POPULAKETAREN EGITURA

BIZTANLERIA PIRAMIDE BATEN IRUZKINA

Sexu egituraren iruzkina.

Bistan da mutiko gehiago jaiotzen direla neska baino, aski da horretarako gizon tasa kalkulatzea: piramidearen beheko barra luzeagoa da gizonen alderdian. Ikusi behar da gero noiz berdintzen diren bi sexuak, eta baita noiztik aurrera hasten diren gehiago izaten emakume zaharrak gizonak baino.

Adin egituraren iruzkina.

Kasu egin:

- Zer portzentaje duten gazteek (0-14 urte), helduek (15-65 urte), eta zaharrek (65 urtetik gora )

- Piramideak zer forma duen: triangelua, kanpaia eta urna.

GAZTE BIZTANLERIA

BIZTANLERIA HELDUA

ZAHAR BIZTANLERIA

ADIN TALDEAK

35-39

30-34

25-29

20-24

15-19

10-14

5-9

80 +

75-79

70-74

65-69

60-64

55-59

50-54

45-49

40-44

Adinak

2000 - 96

1980 - 76

1985 - 81

1990 - 86

1995 - 91

1965 - 61

1970 - 66

1975 - 71

1945 - 41

1950 - 46

1955 - 51

1960 - 56

1925 - 21

1930 - 26

1935 - 31

1940 - 36

1920 -lehen

0-4

BIZTANLERIA ZAHARRA65 URTETIKGORA

BIZTANLERIA HELDUA15 - 64 urte artean

BIZTANLERIA GAZTEA0 -14 URTE ARTEAN

85 +

25 20 15 10 5 0 0 5 10 15 20 25 x 1000

NAFARROAKO PIRAMIDEA 1975.

35-39

30-34

25-29

20-24

15-19

10-14

5-9

80-84

75-79

70-74

65-69

60-64

55-59

50-54

45-49

40-44

2000 - 96

1980 - 76

1985 - 81

1990 - 86

1995 - 91

1965 - 61

1970 - 66

1975 - 71

1945 - 41

1950 - 46

1955 - 51

1960 - 56

1925 - 21

1930 - 26

1935 - 31

1940 - 36

0-4

85 +

25 20 15 10 5 0 0 5 10 15 20 25 x 1000

BIZTANLERIA ZAHARRA65 URTETIKGORA

BIZTANLERIA HELDUA15 - 64 urte artean

BIZTANLERIA GAZTEA0 -14 URTE ARTEAN

1920 - lehen

NAFARROAKO PIRAMIDEA 2000. urtean

35-39

30-34

25-29

20-24

15-19

10-14

5-9

80 +

75-79

70-74

65-69

60-64

55-59

50-54

45-49

40-44

8 7 6 5 4 3 2 1 0 0 1 2 3 4 5 6 7 8

2000 - 96

1980 - 76

1985 - 81

1990 - 86

1995 - 91

1965 - 61

1970 - 66

1975 - 71

1945 - 41

1950 - 46

1955 - 51

1960 - 56

1925 - 21

1930 - 26

1935 - 31

1940 - 36

1920 baino le.

0-4

ESPAINIAKO BIZTANLERIA PIRAMIDEA 2.000AN

GIZONAK EMAKUMEAKAdinak

> 85

80-84

75-79

70-74

65-69

60-64

55-59

50-54

45-49

40-44

35-39

30-34

25-29

20-24

15-19

10-14

5-9

0-4

2 1,5 1 0,5 0 0 0,5 1 1,5 2

1913-1909

1918-1914

1923-1919

1928-1924

1933-1929

1938-1934

1943-1939

1948-1944

1953-1949

1958-1954

1963-1959

1968-1964

1973-1969

1978-1974

1983-1979

1988-1984

1993-1989

1998-1994

ESPAINIAKO BIZTANLERIAREN PIRAMIDEA 2000. urtean

GAZTEAK

HELDUAK

ZAHARRAK

Biztanleriak behera egiten du 1918ko gripe izurriteagatik. Gizonek sargune handi-agoa egiten dute gerra zibileko hildakoengatik, 1917 - 1921 artean jaioak izaten zirelako.

jaiotza tasa eskasa gerra zibilean jaio gabekoengatik, iheslari politikoengatik eta heldu gutxi (belaunaldi hustua).

Ugalkortasun txikia gerra ondoan

“Baby boom” jaiotza tasa handia 60. urteetako garapen ekonomi-koagatik

Jaiotza tasa txikitu 1975eko krisi ekonomikoagatik

Ugalkortasun txikia bizi maila eta kultur maila handitzearekin

Emakumeen bizi itxaropen handiagoa

GERTAERA DEMOGRAFIKO ESANGURATSUENEN IRUZKINA

Emakumeak gero eta gehiago

Mutilak gehiago

Biztanleriaren egitura ekonomikoa.

Biztanleriaren egitura ekonomikoan bi faktore daude kontuan hartu beharrak: biztanleria aktiboa, hau da, bere lanarekin produkzio prozesuan parte hartzen duena, eta sektore ekonomikoak, jarduera horren gertalekua alegia.

Biztanleria aktiboa da 16 urtetik gora izan eta ondasun et zerbitzuak produzitzeko esku lana ematen duen pertsona kopurua, edo eskuragai egon eta produkzio prozesuari lotu nahirik ari dena.%60a (%68a g-%51a e)

Biztanleria aktibo landuna, lanean aritzen den biztanleria.

Biztanleria aktibo langabea, lan bila dabilen biztanleria. (%26a) (%12 inguruan)•Emakumezkoak %26/gizonezkoak %25• 24 urte azpikoak %55•Prestakuntzarik gabekoak•Kanariak,Anadaluzia eta Extremadura•Nafarroan (%17a) eta Euskadin %15

Biztanleria pasiboa, saridun lanik ez duena da. Haren barnean daude pentsiodunak, errentistak, ikasleak eta etxeko lanetan aritzen diren pertsonak.

Biztanleria baten jarduera neurtzeko indizeak

15,8 28

56,27,9

62,7 29,4

6,6

62,3

32,11,5

34,4 63,2

9,2

54,6

38,7

6,7

7

49,9 40,9

61,4

35,9

2,7

57,9

35,1 28,9

9,2 74,9

24,3

0,8

59,9

24,715,4

57,1

32,4 10,5

61,8

33,4

4,7

74,5

23,7 1,9

64,2

22,2 13,7

60,9

28,5 10,6

88,5 19,4

0,5

74,7

5,9

11

62

BIZTANLERIA AKTIBOA SEKTORE

EKONOMIKOEN ARABERA(portzentajetan)

HIRUGARREN SEKTOREA (72,4)

BIGARREN SEKTOREA (23,3)

LEHEN SEKTOREA (4,2)

51,52(11,35)

44,78(9,49)

50,92(10,33) 55,12

(9,49) 55,04(6,39)

50,71(5,16)

52,97(7,34)

49,91(10,21)

56,70(7,48)

51,06(19,29)

52.25(20,57)

50,79(9,15)

46,29(6,77) 46,69

(2,23)

58,43(9,30)

56,18(10,65)

54,82(10,47)

62,59(5,72)

56,93(11,23)

JARDUERA TASAK 2002AN

JARDUERA TASAK 2002AN Espainiako batez bestekoa %54,31

%56,5etik gora

%54tik 56,5era

%51tik 54ra

%51tik behera

Langabe tasa 2002an(Espainiako batez bestekoa %11,41)

Biztanleria aktiboa x 100Jarduera tasa = Biztanleria osoa edo 16 urtez gorako biztanleria edo 16-64 bitarteko biztanleria

Biztanleria aktibo langabea x 100 Langabe tasa= Biztanleria aktiboa

Besteren menpeko biztanleria (0-15 urte + 65 urte eta gehiago) x 100Menpekotasun tasa = Lan egiteko adineko biztanleria (16 - 64 urte)

Biztanleria baten jarduera neurtzeko indizeak

Jarduera tasaren bilakaera.

80. urteetatik biztanleria aktiboa nabarmen handitu da batez ere emakumea etxez kanpoko lanaren zirkuituari lotu delako, nahiz eta oraindik ez diren EBeko zenbait herritako kopurura iristen.

Jarduera tasa sexu eta adinaren arabera ere aldatzen da.

Gizonetan, biztanleria aktiboaren zati handiena 25 eta 54 urte bitartean egoten da, eta emakumeetan 20 eta 30 urte bitartean, emakume asko lana utzi beharrean egoten direlako familia sortzen dutenean, lanaldi zatiko lanpostuak urri izaten direlako.

Langabezi tasaren bilakaera.

Langabezia ekonomiaren problema nagusietako bat da. 60. urteetan Nafarroako industrializazio azkarrak asko handitu zuen biztanleria aktibo landuna.

1973ko krisiaz geroztik, ordea, langabezia oso handitu zen, lanpostu asko suntsitu zirelako. 80. urteetatik lanpostu galera hori moteldu zen, ekonomia suspertu zelako, baina biztanleria langabea ez zen hortaz txikitu, orduan gazte asko lan merkaturatu baitziren.1987an langabeziak gorena jo zuen eta urte harez geroztik beheraka hasi, 92 eta 93. urteetako krisia etorri arte, krisi horrek langabezi tasa handitu baitzuen, eraikuntzan eta nekazaritzan lanpostu asko galdu zirelako. 1994tik langabezia beheraka hasi zen. 2000n Nafarroako langabezi tasa %5,9koa zen, oso txikia Espainiako batez bestekoarekin konparatuta (%14,1).2010 bietan igo eginda %20 eta %11ra krisialdiariaren ondorioz