2012_2_ciBasico_Tema3ElaboracionDeBusquedas

23
ELABORACIÓN DE BÚSQUEDAS. PRINCIPIOS BÁSICOS Definir, elaborar, evaluar

Transcript of 2012_2_ciBasico_Tema3ElaboracionDeBusquedas

Page 1: 2012_2_ciBasico_Tema3ElaboracionDeBusquedas

ELABORACIÓN DE BÚSQUEDAS.

PRINCIPIOS BÁSICOS

Definir, elaborar, evaluar

Page 2: 2012_2_ciBasico_Tema3ElaboracionDeBusquedas

Catálogos – Bases de datos. Estructura Diferencias a la hora de realizar búsquedas.

Dinámica general de búsqueda– Definir nuestra necesidad de información– Seleccionar la base de datos. Cobertura.

Acceso– Estrategia de búsqueda. Ecuación de

búsqueda.– Operadores lógicos. Máscaras y

truncamientos– Resultados. Evaluación de la información.

Page 3: 2012_2_ciBasico_Tema3ElaboracionDeBusquedas

Catálogo: nos proporciona información sobre los documentos que posee una institución y además, nos da datos sobre su ubicación física (la signatura) y disponibilidad.

Catálogos – Bases de datos

Page 4: 2012_2_ciBasico_Tema3ElaboracionDeBusquedas

Base de datos: identifica los documentos existentes sobre un tema determinado, independientemente de dónde se encuentren físicamente.

Catálogos – Bases de datos

Page 5: 2012_2_ciBasico_Tema3ElaboracionDeBusquedas

Las bases y catálogos están formados por registros.

Cada registro proporciona toda la información relativa a un documento.

Cada registro se compone de campos. Cada campo contiene una información concreta: autor, título, materia…

No todos los campos del registro son recuperables.

Estructura

Page 6: 2012_2_ciBasico_Tema3ElaboracionDeBusquedas

Estructura

Registros

Page 7: 2012_2_ciBasico_Tema3ElaboracionDeBusquedas

Estructura

Campos del registro

Page 8: 2012_2_ciBasico_Tema3ElaboracionDeBusquedas

• ¿Cual es el propósito de mi búsqueda? Para un trabajo de clase, por curiosidad, para publicar un artículo…

•¿Qué nivel de profundidad necesito?

Para una tesis, un trabajo de fin de carrera… •¿Cuánto tiempo tengo? •¿Qué sé ya sobre el tema? No tengo ni idea, lo hemos visto en clase, el profesor me ha dado pautas…

Definir nuestra necesidad de información

Page 9: 2012_2_ciBasico_Tema3ElaboracionDeBusquedas

Selección de la base de datos

Elige la base de datos a utilizar, valorando:• Cobertura cronológica: rango de fechas de las

referencias que cubre la base de datos.

• Cobertura geográfica: española, europea, Europa y EEUU, EEUU y Canadá, etc.

• Cobertura temática: multidisciplinar, de humanidades en general, especializada…

• Tipo de documentos: artículos de revista, tesis, capítulos de libro, todos los anteriores…

• Idioma de diálogo: español, inglés, multilingüe

• Acceso: gratis, de pago, de libre acceso, de acceso restringido…

Page 10: 2012_2_ciBasico_Tema3ElaboracionDeBusquedas

Selección de la base de datos

Ejemplo de ficha de información y cobertura

Page 11: 2012_2_ciBasico_Tema3ElaboracionDeBusquedas

Estrategia y ecuación de búsqueda

• Identificar los conceptos clave

• Determinar el contexto geográfico

• Determinar el contexto cronológico

• Delimitar la materia

La serie de procedimientos que seguimos en las búsquedas para conseguir la información que necesitamos de manera satisfactoria se denomina Estrategia de búsqueda.

La Ecuación de Búsqueda es la formulación estructurada de las expresiones de búsqueda.

A la hora de elaborar nuestra

búsqueda, tendremos que:

Page 12: 2012_2_ciBasico_Tema3ElaboracionDeBusquedas

•Conceptos clave Evaluación Interculturalidad Centros escolares

•Contexto geográfico España

•Contexto cronológico S. XXI

Estrategia y ecuación de búsqueda

Page 13: 2012_2_ciBasico_Tema3ElaboracionDeBusquedas

• Sinónimos• Términos relacionados • Traducciones a inglés u otro idioma• Operadores lógicos• Máscaras y truncamientos

Estrategia y ecuación de búsquedaPara tener más opciones a la hora de encontrar información, utiliza:

Page 14: 2012_2_ciBasico_Tema3ElaboracionDeBusquedas

OPERADOR DESCRIPCIÓN EJEMPLO

AND (Intersección) Reduce y especifica la búsqueda

Inclusión social AND AutoestimaRecupera: documentos con los dos términos

OR (Unión) Amplía la búsqueda Cuestionarios OR TestRecupera: documentos sobre cuestionarios, sobre tests y sobre ambos

NOT (Exclusión) Excluye el término que le sigue

Autoconcepto NOT AutoestimaRecupera: documentos sobre Autoconcepto, pero no sobre Autoestima

Operadores lógicos

Page 15: 2012_2_ciBasico_Tema3ElaboracionDeBusquedas

TruncamientoNos permite buscar por la raíz de las palabras:

* (asterisco): sustituye a una cadena de caracteres?, $ : sustituyen a un solo carácter

• A la derecha: para la búsqueda de plurales o variantes de un término (profes*= profesor, profesión, profesional, etc.)

• A la izquierda: para términos con diferentes prefijos (*logía = filología, antología, ontología, etc.)

Máscara• Es un truncamiento aplicado en medio de una

palabra (na?ional = national, nacional… )

Page 16: 2012_2_ciBasico_Tema3ElaboracionDeBusquedas

DEMASIADOS RESULTADOS (Ruido):

utilizar el operador and, limitar por fechas, idioma, etc., eliminar truncamientos, eliminar descriptores demasiado generales.

POCOS RESULTADOS (Silencio):

añadir palabras clave, utilizar truncamientos, buscar más sinónimos, buscar en más campos

Resultados

Page 17: 2012_2_ciBasico_Tema3ElaboracionDeBusquedas

Evaluación de la información obtenida

En el mundo editorial existen filtros para la comprobar la calidad de las obras que se publican...

un editor un comité editorial un comité científico

Pero si hablamos de recursos en internet hay que ser crítico con la información que contienen, ya que hoy en

dia cualquier persona puede crear una página web.

Por otro lado los recursos que te ofrece la biblioteca -tanto físicos como electrónicos- han sido seleccionados por profesores y bibliotecarios por su pertinencia y calidad.

Page 18: 2012_2_ciBasico_Tema3ElaboracionDeBusquedas

¿Por qué evaluar?

Porque no toda la información y datos que encontramos en internet son válidos y/o fiables.

Porque hay que ser críticos ante la información que se consume.

Porque hay que disponer de criterios objetivos para filtrar los contenidos electrónicos.

Evaluación de la información obtenida

Page 19: 2012_2_ciBasico_Tema3ElaboracionDeBusquedas

Criterios de evaluación

Los 5 criterios clásicos son:

Autoridad

Rigor

Objetividad

Actualidad

Cobertura

Pero cada vez más a menudo se añaden otros elementos como:

Acceso

Navegación

Diseño

Evaluación de la información obtenida

Page 20: 2012_2_ciBasico_Tema3ElaboracionDeBusquedas

http://www.upf.edu/bibtic/es/recursos/treaca/avalua.html

Evaluación de la información obtenida

Page 21: 2012_2_ciBasico_Tema3ElaboracionDeBusquedas

Define qué es lo que vas a buscar Delimita los conceptos de tu

búsqueda Identifica los conceptos clave Formula la búsqueda Utiliza operadores y truncamientos Evalúa los resultados

Resumiendo…

Page 22: 2012_2_ciBasico_Tema3ElaboracionDeBusquedas

Bibliografía• Biblioteca Universitat Pompeu Fabra. Cómo Elaborar Un Trabajo

Académico [en línea]. <http://www.upf.edu/bibtic/es/recursos/treaca/> [Consulta: 27 agosto 2010]

• Pinto Molina, Maria. Electronic Contents Management Skills: Necesidades de información [en línea]. < http://www.mariapinto.es/e-coms/nece_info.htm> [Consulta: 24 febrero 2011]

• Universitat de Valencia, Servei de Biblioteques i Documentació. Fàcil, Formació i Aprenentatge en Competències Informacionals [en línea], <http://biblioteca.uv.es/castellano/servicios/formacion_usuaris/autoformacio.php> [Consulta : agosto 2011]

Page 23: 2012_2_ciBasico_Tema3ElaboracionDeBusquedas

Para saber más…

Utiliza el formulario La biblioteca responde

Consulta los tutoriales de autoformación del Servei de Biblioteques i Documentació.

Acércate a los puntos de información bibliográfica

Escribe un correo a [email protected]