Post on 28-Nov-2014
description
VERBOS IRREGULARES LATINOS
LATÍN II
Álvaro P. Vilariño
índice
Verbos depoñentes Verbos compostos de sum Conxugación de possum Conxugación de eo Conxugación de fero Conxugación de volo Conxugación de nolo Outros verbos irregulares
Verbos depoñentes
Verbos con forma pasiva pero de significación activa
“deponere” > abandonaron a forma activa
Restos dunha antiga voz media (grego)
Complementos: igual que os activos > CD, CI, CC...
Hoc vobis polliceor
Prométovos isto
Enunciado: sempre en voz pasiva e sen supino.
imitor imitaris imitari imitatus sum1ªpres 2ªpres 1ª perf.infinitivo
*O infinitivo de presente pasivo leva a desinencia –ri (imitor) agás na
3ª que é –i (loquor)
loquor loqueris loqui locutus sum
CD CI
Verbos compostos de sum Verbo sum:
Tema presente > irregular es- s-
es, est
sum, sumus
Tema perfecto > regular fu- (fu-isti, fu-eramus, fu-issem..)
Prefixos + verbo sum = verbos compostos Prefixos: matizan ou completan o significado do verbo
Absum, abes, abesse, a(b)fui: “estar lonxe” Ab: “separación, afastamento”
Insum, ines, inesse, infui: “estar dentro” In: “interior, dentro de”
Obsum, obes, obesse, obfui: “ser un obstáculo, opoñerse” Ob: “obstáculo, oposición”
Prosum, prodes, prodesse, profui: “aproveitar, servir de beneficio” Pro: “a favor de, a beneficio de, a prol de”
Conxugación de possum
Possum, potes, posse, potui: “poder” Lexema pot- (potis-e: “poderoso”) + sum Pot- + sum > *potsum > possum (asimilación) Pot- + vocal > manténse: pot-es Infinitivo: *pot-esse > posse (síncopa)
Presente indicativo
Pot-
Pot-
Pot-
+
+
+
sum
es
est
possum
potes
potest
Pot-
Pot-
Pot-
+
+
+
sumus
estis
sunt
possumus
potestis
possunt
Imperfecto
Pot-eram
Pot-eras
Pot-erat, etc
Futuro
Pot-ero
Pot-eris
Pot-erit, etc
Conxugación de eo Eo, is, ire, i(v)i, itum: “ir”
Irregular nos tempos do tema de presente Alternancia vocálica da raíz:
e- ante vocal
i- ante consoante
Presente ind.
e-
i-
i-
+
+
+
o
s
t
eo
is
it
i-
i-
e-
+
+
+
mus
tis
-u-nt
imus
itis
eunt
Imperf. Ind
i-ba-m
i-ba-s
i-ba-t, etc
Fut. Ind.
i-b-o
i-b-i-s
i-b-i-t, etc
Pres.subx.
e-a-m
e-a-s
e-a-t, etc
Imp.subx.
i-re-m
i-re-s
i-re-t, etc
Conxugación de fero Fero, fers, ferre, tuli, latum: “levar”
Irregular no presente de indicativo Moitos compostos:
affero, attuli, allatum: “traer, levar, producir, causar...” *af <ad+fero Infero, intulli, illatum: “botar, levar, facer avanzar” refero, rettulli, relatum: “facer volver, restablecer, levar consigo” transfero, transtuli, translatum: “levar a outro sitio, trasladar”
Presente ind.
fero
Imperf. Ind
fer-e-ba-m
fer-e-ba-s
fer-e-ba-t, etc
Pret.perf
tul-i
tul-isti
tul-it, etc
fers
fert ferunt
feritis
ferimus
Conxugación de volo Volo, vis, velle, volui, -----: “querer”
Irregular nos tempos do tema de presente Perfecto totalmente regular
Presente ind.
volo
Imperf. Ind
vol-e-ba-m
vol-e-ba-s
vol-e-ba-t etc
Pret.perf
volu-i
volu-isti
volu-it, etc
vis
vult
volunt
vultis
volumus
Pres.subx.
velim
veli-s
veli-t
Imp.subx.
vellem
velles
vellet
veli-mus
veli-itis
veli-nt
vellemus
velletis
vellent
Conxugación de nolo nolo, non vis, nolle, nolui, -----: “non querer”
Irregular nos tempos do tema de presente Perfecto totalmente regular
Presente ind.
nolo
Imperf. Ind
nol-e-ba-m
nol-e-ba-s
nol-e-ba-t etc
Pret.perf
nolu-i
nolu-isti
nolu-it, etc
non vis
non vult
nolunt
non vultis
nolumus
Pres.subx.
nolim
noli-s
noli-t
Imp.subx.
nollem
nolles
nollet
noli-mus
noli-itis
noli-nt
nollemus
nolletis
nollent
Outros verbos irregulares
Mallo, mavis, malle, malui: “preferir” Edo, edis, edere, edi, esum: “comer” Fio, fis, fieri, factus sum: “chegar a ser,
facerse”