01.EvolucióN E Tipos De Unidades Morfoestruturais

EVOLUCIÓN E TIPOS DEUNIDADES MORFOESTRUTURAIS

INTRODUCIÓNO ESPAZO XEOGRÁFICO ESPAÑOL (páx. 25)

-España é un estado medio (505.956 Km2), situado na zona temperada no hemisferio norte. Comprende un territorio peninsular (97,53% de dita superficie); un arquipélago mediterráneo (illas Baleares 4992 Km2); un arquipélago atlántico (illas Canarias 7447 Km2); Ceuta e Melilla e algúns penedos e illotes (ver unidade 1)-O arquipélago Balear está formado polas illas de maior tamaño: Mallorca, Menorca, Eivissa, Formentera e Cabrera.-O arquipélago Canario, situado a uns cen quilómetros das costas do noroeste de África, comprende sete illas principais: La Palma, El Hierro, La Gomera, Tenerife, Gran Canaria, Fuerteventura e Lanzarote, así como algunhas illas menores.-Ceuta e Melilla localízanse na costa norte africana. Ceuta (19,6 Km2) na península de Yebala, e Melilla (12,3 Km2) entre os cabos de Tres Forcas e de Agua.

CeutaMelilla

316 kmCabo de Gata

PenínsulaLatitude1. Estaca de Bares 43º 47’ 36’’N2. Punta de Tarifa 36º 00’ 18’’NLonxitude 3. Cabo de Creus 3º 19’ 06’’ L4. Cabo Touriñán 9º 17’ 46’’ O

1

41037 km

675

km

321 km912 km

1088 km

Cabo San Vicente

781

Km

2

3

Latitude5. Illa de Sanitja ous des Porros 40º 05’ 44’’ N6. Cabo Barbaria (Formentera) 38º 38’ 32’’Lonxitude7. Punta de s’Esperó (Menorca) 4º 19’ 29’’ L8. Es Vedrà (Eivissa) 1º 12’ 05’’ L

6

8

7

5

9

11

12

10

Latitude9. Punta de Mosegos (Alegranza) 29º 24’ 35’’ N10. Punta de los Saltos (El Hierro) 27º 38’ 12’’ NLonxitude 11. Roque del Este (Lanzarote) 13º 19’ 57’’ O12. Punta Orchilla (El Hierro) 18º 09’ 36’’ O

Ceuta 35º 53’ 45’’ N Melilla 37º 17’ 15’’ N Latitude 5º 17’ 28’’ O 2º 56’ 51’’ O Lonxitude

INTRODUCIÓNO RELEVO PENINSULAR (páx. 26)

• Chamamos Relevo ao conxunto de formas que presenta a superficie terrestre resultado dunha estrutura xeolóxica orixinada polas forzas internas da Terra e do modelado realizado sobre elas por forzas e procesos externos (meteoros atmosféricos, auga, seres vivos...). A disciplina que estudia a materia denomínase Xeomorfoloxía.

• As características máis destacadas do relevo peninsular son:1. Forma maciza (península moi ancha 1094 Km.) e costas

rectilíneas (excepción a costa galega)2. Elevada altitude media (660 m.) só superada en Europa por

Suíza: motivado pola existencia de grandes cordilleiras e sobre todo pola presencia dun grande meseta interior.

3. Disposición periférica do relevo montañoso: a Meseta Central circundada por rebordes montañosos (Macizo Galaico; Cordilleira Cantábrica, Sistema Ibérico e Serra Morena) e por dúas depresións exteriores (Ebro e Guadalquivir), pechadas a súa vez por cadeas montañosas periféricas (Pireneos, Cordilleira Costeiro-Catalana e Cordilleiras Béticas).

CURVA HIPSOGRÁFICA DO RELEVO PENINSULAR

MAPA DE ALTITUDE

UNIDADES DE RELEVO• A Meseta: Submeseta Norte e Submeseta Sur.• As Cordilleiras interiores: Sistema Central e Montes de

Toledo.• As Cordilleiras periféricas: Montes de León, Cordilleira

Cantábrica, Cordilleira Ibérica, Serra Morena.• As Cordilleiras exteriores: Macizo Galaico, Montes

Vascos, Perineos, Cordilleiras Costeiro-Catalanas, Cordilleiras Béticas (Subética, Penibética e Depresión Intrabética.

• Depresións: Ebro e Guadalquivir.• Relevo das illas Baleares• Relevo das illas Canarias• O litoral español: costa cantábrica, atlántica (galega e

andaluza), mediterránea, arquipélago balear e canario.

MAPA DAS UNIDADES DO RELEVO ESPAÑOL

Fuente: http://www.cprcalahorra.org/alfaro/CCSS2.htm

ERA PERÍODO PREGAMENTOEra Cuaternaria

1,7 millóns-actualidadeHoloceno

Pleistoceno

Era terciaria68-1,7 millóns de anos

Neóxeno PliocenoMioceno

AlpinoPaleóxeno Oligoceno

Eoceno

Era secundaria ou Mesozoico

225-68 millóns de anos

CretácicoXurásicoTriásico

Primaria ou Paleozoica


PérmicoCarboníferoDevónicoSilúrico

OrdovídicoCámbrico

Herciniano

Caledoniano

Arcaica ou Precámbrico


ArcaicoAlgonquino

Huroniano

Páxina 28-31. Libro de texto

FORMACIÓN XEOLÓXICAA FORMACIÓN DOS CONTINENTES

EVOLUCIÓN DAS UNIDADES MORFOESTRUTURAIS DO RELEVO PENINSULAR

(páx. 28)

• O relevo actual é o resultado dunha historia xeolóxica de millóns de anos onde se alternaron fases oroxénicas con outras de calma nas que predominou a erosión e sedimentación.


(páx. 28)

• Era Arcaica ou Precámbrico (4000-600 millóns de anos) emerxeu do mar unha banda arqueada de NO a SE formada por lousas e gneis, que comprendía toda a actual Galicia. Tamén xurdiron elevacións nalgúns puntos illados (Sistema Central e Montes de Toledo). Este macizo precámbrico foi arrasado pola erosión e cuberto case na súa totalidade polos mares paleozoicos.


(páx. 28-29)

• Era primaria ou Paleozoico (600-225 millóns de anos) tivo lugar a oroxénese herciniana. Dos mares que cubrían a maior parte da península xurdiron as cordilleiras hercinianas, formadas por materiais como o granito, lousa e cuarcita. Ao oeste elevouse o Macizo Hespérico arrasado pola erosión e convertido en zócolo ou meseta inclinada cara o Mediterráneo. Ao noreste apareceron os Macizos de Aquitania, do Ebro, Catalano-Balear, e o sudeste, o macizo Bético Rifeño. Todos eles arrasados e convertidos en zócolos.

MACIZO HESPÉRICO

MACIZO HESPÉRICO E O SEU CONTORNO

PÁX. 29


(páx. 29)

• Era secundaria ou Mesozoico (225-68 millóns de anos) período de calma no que predomina a erosión e a sedimentación: aplanamento das cordilleiras hercinianas. Inclinación do zócolo da Meseta cara o Mediterráneo (períodos de transgresión e regresión mariña). Durante a transgresión mariña no bordo oriental do macizo foise depositando unha cobertoira non moi potente de materiais sedimentarios plásticos (calcaria, arenito, marga)

FORMACIÓN XEOLÓXICAA FORMACIÓN DOS CONTINENTES

PENÍNSULA IBÉRICA E BALEARES

MOVEMENTO DA PLACA IBÉRICA

TRASLACIÓN DA PLACA IBÉRICA NO MESOZOICO


(páx. 29-30)

• Era terciaria ou Cenozoico (68-1,7 millóns de anos): oroxenia alpina como consecuencia:

1. Levantáronse as cordilleiras alpinas: Pireneos ó pregarse os materiais depositados na fosa pirenaica (entre os Macizos Aquitanos e Hespérico e do Ebro (este último acabou afundíndose) e as Béticas ó pregarse os materiais da fosa bética (entre o Macizo Hespérico e Macizo Bético-Rifeño)

2. Formáronse as depresións alpinas: Ebro e Guadalquivir.

3. Meseta bascula cara o Atlántico fórmanse os bordos montañosos e do interior desta que responden, en función do material fracturándose ou pregándose. As fallas tamén deron lugar a actividade volcánica: Campo de Calatrava, Olot, Ampurdán, cabo de Gata.

XEOSINCLINALFORMACIÓN DOS PIRENEOS E SISTEMA BÉTICO NA OROXENIA

ALPINA

EVOLUCIÓN DO RELEVO PENINSULAR


(páx. 30-31)

• Era cuaternaria (1,5 millóns de anos á actualidade): actividade de erosión e sedimentación. Glaciarismo e periglaciarismo.

• Glaciarismo: afectou as cordilleiras máis altas. Deu lugar:• Glaciares de circo (redúcese a cabeceira do val). Na

península, pola súa situación latitudinal, a maioría dos glaciares foron de circo e cando se fundiron os xeos orixináronse pequenos lagos.

• Glaciares de val: descenso por un lateral do xeo dun glaciar de circo. Formación de vales en “U”.

• Época posglaciar: formación de terrazas fluviais

GLACIAR DE CIRCOPICOS DE URBIÓN (LAGOA NEGRA)

GLACIAR DE VALAGUAS TUERTAS (ANSÓ: PIRENEO ARAGONÉS)

TIPOS DE UNIDADES MORFOESTRUTURAIS

(páx. 27-28)

• Morfoestrutural: forma que adopta o relevo debido ao condicionamento do material do que está constituído e pola acción dos axentes internos e externos no seu modelado.

• Diferenciamos catro grandes unidades morfoestruturais:

1. Zócolos.2. Macizos antigos.3. Cordilleiras de pregamento: intermedias e

alpinas.4. Concas sedimentarias ou depresións.

UNIDADES MORFOESTRUTURAIS DA PENÍNSULA IBÉRICA

ZÓCOLO HERCINIANOOU MACIZO HESPERICOBLOQUES DO ZÓCOLO ANOVADOCORDILLEIRAS PREGA-DAS INTERMEDIAS

DEPRESIÓNS TERCIARIASMESETA

DEPRESIÓNS TERCIARIIASPERIFÉRICASCORDILLEIRAS ALPINASNÚCLEO PALEOZOICO

CORDILLEIRAS ALPINASEXTERIORES

ZONAS VOLCÁNICAS

PÁX. 38

TIPOS DE UNIDADES 1. ZÓCOLOS (páx. 27)

• Chairas ou mesetas formadas na era primaria creadas como consecuencia da erosión de cordilleiras xurdidas na oroxénese herciniana. Os materiais paleozoicos son rochas silíceas: granito, lousa, cuarcita e xistos. Son rochas moi duras que reaccionan fracturándose ante os empuxes oroxénicos.

• Localízase nunha área moi extensa da parte occidental da Meseta Central .

TIPOS DE UNIDADE2. MACIZOS ANTIGOS (páx. 27)

• Montañas formadas na era terciaria polo novo levantamento (rexuvenecemento) dun bloque ou dun zócolo como consecuencia dos movementos alpinos.

• Presentan actualmente cumes suaves e arredondeados.

• Son macizos antigos: Serras interiores da Meseta Central o Macizo Galaico e a parte occidental da Cordilleira Cantábrica.

TIPOS DE UNIDADE3. CORDILLEIRAS DE PREGAMENTO

(páx. 27)

• Grandes elevacións montañosas que xurdiron na oroxénese alpina, pregando material sedimentario, fundamentalmente, calcario depositados polo mar na era secundaria. Distínguense dous tipos:

• Cordilleiras intermedias: formadas polo pregamento de materiais depositados nos bordos dos zócolos (Sistema Ibérico e parte oriental da cordilleira Cantábrica)

• Cordilleiras alpinas: formadas polo pregamento de materais depositados en xeosinclinais ou fosas mariñas longas e profundas (Pireneos e cordilleiras Béticas)

TIPOS DE UNIDADE4. CONCAS SEDIMENARIAS OU DEPRESIÓNS

(páx. 28)

• Zonas afundidas na era terciaria e cheas de sedimentos, principalmente de calcárea, arxilas, arenitos e margas.

• Son de dous tipos:• Concas sedimentarias por afundimento

dun bloque dun zócolo (depresións da meseta: Douro, Texo, Guadiana)

• Depresións prealpinas: localizadas a ambos lados das cordilleiras alpinas (Ebro e Guadalquivir)

ESTRUTURA XERMÁNICAou tectónica de fractura

ESTRUTURA XERMÁNICAHORST-GRABEN

ESTRUTURA XERMÁNICAVAL DO ULLA (RIBADULLA)

Víaduto de Gundián


Víaduto de Gundián

Depresión de Culleredodende o Mte.Xalo

Vista da comarca da Coruñadende o Mte.Xalo

Monte Xalo dendea Depresión de Culleredo

Monte Xalo cumio

Val de Louredadende o Mte. de Sta. Leocadia

(Arteixo)

Viaduto de Loureda(Arteixo)

Vista do Porto Exteriordende Sta. Leocadia

Vista do Porto Exterior

ESTRUCTURA XERMÁNICA E SAXÓNICA (COMPARACIÓN)

ESTRUTURA ALPINATECTÓNICA DE PLEGAMENTO

ESTRUTURA ALPINATECTÓNICA DE PREGAMENTO

SinclinalAnticlinal

01.EvolucióN E Tipos De Unidades Morfoestruturais

Travel

Transcript of 01.EvolucióN E Tipos De Unidades Morfoestruturais