1 TERCEIRO TRIMESTRE PRIMARIA UNIDADE 7 · aunque el sol se ha ocultado ya detrás de las montañas...

24
O proxecto Cinco en raia 1, para primeiro curso de Primaria, é unha obra colectiva concibida, deseñada e creada no Departamento de Edicións Educativas de Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L., dirixido por Teresa Grence Ruiz e Ana María Guerra Cañizo. Na súa elaboración participou o seguinte equipo: TEXTO Beatriz Bolaños López de Lerma Ánxela Carril Caldelas Miguel Ángel Gutiérrez Rodríguez Lourdes Herrera Álvarez Helena Martínez Blanco Arancha Méndez Pérez Lola Núñez Madrid Manuel Sánchez Montero Afonso Toimil Castro Natalia Vázquez García ILUSTRACIÓN Alberto Díaz EDICIÓN Lourdes Herrera Álvarez DIRECCIÓN DO PROXECTO Lola Núñez Madrid Mercedes Rubio Cordovés Afonso Toimil Castro DIRECCIÓN E COORDINACIÓN EDITORIAL DE PRIMARIA Maite López-Sáez Rodríguez-Piñero PRIMARIA 1 Unidades didácticas integradas TERCEIRO TRIMESTRE UNIDADE 7

Transcript of 1 TERCEIRO TRIMESTRE PRIMARIA UNIDADE 7 · aunque el sol se ha ocultado ya detrás de las montañas...

O proxecto Cinco en raia 1, para primeiro curso de Primaria, é unha obra colectiva

concibida, deseñada e creada no Departamento de Edicións Educativas de Santillana

Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L., dirixido por Teresa Grence Ruiz

e Ana María Guerra Cañizo.

Na súa elaboración participou o seguinte equipo:

TEXTOBeatriz Bolaños López de Lerma

Ánxela Carril CaldelasMiguel Ángel Gutiérrez Rodríguez

Lourdes Herrera ÁlvarezHelena Martínez BlancoArancha Méndez Pérez

Lola Núñez MadridManuel Sánchez Montero

Afonso Toimil CastroNatalia Vázquez García

ILUSTRACIÓNAlberto Díaz

EDICIÓNLourdes Herrera Álvarez

DIRECCIÓN DO PROXECTOLola Núñez Madrid

Mercedes Rubio CordovésAfonso Toimil Castro

DIRECCIÓN E COORDINACIÓN EDITORIAL DE PRIMARIA

Maite López-Sáez Rodríguez-Piñero

PRIMARIA 1

Unidades didácticas integradas

TERCEIRO TRIMESTREUNIDADE 7

TÁBOA DE CONTIDOS DO TERCEIRO TRIMESTRE

LENGUA CASTELLANA MATEMÁTICAS

Escuchar y hablar• Vídeo: Investigación en la gran llanura.• Audiciones: cuento: El huerto; poema: Don León

de la Pradera; texto dialogado.

Leer y escribir• Cuento: El huerto. Los detalles, el vocabulario,

la situación.• Ortografía natural: sílabas y palabras. Sílabas directas

y sílabas trabadas. Repaso de palabras con gr, gü y j.• Partes de la oración: el sujeto. Tiempos verbales

(pasado, presente y futuro).• Formar oraciones.• Texto informativo: la sequía.• Texto poético: Don León de la Pradera. Separación

de palabras.• Texto dialogado: el espantapájaros.• Adivinanzas de letras.

Medir• El calendario, semanas y meses.

Contar• Números hasta el 99, composición, comparación.

Operar y calcular• Sumas de tres números de dos cifras.• Sumas llevando.

Resolver problemas• Comprensión del enunciado y los datos.• Búsqueda de datos en tablas.

Escuchar y hablar• Vídeo: Aventura en las montañas.• Audiciones: cuento: Karnali y el yeti;

poema: Doña Primavera; texto dialogado.

Leer y escribir• Cuento: Karnali y el yeti. Los personajes, el lugar,

la historia.• Mayúsculas en nombres propios.• Palabras a partir de sílabas desordenadas.• El verbo: pasado, presente y futuro.• Texto informativo: la existencia del yeti.• Texto poético: Doña Primavera. Los adjetivos.

Palabras que riman. Sílabas y palabras.• Texto dialogado: una entrevista en la radio.• Escritura: un diario, expresar opiniones

y argumentos.

Medir• Horas y media. Medida de tiempos.

Contar• Comparación de números.• Números ordinales hasta 10.º.

Operar y calcular• Sumas en horizontal y en vertical.• Sumas en la recta numérica.• Propiedad conmutativa de la suma.• Suma y multiplicación.

Resolver problemas• Situaciones de suma: ¿cuántos hay en total?• Modelos: enunciados gráficos.• Procesos: representación gráfica de datos.

Escuchar y hablar• Vídeo: Un hallazgo prehistórico.• Audiciones: cuento: Dientes de sable;

poema: El mamut Rigoberto; texto dialogado.

Leer y escribir• Cuento: Dientes de sable. El lugar, las acciones

de los personajes, los detalles.• Ortografía natural: sílabas y palabras. Sílabas directas y

sílabas trabadas. Repaso de palabras con g, j y bl, br.• Los signos de interrogación.• Partes de la oración: el predicado verbal.• Texto informativo: el fuego.• Texto poético: El mamut Rigoberto. Versos que riman.• Texto dialogado: visita al museo.• Escritura: un diálogo.

Medir• Los euros y los céntimos de euro.• Cuerpos geométricos: prisma, esfera y pirámide.

Contar• Las decenas.

Operar y calcular• Sumas de tres números llevando.• Repartos en partes iguales.

Resolver problemas• Inventar problemas a partir de gráficos.

AVEN

TURA

EN

LA

S M

ON

TAÑ

AS

PÁG

. 70

UN

HA

LLA

ZGO

PRE

HIS

TÓRI

CO

PÁG

. 136

7

8

9

UN

A G

RAN

LLA

NU

RA

PÁG

. 4

LINGUA CIENCIAS DA NATUREZA CIENCIAS SOCIAIS

Escoitar e falar• Vídeo: Merenda na beira do río.• Audicións: conto: O gran carballo; poema: O río.

Ler e escribir• Vocabulario: o río.• Conto: O gran carballo. O lugar, os detalles,

o vocabulario, as accións dos personaxes. Pequeno teatro.

• Texto informativo sobre as chairas.• O verbo.• Uso da maiúscula nun escrito.• Texto poético: O río.• Texto informativo sobre a fervenza do Ézaro.• Escritura: completar unha nota; escribir

comparacións; completar oracións; escribir unha adiviña.

Observar e describir• Os animais das chairas. • A alimentación dos animais.• As características dos animais.• As características das plantas.

Comprender e comparar• Tipos de animais e as súas

características físicas.• Tipos de plantas: árbores, arbustos

e herbas.

Relacionar• As cadeas alimentarias.

Observar e describir• As paisaxes da chaira. • Os elementos das chairas:

os ríos. Usos da auga.• Os cultivos.

Comprender e comparar• Os elementos naturais

e os elementos artificiais das paisaxes.

• Os distintos tipos de chairas e os seus habitantes.

• A importancia dos ríos para a vida.

Escoitar e falar• Vídeo: Acampada no Courel.• Audicións: conto: O ratiño na montaña;

poema: O arco da vella.

Ler e escribir• Vocabulario: a acampada.• Conto: O ratiño na montaña. Os detalles,

o vocabulario, a historia. Pequeno teatro.• Cómic: Coidamos o bosque.• Texto poético: O arco da vella. Palabras

que riman. Recoñecer o significado dunha metáfora.

• O verbo: singular e plural.• Palabras con br e bl.• Texto descritivo sobre o raposo. • Escritura: escribir unha lista, completar un

cartel, organizar un horario de actividades, escribir refráns.

Observar e describir• Os seres vivos das montañas:

os animais e as plantas.• Os seres da lagoa: os animais

e as plantas.• As características do piñeiro.

Comprender e comparar• Os animais e as plantas en diferentes

partes das montañas.

Relacionar• As características de diferentes seres

vivos.

Observar e describir• A paisaxe de montaña.• As partes dunha montaña.• A presenza da auga nas

montañas.• Os fenómenos atmosféricos.

Comprender e comparar• Os elementos das diferentes

partes dunha montaña.• O tempo atmosférico.

Interpretación dun mapa do tempo.

Relacionar• As diferentes formas da auga

na natureza.

Escoitar e falar• Vídeo: Visita ao Museo da Cultura Castrexa.• Audicións: conto: A sabedoría da avoa Elba;

poema: Os castrexos.

Ler e escribir• Vocabulario: a cultura castrexa.• Conto: A sabedoría da avoa Elba. Os detalles,

as accións, o vocabulario. Pequeno teatro.• Texto poético: Os castrexos.• Textos e imaxes: A vida nas covas.• O verbo: presente, pasado e futuro.• Palabras con m antes de b e p.• Escritura: escribir instrucións, completar

estrofas.

Observar e describir• Os materiais. Características dalgúns

materiais.• As máquinas e a enerxía.• As máquinas antigas e as máquinas

modernas.

Comprender e comparar• As máquinas de diferentes épocas

e o seu funcionamento.

Relacionar• Os materiais e a súa procedencia.• As máquinas e a súa fonte de enerxía.

Observar e describir• As covas e os elementos

que as compoñen.• O paso do tempo.• Os restos prehistóricos.• Os medios de transporte.

Comprender e comparar• Os medios de transporte antigos

e modernos.

Relacionar• Obxectos e actividades da vida

das persoas en diferentes épocas.

• A auga e as covas.

4

5

1 ¿Qué harán Sandra y Rodrigo en la llanura? Marca.

Observarán a los animales.

Se bañarán con los animales.

Tomarán fotografías.

Harán dibujos.

Capturarán algunos animales.

¿Por qué pensáis que es buen

momento para estudiar la vida

en la llanura?

Una gran llanura

7

Cada tarde, al caer el sol, Sarah ayuda a su abuelo a recoger verduras y hortalizas de su huerto. Su abuelo le indica cuáles debe coger y cuáles tiene que dejar en la planta para que maduren.

Con cuidado, Sarah arranca un tomate pequeñito y sonríe al imaginar el sabor tan delicioso que debe tener.

Es verano y el calor es insoportable, aunque el sol se ha ocultado ya detrás de las montañas que hay a lo lejos.

Hace meses que no llueve y el abuelo de Sarah está preocupado porque las verduras de su huerto crecen poco. Casi no hay agua para regar y eso le entristece mucho.

El abuelo recuerda una vieja leyenda sobre la lluvia y se la cuenta a su nieta:

«Hace muchísimos años, nuestros antepasados creían que, si cantaban a las nubes, llovería. Cuando se ponía el sol, hombres y mujeres cantaban y bailaban alrededor del fuego para pedir a las nubes que llenaran de agua los ríos. Los hijos aprendían la canción de sus padres y siempre que había sequía, encendían una gran hoguera y danzaban a su alrededor para pedir lluvia.»

CUENTO

El huerto

6

7

Sarah levanta la mirada y señala a lo lejos; sobre las montañas, hay algunas nubes. La niña recuerda que en el colegio le han contado cómo se forman las nubes, así que la historia que le ha contado su abuelo es una bonita leyenda y nada más. Pero, de todas maneras, se pone de pie y empieza a cantar y bailar.

Esa misma noche, se oyen unos fuertes golpes en la ventana. Plonc, plonc, plonc, plonc, plonc. Sarah se asoma y comprueba que está lloviendo; la niña se pone muy contenta, ha bailado y justo ha llovido después. ¡Menuda coincidencia!

QUÉ TE HA PARECIDO. ¿Cuál de estos paisajes pertenece a un lugar donde no llueve? ¿Por qué lo sabes?

¿Creéis que el lugar donde viven Sarah y su abuelo se podría parecer

a este desierto si no lloviera? ¿Por qué lo pensáis?

DIBUJO

7

1 Los detalles. ¿Por qué está preocupado el abuelo de Sarah? Marca.

Porque hace mucho calor y apenas llueve.

Porque no hay agua para regar los campos.

Porque ve unas nubes a lo lejos.

Porque las verduras crecen poco.

¿Cuál de estas imágenes representa un huerto? Marca y explica por qué lo sabes.

¿Qué alimentos hay en el huerto del abuelo de Sarah? Rodea.

Comprendemos el cuento

8

7

2 El vocabulario. Marca.

Una leyenda es:

Una narración de hechos fantásticos o imaginarios.

La historia de lo que ha sucedido en la realidad.

Los antepasados son:

Las personas de las que descendemos, como padres o abuelos.

Las personas que nos caen bien, como los amigos o los compañeros.

3 La situación. ¿Qué le han contado a Sarah sobre la lluvia? Completa.

E¬n el colegio le han explicado

Sƒu abuelo le contó

¿Cuál de las dos explicaciones es una leyenda?

4 Tu opinión. ¿Crees que el baile de Sarah hizo que lloviera? ¿Por qué lo piensas?

9

¿Qué día es?

1 Colorea.

Los días que vas al colegio. Los días de fin de semana.

lunes martes miércoles jueves viernes sábado domingo

Lu Ma Mi Ju Vi Sa Do

2 Completa.

3 Observa el horario de actividades de Gabriela y contesta.

lunes martes miércoles jueves viernes sábado domingo

¿Qué días de la semana tiene clase de violín?

¿Qué días de la semana tiene clase de patinaje?

¿Qué días de la semana suele ir de acampada?

miércoles

sábado

H¬oy M¬añanaA¬yer

10

7

4 Rodea en el calendario como se indica.

Meses que tienen 30 días. Meses que tienen 31 días.

Escribe los nombres de los meses que tienen 30 días.

Escribe los nombres de los meses que tienen 31 días.

¿Cuál es el mes que no has rodeado?

5 ¿En qué mes empezó Gabriela sus clases de música? Lee las pistas y contesta.

El primer día que tuvo clase de música fue un martes 5. Ese mes le gustó

mucho porque pudo ir de acampada cinco fines de semana completos.

DIBUJO Calendario 2019

ENEROLu Ma Mi Ju Vi Sa Do

1 2 3 4 5

6 7 8 9 10 11 12

13 14 15 16 17 18 19

20 21 22 23 24 25 26

27 28 29 30 31

MAYOLu Ma Mi Ju Vi Sa Do

1 2 34 5 6 7 8 9 1011 12 13 14 15 16 1718 19 20 21 22 23 2425 26 27 28 29 30 31

SEPTIEMBRELu Ma Mi Ju Vi Sa Do

1 2 3 4 5 6

7 8 9 10 11 12 13

14 15 16 17 18 19 20

21 22 23 24 25 26 27

28 29 30

JUNIOLu Ma Mi Ju Vi Sa Do

1 2 3 4 5 6 7

8 9 10 11 12 13 14

15 16 17 18 19 20 21

22 23 24 25 26 27 28

29 30

FEBREROLu Ma Mi Ju Vi Sa Do

1 2

3 4 5 6 7 8 9

10 11 12 13 14 15 16

17 18 19 20 21 22 23

24 25 26 27 28 29

OCTUBRELu Ma Mi Ju Vi Sa Do

1 2 3 4

5 6 7 8 9 10 11

12 13 14 15 16 17 18

19 20 21 22 23 24 25

26 27 28 29 30 31

JULIOLu Ma Mi Ju Vi Sa Do

1 2 3 4 5

6 7 8 9 10 11 12

13 14 15 16 17 18 19

20 21 22 23 24 25 26

27 28 29 30 31

MARZOLu Ma Mi Ju Vi Sa Do

1

2 3 4 5 6 7 8

9 10 11 12 13 14 15

16 17 18 19 20 21 22

23 24 25 26 27 28 29

30 31

NOVIEMBRELu Ma Mi Ju Vi Sa Do

1

2 3 4 5 6 7 8

9 10 11 12 13 14 15

16 17 18 19 20 21 22

23 24 25 26 27 28 29

30

AGOSTOLu Ma Mi Ju Vi Sa Do

1 2

3 4 5 6 7 8 9

10 11 12 13 14 15 16

17 18 19 20 21 22 23

24 25 26 27 28 29 30

31

ABRILLu Ma Mi Ju Vi Sa Do

1 2 3 4 5

6 7 8 9 10 11 12

13 14 15 16 17 18 19

20 21 22 23 24 25 26

27 28 29 30

DICIEMBRELu Ma Mi Ju Vi Sa Do

1 2 3 4 5 6

7 8 9 10 11 12 13

14 15 16 17 18 19 20

21 22 23 24 25 26 27

28 29 30 31

11

Merenda na beira do río

1 Observa a escena e explica o que ves coa axuda do vocabulario.

2 Comentade entre todos.

Pasa algún río preto de vosa localidade? Cal?

Coñecedes máis ríos? Cales?

Merendastes algunha vez á beira do río? Gustouvos?

Por que?

Que animais aparecen no debuxo? E plantas?

16

7

4 Comparade a bolboreta e o cabaliño do demo e explicade o que teñen de diferente.

3 A que se parece o cabaliño do demo, segundo Uxío e Sabela? Arrodea.

De que outra maneira se lle chama ao cabaliño

do demo? Colorea.

5 Comentade na clase.

Parécevos ben o que fan

estes rapaces co esquío?

Por que?

Como tratades vós os animais?

Explicade.

Vocabulario

cabaliño do demo

bolboreta

rula

fervenza

bidueiro

fento

cabaliño de mar libélula cadela de frade

17

Xiana e Roi volvían de dar un paseo coa nai pola beira do río. A medio camiño sentaron ao pé dunha enorme árbore a descansar. Escoitaban o son da auga que corría maina ao lonxe e os paxaros voando entre as árbores.

A nai aproveitou para contarlles un conto.

–Unha vez, nun lugar coma este, medraban varias árbores. Todas daban froitas zumentas e doces, menos unha, que se queixaba: «Estou aquí de papamoscas! Non sirvo para nada!»

A maceira veciña dicíalle: «Repite: Podo dar mazás! Podo dar mazás! É doado».

A pereira aconselláballe: «Concéntrate e di: Podo dar peras! Podo dar peras!»

A árbore intentaba imaxinar que podía dar mazás e peras. Pero nada.

Unha tardiña chegou un moucho desde un bosque próximo. Pousou nunha póla da apesarada árbore e preguntoulle: «Por que estás triste?»

CONTO

O gran carballo

18

7

Ela explicoulle a súa desgraza. E o intelixente moucho aclaroulle: «Pero se ti es un carballo. Non dás froita zumenta. E non tes que ser o que queiran os demais. Ti acolles aves nas túas pólas e dás sombra aos camiñantes. E, ademais, medrarás robusto e vivirás centos de anos.»

A arboriña sentiuse orgullosa. Ela tamén tiña unha función na natureza. Co tempo medrou e converteuse nun carballo centenario.

Tras escoitar o conto, Xiana e Roi ergueron a mirada cara á copa da árbore baixo a que estaban. Sería aquel o carballo do conto da nai?

Baseado nun conto popular árabe

QUE CHE PARECEU. Pensa e escolle. Despois, explica a túa elección.

O gran carballo refírese ao conto que a nai lles narra a Xiana e Roi.

O gran carballo refírese á árbore onda a que se sentan os tres.

1 Como se sentía o carballo ao principio? E ao final? Comentade.

Que outras cousas lle podiades

dicir ao carballo para que

se sentise ben?

Como axudarías a un amigo

ou amiga que está triste?

19

As chairas que coñecemos

1 Observa estas fotografías de chairas. Despois, contesta.

SI NON

O terreo é chan? Hai montañas? Hai ríos? Hai cultivos? Hai poboacións?

2 Completa.

Na∫ chaira∫ o terreo é , hai , e

3 Pensa e explica.

• Por que os campos de cultivo están onda os ríos?

• Por que as poboacións están cerca dos campos de cultivo?

22

7

5 En que paisaxe viven máis persoas? Marca.

• Por que pensades que é así?

4 Observa a paisaxe e escribe o nome de cada elemento onde corresponda.

Elementos naturais

Elementos que puxeron as persoas

pradoprado

estrada

cultivos

vila

bosque

río

ponte

camiño

23

Que animais vemos nas chairas?

1 Que animais poderías ver en cada unha destas chairas? Pon adhesivos.

gacela

lebre

raposo

crocodilo

ra

morsa

avestruz

laverca

carrán

dromedario serpe escorpión

24

7

2 Escribe dous nomes de animais en cada caso.

3 Elixe un destes animais e comenta as características del que coñezas.

Dous animais que teñan o corpo cuberto de pelo.

Dous animais que naden.

Dous animais que teñan o corpo cuberto de plumas.

Dous animais que anden.

Dous animais que cacen para comer.

Dous animais que coman plantas.

25

Coñecemos os ríos da chaira

1 Observa o debuxo. Despois, marca.

Como é o río?

É largo. É estreito.

Canta auga leva o río?

Pouca. Moita.

Como é a corrente do río na chaira?

Lenta. Rápida.

Que hai ao lado do río?

Unha cidade. Unha praia. Campos de cultivo.

26

7

• Que está facendo a xente

da fotografía? Por que

é importante o seu traballo?

Explica.

2 Para que utilizamos a auga do río? Observa e escribe.

3 Por que debemos manter os ríos limpos? Marca as opcións que queiras.

Porque hai animais que viven nos ríos.

Porque coa auga do río réganse os cultivos.

Porque podemos facer moitas cousas no río.

Porque proporcionan auga para beber.

Porque están máis bonitos limpos.

Utilizamo∫ a auga

27

Resolve as probas que aparecen en cada casa. Vas ter que falar, escribir, debuxar ou poñer adhesivos. Podes completalo só ou coa axuda dos teus compañeiros. Gañarás un punto por cada casa que completes.

1

SAÍDA

11 Que come o coello?

10 O azor nace de ovos?

Si

Non

4 Un animal que poña ovos.

5 Cantas patas ten o dromedario?

8 Como é o terreo na chaira?

7 Podemos ver ríos nas chairas?

Si

Non

9 Explica que é a auga potable.

12 Di como son os ríos nas chairas.

13 Escribe unha palabra parecida a chaira.

14 Hai cidades na chaira?

Si

Non

15 Un alimento da horta. 16 Un animal que

nada e salta.

2 Escribe o nome dunha árbore.

3 Di dous nomes de animais que coman plantas.

Adhesivo

Adhesivo Adhesivo

6 Un elemento natural da chaira.

Adhesivo

64

O XOGO DA CHAIRA

REPASO

1 ¿Quién lo hace? Completa.

2 Escribe una oración con cada palabra.

3 Completa con dos palabras que terminen igual.

L¬a∫ do∫ ¡Sƒon muy !

Los astronautas

bonitas

fuego

mariquitas

El cocinero El carpintero

canté

canto

cantaré

corta la madera.

viajan al espacio.

prepara la comida.

66

8

7

REPASO

6 Tacha el dato que sobra. Luego, completa y resuelve.

Un carpintero tiene 6 botes de pegamento y tiene que cortar 25 tablas. Si ya ha cortado 14 tablas, ¿cuántas faltan por cortar?

5 Coloca los números y calcula.

D U

45 1 27

+

D U

68 2 46

®

42 1 13 1 10

D U

+

4 Escribe con letra.

70 89 96

Solución

Dato que sobra

Para resolverlo hay que:

Sumar. Restar.

Datos y

Operación

67