132 (2005eko apirila)

34

Click here to load reader

description

[Santelmoak 2005: herria sutan] [Zumaian emakume taldea sortu da] [Indamendiko gurutzearen urrezko ezteiak] [Elkarrizketa: Joseba Ossa] [Kirolak: Sasoiko gazteak] [Gure Zumai Zarra: Joxe Manuel Manterola Aizpurua] (+360)

Transcript of 132 (2005eko apirila)

Page 1: 132 (2005eko apirila)

2005eko AP

IRILA

, 132. Z

EN

B. D

OH

AIN

IK

E M A K U M E E N M U N D U M A R T X A M A I T Z E A N G E U R E A N

Page 2: 132 (2005eko apirila)

librean . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4

puntocom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7

ze berri?emakume taldea zumaian . . . . . . . . . . . . . .8

erreportaiaindamendiko gurutzea . . . . . . . . . . . . . . . . .10

elkarrizketajoseba ossa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12

kirolak gazteak sasoi betean . . . . . . . . . . . . . . . . . .14

orain hamar urte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16

sukaldaritza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .17

argazkitansantelmoak 2005 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18

gure zumai zarrajoxe manuel manterola . . . . . . . . . . . . . . . .24

kultura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28arteazine forumliteraturaagenda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34

EUSKO JAURLARITZAGOBIERNO VASCO

Argitalpen honen edizioko laguntzaile:

HERRI ALDIZKARIAJuan Belmonte, 29 behea

tel.: 943 86 15 45

faxa: 943 86 17 42

email: [email protected]

Argitaratzailea

BALEIKE KULTUR ELKARTEA

email: [email protected]

Administrazio batzordea

Xabier Azkue, Gurenda Serrano

Koordinatzailea

Juan Luis Romatet

Kazetariak

Itsaso Ibarra

Maitane Urbieta

Itziar Garate

Izaskun Urbieta

Maitane Agirre

Iure Alzibar

Kolaboratzaileak

Miriam Romatet, Dani Carballo,

Belen Golmaio, Abelin Linazisoro,

Joanito Dorronsoro, Haize

Galarraga, Xabier Aranguren,

Karmelo Arroiabe, Gorka Ormazuri,

Xabier Aizpurua, Ibon Aizpurua,

Izaga Garzia, Beñat Fernandez de

Arroyabe, Ihintz Linazisoro, Jon

Maia, Eguzki Agirrezabalaga, Natur

Taldea, Ander Hormazuri, Aitor

Manterola, Imanol Garate,

Joseba Esnal.

Diseinua eta maketazioa

Roberto Gutierrez

Hizkuntz zuzenketa

Imanol Azkue

Publizitatea

943 86 15 45 tel.

Inprimategia

Antza

Inprimategia

(Lasarte-Oria)

Tirada

1.100 ale

Lege gordailua

SS-405/94

ISSN

1136-8594

Baleikek ez du bere gain hartzen aldizkarian adierazitako

esanen eta iritzien erantzukizunik.

aurkibidea

Xisteran eta arrauneanherriko gazteak mailahandia erakusten

kirola

sasoiko gazteak

Page 3: 132 (2005eko apirila)

4 2 0 0 5 k o A P I R I L A

librean

Klask! Ixten zaizkit niri ere begiak ametsetan hasterako. Automatiko-ki, halako naturaltasunez, konturatu ere ez bainaiz egiten. Horrelaikasi det. Txikitan beldur nintzanean mantapean salbu sentitzen nin-tzen gisan, beldurtzen ninduena ikusi gabe, magia bidez edo, desa-gertu egiten zelakoan. Begiek ez baitakite gezurrik esaten, estali eginbehar. Edo itxi.

Salbuespen egoera bat sortu nahi banu gisan, aislatu, neu baka-rrik, inoren dependentziarik gabe. Ideala. Eta orduan ez da ezintasu-nik, zertan eske…ka ibilirik. Baina…bainak baratzean! Makina bataldiz entzun degu, aitzakiak norberak ezarritako trabak direnarenaldarri. Akordatzen? Ez?

Ba, itxi begiak. Klask. Ikusten? Hor dago baratzea. Aipatutakobaina berde-berdeak, eta kolore biziko kalabazekin. Eta tomateak.

Zoriak hala nahita, Siziliako tomate gorri eder batek utzi zuenhaurdun Leoloren ama. Eta ez dakizue zenbat sufritzen zuen umegizajoak gainontzekoek ulertzen ez zutelako. Desberdin izatea arazobailitzan. Berak, ordea, amets egiteak salbatu zuela erotasunetikzioen. Izan ere, ez al da ba posible Sizilian tomate gorri ederrak haz-tea? Begiak ireki zituen arte.

Nik ere ireki egin ditut. Eta behien zintzarri hotsak Vielhakozelai zabalak deskubritu dizkit. Hemen etzanda, zeru urdinak muga-

tzen dit horizontea. Zuri diraoraindik tontorren soinak, errekenegarria asetzeko lain.

Laino bat dator.Eguzkiaklotsagabe begiratzen nauen bitar-tean euri ttantta batek aukeratunau. Bigarrena kolkoan. Ahaztuanuen belar bustiaren usaina, asfalto-aren mesedetan. Hara! Erromako zubia.

Udaberriak berekin dakartza koloreak. Esnatu da. Ametsetik?

Santelmoak datozkit gogora. Marinel izango naiz datorren aste-an, urdinez jantzitako itsasoan. Zubi Txikiak hartuko du Erromakoa-ren tokia, eta danbor hotsek estaliko zintzarrien soinua. Txosnenzelaian zilipurdika, erreken egarria, zerbeza usaia asfaltoaren mese-detan…

Ai, ama! Erotu egin ote naiz ni ere, Leolo?

PD.: urdindutako marea jaitsi da jada. Ta bajamarrean lokatza irtenzait bistara. Klask! Eskerrak, oraindik itxi ditzaket. Salbu naiz.

Leoloren pelikula ikusi det bart

dani

Eneko Dorronsoro

Page 4: 132 (2005eko apirila)

52 0 0 5 k o A P I R I L A

Herri anormal batean bizi gara. Lasai, ez naiz Zumaiaz ari-ta,Euskal Herriaz baino. Beraz, alperrikako panikorik ez, please.Herri anormal honetan, sarri askotan botilari eta Wojtylarigehiago erreparatzen zaie eskubide urraketei baino, hainbesteurtetan jasotako egurraren ondoren, normala Klarol, atzerabueltarik gabeko koma egoera anestesiatu batean egotea.

Baina kitto!! Iritsi da sueroa, herri oxigenoa, antibiotikogorria. Diotenez kapitalismoak bere burua ito aurretik, berri-tzeko sistemak eta trikimailuak asmatzen omen ditu, sistema-ren iraupena bermatzeko beti ere. Kapitalismoak ezkertiarrakburgestu dituen baskauntri gripatura iritsi da erizaina herri-zain lanak egitera. Izar gorriarekin, komunista dela dio!! Irtee-rarik ez zeukala ematen zuen labirinto juridiko-politiko bate-an galduta, aukera guztiak agortuta zeudela zirudien, bainaez, EHAK loratu da udaberrian eta guztioi irriparra zintzilika-tu digu. Guztiok ere, zera pentsatzen: ederra sartu zieaguorain ere!! Ba bai, ta izorra daitezela denak. Bizi garen gizar-tean bizita, komunismoa aipatzeak berak ere farrea sortaraztendu. Umore pixkat politikaren zirkoan. Herri hau normaltzenden egunean, ez dakit zerekin entretenituko garen.

Hauteskunde kanpaina zeharo interesgarria suertatuzaigu. Lotsagarri ere bai. ETBk sasi eztabaidak antolatu ditu

KiliKOlo lehiaketarenestetikarekin, ea nor koko-loago. Kalean astero kartelandana berria agertuzaigu: Patxi soziata, hobeMaria, Marrazo hiru pau-sutan, Ibarretxe ea elkarre-kin egingo dugun galde-tuz! Eta azken orduankomunistak, euskal lurral-deetakoak. Herria lurrikgabe, etengabe desterratua baita. Herriko tabernaren bateankomunisten bandera haizatu dutela esan dit batek, tabernatikirten eta urliak sandiari "kamarada" deitu diola, hedatzen arida komunismoa. Hoberena, ordea, azkenerako utzi dut. San-tutxu, apirilak 11, rock gogorra ozen entzuten da. Kanpainariazken puzkerrak ateratzen Eskorbutoren musika jarrita: "Ya noquedan mas cojones, Eskorbuto a las elecciones, para vivir ale-gre y contento, Eskorbuto al parlamento!". To Komunistak!Eredu guztiak apurtuz. Madrilen 80ak revival gisa atera dituz-te Mecanorekin. Guk Eskorbuto. Nortasunik behintzat ezzaigu falta herri anormal honetan.

Herri anormala

Xabier Aizpurua

Page 5: 132 (2005eko apirila)

San Telmo, 12Tel. 943 860760

6 2 0 0 5 k o A P I R I L A

librean

SANTA ANAKO LANGILEAK GREBA MUGAGABEANSanta Ana egoitzako langileak denboraluzea daramate lan hitzarmen propioaaldarrikatuz. Ostalaritzako konbenioadute, eta bertan beraien funtzioak etamailak ez dira jasotzen, zereginakzehaztu gabe daude eta ondorioz asko-tan bertako langileek beren lan orduenzati handi bat garbiketa lanak egitenigarotzen dute eta aitona-amonek izanditzaketen beste maila bateko beharrak(emozionalak, hitz egitekoa, komunika-tzekoa...) asetzeko denborarik gabegeratzen dira.

Horrez gain, soldatak lan merkatukoapalenetakoak dira eta berriro ere, adi-neko pertsonen asistentzia eta zainketalan garrantzitsua ez da egoki baloratua,ez sozialki, ezta ekonomikoki ere. Gai-nera, ez da kasualitate hutsa lanpostuhau betetzen duten gehienak emaku-mezkoak izatea eta berriz ere emaku-meok lan baldintza prekarioak jasanbehar izatea.

Santa Anako langileek burutzendutena ez da lan bokazionala, langilehauek, milaka langile bezala, lan mer-katuan buru-belarri sarturik daudezarauztarrentzat beharrezkoa den zerbi-tzu publiko bat kubritzen. Beraien lan-gile izaeratik lan hitzarmen duin batnegoziatzeko eskubidea dute, batetikberaien lan baldintzez kezkatuta daude-lako eta bestetik Santa Anan daudenaitona–amonen egoeraz kontziente iza-nik eskaintzen duten zerbitzua hobe-tzeko apustu garbia egin dutelako.

Santa Ana egoitza batzorde batekkudeatzen du eta orain Santa Ananlanean dabiltzan emakumeak dituzte

kontratatuak. Batzorde hau hainbatkidek osatzen dute eta beraien arteanda Etxaniz Alkatea, lehendakari kar-guan. Langileak saiatu dira batzordeare-kin eta lehendakariarekin (Maiterekin)hitz egiten eta negoziatzen, baina ezi-nezkoa izan da eta hori dela eta langi-leek greba mugagabea hasi dute.

Urola Kostako Emakumeen MunduMartxarako plataformatik gure kezkaazaldu nahi dugu egoitzako emakume-en egoerarekiko, baita Alkateak orainarte erakutsi duen jarrerarekiko ere.Orain arte historian zehar, zaharrenzaintza eta ardura, emakumeek hartuizan dute beregain eta etxe ezberdine-tan gaur egun ere emakume mordoakburutzen ditu hirugarren adinekoenzaintza lanak musu-truk. Azken hamar-kadetan emakumea lan merkatura sar-tzen hasi denetik beharrezkoak diraSanta Anak eskaintzen dituen bezalakozerbitzuak, azken batean emakumezko-ei beren bizitza beste modu batera anto-latzeko aukera eskaintzen baitie. Ez dakasualitatea, ordea, lanpostu horietanere emakumeak egotea eta hain justulan horiek gutxi baloratuak izatea.

Iruditzen zaigu Udalaren konpeten-tzia dela hirugarren adinekoen asis-tentzia eta herriko emakumeon egoe-ra aldatzeko lanean baduela zeresanikAdministrazio Publikoak. Orain delagutxi onartu berri da Zarautzen"Gizon eta emakumeen aukera ber-dintasunaren aldeko plana". Planarenhelburua da emakume eta gizonenarteko aukera berdintasuna bultzatzeaeta hori posible izateko bitartekoak

martxan jartzea. Baina plan hau osointeresgarria izan daitekeen arren,Santa Anako langileen afera bezalako-ek dudan jartzen dute plan horrenatzean egon daitezkeen interesen ziur-tasuna. Iruditzen zaigu ZarauzkoUdalaren helburua gizon eta emaku-meen arteko parekidetasuna bada,hirugarren adinekoen asistentziandiru gehiago inbertitu beharko lukete-la eta Udaleko aurrekontuak begiratubesterik ez dago benetako interesabaloratzeko. Gainera, Santa Anakolangileek alkatearen aldetik jarrera ire-kiagoa eta negoziatzaileagoa merezidutela uste dugu.

Urola Kostako Emakumeen MunduMartxarako plataforman, emakume tal-deek, sindikatuek, alderdi politikoek,gazte mugimenduek... parte hartzendugu eta emakumeen eskubideen alde-ko borrokan beharrezko ikustengenuen Santa Anako langileei gureatxikimendu eta babes osoa ematea etaberen aldarrikapenekin bat egitea.Zuen lana beharrezkoa da emakumeenaskatasunerako bidean eta harro gaudeemakumeak lan baldintza duinakborrokatzeko antolatu direlako eta aito-na-amonentzako benetako zerbitzuaeskaintzeko ahalegin indartsua egitenari zaretelako.

Espero dugu berandu baino lehenlan hitzarmen duina lortuko dutela etagizon eta emakumeen parekidetasune-rako bidean urrats berriak egingo ditu-gula.

Herritarren babesa eta laguntzaduzue, animo eta aurrera!!

Harbil Osa Udabe, Edurne Epelde Pagola; Urola Kostako Emakumeen Mundu Martxarako Plataformaren izenean.

Page 6: 132 (2005eko apirila)

Erribera kalea, 6Tel. 861155

72 0 0 5 k o A P I R I L A

puntocom

ori da hori boto zaparrada izan duguna! Ia 300boto jaso ditugu txosnen inguruan egindakogalderarekin. Polemika ere sortu zen txosnakmoilan kokatzearen alde eta inon ez jartzearen

aldekoen artean. Biek ere bere hautagaitzak irabazltea nahi zuten. Badirudi pixkanaka gure inkesta hauindarra hartzen hasi dela. Apirilaren 17an izango direnEusko Legebiltzarrerako hauteskundeek halako inte-resa sortaraziko al dute?

HEman botoa! INKESTA

IRITZI BATZUK

Zuloaga plaza, 1Tel. 943862309

Page 7: 132 (2005eko apirila)

8 2 0 0 5 k o A P I R I L A

ze berri

Joan den martxoaren 8an Brasilen hasizen Emakumeen Mundu Martxa maia-tzean iritsiko da Euskal Herrira. MunduMartxa honek jatorri etniko, kultural, erli-jioso, politiko, klase, adin eta orientaziosexual desberdinak dituzten emakumeakbiltzen ditu. Sorrera 2000. urtean izanzuen plataforma honek eta bere helbu-ruak, besteak beste, hauek dira: mundukopobrezia amaitzea, aberastasuna banatzeaeta emakumeen aurkako indarkeria buka-tzea. Urte horretan gertaturiko grebarenondorioz hasi ziren garatzen, hain zuzen

ere, martxa eta karta mundiala. Kartahorrek munduko pobrezia eta emakume-en aurkako indarkeriaren kontra egitendu. Martxa pasatzen den herrialde guztie-tan aldarrikapenaren zati berri bat gehitu-ko zaio kartari. Mundu Martxan munduosoko 5.000 talde dabiltza lanean.

Horri guztiari herrietan jarraipenaemateko, Zumaian ere emakume taldebat sortu da. Talde horrek EmakumeenMundu Martxako Plataforma Nazionala-rekin bat egin du eta handik jaso zutenhonelako talde bat sortzeko deia. Zumaia-ko Emakume Taldea hainbat alorretakoemakumez osaturik dago, hala nola,

Malen Etxea (emakume atzerritarrenelkartea), sindikatuetako emakumeak...Hala ere, edozein elkarte edo emakumekere har dezake parte.

Jendearen artean ezagutzera ematekoasmoz ekitaldi batzuk egiteko asmoa duEmakume Taldeak, baina oraindik erezehazteko daude, eta "ekitaldiak aurreraeraman ahal izateko instituzioei laguntzaeskatzeko asmoa dugu". Dagoeneko zen-bait ekintza gauzatu dituzte: zinema,antzerkia, hitzaldiak, martxoaren 8anpaperak banatzea eta manifestaldia, San-telmotan banatutako pegatinak... "Mate-rial gutxi dugu, baina gure helburua gure

Zumbillo, 4 Tel. 943 861407

Amaiako plaza

zumaian emakume taldea sortu daHasi berri den Emakumeen Mundu Martxa delaeta, Zumaiako Emakume taldeak hainbat ekin-tza egingo ditu

IURE ALZIBAR eta MAITANE AGIRRE

Page 8: 132 (2005eko apirila)

92 0 0 5 k o A P I R I L A

buruak ezagutzera ematea da". "Ezagu-tzera ematearekin batera, eztabaida gunebat zabaltzea nahi dugu emakumeokgizartean zein toki betetzen dugun jakite-ko. Ildo horretatik jarraituz, gizonezkoeipentsarazi nahi diegu beren sexukoeknolako portaera duten emakumeekiko".Horretaz gain, emakumeek gizarteanbetetzen dituzten rolen inguruan pentsa-tzea nahi dute, zergatik diren beti guztienzaintzaile, zergatik dituzten emakumeeklan prekarioagoak... "Azken finean, ema-kumeok beti izango ditugu arazo gehiagogizarte honetan". "Emakumeok gizarteanbizi dugun egoeraren inguruko pentsa-mendua piztu nahi dugu".

Beraz, lanean jarraitzeko asmoa duteeta Emakumeen Munduko Martxa Eus-kal Herrira iristen denean bertako kartariburuzko informazio gehiago jasoko dugu.

* Odontologia orokorra * Ahoko prebentzio eta * Periodontzia (kirurgiarik gabe) errehabilitazioa * Endodontzia * Protesia * Inplantologia * Hortz estetika

(zeramika metalarik gabe)

Aldarrikapenak

Hona hemen Emakumeen Mundu Mar-txak kritikatzen dituen hainbat puntu:

• Gizon eta emakumeen arteko ezber-dintasuna hainbat gauza lortzekoorduan. Hala nola, aberastasuna, pro-dukzio bideak, ondasunak, hezkuntza,lana, osasuna, etxebizitza, janariak,teknologia, soldata, segurtasuna,eskubideen errespetua, babes soziala,informazioa, duintasunaren onarpena,bikotekidea aukeratzeko eskubidea...• Kultura batzuetan umeek eta emaku-

meek norberaren borondatearenaurka ezkondu behar dute. Horietakoaskok ez dute aske izateko, nortasunagiriak edukitzeko, umeak izateko edoez izateko, iritzia emateko, ondasunakjasotzeko edota bizitza politiko etapublikoan parte hartzeko eskubiderik.• Emakumeek indarkeria jasaten dute.Beste zenbait kulturatan inolako esku-biderik ez dutenez, genitalak kentzeazgain, emakume izateagatik soilik erreegiten dituzte. Gainera, gutxitan izatendute jasandako eraso horien ondorioakkonpontzeko aukera.• ...

Page 9: 132 (2005eko apirila)

10 2 0 0 5 k o A P I R I L A

Garai hartako gutunen fotokopiekin eta argazkiekin azal-du da Andoni. Gutunak Aizarnazabalgo alkateari etaGobernadore Zibilari bidalitakoak dira. Idazkera dotorea,gaztelaniaz, oso era barrokoan, orain apenas erabiltzendena. Argazkian, berriz, gazte talde bat ikus daitekealdamiotan igota gurutzea atzean dutela. Bertan jendeezagun asko sumatzen da: Joakin Urkidi, Luis Azkue etaJacob Manterola, besteak beste.

Oargui-Beti Gazte (Organización Atlético RecreativoGuipuzcoa) elkarteko kide ziren gehienak. Oarguielizaren baitan sortutako talde bat zen eta kirol eta kul-tura arlotan egiten zuen lan, gehienbat mendiarekin lotu-ta zeuden gaiekin. Gipuzkoako herri askotan zegoenzabalduta elkarte hau. Herri bakoitzak erakundearenariizen propio bat eransten zion eta zumaiarrek Beti Gazteaukeratu zuten abizen bezala.

Ilusioa eta lana egiteko gogoa ez zitzaien falta.1954an Oristoko iturria eraiki zuten eta inaugurazioaospatzeko mendi buelta bat antolatu zuten. Buelta hau,Zumaiako Bira, sasoitsu heldu da guregana 50 urteakbeteak dituen arren. Iturriaren ondoren beste proiektubati ekin zioten Oarguikoek: Euskal Herriko bestemendi askotan bezala, Zumaiako mendian, Indamendinere gurutze bat eraikitzea.

Indamendiko magaletan hiru udalerrik egiten dutetopo: Getariak, Aiak eta Aizarnazabalek. Tontorra,ordea, Aizarnazabali zegokion. Jose Etxabe zen urte hai-etan Aizarnazabaleko alkatea. Berekin hitz egin ondorenbaimena gogotsu eman zien zumaiar gazteei. Ia ehunurte beteta,oraindik bizirik da eta oraindik gogoan dugarai hura.

Aurrez, ordea, lurren jabeekin ere hitz eginda zeuden."Ibarrenekua" baserriko Jesus Olaizola zen Indamendigoialdearen jabea. Honek ere ez zuen inongo arazorikjarri. Baimen guztiak eskutan izanda, bigarren pausoaemateko ordua heldu zen.

Hemen ere, Oris-toko iturria eraiki zuenLuis Azkue izan zenproiektuaren egilea etaigeltsero lanetan aritu zen.Aldamioa, berriz, JoseUdabe "Bitartek"-k altxatuzituen. Hiru tamaina des-berdinetako hormigoizkohodiak erabiliko ziren. Bar-ruan burdinazko barilak sar-tuko ziren indarra ematekoeta gero porlanez beteko ziren.Aurretik, zementuzko base batjarriko zen egitura guztiarieusteko. Kokalekua ere aurrezaukeratu behar zen. Andonikgogoratzen duenez, posteak lur-rean sartu eta Zumaiatik, Paoletik eta herriko beste zen-bait tokitatik kataloxen bitartez aritzen ziren begiratzenkokalekua egokia zen erabakitzeko.

Materiala mendi puntara igotzea konpondu beharrekobeste arazo bat zen eta horretarako ezinbestekoa zenbaserritarren laguntza. Lanetik atera eta trenbideari jar-raituz Indamendi inguruko baserritarrekin hitz egiterajoaten zirela du gogoan Andonik. Hasieran kexu zirenbaserritarrak eta laguntzeko asmo handirik ez zutenerakusten. Egoera ikusita "trikimailuak" erabili behar izanzituzten. Nahikoa izan zen bati ondoko baserrikoaklagundu behar zuela esatea, nahiz eta hala ez izan, beraere lagundu beharrean aurkitzeko. Horrela hiru baserri-tarren laguntza lortu zuten. Bakoitzak bere idi parearekinaltxa zuten material guztia Indamendira.

Gurutzea egiteko ordua heldu zen. Aste Santuarenbaitan egin zuten gurutzea. Dozena bat lagun inguruaritu ziren lanean. Gurutzea nahiko azkar altxa zutela dio

Indamendiko gurutzeak 50 urte betetzen ditu apirilaren 24an.Urrezko Ezteiak ospatzen dituela eta, une aproposa iruditu zaigugurutzea eraikitzearen bultzatzaileetako batekin, AndoniOrmazurirekin, hitz egiteko.

erreportaia

Indamendiko gurutzearen urrezko ezteiakJUAN LUIS ROMATET

Page 10: 132 (2005eko apirila)

112 0 0 5 k o A P I R I L A

Andonik, nahiz eta egun batean lanakutzi behar izan zuten "Jaunarenguardiara" joateko.

Apirilaren 24a aukeratu zengurutzea bedeinkatzeko. Aldi berean,probintzia mailako Finalisten Egunaospatzen zen. Gipuzkoako mendiza-leei sariak banatzen zitzaien ekitaldihartan. Orain bezala, igotako mendikopuruagatik sari bana ematenzitzaien mendizaleei. Donostianegindako bilera batean ospakizunaIndamendin egitea erabaki zen.Hainbat herritatik etorritako jen-detza handia igo zen mendira.Elizkizuna Luis Etxeberriaapaizak eta Oarguiko kontziliar-ioa zen Ramon Gaztelumendikeman zuten. Festa bat egin zenjarraian Oikian. Dantzariak,pilota partidak eta bazkariaizan zen. Baserritarrei, lur-jabeei eta Aizarnazabalekoalkateari gonbidapenberezia luzatu zitzaien.Oikiako Errementeri jatetx-

ean izan zuten bazkaria, etaAndonik gogoratzen duenez, baserritarrek

pozik, oso pozik amaitu zuten. Hainbat anekdota eta pasadizo gogoratzen ditu

Andonik, baina ez du amaitu nahi lana egin zuen laguntaldeari esker beroak eman gabe. Jada hilda daudenJoakin Urkidi, Inaxio Alvarez eta Joxe Udabe gogoratzenditu bereziki, horien laguntza berezia ezin baitu ahaztu.

50 urteren ondoren tente-tente jarraitzen duIndamendiko gurutzeak. Gutxienez beste hainbat urtetanjarrai dezala.

Indamendi egunaMaiatzen 1ean ospatuko da Indamendi eguna.Goizean goiz abiatuko dira mendizaleakElkanorako bidean. Urtero bezala, mendi kopurujakin bat igo dutenei sariak banatuko zaizkiebertan, "Finalisten Eguna" bezala ezagutzen denekitaldian. 15 gazte dira aurtengo finalistak: TelmoAldalur, Alex Odriozola, Jon Fernandez, AmaiaLopetegi, Unax Mendizabal, Laura Peña, JokinGorostola, Amaia Oliden, Jone Tena, Argi Yeregi,Xebe Yeregi, Iñigo Manterola, Mikel Caporossi,Pello Orbea eta Nerea Martinez. Inda Mendi MendiBazkuneko kideek pozik dira aurtengo saridunenkopuruarekin, ohikoa 10-12 izatea baita. Sariezgain, finalistek eta tontorra zapaltzen duteneksalda beroa hartzeko aukera izango dute.

Page 11: 132 (2005eko apirila)

12 2 0 0 5 k o A P I R I L A

elkarrizketa

idaiatuz eta tokian tokiko bizimoduan murgilduzikasi ditu Joseba Ossak katalana, frantsesa eta fin-landiera. Egun, sei hizkuntzatan mintzatzeko gaida eta hizkuntza du lantresna. Berak sorturikoBakun enpresan 12 urte daramatza lanean. Dato-

zen bi urteotan enpresako lana EIZIEko lehendakaritzakarguarekin uztartuko du.

Itzultzailearen lehendabiziko tresna hizkuntza da. Nolaikasi dituzu dakizkizunak? Eskolan ingelesa ikasi nuen zazpi urtez, eta besteak tokianbertan ikasi ditut. Lehendabizi Kataluniara joan nintzen.Aurrez gramatika pixka bat ikasia nuen, eta bertan bi hila-betez, belarria ireki eta bihotza zabalduz ikasi nuen. Ondo-ren, Frantzian eta Belgikan, entzunaz eta beti jarrera irekiaizanez lau hilabetetan frantsesa ikastea lortu nuen.

Eta finlandiera? Finlandiera ikasten lan handiagoa izan nuen, hizkuntzazaila eta konplexua baita. Lagunei nire aurrean finlandie-raz hitz egiteko eskatu nien. Hasieran zaila izaten da, ezduzu ezer ulertzen eta hizkuntza bat bestearekin nahas-ten duzu. Baina ulertzen hasi eta beste hizkuntza batean

komunikatzeko gai zarela ikusten duzunean, sekulakopoza sentitzen da.

Zein da itzultzaileen lana? Gure lana testu idatziak itzultzea izaten da. Gehienbatgaztelaniatik euskarara egiten ditugu itzulpenak, baina,frantsesetik, ingelesetik, katalanetik eta finlandieratik ereegiten ditugu. Testuei dagokienez, hezkuntza arlokoakitzultzen ditugu, eskolako materiala, historiako liburuak...Baina, tresna elektrikoen manualak ere itzuli izan ditugu.Duela gutxi hozkailu baten manuala itzuli dugu.

Testu horien artean izango dira administraziokoak,ezta? Gaztelaniaz testu konplexuak dira, menpeko esaldi luzeakerabiltzen dira, eta horien erabilerak testua ilundu egitendu. Euskarara itzultzerakoan euskara argiaren bidetikjotzen dugu; euskara argia, garbia, esaldi laburrak eta sin-pletasuna ematen diegu euskarazko testuei.

Zein ezaugarri izan behar ditu itzultzaile on batek? Berezko dohainak izan behar dira. Musikarako bezala,belarri ona izatea ezinbestekoa da. Bestetik, komunikatze-ko gaitasuna eta jatorrizko testuarekiko distantzia hartzen

"Itzultzaileak gauza berdina beremodura esaten jakin behar du"

ITSASO IBARRAB

joseba ossa itzultzailea

Page 12: 132 (2005eko apirila)

jakin behar da. Kopia asko egiten dira, testuak hitzez hitzitzuliaz. Testua irakurri, eta gauza bera bere modura esa-ten jakin behar du itzultzaileak. Gai askotako testuak itzu-li behar direnez, gai askoren inguruan ezagutza izateagarrantzitsua da. Ez da gai batean espezializatu behar,denetarik jakin behar da. Erabiliko diren bi hizkuntzakere ondo jakin behar dira.

Euskarara testu asko itzultzen dira. Eta euskaratik bes-teetara? Gaur egun, gehiago idazten da euskaraz. Baina, erakundeeuskaldunek testuak gaztelaniaz sortu eta produzitzenjarraitzen dute. Horiek euskaratu egiten dira. Euskaratikbesteetara ez da asko itzultzen, gaztelania da nagusi testugehienetan. Aurrerapenak eman dira, baina, oraindikhutsuneak daude. Euskara oraindik normalizatu gabedagoelako gertatzen da hau.

EIZIEko lehendakaria zara. Zein da bertan duzunlana? Orokorrean, orain arteko proiektuei jarraipena ematea danire lana. Bestetik pertsonalki baditut bi helburu: Finlan-diarekiko harremanak estutzea, izan ere, eredugarriak diraitzultzailea lanetan; eta kultur elkarteekin harremanaksendotu nahiko nituzke.

Hainbat testu itzuli dituzu. Zein da gustura itzulikozenukeena? Amets utopiko bezala, Finlandiako Kalevala olerki epikoaitzuliko nuke. Finlandia eta Euskal Herriaren artekoharremana sustatzeko kultur elkarte bat sortu genuen, etaelkarteko erronka ere bada lan hori itzultzea. Agian,hemendik hamar urte barru itzuliko dugu.

Zer esango zenioke itzultzaile izateko bidean daude-nei? Ikasitakoa praktikan jartzeko eta burua ondo hornitzeko.Bestetik, eskarmentu handia duen baten alboan lan egi-nez asko ikasten da.

132 0 0 5 k o A P I R I L A

“Testuairakurri, etagauza berabere moduraesaten jakinbehar duitzultzaileak”

Page 13: 132 (2005eko apirila)

Kale nagusia, 2 Tel. 943 861521

14 2 0 0 5 k o A P I R I L A

kirolak

Joan den apirilaren 3an jokatu zenDV Liga. Arraunzaleen hitzorduaPasai Donibanen izan zen. Aur-reikusita zegoena bete zen. Eta AitaMari Arraun Elkarteko neskakgaraile atera ziren, bigarren urtez jar-raian. Orio 8 segundora eta SanPedro 11ra sailkatu ziren bigarren etahirugarren, hurrenez hurren. Seigar-ren eta azken estropada honetan ere,aurreko guztietan bezala, garaipenalortu dute. Hauek jardun zutenlanean batelean: Leire Antia, IratiManzisidor, Maddi Gallastegi, Ain-hoa Etxabe eta Ane Lopetegi.

Azken jardunaldiaren amaieran,sailkapenean lehenengo zumaiarrak,42 punturekin, Orioko taldeak baino 7gehiagorekin. Baina nesken lanak ezdira hemen amaitu. Apirilaren 9an eta10ean Pasai San Pedron Gipuzkoakotxapelketa jokatu zuten; garaipenik ez,

baina bigarren geratzea lortuzuten. Portugaleten jokatuko denEuskadiko txapelketan erreban-txarako aukera izango dute.

Baina neskak ez dira arrauneansaiatzen diren bakarrak. Mutilakere hor dabiltza lehen sailkatuenartean. Kadete mailan, Aita MariArraun Taldeak bigarren postualortu du Gipuzkoako batelenligan. Orioko A taldea izan dagaraile maila honetan, eta zuma-iarrak 4 puntu gutxiagorekin gelditudira. 5 aldiz bigarren gelditu arren,garaipena lortu zuten Orion bertan.Arraunlari gazteak hauek ditugu:Odei Arrizabalaga, Ibon Basterretx-ea, Bingen Esturo, Markel Mendiza-bal eta Iñaki Aristi.

Azkenik, jubenilen lana. Izan ere,sailkapenean bosgarren postua lortuzuten DV Ligan. Maila honetakoarraunlariak hauek ditugu: Egoitz

Lopetegi, Jokin Gijarro, Josu Osa,Garikoitz Lopetegi eta Unai Osa.

Xisteran ere ondoBaina arrauna ez da Zumaian egitenden kirol bakarra, ezta garaipenakdakartzan kirol bakarra ere. Horrenadibide ditugu Zumaiako Zesta Puntaeskolako bi jokalari: Aitor Gorostolaazpeitiarra eta Iñaki Urbieta zumaiar-

Indarrean. Tiraka. Indartsu. Denbora galdu gabe. Hala

ikusi ohi ditugu gazteak. Hala dela erakusten digute

gazteek. Hori ikusteko aukera eman digute, behintzat,

Zumaian. Horren adibide ditugu arraunean, bai neskak,

baita infantil eta kadeteak ere. Horren adibide ditugu,

halaber, zesta puntako jokalariak ere.

SASOIKO GAZTEAK

IZASKUN URBIETA eta ITZIAR GARATE

Aitor Gorostola eta Iñaki Urbieta

Page 14: 132 (2005eko apirila)

Amaiako plaza z/g Tel. 943 860959

152 0 0 5 k o A P I R I L A

ra. Biak ere 1989. urtean jaioak dira etamartxoaren 19an Euskal Herriko Lig-ako txapelketan garaile izan ziren.Hau izan da orain artean jaso dutensaririk garrantzitsuena.

Markina-1 taldeari bi aldiz irabaziondoren finala Markina-2 taldearenaurka jokatu zuten. Biak gusturadaude egindako lanarekin, etaemaitzarekin, noski. "Jokatzekomodukoa zen eta partida ona irtenzitzaigun", azaldu digu Gorostolak."Oso urduri zeuden besteak", esandigu Urbietak.

Baina hau ez da bikote gazteakizan duen final bakarra. Martxoaren

29an Eskolarteko finala izan zenjokoan Cabanillasen. Hainbat esko-lak hartu zuten parte: Bartzelona,Gasteiz, Tolosa, Donostia, Noain,Cabanillas eta Zumaiako zestaeskolek. Finalera, esan bezala,Zumaiako eta Tolosako bikoteakheldu ziren. Irabazten saiatu arren,azken emaitza 30-26 izan zenTolosaren alde. Hala ere, Zumaiar-rak ez ziren esku hutsik bueltatu:Gorostolak bere postuan jokalarionenaren saria jaso zuen.

"Ahaztu eta aurrera jarraitu beharda. Ez dago besterik. Hori joan daeta orain beste txapelketa batean

pentsatzen hasi beharra dago".Gorostolak esan bezala: "Hauetatikere ikasten da". Beste final bati buruzgaldetzean biek irribarre egiten duteeta argi azaltzen digute pentsatzendutena: "Lehenengo iritsi egin beharda".

Beraien esan bezala, hainbattxapelketatan dabiltza orain: Berriat-uako Txapelketan Urbieta jokatzenhasi da, eta Gorostolak Santelmotakofinala jokatu berri du, atzelari lane-tan Peio izan duela. Irabazterik ezzuten izan, ordea, Susino etaBlazquez I.aren aurkako partidangaldu egin baitzuten, 30-23.

Argazkia: FOTO MERTXE

Page 15: 132 (2005eko apirila)

16 2 0 0 5 k o A P I R I L A

Aurtengoan pasa berri baditugu ere, Santelmoak heldu zainziren Baleikekoak aldizkariaren 11. zenbakia kaleratu zutene-an. Prozesioaren zuri-beltzeko argazki bat ikus zitekeen azale-an. Barruan berriz, jaien egitaraua.

Aldizkaria zabaldu eta Zigor Etxabek gazte mugimendua-ri buruz idatzitako iritzi artikulu batekin egiten dugu topo.Bertan, Gazte Batzordeari buruz hitz egiten zuen. Hasierabateko giro bizia eta proiektuak gogorarazi ondoren (festaalternatiboak, aldizkari eta irratia, mendi irteerak, etab.) nahi-ko era pesimistan amaitzen zuen: "Festetarako biltzen garajustu-justu eta hori, egin beharra dagoelako. Esan daiteke GB(Gazte Batzordea) ez dela existitzen gaur egun". 10 urte ondo-ren, gazte mugimendua erabat desagertu dela dirudi eta GazteBatzordea oroitzapen bat besterik ez da. Lastima.

Kinkireloetan hainbat urtetanpepitak, kakahueteak eta gozokiaksaldu dizkigun Driss elkarrizketatuzuten zenbaki honetarako. Arrazakeriazeta erlijio kontuez hitz egiten zuen1972an Euskal Herrira etorri zen marokoar honek. Arrazakeriaez zuela ulertzen zioen Drissek: "Ez luke arrazismorik egonbehar, eta tristea da, baina hori horrela da, eta horrela izangoda. Ez da erraza hori konpontzea, pertsonarekin jaiotzen dela-ko". Islamari buruz ere hitz egiten zuen: "Integristak ez diramusulmanak. Islama jarraitzen duenak ezin du hil, ezin dugezurrik esan, ezin du lapurtu, ezta bestearen emaztearekin loegin ere. Musulmanak jende guztiaren anaia eta lagun izanbehar du, eta ez etsai".

Ikastetxe baten lehen pausoen berri ematen zen apirilekozenbakian, Zumaiako Herri Eskolarena, hain zuzen ere.Zumea ikastolak, Julene Azpeitiak eta Institutuak bat eginzuten eskola berri batean. Horrela, Zumaian irakaskuntzaarloan aspaldidanik zegoen hutsunea betetzen zuela esatenzen. Helburua 0 urteko haurrekin hastea zela ere gaineratzenzen. Ia 10 urte zain egon behar izan dugu helburua lortzeko.

Kros herrikoia zen hizpide kirolen atalean. Ziur gaudegehien errepasatutako orrialdeak izango zirela hauek; izanere, herriko korrikalariek egindako denborak irakur zitezkeen."Ze postu egin du Anttonek? Lortu al du 45 minututik jais-tea?". Halako galderak barra-barra egingo zirela ziur gaude. A!Kamel Ziani eta Usoa Sorazu izan ziren irabazleak.

The Pack musika taldea zen kultur orrietan protagonista.Oscar Cabeza, Jon Manzisidor, Igor Etxabe eta ImanolManterolak osatutako taldeak garai hartan modan zegoenrock independenteari jarraitzen zioten, eta hori beraien kan-tetan oso argi geratzen zen. Bertako bi partaide KaridadekoBentan daude orain. Nola aldatzen diren gauzak.

Santelmoak heltzeko zain uzten dugu 1995eko Zumaia.Gurean, behintzat, pasa dira. Batek baino gehiagok sekulakoajea izango du oraindik. Hurrengo hilabetea arte.

orain hamar urte

Santelmoak berriz? Ez, faborez!

Page 16: 132 (2005eko apirila)

172 0 0 5 k o A P I R I L A

sukaldaritza

SAGAIAK, 2 lagunentzat:

300 gramo bakailao bizkar, gatza kenduta.2 baratxuri ale.Patata handi bat.Piper berde bat.Tipula erdia.2 piper txorizero.6 antxoa fresko.

Nola prestatu:Ohiko marmitakoa egin, baina atunaren ordez erabili antxoak.

Puregailutik pasatu eta iragazi.Bakailao bizkarretatik atera orriak eta frijitu su txikian, oliopixka batekin eta baratxuri aleekin.Jarri marmitako krema plateraren erdian; gainean, patataegosiak (bi edo hiru xerra); horien gainean, bakailao orriak;

azkenik, bota gainetik perrexil txikitua.On egin.

Oharra: nahi izanez gero, jarri gari zainzuri egosien muturbatzuk, itxura edertzeko.

OBakailao orriak

antxoa marmitakoaren gainean

Beñat Fernandez de ArroyabeSukaldaria

Page 17: 132 (2005eko apirila)

18 2 0 0 5 k o A P I R I L A

Pasa dira Santelmoak. Zaila egiten da bi asteburu hauenbalantzea hitz gutxitan egitea. Poza, barrea, alkohola,ajeak, fedea, tripafestak eta jendetza dira, besteak beste(edo bertzeak bertze, bisitari izan dugun Estitxu Fernan-dezen ohoretan) burura etortzen diren hitzak. Festetan izandako giro aparta goraipatu beharko genuke.Jende ugari ibili da herrian, baina aurrekotan baino ito-dura gutxiago izan da. Hala ere, benetan ikusgarria zenErribera kaleak arratsalde parean izaten zuen itxura:Algorri tabernatik Inpernuperainoko tarte guztiak betet-zen zituen urdin koloreak. Ez da, ordea, dena positiboa izan. Eguraldi txarrarenondorioz Koma taldearen kontzertua bertan behera ger-atu zen. Gau horretako haizeak txosnetan txikizioak ereeragin zituen. Urteroko bandera desagertzea ere izan daaurtengoan: urte honetan Aita Mari elkartean zegoenikurrina eraman dute. Baina pentsa dezagun gauza onetan. Irudiek hitzek bainoindar gehiago dutela eta, alboan dituzue jaietan ateraditugun zenbait argazki. A, gero eta gutxiago falta da2006ko Santelmotarako!

santelmoak2005

Page 18: 132 (2005eko apirila)
Page 19: 132 (2005eko apirila)

Prozesioa, tanborrada eta olarru-zopa lehiaketa batetik, parranda,

gaupasa eta ‘aurpegi arraroak’bestetik. Denetarik aurki daiteke

Santelmoetan.

Page 20: 132 (2005eko apirila)
Page 21: 132 (2005eko apirila)
Page 22: 132 (2005eko apirila)

232 0 0 5 k o A P I R I L A

Jendetza inguratu zen apirilaren 1ean Aita Mari zinemara,400 lagun inguru. Bertsolari oso onak etorri ziren eta saio osopolitak entzun ahal izan ziren tartean, Amets Arzallus etaAndoni Egañak egin zutena, esaterako. Sarreran bertsopaperlehiaketako liburuxkak banatu ziren eta Baleikeko bazkideekere laster jasoko dute etxean ale bana.

Bertso saio bixialehen ostiralean

Ehun lagun inguru elkartu ziren Anade elkartean eta giroederrean jokatu zen Zumaiako VII. bertsolari txapelketa,kanpoan eguraldi kaxkarra izan zen arren. Afari bikainaamaitu eta gero hasi zen kanporaketa saioa eta akats handi-rik gabeko saioak egin zituzten denek, maila oso politeko-ak. Puntuazioan ez zen alde handirik izan eta horren era-kusgarri da iaz bigarren fasera sailkatutako bi kide (MarkelPeñalba eta Maialen Velarde) kanpoan geratu izana. FelixAizpurua, Maddi Gallastegi, Unai Gijarro eta Josu Manzi-sidorrek egin zuten aurrera eta zortziko txikian oso bertsobixiak eta politak eskaini zituzten. Kartzelako lanetan eredotore aritu ziren denak eta erregularrenak irabazi zuensari nagusia, txapela. Unai Gijarro izan genuen garaile,beraz, eta bigarren postuan Maddi Gallastegi geratu zen,txapelketan lehen aldiz parte hartu zuen gaztea. Iaz bezalaentzuleek bertsolari gustukoena aukeratu ahal izan zuteneta Josu Manzisidorrek lortu zuen sari hori, ale ederrakkantatu zituelako. Sari banaketaren hasieran Imanol Laz-kanori omenalditxo bat egin zitzaion, Zumaian eta oro haregin duen lana eskertzeko eta oroigarri dotorea jaso zuenordainetan, Ander Hormazurik egindako marrazkia ManuGaratek egurrera eramana. Bi orduko saioa txapeldunarenagurrarekin amaitu zen eta Zumaiako Bertso Eskolari etahan aritzen diren guztiei eskaini zien txapela Unaik. Eadatozen urteetan ere hain saio ederrez gozatzen jarraitzendugun!

Berriz ere UnaiGijarro txapeldun

Dagoeneko ohitura bihurtu da San Telmoko ermitatik jaitsi etaItxas-Gainen ondoko plazatxoan saio koxkor bat egitea. BertsoEskolakoei ondo etorriko zitzaien, gainera, hurrengo ostiraleanjokatu zen txapelketarako motorrak berotzen hasteko.

Txupinazoarenosagarri

santelmoak 2005

Page 23: 132 (2005eko apirila)

24 2 0 0 5 k o A P I R I L A

gure zumai zarra

amaiako plaza, 2Tel. 943 143278

tresna digiinternetscanner

Ertzainak izan aurretik non egonzineten Bilbon?Benito eta ni zapatero gitxibiztian.Han zanbuxoneko Axentxio, Abeliñoeta Agustinekin ibili gitxuan. JefiaAgustin huan. Hauen anaixa Angelere ibiltzen huan, hau txulito samarrahuan, biajante. Bilbora ailegatu gina-nean nora jo ez ginien, lanik ez gitxi-kan eta hantxe bilatu ginien lana.Gero, Euzkadiko Gobiernuak deituta,ba, ofizina batera jun gitxuan salbo-kondukto bila Gernikara gudari jute-ko. Benito eta bixok Bergarako bestemutil batekin. Bidian abare batek etagizon batek: Nora zoazte? Eta guk:Salbokondukto bila filetara juteko.Gu hirurok flakuak eta luziak gitxuan.Abariak guri beitu eta beitu eiten zian,gurena etorri eta, enrolatu eta mendi-ra juteko kanpotik jende asko zetorre-la, baina kaliak ordenik gabe geatukoziala, gerra garaixan edozer pasatzendala eta ertzain gehixo behar zala.Baina konfiantzazko jendia beharzutela. Ea zein partidotakuak giñan.Guk, PNV-koak. Eta hark: Horixebehar degu, ba! Gutxienez 1,80-koluzeko gizonak. Kaleak-eta zaintzenari gea. Eta zoazte honelako lekura.

Las Arenas-en ongi etorriak izangitxuan.

Gerra garaian, orduan, zuek Las Are-nas-en egon al zineten?

Lehenbizi Arenasetan. Handik men-dira juten gitxuan istruzixua ikastera.Gero taldetan Bilbo zaintzera. Kaliak,kanpoaldia, mendialdia… Gerra estu-tzen zihoan bezela, kale danak, minis-

joxe manuel manterola aizpurua

"Bonbardaketak izaten zianean guk kaleraertentzen ginien jendeari laguntzeko"

ABELIN LINAZISORO

(2)

Page 24: 132 (2005eko apirila)

Trenbide kalea, 1 Tel. 943143505

252 0 0 5 k o A P I R I L A

terixuak… Dan dana. Egun batianhankian min hartu nian eta sukaldeanjarri niñuen. Medikuena jun nitxuaneta honek: Zaina ebakita dezu etahorrei kontu egin behar diozu. Ezinzera asko ibili. Sukaldera lanera. Hanbazeoan tipo bat, euskalduna, inten-dentzixa eramaten zuna.Gure kuartelian 80 batertzain izango gitxuan etadanontzako ogixa panaerobatek ekartzen zian. Ogixa,ordea, bat etorri ez zala etabestea jun zala, beti sobra-tu eiten huan. Egunbatian etorri da koman-dantia ogi bila. Bi ogibakarrik. Manterola, y lassobras? Eta nik: Yo no sénada. Egunero 30 bat ogisobratu behar zuela esanzian hark. Intendentzi-xan zeon honek erama-ten zian beretzat. Huraharrapatu zutenian ogixaren kargu nieiteko esan zian komandantiak. Azke-neko ogixak ba al dakik zeinei emannixkon? Atletic Bilbaoko jokalariei.Ameriketa jun zianian. San Pedruakittuan. Ebakuazixua. Sobratutakoogixa nik gorde eiten nian. Etorri dekGorostiza egun batian eta: ¿Tienespan? Eta nik: No sé. Ertzainak beharbazuen ere reserba gordetzen nianbaezpaere. Hogeita hamar ogi nitxiz-kan. Danos aunque sea un poco, paraempujar, hark. Nik behar zutena eman

eta haixek: ¡Nos has salvado! Orduan-txe hartu behar zien abioia Ameriketajuteko.

Zu denboraldi bat, orduan, inten-dentzian egon zinen. Bilbon bonbar-daketak izan zirenean, non zinen?Bonbardaketak izaten zianean guk

kalera ertentzen

ginien jendeari laguntzeko. Keakin etahautsakin ez huan ondo ikusten etaarriskua zeon lekuetatik jendia bestealdera eramaten-eta ibiltzen gitxuan.

Behin, ume asko hil zuen bonbarda-keta bat izan zenean, CNT-koakhaserre, preso faxistak kartzelan ber-tan hiltzera joan zireneko hartan, zu

han tokatu al zinen?Bai. Gu gitxuan jun giña-nak. Auz-eta hauek bildur-tuta bilatu giñuzenak. Hanestado aquí, esan zian.Bonba haundixak bota ziz-kien Bilbon eta jendiakabreatu ein huan. OrduanCNT-koak: ¡A quemar atodos los que están en las cár-celes!, esan zien. Gu presozumaiarrak zeuden Larrina-gara jun gitxuan. Larrinaganlehendik zibeztian ertzainaketa haixei laguntzera jungitxuan. CNT-koak oso hase-rre: ¡¿Qué hacen estos guar-

dando a estos fascistas?! ¡Están matan-do niños en la calle! Eta guk: ¡Estos noson los que matan! Eta haixek: No, peroestos les dan las señas! Hacen espionajepara decir donde está la gente! Y dondeestán los gudaris! Eta guk esatengitxuan kartzela barruan dagonak ezdula ihesten. Amarratuta dagonaknahiko dula bereakin. Matar a estos escomo matar un conejo en la jaula, guk.Si intentan escapar, vale. Pero aquí den-

“Keakin eta hautsakinez huan ondo ikusten

eta arriskua zeonlekuetatik jendia bestealdera eramaten-eta

ibiltzen gitxuan.”

Page 25: 132 (2005eko apirila)

Urumea kalea z/g

Tel. 943 143058

Estazioko kalea Tel. 943 86 02 01

Auto-konponketak

26 2 0 0 5 k o A P I R I L A

gure zumai zarra

tro no!, guk. Eta kanpora bialdu giñiz-kien. Han, Bilbo bertan gure etxea erreein zien eta beste etxe batera jungitxuan. Arreba, Benito eta sei edozazpi bagitxuan itxia hartuta. CNT-koak etorri ittuan eta, kanpora bialdu,hi! Geure etxetik kalera bialdu!

Zergatik?Frentetik etorri ziala eta beaixekbehar zutela itxia. Eskopetaz eta pis-tolaz etorri ittuan. Hiru edo lauegun egon ittuan gure itxian. Etxedana puskatu, guk Ondarrutik-etaekartzen giñun jatekoa kendu…Dana txikitu zien. Bueno, denekojendia zeoan CNT-n, baina batzuekmatoiak. Pistoloi haundixakin bel-dur eerra sartzen zien. Bilbon gerra-tik ihesitako jende asko zeoan etaauskalo nunguak zian haixek.

Zumaian, Molaren tropak sartzearzeudela, herritik Bilbora zuzeneanjoan al zineten?Ez. Zumaitik Lekeitiora jun gitxuanlehenbizi. Auguston-eta aitta familixa-kin eta gu. Ni orduan haserre nitxuan

arrebakin. Etxe aldean batzuetan iza-ten ittuk, ba, kontuak. Ezkondu berri-xa nittuan eta haserreren bat nitxikanarrebakin. Ez nian hitz egiten. Bueno,hitz egin juxtuan kalian, baina besteezer ez. Moilara jun nitxuan, herritikerten nahi nian. Txaletian nitxuan etatxaletian andria, honen ahizpa, anaixaeta ama zibeztian. Eta gure aitta itsa-soan. Gizona itsasoan, eta nik: Oainzer ein behar det? Moila aldera juneta, zer berri da hamen? Jendia baziak-eta. Esteban eta Auguston-eta aittahan zibeztian. Nere andria iloba zienhauek. Zer?, nik. Gu bagoaz, haixek.Nora?, nik.–Oain behinpehin Bizkai aldera, noa-baitea ihesi. Bixar zetozik hauek. Gaurgabian edo bixar goizian sartuko ittuk,Donostixan ja sartu ittuk-eta. –Noiz jun behar duzue?–Goizeko hirurak baino lehen. Ple-maa orduan dek eta alde ein behardiagu. Oain Bizkai aldera, gero ikusikodiagu nora. Handik Ameriketa-edo.Jo! Hura bai zala! Ni neure kabuz pen-tsatzen: Auskalo nora jun behar dekengero, Joxe Manuel!

Batelean joan al zineten?Ez. Motorrean. Estanis Arroiaberenmotorrean. Augusto eta Estanis inti-moak ittuan eta honek antxoetan-eta ibiltzeko motorra lagatzen zioan.Estanisek bere juergetako beharzunian, motorra beretzat. Ni haixe-kin hitz egiten eta: Jo! Bi arrebabazeuzkat, ba. Bixak solterak. EtaBenito ere… Dio! Arrebakin ez nianhitz egiten, ez nitxuan etxerajuten… Eta haixek lagata neu baka-rrik jutea ere… Dana laga eta…Haserre natxiok, baina… Jo! Kon-tzientzixak jotzen zian. Hantxe, eoneta eon moilan. Begitik malkoaertentzen zian. Andriena jun etaesan nitxuan: Honela eta honela,eta arrebarena nijoa. Ondo eingodezu -andriak- lehen ere nahikobadakau, eta haserreakin ez dauka-gu ezer. Bi arrebak boltsak egindakomedorearen erdi-erdixan negarrezzibeztian. Zer dezue?, nik. Eta hai-xek: Hamen gatxibek, motel. Ezzekiagu zer egin. Erropa danak pre-paratuta eta ez zekiagu nora jo.Estazixora jo edo nora jo. Inork ez

Page 26: 132 (2005eko apirila)

272 0 0 5 k o A P I R I L A

ziguk ezer esaten-eta. Nahi al dezuenirekin etorri?, nik. Eta haixek:Nora? Honela eta honela, motorre-an. Goazen!!, haixek. Hura pozahartu zutena! Benito etadanak hartu, motorriansartu eta Lekeitiora.

Jende pila joango zineten,ba, motorrean, ezta?Bai. Pila. Motorra larri-larri, honela-honela junhuan. Eta motor haundixahuan, e? Eskerrak itsasoona zeon. Baina, Lekeitio-ra ailegatu eta ez ziguenlaga desenbarkatzen. Txu-rrerua ere gurekin huanandregaixakin. Goizekohiru t´erditan-edo ailegatueta hangoak: Geldi! Geldi!Han moilan sare tartian laga giñuz-ten. Eon hortxe! Geldi! Goizeko zor-tzirak aldian gizon bat, oso kuriosoa,urdinez jantzita, 35-40 urtekua, zein-tzu ginan galdetu ziun. Arreba Maria,moilara erten eta honela eta honelaleku bila ari ginala. Orduan gizonhonek itsasoko pilotua zala esanzioan. Hura mobilizatu ein zutela,baina ama zaharra zeukala itxian etakonfiantzazko lagun bat behar zulahura zaitzeko. Mariak ahizpa ere bazeukala. Eta hark, bueno, hura erejuteko. Biaje txiki bat zeukala eitekoeta segituan eingo zula buelta.

Zuek, orduan, Lekeition geratu zine-ten. Denok?Bai. Danok. Egun batzuetan. Hantxejatekorik gabe patrikakua gastatu arte.

Diruak ahitzen ari zian bezela bestenorabaitera jun behar eta nire andriakparienteak bazitunez Bilbon, Llanone-kuak, hara jo ginien. Jakin ginien non

bizi zian eta arrebarena jungitxuan. Hara! Oaintxe etorridek kapitaina eta ni ere bana-txiak zuekin. Hala, jun gaittukLlanoneko horretara eta han,ea gu zeintzu ginan, eta, noladian kontuak!, Llano harkZumaira abixua pasatuta zianguri zerbait pasa ezkero, hara,beaixen txaletera juteko.Kasualidadia! Han eongitxuan egun batzuetan etagero Bilbon zapatero lanabilatu ginien.

Gerrara joateko edade tope-rik ba al zegoen?

Edade haundikuak, eta seme-alabaasko zittunak libratzen ittuan. Bainagerra garaixan, badakik, lana gutxizeoan eta nahiz eta edade haundixaizan, asko gerrara jun huan. Rantxerobaere. Jan ein behar eta jatekorik ez.Majina bat gizon zahar jun huan!Gauza estutzen jun zanean jateko kar-tilak eman zitien eta handik kontrola-tzen zien dana. Antonio Txurrerok etaBenitok lan ona bilatu zien eta komodios ibili ittuan. Baina haixek ere gerogerrara. Antoniok andregaixa Durangoaldeko baserri batekua zian eta hantalua eta ogixa nahiko jaten omen zien.

jarraituko du...

“Haixek bakarrik lagataneu bakarrik jutea

ere… Haserre natxiok,baina… Jo! Kontzien-

tzixak jotzen zian.Hantxe, eon eta eon

moilan. Begitik malkoaertentzen zian.”

Page 27: 132 (2005eko apirila)

28 2 0 0 5 k o A P I R I L A

Santiago Etxea Ignazio Zuloagak erosizituen hareatzetan eraiki zen 1912 eta1914. urte bitartean, pintorearen familia-ren etxebizitza izateko.

Proiektua sinatu zuen arkitektoa PedroGimon izan zen, mende hasierako arki-tekto euskaldunik ospetsuenetakoa bat.Bilbon eta inguruan, Negurin eta Algor-tan batez ere, burgesia aberatsaren etxe-bizitza landu zuen. Hiritik kanpo bainahurre bizi nahi zuten burgesek baldintzaezberdinak bete behar zituzten etxebizi-tzak eskatu zizkioten Gimoni: herrikoiakizatea (hau da, euskal kutsua izatea); arki-tekturaren tradizioan oinarrituta egotea,duintasuna adierazteko (baserrian inspi-ratuta egotea, askotan leinuen eta hidal-gia unibertsalarekin erlazionatzen zen);eta modernoa, bizitza modernoak eskain-tzen zituen erosotasunak eta espazio kon-tzeptuak erabiltzea.

Santiago Etxeak baldintza horiek guz-tiak betetzen ditu. Baserrian inspiratuta-ko etxea dirudi, baina garbi dago ez delanekazaritza zereginetan erabiltzeko erai-kina. Dorretxe zaharren duintasuna etaseriotasuna du, baina ez du gotorlekuedo gaztelu itxurarik. Normalean, bi isu-

ritako teilatuak dituzte etxe hauek (base-rri tipikoak bezala) eta mendialdeko(Alpeetako) herri eraikuntzen elemen-tuak bereganatzen dituzte: egurrezkohabeak eta estrukturen imitazioak kolore-tan pintatuta daude fatxadan; harrizkozatiek, berriz, sendotasuna eta seriotasu-na ematen diote.

Santiago Etxean ondo ikusten da mate-rial tradizionalen erabilpena, baitahoriek berritzeko gogoa ere. Zeramikarenerabilpena fatxadan eta xehetasunetanoso inportantea da, ez bakarrik Zuloagafamiliakoek lan horretan zihardutelako

(Daniel, Inazioren osaba), baizik etagarai hartan artisau lan tradizionala berri-tzeko eta modernizatzeko izugarrizkogrina egon zelako. Eskulan xeheak herriesentziak gordetzeko ahalmena izanzutela pentsatzen zen eta esentzia horiekmodernitatearekin lotzea zen artista asko-ren helburua. Zuloaga pintorearen lanaaskotan helburu horren atzetik ibili zelaesan ohi da.

Beraz, Santiago etxea modernoa, tradi-zionala eta euskalduna izan nahi zuenpintorearen bizitokia dela ondo adieraz-ten duen arkitektura lana da.

kultura

san t i ago e t xea

ISMAEL MANTEROLA

z u m a i a k o a r t e e z h o r r e n e z a g u n a

Page 28: 132 (2005eko apirila)

amaiako plaza, 2Tel. 943 143278

292 0 0 5 k o A P I R I L A

Gure herriak dituen altxor artistiko eze-zagunenetakoak izango dira San Pedroparroki elizako alboko kaperak. Kaperahauek sortu zirela 500 urte betetzen dire-la eta, Udaleko turismo sailak artelanhauek ezagutarazteko bisita gidatuakantolatu ditu.

1504. urtean ireki ziren ezkerreko etaeskuineko kaperak. San Pedro parroki eli-zan egindako obrarik garrantzitsueneta-koak ziren eta herriko bi familia ospetsu-ri esker egin ahal izan ziren.

Aldareari begira ezkerraldean, SanBernabe kapera dago, Elorriaga familiakfinantzatutakoa. Eskuinaldean, berriz,San Anton kapera aurkitzen da, Sasiolafamiliak ordaindutakoa.

Geroago, familia horiek, nork berekaperan, erretaula bana ezarri zuten.Erretaulak, Errenazimendukoa lehenaeta Gotikokoa bigarrena, oso obra balio-tsuak dira eta hala katalogatu dituEusko Jaurlaritzak bere ondare histori-ko artistikoan.

"Askotan etxean dugunaren berri ezdugu izaten eta ez diogu duen garrantziaematen", diote turismo saileko arduradu-nek. Bisitariekin, berriz, ez omen dagauza bera gertatzen, sarritan geratzenbaitira parrokiari aberastasunarekin lilu-ratuta. Adituek diotenez, arte erlijiosoko

lanen artean Gipuzkoako onenetarikoada San Pedro parrokikoa.

Altxor hauek ezagutzeko hainbat auke-ra izango ditugu zumaiarrok maiatzetikurrira bitartean. Maiatzean bi bisita gida-tu izango dira, maiatzaren 7an eta 28an.Bisitaldiak ordubetekoak eta doan izangodira. Bereziki azpimarratu beharra dagobisita hauek bereziki daudela pentsatutazumaiarrontzat.

Alboko bi kaperak bisitatzeaz gain,Juan de Antxietak XVI. mende erdialderaegindako parrokiko erretaula nagusia ereikusi ahal izango da. Bisitaldia, ordea, ezda honekin amaituko, parrokiko kanpan-

dorrera igotzeko aukera ezin hobea izan-go baita. Herriko ikuspegi paregabeakaurkituko dituzte bertatik.

par rok i ko kaperak ezagutzen

Hilabetea EgunaMaiatza 7 eta 28, larunbatakEkaina 4 eta 18, larunbatakUztaila 6 eta 20, asteazkenakAbuztua 3 eta 17, asteazkenakIraila 24, larunbataUrria 1, larunbata.

Ordua: 16:30ean. Ordubeteko bisita.Elkargunea: San Pedro parrokia.12 urtetik beherakoek heldu batek lagundutajoan beharko dute

Page 29: 132 (2005eko apirila)

30 2 0 0 5 k o A P I R I L A

Amaiako PlazaTel. 943 14 31 35

PARTE HARTZEABULTZATUZ

Zumaiako herriak TokikoAgenda 21eko egitasmoaaurrera eramaten jarraitzen

du. Herritarren bizi kalitateabilatzen duen proiektu hau jendearen parte

hartzearekin eraikitzen da eta bide hori dagoeneko hasitadago

Tokiko Agenda 21ek fase desberdinak ditu. Hasierakourratsa herriaren diagnostiko orokorra egitea da.Azterketa horretan herriaren ahultasunak eta sendotasunakaurkituko ditugu hainbat arlotan (planeamendua, baliabidenaturalak, ura, energia, zarata, biztanleriaren bilakaera, lana,etab). Zumaiako herria lan hori aholkulari batzuenlaguntzarekin ari da egiten. Diagnostikoa hobetzeko etaosatzeko asmoz mahai teknikoak bildu ziren martxoanzehar eta bertan Udaleko teknikari, politikari eta herrikogizarte eragile batzuek hartu zuten parte. Bilera horietanaholkularitzak egindako diagnostikoaren zirriborroa aztertueta osatu zen. Halaber, Ekintza Planerako helburu batzukere finkatu ziren.

H elburu berarekin apirilaren 12an herritarrek partehartzeko foroa izan zen. Bertan, diagnostikoa oinarritzathartuta, Ekintza Planaren lehenengo helburuei eta zenbaitekintzari buruz eztabaidatu zuten herritarrek.

MUGIKORTASUN PLANA

Tokiko Agenda 21eko diagnostikoan mugikortasunaren gaia

aztertzen da, besteak beste. Zumaiako Udalak gai honi

buruzko azterketa sakona egitea erabaki du, honen inguruan

behar bereziak daudelako eta etorkizunerako planifikazioa

behar delako.

Azken urteetan izan duen hazkundearekin herriak autoen

gorakada handia izan du eta horrek hainbat arazo eragin ditu

zirkulatzeko, aparkatzeko, oinezkoentzako, bizikletentzako

eta orokorrean mugitzeko. Beraz, mugikortasun plan honetan

lehenengo diagnostikoa egingo da eta ondoren gaurko eska-

erak zehaztu eta etorkizunerako ingurumena errespetatzen

duen mugikortasuna planifikatuko da.

Plangintza honen lehengo urratsa herritarren ekarpenak eta

irizpide desberdinak jasotzea izan da eta horretarako apirila-

ren 6an mugikortasunari buruzko hausnarketa saioa egin zen

Forondako Kultur Etxean. Bilera horretan iritzi asko eta des-

berdinak jaso ziren eta horiek aipatutako diagnostikoan txer-

tatuko dira.

INFORMAZIO GEHIAGO:Tel.: 943 89 00 45

www.urolakosta.orgagenda [email protected]

T O K I K O A G E N D A 2 1

Page 30: 132 (2005eko apirila)

E. Gurrutxaga plazan

Erlojueta bitxidenda

312 0 0 5 k o A P I R I L A

Z I N E F O R U M

Luna de Avellaneda filma-rekin, Juan José Campa-nellak trilogia argentina-rra bukatu zuen: lehenaEl mismo amor, la mismalluvia izan zen; ondoren,El hijo de la novia etorrizen, sari asko jaso zituena;eta honekin, lanik biribi-lenarekin, itxi zuen hiru-kotea.

Orain ere, film honen emozio engranajeak martxan jartzeko,Campanellak lehendik ezagunak zituen lankideak aurkitu ditu:Fernando Castets gidoilaria eta Ricardo Darín eta Eduardo Blan-co aktoreak. Pelikula honek klase ertainaz hitz egingo digu, klasehorrek zenbateko premia daukan munduan bere lekua aldarrika-tzeko, are gehiago krisi ekonomikoak gainbehera eraman ondo-ren. Bakoitzak bere etxean eta bakoitzak bere bizitzan daukan dra-mak markaturik, Club Social Luna de Avellanedako azkenbazkideak indarrak bildu beharko dituzte beraien lokala –hazteneta bizitzen irakatsi zieten lekua– espekulazio inmobiliarioakirents ez dezan. Auzoko lokal maitagarri honetan komedia eta dra-ma bateratzen dira, batik bat zenbait eszenatan; adibidez, berezi-ki gogoangarria da Darinek ustekabean neska lagunaren desleial-tasuna jakiten duena.

maiatzak 12, osteguna, gaueko 10:15ean

Luna de Avellaneda Zuzendaria: Juan José Campanella Aktoreak: Ricardo Darín,Mercedes Morán, Eduardo Blanco, Valeria Bertuccelli

Wong Kar-wai seguruenikAsiako zuzendari oneneta-koa izango da; beraz,zuzendari handi batenaurrean gaude. Kar-wai-ren zinema denbora harra-patu nahiaren eta aldiberean memoriari ihes egi-tearen arteko borrokarilotuta dago. Bere pertsonaiek unean duten zauria jasaten dute,iragana berreskuratu nahirik dabiltzan bitartean etorkizunaribegiratzeko.

Bere aurreko filmean (Deseando amar) protagonistek gau-zatu ezinezko maitasuna sufrituko/gozatuko dute. 2046 hone-tan, badirudi gizonezko protagonista Deseando amar-etik dato-rrela eta lehen jasan zuena ez duela berriro sufritu nahi.Horregatik, konpromisorik gabeko maitasunetan murgildukoda, emakumezkoengan nolako oinazea sor lezakeen axola gabe.

Baina filma ez da hori bakarrik. Alain Resnais-en Iaz Marien-bad-en filmean bezala, protagonista memoriaren munduan mur-gilduta ibiliko da, iraganeko 2046 hoteleko gelatik, orainaldianidazten ari den 2046 izeneko zientzi fikziozko nobela arte. Irudi-mena fikziozko etorkizunari begira jarri nahi duen arren, behineta berriro (Marienbad-en bezala) iraganak bere amaraunezkosareetan harrapatuko du. Film ederra, dotorea eta misteriotsua.

apirilak 28, osteguna, gaueko 10:15ean

2046Zuzendaria: Wong Kar-Wai Aktoreak: Tony Leung Chiu-wai, Gong Li, Faye Wong, Takuya Kimura, Zhang Ziyi

Page 31: 132 (2005eko apirila)

32 2 0 0 5 k o A P I R I L A

ZUMAIA 03:00Kalean ez da inor, ohiko hain sekreta ez den Seat Ibizasalbu.Hotza barruraino sartzen da eta hemen nago, geldi, zut,atezu. Lagunaren zain. Kabroi hau garaiz iristen den egune-an txapliguak bota beharko ditut. Bitartean, hor jarraitzendute kotxekoek begirada niregana zuzenduta, inongo disi-mulu gabe gainera, noski, zertarako disimulatu beraiek legeadirenean. Hortaz, hobe dut nik beste alde batera begiratzea,baina nora! Mozkorrik ere ez dabil eta kalean egiten duenhotzarekin. Eskerrak halako batean laguna azaldu eta Ibizakoen begira-dapetik ihes egitea lortzen dudan. Kotxean sartu , elkarriegun onak eman eta abiatu gara Laboaren erritmo berean,bare-bare, goxo-goxo.

GASTEIZ 04:15Oraindik ez gara Euskal Herritik irten eta hau da zorabioa,jira eta bira, bihurgune bat, eta beste bat, eta beste bat...Azkenean poztu egingo naiz Espainiako lautadara iristean;han, behintzat, dena zuzen, zirt-zart, zorabiatzeko aukeragabe.

Lagunak, behintzat, musika errepidera egokitu du etahemen goaz Delirium-en" Boga-Boga" abestia entzunaz.Aspaldikoa du lagunak ohitura hau, egoera bakoitza abestibatekin lotzearena, bizitzari BSO jartzeko intentzioz. Nik,hala ere, nahiago dut egoera bakoitza liburu baten izenbu-ruarekin lotzea, eta orain burura datorkidana Atxagaren"Gizona bere bakardadean" da, hemen baikoaz biok elkarrihitzik esan gabe. Bakoitza norbere arra baretu nahirik, kilo-metroen distantzia abiadurarekin murriztuz, baina denbora-ren distantzia nola murriztu asmatu ezinik.

BURGOS 05:30Ostia puta! Kontrola! Pikolo hauek ez dute jada ezer erres-petatzen. Nola jarri daiteke holako orduetan kontrola,kotxean egiten duen beroarekin orain kanpora irten behar,mekauen... Eskerrak hauek trafikokoak diren eta jubilatze-ko gutxi falta zaien. Holakoek ez dute arazorik nahi izateneta bost minuturen gora-beheran identifikatu, egun onakeman eta aurrera jarraitzen uzten digute. Errepideari amo-rruz ekinez, berriz gara abian, Rammstein-en musikarenabiaduran, mala ostia hau arindu baino mala ostiaz goza-tzen. Aurrera bolie...

B I DA I D E

ipuina

Page 32: 132 (2005eko apirila)

Alai auzategia, 2

Tel. 943 14 33 24 Itzurun zuhaitzbidea, 2 943861565 - 943143446

332 0 0 5 k o A P I R I L A

BOCEGUILLAS 06:15Atseden hartzeko unea ere iritsi zaigu, eta euskaldunen bate-kin egon nahi baldin badugu, ezinbesteko geltokia duguherri txiki honetako ostatua. Hala ere, gaurkoan zorte han-dirik ez dugu izan, gu baikara lehenengoak. Kafesne kaxkar bat hartu dugu bezperako kruasan batekin,eta atarian hankak luzatzeari ekin diogu. Egunsentiarekin batera ingururi so gaude, herri txiki honekeskaintzen duen postala ez baita nolanahikoa! Herria aldapabatean dago kokatua eta aldaparen hasieran dagoen lehe-nengo eraikina, ukuilu batean eraiki duten putetxe txiki batda. Aldamenean, putetxe handiago bat dago, guardia zibilenkuartela hain zuzen, eta hurrengo eraikina gosaltzen egongaren ostatua, alboan beste ostatu bat eta aldaparen gainal-dean gasolinera. Eta kitto. Bukatu da herria eta bukatu daatsedenaldia. Kotxean sartu, eta sabel beteak ematen duen poztasunarekinabian gara berriketan umore alaiz, Tapiaren "Agur Intxortamaitea"-ren doinuak lagungarri ditugula bidaiaren azkentxanpari ekiteko.

ALCALA 07:30Azkenean iritsi gara espetxe atarira, nola ez, kotxeko bozgo-railuetatik R.I.P.en "Terrorismo policial" entzunaz.Hemen ere lehenak izatea suertatu zaigu, oraindik ez dirairitsi senideen furgonetak ez eta bestelako kotxerik. Sarrera-ko garitaren aldamenean dagoen "parking"-ean kotxea utzi,eta nagiak ateratzeari ekiten diogu pikoloen begirada axola-gabean. Ingurura begiratu eta xanpain botila hutsak, zerbe-za latak eta ezin deskriba daitezkeen beste hamaika gauzaikusteaz gain, hor dugu parez pare porlanezko munstroerraldoia.Ohiko bihurtu den pixa parrasta bota eta barrurantz goaz.

Garitakoei DNIak erakutsi, hemen oraindik ez baitute

EHNArik onartzen, eta bagoaz 500 metro luze den korrido-re baten barna. Korridorearen ezkerraldean gizonezkoenespetxea ikus daiteke eta eskuinaldean, berriz, emakumee-na, txikiagoa. Bi espetxeen tartean eraikin txiki bat dago, LaPalmera deritzana, eta harantz zuzentzen gara. Palmera deritzon eraikin honek Afrikako aireportu batenitxaron gela dirudi, dena hautsa eta zikinkeriaz estalia, etaerdian oraindik zentzurik aurkitzen ez diogun palmera batdago. Eseri ahala betiko galderak etorri zaizkigu burura.Zenbat denbora da azken aldiz ikusi genuela? Zer egin edozer gertatu zaigu denbora tarte horretan? Zer gertatu daherrian? Eta egoera politikoa? Zer kontatu behar diogu lagu-nari? Eta galderak sistematikoak diren bezalaxe, erantzunaere automatikoa izaten da, inprobisazioa. 40 minutuk gutxi-rako ematen baitute.Halako batean ireki dute bisitentzako leihatila. Berehalagoaz gure karnetak ahoan ditugula, oraindik esnatzeko dago-en kartzeleroaren aurrera.– Buenos días. Venimos a visitar a Garazi B. –edukazio osoz,badaezpada.– Los DNIs –kartzeleroak lehor.Karnetak eman dizkiogu eta duela 20 urte ikastolan geni-tuen antzeko ordenagailu batean, ehunka izenen arteanbilatzen hasi da.– ¿Con quién habéis dicho que tenéis locución?– Garazi B.– Umm... Pues la interna no se encuentra en este centro–lasai asko kabroiak.– ¿Eh? ¡¿Y dónde cojones está?!– La interna ha sido trasladada a otro centro. No sabemosnada más. Gracias.– ...

ASIER ARAKISTAIN

Page 33: 132 (2005eko apirila)

34 2 0 0 5 k o A P I R I L A

JUSTAtaberna

Erribera kalea, 20

eguneroko bazkariak

Juan Belmonte, 6

Basadi, 12 behea Tel. 943 861018

Osteguna, 21: 17:30ean Ipuinkontaketa haur liburutegian

Ostirala, 22: 22:30ean Alondegiaaretoan AntzerkiolaImaginarioaren antzezlana"Kaputen kanta"

Igandea 24: 12:00etan Aita Mariaretoan, haur antzerkia: Taun Taunantzerki taldearen "Galtzerdia"

Osteguna, 28: 22:15ean zineforumsaioa "2046"

Larunbata, 30: 19:00etan Parrokian,"Orfeón Durangues" abesbatzakMezetan abestuko du etaondoren, 19:45ean, Kontzertua.

Asteazkena,4: 18:30ean Maria etaJose aretoan, Zumaiako Txori-txiki eta Orioko Musika Eskolarenarteko elkartruke kontzertua.

Ostirala, 6: 22:00etan Aita Marin,antzerkia KANPINGAGS: "Ezetzlepoa jarri"

Osteguna 12: 18:00etan kulturetxean, mahaingurua, "Jarduera

fisikoa eta ohitura osasuntsuaknerabezaroan"

22:15ean zineforum saioa "Luna deAvellaneda"

Ostirala 13: 19.30ean Aita Mariaretoan, Beheko Plaza abesbatzaeta Oreretako Maialenabesbatzaren kontzertua

Osteguna 19, 17:30ean haurliburutegian, Ipuinkontaketa22:15ean zine saio berezia,Emakumeen Nazioarteko martxadela eta "Mooladé"

Igandea 22: 12:00etan Aita Mariaretoan Haur antzerkia HIKA :"Groau"

Osteguna 26: 22:15ean zineforumsaioa "Confesiones muy intimas"

Apirilaren 7tik 9ra Parrokiko Taldeakantolatuta, Alondegian, BidezkoMerkataritza azoka.

Apirilaren 28tik maiatzaren 8raAranzadi zientzia Elkartearen"Aurora 2001" erakusketa. Zabaltzeekitaldi-hitzaldia, 19.00etan.

Maiatzak 11-15: Haur PlastikaTailerreko lanak ikusgai

Maiatzak 26-ekainak 19:"Zumaiatik Zumaira"

- ARRIAGARA: Ekainaren 11ean,"Japongo Tanborren ikuskizuna"ikustera. Informazioa etasarrerak kultur etxean (943-861056)

- TURISMO BULEGOAK antolatuta(943-143396)

- Apirila 30-Maiatza 1 -ABENTURAKO KIROLASTEBURUA. NOGUERA

-Apirila 16, maiatza 1 eta 21ZUMAIA KULTURALA bisitagidatua.

-Apirila 10 eta 24, maiatza 2 eta22 ALGORRI-ITZURUN bisitagidatua.

-Apirila 3 eta 17, maiatza 15 eta 29TREKKIN DEBA-ZUMAIA bisitagidatua

-BISITA BEREZIAKZUMAIARRENTZAT - SAN PEDRO

PARROKIA. Egunak dira maiatzak7 eta 28.

- IKASTAROA: lagun artekohizkera ikastaroa, maiatzeangaztetxolan. Informazioa

Udalaren Euskara zerbitzuan(943-865025)

- ARGAZKI LEHIAKETA: txuri-beltzean. Gaia: "Musika". Lanakaurkezteko epea, ekainaren21ean. Informazioa kulturetxean (943-861056)

DEIALDIAK

IRTEERAK

ERAKUSKETAK

MAIATZA

APIRILA

agenda

Argazki lehiaketa 2005Udaleko kultura sailak Zumaiako XVII. Argazki Lehiaketa jarridu martxan. Euskal Herriko edozein zaletuk har dezaketeparte lehiaketan eta ekainaren 21a arte dute lanak aurkeztekoepea. Oinarriak Foronda kultur etxean dituzue eskuragai.

Page 34: 132 (2005eko apirila)