 912 [email protected]

LeioaJ.L.Aketxe plaza, z/g944 639 633

______________________________

Komunikazioa944 [email protected]

40.001 euroko isuna Movistarri “bezero” baten datu ... · Euskal Herriko Kontsumitzaileen...

Documents

Transcript of 40.001 euroko isuna Movistarri “bezero” baten datu ... · Euskal Herriko Kontsumitzaileen...