• AIXERROTA BHIAIXERROTA BHI09-1O ikasturtea09-1O ikasturtea

• Irakasleak:Irakasleak:– Maite CanalMaite Canal– Mª José EtxebarriaMª José Etxebarria

PROGRAMAZIOAPROGRAMAZIOA

1.1. PSIKOLOGIA DERITZON ZIENTZIAPSIKOLOGIA DERITZON ZIENTZIA2.2. PERTZEPZIOAPERTZEPZIOA3.3. OROIMENAOROIMENA4.4. INTELIGENTZIAINTELIGENTZIA5.5. NORTASUNANORTASUNA6.6. BURUKO NAHASTEAKBURUKO NAHASTEAK

1. unitatea:1. unitatea: PSIKOLOGIA PSIKOLOGIA DERITZON DERITZON ZIENTZIA ZIENTZIA

1. PSIKOLOGIA DERITZON 1. PSIKOLOGIA DERITZON ZIENTZIAZIENTZIA

1.1. DefinizioaDefinizioa2.2. Sorreraren historia laburraSorreraren historia laburra3.3. EskolakEskolak

• PsikoanalisiaPsikoanalisia• BehaviorismoaBehaviorismoa• GestaltGestalt• Psikologia humanistaPsikologia humanista• Psikologia kognitiboaPsikologia kognitiboa

4.4. MetodoakMetodoak• DeskribatzaileaDeskribatzailea• KorrelatiboaKorrelatiboa• EsperimentalaEsperimentala

5.5. Ikerketa-alorrakIkerketa-alorrak

1. DEFINIZIOA

P sykhé(a rim a, ad im en a, esp ir i tu a)

L og os(zie n tzia , e za gu tza)

P S IKO L O G IAJo ka b id ea k e ta jokab ide ok ba ld in tza tze n d i tu zteng o ga m en -pro ze su ak azte r tze n d itu en zien tzia d a .

ZIENTZIAMetodo zientzifikoa

JOKABIDEAKJOKABIDEAK• Pertsonek eta animaliek egiten Pertsonek eta animaliek egiten

dituzten gauzen artean behatu eta dituzten gauzen artean behatu eta erregistratu ahal den guztia da.erregistratu ahal den guztia da.

GOGAMEN PROZESUAKGOGAMEN PROZESUAK

Ezagutza lortzeko erak dira: Ezagutza lortzeko erak dira: pertzepzioa, oroimena, arrazoitzea, pertzepzioa, oroimena, arrazoitzea, problemak ebaztea, amets egitea, problemak ebaztea, amets egitea, desiratzea, itxarotea, iragartzea...desiratzea, itxarotea, iragartzea...

• Grezia klasikoko sistema filosofikoetan Grezia klasikoko sistema filosofikoetan oinarritzen daoinarritzen da..

• XIX. Mendearen aurretik psikologia XIX. Mendearen aurretik psikologia filosofiaren filosofiaren alorraalorra zen. zen.

• XIX. Mendean, psikologoak XIX. Mendean, psikologoak metodo metodo esperimentalak eta laborategiko ikerketak esperimentalak eta laborategiko ikerketak erabiltzen hasi zirenean, erabiltzen hasi zirenean, zientzia autonomozientzia autonomo bihurtu zen.bihurtu zen.

• Wilhelm Wundt (1832-1920), psikologia Wilhelm Wundt (1832-1920), psikologia esperimentalaren esperimentalaren sortzailesortzaile modura agertzen da. modura agertzen da.

• Wunt-ek kontzientziaren egitura edo estruktura Wunt-ek kontzientziaren egitura edo estruktura aztertu zuen, eta, horregatik, estrukturalista aztertu zuen, eta, horregatik, estrukturalista dela esan ohi dadela esan ohi da

2. PSIKOLOGIAREN SORRERAREN 2. PSIKOLOGIAREN SORRERAREN HISTORIA LABURRAHISTORIA LABURRA

3. 3. Psikologia-EskolakPsikologia-Eskolak

• 3.1.Psikoanalisia3.1.Psikoanalisia

• 3.2.Behaviorismoa3.2.Behaviorismoa

• 3.3.Gestalt3.3.Gestalt

• 3.4.Psikologia humanista3.4.Psikologia humanista

• 3.5.Psikologia kognitiboa3.5.Psikologia kognitiboa

3. Psikologia Eskolak3. Psikologia Eskolak3.1.Psikoanalisia

3.2.Behaviorismoa

3.3.Gestalt

3.4.Ps. Humanista

3.5.Ps. Kognitiba

FREUD (1856-1939) Teoria inkonzientean oinarritzen da.

WATSON (1879-1958)Funtzionalismoa, animalien psikologia eta erreflexologian oinarritzen da.

Alemanian sortua XX.mendeko 2. hamarkadan. Psikismoa ezin da osagaietan banatu.Osotasun eratua da. Osotasunean funtzionatzen da.

MASLOW eta ROGERS. XX medeko 50.hamarkadan. Nork bere bokazioa eta nahien arabera jokatuz gero autoerrealizazioa lortuko da.

70. hamarkadan sortua.garrantzia handia ematen dio gogamenari eta kontzientziari.

PSIKOANALISIAPSIKOANALISIA•SIGMUND FREUD SIGMUND FREUD (1856-1939)(1856-1939)• Inkontziente Inkontziente kontzeptuakontzeptua•Haurtzaroan erreprimituriko Haurtzaroan erreprimituriko

esperientziak inkontzientean esperientziak inkontzientean gordetzen dira.gordetzen dira.

•Nagusitan gainditzen ez badira Nagusitan gainditzen ez badira nahasteak sortzen diranahasteak sortzen dira

•Psikoanalisiaren helburua Psikoanalisiaren helburua inkontzientean dagoena inkontzientean dagoena kontzientziara pasatzea arazoak kontzientziara pasatzea arazoak konpontzekokonpontzeko

Estruktura psikikoaren FREUD-en Estruktura psikikoaren FREUD-en ereduaeredua

PSIKOANALISIAREN PSIKOANALISIAREN METODOAKMETODOAK

Zeharkakoak:Zeharkakoak:

1.1.HipnosiaHipnosia

2.2.Asoziazio askeaAsoziazio askea

3.3.Ametsen interpretazioaAmetsen interpretazioa

4.4.Lapsuak, nahigabeko Lapsuak, nahigabeko okerrak…okerrak…

BEHAVIORISMOABEHAVIORISMOA• Psikologiak objetiboa izan behar du.Psikologiak objetiboa izan behar du.• Behatu eta erregistatu ahal denarekin Behatu eta erregistatu ahal denarekin

lan egin behar.lan egin behar.• HelburuaHelburua: Portaerak aurreikusi eta : Portaerak aurreikusi eta

kontrolatukontrolatu• Gogamena eta kontzientzia Gogamena eta kontzientzia

kontzeptuak baztertu.kontzeptuak baztertu.• Laborategian lan egiten da.Laborategian lan egiten da.• Animalien psikologian oinarriturik.Animalien psikologian oinarriturik.

ERREFLEXOLOGIA:ERREFLEXOLOGIA:PAVLOVen txakurraPAVLOVen txakurra

THORNDIKE: problema THORNDIKE: problema kutxakutxa

THORNDIKE: problema THORNDIKE: problema kutxakutxa

GESTALTGESTALT

• Psikismoa ezin da osagaietan banatu, Psikismoa ezin da osagaietan banatu, osotasun eratua baita eta osotasunean osotasun eratua baita eta osotasunean funtzionatzen du.funtzionatzen du.

• Funtsezkoena osagaien egituraketan Funtsezkoena osagaien egituraketan datza.datza.

• Prosezu psikikoak osotasun bateratuak Prosezu psikikoak osotasun bateratuak dira eta osagai bakunen batura.dira eta osagai bakunen batura.

• Osotasuna parteen batura baino zerbai Osotasuna parteen batura baino zerbai gehiago da.gehiago da.

• Pertzepzioan oso garrantzitsuak.Pertzepzioan oso garrantzitsuak.

PSIKOLOGIA HUMANISTAPSIKOLOGIA HUMANISTA

• XX. Mendeko 50 hamarkadanXX. Mendeko 50 hamarkadan

• Psikoanalisia eta konduktismoaren arteko Psikoanalisia eta konduktismoaren arteko hirugarren indarrahirugarren indarra

• Maslow eta RogersMaslow eta Rogers ezagunenak ezagunenak

• Psikoanalisiari kritikaPsikoanalisiari kritika bakarrik jokabide bakarrik jokabide patologikoak aztertzen ditupatologikoak aztertzen ditu

• Konduktismoari kritikaKonduktismoari kritika giza giza psikologiatik urruntzen dapsikologiatik urruntzen da

• HelburuaHelburua Nork bere autorrealizazioa Nork bere autorrealizazioa lortzealortzea

MASLOW-en piramidea

PSIKOLOGIA KOGNITIBOAPSIKOLOGIA KOGNITIBOA

• 1960ko hamarkadan1960ko hamarkadan• Zibernetika mundua eta giza Zibernetika mundua eta giza

gogamen prozesuak erkatzen ditugogamen prozesuak erkatzen ditu• Inportanteena da ordenagailu barruan Inportanteena da ordenagailu barruan

(buruan) gertatzen dena(buruan) gertatzen dena• Konduktistek Estimulu-Erantzuna Konduktistek Estimulu-Erantzuna

azalpena laburra dela eta tartean azalpena laburra dela eta tartean agertzen diren agertzen diren GOGAMEN PROZESUAKGOGAMEN PROZESUAK aztertu behar dira aztertu behar dira

4. PSIKOLOGIA4. PSIKOLOGIA ERABILTZEN ERABILTZEN OHI DIREN IKERKETA-OHI DIREN IKERKETA-METODOAKMETODOAK

1.1. METODO METODO

DESKRIBATZAILEAKDESKRIBATZAILEAK

2.2. METODO METODO KORRELATIBOAKORRELATIBOA

3.3. METODO METODO ESPERIMENTALAESPERIMENTALA

05

101520253035404550

4.1. Metodo 4.1. Metodo DeskribatzaileakDeskribatzaileak

• Metodo deskribatzaileak aztertu Metodo deskribatzaileak aztertu behar diren fenomenoakbehar diren fenomenoak zehatz-zehatz-mehatz gordetzeko edo mehatz gordetzeko edo deskribatzeko erabiltzen diren deskribatzeko erabiltzen diren prozedurak dira.prozedurak dira.Kasuen azterketaKasuen azterketa InkestaInkestaBehaketa zuzenakBehaketa zuzenak

4.2. Metodo esperimentala4.2. Metodo esperimentala

• Metodo esperimentala (esperimentuen Metodo esperimentala (esperimentuen bidezko ikerketa) jokabideak azaltzeko eta bidezko ikerketa) jokabideak azaltzeko eta faktoreen zergatia eta eragina aurkitzeko faktoreen zergatia eta eragina aurkitzeko metodorik egokiena da. metodorik egokiena da.

• HipotesiaHipotesia suposatzen den zerbait da eta suposatzen den zerbait da eta esperimentuaren helburua hipotesi hori esperimentuaren helburua hipotesi hori frogatzea da frogatzea da

• ((X X aldagaia) aldagai aldagaia) aldagai independenteaindependentea . .• ((YY aldagaia) aldagaia) menpekomenpeko aldagaia . aldagaia .• Ikertzaileek X aldagaia manipulatu egiten Ikertzaileek X aldagaia manipulatu egiten

dute Y aldagaian eraginik duen ala ez dute Y aldagaian eraginik duen ala ez ikusteko.ikusteko.

4.3. Metodo Korrelatiboa4.3. Metodo Korrelatiboa

• Korrelazioa bi faktoreren Korrelazioa bi faktoreren arteko erlazioa adierazten arteko erlazioa adierazten duen neurri estatistikoa da. duen neurri estatistikoa da.

•Motak:Motak:

– Korrelazio positiba. Korrelazio positiba.

– Alderantzizko korrelazioaAlderantzizko korrelazioa

05

101520253035404550

5. Psikologiako Ikerketa 5. Psikologiako Ikerketa alorrakalorrak

•Psikologia esperimentalaPsikologia esperimentala..  

•PsikofisiologiaPsikofisiologia. .

•Garapenaren psikologia.Garapenaren psikologia.

•Psikologia klinikoa.Psikologia klinikoa.

• Ikaskuntzaren psikologiaIkaskuntzaren psikologia..

•Psikologia soziala.Psikologia soziala.    

•Psikologia industrialaPsikologia industriala..