O CAMBIO CULTURAL:

RENACEMENTO E REFORMA Roberto López

1. O HUMANISMO

Coñecese co nome de Renacemento ás profundas transformacións sociais e culturais dos

séculos XV e XVI

Un dos trazos esenciais do Renacemento foi o desenvolvemento do Humanismo, unha corrente cultural que se desenvolveu nos séculos XV e XVI

As características principais do humanismo foron: Preocupación polo ser humano. Inspiración na Antigüidade. Defensa da razón e a experiencia coma vías para

atopar a verdade. Curiosidade por todas as materias.

O cambio de mentalidade

Destacados humanistas

A súa obra difundiuse por novos medios: imprentas e academias.

A Imprenta, invención de Gutenberg en 1440, permitiu publicar unha gran cantidade de libros

As academias foron o lugar no que se desenvolveron e difundiron os estudos humanísticos.

Medios de difusión do humanismo

A mentalidade humanista provocou un forte desenvolvemento das ciencias. Nicolás Copérnico desenvolveu a teoría heliocéntrica. Andrés Vesalio realizou estudos de anatomía. Miguel Servet descubriu a circulación sanguínea.

Estudo anatómico de Vesalio

Miguel Servet

Teoría heliocéntrica. Copérnico

O desenvolvemento científico

2. UN NOVO ESTILO ARTÍSTICO

O Renacemento é o nome do estilo artístico que se desenvolveu

nos séculos XV e XVI.

Os artistas inspiráronse na Antigüidade, fixeron do ser humano o centro da arte e preocupáronse por plasmar a beleza.

Distínguense dúas etapas:

Quatrocento o século XV: o centro artístico foi Florencia. Cinquecento o século XVI: o centro artístico foi Roma.

Os artistas contaban co apoio dos mecenas.

Características:

Recuperación dos elementos clásicos. Proporcións adaptadas ao ser humano. Orden e harmonía.

3. A ARQUITECTURA

Cornixa

Friso

Capitel

Frontón

Balaustrada

Fuste

Arco de medio punto

Planta basilical

Capitel dórico Capitel xónico

Capitel corintio

Bóveda de canón Arco de medio punto

Quattrocento:

Brunelleschi: cúpula da catedral de Florencia

Alberti: igrexa de Santo André de Mantua.

Palladio: vilas e igrexas en Venecia.

Cinquecento:

Bramante: San Pietro en Montorio

Miguel Anxo: cúpula do Vaticano.

4. A PINTURA

Características:

Conquista da perspectiva e dominio do espazo. Preocupación polas proporcións e a beleza. Amplitude nos temas: relixiosos, mitolóxicos,

nus, retratos...

A Primavera. Botticelli

Virxe co neno. Rafael

A última cea. Leonardo

Masaccio:Santísima Trindade, de Masaccio (iniciador da perspectiva) Botticelli: Nacemento de

Venus (perfección no debuxo e movemento)

Quattrocento:

Tiziano: Danae (retratos e cadros mitolóxicos)

Cinquecento: Leonardo: A Gioconda

Miguel Anxo: Capela Sixtina

Rafael: estancias do Vaticano e madonnas

5. A ESCULTURA

Características:

Importancia das proporcións e dos estudos anatómicos. Xéneros: nus, retrato e escultura ecuestre. Materiais: bronce e mármore.

Debuxo sobre a proporción do corpo humano segundo Vitrubio, realizado por Leonardo da Vinci

Epimeteo e Pandora Esculturas en madeira policromada feitas polo Greco

Estatua de Gattamelata, Donatello

Quattrocento:

Donatello: David.

Ghiberti: portas do baptisterio da catedral de Florencia.

Cinquecento:

Miguel Anxo

Moises

David Piedade

6. A EXPANSIÓN DO RENACEMENTO: o caso de España Arquitectura (s. XVI):

Estilo plateresco: fachada da Universidade de Salamanca.

Estilo herreriano: mosteiro de San Lourenzo do Escorial, Madrid

Estilo italiano: palacio de Carlos V, Granada.

Predominan as tallas en madeira policromada, en que se plasman intensos sentimentos relixiosos.

Escultura

Alonso Berruguete: O sacrificio de Isaac

O Greco

Pintura

O enterro do conde de Orgaz

O cabaleiro da man no peito.

7. A REFORMA

Inicio: a Reforma luterana.

Movemento encabezado por Martiño Lutero.

Principios: salvación pola fe, relación directa entre os fieis e Deus, interpretación libre da Biblia, mantemento de só dous sacramentos (bautismo, eucaristía), prohibición do culto á Virxe e aos santos, negación da autoridade do Papa.

Causas: crise relixiosa a finais da Idade Media (luxo das

xerarquías, falta de preparación dos sacerdotes, indulxencias...).

A expansión da Reforma.

Calvinismo: movemento encabezado por Calvino. Defenden a predestinación. Nace en Xenebra e estendese polos Países Baixos , algunhas rexións de Francia e as illas Británicas

División relixiosa de Europa

Anglicanismo: movemento encabezado polo rei Henrique VIII de Inglaterra (quería divorciarse da súa dona e o Papa non llo permite), que pasou a encabezar a Igrexa anglicana

8. A CONTRARREFORMA

Movemento reformador dentro do seo da Igrexa católica, coma resposta á Reforma protestante. Confírmase a doutrina: validación dos sacramentos...

Fundación seminarios ; formación dos sacerdotes

Creáronse medios para estender a doutrina católica: Catecismo...

Fortaleceuse o Tribunal de Inquisición

Protagonistas: a Compañía de Xesús.

Consecuencias da Reforma: guerras de relixión, intolerancia e forza da Inquisición.

9. CONSECUENCIAS DA REFORMA