3888947 Cuaderno Latin I

32
LATÍN 1º BACHILLERATO MARÍA JOSÉ MARTÍN GARCÍA Hispania romana Este mapa muestra la reorganización administrativa de Hispania realizada en el año 27 a.C. por el emperador Augusto. La antigua provincia de la Hispania Ulterior fue dividida en dos nuevas circunscripciones, denominadas Lusitania y Bética, mientras que la Hispania Citerior cambió su nombre por el de Tarraconense.

Transcript of 3888947 Cuaderno Latin I

Page 1: 3888947 Cuaderno Latin I

LATÍN 1º BACHILLERATO

MARÍA JOSÉ MARTÍN GARCÍA

Hispania romana

Este mapa muestra la

reorganización

administrativa de

Hispania realizada en el

año 27 a.C. por el

emperador Augusto.

La antigua provincia de la

Hispania Ulterior fue

dividida en dos nuevas

circunscripciones,

denominadas Lusitania y

Bética, mientras que la

Hispania Citerior cambió

su nombre por el de

Tarraconense.

Page 2: 3888947 Cuaderno Latin I

LATÍN 1º BACHILLERATO

MARÍA JOSÉ MARTÍN GARCÍA

Page 3: 3888947 Cuaderno Latin I

INTRODUCCIÓNEl Bachillerato de Humanidades y Ciencias Sociales pretende abarcar un amplio

campo de saberes, que intenta preparar a los alumnos proporcionándoles un conjunto de conocimientos y destrezas relacionados con la interpretación y participación en los procesos sociales y humanos.

Dentro de la modalidad de Bachillerato, la asignatura de Latín, lo mismo que el Griego, son un complemento de los estudios de tipo cultural y lingüístico. Muchas son las razones que justifican su inclusión:

- Permiten hallar paralelismos esenciales con la lengua materna del alumno y otras de su entorno y estudio.

- Posibilitan una competencia en el discurso escrito que permite un equilibrio como elemento de contraste con el estudio de las lenguas modernas que, en este nivel educativo, pretende sobre todo la competencia en el discurso oral.

- Introducen en los procedimientos de aprendizaje del alumno técnicas de análisis y reflexión sobre las diversas posibilidades que conducen a una elección, lo que contribuye activamente al desarrollo de las capacidades intelectuales.

- Nos documentan sobre cuestiones primordiales para los modos de civilización europeos en los distintos campos, desde aspectos materiales tan concretos como el urbanismo hasta aspectos tan complejos como los recursos que la Retórica proporciona a la Oratoria política. Y este papel de mediador cultural es el que da razón de la presencia del Latín en las Humanidades.

El estudio del Latín contiene, de manera evidente, las tres grandes finalidades que hay en el bachillerato: la de formación general, la propedéutica y la orientativa. La finalidad formativa se deduce fácilmente de lo anteriormente expuesto. Su valor propedéutico reside en su función de llave para posteriores estudios filológicos y humanísticos. El estudio de una cultura, no sólo afín, sino generadora de la actual, pero distante y diferente, proporciona pautas para la crítica de comportamientos heredados, pero evolucionados. Esta conciencia de origen, referida al pasado, y de situación, referida al presente, es un claro factor de orientación.

La coincidencia del estudio de las dos lenguas clásicas en el Bachillerato invita a trabajar al unísono y realizar una actividad interdisciplinar que evite duplicados en el desarrollo de ambas materias. La organización de los contenidos en núcleos similares debe contribuir a facilitarlos.

Si bien corresponde al primero de Bachillerato un acercamiento inicial a las estructuras morfosintácticas regulares y a los textos más breves y sencillos, al segundo de Bachillerato le corresponde la morfología irregular y los procedimientos de subordinación así como el tratamiento de textos más amplios y complejos. Todo ello servirá a la mejor comprensión del pensamiento y la tradición clásica. Abordar los textos por el camino de seguir un género literario, atisbando sus características y evolución de la mano de distintos autores, ha parecido el procedimiento más adecuado al alcance del alumno que cursa sólo dos años de Griego y Latín.

Page 4: 3888947 Cuaderno Latin I

OBJETIVOSO BACH OBJETIVOS GENERALES OBJETIVOS 1º DE BACHILLERATO

BDEFGJ

1.- Conocer y utilizar los fundamentos

morfológicos, sintácticos y léxicos de la

lengua latina, iniciándose en la

Interpretación y Traducción de textos de

Complejidad progresiva.(42.8%)

1.- Conocer textos escritos originales.

- Identificar los textos utilizando conocimientos lingüísticos

básicos.

- Identificar elementos morfológicos en frases sencillas.

- Comprender la relación existente entre la sintaxis griega y la

de nuestra lengua.

BDEFGJ

2.- Reflexionar sobre los elementos sustanciales que conforman las lenguas, y relacionar componentes significativos de la latina( flexión nominal, pronominal y verbal) con las modernas derivadas del latín o influidas por él.

(42.8%)

2.-Conocer la morfología básica de los sustantivos, pronombres y

verbos.

- Analizar y traducir frases griegas sencillas teniendo en cuenta

sus componentes significativos.

BDEFGJ

3.- Analizar textos latinos diversos, originales o traducidos, mediante una lectura comprensiva y distinguir sus características esenciales y el género literario al que pertenecen

(42.8%)

3.-Conocer textos latinos diversos.

- Identificar el género literario al que pertenecen los textos

tratados en el curso.

BDEFGJ

4.- Ordenar los conceptos lingüísticos propios y establecer relaciones entre ámbitos lingüísticos diversos.

(42.8%)

4.-Identificar y utilizar palabras cultas, semicultas y patrimoniales,

reconociendo su origen.

- Elaborar un vocabulario básico, ordenando conceptos

lingüísticos.

BCDEFGJ

5.- Reconocer algunos de los elementos de la

herencia latina que permanecen en el

mundo actual como clave para

interpretarlos.(50%)

5.-Identificar y utilizar aspectos clásicos que se manifiestan en el mundo del arte.- Utilizar citas y expresiones griegas para reconocer una cultura.

BCDEFGIJ

6.-Relacionar datos dispersos de la civilización romana en fuentes de información variadas, analizándolos críticamente.

(57%)

6.-Utilizar la prensa diaria como instrumento de información de nuestra cultura.- Valorar el mensaje que el fenómeno cultural de la helenización

nos transmite a través de unos documentos entregados por el profesor.

BCDEFGJK

7.- Identificar y valorar las principales aportaciones de la cultura romana y de su lengua como instrumento transmisor.

(57%)

7.-Conocer aspectos significativos heredados de la civilización griega.- Identificar términos conocidos y usados en la vida diaria en todas

las parcelas temáticas.- Identificar signos, símbolos y huellas de la cultura griega en la

realidad de nuestro entorno.

ABCDEFGJ

8.- Valorar las contribuciones del mundo clásico como elemento integrador de diferentes corrientes de pensamiento y actitudes (éticas, estéticas) que conforman el ámbito cultural europeo.

(57%)

8.-Identificar las características más significativas del pensamiento clásico.- Comprender el valor existente entre pensamientos éticos y

actitudes de una cultura.

Page 5: 3888947 Cuaderno Latin I

CONTENIDOS

1.- LA LENGUA LATINA

1.1.- DEL INDOEUROPEO A LAS LENGUAS ROMANCES. HISTORIA SUCINTA DE LA LENGUA LATINA: LATÍN ARCAICO, CLÁSICO Y VULGAR.

1.2.- LA ESCRITURA EN ROMA. ABECEDARIO, PRONUNCIACIÓN Y ACENTUACIÓN.

1.3.- FLEXIÓN NOMINAL, PRONOMINAL Y VERBAL.

1.4.- SINTAXIS DE LOS CASOS. LA CONCORDANCIA. EL ORDEN DE PALABRAS. USO DE LAS PREPOSICIONES MÁS FRECUENTES.

1.5.- SINTAXIS DE LAS ORACIONES: SIMPLES Y COMPUESTAS. COORDINACIÓN, SUBORDINACIÓN, YUXTAPOSICIÓN. CONJUNCIONES SUBORDINANTES MÁS FRECUENTES.

2.- LOS TEXTOS LATINOS Y SU

INTERPRETACIÓN

2.1.- INICIACIÓN EN LAS TÉCNICAS DE TRADUCCIÓN Y EN EL COMENTARIO DE TEXTOS.

2.2.- ANÁLISIS MORFOSINTÁCTICO. COMPARACIÓN DE ESTRUCTURAS ENTRE EL LATÍN Y EL ESPAÑOL.

2.3.- LECTURA COMPRENSIVA DE OBRAS Y FRAGMENTOS TRADUCIDOS.

3.- EL LÉXICO LATINO Y SU EVOLUCIÓN

3.1.- APRENDIZAJE DE VOCABULARIO LATINO: FUNDAMENTALMENTE LÉXICO TRANSPARENTE Y PRINCIPALES PREFIJOS Y SUFIJOS.

3.2.- NOCIONES BÁSICAS DE EVOLUCIÓN FONÉTICA, MORFOLÓGICA Y SEMÁNTICA DEL LATÍN A LAS LENGUAS HISPÁNICAS. PALABRAS PATRIMONIALES Y CULTISMOS.

3.3.- EXPRESIONES LATINAS INCORPORADAS AL LENGUAJE HABITUAL.

4.- ROMA Y SU LEGADO

4.1.- SINOPSIS HISTÓRICA DEL MUNDO ROMANO DE LOS SIGLOS VII A.C. AL VI D.C. MONARQUÍA, REPÚBLICA E IMPERIO.

4.2.- ORGANIZACIÓN POLÍTICA Y SOCIAL DE ROMA. MAGISTRATURAS Y CLASES SOCIALES. LA RELIGIÓN. EL EJÉRCITO.

4.3.- ASPECTOS MÁS RELEVANTES DE LA VIDA COTIDIANA EN ROMA. LA EDUCACIÓN, LA FAMILIA, LOS ESPECTÁCULOS.

4.4.- EL DERECHO ROMANO Y SU PERVIVENCIA EN LOS ORDENAMIENTOS JURÍDICOS POSTERIORES.

Page 6: 3888947 Cuaderno Latin I

PROCEDIMIMIENTOS E INSTRUMENTOS DE LA EVALUACIÓN

CONCEPTOS ( 90%)

• Pruebas escritas• Pruebas orales

En esta área da cabida todo tipo de pruebas ya escritas u orales, ya colectivas o individuales. Pruebas que desarrollaremos a lo largo de todo el proceso

Las pruebas escritas constarán siempre de ejercicios prácticos: Cinco oraciones para analizar morfosintácticamente y traducir, o en su defecto diez oraciones. Este tipo de pruebas serán válidas para las primeras evaluaciones, la última estará compuesta de un texto. Cada oración tiene 1 ó 0.5 puntos de penalización por fallo. Dichas pruebas tendrán carácter eliminatorio siempre que se supere el mínimo de 5 puntos.

Las pruebas orales son siempres preguntas teóricas ya de morfología o de sintaxis.

La calificación se basa en la media aritmética de las pruebas realizadas, escritas u orales, realizadas durante la evaluación o al final de la evaluación. Hay que aclarar que dicha media se realizará siempre y cuando las calificaciones de las pruebas no sean inferiores a una puntuación de “5”. Sólo se permitirá, como máximo un ejercicio con calificación inferior a “5” para poder realizar la media.

La prueba escrita al final de la evaluación, tendrá dos modelos: uno específico para aquellos alumnos que hubieran sacado en más de una prueba menos de la puntuación permitida, y otro para aquellos alumnos que hayan superado todas las pruebas. Para ambos modelos la prueba escrita tendrá las mismas características y son obligatorias. Este examen de evaluación se sumará a los anteriores controles que el alumno ha ido realizando.

PROCEDIMIENTOS (5%)

• Actividades• Trabajos

Consideramos oportuno que en este Bachillerato, al igual que el anterior, el cuaderno no se valore ya que los conceptos son primordiales.

El trabajo diario del alumno y las actividades que realice dentro y fuera del aula quedarán reflejadas a través de signos como “positivo – negativo”.

Page 7: 3888947 Cuaderno Latin I

ACTITUDES (5%)

• Asistencia y Puntualidad• Comportamiento adecuado en el aula• Buena disposición en el trabajo• Traer el material de la asignatura

Para evaluar las actitudes nos basamos en la observación diaria del alumno en el aula. Dicha evaluación no tiene calificación numérica, sino que se sirve de los signos “positivo – negativo”.

El alumno parte al comienzo de la evaluación de una calificación de “10”. Cada negativo se irá restando a dicha calificación. Así al final de la evaluación el alumno tendrá una determinada calificación numérica. Especificando aún más, podemos decir que se pondrá signo “negativo” a los siguientes aspectos: Ausencia de estudio o trabajo, no realización de actividades específicas, comportamiento indebido en el aula y ausencia de material didáctico propio.

RECUPERACIÓN DE LA EVALUACIÓN NEGATIVA

Los conceptos y actitudes se recuperan por evaluación continua.

Los procedimientos podrán recuperarse planteando las mismas actividades que en su momento se plantearon y que el alumno no ha realizado correctamente.

De cara a la evaluación de Junio se planteará un examen de suficiencia donde el alumno se examinará de toda la asignatura, pero sus contenidos siempre serán mínimos. Dicho examen tendrá las mismas características y calificación que las pruebas escritas realizadas durante las evaluaciones. La nota máxima que se puede sacar será de “suficiente”

Los alumnos que hayan aprobado el curso y quieran subir nota, tendrán un examen escrito en el que entrará toda la materia del curso; dicho examen podrá subir o bajar nota.

Aquellos alumnos que tengan pendiente la asignatura para septiembre, deberán realizar un plan de recuperación cuya entrega y completa realización es obligatoria y no exime de la presentación a un examen. La nota máxima que se puede sacar será de “suficiente”

Page 8: 3888947 Cuaderno Latin I

ESQUEMA DE GRAMÁTICA

DECLINACIONES

1ª 2ª 3ª 4ª 5ªSingular

F M N M.F N M.F N FNom. A US, ER, IR UM -------- -------- US U ESVoc. A E, ER, IR UM -------- -------- US U ESAcu.. AM UM UM EM -------- UM U EMGen. AE I I IS IS US US EIDat. AE O O I I UI UI EIAbl. A O O E (I) E (I) U U E

PluralNom. AE I A ES A / IA US UA ESVoc. AE I A ES A / IA US UA ESAcu.. AS OS A ES A / IA US UA ESGen. ARUM ORUM ORUM UM/IUM UM/IUM UUM UUM ERUMDat. IS IS IS IBUS IBUS IBUS IBUS EBUSAbl. IS IS IS IBUS IBUS IBUS IBUS EBUS

Page 9: 3888947 Cuaderno Latin I

BONUS BONA BONUM ACER ACRIS ACRE2ª M 1ª F 2º N 3ª M 3ª F 3ª N

SingularF M N

Nom. A US UMVoc. A E UMAcu.. AM UM UMGen. AE I IDat. AE O OAbl. A O O

PluralNom. AE I AVoc. AE I AAcu.. AS OS AGen. ARUM ORUM ORUMDat. IS IS ISAbl. IS IS IS

MODELO: FORTIS-E MODELO: PRUDENS-PRUDENTISM.F N M.F N

Singular SingularNom. FORT-IS FORT-E PRUDENS PRUDENSVoc. FORT-IS FORT-E PRUDENS PRUDENSAcu.. FORT-EM FORT-E PRUDENT-EM PRUDENSGen. FORT-IS FORT-IS PRUDENT-IS PRUDENT-ISDat. FORT-I FORT-I PRUDENT-I PRUDENT-IAbl. FORT-I FORT-I PRUDENT-E PRUDENT-E

Plural PluralNom. FORT-ES FORT-IA PRUDENT-ES PRUDENT-IAVoc. FORT-ES FORT-IA PRUDENT-ES PRUDENT-IAAcu.. FORT-ES FORT-IA PRUDENT-ES PRUDENT-IAGen. FORT-IUM FORT-IUM PRUDENT-IUM PRUDENT-IUMDat. FORT-IBUS FORT-IBUS PRUDENT-IBUS PRUDENT-IBUSAbl. FORT-IBUS FORT-IBUS PRUDENT-IBUS PRUDENT-IBUS

A D J E T I V O S D E T R E S T E R M I N A C I O N E S( B O N U S - B O N A - B O N U M )

A D J E T I V O S D E D O S T E R M I N A C I O N E S( F O R T I S - E )

A D J E T I V O S D E U N A T E R M I N A C I Ó N( P R U D E N S - N T I S )

A D J E T I V O S

ADJETIVOS 3 TERMINACIONES

2ª M + 1ª F + 2ª N

ADJETIVOS 2 TERMINACIONES

3ª M F + 3ª N

( ABLATIVO EN “I”)

ADJETIVOS 1 TERMINACIÓN :

3ª M F + 3ª N

( ABLATIVO EN “E”)

Page 10: 3888947 Cuaderno Latin I

GRADOS DE LOS ADJETIVOS

COMPARATIVOS SINGULAR PLURALO. C. IGUALDAD TAM ... QUAM + 2º TÉRMINO M.F N M.F NO. C. INFERIORIDAD MINUS ... QUAM + 2º TÉRMINO Nom./ Voc. -IOR - IUS -IORES -IORAO-C. SUPERIORIDAD MAGIS O PLUS ... QUAM + 2º TÉRMINO Acu.. -IOREM -IUS -IORES -IORA

-IOR ... QUAM + 2º TÉRMINO Gen. -IORIS -IORIS -IORUM -IORUM-IOR + 2º TÉRMINO EN ABLATIVO Dat. -IORI -IORI -IORIBUS -IORIBUS

SUPERLATIVOS Abl. -IORE -IORE -IORIBUS -IORIBUS-ISSIMUS-A-UM / ERRIMUS-A-UM / ILLIMUS-A-UM + 2º término2º término: EX+Abl / INTER+ Acus. / Genitivo

NUMERALES

SINGULAR PLURAL PLURAL PLURALM F N M F N M.F N N

Nom. UNUS UNA UNUM DUO DUAE DUO TRES TRIA MILIAAcu.. UNIUS UNIUS UNIUS DUOS DUAS DUO TRES TRIA MILIAGen. UNI UNI UNI DUORUM DUARUM DUORUM TRIUM TRIUM MILIUMDat. UNO UNA UNO DUOBUS DUOBUS DUOBUS TRIBUS TRIBUS MILIBUSAbl. UNO UNA UNO DUOBUS DUOBUS DUOBUS TRIBUS TRIBUS MILIBUS

COMPARATIVOS singular plural

IGUALDAD TAM ... QUAM + 2º TÉRMINO

M.F N M.F N

.INFERIORIDAD

MINUS ... QUAM + 2º TÉRMINO

Nom./ Voc.

-IOR - IUS -IORES -IORA

SUPERIORIDAD

Acu.. -IOREM -IUS -IORES -IORA

-IOR ... QUAM + 2º TÉRMINO Gen. -IORIS -IORIS -IORUM -IORUM

-IOR + 2º TÉRMINO EN ABLATIVO

Dat. -IORI -IORI -IORIBUS -IORIBUS

SUPERLATIVOSAbl. -IORE -IORE -IORIBUS -IORIBUS

-ISSIMUS-A-UM / ERRIMUS-A-UM / ILLIMUS-A-UM + 2º término ( EX+Abl / INTER+ Acus. / Genitivo)

Page 11: 3888947 Cuaderno Latin I

PRONOMBRESPERSONALES

SINGULAR PLURAL1ª persona 2ª persona 1ª persona 2ª persona

Nom. EGO TU --- NOS VOS ---Acu.. ME TE SE NOS VOS SEGen. MEI TUI SUI NOSTRUM / I VESTRUM / I SUIDat. MIHI TIBI SIBI NOBIS VOBIS SIBIAbl. ME TE SE NOBIS VOBIS SE

PRONOMBRES RELATIVOS

SINGULAR PLURALM F N M F N

Nom. QUI QUAE QUOD QUI QUAE QUAEAcu.. QUEM QUAM QUOD QUOS QUAS QUAEGen. CUIUS CUIUS CUIUS QUORUM QUARUM QUORUMDat. CUI CUI CUI QUIBUS QUIBUS QUIBUSAbl. QUO QUA QUO QUIBUS QUIBUS QUIBUS

PRONOMBRES DEMOSTRATIVOS

P R O N O M B R E S P E R S O N A L E S P R O N O M B R E S D E M O S T R A T I V O S P R O N O M B R E S R E L A T I V O S

P R O N O M B R E S

Page 12: 3888947 Cuaderno Latin I

ESTE-ESTA-ESTO

SINGULAR PLURALM F N M F N

Nom. HIC HAEC HOC HI / HII HAE HAECAcu.. HUNC HANC HOC HOS HAS HAECGen. HUIUS HUIUS HUIUS HORUM HARUM HORUMDat. HUIC HUIC HUIC HIS HIS HISAbl. HOC HAC HOC HIS HIS HIS

ESTE-ESTA;ÉL, ELLA, ELLO

SINGULAR PLURALM F N M F N

Nom. IS EA ID EI /EII EAE EAAcu.. EUM EAM ID EOS EAS EAGen. EIUS EIUS EIUS EORUM EARUM EORUMDat. EI EI EI EIS / IIS EIS / IIS EIS / IISAbl. EO EA EO EIS / IIS EIS / IIS EIS / IIS

ESE-ESA-ESO SINGULAR PLURALM F N M F N

Nom. ISTE ISTA ISTUD ISTI ISTAE ISTAAcu.. ISTUM ISTAM ISTUD ISTOS ISTAS ISTAGen. ISTIUS ISTIUS ISTIUS ISTORUM ISTARUM ISTORUMDat. ISTI ISTI ISTI ISTIS ISTIS ISTISAbl. ISTO ISTA ISTO ISTIS ISTIS ISTIS

AQUEL-AQUELLA-AQUELLO

SINGULAR PLURALM F N M F N

Nom. ILLE ILLA ILLUD ILLI ILLAE ILLAAcu.. ILLUM ILLAM ILLUD ILLOS ILLAS ILLAGen. ILLIUS ILLIUS ILLIUS ILLORUM ILLARUM ILLORUMDat. ILLI ILLI ILLI ILLIS ILLIS ILLISAbl. ILLO ILLA ILLO ILLIS ILLIS ILLIS

ËL / ELLA / LO MISMO

SINGULAR PLURALM F N M F N

Nom. IPSE IPSA IPSUM IPSI IPSAE IPSAAcu.. IPSUM IPSAM IPSUM IPSOS IPSAS IPSAGen. IPSIUS IPSIUS IPSIUS IPSORUM IPSARUM IPSORUMDat. IPSI IPSI IPSI IPSIS IPSIS IPSISAbl. IPSO IPSA IPSO IPSIS IPSIS IPSIS

EL / LA / LO MISMO

SINGULAR PLURALM F N M F N

Nom. IDEM EADEM IDEM EIDEM EAEDEM EADEMAcu.. EUNDEM EANDEM IDEM EOSDEM EASDEM EADEMGen. EIUSDEM EIUSDEM EIUSDEM EORUMDEM EARUMDEM EORUMDEMDat. EIDEM EIDEM EIDEM EISDEM/

IISDEMEISDEM/ IISDEM

EISDEM/ IISDEM

Abl. EODEM EADEM EODEM EISDEM /IISDEM

EISDEM /IISDEM

EISDEM /IISDEM

VERBOSVERBO “SUM”

Indicativo

Page 13: 3888947 Cuaderno Latin I

Presente P. Imperfecto Futuro Imperf. P. Perfecto P. Pluscuaperf. Futuro Perf.1ª P. SG SUM ERAM ERO FUI FUERAM FUERO2ª P. SG ES ERAS ERIS FUISTI FUERAS FUERIS3ª P. SG EST ERAT ERIT FUIT FUERAT FUERIT1ª P. PL SUMUS EAMUS ERIMUS FUIMUS FUERAMUS FUERIMUS2ª P. PL ESTIS ERATIS ERITIS FUISTIS FUERATIS FUERITIS3ª P. PL SUNT ERANT ERUNT FUERUNT /

FUEREFUERANT FUERINT

SubjuntivoPresente P. Imperfecto Futuro Imperf. P. Perfecto P. Pluscuaperf. Futuro Perf.

1ª P. SG SIM ESSEM FUERIM FUISSEM2ª P. SG SIS ESSES FUERIS FUISSES3ª P. SG SIT ESSET FUERIT FUISSET1ª P. PL SIMUS ESSEMUS FUERIMUS FUISSEMUS2ª P. PL SITIS ESSETIS FUERITIS FUISSETIS3ª P. PL SINT ESSENT FUERINT FUISSENT

IMPERATIVO INFINITIVO PARTICIPIO GERUNDIO SUPINOPresente Futuro Presente Perfecto Futuro Presente FuturoESESTE

ESTOESTOESTOTESUNTO

ESSE FUISSE FUTURUM,-URAM,-URUM

--------- FUTURUS,-A, -UM

LATÍN VERBOS V.AIndicativo

1ª 2ª 3ª 4ªPresente A E I IP. Imperfecto BAF. imperfecto BO, BI, BU A / E

Subjuntivo1ª 2ª, 3ª, 4ªE A

RE

P. Perfecto P. Pluscuaper F. Perfecto(V) I -ERA -ERO/-ERI

P. Perfecto P. Pluscuaper-ERI -ISSE

LATÍN VERBOS V.PIndicativo

1ª 2ª 3ª 4ªPresente A E I IP. Imperfecto BAF. imperfecto BO,BE, BI, BU A / E

Subjuntivo1ª 2ª, 3ª, 4ªE A

RE

P. Perfecto P. Pluscuaper F. PerfectoSUM ERAM ERO/ERIS

P. Perfecto P. PluscuaperSIM ESSEM

CASTELLANO VERBOS V.AIndicativo

Presente AMOP. Imperfecto AMABAF. imperfecto AMARÉ

Subjuntivo

AMEAMARA O AMASE

V.A P. Perfecto1ª P. SG - M / -O -I2ª P. SG -S -ISTI3ª P. SG -T -IT1ª P. PL -MUS -IMUS2ª P. PL -TIS -ISTIS3ª P. PL -NT -ERUNT/ERE

V.P1ª P. SG - R2ª P. SG -RIS/RE3ª P. SG -TUR1ª P. PL -MUR2ª P. PL -MINI3ª P. PL -NTUR

Page 14: 3888947 Cuaderno Latin I

P. Perfecto P. Pluscuaper F. PerfectoHE AMADO HABÍA

AMADOHABRÉ AMADO

P. Perfecto P. PluscuaperHAYA

AMADOHUBIERA AMADO

CASTELLANO VERBOS V.PIndicativo

Presente SOY AMADOP. Imperfecto ERA AMADOF. imperfecto SERÉ AMADO

Subjuntivo

SEA AMADOFUERA AMADO

P. Perfecto P. Pluscuaper F. PerfectoHE

SIDO AMADO

HABÍA SIDO

AMADO

HABRÉ SIDO

AMADO

P. Perfecto P. PluscuaperHAYA SIDO

AMADO

HUBIERA SIDO

AMADO

INFINITIVOV.A

Presente Perfecto Futuro-RE -ISSE -URUM,A,UM

ESSE

V.PPresente Perfecto Futuro-RI / -I -TUM, A, UM

ESSE-TUM IRI

SEPARAR ORACIONESO. P : S + V // V // V est + atributoO. I : resto de palabras

FUNCIONES DE LA O.ISUJETO (Si en O.P. hay verbo sum, impersonal o pasivo)COMPLEMENTO DIRECTO (Si en O.P. NO hay verbo sum, impersonal o pasivo)

- Concertada ( possum, debeo, soleo, consuesco, incipio)- No Concertada

FUNCIONES DE LOS CASOS EN O. I:Nominativo1 Acusativo : SUJETO (vb es intr.). ATRIBUTO ( vb es sum). CD ( vb. es tr.)2 Acusativos: SUJETO (se refiere a persona) ATRIBUTO (generalmente un adjetivo) CD

TRADUCCIÓN DE LOS INFINITIVOS O. P O.I TRADUCCIÓNpresente presente presentepresente perfecto perfecto

p. perf / p. imp. Presente p. imperfectop. perf / p. imp. Perfecto p. pluscuaperfecto

ESCALERA DE TRADUCCIÓN DE O.P + OIS UJETO + V ERBO + (QUE) S + INFINITIVO + CD/ ATRIB + CI +CC +...V “sum” + ATRIBUTO + (QUE) S + INFINITIVO + CD/ ATRIB + CI +CC +...VERBO + (QUE) S + INFINITIVO + CD/ ATRIB + CI +CC +...

PARTICIPIOMODELO TRADUCCIÓN TRADUCCIÓN VBS DEPONENTES

Presente -NS, -NT- -NDOO. Relativo

- DO

Perfecto -TUS, -TA, -TUM-viene en el diccionario

-DO - NDO

Futuro - TURUS, -TURA, -TURUM O. Relativo O. Relativo

Tipos Análisis interno Orden de traducciónP. CONCERTADO V ( P. Concertado) S+V+CD/ATR+CI+CCABLATIVO ABSOLUTO Sujeto + Verbo ( A.A) (A.A: V+Sujeto) + S+V+CD/ATR+CI+CCABLATIVO ABSOLUTO SIN PARTICIPIO

Sujeto + Atributo (A.A sin participio)

(A.Asin part.: “siendo” + Sujeto + Atributo) + S+V+CD/ATR+CI+CC

GERUNDIO / GERUNDIVO -ND -GERUNDIO ⇒ NO concuerda VERBO VERBO + C. DIRECTO

GERUNDIVO ⇒ concuerda SUJETO + VERBO

SINGULAR PLURAL

M F N M F NNominativo US A UM I AE AVocativo E A UM I AE AAcusativo UM AM UM OS AS AGenitivo I AE I ORUM ARUM ORUM

Page 15: 3888947 Cuaderno Latin I

Dativo O AE O IS IS ISAblativo O A O IS IS IS

casos formación función traducciónNominativo -------------------------------------------------------------Vocativo -------------------------------------------------------------Acusativo AD/ OB + GDO / GDVO en acusativo O. Final Para + infinitivoGenitivo GDO /GDVO en genitivo

CAUSA / GRATIA + GDO/GDVO en genitivoComplemento del Nombre

O. FinalDe + infinitivoPara + infinitivo

Dativo -------------------------------------------------------------Ablativo GDO /GDVO en ablativo sin preposición

GDO /GDVO en ablativo con preposición (ab, in, ex)Complemento Circunstancial Gerundio

SUPINO-TUM ⇒ ORACIÓN FINAL ⇒ CON VERBOS DE MOVIMIENTO: “EO” “VENIO” “DUCO” “FERO”-TU ⇒ COMPLEMENTO DE NOMBRE ⇒ Con adjetivos de tipo “facilis” “difficilis”

VERBOS IRREGULARESVOLO NOLO MALO FERO EO*** Ver el APÉNDICE GRAMATICAL del DICCIONARIO.

PERIFRÁSTICAPERIFRÁSTICA ACTIVA EJ: AMATURUS- A- UM

SUMTRAD: “PIENSO + INFINITIVO”

-------------------------------------

PERIFRÁSTICA PASIVA EJ: amandus-a-um sum TRAD: “ debe ser + participio” C. AGENTE en DATIVO*** Para su conjugación hay que mirar el cuadro del verbo “SUM”.

CASOS LATINOSCASOS

LATINOSANÁLISIS

SINTÁCTICOANÁLISIS MORFOLÓGICO “ PISTA “

NOMINATIVO ⇒S. ⇒Nominativo ⇒VERBO⇒ATRIB. ⇒Nominativo ⇒VERBO SUM Y VIDEOR

⇒VB. EN VP “ser nombrado” “ser elegido” “ser considerado”...

⇒PVO “como”) ⇒¿? ⇒Adjetivo

VOCATIVO ⇒VOC. ⇒Vocativo ⇒Interjección “O”⇒1 palabra entre comas

ACUSATIVO ⇒C.D ⇒Acusativo ⇒Verbo TR.⇒CC ⇒Acusativo ⇒PREP. + SUSTANTIVO

⇒“ROMAM”, “DOMUM”.⇒CC ⇒Acusativo de extensión en el espacio

⇒Acusativo de extensión en el tiempo⇒“PASSUS- US ” “ANNUS-I ”

⇒CD ⇒Acusativo con verbos de sentimiento ⇒Verbo impersonal⇒S. DE O.I⇒C.D DE O.I

⇒Acusativo⇒Acusativo

⇒Infinitivo⇒Infinitivo

⇒CD-----CD

⇒CD-----PVO

⇒CD-----CC

⇒Doble Acusativo (ac. Persona / ac. Cosa)⇒Doble Acusativo (CD es nombre propio)⇒Doble Acusativo (CD es nombre persona)

⇒Verbo “DOCEO”

⇒Vb en VA “nombrar” “elegir” “tener” “considerar”...⇒Verbos “MISIT”, “TRADUCERE”, “TRANSPORTARE

GENITIVO ⇒CN ⇒Genitivo posesivo⇒Genitivo cualidad⇒Genitivo objetivo / subjetivo

⇒CN⇒CN⇒CN

⇒C.REGIMEN ⇒Genitivo con verbos de sentimiento⇒Genitivo

⇒Verbo impersonal⇒Verbos que llevan preposición en su significado.

DATIVO ⇒CI ⇒Dativo ⇒Verbo TR + CD +CI⇒CI-----CI ⇒Doble Dativo (Interés / Finalidad) ⇒“PRAESIDIO” “AUXILIO” (finalidad)⇒CI ⇒Dativo posesivo (“tener”) ⇒Verbo “SUM” + CI

ABLATIVO ⇒C. AGENTE ⇒Ablativo ( A, AB, ∅) ⇒Verbo en VP⇒2º TÉRMINO ⇒Ablativo ⇒-IOR /- IUS⇒CC ⇒Ablativo ⇒Preposición CUM⇒C. RÉGIMEN ⇒Ablativo ⇒Verbos que llevan preposición en su significado.

Page 16: 3888947 Cuaderno Latin I

VALORES MÁS SIGNIFICATIVOS DE “UT” Y “CUM”UT CUM

+ INDICATIVO ⇒ O. S. COMPARATIVA “como” (...,ut...,...)⇒ O. S. TEMPORAL “cuando” (..., ut...........)

⇒ O. S. TEMPORAL “cuando”

+ SUBJUNTIVO ⇒ O. S. COMPLETIVA “que”verbo de la oración anterior es TR y no tiene CD⇒ O. S. FINAL “para + infinitivo”verbo de la oración anterior es TR y sí tiene CDverbo de la oración anterior es INTR

⇒ O. S. CAUSAL “puesto que”+ Presente o P. Perfecto⇒ O. CUM HISTÖRICO “como”+ P. Imperfecto o P. Pluscuaperfecto

CONJUNCIONESCOORDINADAS COPULATIVAS ET, -QUE, ATQUE, AC, NEQUE, NEC, NON SOLUM...SED ETIAM, ET...ET,......

ADVERSATIVAS SED, AUTEM, VERUM, VERO, AT, TAMEN.........DISYUNTIVAS AUT, VEL, -VE, SEU, SIVE,...........CAUSALES NAM, ENIM, ETENIM,..........ILATIVAS ERGO, IGITUR, QUARE, ITAQUE,..........

SUBORDINADAS FINALES UT, NE,..........CONDICIONALES SI, NISI, SEU...SEU, MODO, DUM, ..........CONSECUTIVAS NE,.........TEMPORALES CUM, UBI, UT, PRIUSQUAM, POSTQUAM, DUM, DONEC, SIMUL, ..........COMPARATIVAS QUASI, TAMQUAM, UT,.........CAUSALES QUOD, QUIA, QUONIAM, CUM,..........CONSECUTIVAS QUAMVIS, ETSI, TAMETSI, QUAMQUAM,.........

Page 17: 3888947 Cuaderno Latin I

EL LATÍN Y LAS LENGUAS ROMÁNICAS

Lengua latina, idioma de la Roma antigua y de los territorios del Lacio. Gracias a la expansión del pueblo romano el latín llegó a todo el mundo entonces conocido y se convirtió en lengua predominante de Europa occidental. Se ha empleado el latín en la enseñanza superior y en las

Page 18: 3888947 Cuaderno Latin I

relaciones diplomáticas hasta el siglo XVIII y sigue siendo la lengua universal de la iglesia católica.

No era lengua nativa de Italia, sino que en tiempos prehistóricos el latín fue traído a la península Itálica por unos pueblos que procedían del norte. El latín pertenece a la familia de lenguas indoeuropeas y es miembro de la subfamilia itálica; por otro lado es el antecedente inmediato de las actuales lenguas románicas. En el conjunto de las lenguas indoeuropeas, que no eran itálicas, se encontraba relacionado con el sánscrito y el griego, y con las subfamilias céltica y germánica. Una vez introducido en Italia fue el dialecto de la región de Roma. Las lenguas itálicas están constituidas por el grupo latino al que pertenecieron los dialectos falisco, latino y algunos otros dialectos, y por otro lado el osco y el umbro menos documentados.

Las primeras inscripciones en latín son del siglo VI a.C., en tanto que los primeros textos escritos son ligeramente anteriores al siglo III a.C. Sufrió la influencia de los dialectos célticos del norte de Italia, de la lengua etrusca, que no era indoeuropea, y se hablaba en el región central de la península Itálica, y del griego que se hablaba en el sur antes del siglo VIII a.C. Bajo la influencia de la lengua y la literatura griega, que se tradujo al latín ya en la segunda mitad del siglo III a.C., se convirtió en una lengua de cultura con literatura propia.

Se suelen considerar cuatro periodos que corresponden a los de la literatura latina:

1 Periodo antiguo

Se fija entre el 240 hasta el 70 a.C. En él se incluyen los autores Ennio, Plauto y Terencio.

2 Edad de oro

Abarca desde el año 70 a.C. hasta el 14 d.C. En este periodo se incluyen los prosistas Julio César, Cicerón y Tito Livio, los poetas Catulo, Lucrecio, Virgilio, Horacio y Ovidio. En esta época la lengua alcanza las más altas cotas de expresión artística tanto en prosa como en verso y permite una enorme riqueza y flexibilidad.

3 Edad de plata

Va desde el año 14 hasta el 130. Se caracteriza por permitir la expresión retórica y ornamental, así como la concisión y el epigrama, todo lo cual se

Page 19: 3888947 Cuaderno Latin I

encuentra en la obra del filósofo y dramaturgo Séneca y en los escritos del historiador Tácito.

4 Edad del bronce o periodo tardío

Se extiende entre el siglo II al VI (c. 636), en el se incluye la literatura de los santos padres de la Iglesia, también llamada la Patrística. En aquellos momentos las tribus bárbaras introducen en la lengua numerosos préstamos léxicos y sintácticos; a esta forma del latín se le ha llamado “lingua latina” opuesta a la “lingua romana”, que es la forma en que se estudia este idioma.

Page 20: 3888947 Cuaderno Latin I
Page 21: 3888947 Cuaderno Latin I

VILLALKOR Nombre y Apellidos:LATÍN

1º BACHILLERATOCURSO: 2004-2005

CONTROL DE LA 1ª EVALUACIÓN(GRAMÁTICA)

Calificación:

Page 22: 3888947 Cuaderno Latin I

Cada cuestión tiene un valor de 2 puntos siempre que esté correctamente realizada

VERBOS EN V.A. (LATÍN – CASTELLANO)

EnunciadosAmo 1: amar Moneo 2: aconsejar Lego 3: elegir Audio 4: oír

Análisis morfológico y traducción

AmaverimusMoneatisLegimusAudietAudiam

VILLALKOR Nombre y Apellidos:LATÍN

1º BACHILLERATOCURSO: 2004-2005

CONTROL DE LA 1ª EVALUACIÓN(GRAMÁTICA)

Calificación:Cada cuestión tiene un valor de 2 puntos siempre que esté correctamente realizada

VILLALKOR Nombre y Apellidos:LATÍN

1º BACHILLERATOCURSO: 2004-2005

CONTROL DE LA 1ª EVALUACIÓN(GRAMÁTICA)

Calificación:Cada cuestión tiene un valor de 1 punto siempre que esté correctamente realizada

Analizar morfológicamente los siguientes pronombres: (indicar caso/s, género/s, enunciado del pronombre al que pertenezca, traducción)

VERBOS EN VA-V.P. (LATÍN – CASTELLANO)VERBO SUM

EnunciadosAmo 1: amar Moneo 2: aconsejar Lego 3: elegir Audio 4: oír

Análisis morfológico y traducción

AmenturMonita eritSimusLegarisaudiremur

Page 23: 3888947 Cuaderno Latin I

• SE

• NOS

• QUAE

• HOC

• ILLO

• ISTA

• EI

• IDEM

• IPSUM

• HAEC

VILLALKOR Nombre y Apellidos:LATÍN

1º BACHILLERATOCURSO: 2004-2005

CONTROL DE LA 1ª EVALUACIÓN(Unidad didáctica I-V)

INDICACIONESTiempo: 50 minutosCalificación: Cada oración tiene un valor de dos puntos siempre que esté correctamente realizada. Cada error, ya sea morfosintáctico o de traducción, se penaliza con un punto.

ENUNCIADOS DE SM

Page 24: 3888947 Cuaderno Latin I

Amo, -as, -are, -avi, -atum (1): amar Mare, maris (3) s.n.: marArtifex, artificis. Adj 1 term.: diestro Moneo, -es, -ere, monui, monitum (2): aconsejarAudio, -is, -ire, audivi, auditum (4): oír Prudens, prudentis. Adj 1 term. : prudenteBonus, -a, -um. Adj 3 term.: bueno Puer, pueri (2) s.m./f. : niño,niñaCónsul, consulis (3) s.m. : cónsul Res, rei (5) s.f.: cosaCornu, -us (4) s.n. :cuerno Rex, regis (3) s.m.: reyExercitus, -us (4) s.m. : ejército Sum, es, esse, fui, (irreg) v. copulativo: serFortis, -e. adj 2 term.: fuerte Templum, -i (2) s.n.: temploLego, -is, -ere, legi, lectum (3): coger Testa, -ae (1) s.f. :vasija

Teniendo en cuenta los siguientes enunciados, analizar morfológicamente las siguientes palabras:Análisis morfológico

Amaverimus MoneatisSe NosTempli LegimusForte QuaePrudens PuerRex ArtificissimiAudiet FortiorHoc QuiArtifici fueramusBonum AudiamExercitus IlloRes AmenturFuistis IstaEi Monita eritSit TestaeIdem PrudentiusMare LegarisCornus IpsumAudiremur esHaec Fortioris

VILLALKOR Nombre y Apellidos:LATÍN

1º BACHILLERATOCURSO: 2004-2005

CONTROL DE LA 1ª EVALUACIÓN(Unidad didáctica I-V)

INDICACIONESTiempo: 50 minutosCalificación: Cada oración tiene un valor de dos puntos siempre que esté correctamente realizada. Cada error, ya sea morfosintáctico o de traducción, se penaliza con un punto.

ANÁLISIS MORFOSINTÁCTICO Y TRADUCCIÓN.

Page 25: 3888947 Cuaderno Latin I

1.- Fortes milites cum Romanis pugnaverunt. (cum: prep. de abl.)

2.- In montibus Italiae lupi fuerunt , in vallibus lupi non fuerunt.

3.- Homo homini lupus est.

4.- Mater omnis crudelitatis avaritia erat.

5.- Aperiamus urbis portas et clamores civium et mulierium audiemus.

2ª EVALUACIÓN

CONTENIDOS DEL CONTROL DE GRAMÁTICA

LATÍN

• ALFABETO LATINO• DECLINACIONES

Page 26: 3888947 Cuaderno Latin I

• ADJETIVOS (de 1, 2, 3 terminaciones)• GRADOS DEL ADJETIVO (COMPARATIVOS Y SUPERLATIVOS)

DECLINACIONES CUADRO DE SINTAXIS

• PRONOMBRES DEMOSTRATIVOS RELATIVOS PERSONALES

• VERBO SUM /SER• VERBOS EN VOZ ACTIVA Y PASIVA EN LATÍN Y CASTELLANO

GRIEGO

• ALFABETO GRIEGO• SIGNOS DE PUNTUACIÓN• ARTÍCULO• DECLINACIONES• ADJETIVOS (de 2, 3 terminaciones)• GRADOS DEL ADJETIVO (COMPARATIVOS Y SUPERLATIVOS)

DECLINACIONES CUADRO DE SINTAXIS

• PRONOMBRES DEMOSTRATIVOS RELATIVOS PERSONALES INDEFINIDOS

• VERBO • VERBO EN VOZ ACTIVA EN GRIEGO Y CASTELLANO

ORACIONES PARA PREPARAR EL 1º CONTROL DE LA 2ª EVALUACIÓN(VA – VP – COMPARATIVOS – SUPERLATIVOS – P. PERSONALES)

• Hostium milites a vobis videti erant.• Milites viros paptabant et captives in foris venditabant• Magistra sapientior et prudentior pueris est.• Familiae servos privatos habebant et labores agrorum exercebant• Navigium tempestate deletur•

Page 27: 3888947 Cuaderno Latin I

• Homines magis fortes quam mulieres sunt• Bellum Romanorum acerbum est• Romani bella cum multis populis gesserunt• Milites magna audacia pugnaverunt et locum defenderunt• Nihil (N. – V. sg) est fallacius ratione comitiorum•• Flumen ab equitibus traiectum est• Facinora a Catilina edocebantur• In te fons divitiarum fuerat• Bona opinio hominum tutior pecunia est• Gens máxima et bellicosissima omnium gentium est•• Vita optima est• Amor magister optimus est• Misero civi notiora sunt itinera quam disciplinae

• Caesar a Cicerone paene necatus est• Dolor animi gravior est quam corporis dolor•• Hostium milites a vobis videntur• In bellis civilibus pericula matribus et patribus ingentia sunt et erunt• Filii similiores sunt patribus• Virorum auctoritas maior est quam libertas• Viri vias, aedificia, deorum templa ac forum videbunt•• Nostrae copiae adversariorum castra espugnant et mágnum thesaurum auri et

argenti inveniunt• Dominus servo litteras dat et servus litteras ad amicum domini portat• Ego melior sum et omnium magistrarum máxima sum• Vos inter omnes discípulos stultissimi estis• In proeliis pericula multa sunt• Ego gratias tibi ago

(ALEA IACTA EST)

VILLALKOR Nombre y Apellidos:LATÍN

1º BACHILLERATOEXAMEN DE LA 2ª EVALUACIÓN

(V.A – V.P. – Pronombres- Comparativos- Superlativos - OP- OCC- OY)

INDICACIONES

Page 28: 3888947 Cuaderno Latin I

Tiempo: 50 minutos

Calificación: • Cada oración tiene un valor de dos puntos siempre que esté correctamente realizada.

• Cada error, ya sea morfosintáctico o de traducción, se penaliza con un punto..

Indicación:• Este examen tiene el mismo valor que los restantes controles realizados a lo largo de la evaluación.

ANÁLISIS MORFOSINTÁCTICO Y TRADUCCIÓN.

• Numquam alacrior exercitus Caesaris agmine fuit.

• Catilina idem ab Antonio a proelio interficitur.

• Haec urbs omnis Galliae clarissima fuit.

• Catilina evadit, erumpit et excessit,

• Validissima manuum mihi dextra est.

VILLALKOR Nombre y Apellidos:LATÍN

1º BACHILLERATOCONTROL EXTRA DE LA 2ª EVALUACIÓN

(TEXTO)

INDICACIONESTiempo: 50 minutos

Calificación:

Page 29: 3888947 Cuaderno Latin I

• Cada error, ya sea sintáctico o de traducción, se penaliza con un punto. El texto tiene que estar terminado para se corregido.

Indicación:• Este examen tiene el mismo valor que los restantes controles realizados a lo largo de la evaluación.

TEXTO

Caesar ad Romam cum ea legione proficiscitur atque ibi tribunos plebis, qui ad eum confugerant, convenit; reliquas legiones ex hibernis evocat et subsequi iubet.

NOTAS:Convenit: TR: “ encontrar”. INTR: acudir, reunirse.Subsequi: inf. Pres. de subsequor

COLEGIO ALKOR Nombre y Apellidos:LATÍN

1º BACHILLERATOEXAMEN DE LA 2ª EVALUACIÓN

(TEXTO)

INDICACIONESTiempo: 100 minutos

Calificación:

Page 30: 3888947 Cuaderno Latin I

• Cada error, ya sea sintáctico o de traducción, se penaliza con un punto. El texto tiene que estar terminado para ser corregido.

Indicación:• Este examen tiene el mismo valor que los restantes controles realizados a lo largo de la evaluación.

TEXTOPrisco Tarquinio, quinto rey de Roma.

Deinde regnum Priscus Tarquinius accepit. Hic numerum senatorum duplicavit, circum (1) Romae aedificavit, ludos romanos instituit, qui ad nostram memoriam permanent. Vicit idem etiam Sabinos, et eos territorio Romae adiunxit. Muros et cloacas fecit, Capitolium inchoavit. Item (2) Servium Tullium succedere decrevit (3). Tricesimo octavo anno imperii per milites occisus est.

NOTAS:

(1) CIRCUM: no es adverbio, ni preposición.(2) ITEM : va con “decrevit”.(3) DECREVIT: de “decerno”.

3ª EVALUACIÓN

PREPARACIÓN DEL 1º CONTROL 3ª EVALUACIÓN

• -1- Mando supremo de Alcibíades

Page 31: 3888947 Cuaderno Latin I

Bello Peloponesiaco, huius consilio atque auctoritate Atenienses bellum Syracusanis indixerunt: ad hoc gerendum ipse dux cum duobus collegis delectus est.

• -2- Campaña de César en las GaliasC. Iulius Caesar cum L. Bibulo cónsul est factus. Decreta est Gallia cum legionibus decem. Is primo vicit Helvetios; qui nunc Sequani appellantur.

Notas:- Funciones del nominativo: Sujeto, Atributo, Predicativo.- Descubrir los valores de cum.- Descubrir los valores del relativo

• -3- César, tras retirar la legión con la que defendía la costa, creía conveniente sondear el ánimo de las provincias.

Caesar, Antoni exercitu coniuncto, deducta Orico legione, quam causa tuendae orae maritimae posuerat (de “possum”), temptare provincias exsistimabat.

• -4- César intenta atacar Novioduno, pero no puede conquistar esta plaza a causa de sus buenas defensas.

Caesar, oppidum Noviodunum ex itinere oppugnare conatus, quod vacuum ab defensoribus esse audiebat, etsi pauci defenderent, exspugnare non potuit (de “possum”).

Notas:- Texto con dificultades en su análisis sintáctico.

• -5- Los generales de Darío mueren como valientes. Circa currum Darii iacebant nobilissimi duces, ante oculos regis egregia morte defuncti; omnes dimicantes procubuerant, adverso corpore vulneribus acceptis.

• -6- Pompeyo replica a la acción de César. Cum legio Caesaris nova praesidium quoddam occupavisset et munire coepisset, huic loco propinquum collem Pompeius occupavit nostrosque prohibere coepit.

• -7- Ante la llegada de la caballería, Casio se retira a las montañas. Equitatus regis ad castra Caesaris advolavit. Tum timore perterritus Casius, cognito regis adventu, se convertit ad montes qui Thesaliam cingunt.

• -8- Marcio Rufo trata de animar a los suyos. His rebus cognitis, Marcius Rufus quaestor cohortatur suos, ne animo deficiant. Illi orant atque obsecrant ut in siciliam navibus reportentur.

Notas:- Descubrir los valores de “ut” y “ne”

COLEGIO ALKOR Nombre y Apellidos:LATÍN

1º BACHILLERATOCONTROL DE LA 3ª EVALUACIÓN

INDICACIONESTiempo: 45 minutos

Page 32: 3888947 Cuaderno Latin I

Instrucciones: El alumno deberá realizar por completo el texto para ser corregidoCalificación: El análisis sintáctico y traducción del texto tiene una calificación máxima de 10 puntos. Un error sintáctico o de traducción queda penalizado con un punto.

TEXTO

Caesar, cognita militum voluntate, cum ea legione

proficiscitur, ibique tribunos plebis, qui ad eum

confugerant, convenit; reliquas legiones evocat et

subsequi (no es Pretérito. Perf) iubet.