Post on 22-Mar-2016
description
ANADÍEZ
ATZERABEGIRAKOARETROSPECTIVARÉTROSPECTIVE
EUSKADIKOFILMATEGIAFILMOTECAVASCA
2012
kom
aiat
za-
ekai
nam
ayo
-jun
io2
012
mai
-ju
in2
012
BaionaBilboDonostiaGasteiz
Arg
azkia
/Fot
o/Ph
oto:
Jor
ge F
uem
buen
a
2
LABURDURAK ABREVIATURAS ABRÉVIATIONS
D: ZuzendariaDirectorRéalisateurA: UrteaAñoAnnéeDU: IraupenaDuraciónDuréePR: ProdukzioaProducciónProductionG: GidoiaGuiónScénarioM: MusikaMúsicaMusiqueDA: ZuzendariArtistikoaDirectorArtísticoDirecteurArtistiqueDF: ArgazkizuzendariaDirectordeFotografíaDirecteurdelaPhotographieMJ: MuntaiaMontajeMontageI: AktoreakIntérpretesInterprètesPE: ElkarrizketatutakopertsonaiakPersonajesentrevistadosPersonnalitésinterviewées
AURKIBIDEA SUMARIO SOMMAIRE
OrriaPáginaPage2 AurkibideaetalaburdurakSumarioyabreviaturasSommaireetabréviations3 EuskadikoFilmategiareneditorialaEditorialdelaFilmotecaVascaEditorialdelaCinémathèquebasque4-5 AnaDiezenaurkezpenaPresentacióndeAnaDíezPrésentationd’AnaDíez6 Elvira Luz Cruz, pena máxima7 Ander eta Yul (Ander et Yul)8 Todo está oscuro9 La mafia en la Habana (La mafia à La Havane)10-11 ProiekzioentaulaTabladeproyeccionesGrilledeprojections12 Algunas chicas doblan las piernas cuando hablan13 Galíndez14 Madrid, mon amour - FilmlaburraCortometrajeCourt-métrage15 Paisito (Petit Pays)18-19 InformaziobaliagarriaInformaciónútilInfospratiques
3
AnaDiez,intimismoatestuinguruarekinEuskadikoFilmategiakAlexdelaIglesiariburuzkoatzerabegirakoarekin2011nabiatutakoibilbideakbigarrenemanaldilogikoa izango du orain Ana Diezi eskainitakoarekin. Beraz, tuterarra izango da 2012an Nafarroako Filmotekarekinlankidetzanargitaratukodugunargitalpenberriarenetaberefilmografiaosoarenprogramazioarenprotagonista.Baionan(Cinema L’Atalante/L’Autre Cinema), Bilbon (Golem AlhondigaBilbao), Donostian (Antzoki Zaharra) eta Gasteizen(Cines Florida-Guridi Zinemak) izango diren emanaldiek gaur egunera arte gurean izan den emakumezko zuzendarioparoenaren lanean sakontzea ahalbidetuko die euskal zinemazaleei. Dana Rotbergekin batera sinatutako Elvira Luz Cruz, pena maximaMexikokoeskola-ariketagordinzeininteresgarriarekineginzuendebuta.EuskalHerriraitzulizenean,Angel Amigo produktorearen eskutik abiatu zuen bakarkako ibilbidea, euskal zinemarentzat bereziki emankorra izanzen80kohamarraldiamaieran.Ander eta Yul(1989)filmarekinZuzendariBerriOnenarenGoyaSariaeskuratuzuenetik Paisito(2008)pelikularaarte,iamendelaurdenapasatuda:dozenaerdifilmluzezuzenduditu,etasarritanprotagonistakAtlantikoazeharkatudutenpertsonaiakedotaindarkeriazkotestuinguruekinaurrezaurretopoegindutenak(bainaiabetibarnebizitzaantolatzekoborrokandihardutenak)izandira.Izanere,AnaDiezenzinemahunkigarriarierrepasoegiteakdastatzekogogoapiztenduenzaporeintimistauztendu.
AnaDíez,intimismoconcontextoElcaminoiniciadopor laFilmotecaVascaen2011conlaretrospectivasobreÁlexdelaIglesiatieneahoraunalógicasegunda entrega con la que dedicamos a Ana Díez. La tudelana va a ser objeto de nuestra nueva publicación para2012(encolaboraciónconlaFilmotecadeNavarra)ylaprogramacióndesufilmografíacompletaenBaiona(CinémaL’Atalante/L’Autre Cinéma), Bilbo (Golem AlhóndigaBilbao), Donostia (Teatro Principal) y Gasteiz (Florida-Guridi)permitiráaloscinéfilosvascosadentrarseenlaobradelamásprolíficadenuestrasdirectorashastahoy.AunquedebutófirmandojuntoaDanaRotbergsucrudoeinteresantísimoejerciciodeescuelaenMéxicoElvira Luz Cruz, pena máxima(1984),suregresoalPaísVascolepermitióiniciarunacarreraensolitariodelamanodelproductorÁngelAmigoafinalesdeunosañosochentaquehabíansidoespecialmentefructíferosparaelcinevasco.DesdeelGoyaalamejordirecciónnovelporAnder eta Yul(1989)hastaPaisito(2008)hapasadocasiuncuartodesiglo:mediadocenadelargometrajesqueamenudohantenidocomoprotagonistasapersonajesquehancruzadoelAtlánticoy/oquesehanvistoenfrentadosacontextosviolentos,peroqueluchancasisiempreporordenarsuvidainterior.DeahíqueelrepasodelemocionantecinedeAnaDíezdejeungustointimistaqueapetecesaborear.
AnaDíez,intimismeencontexteLechemininitiéparlaCinémathèquebasqueen2011aveclarétrospectivesurÁlexdelaIglesiatrouveaujourd’huisasuitelogiqueaveccellequenousconsacronsàAnaDíez.LacinéasteoriginairedeTudelaferal’objetdenotrenouvellepublication en 2012 (en collaboration avec la Cinémathèque de Navarre) et la programmation de sa filmographiecomplèteàBayonne (CinémaL’Atalante/L’AutreCinéma),Bilbao (GolemAlhóndigaBilbao),Donostia-SanSebastiàn(TeatroPrincipal)etVitoria-Gasteiz(CinesFlorida-GuridiZinemak)permettraauxcinéphilesbasquesdesereplongerdansl’œuvredenotreréalisatricelaplusprolifiquejusqu’àaujourd’hui.AprèsdesdébutsauMexiqueoùellesigneauxcôtés de Dana Rotberg un projet de fin d’études aussi dur qu’intéressant Elvira Luz Cruz, pena máxima (1984), sonretourauPaysbasqueluipermetd’entreprendreunecarrièreensolitaire,avecl’aideduproducteurÁngelAmigo,àlafindesannées80quiontétéparticulièrementfructueusespourlecinémabasque.DuGoyadelameilleureréalisationpourunpremierfilmavecAnder et Yul(1989)jusqu’àPetit pays(2008),ils’estécoulépresqueunquartdesiècle:sixlongs-métragesdontlesprotagonistesontsouventtraversél’Atlantiqueet/ousesontvusconfrontésàdescontextesdeviolence,maisluttentpresquetoujourspourmettredel’ordredansleurvieintérieure.Cezoomsurlecinémaémouvantd’AnaDíezlaissedoncungoûtintimistequ’onaenviedesavourer.
JoxeanFernándezZuzendariaDirectorDirecteur
EuskadikoFilmategia-FilmotecaVasca-Cinémathèquebasque
Arg
azkia
/Fot
o/Ph
oto:
Cec
ilia P
osad
a
5
Gainerakoenjokabidea,keinuaketabegiradaaztertzeaposibleegitenduenlanbideakliluratzennau.Inorenarrazoietanarakatuetanorbereargumentubilakatzea.Desirahori,agortuordez,areagotzendoa.Imajinatuzgozatzendut,etahorrekzera esan nahi du: tabike gardenak eraikitzea edota irudiak jartzea elkarrizketei eta kalean edo metroan oinez noalaatzemandakosoinuei.Begiratzenaurrehartzea,begiratuaizanaurretik.
EuskadikoFilmategiaketaNafarroakoFilmotekakniriliburubateskaintzeaketaneurefilmenatzerabegirakoaantolatzeaklotsaematendit.Neureekneronibegiratzeak,zuhurtasunaeragitendit.Neureobsesioak,trakestasunak,errepikapenak,burugabekeriak edo ametsak behatzeak sentimendu, gutxienez, anbibalentea eragiten dit. Bi sentsazioren arteankulunkatzennaiz:gutxienesperodenmomentuanmasailagorritukozaiolabakarrikdakiennerabeaztoratuarena,etagauregunnaizenhelduesperientziadunarena,askotangaldetuarren,inoizezduenajakinizantrebetasunarekinerantzutenzeregitenduenhorrelakolekubatean.Urteekniganeraginikezzutelaizangoustenuen,bainaorain¿Qué hace una chica como tú en un sitio como éste? izenekoabestianiganazuzentzendelaohartunaiz,etahorrekatseginezbetetzennau,bainaberehalaondorengogalderadatorkitburura:zergatikniri?
Nirefilmografiaezdaosozabala,bainanireasmoabizitza luzebatetakoarriskuakneuregainhartzeadenez,badakitdenbora, gogo eta ideia asko ditudala proiektatuko eta aztertuko diren filmak abiatu baino ez den egin ibilbidearenhastapenakizandaitezen.
Estoyseducidaporunoficioquetepermiteescrutarycontemplarelcomportamiento,losgestosylasmiradasdelosotros.Indagarenlasrazonesajenasyconvertirlasenentramadospropios.Estedeseoenvezdeagotarsevaenaumento.Disfruto imaginando, lo que significa hacer los tabiques transparentes, poner imágenes a conversaciones y sonidoscapturadosmientrascaminoporlacalleovoyenelmetro.Adelantarmeaobservarantesdeserobservada.
QuelaFilmotecaVascaylaFilmotecadeNavarramedediquenunlibroyrealicenunaretrospectivademispelículasme da pudor. Que los míos me miren, me produce cautela. Que puedan contemplar mis obsesiones, torpezas,reiteraciones,deliriosoensoñacionesmeocasionaunsentimiento,almenos,ambivalente.Osciloentrelassensacionesdeunaadolescenteazoradaqueenelmomentomenosoportunosólosabequelesubeelruboralasmejillasylaadultaexperimentadaquesoyalaque,pormásquelopregunten,nuncahasabidoresponderconaciertoaquéhagoenunlugarcomoéste.Yoquemecreíainmunealosañosveoquelacancióntitulada¿Qué hace una chica como tú en un sitio como éste?ahorasedirigeamí,loquemellenadeagrado,peroinmediatamentemepregunto¿porquéamí?
Mifilmografíanoesdemasiadoextensa,perocomomiintenciónesasumirlosriesgosdeunavidalarga,séquetengomuchotiempo,ganaseideasparaqueestaspelículasquesevanaproyectaryanalizarseanlosiniciosdeunrecorridoquenohahechomásqueempezar.
Jesuisséduiteparcemétierquipermetdescruteretd’observerlecomportement,lesgestesetlesregardsdesautres.Fouillerdanslesraisonsd’autruipourconstruiresesproprestrames.Cedésir,plutôtquedes’épuiser,necessedegrandir.Jejubileenimaginant,cequirevientàrendrelescloisonstransparentes,àmettredesimagessurdesconversationsetdessonsquejecapturedanslarueoudanslemétro.Prendrelesdevantsenobservantavantd’êtreobservée.
Le fait que la Cinémathèque basque et la Cinémathèque de Navarre me consacrent un livre et programment unerétrospective de mes films m’embarrasse. Me savoir regardée par les miens m’inquiète. Qu’on puisse observer mesobsessions,mesmaladresses,mesrépétitions,mesdéliresoumesrêveriesprovoqueenmoiunsentimentpourlemoinsambivalent. J’oscille entre les sensations d’une adolescente effrayée qui sent ses joues rougir au moment le moinsopportun,etl’adulteexpérimentéequejesuisquin’ajamaisvraimentsuquoirépondretouteslesfoisoùonluiademandécequ’ellefaisaitlà.Moiquimecroyaisépargnéeparlesannées,jeconstatefinalementquelachanson¿ Qué hace una chica como tú en un sitio como éste ?s’adresseàmoi,cequimeremplitdejoiemaism’interrogeaussitôt:pourquoimoi?
Mafilmographien’estpastrès large,maispuisquej’ai l’intentiond’assumer lesrisquesd’unelonguevie, jesaisquej’aiencorebeaucoupdetemps,d’envieetd’idéespourque lesfilmsquisontprojetésetanalysés icisoient ledébutd’unparcoursquinefaitquecommencer.
ANA DÍEZ
6
BILBO DONOSTIA GASTEIZ 29/5/2012. 20:00 h. 7/6/2012. 20:00 h. 5/6/2012. 20:00 h.
ELVIRA LUZ CRUZ, PENA MÁXIMA
Elvira Luz Cruz 26 urteko emakume mexikarraren kasua kontatzen dudokumentalak. 1982ko abuztuaren 9an, konorterik gabe aurkitu zutenemakumeaberelauseme-alabenhilotzenondoan.Gertaerahorrenondorioz,betiko kartzela-zigorra ezarri zioten. Kasu horren inguruko pertsonentestigantzakjasotzenditufilmak,halanolaAjuscokobizilagunenak,haurrenaitarena,amaginarrebarena,psikologoarenaetaabokatudefendatzailearena.Era berean, dokumentalak agerian uzten ditu epaiaren balioa zalantzanjartzendutenzenbaitkontraesan.
Mexikoko Kritiko Zinematografikoen Elkartea: Zilarrezko JainkosaMexikoko Zinema Akademia: Ariel Saria
DocumentalquetrataelcasodeElviraLuzCruz,unamujermexicanade26añosqueel9deagostode1982fuehalladaenestadoinconscientejuntoaloscuerpossinvidadesuscuatrohijos.Fuecondenadaacadenaperpetuaporestoshechos.Lapelícularecoge lostestimoniosde laspersonasallegadasalcaso:vecinosdeAjusco,elpadredelosniños,lasuegra,lapsicólogaylaabogadadefensora.Asimismo,eldocumentaldejaaldescubiertounaseriedecontradiccionesqueponenenentredicholavalidezdelasentencia.
Asociación Críticos Cinematográficos Mexicanos: Diosa de PlataAcademia Mexicana de Cine: Premio Ariel
Cedocumentairetraitedel’affaireElviraLuzCruz,uneMexicainede26ansquiaétéretrouvéeinconscienteauxcôtésdescorpssansviedesesquatreenfantsle9août1982.Desfaitspourlesquelselleaétécondamnéeàlaperpétuité.Lefilmrecueillelestémoignagesdespersonnesprochesdudossier:deshabitantsd’Ajusco,ainsiquelepèredesenfants,labelle-mère,lapsychologueetl’avocatede la Défense. Le documentaire met également en lumière une série decontradictionsquimettentendoutelebien-fondédujugement.
Association des Critiques de Cinéma Mexicains: Déesse d’ArgentAcadémie Mexicaine de Cinéma: Prix Ariel
D:Dana Rotberg, Ana DíezA: 1985DU: 44 minPR: Centro de Capacitación Cinematográfica (CCC)G: Dana Rotberg, Ana DíezDF: Eduardo Herrera, Sergio Gómez CésarMJ: Dana Rotberg, Ana DíezPE: Mireya Toto, Mª Concepción Fernández
7
BAIONA BILBO DONOSTIA GASTEIZ1/6/2012. 19:00 h. 29/5/2012. 20:00 h. 7/6/2012. 20:00 h. 5/6/2012. 20:00 h.
D: Ana Díez A: 1989DU: 90 minPR: Igeldo Zine Produkzioak, S.A.G: Ana Díez, Ángel Fernández Santos, Ángel AmigoM: Amaia Zubiria, Pascal Gaigne DF: Gonzalo Fernández Berridi MJ: Iván Aledo I: Miguel Munárriz, Isidoro Fernández, Carmen Pardo, Joseba Apaolaza, Ramón Barea, Ramón Agirre, Aizpea Goenaga, Eneko Olasagasti, Mikel Garmendia, Carlos Zabala, Paco Sagarzazu, Ignacio Aranaz
ANDER ETA YULANDER ET YUL
Ander,kartzeletikateradaberezigorrabeteondoren,etagurasoenetxeraitzuliko da baliabide faltagatik. Itzulerak harreman guztiak moztuta zituenfamiliarekiko nostalgia eragingo dio. Gozatuaz zeharkatzen duen hirikopaisaiak, berriz, ukitzera iritsi den maitasunaren aurrean kokatuko du.Zoriontasunaukatutaizangobalubezala.BainaitzuleranYulekintopoegingodu, hau da, bere lagun onenarekin, mendiko eta ikasketetako kidearekin.Berak alde egitea erabaki zuen unean seguruenik etxean ordezkatu zuenlagunarekin.Halaere,bizidirengizarteakpatugupidagabebatenaurreankokatukoditu,etaezingodutehoriekiditekoezeregin.
Goya Sariak 1990: Zuzendari Berri Onenari Saria
Ander, excarcelado después de cumplir condena, vuelve a su domiciliopaterno por falta de recursos. El regreso le devuelve la nostalgia de unafamiliaconlaquehabíacortadocualquiertipoderelaciónyelpaisajeurbano,querecorresaboreándolo,lesitúaanteunamorquellegaarozar.Comosilafelicidadleestuvieranegada.PerolavueltalereencuentraconYul,sumejoramigo,elcompañerodemonteyestudios.Elamigoqueprobablementelesustituyóencasacuandoéldecidiómarcharse.Sinembargo,lasociedadenlaquevivenlesemplaza,sinquepuedanhacernadaporimpedirlo,anteundestinoquesemanifestaráimplacable.
Premios Goya 1990: Mejor Dirección Novel
Andersortdeprisonaprèsavoirpurgésapeineet,fautedemoyens,ilretournevivrechezsesparents.Sonretourlerenvoieàlanostalgied’unefamilleaveclaquelle ilavait romputoute relation,aupaysageurbainqu’ilprendplaisiràtraverseretàunehistoired’amourinachevée.Commesilebonheurluiétaitinterdit.Maisàsonretour,ilretrouveYul,sonmeilleurami,soncamaradedeviréesetd’études.L’amiquil’aprobablementremplacéàlamaisonquandiladécidédepartir.Pourtant, lasociétédans laquelle ilsvivent lesconfrontera,sansqu’ilsnepuissentrienyfaire,àundestinquiserévèleraimplacable.
Prix Goya 1990 : Meilleure réalisation pour un premier film
Iturri
a/Fu
ente
/Sou
rce:
Zur
riola
Gro
up E
nter
tain
men
t
8
BILBO DONOSTIA GASTEIZ 5/6/2012. 20:00 h. 18/6/2012. 20:00 h. 12/6/2012. 20:00 h.
D: Ana Díez A: 1997DU: 97 minPR: Igeldo Komunikazioa, S.L., Euskal Media, S.A., Teleset, S.A., MGN FilmesG: Ana Díez, Carlos Pérez Merinero, Ángel Amigo, Bernardo BelzuneguiM: Pascal Gaigne DA:Josean Pérez-IkaroDF: Teresa Medina MJ: Guillermo S. MaldonadoI: Silvia Munt, Diego Achury, Valeria Santa, Klara Badiola, Robinsón Díaz, Moisés Rodríguez, Mireia Gabilondo, Kike Díaz de Rada, Bernardo García Gutiérrez, Jorge Armando Soto Ortiz, Cecilia Posada, Marta Achury, Luz Mary Arias, Adriana Arango, Íñigo Laplaza, Luis León, Carlos Bernal, Fermín Navascués, Félix Corzo
Martak ezusteko bidaia egin beharko du Kolonbiara, bere anaia Juanenhilotzazarduratzeko.Juan,herrialdehartaneraildutenkazetariespainiarrada. Martak, erantzunak bilatu nahian, bidaia bat abiatuko du Kolonbiakoerrealitate bortitzaren alde ilunenera. Bidelagun izango ditu Oscar etaJenny,gaztesikariobatetaharenarreba.Berepresentziakeragitendituengertakariek Marta beldurrezko eta heriotzazko nahaste-borraste bateanmurgildukodute,berakpapersusmagaitzabetekoduelarik. Izanere,denailundagoeneanetabizitzakhainbaliogutxiduenean,ezdaerrazabiktimarenetaborreroarenarteanbereiztea,zerdagoenondoetazergaizkiezartzea,edotaegianonaurkitzendenjakitea.
MartadeberealizaruninesperadoviajeaColombiaparahacersecargodelcadáverdesuhermanoJuan,periodistaespañolquehasidoasesinadoenaquelpaís.Con lafinalidaddebuscar respuestas, emprendeunviaje a lomás oscuro de la violenta realidad colombiana en el que le acompañaránOscar y Jenny, un joven sicario y su hermana. Los acontecimientos quedesencadenasupresenciasumergenaMartaenuncaosdemiedoymuerteenelqueellamismaadoptaráunpapelinsospechado.Porque,cuandotodoestáoscuroylavidatienetanpocovalor,noesfácildistinguirentrevíctimayverdugo,establecerquéestábienyquéestámalosaberdóndeseencuentralaverdad.
Marta doit effectuer un voyage inopiné en Colombie pour prendre encharge lecadavredesonfrèreJuan, journalisteespagnolassassiné là-bas.Enquêtede réponses,elleentreprendraunvoyageauplusprofondde laviolenteréalitécolombienneoùl’accompagnerontOscaretJenny,unjeunetueuràgagesetsasœur.LesévénementsprovoquésparsaprésencevontsubmergerMartadansunchaosoùlapeuretlamortluiferontendosserunrôleinattendu.Carquandtoutestobscuretquelavieasipeudevaleur,iln’estpassimplededistinguerlavictimedubourreau,lebiendumaloudesavoiroùsetrouvelavérité.
TODO ESTÁ OSCURO
Arg
azkia
/Fot
o/Ph
oto:
Cec
ilia P
osad
a
9
BAIONA BILBO DONOSTIA GASTEIZ2/6/2012. 17:00 h. 12/6/2012. 20:00 h. 20/6/2012. 20:00 h. 19/6/2012. 20:00 h.
D: Ana DíezA: 2000DU: 73 minPR:Igeldo Komunikazioa, S.L., Impala S.A., ICAIC, Imago S.R.L., Canal +G: Ana Díez, Ángel Amigo, Manuel Pérez ParedesDF: Oscar Valdés, Dervis Pastor, Mario SierraMJ: Guillermo S. MaldonadoPE: José Galiño, Segundo Curti, Enrique Cirules, Max Lesnik, Eduardo Robreño, Óscar Fernández Padilla, Juan Pérez, Santiago Rey Pernas, Eddie Gaitán, Armando Jaime, Kelvin Moya Valdés, Gaetón Fonzi
FulgencioBatistaindararmatuetakoordukoburuzagiarenetaMeyerLansky‘mafiarenfinantzaria’-renartekoharremana1933.urteanabiatuzenetik,IparAmerikakomafiakuharteanzuen jardueraosoazkaretazigorrik jasotzekobeldurrikgabegaratuzuen.Hogeitabosturteanzehar,‘HabanakoInperioa’izeneko sarea egituratu zuten, mafiak Estatu Batuetara itzuli behar izanzuenera arte. Pare bat urteren ostean, kasinoak eta Habanako bizimoduaizanzenarenarrastoguztiakdesagertuziren.Urrikokrisiadafuntsezkodata.Ordutik,IparAmerikakoagintariaketamafiakoburuzagiakitxaropenagaldugabesaiatuzirengalduzutenaberreskuratzen.
Desde que en 1933 se iniciara la relación entre el entonces jefe de lasfuerzas armadas, Fulgencio Batista, y el ‘financiero de la mafia’, MeyerLansky,lasactividadesdelamafianorteamericanaenlaislasedesarrollaronvertiginosamente y con absoluta impunidad. A lo largo de 25 años fuecreándose el entramado del llamado ‘Imperio de La Habana’, hastaque la mafia tuvo que retirarse a Estados Unidos. En un par de años, loscasinosy todos losvestigiosde loquehabía sidounestilodevidaenLaHabana desaparecieron. La crisis de octubre es la fecha clave. Desdeentonceslasautoridadesnorteamericanasylosjefesdelamafiaintentarondesesperadamenterecuperarloquehabíanperdido.
Depuis1933etledébutdesrelationsentreFulgencioBatista,àl’époquechefdesforcesarmées,etMeyerLansky,surnomméle« financierdelamafia »,les activités de la mafia américaine sur l’île de Cuba se sont développéeslargementetentouteimpunité.Durant25ans,unréseauappelé« l’EmpiredeLaHavane »s’estdéployé,jusqu’àcequelamafiasoitobligéederetournerauxEtats-Unis.Enquelquesannées,onavudisparaîtrelescasinosettouslesvestigesdecequiavaitétéunstyledevieàLaHavane.Lacrised’octobreestunedateclédepuislaquellelesautoritésaméricainesetleschefsdelamafiaonttentédésespérémentderécupérercequ’ilsavaientperdu.
LA MAFIA EN LA HABANALA MAFIA À LA HAVANE
Iturri
a/Fu
ente
/Sou
rce:
Zur
riola
Gro
up E
nter
tain
men
t
ORDUTEGIAHORARIOHORAIRESEmanaldiak 20:00etan hasiko dira Antzoki Zaharrean(Donostia), Cines Florida-Guridi Zinemetan (Gasteiz) etaGolem AlhondigaBilbaon (Bilbo). Cinema L’Atalante/L’AutreCineman (Baiona), berriz, ondorengo ordutegia izango duteproiekzioek: Ander eta Yul (2012/06/01-19:00etan), Paisito(2012/06/01-21:00etan),La mafia en La Habana(2012/06/02-17:00etan)etaGalindez(2012/06/02-19:00etan). Las sesiones comenzarán a las 20:00 horas en el TeatroPrincipal(Donostia-SanSebastián),enlosCinesFlorida-GuridiZinemak (Vitoria-Gasteiz) y en Golem AlhóndigaBilbao(Bilbao). En cambio, las proyecciones en Cinéma L’Atalante/L’AutreCinéma(Bayona) tendránel siguientehorario:Ander eta Yul (01/06/2012-19:00 horas), Paisito (01/06/2012-21:00horas), La mafia en La Habana (02/06/2012-17:00 horas) yGalíndez(02/06/2012-19:00horas).
Les séances commenceront à 20:00 au Théâtre Principal(Donostia-SanSebastián),auxCinémasFlorida-GuridiZinemak(Vitoria-Gasteiz) et à Golem AlhóndigaBilbao (Bilbao). Parcontre, les projections au Cinéma L’Atalante/L’Autre Cinéma(Bayonne) auront lieu aux heures suivantes : Ander et Yul(01/06/2012-19:00), Petit pays (01/06/2012-21:00), La mafia à La Havane(02/06/2012-17:00)etGalindez(02/06/2012-19:00).
SALNEURRIAKTARIFASTARIFSBilbo/Donostia/GasteizSarrera:4 €(AlhondigaBilbaotxartelarekin:3 €).Zikloarenabonua:10 €.*%10ekodeskontuaDonostiaKulturatxartelarekinBaionaSarrera:4,20 €.Ezdagoabonurik.
•Sarrerensalmenta:proiekzio-aretoetan.
Bilbao/Donostia-San Sebastián/Vitoria-GasteizEntrada:4 €(conlatarjetaAlhóndigaBilbao:3 €).Abonociclo:10 €.*10%dedescuentoconlatarjetaDonostiaKulturaBayonaEntrada:4,20 €.Nohayabono.
•Ventadeentradas:enlassalasdeproyección.
Bilbao/Donostia-San Sebastián/Vitoria-GasteizEntrée:4 €(3 €aveclacarteAlhóndigaBilbao).Abonnementcycle:10 €.*10%deréductionaveclacarteDonostiaKulturaBayonneEntrée:4,20 €.Pasd’abonnement.
•Billetterie:danslessallesdeprojection.
BERTSIOAVERSIÓNVERSIONBilboko, Donostiako eta Gasteizko emanaldiak jatorrizkobertsioan eta azpititulurik gabe izango dira. Baionakoemanaldi guztiak, berriz, jatorrizko bertsioan eta frantsesezkoazpitituluekinizangodira.
Lassesionesseproyectaránenversiónoriginalsinsubtítulosen Bilbao, Donostia-San Sebastián y Vitoria-Gasteiz. Encambio,todaslassesionesdeBayonaseránenversiónoriginalconsubtítulosenfrancés.
Lesséancesserontprojetéesenversionoriginalesanssous-titrage à Bilbao, Donostia-San Sebastián et Vitoria-Gasteiz.Enrevanche,touteslesséancesdeBayonneserontenversionoriginalesous-titréeenfrançais.
ANA DÍEZATZERABEGIRAKOARETROSPECTIVARÉTROSPECTIVE
BAIONACinémaL’Atalante
L’AutreCinéma
BILBOGolem
AlhóndigaBilbao
20:00
DONOSTIAAntzokiZaharraTeatroPrincipal
20:00
GASTEIZCinesFlorida-Guridi
Zinemak
20:001. ELVIRALUZCRUZ,PENA MÁXIMA(1985)+
EzdagoemanaldirikNohaysesión/Pasdeséance
29/5/2012 7/6/2012 5/6/2012 ANDERETAYUL(1989)
1/6/2012(19:00)AnaDiezenpartaidetzarekinConlapresenciadeAnaDíez
Enprésenced’AnaDíez
2. TODOESTÁOSCURO(1997) EzdagoemanaldirikNohaysesión/Pasdeséance 5/6/2012 18/6/012 12/6/2012
3. LAMAFIAENLAHABANA(2000)+ 2/6/2012(17:00)12/6/2012 20/6/2012 19/6/2012
GALÍNDEZ(2002) 2/6/2012(19:00)
4. MADRID,MONAMOUR(2004)+ ALGUNASCHICASDOBLANLAS PIERNASCUANDOHABLAN(2001)
EzdagoemanaldirikNohaysesión/Pasdeséance 19/6/2012 25/6/2012 26/6/2012
5. PAISITO(2008)1/6/2012(21:00)
AnaDiezenpartaidetzarekinConlapresenciadeAnaDíez
Enprésenced’AnaDíez
26/6/2012 27/6/2012 3/7/2012
Arg
azkia
/Fot
o/Ph
oto:
Cec
ilia P
osad
a
11
ANA DÍEZATZERABEGIRAKOARETROSPECTIVARÉTROSPECTIVE
BAIONACinémaL’Atalante
L’AutreCinéma
BILBOGolem
AlhóndigaBilbao
20:00
DONOSTIAAntzokiZaharraTeatroPrincipal
20:00
GASTEIZCinesFlorida-Guridi
Zinemak
20:001. ELVIRALUZCRUZ,PENA MÁXIMA(1985)+
EzdagoemanaldirikNohaysesión/Pasdeséance
29/5/2012 7/6/2012 5/6/2012 ANDERETAYUL(1989)
1/6/2012(19:00)AnaDiezenpartaidetzarekinConlapresenciadeAnaDíez
Enprésenced’AnaDíez
2. TODOESTÁOSCURO(1997) EzdagoemanaldirikNohaysesión/Pasdeséance 5/6/2012 18/6/012 12/6/2012
3. LAMAFIAENLAHABANA(2000)+ 2/6/2012(17:00)12/6/2012 20/6/2012 19/6/2012
GALÍNDEZ(2002) 2/6/2012(19:00)
4. MADRID,MONAMOUR(2004)+ ALGUNASCHICASDOBLANLAS PIERNASCUANDOHABLAN(2001)
EzdagoemanaldirikNohaysesión/Pasdeséance 19/6/2012 25/6/2012 26/6/2012
5. PAISITO(2008)1/6/2012(21:00)
AnaDiezenpartaidetzarekinConlapresenciadeAnaDíez
Enprésenced’AnaDíez
26/6/2012 27/6/2012 3/7/2012
12
BILBO DONOSTIA GASTEIZ 19/6/2012. 20:00 h. 25/6/2012. 20:00 h. 26/6/2012. 20:00 h.
D: Ana Díez A: 2001DU: 87 minPR: Igeldo Komunikazioa, S.L., Impala, S.A.G: Ana Díez, Daniel CastroM: Juan ZulaikaDA: Jon ArretxeDF: Gaizka BourgeaudMJ: Guillermo S. MaldonadoI: Fernando Ramallo, Paz Gómez, Roberto Hoyas, Lucía Napal, Vanessa Sáiz, Esther Esparza, Isidoro Fernández, Esther Uria, Anartz Zuazua, Aitor Merino
ALGUNAS CHICAS DOBLAN LAS PIERNAS CUANDO HABLANJaimefrustratutabizida,berebizitzakoemakumeaizanzitekeenariiraganeanihesegitenutziziolasentitzenbaitu.OrainMadrilenbizida,ezkondutadagoeta neska baten aita da. Iruñeara, bere gurasoen etxera, egin behar duenbidaiarenharira,Evaezagutuzuen1992koudagogoratukodu.Han,Iruñean,Jaimek nahiago du San Fermin festak igerilekuan, eguzkitan etzanda etagustukoenduenzaletasunazgozatzenpasatzea:neskeibegiratuetahaienerretratua egiten bere marrazki koadernoan. Jaimek xehetasun txikieneierreparatzendiepertsonak sailkatzekoorduan,batikbatbati: hitzegiteanhankakgurutzatzendituztenneskekliluratzendute.
Jaimevive frustradopor la sensacióndeque tiempoatrásdejóescaparalaquehubierasidolamujerdesuvida.AhoraviveenMadrid,estácasadoyespadredeunaniña.ConmotivodeunviajequetienequehaceracasadesuspadresenPamplona,recordaráelveranode1992enqueconocióaEva.Allí,enPamplona,JaimeprefierepasarlasfiestasdeSanFermínenlapiscina,tumbadoalsolydedicadoasuaficiónfavorita:observaralaschicasyretratarlasensucuadernodedibujo.Jaimesefijaenlosdetallesmáslevesparaclasificaralaspersonas,sobretodoenuno:lefascinanlaschicasquedoblanlaspiernascuandohablan.
Jaimevit frustrépar la sensationd’avoirpar lepassé laissééchappercellequiauraitpuêtrelafemmedesavie.Aujourd’hui,ilvitàMadrid,estmariéet père d’une petite fille. A l’occasion d’un voyage chez ses parents àPampelune,ilseremémoreracetété1992oùilavaitrencontréEva.Là-bas,JaimepréfèrepasserlesfêtesdeSanFermíndanslapiscine,allongéausoleilenseconsacrantàsonactivitépréférée:observerlesfillespourenfaireleurportraitdanssoncarnetdedessins.Pourclasserlespersonnes,ilseconcentresurlesmoindresdétails,etsurunenparticulier:ilestfascinéparlesfillesquicroisentlesjambesquandellesparlent.
Iturri
a/Fu
ente
/Sou
rce:
Zur
riola
Gro
up E
nter
tain
men
t
13
BAIONA BILBO DONOSTIA GASTEIZ2/6/2012. 19:00 h. 12/6/2012. 20:00 h. 20/6/2012. 20:00 h. 19/6/2012. 20:00 h.
D: Ana DíezA: 2002DU: 84 minPR: Igeldo Komunikazioa, S.L., Impala S.A., ICAIC.G: Ana Díez, Bernardo Belzunegui, Ángel Amigo, Begoña Miñaur M: Juan ZulaikaDF: Enrique LagunaMJ: Guillermo S. MaldonadoPE: Anthony Bouza, José Israel Cuello, Francisco Alberto Henríquez, Manuel Vázquez Montalbán, Arantzazu Amezaga, Gregorio Morán, Lucy Silfa, Rosa Báez, Fermín Galíndez, Flory Galíndez, Gregorio Pérez Olea, María Ugarte, Bernardo Vega, Ludger Mees, Maurice Sovern, Sergei Kondrashev, Mario Salegui, Stuart Mc Keever, Plato Cacheris, William Hundley, Maruxa de la Maza, Miguel Ángel Bissié, Manuel de Ovín
1956ko martxoaren 12ko gauean, Jesus de Galindez izeneko gizonezkoadesagertuzenManhattanerdigunean.Kuriosoki,errepublikarerbesteratuaizateaz gain, Eusko Jaurlaritzak Nueva Yorken zuen ordezkaria zenadesagartzeak zirarra eragin zuen politikako maila altuenetan. Hoover etabere FBIak historian zehar izan den ikerketa garestienetakoa jarri zutenabian,HegoAmerikanzuteninformatzaileonenahiltzerazeinausartuzenargitzeko.RafaelLeonidasTrujillodiktadoredominikarrak,berriz,gertaerarenoihartzunaz izututa, bahiketako makineria konplexuan parte hartu zutendenakerailzituen.Guztiarengainetik,lortunahizenteoriaondokoazen:noredonortzukzeudeninteresatutaGalindezendesagerpenean.
La noche del 12 de marzo de 1956 un hombre llamado Jesús de Galíndezdesaparece en el centro de Manhattan. Inexplicablemente, la desaparicióndeesteexiliadorepublicanoyDelegadodelGobiernoVascoenNuevaYorkgeneraunaconmociónenlosmásaltosnivelespolíticos.HooverysuFBIinicianunade las investigacionesmáscostosasde suhistoriaparadescubrirquiénhaosadodeshacersedelqueha resultado ser sumejor informantepolíticodeLatinoamérica.EldictadordominicanoRafaelLeonidasTrujilloalarmadoporlasrepercusionesdelcaso,asesinaatodoslosquehanparticipadoenlacomplicadamaquinariadelsecuestro.Porencimadetodo,lateoríaaalcanzaresquiénoquiénespodríanestarinteresadosenladesaparicióndeGalíndez.
Lanuitdu12mars1956,unhommenomméJesúsdeGalíndezdisparaîtenpleincentredeManhattan.Demanièreinexplicable,ladisparitiondecetexilérépublicain et Délégué du Gouvernement Basque à New York cause unevéritablesecoussedanslesplushautessphèrespolitiques.HooveretsonFBIengagent l’une des enquêtes les plus coûteuses de son histoire pour savoirquiaosésedébarrasserdeceluiquis’estavéréêtresonmeilleurinformateurpolitiqueenAmériqueLatine.LedictateurdominicainRafaelLeonidasTrujillo,alarméparlesretombéesdel’affaire,faitassassinertousceuxquid’unefaçonoud’uneautreontprispartaukidnapping.LeplusimportantrestedesavoirquipouvaittrouverunintérêtdansladisparitiondeGalíndez.
GALÍNDEZ
14
D: Ana Díez, Bernardo BelzuneguiA: 2004DU: 3 min 30 segPR: ¡Hay motivo! P.C.I: Críspulo Cabezas, Silvia Rey
¡Hay motivo!(2004)hiruminutuingurukoiraupenadutenzatitxikizosatutakofilm luzeada.Zatihorietakobakoitzaegiledesberdinbatekzuzenduzuenetaberehelburuaondokoaizanzen:unehartanEspainianzegoenerrealitatepolitikoarenetasozialarenalderdidesberdinaksalatzea.Herritarrenbegiakzabaltzeazgain,Gobernuakazkenurteetaniritzipublikoarenaurreanaintzathartu gabe utzi, manipulatu, alderatu eta zuzenean desagerrarazi zituenzenbaitarazoagerianutzinahizituztenegileek.AnaDiezeketaBernardoBelzuneguikzuzendutakozatia,AlainResnaisieskainitakoomenaldibatizanzen,bizitzekogeroetazailagoazirudienhiritik,hainzuzen:Madriletik.
XIII. Turia Sariak: Publikoaren Saria
¡Hay motivo! (2004) es una película de largometraje hecha de pequeñaspiezasdealrededordetresminutosdeduración.Cadaunadeesaspiezas fuedirigidaporunautordiferentey tuvoporobjetodenunciaralgúnaspectodelarealidadpolíticaysocialespañoladelmomento.Losautoresqueríanabrirlosojosde los ciudadanosymostrar algunosproblemasqueelGobiernodelosúltimosañoshabíadesatendido,manipulado,obviadoodirectamenteescamoteadoalaopiniónpública.LapiezadirigidaporAnaDíezyBernardoBelzuneguifueunhomenajeaAlainResnaisdesdeunaciudadqueparecíacadavezmenosvivible:Madrid.
XIII Premios Turia: Premio del Público
¡Hay motivo! (2004)estunfilmcollectifcomposédepetitespiècesd’environtroisminutes.Chacuned’entreellesaétéréaliséeparunauteurdifférentdansl’objectifdedénoncerunaspectdelaréalitépolitiqueetsocialdel’Espagnedel’époque.Lesauteursvoulaientouvrirlesyeuxauxcitoyensetleurmontrercertains problèmes que le Gouvernement en place avaient alors négligés,manipulés,évités,voiremêmecachésàl’opinionpublique.LapièceréaliséeparAnaDíezetBernardoBelzuneguiestunhommageàAlainResnaisquimetenscèneunevillequisemblaitdemoinsenmoinsvivable :Madrid.
XIII Prix Turia: Prix du Public
MADRID, MON AMOURFilm laburra Cortometraje Court-métrage
BILBO DONOSTIA GASTEIZ 19/6/2012. 20:00 h. 25/6/2012. 20:00 h. 26/6/2012. 20:00 h.
15
BAIONA BILBO DONOSTIA GASTEIZ1/6/2012. 21:00 h. 26/6/2012. 20:00 h. 27/6/2012. 20:00 h. 3/7/2012. 20:00 h.
D: Ana DíezA: 2008DU: 85 minPR: Tornasol Films, S.A., Haddock Films, Lajolla Films G: Ricardo Fernández BlancoM: Lucio Godoy DA: Adelaida Rodríguez, Leho de Sosa DF: Alfonso Parra MJ: Fernando Pardo I: Mauricio Dayub, Emilio Gutiérrez Caba, Viviana Saccone, Nicolás Pauls, María Botto, Andrea Davidovics
Beregurasoenherrialdeazapalduorduko,XaviIruñeakoOsasunarenfitxaketaberriakaurrezaurretopoegingoduiraganarekin.Hogeitahamarurtetikgoraditu,etalehenaldizateradaPaisitotik.Rosanarekinberriroelkartukoda.Harkmaitasunarenetagorrotoarenarteanpasatudituazkenhogeiurteak,Xaviberebilaetorrieta1973koUruguaikooroitzapenakesplikatukozizkiolakoan.Uruguaihartanezinzenherriarenatsekabeaezkutatu:politikarienustelkeriaendemikoa,tupamaroak, milikoak edota burutuko zela jakina zen estatu-kolpea. Horrenguztiarenaurrean,RosanarenetaXavirenaitekezduteberenhaurrakbabestueta dituzten ideiekin kontsekuentea den bizimodua bizi besterik nahi… etafutbolaikusi,noski.Izanere,Paisitonfutboladenada,baitagerragaraianere.
Nadamáspisar la tierradesuspadres,Xavi,elnuevofichajedelOsasunadePamplona,sedadebrucesconelpasado.AsustreintaytantosacabadeponerporprimeravezlospiesfueradelPaisitoysereencuentraconRosana,queentreelamoryelodiosehapasadoveinteañosesperandoqueXavivinieraabuscarlayleexplicarasusrecuerdosdeaquelUruguayde1973.AquelUruguayenelquenosepodíaocultareldescontentodelpueblo,lacorrupciónendémicadelospolíticos,lostupamaros,losmilicosoelgolpedeestadoqueyasesabequevanadar.Enmediodetodoaquello,elpadredeRosanayeldeXavinoqueríanotracosaqueprotegerasushijosyvivirunavidaconsecuenteconsusideas...yverfútbol,claro.PorqueenelPaisitoelfútbolloestodo,inclusoentiemposdeguerra.
Xavivientd’êtrerecrutéparleclubdefootballdePampeluneetfoulerlaterredesesparentsfaitresurgirenluidedouloureuxsouvenirs.Atrenteanspassés,c’estlapremièrefoisqu’ilmetlespiedshorsdeson«petitpays»etilretrouveRosana,sonamoureused’enfancequiattenddepuisvingtans,entrel’amouretlahaine,queXaviviennelachercheretluiracontesessouvenirsdel’Uruguayde1973.CetteUruguayébranléeparuncoupd’EtatetenproieàlacorruptionetauxactionsrévolutionnairesdesTupamaros.Aumilieudetoutça,lepèredeRosanaetceluideXavivoulaientavanttoutprotégerleursenfants,vivreunevieenaccordavecleursidées…etregarderlefootbiensûr,cardansle«petitpays»rienn’estplusimportantquelefootball,mêmeentempsdeguerre.
PAISITOPETIT PAYS
Zinema eta Gerra Zibila Euskal HerrianCine y Guerra Civil en el País Vasco
Cinéma et Guerre civile au Pays Basque
2012ko irailetik azaroraDe septiembre a noviembre de 2012
De septembre à novembre 2012
www.filmotecavasca.com
Antolatzailea / Organizador / Organisateur:
18
PROIEKZIO-ARETOAK SALAS DE PROYECCIÓNSALLES DE PROJECTIONSarrerensalmentaVentadeentradasBilletterie
EUSKADIKO FILMATEGIA - FILMOTECA VASCA - CINÉMATHÈQUE BASQUE
SanchoelSabio,17trasera20010Donostia-SanSebastián
Telf.:(0034)943468484Fax:(0034)943469998E-mail:filmoteca@filmotecavasca.comWeb:www.filmotecavasca.com
TALDEA EQUIPO ÉQUIPE
ZuzendariaDirectorDirecteur:JoxeanFernández.
KontserbazioSailaDepartamentodeConservaciónDépartementdeConservation:IonLópez(zuzendariadirectordirecteur),MaiderZendoia.
ZuzendaritzakoIdazkaritzaSecretaríadeDirecciónSecrétariatdeDirection:MªCarmenAusan.
Dokumentazio,ArtxiboetaDigitalizazioSailaDepartamentodeDocumentación,ArchivoyDigitalizaciónDépartementdeDocumentation,ArchivesetDigitalisation:MaríaLopetegui,JoneMendikute.
SailTeknikoaDepartamentoTécnicoDépartementTechnique:NerePagola,BorjaDíez.
Kimuak:TxemaMuñoz,EstherCabero.
ANTZOKIZAHARRATEATROPRINCIPALKaleNagusia,120003Donostia-SanSebastiánTelf.:(0034)943481970
GOLEMALHÓNDIGABILBAOPlazaArriquibar,448008BilbaoTelf.:(0034)944014014
CINESFLORIDA-GURIDIZINEMAKCalleSanPrudencio,22-2401005Vitoria-GasteizTelf: (0034)945231323
INFO
RMA
ZIO
BA
LIA
GA
RRIA
IN
FORM
AC
IÓN
ÚT
ILI
NFO
SPR
AT
IQU
ES
CINÉMAL’ATALANTE7,rueDenisEtcheverry64100BayonneTelf.:(0033)0559557663
L’AUTRECINÉMA3,quaiAmiralSala64100BayonneTelf.:(0033)0559557663
19
Antolatzailea: Organizador: Organisateur:
Euskadiko Filmategia Fundazioaren Patronatua ondorengo erakundeek osatzen dute:El Patronato de la Fundación Filmoteca Vasca está compuesto por las siguientes instituciones:Le Patronat de la Fondation Filmoteca Vasca est composé des institutions suivantes:
Euskadiko Filmategia Fundazioa ondorengo erakundeak finantzatzen du: La Fundación Filmoteca Vasca está financiada por: La Fondation Filmoteca Vasca est financée par:
Ana Diezen atzera begirakoa ondorengo erakundeen lankidetzari esker posible izan da:La retrospectiva de Ana Díez ha sido posible gracias a la colaboración de las siguientes instituciones:La rétrospective Ana Díez a été rendue possible grâce à la collaboration des institutions suivantes:
Ondorengo erakundeen laguntzarekin: Con la ayuda de las siguientes instituciones: Avec le soutien des institutions suivantes:
Ikusentzunezko Arteen eta Zinematografiaren Institutuaren laguntzarekin: Con el apoyo del Instituto de la Cinematografía y de las Artes Audiovisuales: Avec le soutien de l’Institut de la Cinématographie et des Arts Audiovisuels:
ESKERRAK AGRADECIMIENTOS REMERCIEMENTS
AnaDíez,BernardoBelzunegui;JesúsAngulo,PilarMartínez-Vasseur,AntonioSantamarina;LourdesFernández,BárbaraEpalza,FernandoPérez(AlhóndigaBilbao);JoséAntonioFernández,LuisSantamaría(BartonFilms);Sylvie Larroque (Cinéma L’Atalante/L’Autre Cinéma); Javier Echaguibel, Víctor Villanueva (Cines Florida-Guridi Zinemak); Josemi Beltrán (Donostia Kultura); Euskal Telebista; Cristina Bernáldez, Petri Serrano(FilmotecaEspañola);KoldoLasa,AnaHerrera,AlbertoCañada(INAAC);MikelMendarte(Kutxa);ÁngelAmigo(ZurriolaGroupEntertainment).
DiseinuaetamaketazioaDiseñoymaquetaciónMiseenpageetmaquette:YtantosInprimategiaImprentaImpression:GráficasOrvy
Laster, EUSKADIKO FILMATEGIAreneta NAFARROAKO FILMOTEKAren argitalpen berria
Próximamente, nueva publicación de la FILMOTECA VASCA y de la FILMOTECA DE NAVARRA
Prochainement, nouvelle publicationde la CINÉMATHÈQUE BASQUE etde la CINÉMATHÈQUE DE NAVARRE
Argazkia/Foto/Photo: Jorge Fuembuena