0 1 8 F A I A D O (198 3) O 2 1 9 7 3 F E S T A N O I T T ... · aventura, letras, nenos. F r a g m...

1
A B R É T E M A ( 1 9 8 5 ) A velliña Minia Senín contaba os sol- pores da súa vida dende a porta da súa casa, esquecida por todos. Ata que un día se converteu en brétema; entón xose amiga dos labregos. P a l a b r a s c l a v e Vellez, tristura e soidade, natureza humanizada. L E O N A R D O E O S F O N T A N E I R O S ( 1 9 8 6 ) MENCIÓN ESPECIAL DOS PREMIOS DA CRÍTICA GALICIA 2000 E MENCIÓN ESPECIAL WHITE RAVENS 2002 A N A G N Ó R I S E ( 1 9 8 8 ) M A R A D I A N T E ( 1 9 7 3 ) P a l a b r a s c l a v e Conta a historia dunha mestra que puxo escola nun barco, o Arroás. Con ela vai Mi- guel, un vello mariñeiro de Portosou- ril e tamén o capitán Xosé Luís, un poe- ta, un debuxante, un amigo das estrelas e a cociñeira Lola. No barco os once nenos e nenas aprenden cousas que non veñen nos libros. Críca do ensino, fantasía, empaa, animais humanizados. A F E S T A N O F A I A D O ( 1 9 8 3 ) Uxía é unha boneca á que abandonaron nun faiado de casa rica, onde atopa ao esfameado Gato, que sempre viviu alí. Para poder xogar xuntos ela ten que explicarlle algo do mundo e decide organizar un banquete de domingo con convidados. P a l a b r a s c l a v e Xogo como liberación, animais humanizados, diferenzas sociais. F r a g m e n t o -Imos xogar logo -propuxo para contentar- me-. Dime como se fai. - (...) - Pois eu era a criada e a señora. - Está ben -dixo Gato-, pero a con- dición de que a señora estea sem- pre a comer sardiñas. O C A T A V E N T O S ( 1 9 8 9 ) Con- ta a transfor- mación do fachendoso galo don Pío nun cataven- tos, en casgo polo seu so- berbio comportamento coas galiñas do galiñeiro, ás que maltrata e somete. P a l a b r a s c l a v e Liberdade, animais humanizados, condena do autoritarismo. V i n c u l a c i ó n c o n o u t r o s li b r o s F r a g m e n t o Neste mun- do que che digo o máis importante era vivir en liber- dade. A novela conta a ami- zade entre Antón e mais o can de palleiro Leonardo, así como as trasnadas dos rapaces (fontaneiros) no colexio e as rifas dos profesores. P a l a b r a s c l a v e Adolescencia, animais humanizados, masculinidades diverxentes, críca do ensino. F r a g m e n t o (…) é chegar aos cator- ce anos e revirarse todo. A xente deixa de entender, os pais incomódanse por cousas sen importancia, os profesores sácanche as ganas de estudar... E vas aturan- do, e vaste poñendo triste, e vaste poñendo tolo, e vaste poñendo espiñento. Unha viaxe en coche a Ma- drid dá para moito, aínda que a condutora e o autostopista sexan -nun principio- descoñecidos, aínda que un non saiba o nome do outro. As vivencias e as reflexións compardas vanos achegando ata un punto de intersección inimaxinable, sobre todo para el. P a l a b r a s c l a v e Viaxe, adolescencia, adiccións, aprendizaxe. E U C O N T O , T I C A N T A S .. . ( 2 0 0 5 ) Con- tén tres contos. No primeiro, un neno que ten que durmir só na bufarda e esco- rrenta o medo. No segundo, un canci- ño mimado e outro abandonado fanse amigos e protagonizan unha escapada. No úlmo, un neno e unha cadeliña asisten a un home pobre. P a l a b r a s c l a v e Noite, medo, natureza, cidade, mascotas, abandono, aventura, letras, nenos. F r a g m e n t o Cando a nai mata as luces / nace un silencio / que é re- dondo e escuro, / mais non dá medo. G U E D E L L A S D E S E D A E L I Ñ O ( 1 9 9 9 ) A novela fala dos conflitos de idendade na adolescencia, a traveś das rapazas Rato Chus e Vanessa. Contrasta a vida no pazo, onde vive Rato Chus, que debe reco- ller unha carta custodiada por un notario e que lle dará pé a coñecer o seu pasado, coa marxinación que padece Vanessa, que vive nun contexto familiar violento e coa desilusión do primeiro amor. P a l a b r a s c l a v e Diferenzas sociais, marxinación, adiccións, maltrato. V i n c u l a c i ó n c o n o u t r o s li b r o s F r a g m e n t o Mais nada nesta vida sae de acordo co que agardamos e, cando o futuro chega a ser presente, é un tem- po nunca imaxinado e sempre cheo de sorpresas. ¿ E H A B E R Á T I R Ó N D E O R E L L A S ? ( 1 9 9 7 ) É un conto en verso. A cadeliña Alma marcha da casa sen rumbo porque está soa e triste; pero, tras pasar a noite fóra, sente morriña da súa xente e decide volver. P a l a b r a s c l a v e Animais humanizados, natureza, medo. F r a g m e n t o Camiña cara a ningures / Alma, a travesa cadela, / e vai coa calma do sol, / que nin para nin ten présa. V i n c u l a c i ó n c o n o u t r o s li b r o s V i n c u l a c i ó n c o n o u t r o s l i b r o s MARÍA VICTORIA MORENO A galiña azul (Carlos Casares) O quirico lambón (Bernardino Graña) O galo avisado e o raposo trampulleiro (Antonio Reigosa) V i n c u l a c i ó n c o n o u t r o s l i b r o s F r a g m e n t o Os rapaces aprenderon moito fa- lando co capitán, xogando cos mariñeiros, ollando para as estrelas ou mesmo facendo trasnadas cando os maiores non os viamos. 3º PREMIO O BARCO DE VAPOR 1º PREMIO VIII CONCURSO NACIONAL DE CONTOS INFANTÍS O FACHO EN 1975 NA LISTA DE HONRA DO IBBY DO ANO 1990 F r a g m e n t o Tentado esven de dicirlle que me interesaba máis saber o seu nome, pero calei a boca porque ven a intuición de que ela deixa- ría de ser quen era tan axiña como me reve- lase ese segredo. E non quería arriscarme a perdela, nin a vela incomodada comigo, nin a romper ese o de entendemento que nacera ó cabo de tantas horas com- pardas. V i n c u l a c i ó n c o n o u t r o s l i b r o s V i n c u l a c i ó n c o n o u t r o s l i b r o s V i n c u l a c i ó n c o n o u t r o s l i b r o s CONSTELACIÓN LITERARIA Letras Galegas 2018 Fiz, o coleccionista de medos (do que hai proposta didácca audiovisual) Raquel ten medo (Fina Casalderrey) Valdemuller (Xosé A. Neira Cruz) O Fidalgo (Ramón Otero Pedrayo) Dúas bágoas por Máquina (Fina Casalderrey) A banda sen futuro (Marilar Aleixandre) Viaxe á illa redonda (Helena Villar Janeiro) Os comedores de patacas (Manuel Rivas) Anxos en tempos de chuvia (Miguel Vázquez Freire) Honorato, o rato namorado (Antonio García Teijeiro) Dona e don (Helena Villar Janeiro) A escola dos piratas (Agusn Fernández Paz) Sempre Crisna (Úrsula Heinze) O can Rin e o lobo Crispín (Carlos Casares) E que farías por min (Fina Casalderrey) RELATOS PARA UN TEMPO NOVO, SANTIAGO DE COMPOSTELA, XUNTA DE GALICIA, 1993. P A N C O N C H O C O L A T E Eva escríbelle unha carta a Adonay, o mozo xitano do que está na- morada, para preguntarlle como se atopa, xa que está desaparecido, despois da riada que asulagou o arra- balde onde vive. P a l a b r a s c l av e Amor, mulculturalidade, discriminación. F r a g m e n t o Foi un curso malo, Adonay. Malo para todos e de maneira especial para vós, porque non vos quería ninguén… Adonay, que lonxe quedan eses tempos de pan con chocolate, de deberes e xogos. Falabamos dun pao en dous niveis e dunha árbore… A árbore, unha amendoeira que aínda segue en pé, gardando memoria daqueles días. Alí, entre as súas ramas decidiran, coma paxaros, poñeren ás á imaxinación, deixándoa voar por riba do pao cerrado. Empoleirados nela senanse libres. Fina Casalderrey / Marilar Aleixandre María Victoria Moreno Xerais, Vigo, 2018 (pax. 39) A M U L L E R Q U E D U R M Í A P O U CO E S O Ñ A B A M O I T O (201 8 ) EXPERTOS LECTOR AUTÓNOMO PRIMEIROS LECTORES XUVENIL F r a g m e n t o Fíxo- se moi choricas... Aínda que os mozos non se esquecesen dela, aínda que os nenos non lle fixesen mofas, cho- raba e choraba por alongar ao aloumiño do sol. V i n c u l a c i ó n c o n o u t r o s l i b r o s A viaxe do vento pequeno (Concha López Narváez e Carmelo Salmerón) Nube de neve (Xabier Docampo) A nube de cores (Agusn Fernández Paz) V i n c u l a c i ó n c o n o u t r o s li b r o s Unha estrela no vento (Ledicia Costas) A camioneta da media risa (Concha Blanco) DL: C 821-2018

Transcript of 0 1 8 F A I A D O (198 3) O 2 1 9 7 3 F E S T A N O I T T ... · aventura, letras, nenos. F r a g m...

Page 1: 0 1 8 F A I A D O (198 3) O 2 1 9 7 3 F E S T A N O I T T ... · aventura, letras, nenos. F r a g m e n t o Cando a nai mata as luces / nace un silencio / que é re-dondo e escuro,

A BRÉTEMA (1985)A velliña Minia

Senín contaba os sol-pores da súa vida dende a

porta da súa casa, esquecida por todos. Ata que un día se converteu en brétema; entón fíxose amiga dos labregos.

Palabras clave

Vellez, tristura e

soidade, natureza humanizada.

LEO

NAR

DO E

OS FONTANEIROS (1986)

MENCIÓN ESPECIAL DOS PREMIOS DA CRÍTICA GALICIA 2000 E MENCIÓN

ESPECIAL WHITE RAVENS 2002

ANAGNÓRISE (1988)M

AR A

DIANTE (1973)

Palabras clave

Conta a historia dunha

mestra que puxo escola nun barco, o Arroás. Con ela vai Mi-

guel, un vello mariñeiro de Portosou-ril e tamén o capitán Xosé Luís, un poe-ta, un debuxante, un amigo das estrelas e a cociñeira Lola. No barco os once

nenos e nenas aprenden cousas que non veñen nos libros.

Crítica do ensino, fantasía, empatía, animais

humanizados.

A FESTA NO FAIADO (1983)

Uxía é unha boneca á que

abandonaron nun faiado de casa rica, onde atopa ao esfameado

Gato, que sempre viviu alí. Para poder xogar xuntos ela ten que explicarlle algo do mundo e decide organizar un banquete de domingo con convidados.

Palabras claveXogo como liberación, animais

humanizados, diferenzas sociais.

Frag

men

to-Imos xogar logo

-propuxo para contentar-me-. Dime como se fai.

- (...)- Pois eu era a criada e ti a señora.- Está ben -dixo Gato-, pero a con-dición de que a señora estea sem-

pre a comer sardiñas.

O CA

TAVENTOS (1989)

Con-ta a transfor-

mación do fachendoso galo don Pío nun cataven-

tos, en castigo polo seu so-berbio comportamento coas galiñas do galiñeiro, ás que

maltrata e somete.

Palabras clave

Liberdade, animais

humanizados, condena do

autoritarismo.

Vinculación con outros libros

Frag

mento

Neste mun-do que che digo

o máis importante era vivir en liber-

dade.

A novela conta a ami-

zade entre Antón e mais o can de palleiro Leonardo, así como as

trasnadas dos rapaces (fontaneiros) no colexio e as rifas dos profesores.

Palabras claveAdolescencia, animais

humanizados, masculinidades

diverxentes, crítica do ensino.

Frag

men

to (…) é

chegar aos cator-ce anos e revirarse todo.

A xente deixa de entender, os pais incomódanse por cousas sen

importancia, os profesores sácanche as ganas de estudar... E ti vas aturan-do, e vaste poñendo triste, e vaste

poñendo tolo, e vaste poñendo espiñento.

Unha viaxe en coche a Ma-

drid dá para moito, aínda que a condutora e o autostopista sexan

-nun principio- descoñecidos, aínda que un non saiba o nome do outro. As vivencias e as

reflexións compartidas vanos achegando ata un punto de intersección inimaxinable, sobre

todo para el.

Palabras claveViaxe,adolescencia,

adiccións, aprendizaxe.

E

U CO

NTO, TI CANTAS... (2005)

Con-tén tres contos. No

primeiro, un neno que ten que durmir só na bufarda e esco-

rrenta o medo. No segundo, un canci-ño mimado e outro abandonado fanse amigos e protagonizan unha escapada.

No último, un neno e unha cadeliña asisten a un home pobre.

Palabras claveNoite, medo,

natureza, cidade, mascotas, abandono,

aventura, letras, nenos.

Frag

men

to Cando a nai mata as luces / nace

un silencio / que é re-dondo e escuro, / mais non dá medo.

GUED

ELLA

S DE SEDA E LIÑO (1999)A novela fala dos

conflitos de identidade na adolescencia, a traveś das rapazas

Rato Chus e Vanessa. Contrasta a vida no pazo, onde vive Rato Chus, que debe reco-ller unha carta custodiada por un notario e que lle dará pé a coñecer o seu pasado, coa

marxinación que padece Vanessa, que vive nun contexto familiar violento

e coa desilusión do primeiro amor.

Palabras claveDiferenzas sociais,

marxinación, adiccións, maltrato.

Vinc

ulación con outros libros

Frag

mentoMais nada nesta

vida sae de acordo co que agardamos e, cando o futuro

chega a ser presente, é un tem-po nunca imaxinado e sempre

cheo de sorpresas.

¿E H

ABER

Á TIR

ÓN DE ORELLAS? (1997)É un conto en

verso. A cadeliña Alma marcha da casa sen rumbo

porque está soa e triste; pero, tras pasar a noite fóra, sente morriña da súa xente e decide

volver.

Palabras claveAnimais humanizados,

natureza, medo.

Frag

men

to Camiña cara a ningures / Alma,

a travesa cadela, / e vai coa calma do sol, /

que nin para nin ten présa.

V inc

ulación con outros libros

Vinc

ulac

ión

con outros libros

MARÍA VICTORIA MORENO

A galiña azul(Carlos Casares)

O quirico lambón(Bernardino Graña)

O galo avisado e o raposo trampulleiro

(Antonio Reigosa)

Vinc

ulación con outros libros

Frag

men

to Os rapaces aprenderon moito fa-

lando co capitán, xogando cos mariñeiros, ollando para as estrelas ou mesmo facendo

trasnadas cando os maiores non os viamos.

3º PREMIO O BARCO DE VAPOR

1º PREMIO VIII CONCURSO NACIONAL DE CONTOS INFANTÍS O FACHO EN 1975

NA LISTA DE HONRA DO IBBY DO ANO 1990

Frag

mento Tentado estiven de dicirlle que me interesaba máis

saber o seu nome, pero calei a boca porque tiven a intuición de que ela deixa-

ría de ser quen era tan axiña como me reve-lase ese segredo. E non quería arriscarme a perdela, nin a vela incomodada comigo, nin

a romper ese fío de entendemento que nacera ó cabo de tantas horas com-

partidas.

Vinc

ulac

ión

con outros libros

Vinc

ulac

ión con outros libros

V

inculación con outros libros

CONSTELACIÓN LITERARIALetras Galegas 2018

Fiz, o coleccionista

de medos(do que hai proposta didáctica audiovisual)

Raquel ten medo(Fina Casalderrey)Valdemuller

(Xosé A. Neira Cruz)O Fidalgo

(Ramón Otero Pedrayo)

Dúas bágoas por Máquina

(Fina Casalderrey)A banda sen futuro(Marilar Aleixandre)Viaxe á illa redonda

(Helena Villar Janeiro)

Os comedores de patacas

(Manuel Rivas)Anxos en tempos de

chuvia(Miguel Vázquez

Freire)

Honorato, o rato namorado

(Antonio García Teijeiro)Dona e don

(Helena Villar Janeiro)

A escola dos piratas(Agustín Fernández Paz)

Sempre Cristina (Úrsula Heinze)

O can Rin e o lobo Crispín

(Carlos Casares)E ti que farías por min

(Fina Casalderrey)

RELATOS PARA UN TEMPO NOVO, SANTIAGO DE COMPOSTELA,

XUNTA DE GALICIA, 1993.

PA

N CON CHOCOLATE

Eva escríbelle unha carta a Adonay, o

mozo xitano do que está na-morada, para preguntarlle como

se atopa, xa que está desaparecido, despois da riada que asulagou o arra-balde onde vive.

Pa

labras clave

Amor, multiculturalidade,

discriminación.

FragmentoFoi un curso

malo, Adonay. Malo para todos e de maneira especial

para vós, porque non vos quería ninguén…Adonay, que lonxe quedan eses tempos de pan con chocolate,

de deberes e xogos.

Falabamos dun patio en dous niveis e dunha árbore… A árbore, unha amendoeira que aínda segue en pé, gardando memoria daqueles días. Alí, entre as súas ramas decidiran, coma paxaros, poñeren ás á imaxinación, deixándoa voar por riba do patio cerrado. Empoleirados nela sentíanse libres.

Fina Casalderrey / Marilar AleixandreMaría Victoria MorenoXerais, Vigo, 2018 (pax. 39)

A MULLER QUE DURMÍA

PO

UCO

E S

ABA

MOITO (2

018)

EXPERTOS

LECTORAUTÓNOMO

PRIMEIROSLECTORES

XUVENIL

FragmentoFíxo-

se moi choricas... Aínda que os mozos non se

esquecesen dela, aínda que os nenos non lle fixesen mofas, cho-raba e choraba por alongar ao

aloumiño do sol.

Vinculación con outros libros

A viaxe do vento pequeno

(Concha López Narváez e Carmelo Salmerón)

Nube de neve(Xabier Docampo)

A nube de cores(Agustín Fernández Paz)

Vinc

ulac

ión con outros librosUnha estrela no

vento(Ledicia Costas)

A camioneta da media risa(Concha Blanco)

DL: C 821-2018