3 gaia lokomozio aparatua
7
Natur Zientziak. EGITEN JAKIN proiektua Santillana- Zubia. Lehen Hezkuntza 5. maila 1 ESKELETOA Eskeletoaren funtzioak: o Gorputzari forma ematen dio. o Gorputz- jarrerari eusteko aukera ematen digu. o Mugimenduan parte hartzen du. o Organoak (garuna, bihotza, bizkar-hezur muina…) babesten ditu. Hezurrak eta giltzadurak: o Organo zurrun eta erresistenteak dira. o Organo biziak dira: hazi egiten dira. o Hiru hezur mota daude gorputzean: Gorputza osatzen duten hezur guztien multzoa da ESKELETOA. lauak luzeak laburrak
Transcript of 3 gaia lokomozio aparatua
Natur Zientziak. EGITEN JAKIN proiektua Santillana- Zubia.
Lehen Hezkuntza 5. maila
1
ESKELETOA
Eskeletoaren funtzioak:
o Gorputzari forma ematen dio.
o Gorputz- jarrerari eusteko aukera ematen digu.
o Mugimenduan parte hartzen du.
o Organoak (garuna, bihotza, bizkar-hezur muina…) babesten ditu.
Hezurrak eta giltzadurak:
o Organo zurrun eta erresistenteak dira.
o Organo biziak dira: hazi egiten dira.
o Hiru hezur mota daude gorputzean:
Gorputza osatzen duten hezur guztien multzoa da ESKELETOA.
lauak
luzeak
laburrak
Natur Zientziak. EGITEN JAKIN proiektua Santillana- Zubia.
Lehen Hezkuntza 5. maila
2
o Hezur askoren muturrak kartilagoz estalita daude.
o Hezurrak lotailuen bidez elkartzen dira.
Giltzadurak:
o Eskeletoko hezurrak lotzen dituzte.
o Giltzadura mota bi daude:
Hezurra baino malguagoa eta bigunagoa da.
mugikorrak egonkorrak
Garezurreko
hezurrak lotzen
dituzten
giltzadurak
Natur Zientziak. EGITEN JAKIN proiektua Santillana- Zubia.
Lehen Hezkuntza 5. maila
3
Eskeleto hezurrak:
Buruko hezurrak
Gorputz-
adarretako
hezurrak
(besokoak)
Gorputz-
adarretako
hezurrak
(zangoetakoak)
Enborreko
hezurrak
Bihotza, birikak,
urdaila eta gibela
babesten dute.
Bizkarrezur-
muina babesten
dute.
Natur Zientziak. EGITEN JAKIN proiektua Santillana- Zubia.
Lehen Hezkuntza 5. maila
4
GIHARRAK ETA LOKOMOZIO APARATUA
Giharrak
o Giharrak hezurrekin lotutako organoak dira.
o Hezurrak mugiarazten dituzte.
o Organo elastikoak dira: luzatu eta uzkurtu egiten dira.
o Organoak (garuna, bihotza, bizkar-hezur muina…) babesten ditu.
Gihar-sistema eskeletikoa:
o Giharrak
Gihar hauek hezurrekin lotuta daude zurden bidez.
Gorputzeko organoak estaltzen dituzte.
Eskeletoaren mugimendua eragiten dute. Hauei
gihar eskeletikoak esaten zaie.
Natur Zientziak. EGITEN JAKIN proiektua Santillana- Zubia.
Lehen Hezkuntza 5. maila
5
Lokomozio-aparatuaren funtzionamendua:
LOKOMOZIO-APARATUA = GIHAR-SISTEMA ESKELETIKOA + ESKELETOA
Nerbio-sistemak
agindutako
mugimenduak
egiten ditu.
1.Giharrek garunaren eta
bizkarrezur-muinaren
aginduak jasotzen dituzte.
2.Giharra uzkurtu egiten da:
tamaina txikitu eta lotuta
dituen hezurretatik tira
egiten du.
3.Giharra erlaxatzen da:
Jatorrizko tamaina
berreskuratzen du, eta
hezurrak hasierako posiziora
itzultzen dira.
1.Eskeletoaren mugimendua
sortzen da giltzadura
mugikorrei esker.
2.Sarritan, bi gihar
antagonistak hartzen dute
parte: Kontrakoak.
Natur Zientziak. EGITEN JAKIN proiektua Santillana- Zubia.
Lehen Hezkuntza 5. maila
6
LOKOMOZIO-APARATUAREN OSASUNA
Lokomozio-aparatuko lesioak
Hausturak
zaintiratuak
Gihar-kontraktura
Lokomozio-aparatua zaintzeko:
Dieta osasungarria
Kaltzioa eta fosforoa duten elikagaiak hartu behar dira.
D bitamina hartu behar da: eguzkiaren bidez edo dietan hartuz. Glukosa duten elikagaiak hartu behar dira: azukreak, lekaleak, patatak, zerealak
Ariketa fisikoa
Lagunduko digu: - Aktiboago sentiarazten. - Harremanak izaten. - Lokailuak eta giharrak sendotzen.
Ariketa egin aurretik: beroketa ariketak. Ariketa egin ondoren: luzaketa ariketak.
Natur Zientziak. EGITEN JAKIN proiektua Santillana- Zubia.
Lehen Hezkuntza 5. maila
7
Gorputz-jarrera ona izatearen garrantzia
