1. unitatea 4. unitatea - Atalak · Aurkibidea 3 1. unitatea 1 Nor edo nork (I). . . . . . . . . ....

Aurkibidea

3

1. unitatea▲ 1 Nor edo nork (I) . . . . . . . . . . . . . . . . . 6

◆ 2 Iritsi da - zaio / Eskertu du - dio . . . . . . 7

▲ 3 Gelan, geletan eta zenbait gelatan . . . . . . 8

◆ 4 Dakarzu eta ekartzen duzu . . . . . . . . . 9

▼ 5 Ere, ere bai eta ere ez . . . . . . . . . . . . . 10

▼ 6 Erlatibozko esaldien ordena: ezezkoak . . . . 11

▲ 7 Denak, denek eta denok . . . . . . . . . . . . 12

▼ 8 Esan, esatea eta esateko . . . . . . . . . . . 13

▼ 9 Galdegaia eta hitz indartuak . . . . . . . . . . 14

❍ Egitura jatorrak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

❍ Testak eta berridazketak . . . . . . . . . . . 16

2. unitatea▲ 10 Nor edo nork (II) . . . . . . . . . . . . . . . . 20

◆ 11 Ni, nik, niri . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21

▼ 12 Hau zortea! eta hura zortea! . . . . . . . . 22

▼ 13 Uste du eta uste izan du . . . . . . . . . . . 23

▲ 14 Epaitegira, epaileagana, epailearenean . 24

◆ 15 Zu, zuk, zuri . . . . . . . . . . . . . . . . . 25

▼ 16 Irakurri egin du eta irakurri izan du . . 26

▼ 17 Zu bezala, zu bezalakoa . . . . . . . . . . . 27

▲ 18 Ez bota olioa eta ez bota oliorik . . . . . . . 28

❍ Egitura jatorrak . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29

❍ Testak eta berridazketak . . . . . . . . . . 30

3. unitatea▼ 19 Hori esatea eta hori esateak . . . . . . . . . 34

◆ 20 Agurtu bazenu eta agurtuko bazenu . . . 35

▼ 21 Edozer, zerbait, ezer... . . . . . . . . . . . . 36

▲ 22 Nork esana eta norengatik esana . . . . . 37

◆ 23 Hartu balu, erosi balio, galdu balitzaio . 38

▲ 24 Sagu bat eta saguren bat . . . . . . . . . . . 39

▼ 25 Agertu ez zenean . . . . . . . . . . . . . . . . 40

▼ 26 Neurriak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41

▼ 27 Joan behar dut eta ezin naiz joan . . . . . 42



4. unitatea▼ 28 Etortzea eta etorri izana . . . . . . . . . . . 48

◆ 29 Ahaztuko nuke eta ahaztuko nukeen . . 49

▲ 30 Hiru medikuri, medikuei eta medikuari 50

▼ 31 Urtebete barru/ garrenean / -en buruan.. 51

▼ 32 Ote, omen, bide ohi, eta al . . . . . . . . . . 52

◆ 33 Daiteke, dakidake, zekidakeen . . . . . . 53

▲ 34 Trenez, trenetan, trenekin . . . . . . . . 54

▼ 35 Badago bat... handia dena . . . . . . . . . 55

▼ 36 Etortzekotan eta etorri ezean / ezik . . . 56



5. unitatea▼ 37 Horrenbesteko gogoa eta horrenbeste gogo . . . 62

▲ 38 Autoko giltza, gitarraren sokak, larruzko... . . 63

▼ 39 Ez bezala eta ez bezalakoa . . . . . . . . . . 64

▼ 40 Baita ... ere, ... ere bai . . . . . . . . . . . . . 65

◆ 41 Ura dario, ondo deritzot Adizki trinkoak . . . 66

▲ 42 Bila, eske, gisa... Posposizioak . . . . . . . 67

◆ 43 Niri eta neuri . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68

▼ 44 Ikusi nahi dut eta ikustea nahi dut . . . 69

▼ 45 Lortuko dugun / dugulako itxaropena . 70



6. unitatea▼ 46 Edo, ala, zein, nahiz . . . . . . . . . . . . . . 76

◆ 47 Egin diezaioket, niezaioke, niezaiokeen . 77

▲ 48 Norekin, norekiko, norenganako . . . . . . 78

▼ 49 Euria egiten duen egunak . . . . . . . . . . 79

◆ 50 Gu, guk, guri . . . . . . . . . . . . . . . . . 80

▲ 51 Uretan, sutara . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81

◆ 52 Ezazu, dezazula, dezala / dadila . . . . . . 82

▼ 53 Baino / besterik eta izan ezik / ezean . . . 83

▼ 54 Dagoeneko, honezkero, ordurako... . . . . . 84



▲ Deklinabidea ◆ Aditza ▼ Morfosintaxia ❍ Erantzunak: Aurretikoak eta Arauak . . . 96

4

Hizkuntz Ariketak 2 batik bat ikasle jendearentzat prestatu-tako ariketa liburua da.

Ez da, derrigorrez, lehen mailako ikasleentzat. Bai, ordea, sailbaten lehen maila.

Hizkuntz Ariketak 2 liburuaren helburu nagusiak hizkuntzazko gaitasuna areago -tzea eta zuzentasun maila hobetzea dira. Ikasleak hizkuntzazko kontzeptu gehienekinez duzue arazorik izaten, baina gramatikazko zenbait edukirekin gaizki moldatzenzarete sarritan. Bada, arazo diren horietako hainbat landuko eta argituko ditugu.

Hau ez da gramatika arauak eta arazoak azaltzen dituen beste liburubat. Honetan, zuk zeuk adierazi eta formulatuko dituzu gramatikaarauak, zeuretzat balio dutenak, zuretzat esanahia duten hitzekin.

«Zelan egingo dut, ba, ariketa hau, zelan egin behar den ez dakit eta!».Arrazoi osoa zenuen. Ariketak egiteko, argi izan behar duzu aldez aurretiknola egin eta zein den aplikatu behar duzun araua. Horretarako dagoAURRETIKOAK saila. Batzuetan, aurretik dakizuna gogoratzeko balioko dizu;beste batzuetan kontzeptu batzuk argitzeko; beste batzuetan ariketak egitekobehar duzun laguntza eskuratzeko.

Fitxarik gehienetan, lehenengo, zuk zeuk araua osatu beharko duzu etaEGITEKO sailekoak baino lehen AURRETIKOAK saileko erantzunak kontsultatubeharko dituzu azken orrialdean.

Beste fitxa batzuetan EGITEKO ariketak dituzu lehenik; horren ondoren HAUSNARTU

beharko duzu eta arau gramatikala zuk zeuk osatu eta idatzi. Eta, beti ere, arauaklortzeko ez duzu inon kontsultatu beharko, bideraturik eskaintzen zaizkizu eta.

Zenbait fitxatan ZUZENDU moldeko ariketak dituzu. Idaztean edomintzatzean egiten diren akatsak zuzentzeko aukera izango duzu.

Liburu hau egiteko ez duzu nahitaez beste baten laguntza behar. Irakasleakzalantzak argitzen eta lana bideratzen lagunduko dizu. Banaka, binaka zeintaldeka lantzeko material osagarria da, euskaraz txukunago eta akats gutxia-gorekin egiten lagunduko dizuna.

Bestalde, hauek ez dira ebaluazio ariketa hutsak, hots, zenbat dakizunneurtzeko ariketak. Hauek, hain zuzen ere, hizkuntzazko gaitasuna areagotzekoeta zuzentasun maila hobetzeko eta zer ikasi duzun neurtzeko ariketak dira.

Unitate bakoitzaren hasieran, landuko diren fitxak eta edukiakaurkezten dira. Unitatearen amaieran, berriz, ebaluazio ariketaarinak dauzkazu. Ebaluazio galdera bakoitzaren alboan eduki horizein fitxatan landu den zehazturik dago. Kontsultatu beharrabaduzu, horra erreferentzia.

Norentzat

?

desberdina

zu

z

endu

No

la

er

ab

ili ?

EGITEKOHAUSNARTU ARAUA

Orrialde bakoitza fitxa berezi bat da. Orrialdearen goiko aldeanagertzen da fitxa horretan landuko denaren erreferentzia. Ezhitz ilunekin, zuk zeuk ulertzeko moduko hitzekin baizik.Konturatu gabe, behin baino gehiagotan egiten dituzun hainbatakats zuzentzen eta hizkuntza hobeto erabiltzen ikasiko duzu.

AURRETIKOAK? ERANTZUNAK KONTSULTATUARAUA

EGITEKO

zertarako?

13

❍❍❍❍❍❍❍❍❍❍❍❍❍❍❍❍❍❍❍❍❍

8 Esann, esatteeaa eta esatteekkoo Morfosintaxia

A

u

r

r

e

t

i

k

o

a

k

E

g

i

t

e

k

o

Bereiz itzazu hurrengo adizkiak. Idatzi hitz hauetako bat: jokatua (forma osoa, pertsona markak ditu) edojokatu gabea (ez du pertsona markarik).

Adizki jokatu gabea erabiltzen denean (ZER galderari erantzuten dioten esaldietan):

❶❶ Aditza dagoen esaldia galderazkoa bada edo galdetzaileren bat badago: . . . . . . . . . . . . . . . . .❷❷ Aditza dagoen esaldian aginduren bat edo erreguren bat badago: . . . . . . . . . . . . . . . . .❸❸ Gainerantzeko kasuetan (ez galderarik, ez zalantzarik, ez agindurik...): . . . . . . . . . . . . . . . . .

Idatzi ekarri, ekartzea edo ekartzeko hutsuneetan. Marratxo kopuru juxtua dago.

1. Landatu nituen: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .2. Egosi du: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .3. Egin hori: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Konformatzeko: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5. Landatzera: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6. Jarri dizkiot: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

7. Otartekoak zuek ekarriko dituzuela pentsatu dugu. (–)➞ Otartekoak zuek ________ pentsatu dugu.

8. Ez zuten erabaki zer ekarriko zuten. (?) ➞ Ez zuten erabaki zer _ _ _ _ _ _ .

9. Falta gabe, txartela ekar dezagula agindu digu. (!) ➞ Falta gabe, txartela _________ agindu digu.

Aukeratu aditz forma egokia eta idatzi. Lehenengo, idatzi biribiletan ikur hauetako bat: ? ! –.

10. Eman digutenarekin . . . . . . . . . . . . . . . . . . esan didate. konformatu / konformatzea / konformatzeko

11. Aurten ere ahaztu egingo zaizu ama . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zoriondu / zoriontzea / zoriontzeko

12. Argazkiak . . . . . . . . . . . . . . . . . . nahi luke berak, baina kia! erakutsi / erakustea / erakusteko

13. Mapa zahar baten bidez argitu zigun nondik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . joan / joatea / joateko

14. Hobe luke hainbeste zarata ez . . . . . . . . . . . . . . . . . . . egin / egitea / egiteko

15. Arriskua igaro arte, leihoak ez . . . . . . . . . . . . . . . . . . esan digute. ireki / irekitzea / irekitzeko

16. Argi azaldu nion zer . . . . . . . . . . . . . . , baina ez zidan jaramonik egin. egin / egitea / egiteko

17. Oraindik zalantzatan daude Mallorcara ala Italiara . . . . . . . . . . . . . . . . . . . joan / joatea / joateko

18. Biziki gomendatu didate jatetxe horretan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . afaldu / afaltzea / afaltzeko

19. Gauzak astiro . . . . . . . . . . . . . . . . . . aholkatu dit psikiatrak. pentsatu / pentsatzea / pentsatzeko

20. Erabaki beharko duzu, behingoz, non . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bizi / bizitzea / bizitzeko

21. Azkenean gurasoekin batera . . . . . . . . . . . . . . . . . . erabaki du. bizi / bizitzea / bizitzeko

22. Ez da komeni horrenbeste haragi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . jan / jatea / jateko

23. Izekorenera bazoaz, han afaltzen . . . . . . . . . . . . . . eskatuko dizu. geratu / geratzea / geratzeko

24. Ez zigun argi azaldu zein bide . . . . . . . . . . . . . . . eta galdu egin ginen. hartu / hartzea / hartzeko

25. Ez dut espero ekainean dena . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gainditu / gainditzea / gainditzeko

26. Joan baino lehen oheak . . . . . . . . . . . . . . . . . . esan dit amak. atondu / atontzea / atontzeko

27. Une hartan ez zekien nondik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . irten / irtetea / irteteko

28. Tontorreraino ez . . . . . . . . . . . . . . . . . . esan digute, ekaitza dakar-eta. igon / igotea / igoteko

29. Zuen elkartean . . . . . . . . . . . . . . . . . . pentsatu genuen. parte hartu / parte hartzea / parte hartu

30. Lasai-lasai . . . . . . . . . . . . . . . . . . eskatuko diot ipurterre horri. ibili / ibiltzea / ibiltzeko

Idatzi: ekarri, ekartzea edo ekartzeko

25 ●● idazkaria26 ●● gauza27 ●● produktu toxikoa28 ●● Legebiltzarra29 ●● ilargia30 ●● irakaslegoa31 ●● andereñoa32 ●● Frantzia

1 ●● arratoiak2 ●● irakaslea3 ●● orriak4 ●● krabelin hau5 ●● gobernua6 ●● epailea7 ●● sindikatua8 ●● NATO

24

14 Epaitegirraa, epaileaaggaannaa, epaileaarreenneeaann Deklinabidea

Ondokoetatik, zein jotzen dugu “biziduntzat” deklinabide atzizkiak eranstean? Markatu (✗).

A

u

r

r

e

t

i

k

o

a

k

E

g

i

t

e

k

o

❶❶ Izen bizidunekin hauek dira galdetzaileak: ●● norengan, norengana, norengandik...

●● non, nora, nondik...

❷❷ Izen bizidunekin atzizki hau agertzen da: ●● –gan ●● –ta–

❸❸ Norbaiten etxera, etxetik... (edo kontsulta, egoitza...) esateko, ordea, atzizki hauek:●● –ra (medikura) ●● –agana (medikuagana) ●● –a(re)nera (medikuarenera)

●● –tik (medikutik) ●● –arengandik (medikuarengandik) ●● –a(re)netik (medikuarenetik)

❹❹ Baina gamelu, asto, zaldi... hitzekin, molde hau: ●● astoan ●● astoagan ●● asto gainean

17 ●● maitasuna18 ●● ardiak19 ●● NBE20 ●● zuek21 ●● sugea22 ●● haginlaria23 ●● astoa24 ●● idazkaritza

9 ●● alderdi politikoak10 ●● erakundeak11 ●● makinista12 ●● gazteak13 ●● guraso elkartea14 ●● elkartasuna15 ●● gai hauek16 ●● psikologoa

Zein da aukera zuzena koloredunen artean? Jarri gurutze bat gaizki dagoenari.

34. Horretarako idazkariagana / idazkarira joan beharko dugu.

36. Psikiatra(re)netik / Psikiatragandik nator orain.

37. Gamelu gainean / Gameluagan ibili nintzen han.

35. Psikiatratik / Psikiatragandik ezin duzu miraririk itxaron.

33. Isun baten berri iritsi zaigu idazkaritzatik / idazkaritzagandik.

Azpimarratu aukera zuzena edo ezabatu txarto dagoena.

38. Larrosa hauetan / Larrosa hauengan zorri bereziak kokatzen dira.39. Ez zaitez hurbildu txakur zorrizto hauetara / hauengana.40. Ez jarri haurtxoa txakurragan / txakurraren gainean.41. Ez dakit zertarako zoazen haginlariagana / haginlarira.42. Indarrezko jarreretatik / jarrerengandik ez zaigu ezer onik etorriko.43. Hain zuzen ere, lehengusuengandik / lehengusuenetik nentorren une hartan.44. Gobernuagana / Gobernura jo dute euren kexa azaltzera.45. Larrerako ongarrietan / ongarriengan osagai debekatuak aurkitu dituzte.46. Zure auzoko batzuk aurkitu ditut psikologoan / psikologoarenean.47. Nortaz / Norengan pentsatzen duzu momentu honetan?48. Antonengandik / Antonenetik dakargu legatz eder hau.49. Hori gertatu zitzaionetik ez du inolako konfiantzarik epaileetan / epaileengan.50. Zoaz izekoagana / izekoarenera, ea bertan dabilen zure anaia.51. Politikoetatik / Politikoengandik lana eta zintzotasuna espero izaten ditugu, baina...52. Baloiak jokalariagan / jokalariaren gorputzean jo zuen porteriara sartu baino lehen.

• OHARRA

No(ren)ganedo nogan.Aukerakoada ren; biakondo.

● ●● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ●

A B

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

1. Han zeuden mozolo haiek gogaitu egin ........................ .

2. Ikusi dugu arrain bat, koloretsua...; akuarioetan egoten direnak .................... .

3. Noiz ekarri behar .......................... eskatu dituzun pizzak?

4. Azken unean ohartu nintzen gauzatxo bat .................... zitzaidala.

5. Larregi bazkaldu .................... orain mugitzeko gogo gabe daude.

6. Parisera joan ................... naizen guztietan ibili naiz Senatik.

7. Ez zaitez haserre jarri, gizona. Ez da ............................... ere eta!

8. Biharko ......................... etxeko .................... ?

9. Piper eder hauek ........................... hartu ditugu, berak eman dizkigu.

10. Nik esan .................... ez dut uste oso garrantzitsua zenik.

11. Horrelako zurrumurruak behin baino gehiagotan entzun ................ ditut.

12. Gure txakurra baino ........................... ez dago inguruetan.

13. Begira zelako sagarra aurkitu dudan. Egundo .............................. !

14. Lehenago ikusi ditugunak .......................... dira zaldi horiek, antz-antzekoak.

15. Haginlari krudel hark bi hagin atera ....................... batera, tirakada batean.

16. Eta zelan sartuko zinateke etxera giltzak galduko ......................... ?

17. Ene! Berriz ere ............................... izan zara ala?

18. Ba, guk bidean ez ...................... ........................... ikusi.

19. Jendea sufritzen ........................ jasanezina egiten zaigu gehienoi.

20. Inork ez du bultzatu ............................. , berez erori da eta.

31

T410-18 fitxak

Idatzi esaldietako hutsuneetan aukera zuzena eta markatu erantzunak test zutabean. Zalantzarik izanezgero, kontsultatu ariketa bakoitzari dagokion fitxa.

Non?

11

17

15

13

10

16

12

18

14

10

16

18

12

17

11

15

14

18

10

13

A ninduten

A bezalakoa

A dizkizute

A falta

A dutenek

A izan

A horrenbesterako

A badaukagu / lanik

A osabanean

A nuena

A egin

A inozoagoa

A halakorik

A bezala

A zizkidan

A balitzaizu

A medikuan

A dugu / istripurik

A ikustea

A behar izan

B zidaten

B bezala

B dizute

B faltatzen

B dutenak

B egin

B hainbesterako

B badauzkagu / lanak

B osabarenean

B nuenak

B izan

B inozoagorik

B honelakorik

B bezalakoak

B zidan

B balitzaizkizu

B medikuarenean

B ditugu / istripuak

B ikusteak

B izan behar

kausaegileakausa

egileajatorria

egileakausa

egileakausaegilea

5. Ez duzu eskertu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . egindakoa, alegia, zure alde, zure onerako. zugatik / zuk / zugandik

6. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . azaldutakoa kontatu nion, besterik ez. Zeugatik / Zeuk / Zeugandik

7. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . beldurtu zen eta ez zen mugitu ere egin. Iluntasunagatik / Iluntasunak / Iluntasunagandik

8. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . eraginda, mugitu ezinik geratu zen. Beldurragatik / Beldurrak / Beldurragandik

9. Abesti eder hori . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ikasi dut. amonagatik / amonak / amonagandik

10. Abesti eder hori . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . irakatsitakoa da. amonagatik / amonak / amonagandik

11. Abesti hori, duen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ikasi dut, ez ona delako. ospeagatik / ospeagandik

12. Kostata lortu zuten elefantea altxatzea, garabi . . . . . . . . . . . . . lagunduta. batengatik / batek / batengandik

13. Artzainen arteko gorabeherak hartz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gertatu dira. batengatik / batek / batengandik

14. Hainbat ardi agertu omen dira hartz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . akabatuta. batengatik / batek / batengandik

22 Norkk esana eta norreennggaattiikk esana Deklinabidea

Esaldi horietan markatuta dauden atalei zein galdera dagokie?

37

E

g

i

t

e

k

o

Z

u

z

e

n

d

u

A

u

r

r

e

t

i

k

o

a

k❶❶ –gatik atzizkiak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . adierazten du, ez besterik.

❷❷ Honelako esaldiak egiteko, erarik zuzenena eta argiena honako hau da.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1. Gaixotasun hori birus ezezagun batek sortua da.2. Gaixotasun hori birus baten mutazioagatik gertatu da.3. Gaixotasun hori animalia batengandik iritsi zaigu.

Nork / Zerk egin du? (egilea) Zergatik / Norengatik egin du? (kausa) Nondik / Norengandik dator? (jatorria)

Ertzaintzak egindako atxiloketaren berri emateko, ondoko esaldietatik, bi baino ez dira zuzenak. Markatu (✗).

●● 4c. Ertzaintzak iruzurgilea atxilotu du.●● 4d. Iruzurgilea Ertzaintzak atxilotua izan da.

●● 4a. Iruzurgilea Ertzaintzagatik atxilotua izan da.●● 4b. Iruzurgilea Ertzaintzarengandik atxilotua izan da.

Aukeratu: a) egilea / kausa b) Idatzi goiko aukera egokiena

Idatz ezazu, bi esaldi horietatik argiena eta egokiena:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Aukeratu eta idatzi.

Zuzendu kolorez dauden atalak eta berridatzi b) araua kontuan izanda.

15. Harrigarriena da bertso eder haiek eskolatu gabeko poetengatik eginak izatea.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16. Safari Park hartan tigre batzuengatik janda hil da turista alemaniar bat.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .17. Hainbat leiho leherketagatik apurtuak izan dira.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

18. Milaka albano-kosovar izan ziren erbesteratuak armada serbiarrarengatik.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

19. Irudi eder horiek guztiak Amazoniako tribu batengatik eginak izan dira.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20. Esan dizudana guztiz frogatua izan da azken ikerketengatik.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21. Kanpoan geratutako langileak beste enpresa batengandik kontratatuak izango dira.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

• OHARRA

IkusiA IZAN da... moldekoak erdarakadakdira. Hobe: Ikusi dute

43

E-3 Egitura jatorrak

Inguratu biribil batez ongi dauden esaldietako letrak. Asmatuz gero, Nafarroako herri baten izena lortukoduzu.

Goiko ereduen arabera, zuzendu edo moldatu esaldi horiek.

O Ez kezkatu. Ez dut uste ezer dakiela.E Ez kezkatu. Ez dut uste ezer dakienik.

R Nahi duzu kontatzea zer gertatu zaidan?I Nahi duzu kontatzea gertatu zaidana?

R Zail-zaila da. Ezetz asmatu!A Zail-zaila da. Ez duzula asmatzen!

R Ezin dugu egin. Bakarrik gara bost.O Ezin dugu egin. Bost baino ez gara.

T Baina nora zoaz korrika? Ez bada orduaoraindik!

N Baina nora zoaz korrika? Oraindik ez da ordua eta!

Z Ene, zelako polita geratu zaizun!K Ene, zein polito geratu zaizun!

U Dirua galdu duzula? Zelako zorte txarra!A Dirua galdu duzula? Hori zorte txarra!

T Bai lortuko duela! Ez izan zalantzarik.R Lortuko ez du, ba! Ez izan zalantzarik.

E Apur bategatik hiltzen da istripuan!I Istripuan hil ez zenean!

1. Ene, txakurtxo hori zelako handia hazi den!➝ Ene, txakurtxo hori . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hazi den!

2. Penaltia Mikelek botako du. Ikusiko duzu. Ez duela sartzen!➝ Penaltia Mikelek botako du. Ikusiko duzu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . !

3. Ez daukat nota nahikoa karrera hori egiteko. Bakarrik daukat 5,5.➝ Ez daukat nota nahikoa karrera hori egiteko. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Ez kezkatu. Berandu da, baina bai etorriko dela, ziur!➝ Ez kezkatu. Berandu da, baina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . !

5. Bidea pasatzeko izan naiz eta ia-ia harrapatu nau auto batek!➝ Bidea pasatzera joan naiz eta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . !

6. Baina, zer diostazu niri? Ez banaiz ni izan!➝ Baina, zer diostazu niri? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . !

7. Ikusi duzu Lorearen umea? Zelako potxoloa den!➝ Ikusi duzu Lorearen umea? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . den!

8. Motorra estrenatu eta egun berean apurtu nuen. Zelako pena!➝ Motorra estrenatu eta egun berean apurtu nuen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pena!

9. Adi ibili egiten duzunarekin.➝ Adi ibili . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

10. Azterketa ez dudala gaindituko? Apostu gainditzen dudala, neska!➝ Azterketa ez dudala gaindituko? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , neska!

11. Trena galdu dut eta orain ezingo naiz ailegatu. Zelako amorrua!➝ Trena galdu dut eta orain ezingo naiz ailegatu. . . . . . . . . . . . . . . amorrua!

12. Atea kolpean itxi eta pixka bategatik ez dit harrapatu eskua, astakilo horrek!➝ Atea kolpean itxi eta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , astakilo horrek!

13. Aizu, Pello. Begiratu argazki honi. Hau nor den ez dakizula?➝ Aizu, Pello. Begiratu argazki honi. Hau nor den . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ?

14. Hau pena! Oporrak bukatzeko hiru egun bakarrik geratzen dira.➝ Hau pena! Oporrak bukatzeko hiru egun . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

15. Ezin zuen ulertu han gertatzen zena.➝ Ezin zuen ulertu han . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Herria:

Aurretikoak

E

g

i

t

e

k

o

60

35 Berridazketak 2288-3366

Berridatzi zuzen esaldi horiek. Zalantzarik izanez gero, kontsultatu ariketa bakoitzari dagokion fitxa.

1. Ez dio grazia handirik egin zu lehen berandu iritsi izana.

Ez dio grazia handirik egin ________________________________ .

2. Egia esan, harritu egin nau zuk hori esatea.

Egia esan, harritu egin nau ______________________ .

3. Autorik edukiz gero neu ere joango nintzateke, baina ez nintzen joan.

Autorik edukiz gero neu ere ____________________ , baina ez nintzen joan.

4. Aitaren laguntzagatik izan ez balitz, ez nuke azterketa gaindituko.

Aitaren laguntzagatik izan ez balitz, __________________________________ .

5. Zein ordenadoreari falta zaio programa?

_______________________ falta zaio programa?

6. Ez zait egokia iruditzen ezkontza hainbeste jendearekin ospatzea.

Ez zait egokia iruditzen ezkontza ___________________________ ospatzea.

7. Bi hilabete barru gaixotasunak jota hil zen.

______________________________ gaixotasunak jota hil zen.

8. Suziria piztu eta bi minutu buruan dena lehertu zen.

Suziria piztu eta _________________________ dena lehertu zen.

9. Pozuetako putzua lehortu egin omen dela esan dute.

Pozuetako putzua _______________________________ .

10. Ba omen dakiela esaten dute.

Ba _________________________ .

11. Autobusez ere joan gintezkeen, baina ez dugu joan nahi.

Autobusez ere _____________________ , baina ez dugu joan nahi.

12. Beno, gerta gerta daiteke, baina aukera gutxi daude horretarako.

Beno, _______________________ , baina aukera gutxi daude horretarako.

13. Eskularru fin horietaz mindu egingo zaizkizu eskuak.

Eskularru _________________ mindu egingo zaizkizu eskuak.

14. Joxiren motorraz itzuliko naiz.

Joxiren _________________ itzuliko naiz.

15. Irribarre bat dauka beldurtu egiten nauela.

__________________________________________ .

16. Neska gaztea da, ile gorri-gorria daukala; ez dakizu nor den?

Neska gaztea da, __________________________ ; ez dakizu nor den?

17. Tresna berezi bat gehitu diogu sintetizadoreari, soinu berezia ateratzen duela.

Tresna berezi bat gehitu diogu sintetizadoreari, _______________________________ .

18. Tontorreraino ez igotekotan, ez du merezi haraino joatea.

Tontorreraino ________________________ , ez du merezi haraino joatea.

19. Isilik egon ez ezik, ez dugu entzungo zer esaten duten.

Isilik ________________________ , ez dugu entzungo zer esaten duten.

20. Berak nahi ez izatekotan, ez dago behartzerik.

Berak ________________________ , ez dago behartzerik.

Non?

28

28

29

29

30

30

31

31

32

32

33

33

34

34

35

35

35

36

36

36

. . . . . . . . . .

. . . . . . . . . .

. . . . . . . . . .

. . . . . . . . . .

. . . . . . . . . .

. . . . . . . . . .

69

44 Ikusii nahi dut eta ikustteeaa nahi dut Morfosintaxia

Bete hutsuneak ereduaren arabera eta osatu arauak.

A

u

r

r

e

t

i

k

o

a

k

E

g

i

t

e

k

o

Aukeratu aditz forma zuzena eta idatzi.

1. Hurbildu nahi du.

2. Gu hurbiltzea nahi du.

3. Zer esan nahi duzu?

4. Zer nahi duzu esatea?

5. Kaixo. Zer egin behar duzu?

6. Kaixo. Zer behar duzu guk egitea?

7. Baten bat euren gainean ibili / ibiltzea ............... behar izaten dute.8. Beti eduki /edukitzea ............... behar izaten dute baten bat gainean.9. Sorosleek izenak bozgorailuetatik esan / esatea ............... behar izan zuten, elkar aurkitzeko.

10. Nik egia esan / esatea ............... nahi baduzu, zeuk ere esan / esatea ............... beharko duzu.11. Egia esan / esatea ............... nahi badidazu, oraintxe duzu aukera.12. Bozgorailuetatik izenak entzun / entzutea ............... behar izan zituzten, geratutako tokira joateko.13. (Zuk) Egun ederra pasatu / pasatzea ............... nahi baduzu, utzi jenio bizi hori etxean.14. Denok egun ederra pasatu / pasatzea ............... nahi baduzu, badakizu zer egin.15. Denok eguna ondo igaro / igarotzea ............... nahi dugunez gero, auto barik joanen gara.16. Botoia neuk sakatu / sakatzea ............... nahi al duzu?17. Baten batek udaltzainei deitu / deitzea ............... da behar duguna.18. Baten batek udaltzainei galdetu / galdetzea ............... behar dugu, zerbait argituko badugu.19. Beti garaiz heldu / heltzea ............... nahi izaten dute, baina ezin izaten dute.20. Besteok garaiz heldu / heltzea ............... nahi izaten dute, baina eurak beti berandu.21. Zurekin haserretu / haserretzea .................... nahi ez baduzu, ez egin niri horrelako amarrurik.22. Haserretu / Haserretzea ................... nahi baduzu, haserretu; baina ez nazazu iraindu.23. Horretarako baten batek lagundu / laguntzea ............... beharko dute.24. Horretan norbaitek lagundu / laguntzea ............... behar die.25. Gauzak hamaika aldiz esan / esatea ............... behar izaten dute, aginduak betetzeko.26. Txakurra neuk atera / ateratzea ............... nahi baduzu, gauzatxo bat behar dut: zuk uhal bat erosi / erostea

............... .27. Txakurra paseatzera atera / ateratzea ............... nahi baduzu, uhala erosi / erostea ............... beharko duzu. 28. Barkamena eskatu / eskatzea ............... nahi dute, antza.29. Nik ongi pasatu / pasatzea .................. nahi dut, besterik ez.30. Nik gauzatxo bat baino ez dut nahi, gaur denok dibertitu / dibertitzea .................. .

Nork nahi du?

Nork behar du?

Nork nahi du?

. . . . . . . . . .

. . . . . . . . . .

. . . . . . . . . .

. . . . . . . . . .

. . . . . . . . . .

. . . . . . . . . .

Nor hurbilduko da?

Nork egingo du?

Hark

Nork esango du?

Gu

➟ Subjektu berbera da➟ Desberdinak dira



❶❶ Nahi edo behar aditzekin, subjektu bat dugunean • • • • • • forma erabiliko dugu. Adibidez: • • • • • • • • • • • • • •

❷❷ Nahi edo behar aditzekin, subjektu bat baino gehiago dugunean • • • • • • formaerabiliko dugu. Adibidez: • • • • • • • • • • • • •

Aukeratu: egin / egitea eta EGIN nahi dut / EGITEA nahi dut

Gauza bat nahi dut

Zuk gauza bat nahi dut

1. Ez zaio gustatzen arazoak azaltzea; ez dizkio inori kontatu ............................ .

2. Sinetsidazu, mutila. Zinez ........................ ez dudala nahita egin.

3. Ez edan hori! Ez dakizu .................................. ematen duen.

4. Horrela jokatuz gero, enpatatu .................... galdu; ez dago beste aukerarik.

5. Alemanian zazpi ........................ bizi izan da.

6. Aski izango litzateke argazkian nortzuk gauden ................................... .

7. Arazoa eztabaidatu eta gero, .................... etorri ziren bat konponbideaz.

8. Bolada txarra pasatzen ari da. Beste batzuetan ere eduki ............ ditu horrelakoak.

9. Ez ...................... gosez egongo behar bezala gosaldu ............................ .

10. Erantzun txarrik ez .................... inori eman behar.

11. Gaur ez ...................... .......................... postontzian.

12. (Amak haurrari) Ai, ai, ai! Uste dut hemen .............................. ibili dela gailetak jaten.

13. Taldean denok gaude konforme; beno, bi ........................... .

14. Betaurrekodun gizon .................... uste dut herrian bizi dela.

15. .......................... , beti bezala, ezin isilik egon; eta gero haserrealdia, noski!

16. Hango .......................... edertasunak zirrara eragiten du.

17. Garaiz ....................................... kargu hartu die zuzendariak.

18. Zenbat-nahi ..................... ................. Julenek eta, hala ere, beti erosi eta erosi.

19. Esan dit bihar itzuliko ..................... beraren etxean ahaztuta utzi nituen posterrak.

20. Idurrek kontatu zidan atzo, baina nik ......................... banekien.

● ●● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ●

A B

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

90

T151-54 fitxak

Idatzi esaldietako hutsuneetan aukera zuzena eta markatu erantzunak test zutabean. Zalantzarik izanezgero, kontsultatu ariketa bakoitzari dagokion fitxa.

Non?

13

4

37

46

3

28

7

16

20

2

18

24

53

10

1

38

6

30

15

54

A nahi izaten

A esaten dizut

A zenbat egarri

A edo

A urtetan

A begiratu izana

A denak

A egin

A ginen / bagenuen

A zaio

A daukagu / gutunik

A sagutxo bat

A ez ezik

A hori

A Alain

A basoetako

A etorri ez direnei

A jantzi dauka

A didala

A jadanik

B nahi

B diotsut

B zelako egarria

B ala

B urteetan

B begiratzea

B denok

B izan

B ginateke / bagenu

B zaizkio

B dauzkagu / gutunak

B sagutxoren bat

B izan ezik

B horrek

B Alainek

B basoen

B ez direnei etorri

B jantziak dauzka

B dizkidala

B ordurako

1. unitatea 4. unitatea - Atalak · Aurkibidea 3 1. unitatea 1 Nor edo nork (I). . . . . . . . . ....

Documents

Transcript of 1. unitatea 4. unitatea - Atalak · Aurkibidea 3 1. unitatea 1 Nor edo nork (I). . . . . . . . . ....