Nuevos retos en la Ingeniería: Lanzadores y Satélites · Mayo 2015 3 El Contexto de la Industria...

Post on 25-Jan-2021

1 views 0 download

Transcript of Nuevos retos en la Ingeniería: Lanzadores y Satélites · Mayo 2015 3 El Contexto de la Industria...

  • Est

    e do

    cum

    ento

    y s

    u co

    nten

    ido

    es c

    onfid

    enci

    al y

    pro

    pied

    ad d

    e E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    io S

    .L.

    Que

    da p

    rohi

    bida

    , sin

    aut

    oriz

    ació

    n es

    crita

    , la

    repr

    oduc

    ción

    tota

    l o p

    arci

    al d

    el m

    ism

    o, a

    sí c

    omo

    su c

    omun

    icac

    ión

    a ot

    ras

    entid

    ade

    s.

    Thi

    s do

    cum

    ent a

    nd it

    s co

    nten

    t is

    conf

    iden

    tial a

    nd p

    rope

    rty

    of E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    ioS

    .L. T

    otal

    or

    part

    ial r

    epro

    duct

    ion,

    as

    wel

    l as

    its c

    omm

    unic

    atio

    n to

    third

    par

    ties,

    is p

    rohi

    bite

    d w

    ithou

    t writ

    ten

    auth

    oriz

    atio

    n.

    XXIV Jornadas Internacionales

    MAPFRE Global Risks

    Nuevos retos en la Ingeniería: Lanzadores y

    SatélitesJesús San Juan / AIRBUS Defence and Space

    Bilbao, 8 de Mayo de 2015

  • Est

    e do

    cum

    ento

    y s

    u co

    nten

    ido

    es c

    onfid

    enci

    al y

    pro

    pied

    ad d

    e E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    io S

    .L.

    Que

    da p

    rohi

    bida

    , sin

    aut

    oriz

    ació

    n es

    crita

    , la

    repr

    oduc

    ción

    tota

    l o p

    arci

    al d

    el m

    ism

    o, a

    sí c

    omo

    su c

    omun

    icac

    ión

    a ot

    ras

    entid

    ade

    s.

    Thi

    s do

    cum

    ent a

    nd it

    s co

    nten

    t is

    conf

    iden

    tial a

    nd p

    rope

    rty

    of E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    ioS

    .L. T

    otal

    or

    part

    ial r

    epro

    duct

    ion,

    as

    wel

    l as

    its c

    omm

    unic

    atio

    n to

    third

    par

    ties,

    is p

    rohi

    bite

    d w

    ithou

    t writ

    ten

    auth

    oriz

    atio

    n.

    Mayo 2015 2

    Contenidos

    El Contexto de la Industria Espacial

    Las Empresas Españolas dentro del grupo AIRBUS

    Defence And Space

    Situación actual y tendencias

    Los Riesgos dentro del sector espacial

    Los Retos del Futuro

    Conclusiones

  • Est

    e do

    cum

    ento

    y s

    u co

    nten

    ido

    es c

    onfid

    enci

    al y

    pro

    pied

    ad d

    e E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    io S

    .L.

    Que

    da p

    rohi

    bida

    , sin

    aut

    oriz

    ació

    n es

    crita

    , la

    repr

    oduc

    ción

    tota

    l o p

    arci

    al d

    el m

    ism

    o, a

    sí c

    omo

    su c

    omun

    icac

    ión

    a ot

    ras

    entid

    ade

    s.

    Thi

    s do

    cum

    ent a

    nd it

    s co

    nten

    t is

    conf

    iden

    tial a

    nd p

    rope

    rty

    of E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    ioS

    .L. T

    otal

    or

    part

    ial r

    epro

    duct

    ion,

    as

    wel

    l as

    its c

    omm

    unic

    atio

    n to

    third

    par

    ties,

    is p

    rohi

    bite

    d w

    ithou

    t writ

    ten

    auth

    oriz

    atio

    n.

    Mayo 2015 3

    El Contexto de la Industria Espacial en el mundo (i)

    • Generación en torno a 200 b€ en

    el mercado global (más de la

    mitad en DTH, SatCom, EO). El

    Espacio continúa generando

    empleo de calidad a pesar de la

    crisis.

    • Disminución del peso del

    mercado norteamericano (54% en

    2013, 75% en 2000)

    • Aparición de nuevos actores en

    el mercado comercial (Google),

    nuevos proveedores de Servicios

    (Skybox, OneWeb).

    • Evolución desde satélites

    pesados y complejos, hacia

    misiones de bajo coste.

    Fuente: Space

    Fundation, SIA, EGNSS

    Agency, TEDAE, BCG

  • Est

    e do

    cum

    ento

    y s

    u co

    nten

    ido

    es c

    onfid

    enci

    al y

    pro

    pied

    ad d

    e E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    io S

    .L.

    Que

    da p

    rohi

    bida

    , sin

    aut

    oriz

    ació

    n es

    crita

    , la

    repr

    oduc

    ción

    tota

    l o p

    arci

    al d

    el m

    ism

    o, a

    sí c

    omo

    su c

    omun

    icac

    ión

    a ot

    ras

    entid

    ade

    s.

    Thi

    s do

    cum

    ent a

    nd it

    s co

    nten

    t is

    conf

    iden

    tial a

    nd p

    rope

    rty

    of E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    ioS

    .L. T

    otal

    or

    part

    ial r

    epro

    duct

    ion,

    as

    wel

    l as

    its c

    omm

    unic

    atio

    n to

    third

    par

    ties,

    is p

    rohi

    bite

    d w

    ithou

    t writ

    ten

    auth

    oriz

    atio

    n.

    Mayo 2015 4

    El Contexto de la Industria Espacial en el mundo (ii)

    • Oportunidades de negocio: vuelos tripulados

    comerciales, servicios en órbita,

    Comunicaciones/Observación de la Tierra

    • Reducción de precios de lanzamiento + demanda de

    mayor flexibilidad, fiabilidad (técnica y operacional) y

    seguridad. Orientación hacia tecnologías reutilizables

    • Aparición de start-ups en USA (lanzadores, fabricantes

    de pequeños satélites)

    • Productos clásicos del sector espacial enfrentados a

    nuevas tendencias: UAVs, cubesats. Rol creciente de

    actores del sector DownStream (Servicios,

    Electrónica)

  • Est

    e do

    cum

    ento

    y s

    u co

    nten

    ido

    es c

    onfid

    enci

    al y

    pro

    pied

    ad d

    e E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    io S

    .L.

    Que

    da p

    rohi

    bida

    , sin

    aut

    oriz

    ació

    n es

    crita

    , la

    repr

    oduc

    ción

    tota

    l o p

    arci

    al d

    el m

    ism

    o, a

    sí c

    omo

    su c

    omun

    icac

    ión

    a ot

    ras

    entid

    ade

    s.

    Thi

    s do

    cum

    ent a

    nd it

    s co

    nten

    t is

    conf

    iden

    tial a

    nd p

    rope

    rty

    of E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    ioS

    .L. T

    otal

    or

    part

    ial r

    epro

    duct

    ion,

    as

    wel

    l as

    its c

    omm

    unic

    atio

    n to

    third

    par

    ties,

    is p

    rohi

    bite

    d w

    ithou

    t writ

    ten

    auth

    oriz

    atio

    n.

    5

    • El sector Espacial en Europa representa un modelo productivo muy eficiente, que se

    desarrolla en un ámbito muy específico en gran parte regulado por las Administraciones.

    o Activo en I+D+I, generador de tecnología, empleo de alta cualificación

    o Competitividad y productividad, carácter exportador

    o Estratégico: Seguridad, Medio Ambiente, Ciencia, Navegación, Comunicaciones,

    Transporte

    • Desde 1975, la ESA es motor del desarrollo de competencias industriales e inversión

    tecnológica (3 bn€/año). Desde Lisboa-2007, la UE comparte con la ESA la Estrategia y el

    desarrollo de una política conjunta (Galileo, Copernicus, SST, H2020: 11 bn€ en el periodo

    2014-2020)

    • Las ventas en Europa alcanzaron 6,8 bn€ en 2013 (6,5 bn€ en 2012), un 10,6 % del

    mercado mundial global.

    El contexto de la Industria Espacial: Europa

    Fuente: ASD

    Mayo 2015

  • Est

    e do

    cum

    ento

    y s

    u co

    nten

    ido

    es c

    onfid

    enci

    al y

    pro

    pied

    ad d

    e E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    io S

    .L.

    Que

    da p

    rohi

    bida

    , sin

    aut

    oriz

    ació

    n es

    crita

    , la

    repr

    oduc

    ción

    tota

    l o p

    arci

    al d

    el m

    ism

    o, a

    sí c

    omo

    su c

    omun

    icac

    ión

    a ot

    ras

    entid

    ade

    s.

    Thi

    s do

    cum

    ent a

    nd it

    s co

    nten

    t is

    conf

    iden

    tial a

    nd p

    rope

    rty

    of E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    ioS

    .L. T

    otal

    or

    part

    ial r

    epro

    duct

    ion,

    as

    wel

    l as

    its c

    omm

    unic

    atio

    n to

    third

    par

    ties,

    is p

    rohi

    bite

    d w

    ithou

    t writ

    ten

    auth

    oriz

    atio

    n.

    6

    El contexto de la Industria Espacial: España

    El Sector Espacial en España es un ejemplo de exitosa

    colaboración público-privada, con merecido reconocimiento

    internacional, participando en todos los segmentos de

    actividad. Fuerte Inversión en I+D+i (14%) y proyección

    internacional (72 % exportación)

    Oportunidades comerciales generadas por nuestros

    Operadores de Satélites.

    Participamos en todos los segmentos de actividad:

    Lanzadores y Satélites en el Segmento de Vuelo,

    incluyendo Sistemas completos,

    Equipos y Sistemas del Segmento Terreno,

    Contamos con Operadores de Servicios por Satélite, en

    concreto con el tercer Operador europeo en el Sector de

    Telecomunicaciones.

    Fuente: TEDAE

    El Sector contribuye con 736 millones de euros a la economía y mantiene más de 3.400

    empleos de alta cualificación.

    Mayo 2015

  • Est

    e do

    cum

    ento

    y s

    u co

    nten

    ido

    es c

    onfid

    enci

    al y

    pro

    pied

    ad d

    e E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    io S

    .L.

    Que

    da p

    rohi

    bida

    , sin

    aut

    oriz

    ació

    n es

    crita

    , la

    repr

    oduc

    ción

    tota

    l o p

    arci

    al d

    el m

    ism

    o, a

    sí c

    omo

    su c

    omun

    icac

    ión

    a ot

    ras

    entid

    ade

    s.

    Thi

    s do

    cum

    ent a

    nd it

    s co

    nten

    t is

    conf

    iden

    tial a

    nd p

    rope

    rty

    of E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    ioS

    .L. T

    otal

    or

    part

    ial r

    epro

    duct

    ion,

    as

    wel

    l as

    its c

    omm

    unic

    atio

    n to

    third

    par

    ties,

    is p

    rohi

    bite

    d w

    ithou

    t writ

    ten

    auth

    oriz

    atio

    n.

    AIRBUS Defence and Space en España

    7

    60 %

    Participación

    Airbus

    Infoterra SGSA

    Mayo 2015

    • 38 000 empleados

    • 13 000 millones de

    facturación

    • Nº1 en Europa en Defensa y

    Espacio

    • Centros: Barajas, Getafe,

    Illescas, Tablada, San Pablo,

    Tres Cantos, Barcelona

  • Est

    e do

    cum

    ento

    y s

    u co

    nten

    ido

    es c

    onfid

    enci

    al y

    pro

    pied

    ad d

    e E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    io S

    .L.

    Que

    da p

    rohi

    bida

    , sin

    aut

    oriz

    ació

    n es

    crita

    , la

    repr

    oduc

    ción

    tota

    l o p

    arci

    al d

    el m

    ism

    o, a

    sí c

    omo

    su c

    omun

    icac

    ión

    a ot

    ras

    entid

    ade

    s.

    Thi

    s do

    cum

    ent a

    nd it

    s co

    nten

    t is

    conf

    iden

    tial a

    nd p

    rope

    rty

    of E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    ioS

    .L. T

    otal

    or

    part

    ial r

    epro

    duct

    ion,

    as

    wel

    l as

    its c

    omm

    unic

    atio

    n to

    third

    par

    ties,

    is p

    rohi

    bite

    d w

    ithou

    t writ

    ten

    auth

    oriz

    atio

    n.

    8

    CASA Espacio CRISA InfoTerra

    Desarrollo de Sistemas Satelitales

    completos.

    Equipos de Electrónica de vuelo:

    Potencia y Propulsión, Plataforma

    y carga útil, y lanzadores

    Venta de imágenes de Satélite

    Ópticas y Radar.

    Desarrollo de Instrumentos de

    micro-ondas.

    Equipos de Segmento Terreno:

    Comunicaciones seguras, Centros

    de Misión, Archivo y Catalogo

    Servicios relacionados con

    Emergencias, Seguridad, S&R,

    Petróleo, Control de Cambios.

    Desarrollo de Antenas y

    Reflectores SATCOM

    Equipos y bancos de pruebas:

    Radiofrecuencia, Gestión de datos,

    Potencia, y bancos de pruebas

    para subsistemas y sistemas

    Suministro de estaciones de

    recepción y procesado de datos

    Ópticos y Radar.

    Estructuras y equipos para

    Satélites y Lanzadores

    institucionales y comerciales.

    Desarrollo e Ingeniería de

    Software para segmento de vuelo

    y de Tierra

    Desarrollo de productos de

    Cartografía de precisión.

    Actividades de AIRBUS Espacio - España

    Mayo 2015

  • Est

    e do

    cum

    ento

    y s

    u co

    nten

    ido

    es c

    onfid

    enci

    al y

    pro

    pied

    ad d

    e E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    io S

    .L.

    Que

    da p

    rohi

    bida

    , sin

    aut

    oriz

    ació

    n es

    crita

    , la

    repr

    oduc

    ción

    tota

    l o p

    arci

    al d

    el m

    ism

    o, a

    sí c

    omo

    su c

    omun

    icac

    ión

    a ot

    ras

    entid

    ade

    s.

    Thi

    s do

    cum

    ent a

    nd it

    s co

    nten

    t is

    conf

    iden

    tial a

    nd p

    rope

    rty

    of E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    ioS

    .L. T

    otal

    or

    part

    ial r

    epro

    duct

    ion,

    as

    wel

    l as

    its c

    omm

    unic

    atio

    n to

    third

    par

    ties,

    is p

    rohi

    bite

    d w

    ithou

    t writ

    ten

    auth

    oriz

    atio

    n.

    Lanzadores: Situación actual y tendencias

    9

    SITUACION ACTUAL

    • Dominio ARIANE5 (10 T en GTO, >50% del mercado comercial accesible).

    Nuevo entrante Falcon-9 con precios agresivos

    • Llegada de VEGA en fuerte competición con pequeños lanzadores en declive

    (ROCKOT, DNEPR), sólidamente establecidos (PSLV), o recién llegados

    (ANTARES, Long March 2, Epsilon, Angara)

    TENDENCIAS

    • Aumento de la capacidad (masa y volumen carga útil)

    • Reducción del coste (€/kg)

    • Flexibilidad y modularidad (diferentes misiones y tamaños de satélite,

    ventanas de lanzamiento)

    • Requisitos institucionales: satélites ENS

    • Soluciones para pequeños satélites efectivas en coste

    Fuente: Arianespace

    Mayo 2015

  • Est

    e do

    cum

    ento

    y s

    u co

    nten

    ido

    es c

    onfid

    enci

    al y

    pro

    pied

    ad d

    e E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    io S

    .L.

    Que

    da p

    rohi

    bida

    , sin

    aut

    oriz

    ació

    n es

    crita

    , la

    repr

    oduc

    ción

    tota

    l o p

    arci

    al d

    el m

    ism

    o, a

    sí c

    omo

    su c

    omun

    icac

    ión

    a ot

    ras

    entid

    ade

    s.

    Thi

    s do

    cum

    ent a

    nd it

    s co

    nten

    t is

    conf

    iden

    tial a

    nd p

    rope

    rty

    of E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    ioS

    .L. T

    otal

    or

    part

    ial r

    epro

    duct

    ion,

    as

    wel

    l as

    its c

    omm

    unic

    atio

    n to

    third

    par

    ties,

    is p

    rohi

    bite

    d w

    ithou

    t writ

    ten

    auth

    oriz

    atio

    n.

    Satélites de Telecomunicaciones: Situación actual y tendencias

    10

    SITUACION ACTUAL

    • Banda Ku congestionada. Banda Ka desarrollada, en comercialización

    • Presencia de Satélites grandes (consolidación) y medianos (apertura

    de mercados)

    • Impulso a la reducción de la brecha digital (Digital Divide)

    • Crecimiento geométrico de la demanda de Ancho de Banda

    TENDENCIAS

    Aumento de la demanda de capacidad

    Flexibilidad

    Reducción coste/bit

    Reducción coste /kg de carga útil

    Requisitos Institucionales

    Propulsión eléctrica / inyección en órbita

    Satélites de TBps

    Antenas y Repetidores activos/flexibles

    Misiones institucionales + comerciales

    Satélites más recurrentes + constelaciones

    en órbita baja

    Reducción costes producción & integración

    Coberturas globales

    Mayo 2015

  • Est

    e do

    cum

    ento

    y s

    u co

    nten

    ido

    es c

    onfid

    enci

    al y

    pro

    pied

    ad d

    e E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    io S

    .L.

    Que

    da p

    rohi

    bida

    , sin

    aut

    oriz

    ació

    n es

    crita

    , la

    repr

    oduc

    ción

    tota

    l o p

    arci

    al d

    el m

    ism

    o, a

    sí c

    omo

    su c

    omun

    icac

    ión

    a ot

    ras

    entid

    ade

    s.

    Thi

    s do

    cum

    ent a

    nd it

    s co

    nten

    t is

    conf

    iden

    tial a

    nd p

    rope

    rty

    of E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    ioS

    .L. T

    otal

    or

    part

    ial r

    epro

    duct

    ion,

    as

    wel

    l as

    its c

    omm

    unic

    atio

    n to

    third

    par

    ties,

    is p

    rohi

    bite

    d w

    ithou

    t writ

    ten

    auth

    oriz

    atio

    n.

    Satélites de Observación de la Tierra y Navegación:

    Situación actual y tendencias

    11

    SITUACION ACTUAL

    • Tecnologías y servicios de Observación de la Tierra: Ordenación

    del territorio, control de fronteras, clima, catástrofes.

    • Tecnologías disponibles: Óptica de alta resolución y radares

    • Numerosos lanzamientos de constelaciones: UE & ESA a través de

    GMES/COPERNICUS.

    • Recta final PNOT: Lanzamiento y Operación de PAZ e INGENIO

    TENDENCIAS

    • Instrumentos radar de mayor resolución (< 25 cm)

    • Plataformas y Constelaciones de nueva generación, menor

    tamaño, mayor agilidad

    • Servicios NRT (Near Real Time)

    • Antenas activas de mayor ancho de banda, precisión de

    geolocalización

    • Instrumentos de microondas de mayor frecuencia, Radiómetros

    SAR de nueva generación

    • Nueva aviónica integrada, carburo de silicio, y plataforma ágil

    (giróscopo de control de momento de nueva generación)

    Mayo 2015

  • Est

    e do

    cum

    ento

    y s

    u co

    nten

    ido

    es c

    onfid

    enci

    al y

    pro

    pied

    ad d

    e E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    io S

    .L.

    Que

    da p

    rohi

    bida

    , sin

    aut

    oriz

    ació

    n es

    crita

    , la

    repr

    oduc

    ción

    tota

    l o p

    arci

    al d

    el m

    ism

    o, a

    sí c

    omo

    su c

    omun

    icac

    ión

    a ot

    ras

    entid

    ade

    s.

    Thi

    s do

    cum

    ent a

    nd it

    s co

    nten

    t is

    conf

    iden

    tial a

    nd p

    rope

    rty

    of E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    ioS

    .L. T

    otal

    or

    part

    ial r

    epro

    duct

    ion,

    as

    wel

    l as

    its c

    omm

    unic

    atio

    n to

    third

    par

    ties,

    is p

    rohi

    bite

    d w

    ithou

    t writ

    ten

    auth

    oriz

    atio

    n.

    El impacto de la nueva legislación europea en el sector espacial (i)

    12

    MEDIO AMBIENTE

    • Nuevas leyes: REACH, RoHS, LOS

    • Tecnologías verdes

    • Presión sobre el sector: Riesgo de

    ruptura de la cadena de suministro

    (clientes de operadores TELECOM,

    empleados)

    SOSTENIBILIDAD

    • Actividad espacial sostenible:

    riesgos asociados a los

    debris

    • Impacto mediático sector

    espacial

    Mayo 2015

    CLEAN SPACE (ESA-UE H2020)

    • Respuesta proactiva a los desafíos

    medioambientales en suelo y en el

    espacio

  • Est

    e do

    cum

    ento

    y s

    u co

    nten

    ido

    es c

    onfid

    enci

    al y

    pro

    pied

    ad d

    e E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    io S

    .L.

    Que

    da p

    rohi

    bida

    , sin

    aut

    oriz

    ació

    n es

    crita

    , la

    repr

    oduc

    ción

    tota

    l o p

    arci

    al d

    el m

    ism

    o, a

    sí c

    omo

    su c

    omun

    icac

    ión

    a ot

    ras

    entid

    ade

    s.

    Thi

    s do

    cum

    ent a

    nd it

    s co

    nten

    t is

    conf

    iden

    tial a

    nd p

    rope

    rty

    of E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    ioS

    .L. T

    otal

    or

    part

    ial r

    epro

    duct

    ion,

    as

    wel

    l as

    its c

    omm

    unic

    atio

    n to

    third

    par

    ties,

    is p

    rohi

    bite

    d w

    ithou

    t writ

    ten

    auth

    oriz

    atio

    n.

    13Mayo 2015

    El impacto de la nueva legislación europea en el sector espacial (ii)

  • Est

    e do

    cum

    ento

    y s

    u co

    nten

    ido

    es c

    onfid

    enci

    al y

    pro

    pied

    ad d

    e E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    io S

    .L.

    Que

    da p

    rohi

    bida

    , sin

    aut

    oriz

    ació

    n es

    crita

    , la

    repr

    oduc

    ción

    tota

    l o p

    arci

    al d

    el m

    ism

    o, a

    sí c

    omo

    su c

    omun

    icac

    ión

    a ot

    ras

    entid

    ade

    s.

    Thi

    s do

    cum

    ent a

    nd it

    s co

    nten

    t is

    conf

    iden

    tial a

    nd p

    rope

    rty

    of E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    ioS

    .L. T

    otal

    or

    part

    ial r

    epro

    duct

    ion,

    as

    wel

    l as

    its c

    omm

    unic

    atio

    n to

    third

    par

    ties,

    is p

    rohi

    bite

    d w

    ithou

    t writ

    ten

    auth

    oriz

    atio

    n.

    14Mayo 2015

    ACTIVIDADES PLANIFICADAS

    • Desorbitación Pasiva (dispositivos

    “drag”, especialmente para pequeños

    satélites sin sistema propulsivo)

    • Desorbitación activa (kit de propulsión

    para re-entrada controlada)

    • Dispositivos “demise” a bordo (garantía

    de desintegración en atmósfera)

    • Pasivación sistemas propulsivos y d

    epotencia

    • Medidas de debris in situ (correlación

    modelos)

    El impacto de la nueva legislación europea en el sector espacial (iii)

  • Est

    e do

    cum

    ento

    y s

    u co

    nten

    ido

    es c

    onfid

    enci

    al y

    pro

    pied

    ad d

    e E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    io S

    .L.

    Que

    da p

    rohi

    bida

    , sin

    aut

    oriz

    ació

    n es

    crita

    , la

    repr

    oduc

    ción

    tota

    l o p

    arci

    al d

    el m

    ism

    o, a

    sí c

    omo

    su c

    omun

    icac

    ión

    a ot

    ras

    entid

    ade

    s.

    Thi

    s do

    cum

    ent a

    nd it

    s co

    nten

    t is

    conf

    iden

    tial a

    nd p

    rope

    rty

    of E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    ioS

    .L. T

    otal

    or

    part

    ial r

    epro

    duct

    ion,

    as

    wel

    l as

    its c

    omm

    unic

    atio

    n to

    third

    par

    ties,

    is p

    rohi

    bite

    d w

    ithou

    t writ

    ten

    auth

    oriz

    atio

    n.

    Gestión del riesgo dentro de la industria espacial (i)

    15

    • Definición de riesgo: Risk is the potential for performance

    shortfalls, which may be realized in the future with respect to

    achieving explicitly established and stated performance

    requirements” (NASA, 2008)

    • Riesgo en vehículos espaciales: desarrollo (dimensionado/diseño,

    calificación), producción, integración, puesta en órbita, operacional

    • Approach clásico: bottom-up. FMEA SPF, CIL (*).

    Inconvenientes:

    o Approach cualitativo, centrado en identificar componentes

    individuales que ponen riesgo el subsistema, el vehículo

    espacial, la misión, la tripulación

    o No robusto frente a errores humanos o de software

    o No adaptado a situaciones dinámicas

    o Difícil identificar e introducir incertidumbres en el análisis

    o Coste financiero elevado en ensayos y personal

    • Approach Cuantitativo: PRA (*)

    Mayo 2015

    FMEA Failure Modes and Effects Analysis

    SPF Single Point Failure

    CIL Critical Items List

    PRA Probability Risk Assessment

  • Est

    e do

    cum

    ento

    y s

    u co

    nten

    ido

    es c

    onfid

    enci

    al y

    pro

    pied

    ad d

    e E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    io S

    .L.

    Que

    da p

    rohi

    bida

    , sin

    aut

    oriz

    ació

    n es

    crita

    , la

    repr

    oduc

    ción

    tota

    l o p

    arci

    al d

    el m

    ism

    o, a

    sí c

    omo

    su c

    omun

    icac

    ión

    a ot

    ras

    entid

    ade

    s.

    Thi

    s do

    cum

    ent a

    nd it

    s co

    nten

    t is

    conf

    iden

    tial a

    nd p

    rope

    rty

    of E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    ioS

    .L. T

    otal

    or

    part

    ial r

    epro

    duct

    ion,

    as

    wel

    l as

    its c

    omm

    unic

    atio

    n to

    third

    par

    ties,

    is p

    rohi

    bite

    d w

    ithou

    t writ

    ten

    auth

    oriz

    atio

    n.

    Gestión del riesgo dentro de la industria espacial (ii)

    16

    • Ejemplo de arquitectura de análisis del riesgo en misión

    espacial de bajo coste

    Mayo 2015

    PLAN DE GESTION DE RIESGOS ORIGEN DE RIESGOS

  • Est

    e do

    cum

    ento

    y s

    u co

    nten

    ido

    es c

    onfid

    enci

    al y

    pro

    pied

    ad d

    e E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    io S

    .L.

    Que

    da p

    rohi

    bida

    , sin

    aut

    oriz

    ació

    n es

    crita

    , la

    repr

    oduc

    ción

    tota

    l o p

    arci

    al d

    el m

    ism

    o, a

    sí c

    omo

    su c

    omun

    icac

    ión

    a ot

    ras

    entid

    ade

    s.

    Thi

    s do

    cum

    ent a

    nd it

    s co

    nten

    t is

    conf

    iden

    tial a

    nd p

    rope

    rty

    of E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    ioS

    .L. T

    otal

    or

    part

    ial r

    epro

    duct

    ion,

    as

    wel

    l as

    its c

    omm

    unic

    atio

    n to

    third

    par

    ties,

    is p

    rohi

    bite

    d w

    ithou

    t writ

    ten

    auth

    oriz

    atio

    n.

    Gestión del riesgo dentro de la industria espacial (iii)

    17

    • Ejemplo de arquitectura de misión espacial de bajo coste:

    CUBESAT

    Mayo 2015

  • Est

    e do

    cum

    ento

    y s

    u co

    nten

    ido

    es c

    onfid

    enci

    al y

    pro

    pied

    ad d

    e E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    io S

    .L.

    Que

    da p

    rohi

    bida

    , sin

    aut

    oriz

    ació

    n es

    crita

    , la

    repr

    oduc

    ción

    tota

    l o p

    arci

    al d

    el m

    ism

    o, a

    sí c

    omo

    su c

    omun

    icac

    ión

    a ot

    ras

    entid

    ade

    s.

    Thi

    s do

    cum

    ent a

    nd it

    s co

    nten

    t is

    conf

    iden

    tial a

    nd p

    rope

    rty

    of E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    ioS

    .L. T

    otal

    or

    part

    ial r

    epro

    duct

    ion,

    as

    wel

    l as

    its c

    omm

    unic

    atio

    n to

    third

    par

    ties,

    is p

    rohi

    bite

    d w

    ithou

    t writ

    ten

    auth

    oriz

    atio

    n.

    Gestión del riesgo dentro de la industria espacial (iv)

    La campaña de lanzamiento

    18Mayo 2015

  • Est

    e do

    cum

    ento

    y s

    u co

    nten

    ido

    es c

    onfid

    enci

    al y

    pro

    pied

    ad d

    e E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    io S

    .L.

    Que

    da p

    rohi

    bida

    , sin

    aut

    oriz

    ació

    n es

    crita

    , la

    repr

    oduc

    ción

    tota

    l o p

    arci

    al d

    el m

    ism

    o, a

    sí c

    omo

    su c

    omun

    icac

    ión

    a ot

    ras

    entid

    ade

    s.

    Thi

    s do

    cum

    ent a

    nd it

    s co

    nten

    t is

    conf

    iden

    tial a

    nd p

    rope

    rty

    of E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    ioS

    .L. T

    otal

    or

    part

    ial r

    epro

    duct

    ion,

    as

    wel

    l as

    its c

    omm

    unic

    atio

    n to

    third

    par

    ties,

    is p

    rohi

    bite

    d w

    ithou

    t writ

    ten

    auth

    oriz

    atio

    n.

    Gestión del riesgo dentro de la industria espacial (v)

    El lanzamiento

    19

    • Seguridad en campo cercano (Near field)

    • Caída nominal de etapas propulsivas

    • Riesgo de sobrevolar zonas habitadas (Far-Field)

    • Medidas de reducción de riesgo

    fallo vuelo ARIANE-4 (01/12/1994)

    Mayo 2015

  • Est

    e do

    cum

    ento

    y s

    u co

    nten

    ido

    es c

    onfid

    enci

    al y

    pro

    pied

    ad d

    e E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    io S

    .L.

    Que

    da p

    rohi

    bida

    , sin

    aut

    oriz

    ació

    n es

    crita

    , la

    repr

    oduc

    ción

    tota

    l o p

    arci

    al d

    el m

    ism

    o, a

    sí c

    omo

    su c

    omun

    icac

    ión

    a ot

    ras

    entid

    ade

    s.

    Thi

    s do

    cum

    ent a

    nd it

    s co

    nten

    t is

    conf

    iden

    tial a

    nd p

    rope

    rty

    of E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    ioS

    .L. T

    otal

    or

    part

    ial r

    epro

    duct

    ion,

    as

    wel

    l as

    its c

    omm

    unic

    atio

    n to

    third

    par

    ties,

    is p

    rohi

    bite

    d w

    ithou

    t writ

    ten

    auth

    oriz

    atio

    n.

    Gestión del riesgo dentro de la industria espacial (vi)

    El lanzamiento: dispositivos de neutralización a bordo

    20Mayo 2015

    • Sistema de Seguridad: seguimiento y actuación (TM/TC),

    dispositivos automáticos a bordo, algoritmos de decisión,

    Operadores “Safety”

  • Est

    e do

    cum

    ento

    y s

    u co

    nten

    ido

    es c

    onfid

    enci

    al y

    pro

    pied

    ad d

    e E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    io S

    .L.

    Que

    da p

    rohi

    bida

    , sin

    aut

    oriz

    ació

    n es

    crita

    , la

    repr

    oduc

    ción

    tota

    l o p

    arci

    al d

    el m

    ism

    o, a

    sí c

    omo

    su c

    omun

    icac

    ión

    a ot

    ras

    entid

    ade

    s.

    Thi

    s do

    cum

    ent a

    nd it

    s co

    nten

    t is

    conf

    iden

    tial a

    nd p

    rope

    rty

    of E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    ioS

    .L. T

    otal

    or

    part

    ial r

    epro

    duct

    ion,

    as

    wel

    l as

    its c

    omm

    unic

    atio

    n to

    third

    par

    ties,

    is p

    rohi

    bite

    d w

    ithou

    t writ

    ten

    auth

    oriz

    atio

    n.

    Gestión del riesgo dentro de la industria espacial (vii)

    Seguridad “Near Field”

    21Mayo 2015

    Estudio probabilístico

    de casos degradados

  • Est

    e do

    cum

    ento

    y s

    u co

    nten

    ido

    es c

    onfid

    enci

    al y

    pro

    pied

    ad d

    e E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    io S

    .L.

    Que

    da p

    rohi

    bida

    , sin

    aut

    oriz

    ació

    n es

    crita

    , la

    repr

    oduc

    ción

    tota

    l o p

    arci

    al d

    el m

    ism

    o, a

    sí c

    omo

    su c

    omun

    icac

    ión

    a ot

    ras

    entid

    ade

    s.

    Thi

    s do

    cum

    ent a

    nd it

    s co

    nten

    t is

    conf

    iden

    tial a

    nd p

    rope

    rty

    of E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    ioS

    .L. T

    otal

    or

    part

    ial r

    epro

    duct

    ion,

    as

    wel

    l as

    its c

    omm

    unic

    atio

    n to

    third

    par

    ties,

    is p

    rohi

    bite

    d w

    ithou

    t writ

    ten

    auth

    oriz

    atio

    n.

    Gestión del riesgo dentro de la industria espacial (viii)

    Caída “nominal” de etapas propulsivas

    22Mayo 2015

  • Est

    e do

    cum

    ento

    y s

    u co

    nten

    ido

    es c

    onfid

    enci

    al y

    pro

    pied

    ad d

    e E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    io S

    .L.

    Que

    da p

    rohi

    bida

    , sin

    aut

    oriz

    ació

    n es

    crita

    , la

    repr

    oduc

    ción

    tota

    l o p

    arci

    al d

    el m

    ism

    o, a

    sí c

    omo

    su c

    omun

    icac

    ión

    a ot

    ras

    entid

    ade

    s.

    Thi

    s do

    cum

    ent a

    nd it

    s co

    nten

    t is

    conf

    iden

    tial a

    nd p

    rope

    rty

    of E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    ioS

    .L. T

    otal

    or

    part

    ial r

    epro

    duct

    ion,

    as

    wel

    l as

    its c

    omm

    unic

    atio

    n to

    third

    par

    ties,

    is p

    rohi

    bite

    d w

    ithou

    t writ

    ten

    auth

    oriz

    atio

    n.

    Gestión del riesgo dentro de la industria espacial (ix)

    Seguridad “Far Field”

    23Mayo 2015

  • Est

    e do

    cum

    ento

    y s

    u co

    nten

    ido

    es c

    onfid

    enci

    al y

    pro

    pied

    ad d

    e E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    io S

    .L.

    Que

    da p

    rohi

    bida

    , sin

    aut

    oriz

    ació

    n es

    crita

    , la

    repr

    oduc

    ción

    tota

    l o p

    arci

    al d

    el m

    ism

    o, a

    sí c

    omo

    su c

    omun

    icac

    ión

    a ot

    ras

    entid

    ade

    s.

    Thi

    s do

    cum

    ent a

    nd it

    s co

    nten

    t is

    conf

    iden

    tial a

    nd p

    rope

    rty

    of E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    ioS

    .L. T

    otal

    or

    part

    ial r

    epro

    duct

    ion,

    as

    wel

    l as

    its c

    omm

    unic

    atio

    n to

    third

    par

    ties,

    is p

    rohi

    bite

    d w

    ithou

    t writ

    ten

    auth

    oriz

    atio

    n.

    Gestión del riesgo dentro de la industria espacial (x)

    Medidas de Reducción de riesgo

    24Mayo 2015

    Casos degradados de

    re-entrada controlada

  • Est

    e do

    cum

    ento

    y s

    u co

    nten

    ido

    es c

    onfid

    enci

    al y

    pro

    pied

    ad d

    e E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    io S

    .L.

    Que

    da p

    rohi

    bida

    , sin

    aut

    oriz

    ació

    n es

    crita

    , la

    repr

    oduc

    ción

    tota

    l o p

    arci

    al d

    el m

    ism

    o, a

    sí c

    omo

    su c

    omun

    icac

    ión

    a ot

    ras

    entid

    ade

    s.

    Thi

    s do

    cum

    ent a

    nd it

    s co

    nten

    t is

    conf

    iden

    tial a

    nd p

    rope

    rty

    of E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    ioS

    .L. T

    otal

    or

    part

    ial r

    epro

    duct

    ion,

    as

    wel

    l as

    its c

    omm

    unic

    atio

    n to

    third

    par

    ties,

    is p

    rohi

    bite

    d w

    ithou

    t writ

    ten

    auth

    oriz

    atio

    n.

    Conclusiones

    25

    • La industria de lanzadores se prepara para una nueva etapa de explotación a

    precios de venta muchos más bajos (-50%, 10 k€/kg) en el segmento core de su

    negocio (satélites TELECOM medianos y pesados, hasta 4-5 T), manteniendo

    requisitos de performance, flexibilidad y fiabilidad.

    • La saturación del servicio de banda ancha terrestre puede impulsar la demanda de

    servicios satelitales.

    • Las nuevas áreas de negocio (constelaciones TELECOM/EO) impulsan

    o el desarrollo de lanzadores dedicados a minisats (< 150 kg), a costes de

    lanzamiento bajos (

  • Est

    e do

    cum

    ento

    y s

    u co

    nten

    ido

    es c

    onfid

    enci

    al y

    pro

    pied

    ad d

    e E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    io S

    .L.

    Que

    da p

    rohi

    bida

    , sin

    aut

    oriz

    ació

    n es

    crita

    , la

    repr

    oduc

    ción

    tota

    l o p

    arci

    al d

    el m

    ism

    o, a

    sí c

    omo

    su c

    omun

    icac

    ión

    a ot

    ras

    entid

    ade

    s.

    Thi

    s do

    cum

    ent a

    nd it

    s co

    nten

    t is

    conf

    iden

    tial a

    nd p

    rope

    rty

    of E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    ioS

    .L. T

    otal

    or

    part

    ial r

    epro

    duct

    ion,

    as

    wel

    l as

    its c

    omm

    unic

    atio

    n to

    third

    par

    ties,

    is p

    rohi

    bite

    d w

    ithou

    t writ

    ten

    auth

    oriz

    atio

    n.

    26

    Gracias

    por su atención

    Mayo 2015

  • Est

    e do

    cum

    ento

    y s

    u co

    nten

    ido

    es c

    onfid

    enci

    al y

    pro

    pied

    ad d

    e E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    io S

    .L.

    Que

    da p

    rohi

    bida

    , sin

    aut

    oriz

    ació

    n es

    crita

    , la

    repr

    oduc

    ción

    tota

    l o p

    arci

    al d

    el m

    ism

    o, a

    sí c

    omo

    su c

    omun

    icac

    ión

    a ot

    ras

    entid

    ade

    s.

    Thi

    s do

    cum

    ent a

    nd it

    s co

    nten

    t is

    conf

    iden

    tial a

    nd p

    rope

    rty

    of E

    AD

    S C

    AS

    A E

    spac

    ioS

    .L. T

    otal

    or

    part

    ial r

    epro

    duct

    ion,

    as

    wel

    l as

    its c

    omm

    unic

    atio

    n to

    third

    par

    ties,

    is p

    rohi

    bite

    d w

    ithou

    t writ

    ten

    auth

    oriz

    atio

    n.

    27Mayo 2015