2017ko ZIFRAK, Euskadiko emakumeen eta gizonen egoerari ......14,9 15,1 13,6 17,5 9,5 4,7 3,0 9,6...

19
2017ko ZIFRAK, Euskadiko emakumeen eta gizonen egoerari buruzkoak. Laburpena

Transcript of 2017ko ZIFRAK, Euskadiko emakumeen eta gizonen egoerari ......14,9 15,1 13,6 17,5 9,5 4,7 3,0 9,6...

Page 1: 2017ko ZIFRAK, Euskadiko emakumeen eta gizonen egoerari ......14,9 15,1 13,6 17,5 9,5 4,7 3,0 9,6 14,9 15,6 13,3 0 5 10 15 20 25 30 35 1995 2000 2005 2007 2010 2014 2015 2016 Emakumeak

2017ko ZIFRAK,

Euskadiko emakumeen

eta gizonen egoerari

buruzkoak.

Laburpena

Page 2: 2017ko ZIFRAK, Euskadiko emakumeen eta gizonen egoerari ......14,9 15,1 13,6 17,5 9,5 4,7 3,0 9,6 14,9 15,6 13,3 0 5 10 15 20 25 30 35 1995 2000 2005 2007 2010 2014 2015 2016 Emakumeak

2017ko ZIFRAK, Euskadiko emakumeen eta gizonen egoerari buruzkoak. Laburpena

2

AURKIBIDEA

1. DEMOGRAFIA-AZTERKETA ......................................................................... 3

2. EKONOMIA-BALIABIDEETARAKO SARBIDEA ETA KONTROLA .................. 5

3. GIZARTE-BALIABIDEETARAKO SARBIDEA ETA KONTROLA .................... 10

4. PARTE-HARTZE SOZIOPOLITIKOA ETA ERAGINA ................................... 14

5. GIZARTE ANTOLAKUNTZA ERANTZUKIDEA ............................................. 17

6. INDARKERIA ............................................................................................ 19

Page 3: 2017ko ZIFRAK, Euskadiko emakumeen eta gizonen egoerari ......14,9 15,1 13,6 17,5 9,5 4,7 3,0 9,6 14,9 15,6 13,3 0 5 10 15 20 25 30 35 1995 2000 2005 2007 2010 2014 2015 2016 Emakumeak

2017ko ZIFRAK, Euskadiko emakumeen eta gizonen egoerari buruzkoak. Laburpena

3

1. DEMOGRAFIA-AZTERKETA

2016an, EAEn 2.171.886 pertsona bizi dira guztira; horietarik % 51,4

emakumeak dira (1.116.345 emakume). Lurraldeka banatuta, hau da proportzioa:

% 52,4 Bizkaian, % 32,7 Gipuzkoan eta % 14,8 Araban.

EAEko emakumeen eta gizonen pisu erlatiboa aztertuta, ikusten da emakume

gehiago dagoela 50 urtetik gorako adin-tarte guztietan, eta alde hori asko

nabarmentzen da 85 urtetik gora, adin-tarte horretan emakumeak baitira

herritarren bi heren. Hala ere, beheragoko adin-tarteetan gizon gehiago dago,

aldea beti txikia izan arren.

Urte honetan, gehitu egin dira EAEn erroldatuta dauden emakume atzerritarrak:

69.076 emakume atzerritar, hau da, lurraldean dauden emakumeen % 6,2.

Hazkunde horrek gehitu egin du emakumeen proportzioa atzerritarren artean, ia

erdiak baitira emakumeak (% 49,5). Emakume atzerritarren artean, lautik bat

baino apur bat gehiago Hego Amerikako herrialdeetatik dator (% 27,4).

2016an, 7.985 ezkontza erregistratu dira; horietatik 179, sexu bereko pertsonen

artekoak. Deuseztasun, dibortzio eta banantze kopurua nahiko egonkor dago

(4.007); gehienak dibortzioak izan dira (% 96,4). Seme-alabak dituzten

ezkontideen artean, aiten eta amen arteko zaintza partekatuak gehituz jarraitu

du, eta azken lau urteetan, seme-alaben zaintza partekatua eman duten

dibortzio-sententziak % 9,2 izatetik % 19,0 izatera pasatu dira.

Gero eta jaiotza gutxiago izateko joera areagotu egin da 2016an. 2015ean, 530

jaiotza gutxiago izan ziren; azken urtean, berriz, 608 gutxiago (guztira, 18.240

jaiotza). Amen % 71,6 30 urtetik 39 urtera bitartekoa da.

2016an, 21.214 heriotza erregistratu dira, aurreko aldian baino 289 gutxiago,

emakume gutxiago hil direlako (10.432, guztira). Emakumeen hilkortasun-tasa

(9,3) gizonena baino txikiagoa da adin-tarte gehienetan. Emakumeen eta gizonen

arteko alde hori areagotu egiten da adinarekin: 45 urtera arteko adin-tarteetan ez

da diferentzia-puntura iristen, baina 70 urtetik aurrera, 10 puntuz gehitzen dira.

Page 4: 2017ko ZIFRAK, Euskadiko emakumeen eta gizonen egoerari ......14,9 15,1 13,6 17,5 9,5 4,7 3,0 9,6 14,9 15,6 13,3 0 5 10 15 20 25 30 35 1995 2000 2005 2007 2010 2014 2015 2016 Emakumeak

2017ko ZIFRAK, Euskadiko emakumeen eta gizonen egoerari buruzkoak. Laburpena

4

% 72,0

% 19,2

% 8,8

EAE-KO BIZTANLEEN JATORRIA. 2016

EAE

Beste autonomia-erkidego bat

Estatutik kanpo

Bizi-itxaropena

EMAKUMEAK 85,9 URTE

GIZONAK 80,4 URTE

Emakumeak Guztizkoaren gaineko %

> 70 > 80

% 59,7 % 64,8

%51,4 %48,6 Emakumeak

Gizonak

BIZTANLERIA

GUZTIRA, EAE 2016:

2.171.886

DEMOGRAFIA-AZTERKETA

JAIOTZA-TASA, EAE, 2016 2016 Jaiotzak, guztira 18.244 (% 3,2 gutxiago, 2015. urtearen aldean)

Amen % 34,9: 35-39 adin-tartekoak (jaitsiera txiki bat)

Ama izateko adina, batez beste: 32,8 urte (aldaketarik ez)

Amen % 43,1ez zegoen ezkonduta (goranzko joerak jarraitzen du).

Jaiotzen % 21,2 ama atzerritarrei dagokie (goranzko joerak jarraitzen du)

HERIOTZA-TASA, EAE, 2016 2016 Heriotzak, guztira: 21.214 (% 49,2 emakumeak; gutxiago, 2015. urtean baino)

Heriotza-tasa gordina (heriotzak, 1.000 biztanleko): 9,8 guztira (-0,1) eta 9,3 emakumeak (-0,3)

% 70,8

% 20,6

% 8,6

EAE-N BIZI DIREN EMAKUMEAK. 2016

Page 5: 2017ko ZIFRAK, Euskadiko emakumeen eta gizonen egoerari ......14,9 15,1 13,6 17,5 9,5 4,7 3,0 9,6 14,9 15,6 13,3 0 5 10 15 20 25 30 35 1995 2000 2005 2007 2010 2014 2015 2016 Emakumeak

2017ko ZIFRAK, Euskadiko emakumeen eta gizonen egoerari buruzkoak. Laburpena

5

2. EKONOMIA-BALIABIDEETARAKO SARBIDEA ETA

KONTROLA

Azken hamarkadetan, txikitu egin da emakumeen jarduera-tasaren eta gizonen

jarduera-tasaren arteko aldea, nahiz eta hurbilketa hori gizonen jarduera

murriztearen ondorioz ere gertatu den. 2016an, lan egiteko adinean zeuden

emakumeen % 52,0 aritu da lan-merkatuan (gizonen tasa, berriz, % 62,2 izan

da). Zifra horiek aurreko urtekoak baino txikiagoak dira; gizonena, bereziki (-1,2

eta -0,2).

Gazteen jarduera-tasak herritar guztiena baino txikiagoak dira, baina

emakumeen eta gizonen arteko oreka handiena ere gazteen artean gertatzen da

(% 26,1 eta % 27,9). Adinean gora egin ahala, handitu egiten da desoreka, eta

larriagotu, 45 urtetik aurrera; izan ere, adin horretatik aurrera nabarmen jaisten

da emakumeek merkatuan duten presentzia, gizonena baino askoz gehiago (%

38,1 eta % 50,9).

Lan egiteko adinean dauden herritarrak orokorrean aztertuta, nola emakumeek

hala gizonek gehiago parte-hartzen dute lan-merkatuan seme-alabak

dituztenean. Zehazki, 2 seme-alaba edo gehiago dituztenen jarduera-tasa oso da

handia (% 77,1 emakumeentzat eta % 88,1, gizonentzat).

2016an, EAEko emakumeen jarduera-tasak goia jo du: % 45,0, nahiz eta gizonen

tasa baino 8,5 puntu beherago dagoen. Adinaren arabera, berriz ere oreka

handiagoa dago beheko adin-tarteetan (emakumeen eta gizonen arteko aldea

puntu bat baino txikiagoa da); 45 urtetik gorako emakumeen eta gizonen artean,

berriz, 10 puntura hurbiltzen da aldea.

Gizarte Segurantzako afiliazioa aztertuta, 2016an, batez beste, emakumeen

425.036 afiliazio izan dira, gizonenak baino 60.000 gutxiago.

2016an, emakumeen langabezia-tasa % 15,1etik % 13,6ra pasatu da, azken

urteotako joeraren kontra. Krisia baino lehen, 2007an izandako % 3,6tik urruti

badago ere, hobekuntza-sintomak ageri dira lehen aldiz. Gizonen eta

emakumeen langabezia-tasa nahiko antzekoa da, nahiz eta gizonena pixka bat

txikiagoa izan den (% 13,3).

Page 6: 2017ko ZIFRAK, Euskadiko emakumeen eta gizonen egoerari ......14,9 15,1 13,6 17,5 9,5 4,7 3,0 9,6 14,9 15,6 13,3 0 5 10 15 20 25 30 35 1995 2000 2005 2007 2010 2014 2015 2016 Emakumeak

2017ko ZIFRAK, Euskadiko emakumeen eta gizonen egoerari buruzkoak. Laburpena

6

Emakumeek eta gizonek lan-merkatuan duten diferentziari buruzko datu

garrantzitsu bat lanaldi-motari buruzkoa da: lanaldi partzialean ari direnen % 75,7

emakumeek dira; lanaldi osoko enpleguan, berriz, % 40,7 baino ez dira.

Bestalde, lan-merkatuko segregazio horizontalak ez du erakusten zuzenketa

nabarmenik gertatzeko zantzurik, eta aldaketak oso motel gertatzen dira. 20

urtetan, emakumeen pisu erlatiboa gehitu egin da sektore guztietan, baina

emakumeen eta gizonen arteko diferentziak ez dira zuzendu. Zerbitzuen

sektorean emakumeen pisu erlatiboak 8 puntu egin du gora; eraikuntzan, 6,6;

industrian, 6; lehen sektorean, 0,5; eta emakumeen enpleguaren % 88,9

hirugarren sektorekoa da.

Emakumeen eta gizonen ekintzailetza-indizean 0,2 puntuko aldea dago (3,2

emakumeak eta 3,4 gizonak). 2016an, emakumeak % 48,5 dira ekintzailetzaren

hasierako fasean dauden guztien artean; ekintzailetza finkatuan, berriz, apur bat

okerrago daude (% 46,9 dira), baina 2011. urteaz geroztik izan duten bilakaera

esanguratsua da.

Page 7: 2017ko ZIFRAK, Euskadiko emakumeen eta gizonen egoerari ......14,9 15,1 13,6 17,5 9,5 4,7 3,0 9,6 14,9 15,6 13,3 0 5 10 15 20 25 30 35 1995 2000 2005 2007 2010 2014 2015 2016 Emakumeak

2017ko ZIFRAK, Euskadiko emakumeen eta gizonen egoerari buruzkoak. Laburpena

7

0,0

20,0

40,0

60,0

80,0

2005 2010 2015 2016

45,0 48,3 52,2 52,0

65,3 64,0 63,4 62,2

Jarduera-tasaren bilakaera

Emakumeak Gizonak

26,1

88,3

38,1

27,9

92,2

50,9

0 20 40 60 80 100

16-24 urte

25-44 urte

45 eta gehiago

Jarduera-tasa, adinaren erabera, 2016

Emakumeak Gizonak

53,5

61,3

88,1

41,6

54,2

77,1

0 20 40 60 80 100

Seme-alabarik gabe

Seme-alaba 1

2 seme-alaba edo gehiago

Jarduera-tasa, seme-alaben arabera

2016 Emakumeak Gizonak

27,0

83,0

81,8

73,2

19,3

18,0

73,0

77,2

72,4

18,9

0 20 40 60 80 100

55 eta urte gehiago

45-54 urte

35-44 urte

25-34 urte

16-24 urte

Okupazio-tasa, adinaren erabera

Emakumeak Gizonak

33,0

19,9

7,0

3,6

8,6

14,9 15,1 13,6

17,5

9,5

4,7 3,0

9,6

14,9 15,6 13,3

0

5

10

15

20

25

30

35

1995 2000 2005 2007 2010 2014 2015 2016

EmakumeakGizonak

0,0

20,0

40,0

60,0

80,0

2005 2010 2015 2016

41,9 44,1 44,3 45,0

62,3 57,7

53,5 53,5

Okupazio-tasaren bilakaera

Emakumeak Gizonak

52,0

45,0

13,6

62,2

53,9

13,3

0 50 100

Jarduera

Lanbidea

Langabezia

Gizonak

Emakumeak

LAN PRODUKTIBOA

Laburpena 2016 Langabezia-tasaren bilakaera

Page 8: 2017ko ZIFRAK, Euskadiko emakumeen eta gizonen egoerari ......14,9 15,1 13,6 17,5 9,5 4,7 3,0 9,6 14,9 15,6 13,3 0 5 10 15 20 25 30 35 1995 2000 2005 2007 2010 2014 2015 2016 Emakumeak

2017ko ZIFRAK, Euskadiko emakumeen eta gizonen egoerari buruzkoak. Laburpena

8

Emakumeen kontratuak, guztira:

468.231

% 7,0

%93,0

Indefinido

Temporal

% 7,2

%92,8

Indefinido

Temporal

Enplegu-eskatzaileak guztira eta

langabezian dauden enplegu-eskatzaileak

2016

152.413

121.911

73.820

62.353

% 0,0 % 20,0 % 40,0 % 60,0 % 80,0 % 100,0

Emakumeak

Gizonak

Eskatzaileak guztira Eskatzaileak langabetuak

35,3 37,2 41,5

44,8 47,3

27,3 28,4 23,2 20,9

27,8

14,8 16

19,7 19,8 20,8

4,8 5,2 7,6 9,8

11,4

49,8 52,6

55,5 57,7 57,8

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

1995 2000 2005 2010 2016

% mujeres total

sector primario

industria

construcción

servicios

Erregistratutako kontratuak, kontratu-motaren eta lanaldi-motaren arabera

Gizonen kontratuak, guztira:

458.368

Emakumeak Gizonak

46,7

40,7

48,3

47,4

46,6

46,3

44

48,2

35 40 45 50

GUZTIRA

16-19 urte

20 - 29 urte

30 - 39 urte

40 - 49 urte

50 - 59 urte

60-64 urte

65 urte eta gehiago

Gizarte Segurantzan afiliatutako emakumeak,

lan-altan daudenak (%)

Emakume landunen bilakaera (%), sektoreka

guztira emakumeak (%)

lehen sektorean (%)

industrian (%)

eraikuntzan (%)

zerbitzuetan (%)

Mugagabea

Aldi baterakoa

Mugagabea

Aldi baterakoa

Page 9: 2017ko ZIFRAK, Euskadiko emakumeen eta gizonen egoerari ......14,9 15,1 13,6 17,5 9,5 4,7 3,0 9,6 14,9 15,6 13,3 0 5 10 15 20 25 30 35 1995 2000 2005 2007 2010 2014 2015 2016 Emakumeak

2017ko ZIFRAK, Euskadiko emakumeen eta gizonen egoerari buruzkoak. Laburpena

9

Biztanleria landuna, lanaldi-motaren arabera. 2016

Ekintzailetza 2016

EAEko biztanle landunak, lan-lehentasunen arabera, sexuka. 2016 (%)

48,5

64,3

46,9

51,5

35,7

53,1

% 0,0 % 20,0 % 40,0 % 60,0 % 80,0 % 100,0

Ekintzailea hastapeneko fasean (<42

hilabete)

Balizko ekintzailea (datozen hiru urteetan)

Ekintzaile finkatua (>42 hilabete)

Emakumeak

Gizonak

63,5

36,5

58,7

41,3

11,6

88,4

52

48

59,8

40,2

18,1

81,9

% 0,0 % 20,0 % 40,0 % 60,0 % 80,0 % 100,0

Sektore publikoan lan egitea

Sektore pribatuan lan egitea

Okupazio-sektorea

Enpresa handian lan egitea

Enpresa txikian lan egitea

Enpresaren tamaina

Autonomoa izatea

Soldatapekoa izatea

Lanbide-egoera

Emakumeak

Gizonak

40,7

59,3

75,7

24,3

% 0,0 % 10,0 % 20,0 % 30,0 % 40,0 % 50,0 % 60,0 % 70,0 % 80,0 % 90,0 % 100,0

Emakumeak

Gizonak

Lanaldi osoa Lanaldi partziala

Page 10: 2017ko ZIFRAK, Euskadiko emakumeen eta gizonen egoerari ......14,9 15,1 13,6 17,5 9,5 4,7 3,0 9,6 14,9 15,6 13,3 0 5 10 15 20 25 30 35 1995 2000 2005 2007 2010 2014 2015 2016 Emakumeak

2017ko ZIFRAK, Euskadiko emakumeen eta gizonen egoerari buruzkoak. Laburpena

10

3. GIZARTE-BALIABIDEETARAKO SARBIDEA ETA

KONTROLA

2015/2016 ikasturtean, azken urteotako joera errepikatzen da: derrigorrezko

hezkuntza eta haur hezkuntza ikasten duten ikasleen kopurua orekatuta dago,

nahiz eta DBH amaitzean desberdintasunak agertzen diren. Batxilergoan eta

Unibertsitatean, emakume gehiago daude; lanbide heziketan, berriz, gizon

gehiago.

Bestalde, EAEko neska gazteen eskola-uzte goiztiarraren tasa (5,0) mutil

gazteena baino nabarmen txikiagoa da (10,7).

Derrigorrezko ikasketak amaituta, emakume gehienek jarraitu egiten dute

Batxilergoa ikasten (15.781 emakume) eta unibertsitate-ikasketak egiten

(35.231). Emakumeen presentzia askoz txikiagoa da Lanbide Heziketan, bai erdi-

mailako graduan (4.841), bai goi-mailako graduan (7.413).

Emakumeak % 34 dira erdi-mailako Lanbide Heziketan eta % 37,6 goi-

mailakoan, eta osasuna, irudi pertsonala eta administrazioa eta kudeaketa

lanbide-arloetan biltzen dira. Zehazki, goi-mailako Lanbide Heziketan

emakumeen gehiengoa erabatekoa da Irudi Pertsonalean eta Ehungintzan (%

96,2 eta % 86,7); aldiz, Garraioan eta Ibilgailuen Mantentzean eta Elektrizitatean

eta Elektronikan, ia ikasle guztiak mutilak dira (% 97,9 eta % 96).

Unibertsitate-ikasketetan matrikulatutako ikasleek hautatzen dituzten adarren

artean, desberdintasun handienak Osasunaren Zientzian (% 74,6 emakumeak)

eta Ingeniaritza eta Arkitekturan daude (% 71,8 gizonak). Horiek horrela,

emakumeak batez ere zaintzarekin, irakaskuntzarekin edo hizkuntzekin lotutako

graduetan biltzen dira; gizonak, aldiz, gehiengo dira irakaskuntza teknikoetan,

ingeniaritzetan eta elektronikan.

Diferentzia horiek gutxitu egiten dira master ofizialetarako eta doktoretzetarako

matrikuletan, oreka handia baitago emakumeen eta gizonen artean.

Goi-mailako hezkuntzan emakume gehiago egotearen ondorioz eta ikasketen

bereizketaren ondorioz, lanean dauden emakumeen % 17,1 beren prestakuntza-

mailatik beheragoko lanpostuetan daude, eta goragoko kalifikazioa izatearekiko

desoreka hori gizonena baino 4 puntu handiagoa da.

EAEko emakumeen batez besteko errenta pertsonala 15.175 € zen 2015ean, eta

ia 10.000 euroko aldea ikusten da gizonen errenta pertsonalaren aldean.

Errentarik gabe edo 8.000 eurotik beherako errentekin daudenen artean, askoz

Page 11: 2017ko ZIFRAK, Euskadiko emakumeen eta gizonen egoerari ......14,9 15,1 13,6 17,5 9,5 4,7 3,0 9,6 14,9 15,6 13,3 0 5 10 15 20 25 30 35 1995 2000 2005 2007 2010 2014 2015 2016 Emakumeak

2017ko ZIFRAK, Euskadiko emakumeen eta gizonen egoerari buruzkoak. Laburpena

11

ere gehiago dira emakumeak, gizonak baino; aldiz, goi-mailako errentak

dituztenen artean, gizonak dira gehiengo. Gainera, desberdintasun hori adin

guztietan ikusten da, edozein dela ere ikasketa-maila.

Pentsioetan ere desberdintasunak ikusten dira. Emakumeen artean, pentsiorik

ohikoena alarguntzarena da (129.425 emakume) eta gizonen artean,

erretiroarena (220.950 gizon). Azken horretan gertatzen da diferentziarik

handiena batez besteko pentsioen artean. Nahiz eta 65 urtetik gorakoen artean

emakume gehiago dagoen, 94.425 gizon gehiagok jasotzen dute pentsio hori;

pentsioaren hileko zenbatekoa 878,1 € da, batez beste.

Pertsonen eta familien behar oinarrizkoenak betetzeko prestazioei dagokienez,

EAEko 35.951 emakumek DSBE jasotzen zuten 2016an (guztien % 56,3).

Page 12: 2017ko ZIFRAK, Euskadiko emakumeen eta gizonen egoerari ......14,9 15,1 13,6 17,5 9,5 4,7 3,0 9,6 14,9 15,6 13,3 0 5 10 15 20 25 30 35 1995 2000 2005 2007 2010 2014 2015 2016 Emakumeak

2017ko ZIFRAK, Euskadiko emakumeen eta gizonen egoerari buruzkoak. Laburpena

12

% 0,0 % 20,0 % 40,0 % 60,0 % 80,0 % 100,0

Helduen hezkuntza (HHE)

Unibertsitate-ikasketak

Goi-mailako lanbide-heziketa

Erdi-mailako lanbide-heziketa

Batxilergoa

Derrigorrezko Bigarren Hezkuntza (DBH)

Lehen Hezkuntza

Haur Hezkuntza

% 47,4

% 52,7

% 37,6

% 34,6

% 52,5

% 48,4

% 48,3

% 48,5

% 52,6

% 47,3

% 62,4

% 65,4

% 47,5

% 51,6

% 51,7

% 51,5

Ikasleak, 2015/2016 ikasturtea Emakumeak

Gizonak

% 0,0 % 20,0 % 40,0 % 60,0 % 80,0 % 100,0

Zientziak

Osasun-zientziak

Arteak eta Humanitateak

Ingeniaritza eta Arkitektura

Gizarte eta Lege Zientziak

Guztira

% 52,5

% 74,6

% 61,7

% 28,2

% 52,4

% 52,7

% 47,5

% 25,4

% 38,3

% 71,8

% 47,6

% 47,3

Unibertsitatean matrikulatutako ikasleak, jakintza-arloka, sexuaren

arabera Emakumeak Gizonak

0 5.000 10.000 15.000 20.000 25.000 30.000

Errenta erabilgarria

Transferentziak

Jardueren errenta

Kapital higiezinen errenta

Kapital higigarrien errenta

Laneko errenta

Guztira

12.965

4.124

583

434

1.044

8.990

15.175

20.804

6.820

1.351

364

1.465

15.151

25.152

16.731

5.419

952

400

1.246

11.950

19.968

Guztira Gizonak Emakumeak

Batez besteko errenta pertsonala, errenta-motaren arabera. 2015

Emak.

15.175

Gizonak

25.152

Batez besteko errenta pertsonala

2015

HEZKUNTZA

ERRENTA

Page 13: 2017ko ZIFRAK, Euskadiko emakumeen eta gizonen egoerari ......14,9 15,1 13,6 17,5 9,5 4,7 3,0 9,6 14,9 15,6 13,3 0 5 10 15 20 25 30 35 1995 2000 2005 2007 2010 2014 2015 2016 Emakumeak

2017ko ZIFRAK, Euskadiko emakumeen eta gizonen egoerari buruzkoak. Laburpena

13

0 2 4 6 8 10 12

45-64

30-44

16-29

Guztira

11,7

10,6

9,2

11,0

11,2

9,7

8,6

10,2

Emakumeak Gizonak

Guztirako ordainketa garbia, orduka, sexuaren eta adinaren arabera. 2016

0 400 800 1.200 1.600

Ezgaitasuna

Erretiroa

Alarguntza

Zurztasuna

Senideen alde

D.G.

Guztira

1.303,70

1.571,20

597,3

438,5

719,2

227,5

1.467,80

1.018,5

878,1

778,5

457,7

643,5

470,9

825,2

1.207,70

1.318,80

766,8

448,1

660

250,3

1.139,40

Guztira Emakumeak Gizonak

Batez besteko pentsioak, pentsio-motaren arabera, sexuka. EAE, 2016

Emak.

%70,2

Gizonak

%29,8

Egoitzak eta eguneko-zentroak, 2016

Emak.

% 56,3

Gizonak

% 43,7

DSBE laguntzen titularrak, 2016

PENTSIOAK ETA BALIABIDE SOZIO ASISTENTZIALAK

Page 14: 2017ko ZIFRAK, Euskadiko emakumeen eta gizonen egoerari ......14,9 15,1 13,6 17,5 9,5 4,7 3,0 9,6 14,9 15,6 13,3 0 5 10 15 20 25 30 35 1995 2000 2005 2007 2010 2014 2015 2016 Emakumeak

2017ko ZIFRAK, Euskadiko emakumeen eta gizonen egoerari buruzkoak. Laburpena

14

4. PARTE-HARTZE SOZIOPOLITIKOA ETA ERAGINA

Eusko Legebiltzarrean eta Batzar Nagusietan emakumeek eta gizonek duten

presentziak nahiko orekatua izaten jarraitzen du 2016an, emakume kopurua apur

bat handiagoa dela.

2016an, hiru lurraldeetako hautagaitzetan emakumeak erdia baino gehiago izan

direlako gertatu da emakumeen presentzia handi hori.

Instantzia ekonomiko eta sozialetan, ordea, aurrerabidea askoz ere txikiagoa da.

Emakumeek 2017an sindikatu nagusienean batzorde eragileen eta idazkaritza

nagusien % 40 hartu badute ere, askoz gutxiago dira enpresa handietako

administrazio-kontseiluetan (%26 inguru), eta horietan emakume bat ere ez da

presidente. Eta egoitza EAEn duten finantza-erakundeetan, are txikiagoa da

emakumeek administrazio-kontseiluetan duten presentzia.

Page 15: 2017ko ZIFRAK, Euskadiko emakumeen eta gizonen egoerari ......14,9 15,1 13,6 17,5 9,5 4,7 3,0 9,6 14,9 15,6 13,3 0 5 10 15 20 25 30 35 1995 2000 2005 2007 2010 2014 2015 2016 Emakumeak

2017ko ZIFRAK, Euskadiko emakumeen eta gizonen egoerari buruzkoak. Laburpena

15

Emakume hautagaiak (%), Eusko Legebiltzarrerako hauteskunde-zerrendetan. EAE 2001-2016

EAEko administrazioetan enplegatutako pertsonak, administrazio-motaren eta sexuaren arabera. 2016

Sindikatu nagusietako idazkaritza nagusiak eta batzorde eragileak, sexuaren arabera. 2017

59.384

5.850

12.057

1.341

207

3.034

27.022

4.537

13.735

1.246

165

3.395

0 20.000 40.000 60.000

Eusko Jaurlaritza

Foru Aldundiak

Toki-erakundeak

Fundazioak eta irabazi-asmorik gabeko erakundeak

Beste erakunde publikoak

Unibertsitatea

Gizonak

Emakumeak

41

54 50

53 50

42

53 51

49 51

47

52 51 50 51

0

10

20

30

40

50

60

2001 2005 2009 2012 2016

Álava

Bizkaia

Gipuzkoa

PARTAIDETZA / BOTEREA

10

4

8

3

22

15

8

6

3

34

CC.OO

ELA

LAB

UGT

TOTAL

Mujeres

Hombres

Araba

Bizkaia

Gipuzkoa

Emakumeak

Gizonak

Guztira

Page 16: 2017ko ZIFRAK, Euskadiko emakumeen eta gizonen egoerari ......14,9 15,1 13,6 17,5 9,5 4,7 3,0 9,6 14,9 15,6 13,3 0 5 10 15 20 25 30 35 1995 2000 2005 2007 2010 2014 2015 2016 Emakumeak

2017ko ZIFRAK, Euskadiko emakumeen eta gizonen egoerari buruzkoak. Laburpena

16

EAEn egoitza duten finantza-erakundeetako presidenteak eta administrazio-kontseiluak, sexuaren arabera. 2017

3

1

4

4

12

11

10

10

15

46

BBVA

Laboral Kutxa

Fiare

Kutxabank

Guztira

Emakumeak

Gizonak

Page 17: 2017ko ZIFRAK, Euskadiko emakumeen eta gizonen egoerari ......14,9 15,1 13,6 17,5 9,5 4,7 3,0 9,6 14,9 15,6 13,3 0 5 10 15 20 25 30 35 1995 2000 2005 2007 2010 2014 2015 2016 Emakumeak

2017ko ZIFRAK, Euskadiko emakumeen eta gizonen egoerari buruzkoak. Laburpena

17

5. GIZARTE ANTOLAKUNTZA ERANTZUKIDEA

Lan produktiboa eta erreproduktiboa uztartzeko ezarrita dauden neurriak

baliatzen dituzten gehienak emakumeak dira, eta arlo horretako aurrerabideak

oso dira murritzak. Esate baterako, amatasun-prestazioak emakumeek baliatzen

dituzte nabarmenki (% 95), eta emakumeak dira lan-merkatuan lanaldia

murrizten dutenak edo eszedentziak hartzen dituztenak adingabeak edo

adinekoak zaintzeko.

Hori denboraren erabileran gertatzen den diferentzian islatzen da: emakumeek,

baita lan ordaindua dutenean ere, gizonek baino askoz ordu gehiago ematen

dute etxeko lanetan eta zaintza-lanetan. Diferentzia horrek izan duen bilakaeran,

joera positiboa ikusten da azken urteotan, baina motelegi doa.

Emak.

%95,0

13.819

Gizonak

% 5,0

726

Amatasun-prestazioak,sexuka. 2016.

Guztira: 14.545

Emak.

%92,2

4.036

Gizonak

%7,8

342

Eszedentziak, seme-alabak zaintzeko

2016. Guztira: 4.378

Emak.

%79,0

346

Gizonak

% 21,0

92

Eszedentziak, senitartekoak zaintzeko

2016. Guztira: 438

11.666

14.821

16.963

14.272 13.819

375 367 767 803 726

0

4.000

8.000

12.000

16.000

2002 2005 2010 2015 2016

Mujeres

Hombres

LAN ERREPRODUKTIBOA

Emakumeak

Gizonak

Page 18: 2017ko ZIFRAK, Euskadiko emakumeen eta gizonen egoerari ......14,9 15,1 13,6 17,5 9,5 4,7 3,0 9,6 14,9 15,6 13,3 0 5 10 15 20 25 30 35 1995 2000 2005 2007 2010 2014 2015 2016 Emakumeak

2017ko ZIFRAK, Euskadiko emakumeen eta gizonen egoerari buruzkoak. Laburpena

18

Biztanleria landuna, etxeko lanak egiten emandako ordu- kopuruaren arabera. 2016

Seme-alaben eguneroko zaintza

2

4,7

2,7

1,2

3,3

1,1

0

1

2

3

4

5

Etxeko lanak Seme-alaba adingabeak

zaintzea

Mendeko pertsonak

zaintzea

Emakumeak Gizonak

DENBORAREN ERABILERAK

4,2

10,5

0,8 1,2

Seme-alaben eguneroko zaintza lanaldian zehar Seme-alaben eguneroko zaintza lanalditik kanpo

Emakumeak Gizonak

Page 19: 2017ko ZIFRAK, Euskadiko emakumeen eta gizonen egoerari ......14,9 15,1 13,6 17,5 9,5 4,7 3,0 9,6 14,9 15,6 13,3 0 5 10 15 20 25 30 35 1995 2000 2005 2007 2010 2014 2015 2016 Emakumeak

2017ko ZIFRAK, Euskadiko emakumeen eta gizonen egoerari buruzkoak. Laburpena

19

6. INDARKERIA

3.774 emakume indarkeriaren biktima izan dira EAEn, 2016an. Horien artean,

lautik ia hiruk bikotekideen edo bikotekide ohien eskutik jasan dute indarkeria,

746k senitartekoen erasoak jasan dituzte, eta 231k erasoak izan dituzte beste

eremu batzuetan.

2016an, bi emakume hil dira indarkeria-mota horrengatik. Aurten, indarkeriaren

biktima izan diren (identifikatutako) emakumeen % 73k erasotzaileak salatzeko

urratsa eman zuten.

2.797;

%74,1

746;

%19,8

231;

%6,1 Bikotea edo

bikote-ohiaFamilia barnekoa

Sexu-askatasuna

Emakume biktimak, indarkeria-

motaren arabera. 2016

2.477

3.814

4.285 5.097 4.693

0

1.000

2.000

3.000

4.000

5.000

6.000

2002 2005 2010 2015 2016

Emakumeen aurkako indarkeriaren biktimizazioen bilakaera, indarkeria-

motaren arabera. EAE 2002-2016

%2,7

%23,3

%31,6

%27,7

%11,4

%3,3

%8

%27

%29

%21

%10

%5

% 0,0 % 5,0 % 10,0 % 15,0 % 20,0 % 25,0 % 30,0 % 35,0

Menor de 18 años

De 18 a 30

De 31 a 40

De 41 a 50

De 51 a 64

Más de 65

Edad victimas Edad agresores

%54

%13

%33 CAE

Otras CC.AA.

Extranjero

Emakumeen aurkako indarkeriaren biktimak,

jaioterriaren arabera. EAE, 2016

EMAKUMEEN AURKAKO INDARKERIA

Emakumeen aurkako indarkeriaren biktima izan diren emakumeak,

adinaren arabera, eta erasotzaileak, adinaren arabera.

65 baino gehiago

51-54

41-50

31-40

18-30

18 urtetik behera

Erasotzaileen adina Biktimen adina

EAE

Beste autonomia-erkidegoak

Estatutik kanpo