19 hiri-egitura

40
Hiriaren egitura Fuente: Manuel Ibáñez

Transcript of 19 hiri-egitura

Page 1: 19 hiri-egitura

Hiriaren egitura

Fuente: Manuel Ibáñez

Page 2: 19 hiri-egitura

Hiriaren definizioa

a) Elementu nagusiak etorbideak lirateke, sarbide eta irteera zabalak. Horrekin loturik eraikuntza handiak, blokeak eta eraikuntza erraldoiak, adib. antzoki, denda, bulegoak....

b) Hiria izateko 10.000 biztanletik gorakoa izan behar du, baina askotan baldintza hori motz geratzen da eta populaketaren gehiengoa 2. eta 3. sektorekoa behar duela gehitu behar zaio.

c) Hiri batek bere inguru osoa antolatzeko gaitasuna:aktibitate, kale,industrigune,merkatal guneak....

Page 3: 19 hiri-egitura

HIRI MORFOLOGIA

Hiriaren itxura eragile hauen menpe dago:a) Kokapena: ingurune geografiko zabalarekiko

Fuente: Google Maps

Page 4: 19 hiri-egitura

HIRI MORFOLOGIA

b)Kokalekua: topografia eta funtzioa garrantzitsua da.

Fuente: Google Earth

Toledo, muino baten gainean eta Tajo ibaiak inguraturik gotorleku aproposa da.

Page 5: 19 hiri-egitura

HIRI MORFOLOGIA

c) Plano irregularra. Toledo Toledo

Fuente: Google Earth

Page 6: 19 hiri-egitura

HIRI MORFOLOGIA

Plano erradiala: Vitoria-Gasteiz

Fuente: Google Maps

Page 7: 19 hiri-egitura

HIRI MORFOLOGIA

Plano ortogonala . Iruña

Fuente: Google Maps

Page 8: 19 hiri-egitura

HIRI MORFOLOGIA

d) Eraikuntza:• Bilbe irekia eta itxia:

• Blokeak edo familia bakarrekoak

c) Erabilera

Fuente: Google Maps

Irekia

Page 9: 19 hiri-egitura

Hiriaren egitura

Kontzeptua: Morfologia eta erabilera ikusita hiriaren atal desberdinak dira:•Alde Zaharra (Hirigune historikoa): industria aurrekoa•Zabalgune : industria garaikoa•Periferia :gaurkoa

Fuente: Ayuntamiento de Pamplona

Page 10: 19 hiri-egitura

Hiriaren egitura 1. Alde zaharra

Page 11: 19 hiri-egitura

Hiriaren egitura 1. Erdigune historikoa

Zati txikia soposatzen du,baino balio historiko eta kutural handikoa.

• Harresiz inguratua

• Plano irregularra

• Bilbe itxia

• Erabilera anitzekoa.

• Talde sozial desberdinak (gehienetan maila ekonomiko txikikoak)

Page 12: 19 hiri-egitura

Hiriaren egitura 1. Erdigune historikoa

Garai historiko deberdinen ekarpenetan aldaketak ikusten dira:

a) Erromatar jatorrikoa Bi karrika nagusi nabaritzen dira (cardus eta decumanus) (León, Tarragona, Barcelona…)

a) Erdi Arokoa ..• musulmana (medina eta zokoa)• kristaua:gaztelua edo katedralaren inguruan, erradiala (Gasteiz), lineala

(Logroño), dameroan (Villarreal)

c) Errenazimenduan : “plaza nagusiak” eta “kale nagusiak”

d) Barrokoan eta Ilustrazioan apaindurak eta ekipamenduak.

Page 13: 19 hiri-egitura

Hiriaren egitura 1 . Erdigune historikoa

Tarragona: erromatarra

Córdoba: musulmana

Vitoria: erradiozentrikoa Sto. Domingo de la Calzada: kristaua

Page 14: 19 hiri-egitura

Hiriaren egitura 1. Hirigune historikoa

La Gran Vía: alde zaharrera sartzeko eta ateratzeko konponbidea

Page 15: 19 hiri-egitura

Hiriaren egitura 2.INDUSTRIA GARAIKOA: ZABALGUNEAK ETA AUZOAK

Industrializazioaren ondorioz harresiak bota eta antolatutako auzoak eraikitzen dira.

(Paseo de Sarasate eta Avda. Navas de Tolosa)

Page 16: 19 hiri-egitura

Hiriaren egitura 2.INDUSTRIA GARAIKOA: ZABALGUNEAK ETA AUZOAK

a) plano erregulara, erresidentziala. Barcelona (Cerdá) eta Madrid (De Castro)

b) Gerora dentsitatea handitu , bertikalizatu eta tertziarizatu

c) Gaur egun modernizatu.

d) CBDa (Erdigune historikoan ere)

Page 17: 19 hiri-egitura

Hiriaren egitura INDUSTRIA GARAIKOA: ZABALGUNEAK ETA AUZOAK

3. Auzo-lorategiak

Arturo Soriaren hiri lineala, Madrilen

Page 18: 19 hiri-egitura

Hiriaren egitura 2 INDUSTRIA GARAIKOA: ZABALGUNEAK ETA AUZOAK

2. Langile auzoak

a) Plano desordenatua eta kalitate kaxkarreko etxeak.

b) Gaur egun berritzen ari dira.

Page 19: 19 hiri-egitura

Hiriaren egitura 2. INDUSTRIA GARAIKOA: ZABALGUNEAK ETA AUZOAK

3. LORATEGI-HIRIAK

Colonia Argaray, Iruñan

Page 20: 19 hiri-egitura

Hiriaren egitura 3. PERIFERIA ETA ALDAKETAK

1960tik azkar handitzen dira:

Populaketaren hazkundea

Nekazal exodo Zerbitzuen garapena

(turismoa)

Gaur egun aglomerazioak, konurbazioak sortzen dira hiri lausoa agertzen delarik horrela eremu periurbanoa sortzen da edo nekazal-hiriak(rurourbanoak)

Page 21: 19 hiri-egitura

HIRI EGITURA3.1. PERIFERIA

Zaramaga, Gasteiz. 50-60ko babes ozialeko etxebizitzak

90ko etxe blokeak90ko etxe blokeak

Page 22: 19 hiri-egitura

HIRI EGITURA3.1. PERIFERIA

Etxadi berriak

Page 23: 19 hiri-egitura

HIRI EGITURA3.1. PERIFERIA

Mutilbako etxebizitzak

Page 24: 19 hiri-egitura

HIRI EGITURA3.2. PERIFERIA

2. Industrialdeak

.

Page 25: 19 hiri-egitura

HIRI EGITURA3.3. PERIFERIA

3. Merkatal guneak eta ekipamenduak

La Morea.Sarrigurengo Ikastetxea

Page 26: 19 hiri-egitura
Page 27: 19 hiri-egitura

HIRI EGITURA3.4. PERIFERIA

Txabolismoa :Cañada Real, Madrid

Page 28: 19 hiri-egitura

Isaac Buzo SánchezModificada por Manolo Ibáñez

Juanjo E. berregina

Fuente: Googlemap nighttime

HIRI SISTEMA

10 espainiarretik 8 hirietan bizi dira

100 gunetatik 8 hiritarrak

dira

Page 29: 19 hiri-egitura

Prof. ISAAC BUZO SÁNCHEZ

Hierarkiaren arabarea

Harremanak

Eragin eremua (kolorearen arabera)

HIRI SISTEMA

HIRI SISTEMA

Page 30: 19 hiri-egitura

15 hiriretan 500.000 biztanle baino gehiago bizi da.

1)Madrid eta Barcelonak 3 milioitk gora daukate.2)Bostek (Valencia, Sevilla, Bilbao, Ciudad Astur y Málaga) 800.000tik gora.3)Beste 8k 500.000tik gora (Zaragoza, Alicante-Elche, Bahía de Cádiz, Murcia, Las Palmas, Granada, Vigo y Palma de Mallorca).4) Asko badira 150.000tik gorakoak

Fuente: Wikimedia

HIRI SISTEMA

Page 31: 19 hiri-egitura

HIRI SISTEMA

Page 32: 19 hiri-egitura

Kostaldea eta barnealdea bereizten dira hiritartuaeta gutxi hiritartua daudelako (Madril salbuetsita)

Fuente: Wikimedia

HIRI SISTEMA

Page 33: 19 hiri-egitura

a) Lehen sektorekoak: Nekazal hiriak: andaluziakoak, mantxakoak, murtziakoak edo asturiakoak).

b) Bigarren sektorekoak:Euskadikoak, Kataluinia, Asturias.

c) Hirugarren sektorekoak. Zerbitzuetan espezializaguak

HIRI SISTEMA

Page 34: 19 hiri-egitura

Eragin eremu administratiboaren adibidea

Madrid

Eragin eremua Espainia

Mérida

Eragin eremua Extremadura

Badajoz

Eragin eremua Lurraldea (Diputazioa)

Udalherria (Udaletxea)

Fuente: Wikimedia y Banco de Imágenes CNICE

HIRI SISTEMA

Page 35: 19 hiri-egitura

HIRI HIERARKIA

TAMAINUA(demografikoa)

FUNTZIOAK ERAGIN EREMUA

HONENGATIK SORTZEN DA:

HIRI SISTEMA

Page 36: 19 hiri-egitura

Tamainua,funtzioa eta eragin eremua kontutan hartua hiru maila hierarkiko bereizten dira:

METROPOLI NAZIONALAMadrid eta Barcelona

ESKUALDEKO METROPOLIAValencia, Sevilla, Zaragoza,

Bilbao,

ESKUALDEKO AZPIMETROPOLIAA Coruña,Valladolid,Murtzia,Alacant,

Las Palmas de Gran Canaria, Málaga, HIRIAK > 200000 hab.

LURRALDEKOAK ETA TXIKIAGOAK

SISTEMA HIERARKIKOA

Page 37: 19 hiri-egitura

SISTEMA HIERARKIKOA

Page 38: 19 hiri-egitura

Eskualdeko azpisitemak

Page 39: 19 hiri-egitura

Prof. ISAAC BUZO SÁNCHEZ

Dortsala

Ardatz Mediterraneo

Ardatz Atlantikoa

Hegoak

Diagonala l

Ejes urbanos Europeos

EUROPAKO SISTEMA

Page 40: 19 hiri-egitura

EUROPAKO SISTEMA